De groei van Haarlem-Noord
Schoolhoofden-benoeming te Haarlem
Kort en Bondig
DONDERDAG 14 OCTOBER 1948
HAARLEMS DAGBLAD
Toen er nog slechts buitens en boerderijen waren
In „Zegepralent Kennemerlant", een
werk dat omstreeks 200 jaar geleden van
de pers kwam, vinden wij een kaart van
de landstreek tussen Haarlem en Alkmaar.
Het hierboven afgedrukte détail van Haar
lem-Noord is er aan ontleend.
Daaraan is te zien, dat in die tijd het
gebied ten noorden van de Schotel- en
Kloppersingel vrijwel nog geheel onbe
bouwd was. Er werden alleen buitenplaat
sen (lusthoven noemde men ze toen) en
boerderijen gevonden. De voornaamste zijn
op de kaart te vinden. Wij noemen onder
Schoten: „Het Huis te Schoten", „Spaer
Rijk", „Schoterrust", „Overton", „Huis ter
Zaanen", „Schoterbos", „De Hooge Woert",
„Klein Berkenrode" en „Akendam". Daar
van is alleen wat van het „Huis ter Zaa
nen" gespaard gebleven, daarin is nu het
filiaal van de Bibliotheek en Leeszaal
ondergebracht. Verder herinneren alleen
verschillende straatnamen nog aan oude
buitenplaatsen en boerderijen.
Daar ter plaatse werden de Heerlijk
heden Zuid-Akendam, Hoogewoerd en I
Schoterbosch gevonden. Er werden oud
tijds daar grote buitens gevonden, maar die
verdwenen successievelijk, zodat er alleen
boerenhofsteden overbleven. Het „Huis te
Zaanen" is ook een groot riddergoed ge
weest. het gebouw dat wij daar kennen, is
slechts de boerenwoning die er van over
bleef. „Huisduinen" was ook een groot
buiten, evenals „Schoterrust" en „het Huis
te Schoten."
Het buiten Akendam werd ruim 100 jaar
geleden door de gemeente Haarlem ge
kocht om daar aan de Kleverlaan en Scho- i
terweg een begraafplaats aan te leggen. 1
Tevoren werd in en nabij de kerken be
graven, maar dat werd toen verboden
Haarlem had toen al twee kleine begraaf- I
plaatsen, namelijk het Noorderkerkhof aan
het Bolwerk en het Zuiderkerkhof op het
Hazepatersveld (thans Florapark), maar
die werden te klein.
In 1884 liep de grens tussen Haarlem en
Schoten slechts een paar honderd meter
ten Noorden van de Schoter- en Klopper
singel. In dat jaar werd de grens verlegd
tot voorbij de begraafplaats. Maar dit be
trof alleen de terreinen ten Westen van de
Schoterweg. Ten Oosten daarvan werd de
grens steeds verlegd tot het punt waar nu
de Cronjéstraat begint.
Toen in 1927 de grote annexatie kwam
was het Schoterkwartier ongeveer volge
bouwd tot de Zaanenlaan. De gemeente
Schoten telde in die tijd al ruim 20.000
zielen. Die groei was snel gegaan. Bij de
eeuw-wisseling was Schoten nog slechts
een kleine plattelandsgemeente met een
kernbebouwing ten Noorden van de Jan
Gijzenvaart, waar ook het raadhuis stond.
De grote uitbreiding kwam pas toen net
nieuwe station te Haarlem gebouwd was
en de hinderlijke overwegen kwamen te
vervallen.
Nu Haarlem een gemeente met 160.000
zielen geworden is, vindt bijna een derde
hunner een woning in Haarlem-Noord ten
Noorden van de Schoter- en Kloppersingel.
De bebouwing nadert Santpoort en als de
oorlog niet was gekomen, die de bouw
nijverheid met lamheid sloeg, zou die
samenvoeging vermoedelijk al bereikt zijn.
Nu Haarlem voor de Wederopbouw weer
huizen gaat bouwen, wordt h#t overgrote
deel daarvan in Haarlem-Noord gezet.
„Kinderbescherming''
Voor de Vereniging voor Vrouwenbelan-
gen en Gelijk Staatsburgerschap sprak me
juffrouw rar. E. C .C. Bal, secretaresse van de
vereniging „Pro Juventute" te Amsterdam
over kinderbescherming.
Spreekster behandelde allereerst de gang
van het proces, wanneer een jeugdig persoon
(onder de 18 jaar) een strafbaar feit begaat.
De rol van de ambtenaar van de Kinderwet
ten, die een rapport maakt over de delin
quent, is daarbij van belang.
Uitvoerig behandelde spreekster een maat
regel. die kan worden toegepast, n.l. ter be
schikking stelling van de regering, waarbij
het kind geplaatst wordt in een rijksopvoe
dingsgesticht, of toevertrouwd wordt aan een
vereniging.
Vervolgens besprak mejuffrouw Bal de
onder toezicht stelling van een kind, wanneer
dit bedreigd wordt met lichamelijke of gees
telijke ondergang. Een gezinsvoogd wordt
dan met het toezicht op een kind belast, het
kind kan ook tijdelijk in een observatie
huis worden geplaatst Daarna zette me
juffrouw Bal de ontheffing en ontzetting
uit de ouderlijke macht uiteen. Het kind
wordt dan aan de ouderlijke macht onttrok
ken. De taak van de Voogdijraad in deze
gevallen werd ook belicht.
