Haarlems Dagblad
ilJnie
Het leger van Tsjang Kai Tsjek tracht
zich uit Mandsjoerije te redden
Eerste Kamer begint debat over
Noodwet Indonesië
Stalin licht het volk in over
het Berlijnse geschil
Canada verklaart zich bereid tot
overleg over Atlantisch Pact
>3e Jaargang No. 19078
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin.
10724, 1-1825, Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054 Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Vrijdag 29 October 1948
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
14,25. Franco per post f 4,75. Postgiro 273107.
Vdvert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en ^prertjte lOaariemac^e Courant (Iroto i6y6)
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
31 ~vE MINISTERS van Byitenlandse Zaken
svan Groot-Brittannië, Frankrijk, Bel-
t; ië, Nederland en Luxemburg, die te Parijs
eei ergaderd hebben, zijn tot de slotsom ge-
ïdi omen dat zij volledig instemmen met het
I 'i eginsel van een defensief Atlantisch Pact,
1 waardoor deze vijf West-Europese mogend-
eden met de Verenigde Staten en Canada
erbonden zouden worden ter gemeen-
fn :happelijke verdediging in geval van oor-
r.- jg. Dit is een stap verder na het besluit,
gr' raarbij West-Europese opperbevelhebbers
j/erden aangesteld. Overigens is dat Atlan-
i sche Pact er nog niet. Evenmin als de
- i/est-Europese legers en vloten: vloten te
ooijfater en in de lucht. Het Atlantische Pact'
II pas in beginsel door vijf ministers aan-
aard. Het zal opgesteld, door de regerin-
'v? en goedgekeurd en door de parlementen
'jj ekrachtigd moeten worden eer het werke-
e( jkhèïd kan zijn. Intussen zijn wij van
mi merikaanse zijde al voorbereid op de
verens, dat Amerikaanse bases voor leger,
1 o eevloot en luchtvloot in de West-Europese
anden zouden ontstaan. Dit vooruitzicht
lemt niet behagelijk. Het vooruitzicht dat
dj met België, Luxemburg en Frankrijk in
e positie van Westelijk „bruggehoofd" op
lisi et vasteland van Europa' zouden komen te
y; erkeren stemt in het algemeen uiterst
Ük nbehagelijk.
:r' De vijf ministers hebben te Parijs ook
1 1 esloten tot instelling van een commissie,
M ie maatregelen tot het bereiken van nau-
en -er eenheid tussen de Europese landen zal
ve bestuderen" en het Britse voorstel tot in-
ve*telling van een Europese Raad, belast met
mi westies van gemeenschappelijk belang,
veneens „bestuderen". Op deze punten is
_j len dus nog niet aan een principiële over-
jj enstemming toe. Geenszins. Men bestu-
agi eert pas.een bezigheid die tot niets
zij ferbindt. Die commissie zal haar studie ook
iti litstrekken tot het Frans-Belgische voor
tel tot instelling van een West-Europese
|lï issemblée. De Franse minister van Buiten
landse Zaken heeft opnieuw voorgesteld
h, en voorlopige conferentie bijeen te roepen,
;ellie de instelling van zo'n Assemblée zou
:nuioeteh voorbereiden. Maar dit is van de
D and gewezen. Volgens United Press was
ooral Bevin ertegen gekant. Hij zou zich
31,!ipnieuw voorstander hebben getoond van-
en „langzaam-aan" politiek ten aanzien
eejpan het gehele onderwerp Europese federa-
e. In elk geval is het Franse voorstel ver
is® rorpen.
ini Ik vestig uw aandacht op de tegenstel-
Ing tussen de mededelingen omtrent het
«Mitaire pact en die omtrent Europese aan-
ensluiting. Hier klinkt het oude lied: het
elijke oude lied. Ten aanzien van bewape-
ling is men tot snelle overeenstemming in
laat., ten aanzien van opbouw stelt men
it en studeert. Zelfs een zo besclfeiden
•stel als het Franse, dat een voorlopige
onferentie om een Assemblée voor te be-
eiden aanbeveelt, is al te snel. Bevin's
•keur voor een „langzaam-aan" politiek
en a inzien van werkelijke vereniging der
lolken heeft hij al eerder lot .uiting ge»-
iracht.