De verkeerssituatie bij
de Hout vaart
Fietsers ondervinden geen
hinder van de afsluiting
Het bericht over de afsluiting van een
gedeelte van de Houtvaart voor alle ver
keer wegens de opening van de nieuwe
buslijn 6 op 1 November heeft bij sommige
lezers de vraag doen rijzen: „Kan men nu
niet meer per fiets of met een bestelwagen
van het Zeeheldenkwartier naar de Brou
wersvaart rijden?"
Die mogelijkheid blijft inderdaad be
staan. Want wel wordt het gedeelte van de
Houtvaart tussen Bestevaerstraat en Brou
wersvaart voor alle verkeer gesloten, doch
dan kan men via de Koppestokstraat, die
door een grasveld gescheiden, naast de
Hcutvaart ligt, of via de Jan van Galen
straat het viaduct bereiken.
Het autoverkeer behalve de bussen
van de N.Z.H. mag echter onder geen
beding van de smalle weg onder het via
duct gebruik maken, doch moet via de
Hyacintenlaan de Zijlweg bereiken.
Deze regeling is gemaakt met het oog op
de korte bocht bij het viaduct. Daar de
van het Christiaan Huygensplein komende
bussen via de Bestevaerstraat, de Jan van
Galenstraat en de Houtmankade rijden,
kan het van de Kousebandbrug komende
verkeer hen reeds uit de verte zien aanko
men. Onder het viaduct mogen geen bus
sen elkaar passeren.
In aansluiting aan deze regeling is het
gedeelte van de Houtvaart tussen Piet
Heir.straat en Bestevaerstraat verbreed en
voor alle verkeer opengesteld.
Firma B. Paanakker
honderd jaar
Op 19 October is het honderd jaar gele
den, dat mevrouw weduwe M. Paanakker-
Verheiden een schoenenhandel opende,
welke later is voortgezet door haar zoon en
thans door haar kleinzoon, de heer B.
Paanakker. De oprichtster woonde in een
gesloten huis aan het Spaarne en trok er
zelf op uit, om de klanten te bedienen.
Velen woonden buiten de stad en mevrouw
Paanakker begaf zich per trekschuit er
heen. Van een ruime sortering was natuur
lijk nog geen sprake. De tegenwoordige
eigenaar geeft reeds vijf-en-dertig jaar lei
ding aan de zaak, welke gevestigd is aan
de Anegang 23. De laatste jaren wordt hij
ter zijde gestaan door de heer E. Baede en
voorts is de zoon van de heer Paanakker in
de firma opgenomen.
De heer B. Paanakker is voornemens op
19 October in de middaguren in restaurant
Brinkmann een receptie te houden.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 13 October 1948
ONDERTROUWD: 13 Oct., N. G. Hoogzaad
en J. A. Draaisma; A. L van den Berg cn M.
J. van Schie: G. J. van Musscher en M. de
Haas; A. Koblens en A. van den Born; K.
Poole en J. C. van Leeuwen: V. Tunzi en N.
E. Bakker; C. B. van Bilderbeek en A. M. de
Vries: P van Egmond en G H. Swart: J C.
Dentz en H. Nap: J L. Zieren en G. van
Hamburg; J P Harmse en J M Wubbe; M.
A Smeets en A Ruygh; J Rietman en P.
Weij. C J. Visser en E C. Willems: G. van
Woudenberg en N. Roodenburg; C. Sluimer
en A. J. Hernalsteen: C. F. Umans en G. M.
Christiaans; A J Kleinhout en T. G. C.
Christiaans; J. W. Verzeilberg en H. C. M. de
Vries; B. Barmentlo en J. L. Steenkist; H.
Gelaudie en J. C. van der Vossen; H. Ottep
en J. G Peerdeman; G. W van der Molen
en C. Krijncn; J..T. J. Lampe en A. C. de
Coninck.
GEHUWD: 13 Oct.. H. Weber en M. C. W.
Bouma: A. van der Linden en A. G. Horst;
N. D Sloendregt en J. H. P Blansert; A. E.
van Vliet en C Jong; D van Ewjjk en A. C.
F Booms; J. Goedhart en A M. C Rondeel;
A. M van der Pas en P. M Death, C A. P.
Popelier en J. Hanseier: P Handgraaf en A.
C. van Warmerdam: H. T M van der Helm
en E A. M. Kloes; P. W Jonker en L Hart
man: N. A. Ros en G H. van der Tas
BEVALLEN van een zoon: 9 Oct., S. P.
KrielenBlokpoel; 11 Oct., A. C. Bisschop-
Droog: 12 Oct., M. Veltman—Ntjman; 13 Oct.,
E. M. WempeAugustinus; S. M. Meijer
Moens
BEVALLEN van een dochter: 12 OctM.
A E de Boer—van Zuijlen. 13 Oct.. M H de
Ridder—Dieleman
OVERLEDEN: 12 Oct,, IJ. Klaasscn, 63 j,
Friese Varkensmarkt. I
Rijk geschakeerd programma
van het „I. v. A. 0."
Het werkschema voor de maanden Octo
ber, November en December van de af
deling Haarlem van het Instituut voor
Arbeidersontwikkeling het „Instituut",
zoals het in de wandeling heet is ver
schenen.