Dit alles stemt ook zeer onbehagelijk,
k heb bóv.en .dit stuk „Unie" gezet om-
lat veler streven zich daarop richt en dit
loei sinds onze bevrijding op deze plaats
oortdurend is aangeprezen. Ik heb het er
liet boven gezet omdat al zoiets als Unie
n West-Europa zou bestaan. Er zijn alleen
naar verdragen. Men,wil thans een militair
"jferdrag met Amerika en Canada gaan
Jluïten. Een Atlantisch militair pact. Ook
lat zal geen Unie zijn.
Laat men wel begrijpen wat deze stand
an zaken betekent. Als men in deze lijn
'an ontwikkeling voortgaat zal een Atlan-
isch Pact ontstaan zonder dat West-Euro-
)ese eenheid gevonden is. De Verenigde
itaten van Amerika zullen vragen om mi-
itaire bases in de niet-Verenigde Staten
Van West-Europa. Als dit wordt ingewilligd
- en het zal bezwaarlijk te weigeren zijn
als men eenmaal zover is belandt men
wel in een zeer vreemde positie.
Met belangstelling mogen wij afwachten
wat de parlementen voor, houding zullen
aannemen. In ons eigen parlement zitten
ongetwijfeld het is o.a. bij het Europese
Congres in Den Haag gebleken mensen,
die actieve voorstanders zijn van de bouw
Van een werkelijke Unie: de schepping van
een federale vereniging der volken van
West-Europa. Zij moeten zich doen horen.
Het zou glad verkeerd zijn, met alle dank
baarheid die wij de Amerikanen verschul-
zijn voor het Plan-Marshall, om nu
alles te bewonderen wat van Ameri
kaanse zijde komt. Wij hebben de mensen
in ons midden gehad, die zich verslinger
den aan Hitiers Duitsland en daarmee door
dik en dun meepraatten. Wij zien nu
mensen in ons midden, die zweren bij al
wat Rusland doet. Laat ons anderzijds niet
in een critiekloze verering van het Ameri
kaanse beleid vervallen. Wie een mens zo
zeer bewondert dat hij zijn tekortkomingen
niet meer wil zien maakt zichzelf wat wijs.
Wie een vreemde staat aldus beschouwt
doet dat eveneens en geeft, daarbij blijk van
lelijk gebrek aan Nederlands zelfvertrou
wen en zelfrespect. Het is zwak en onder
danig: het kan, zoals wij in de bezettings-
"jd beleefd hebben, ontaarden in veel erger.
Dit laatste kunnen wij ten aanzien van
et Westen niet verwachten. Het zal zich
niet voordoen. Maar wij moeten ons eigen
volle oordeel doen gelden. Wij moeten het
«landpunt innemen (en eraan vasthouden)
dat opbouw dient vóór te gaan. Opbouw,
democratische opbouw die de Westerse de
mocratie tot nieuw leven zou wekken en een
geestelijk-machtig geheel voor de toekomst
scheppen, ligt in Federale Unie. Ik heb in
dit blad al meermalen uiteengezet wat die
grote lijnen betekenen zou. Ik zal het
opnieuw gaan doen. Tot veel mensen schijnt
het nog niet te zijn doorgedrongen. Daar
over morgén.
R. P.
Ernstige situatie in Peru
Vólgens radioberichten uit Lima, de
hoofdstad van Peru, waar gisteren een op
stand is uitgebroken, trekken tanks en ge
motoriseerde afdelingen der regering van
vier kanten naar Arequipa op, de tweede
stad van Peru. Alle beschikbare vliegtuigen
Van de Peruaanse luchtmacht zijn te Lima
Jeconcentreerd om operaties te beginnen
ogen de opstandelingen, die door de rege
ring er van worden beschuldigd fascisten
te zijn.