Het programma biedt een grote ver
scheidenheid van filmvoorstellingen, cur
sussen, scholingswerk en natuurstudie. Wij
noemen de lezing van Willem van Iepen-
daal, die op Maandag 18 October in
„Brinkmann" zal spreken over „Recht,
rechter, straf en reclassering"; de cursus
van de heer J. Aufdemkamfe over de ont
wikkeling van de muziek op de Zondagen
24 en 31 October en 7 November in
„Brinkmann", de cürsus over „Het bevol
kingsvraagstuk en de economische gevol
gen" van drs. J. J. Voogd op 15 en 22 No
vember en de lezing van de heer Jaap Buys
Jr., voorzitter van de „Radiolympus" op
Maandag 13 December.
In het Frans Hals-theater worden op
Zondagochtenden „Het leven van dr. Ehr-
lich", „Het leven van Franklin D. Roose
velt", „Monsieur Vincent", „Antoine et
Antoinette", „Goodbye mr. Chips" en „Je
kunt het toch niet meenemen" vertoond.
Het Natuurvriendenwerk begint op Zon
dag 17 October met een bezoek aan de
grote Paddestoelententoonstelling in de
Amsterdamse dierentuin. Op 20 en 21 No
vember wordt deelgenomen aan het volks-
dansweekend en eerste en tweede Kerst
dag aan het Kerstfeest op de „Banjaert" in
Wijk aan Zee.
In samenwerking met de Volksuniversi
teit en de Bond van Arbeiders-esperantis
ten is een cursus in Esperanto georgani
seerd.
Muziek
Tweede Chopin-avond
van Theo van der Pas
Ook voor deze tweede Chopin-avond
van Theo van der Pas was de belangstel
ling zeer groot. De pianist kwam met een
ander programma, alleen de pathetische
Nocturne in c kl. t. op. 48 no. 1, die er
de vorige maal ook opstond, doch niet
gespeeld werd (hij gaf er toen een Noc
turne in cis, een nagelaten werk zonder
opusnummer voor in de plaats) stond
weer op de lijst en werd nu ook werkelijk
ten gehore gebracht.
Het eerste deel van het programma was
zwaar geladen. En het leek wel of Van
der Pas aanvankelijk zijn krachten spaar
de om zijn kruit niet te vroegtijdig te
verschieten. Hiermede wordt niet bedoeld
dat de eerste stukken: de Ballade in As
en de Fantaisie Impromptu in cis niet mooi
vertolkt werden, maar het delicaat-virtu-
ose spel had daar in al zijn vlotheid iets
kokets, iets jufferachtigs; en zelfs het
machtige Scherzo in bes had over 't geheel
niet de intiensiteit die men er van ver
wachten kan. Het was te veel Chopine, te
weinig Chopin.
Bij het heroïsche thema van de Im
promptu in Fis kwam de pianist echter
op temperatuur en met zijn parelend spel
in de rechterhand, en niet minder met de
heerlijke slotmaten van deze prachtige
compositie, gaf hij een Chopin te horen
met spier en zenuw en met oneindige
poëzie. En toch was dit slechts een belofte
van wat hij twee nummers later zou
geven met een onder hoogspanning ver
tolkte Ballade in g kl. t. Dat werd het
hoogtepunt van de avond. Een geweldige
climax was aldus bij de pauze bereikt.
In net tweede deel van de avond trof
vooral het geweldige contrast tussen de
krachtige Etude in c en de zeer teer ge
speelde Berceuse. Als sluitstuk diende de
fameuse Polonaise in As, die Van der
Pas met een zeldzaam technische beheer
sing vertolkte, zonder echter nogmaals de
sterke zelfbewustheid te bereiken waar
mee hij daar straks de g mineur-Ballade
tot een zo machtig klankmonument ver
heven had.
Maar men kon tevreden zijn; en toen
Theo van der Pas als toegift nog de melo
dieuze Etude in E op. 10 no. 3 ten beste
gegeven had, was men het voorzeker
dubbel en dwars.
JOS. DE KLERK
Toneel
„De troubadour van
Loosdreclit"
De vereniging „De Reünie" koos voor
haar eerste toneeluitvoering in dit seizoen
het zeker niet onaardige blijspel „De trou
badour van Loosdrecht" door Plans Nesna
en behaalde daarmee een flink succes.
Deze comedie van bedreigde liefde aan de
waterkant heeft niet meer inhoud dan een
kort verhaal in een tijdschrift met louter
ontspanningslectuur en werd geheel ge
schreven in de bijbehorende luchtige trant,
die met vlotte pas over alle mogelijke pro
blemen wandelt van het raadselachtige be
gin naar het door niemand in ernst be
twijfelde gelukkige slot. Maar deze zomerse
fantasie leidt de aandacht van het publiek
van allerlei sombere zaken af zonder één
ogenblik de hulp in te roepen van grove
effecten :of opdringerige pretmakerij. Dat
heeft iedereen dankbaar gestemd.