Volgens de radio der opstandelingen te
Arequipa is in deze stad de staat van beleg
ifgekondigd.
Aftocht over land en via de haven Yingkow
De toestand van het Chinese regerings
leger in Mandsjoerije is door opeen
volgende nederlagen tegen een over
macht van uitstekend bewapende com
munistische troepen zo slecht geworden
dat Tsjang Kai Tsjek nog slechts hopen
kan op een „Duinkerken", een aftocht
die de kern van zijn leger van algehele
vernietiging kan redden en hem in staat
kan stellen een snelle verdediging op te
bouwen langs de Chinese Muur om te
voorkomen dat de communisten het
eigenlijke China binnentrekken door de
provincies Jehol en Hopei.
Noord-Chlha zal het volgende slagveld
worden, wanneer de communisten, die
spoedig heel Mandsjoerije zullen beheersen
vandaar uit een grote legermacht op de
grenzen van China afsturen. Tsjang Kai
Tsjek heeft plannen om zijn benarde posi
ties in Mandsjoerije op te geven en langs
twee wegen te ontsnappen, namelijk via de
havenstad Yingkow, die twee divisies zal
moeten \4rwerken en over land via de
provincie Jehol, welke weg echter door een
sterke communistische macht wordt ver
sperd. Op het ogenblik zijn felle gevechten
gaande langs een front van 170 kilometer in
de omgeving van de stad Hsinlitoen, tussen
Moekden en de grens. De uitslag van deze
gevechten betekent het succes of de mis
lukking van de ontsnappingspoging. In de
stad Moekden, dié practisch in communis
tische handen is, dekken nog een d? twee
divisies de aftocht; zij moeten als verloren
worden beschouwd.
Werkploegen trachten in koortsachtige
haast herstellingen te verrichten aan de
spoorlijn tussen Yingkow en Anshan om de
Zuidelijke aftocht te versnellen.
Een regerings-zegsman zeide aan United
Press, dat, als de strijdkrachten uit Mand
sjoerije erin slagen te ontsnappen, deze zul
len worden gebruikt in de provincies Jehol
en Hopei langs de grote Chinese muur. Zij
zullen trachten te verhinderen, dat de com
munistische troepen van generaal Lin Piao
het eigenlijke China binnendringen.
Ondertussen wordt vernomen, dat gene
raal Tsjang Kaf Tsjek waarschijnlijk de
hele winter in Peiping zal vertoeven om
generaal Foe Tsjo Yi, de opperbevelhebber
in Noord-China, ter zijde te staan. Volgens
berichten wit Peiping zou Tsjang wellicht
alle deelneming aan staatszaken voorlopig
laten varen om zijn gehele tijd te wijden
aan aan de militaire situatie.
Tsjang vloog Woensdag naar Jehol om de
toestand bij Chengteh in ogenschouw te
nemen en besprekingen te voeren met ge
neraal Shin Chiao. (United Press.)
Bevin aclit situatie verbeterd
De Britse minister van Buitenlandse Za
ken, Ernest Bevin, heeft aan een diner te
Londen verklaard, dat „achttien maanden
geleden de toestand veel slechter leek dan
thans, ondanks alle opwinding van deze
dagen." De houding van de Verenigde Sta
ten achttien maanden geleden was heel an
ders, aldus Bevin. „Er heeft een grote ver
andering plaatsgegrepen. Het werelddeel,
welks geestelijk leven en levenswijze zeer
veel op die van ons gelijken, is zich ge
wetensvol aan het organiseren. Er is een
geheel nieuwe opvatting van plicht opge
komen. Onder ons en de West-Europese
Alliantie groeit de overtuiging, dat wij
solidair moeten zijn, niet met bedoelingen
van aggressie doch van defensie."
De geschiedenis herhaalt zich. Geen herinnering aan onze eigen hongerwinter, maar een actuele
foto, twee dagen geleden in het geblokkeerde Berlijn gemaakt, waar de vrouwen thans bij
duizenden de bossen en parken „uitkammen" op zoek naar wat brandhout.