Alle verwikkelingen draaien om een
bundel gedichten, onder een pseudoniem
gepubliceerd, omdat de auteur zijn huwe
lijk niet in gevaar wil brengen door het
openlijk verraden van de invloed ener an
dere vrouw. Zijn lang niet malle echtge
note ontmaskert hem echter nog vóór de
pauze door een amusante speculatie op
zijn ijdelheid, namelijk door een onbenul
lige kantoorbediende met de allures van
een Don Juan voor het geestelijk vader
schap van de bewuste.verzen te laten op
draaien. Als tenslotte blijkt dat de ongeoor
loofde verhouding niet veel om het lijf
heeft gehad, kan het huiselijk verkeer in
vrede doorgang vinden en het doek vallen.
Een origineel doch mager onderwerp, op
gevuld met enige amoureuze bijzaken.
De vertoning van het eerste bedrijf voor
spelde weinig goeds. Vooral de tekstbehan
deling werkte, door een al te schoolse voor
dracht met een bijna catechiserende nadruk
op de tussenzinnen, averechts. Doch geluk
kig nam de tekening der figuren spoedig
heldere kleuren aan, al kwam de badine
rende geest van het stuk nog menigmaal in
de verdrukking onder het te zware gewicht
van het gesproken woord. George Presburg
bewees met zijn regie een tamelijk zuiver
gevoel te hebben voor de juiste toon van
het gesprek, doch voorlopig nog onvoldoen
de ontwikkelde kwaliteiten om die er ook
uit te halen. Zijn eigen rol vertolkte hij
met voorbeeldige dwaasheid.
Wil Kreugel was de vrouw „die met het
geluk van anderen speelt" en Henk Telman
de door haar oppervlakkige charmes ge
troffen dichter. Beiden kunnen op enkele
zeer goede scènes terugzien, evenals trou
wens Rie en Chris de Nooijer, respectieve
lijk als de plattelands-dienstbode en de be
jaarde advocaat op vrijersvoeten. An
Dreijer had haar rol wellicht iets vriier
kunnen uitspelen. Om de rustieke decoratie
zo bloemrijk mogelijk te maken, had men
zowaar de medewerking van een echte tuin
architect ingeroepen. En niet tevergeefs.
DAVID KONING.
Inspecteur Van M. uit de
kiesrechten ontzet
De Bijzondere Kantonrechter deed van
ochtend uitspraak in de zaak tegen de
Haarlemse inspecteur van politie C. van
M., aan wie enkele feiten, daterende van
voor zijn illegale werkzaamheid, waren
ten laste gelegd, als het uiteenknuppelen
van publiek, dat een W.A.-mars trachtte
te verstoren. De beschuldigde was reeds
buiten vervolging gesteld, doch hij kwam
in verzet tegen de voorwaarde, dat hij dan
geen ambten bij de politie en in het leger
mocht bekleden.
De Bijzondere Kantonrechter overwoog,
dat Van M. reeds voor een militaire zuive
ringsraad die geen maatregelen heeft
opgelegd was verschenen en volstond
met de ontzetting voor de tijd van tien
jaar uit het actief en passief kiesrecht.
Vijftien jaar voor Van Bragt
Het Bijzondere Gerechtshof te Amster
dam veroordeelde vanmorgen de 24-jarige
Haarlemse auto-monteur J. A. van Bragt,
die veertien dagen geleden terecht stond
wegens zijn activiteit als V-man van de
S.D. en als lid van de Inlichtingendienst
der Haarlemse politie, tot vijftien jaar
Rijkswerkinrichting. De eis luidde achttien
jaar.
Te weinig stadgenoten
benoemd?
In het Haarlemse Schoolblad, het orgaan
van de Nederlandse Onderwijzers Vereni
ging,, wordt critiek geoefend op het feit dat
in de laatste twee jaar in Haarlem slechts
twee Haarlemse onderwijzers van het open
baar onderwijs tot hoofd benoemd zijn,
hoewel er 5 collega's van buiten benoemd
zijn en 1 hoofd van een bijzondere school
is geweest.
„Door deze miskenning voelen velen zich
verbitterd en dat is zeker niet in het belang
van het onderwijs" zo wordt opgemerkt.
Verder wordt gezegd: „We kennen de
vernieuwingsdrang van onze Wethouder
van Onderwijs en we juichen het toe. dat
het onderwijs in Haarlem niet verstart. En
van ganser harte ondersteunen we het ver
zoek van het Schoolparlement, om de leer
krachten, die de vernieuwing op de een
of andere wijze in de praktijk toepassen,
bij elkaar te brengen, zodat de resultaten
beter tot hun recht kunnen komen. Maar
voor het hoofdschap zijn o.i. ook nog an
dere eigenschappen nodig. De verhoudingen
in de school, de houding tegenover de
ouders en de collega's zijn voor het onder
wijs van essentieel belang. Elke vernieu
wing zal falen, als de sfeer in de school
niet goed is.
We zijn overtuigd, dat vele Haarlemse
collega's uitstekend in staat zijn de leiding
van een school op zich te nemen en dat zij
niet afwijzend staan tegenover de vernieu
wing, ook al zijn ze zelf geen uitgesproken
„vernieuwers"."
Tenslotte wordt er tegen geprotesteerd
dat de oudercommissie van een der scholen
invloed zou hebben uitgeoefend op de be
noeming van een hoofd. Gemeend wordt
dat dit uitsluitend een zaak is die overge
laten moet worden aan het college van B.
en W., de raad en de inspecteur van het
onderwijs.