Waf Markos wenst
De Australische kolonel Shepphard, ge
wezen hoofd van de Britse missie in Noord-
Griekenland en van de UNRRA-missie in
Griekenland, heeft op een persconferentie
te Parijs verklaard, dat hij in September
verscheidene dagen bij de Griekse opstan
delingenleider Markos heeft vertoefd en
dat deze hem opdracht heeft gegeven uit
zijn naam te spreken, wanneer de Alge
mene Vergadering der UNO weigeren zou,
een vertegenwoordiger van Markos te
horen.
De politieke commissie heeft tijdens de
debatten over Griekenland geweigerd een
vertegenwoordiger van Markos aan te ho
ren. Kolonel Shepphard heeft de 5 punten
uiteengezet, waaromtrent de „Griekse de
mocratische regering" van Markos zich be
reid verklaard heeft te onderhandelen:
1) De vorming van een coalitieregering,
met deelneming van alle partijen.
2) Terugtrekking van alle buitenlandse
missies uit Griekenland, met inbegrip
van de commissie der UNO, die samen-
steld is uit de vertegenwoordigers van
de vijf grote mogendheden.
3) Na een periode van kalmte van onge
veer 6 maanden zouden vrije verkie
zingen gehouden worden onder toe
zicht van de UNO, op grondslag van
kiezerslijsten, die zorgvuldig door de
UNO zouden nagezien worden.
4) Herstel van alle opgeheven vakbond
vrijheden.
5) Invrijheidsstelling van alle verbannen
of gevangen gehouden personen, wie
andere dan gemeenschappelijke mis
drijven ten laste gelegd worden.
Deze punten zullen waarschijnlijk in de
politieke-commissie, die t>ezig is met de be
handeling der Griekse kwestie als voorstel
worden aangeboden.
Mr. D. G. W. Spitzen,
de nieuwe minister van Verkeer en Waterstaat.
Nieuwe Zweedse regering
Tengevolge van de mislukking van de
onderhandelingen tussen de sociaal-demo
craten en de boerenpartij over de rege
ringskwestie, is de Zweedse eerste-minister
tot een regeringswijziging overgegaan, die
door de Koning tijdens een buitengewone
ministerraad is bekrachtigd.
De nieuwe regering is, zoals de vorige,
uitsluitend samengesteld uit sociaal-demo
craten. De wijziging is hoofdzakelijk een
portefeuillewisseling. Er is slechts een
nieuwe minister, Sven Anderson, secretaris
van de sociaal-democratische partij.
Tsjechoslowakije viert
zijn onafhankelijkheid
Donderdag werd in Praag de dertigste
verjaardag der Tsjechoslowaakse onafhan
kelijkheid gevierd met een arbeiders- en
soldatenparade.
's Morgens om zeven uur begonnen zich
in de zijstraten van het Wenceslausplein
delen van de stoet te formeren. Er waren
soldaten met helmen en de bajonet op het
geweer, arbeiders-militie in blauwe overalls
en met geweren en blauwe baretten, ge-
uniformde groepen veteranen van de eer
ste wereldoorlog, en delegaties van fabrie
ken, kantoren en nationale organisaties.
Slechts de sokols waren afwezig. De lei
ding had hun verboden om uniformen te
dragen of in georganiseerde groepen te
verschijnen, om een eventuele herhaling te
verhinderen van de demonstraties tegen
het régime dié tijdens hun mars van 6 Juli
plaats vonden.
Een ceremonie Van 40 minuten had op
het plein plaats, waarbij president Gott-
wald en premier Zapotocky redevoerin
gen afstaken en het vijf-jaren-plan afkon
digden. De naam van Thomas G. Masaryk,
de stichter van de republiek, werd eenmaal
genoemd en met diepe stilte ontvangen.
Eduard Benesj, de mede-stichter van Tsje
choslowakije, werd genegeerd.