De mening van wethouder Geluk
Naar aanleiding van dit artikel hadden
wij een onderhoud met weihouder Geluk,
die onder meer opmerkte, dat niet hij,
maar het College van B. en W. de voor
dracht voor de benoeming van een school
hoofd in overeenstemming met de inspec
teur opstelt. Daarbij worden alle kwali
teiten van de gegadigden tegen elkaar
afgewogen, dus niet alleen de mate. waar
in de onderwijsvernieuwingsgedachten
worden beleden. Wanneer men bedenkt,
dat. voor de laatste benoemingen zich 89
sollicitanten hadden aangemeld, dan is het
gemakkelijk in te zien dat de Haarlem
mers heel wat moeten aanbieden, willen zij
als eerste op de voordracht worden ge
plaatst.
Heeft een Haarlemse sollicitant dezelfde
papieren als een niet-ingezetene, dan wordt
aan de eerste de voorkeur gegeven, ja, zelfs
indien hij de kwaliteiten van de niet-
Haarlemmer benadert. Men moet beden
ken. dat de sollicitanten van buiten de stad
vaak in het bezit zijn van belangrijke ak
ten als tekenen en handenarbeid en dat
deze vaak hun sporen verdiend hebben op
sociaal terrein, zodat het afwijzen van
deze krachten het toebrengen van grote
schade aan het maatschappelijk leven in
de stad zou betekenen. Zij, die als num
mer twee en drie op de voordracht worden
geplaatst, dienen te beseffen, dat dit vaak
in hun eigen belang gedaan wordt om hen
het solliciteren elders gemakkelijker te
maken, aldus wethouder Geluk. Het wil
zeker niet zeggen, dat zij automatisch op
schuiven tot zij zelf bij een volgende be
noeming eerste worden. Dan wordt op
nieuw een keuze gedaan uit de sollicitan
ten. die zich na de betreffende oproep ge
meld hebben.
Tenslotte merkte de heer Geluk nog op,
dat de wet aan de Oudercommissies wel
degelijk een taak toekent. Deze hebben
namelijk het recht zich tot het gemeente
bestuur te wenden met hun wensen en ad
viezen. Dit nu is onlangs nog door de
Handweverij- en
kinderkamer-kunst
De kunsthandel Leffelaar (Grote Markt)
exposeert tot 30 October Kelims, Gobelins
en wandtapijten van de handweverij „De
Knipscheer" en in de kelder; kinderkamer
panelen van Co Egelie. Van een vorige
tentoonstelling kennen we de sierlijke pro
ducten van „De Knipscheer", die bijna
zonder uitzondering getuigen van oor
spronkelijkheid en goede smaak. H. Beers
ontwierp een wandtapijt „St. Franciscus",
dat zich in het bijzonder onderscheidt door
distinctie van kleur. Zuiver decoratief zijn
de motieven, slechts in hoofdvorm herin
nerend aan hetgeen zij bedoelen voor te
stellen, juist genoeg echter om niet meer
dan versieringen alleen te zijn. Zo creëerde
C. v. Dijk een fraai-kleurig „Zomer" en
een paar geestige dingen „Haantje" en
„Bok". Naast het voorname „St. Francis
cus" noem ik het sterkkleurige „Bloem
bollen" van C. v. Dijk waarvan vooral ook
de omranding fraai is ontworpen.
Eens te meer bewijst deze expositie, dat
machinaal verkregen resultaten met het
zoveel gevoeliger oude handweefwerk niet
kunen vergeleken worden. Met dit laat
ste wordt alles gediend: de soliditeit even
goed als de schoonheid. „De Knipscheer"
combineert daarbij de degelijkheid van het
oude vakwerk met de moderne opvatting
van het décor.
De Kinderkamerkunst van Co Egelie (dit
is volstrekt geen geringschattende kwalifi
catie) is puur, naïef, blij en zonder de min
ste pretentie.
Zij is ook zeer wijs en wel omdat zij vol
komen begrip toont voor wat het kind on
bewust verlangt èn voor het kinderlijk
onderscheidingsvermogen.
Co Egelie brengt de dingen, die zij maakt
terug tot de allereenvoudigste vormen, stelt
geen kleurproblemen en vraagt aan de
Kinderkamer-bewoners niet meer dan zij
zelf bij machte zijn te ontdekken.
Hoe opgewekt en onweerstaanbaar-een-
voudig nadert de stoet van kabouters, op
paneel no. 39, uit de zwart-gelakte fond;
hoe simpel is in „Winter" het landschap
gesuggereerd, zodat géén kind moeite kan
hebben, de bedoeling te begrijpen. Kinder
lijk-raak zijn „de haan, de hen en de kie
kens", de figuurtjes in „Buurpraatje" en
„de denker". Zij zijn alle gegroeid in het
bekoorlijke wereldje der kleuters. Zelfs als
Co Egelie zich waagt aan karikatuur (ge
vaarlijk experiment in dit geval) blijft ze
vriendelijk-grappig zonder meer en bestaat
er geen vrees, dat ze haar uiterst-gevoelige
„publiek" pijn zal doen. Zij heeft zich zelf
een zeer moeilijke taak gesteld, tenzij ze
zo rijk-begenadigd is dat zij over het ta
lent beschikt om zonder inspanning door
het kind begrepen te worden.
Een kostbaar bezit, dat een felicitatie
waard is.