Na de redevoeringen namen Gottwald en
zijn kabinet de militaire parade af, waarin
het nieuwe „volksleger" zich gedurende
een uur toonde. In de parade reden zware
tanks van Russisch maaksel mede. Het was
verboden foto's te maken van de parade.
De politie nam de films uit de camera's van
sommige Tsjechen en buitenlandse corres
pondenten in beslag, hoewel de correspon
denten geen foto's van het militair gedoe
hadden gemaakt. (United Press).
Onderhandelingen in Indo
nesië begin November?
De republikeinse minister van Voorlich
ting, Moh. Roem, heeft tegenover de pers
verklaard dat de politieke onderhande
lingen waarschijnlijk begin November her
vat zullen worden. „Het resultaat daarvan,
wat het ook is, zal definitief zijn".
Toestand in Frankrijk „gun
stig", oordeelt de regering
Het Franse kabinet heeft Donderdag
avond de toestand als gevolg van de sta
kingen besproken. De staatssecretaris van
het bureau van de premier, Paul Devinat,
zeide na afloop: „Na voorlezing van een
rapport van de minister van Binnenlandse
Zaken is de regering tot de conclusie ge
komen, dat de situatie op het ogenblik
gunstig is".
30 duizend man troepen en veiligheids
politie, die in het vroege morgenuur het
centrum van de Noordelijke steenkoolge-
bieden binnentrokken, hebben, naar wordt
gemeld, 30 mijnen van stakers gezuiverd
zonder ernstige voorvallen. Een woord
voerder van het ministerie van Binnen
landse Zaken heeft verklaard, dat het aan
tal naar het werk terugkerende mijnwer
kers in Midden-Frankrijk (verleden week
het toneel van hevige strijd met de politie)
nog steeds groeit. In Lotharingen, in Oost-
Frankrijk, was bijna driekwart van de
mannen terug.
MARSHALL-LENINGSOVEREENKOMST wnorrl IC
MET NEDERLAND EN INDONESIë 1 ICI aa"
ANP-Aneta verneemt te Washington, dat
Donderdag een leningsovereenkomst van
de Marshall-administratie met Nederland
ter grootte van 80 millioen dollar en met
Indonesië ter grootte van 15 millioen dol
lar werd ondertekend.
Abbé Truble
Goed kiezen uit oude dingen is haast
uitvinden.
C.H.U.-bezwaren met een grote „maar"
Van onze parlementaire redacteur)
De Eerste Kamer heeft hedenmorgen een
begin gemaakt met de behandeling ran het
Ontwerp Noodwet Indonesië, dat in de
nacht van Maandag op Dinsdag in de Twee
de Kamer de vereiste meerderheid van 2'3
van het aantal uitgebrachte stemmen ver
wierf. Donderdagmiddag besprak de Eerste
Kamer het ontwerp in de Afdelingen en nog
dezelfde dag kwamen het Voorlopig Verslag
en de Memorie van Antwoord uit.
Vóór de openbare behandeling verenigde
de Kamer zich zonder discussie en zonder
hoofdelijke stemming met een aantal me
rendeels formele wetsontwerpen. Alleen bij
dat tot beschikbaarstelling van een bedrag
voor voorzieningen van de Koninklijke
Militaire Academie in Breda kreeg de
fractie van de C.P.N. aantekening dat zij
tegen was. De goedkeuring van het verdrag
met Amerika ter voorkoming van dubbele
belastingen ontmoette enige tegenstand
van de heren mr. F. G. O. J. M. Teulings
(K.V.P.) en prof. mr. A. N. Molenaar (V.
V. D.) doch toen de minister van finan
ciën prof. mr. P. Lieftinck hierop geant
woord had, aanvaardde de Kamer ook dit
wetsontwerp zonder hoofdelijke stemming.
Mr. R. Pollema (C.H.) opende het debat
over de Noodwet Indonesië en sprak al da
delijk van een aller-ongelukkigst ontwerp.