HERMAN MOERKERK-
Oudercommissies van de P. H. van der
Leyschool en de Frans Halsschool gedaan.
Het college heeft toen gemeend wel in de
suggesties van de eerste, niet in die van de
tweede te moeten treden.
Hieruit kan reeds blijken, dat van een
„overwicht" der oudercommissies, zoals de
schrijver van het ai'tikel in „Haarlems
Schoolblad" vreest, geen sprake is. B. en
W. staan vrij en objectief tegenover iedere
candidaat beoordelen deze uitsluitend
op zijn capaciteiten. Dat alleen is in het be
lang van het onderwijs en van de stad.
N.Z.H.-aiitobussen worden
in tramremise ondergebracht
Langs de routes die op 1 November de
autobussen door Haarlem en Heemstede
zullen volgen, verrijzen reeds de zilver
achtige palen, waaraan straks op het laat
ste ogenblik de gele bordjes met het lijn-
nummer en het eindpunt zullen worden
aangebracht.
Dat is overigens niet het enige teken,
dat het ogenblik dat de stadstram haar
laatste rit zal rijden met rasse schreden
nadert.
In de remise aan het Soendaplein zijn de
voorbereidende werkzaamheden begonnen
voor de verbouwing tot autobusgarage. Er
liggen reeds een paar enorme benzinetanks
gereed, die onder de grond gebracht zullen
worden. Overigens zal het nog wel twee of
drie maanden duren voor het gehele auto
busbedrijf van de Leidsevaart naar het
Soendaplein, zoals in de bedoeling ligt, zal
zijn overgebracht.
In totaal zijn op het gehele stadsnet voor
de uitvoering van de normale dienstrege
ling 38 bussen nodig, namelijk acht grote
Crossley's op lijn 1 (Jan Gijzenkade-
Heemstede), vijf grote Crossley's op lijn 2
(Station Haarlem-Heemstede), zeven klei
ne Crossley's op lijn 3 (Velserend-Heem-
stede), zes Fordjes op lijn 4 (Ramplaan-
Planetenplein), zes kleine Crossley's op
lijn 5 (Vondelweg-Amsterdamse buurt),
vijf Fordjes op lijn 6 (Chr. Huygensplein-
Spaarnbovenplein) en een Fordje op lijn
7 (Station Haarlem-Spaarndam).
Een ruime reserve is aanwezig.
De omscholing van tram- tot busperso-
neel loopt vlot. Een gedeelte, dat hiervoor
niet in aanmerking komt. wordt naar de
dienst Amsterdam-Zandvoort overgeplaatst
In tegenstelling tot het oorspronkelijke
plan zullen de tramstellen voor de dienst
Haarlem-Leiden van 1 November geen
onderdak meer vinden in de remise aan het
Soendaplein.
De laatste twee diensten uit Leiden zul
len 's nachts aan de Dreef „overnachten",
en dag en nacht blijven twee tramstellen
in den Hout in reserve.
Dame gaf geen voorrang
en werd aangereden
Levensgevaarlijk gewond
j Gistermiddag omstreeks kwart voor
twaalf wilde een 63-jarige Haarlemse
dame op haar fiets bij de Pieter Aertsz-
laan de Heemsteedse Dreef oversteken. Zij
lette echter niet voldoende op het verkeer
en gaf geen voorrang aan een uit de rich
ting Heemstede komende personenauto. De
bestuurder trachtte nog door krachtig
remmen en uitwijken een botsing te ver
mijden, doch kon niet voorkomen dat de
wielrijdster in aanraking kwam met de
rechtervoorzijde van de auto en werd mee
gesleurd, waarna zij hevig bloedende op
de weg bleef liggen.
Een juist passerende arts verleende de
eerste hulp. Vervolgens werd het slacht
offer naar de Mariastichting vervoerd. Zij
heeft een schedelbasisfractuur opgelopen
en is nog steeds niet tot bewustzijn ge
komen. Men vreest voor haar leven.
Een andere dame, die op de Heemsteedse
Dreef in de richting van de stad fietste,
hoorde achter zich het ongeluk gebeuren
en geraakte zo over stuur dat zij in de
gedachte dan veilig te zijn het trottoir
wilde oprijden. Zij botste daarbij tegen de
stoeprand en brak haar pols.
UITSPRAKEN RECHTBANK.
De Haarlemse rechtbank heeft uitspraak
gedaan in de zaak tegen H. J. K„ die zich
aan het eind van het vorig jaar had schul
dig gemaakt aan een inbraak bij de pen
ningmeester van een voetbalclub, wonende
in de Badhuisstraat. Het vonnis luidde
vijftien maanden gevangenisstraf. K. had
enige maanden geleden terecht gestaan,
doch de behandeling der zaak werd ge
schorst voor het inwinnen van een voor
lichtingsrapport. De rijwielhersteller De G.,
die de tip gegeven had, werd veroordeeld
tot een gevangenisstraf van één jaar, waar
van vier maanden voorwaardelijk.
Een Haarlemse vrouw, die in een
echtscheidingsprocedure een valse verkla
ring had afgelegd, werd wegens meineed
veroordeeld tot een voorwaardelijke straf
van zes maanden en een andere vrouw, die
bij de behandeling van een zaak voor de
kantonrechter meineed had gepleegd, tot
vier maanden.
Onderscheidingen voor
ond-ministers
Bij Koninklijk Besluit zijn benoemd tot
ridder in de Orde van de Nederlandse
Leeuw:
mr. C. G. W. H. baron van Boetzelaer
van Oosterhout, oud-minister van Buiten
landse Zaken;
mr. dr. P. J. Witteman, oud-minister
van Binnenlandse Zaken;
di\ J. J. Gielen, oud-minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen;
A. H. J. L. Fiévez, oud-minister van
Oorlog en van Marine a.i. en
ir. H. Vos, oud-minister van Verkeer en
Waterstaat.
Tot commandeur in de Orde van Oranje-
Nassau is benoemd: mr. J. A. Jonkman,
oud-minister van Overzeese Gebiedsdelen.
HOOFDREDACTEUR NATIONALE
DAGBLAD KRIJGT 18 JAAR.
Het Bijzondere Gerechtshof te Utrecht
heeft de 47-jarige ex-hoofdredacteur van
het Nationale Dagblad Joh. R. uit Bilt-
hoven, tot 18 jaar rijkswerkinrichting met
aftrek van voorarrest veroordeeld. Er was
levenslang tegen R. geëist.
SCHEEPVAART
Aldabi, Buenos AiresRotterdam 13 Oct.
van Bahia. Alderamin, BombayRotterdam
pass. 13 Oct Finisterre. Amsteldiep, Amster
damJava 14 Oct. te Penang. Arendskerk,
AustraliëRotterdam 13 Oct. te Sydney. Cot-
tica, AmsterdamWest Indië 13 Oct. van
Dover. Groote Beer. BataviaAmsterdam
pass. 13 Oct. Kaap da Gata. Johan van Olden-
barnevelt, AmsterdamBatavia pass. 13 Oct.
Minicoy. Kota Gede, RotterdamBatavia
pass 13 Oct Gibraltar Maetsuycker. 13 Oct.
van Fremantle te Carnavon. Meerkerk. Japan
—Rotterdam 14 Oct. te Genua. Poelau Laut
JavaAmsterdam pass. 13 Oct. Gibraltar,
"luys, 13 Oct. v. Kaapstad naar Buenos Aires.
BINNENLAND
- Het Bijzondere Hof in Arnhem heeft de
SD-man A. B.. die zeer vele illegale werkers
en Joodse landgenoten arresteerde, van wie
er ongeveer honderd de dood vonden, ver
oordeeld tot levenslange gevangenisstraf. De
eis was doodstraf.
Voor fietsen met hulpmotor van niet
meer dan een halve paardekracht is geen
rijvergunning meer nodig, echter wel een rij
en nummerbewijs.
Het enige Nederlandse hefschrocfvlieg-
tuig. dat op 28 Juni bij een noodlanding
zwaar beschadigd werd, is nog niet hersteld.
Men wacht nog steeds op nieuwe onderdelen,
welke uit Amerika moeten komen.
Twee bunkerbouwers uit Zierikzee, H. S.
en M. van den B., hebben voor het Bijzondere
Hof in Middelburg terechtgestaan. S. had
f 170.000 winst gemaakt. Hij kreeg 6 jaar ge
vangenisstraf en f 10.000 boete. De fiscus heeft
hem reeds f 100.000 laten betalen. Van den B.,
die f 145.000 aan de Duitsers had verdiend,
kreeg 3 jaar gevangenisstraf en f 10.000
boete.
Een bibliotheekhouder in Maastricht
heeft in hoger beroep voor de rechtbank
terechtgestaan, omdat hij een bibliotheek had
geopend zonder de volgens de politieveror
dening vereiste vergunning. Het O. M. achtte
deze verordening op dit punt niet bindend
en vroeg ontslag van rechtsvervolging.
De „Kota Inten" zal op 2 November met
750 emigranten naar Zuid-Afrika vertrekken.
De adjunct-regeringscommissaris van
het radiowezen, de heer mr. Ph. de Vries, en
het bestuur van de Nederlandse Radio Unie
hebben in Eindhoven by Philips een experi
mentele televisie-uitzending bijgewoond.
Deze uitzending gaf aanleiding tot een uit
gebreide gedachtenwisseling over de moge
lijkheid om later in Nederland tot regel
matige televisie-uitzendingen te komen. De
besprekingen droegen een zeer voorlopig
karakter.
Ir. L. van der Ven. rijkstuinbouwcon-
sulent voor tabaksaangelegenheden, zal twee
radio-causerieën houden over de tabaksteelt
in Nederland, de eerste op Maandag 18 Oc
tober om kwart voor acht over Hilversum I.
In Ooltgensplaat raakte de koppeling
tussen een tractor en een aanhangwagen los.
De aanhangwagen reed het trottoir op, waar
bij een 10-jarig jongetje werd gedood. Twee
kinderen van 6 jaar werden zwaar gewond.
De cursussen aan de Koninklyke Mili
taire Académie in Breda zullen op 25 Octo
ber beginnen. De cadetten ontvangen reeds
een vooropleiding aan de Stormschool in
Bloemendaal.
De Britse politiekruiser .Cygnet" (1450
ton) zal Vrijdag een bezoek aan Amsterdam
brengen.