Ook over de Memorie van Toelichting was
hij niet tevreden en wel omdat deze tal
van vragen o.S. over de grondwettelijkheid
BRADLEY OVER DE TOESTAND
Generaal Omar Bradley, de Amerikaanse
stafchef, heeft in een rede te Chicago ver
klaard, dat, ofschoon de mogelijkheid van
oorlog met de Sovjet-Unie „een kwestie
van ern^ige zorg" uitmaakt, het toch veel
waarschijnlijker is dat de Verenigde Staten
en de Sovjet-Unie nog „voor de duur van
een generatie of langer" zouden blijven
voortleven in een gespannen toestand.
Bradley betoogde: „Wanneer dat het geval
wordt, bestaat het gevaar, dat men de
Amerikaanse defensie zal laten verslappen
doordat men er genoeg van krijgt. Het is
echter beter in spanning te leven dan zich
in een oorlog uit te putten. Het land heeft
een stabiele, op lange termijn berekende
militaire politiek nodig, welke zich niet laat
schokken, telkens wanneer er ten Oosten
van de Elbe een papiertje ritselt."
MOORD EN DOODSLAG OP MALAKKA
In de buurt van Taipfing (Malakka), on
geveer 300 k.m. ten Noorden van Koeala
Loempoer, zijn zeven niet-Europese poli
tiemannen, waaronder een inspecteur, ge
dood en zes agenten gewond toen zij in
een vrachtauto van een plantage naar de
stad terugkeerden en onderweg door ge
wapende lieden werden overvallen. De
chauffeur was de enige van de patrouille,
die er ongedeerd afkwam.
„Er werd tweemaal een overeenkomst bereikt99
Stalin heeft met medewerking van het
communistische partijblad „Prawda"
(Waarheid) het Russische volk zijn lezing
van de situatie met betrekking tot het
Berlijnse geschil laten kennen. Hij heeft
een schriftelijk interview gearrangeerd,
waarvan de inhoud Donderdag is gepubli
ceerd.
Op de vraag: „Wat is uw mening om
trent de resultaten van de besprekingen in
de Veiligheidsraad van de Berlijnse kwestie
en wat denkt gij in dit verband van het
gedrag der Brits-Amerikaanse vertegen
woordigers?" antwoordde Stalin:
„Ik beschouw deze als een manifestatie
van aggressiviteit van de politiek der Brits-
Amerikaanse en Franse heersende kringen".
Vraag: „Is het waar, dat in Augustus van
Ondertekening reeds in Januari verwacht
De Canadese minister van Buiten
landse Zaken Lester Pearson heeft ver
klaard. dat Canada Amerika en Enge
land en de landen van de Benelux er
van heeft verwittigd, dat het bereid is
met deze en andere Noord-Atlantische
staten onderhandelingen aan te knopen
over het sluiten van een regionaal vei
ligheidspact.
De Canadese regering heeft, zo zeide de
minister, met belangstelling kennis geno
men van de verklaring der ministers van
Buitenlandse Zaken van de West-Europese
Alliantie, dat overeenstemming is bereikt
betreffende de opvatting, dat een Noord-
Atlantisch verdedigingspact 4e noodzake
lijke eerstvolgende stap is.
Pearson zeide verder: „Voor zover het
ons betreft overwegen we deze zaak reeds
maanden. We hebben aan officiële bespre
kingen te Washington deelgenomen van het
moment af dat zij zijn begonnen op 6 Juli".
Hij voegde er aan toe: „Er zijn voortdurend
besprekingen gevoerd tussen de afgevaar
digden van de mogendheden van de West-
Europese Alliantie, de Verenigde Staten en
Canada, op een officieel, niet bindend en
zuiver onderzoekend niveau.