Ir. A. Paulen en dr. W. Kleyberg van de
Staatsmijnen zijn naar Rome vertrokken om
besprekingen te voeren over de werving van
Italiaanse mijnwerkers voor de Nederlandse
mijnen.
De 51-jarige kapper E. J. B. uit Am
sterdam, die tijdens de bezetting lid werd
van de „Grime Polizei" en deelnam aan
razzia's op onderduikers en Joodse landge
noten, is conform de eis tot de doodstraf ver
oordeeld.
Tegen de 28-jarige Amsterdammer J.
van der V. is voor de tweede maal de zwaar
ste straf gerequireerd. Tijdens de bezetting
vorderde de Duitse officier van justitie de
doodstraf tegen hem wegens desertie uit de
Waffen SS. De advocaat-fiscaal van het Am
sterdamse Bijzondere Hof eiste Woensdag de
doodstraf tegen hem wegens zijn dienst
neming bij de SS. het verraden van een
illegale groep en het fungeren als V-man
voor de SD.
HAARLEM EN OMGEVING
De lezing van de heer K. Voskuil in het
gebouw van de Nederlandse Protestanten
bond in Heemstede zal niet op 28 maar op
22 October plaats hebben.
Cand. J. L. Boeijenga te Haarlem ont
ving ook een beroep van de Geref. Kerk van
Genderen..
Cand. J. M. Vlaming te Haarlem ontving
een beroep van de Geref. Kerk van He-
melum (Fr.).
De Ned. Christen Vrouwenbond houdt
zijn eerste winterlezing op Maandagavond 18
October in het wijkgebouw aan de Ged. Oude
Gracht. De heer E. H. Bos, inspecteur bij het
L. O. te Den Haag. spreekt over: „Het meisje
van nu. de vrouw der toekomst".
De afdeling Haarlem van de Nederlandse
Jeugdbond voor Natuurstudie houdt in sa
menwerking met het Burgerweeshuis op
Zaterdagavond 16 en Zondag 17 October in
een der zalen van het weeshuis, Olieslagers
laan 5. een Herfsttentoonstelling. In hoofd
zaak zullen verschillende soorten paddestoe
len en herfsttakken, een miniatuur-strand,
opgezette vogels en een verzameling schelpen
te zien zijn.
De heer G. Hartman te Bloemendaal is
door de Arrondissementsrechtbank te Haar
lem beëdigd als makelaar in onroerende
goederen.
Haarl. Christelijk Mannenkoor, directeur
Jac. Zwaan, geeft op Donderdag 21 October
in de Gem. Concertzaal een concert met
medewerking van het beroemde jongenskoor
De Minnestreelen onder leiding van Hubert
Cuypers.
De oud-Haarlemmer ds. P. C. Vermeu
len te Laren, die' hier hulpprediker in wijk
VII is geweest, is beroepen bij de Ned. Herv.
Gemeente te Zutphen.
Als verdacht van valsheid in geschrifte
heeft de Haarlemse recherche een vijf en der
tig jarige ambtenaar aangehouden, die door
valselijk invullen en ondertekenen van een
kwitantie zich op onrechtmatige wijze een
bedrag van f 453 heeft toegeëigend.
Zondag 17 October houdt de Over
ijsselse-, Gelderse-, Drentse vereniging „De
Oosthoek" een feestavond in hotel „De
Leeuwerik".
De Haarlemse recherche heeft proces
verbaal opgemaakt tegen drie arbeiders, die
zich hebben schuldig gemaakt aan diefstal
van afvallood. Het lood hebben zij verkocht
en van de onbrengst hebben zij sigaretten
gekocht en bioscopen bezocht.
Burgerlijke stand van Bloemendaal
GEBOORTEN: A. van der Zon—Zomer, d.;
H. SchaapmanPloeg, z.; D. v. d. Werf
Broers, d.; M. C. Meltzer—Dahmen. z.; M.
Boutelliervan Dee. z.; H. A. EliasBuur
man. z.; J. Chr. Schoute—v. Erpers Rovaards,
z.; T. v. d. WerffDamsma, d.; W. C. M.
BijvoetFye, d.; A. Lutkev. d. Worp.
ONDERTROUWD: H. Kollman en E Ma,
therus; N. J. P. Bersee en A. M. Hurkens; J.
A. Slingerland en J, A. L. Jansen.
GEHUWD: N. W. G.'v. Kesteren en H. W.
v. d. Velden: J. Bos en S. F. Jansen; O. L. O.
Wiegand en A. C. den Bakker: J. J. aanders
en L. v. d. Worp; J. Grünfeld en A. H. B.
Smolensky; J. G. Stenger en I. Vettewinkel;
J. J. L. M. Harren en P. E. M. van Dam.
OVERLEDEN: S. J. TweehuijsenPeters,
69 j.; H. Grootegoed, 74 j.
Amsterdamse Beurs
Koninklijke Olie.
Unilever
Philips
A. K. U
Fokker
Nederlandse Ford
Nederlandse Kabel
v. Berkel's Patent
Scheepvaart Unie
Holi.-AmerikaLij n
Deli Maatschappij
H. V. A
A'dam Rubber
Ned. Handel Mij
N.-I. Handelsbank
Billiton Mij II
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
334%
334 V2
280%
281%
237
236 V2
152%
152
167
317y2
270
123
167%
168
169
153%,
152%
265.%
264%,
165%
166%
160
119
403 ft