De ministers van Buitenlandse Zaken
van de West-Europese Alliantie hebben te
Parijs de resultaten van de besprekingen
te Washington bestudeerd en hun beslis
singen genomen. Ons kabinet heeft de
zaak eveneens overwogen en als resultaat
daarvan heeft onze regering de regeringen
van Engeland de Benelux, Frankrijk en de
Verenigde Staten medegedeeld, dat Canada
bereid is met hen en andere Noordatlanti-
sche staten te onderhandelen, met het doel
tot een regionaal veiligheidspact te komen"
Reuter verneemt, dat Canada als vol
gende stap van Engeland, Frankrijk en
Amerika ziet: een contactzoeken met an
dere landen, bijvoorbeeld de Scandinavi
sche, Eire en eventueel Spanje en Portugal
teneinde na te gaan, of deze landen bereid
zijn aan de onderhandelingen deel te
nemen.
Vervolgens zou een conferentie in optima
forma voor het sluiten van een verdrag
pikets kunnen hebben of wel en hieraan
geeft Canada de voorkeur een voort
zetting der officiële besprekingen om tot,
de opstelling van een verdrag te komen,
dat dan later officieel ondertekend zou
moeten worden.
Men hoopt, dat het Noordatlantisch pact
begin volgend jaar, mogelijk in Januari
getekend kan worden.
dit jaar een overeenstemming is bereikt
tussen de vier mogendheden betreffende
de Berlijnse kwestie?"
Antwoord: Ja, dit is waar. Op 30 Augus
tus kwamen de vertegenwoordigers van de
vier mogendheden tot overeenstemming
voor het gelijktijdig treffen van maatrege
len ter opheffing van de verkeersbeper-
kingen in Berlijn aan de ene kant en het
invoeren der Duitse mark van de Sovjet-
zóne als enige valuta in Berlijn aan de
andere kant. Deze overeenkomst benadeel
de niemands prestige en hield rekening
met de belangen van beide partijen. De
overeenkomst waarborgde de mogelijk
heid van verdere samenwerking. De
regeringen der drie Westelijke mogend
heden desavoueerden echter hun vertegen
woordigers in Moskou en verklaarden deze
overeenkomst van nul en geen waarde. Zij
schonden de overeenkomst door de Ber
lijnse kwestie aan de Veiligheidsraad voor
te leggen, waar de Britten en Amerikanen
'een zekere meerderheid hebben.
Vraag: „Is het waar, dat officieus te Pa
rijs overeenstemming werd bereikt voor
dat de kwestie t.er stemming aan de raad
werd voorgelegd?"
Antwoord: Ja, dat is waar. De voorzitter
van de Veiligheidsraad, de Argentijnse
afgevaardigde dr. Bramuglia, die ten be
hoeve van andere belanghebbende mogend
heden een onofficiële bespreking met
Wisjinski heeft gevoerd, had een ontwerp
oplossing in handen waarover overeen
stemming was bereikt. Doch de vertegen
woordigers van Amerika en Engeland ver
klaarden wederom deze overeenkomst van
geen waarde.
Stalin komt dan onvermijdelijk op zijn
stokpaard „oorlogsophitsers" en noemt
Churchill de hoofdaanstichter tot een
nieuwe oorlog.
De Veiligheidsraad is volgens hem
een instituut waar de Westelijken dank zij
hun meerderheid „alles kunnen bewijzen"
en de zes neutrale mogendheden daarin
waarvan hij eerst gezegd heeft dat zij er
in geslaagd waren een bevredigend com
promis te vinden beschuldigde hij er
van dat zij „kennelijk een politiek steunen
die gericht is op aggressie en ontketening
van een nieuwe oorlog."
Over de vraag hoe dit alles moet eindi
gen was Stalin tamelijk welgemoed. Hij
antwoordde: „Dit alles kan slechts leiden
tot de smadelijke val van de oorlogsaan
stichters. De socialistische krachten ten
gunste van de vrede zijn te groot om over
meesterd te worden en afgebogen naar een
nieuwe oorlog."
van het ontwerp onbeantwoord laat en
evenmin over de snelheid waarmee deze
belangrijke zaak wordt behandeld. Hij
vond de positie waarin de Kamerleden ge
bracht zijn wel buitengewoon moeilijk. Aan
de ene kant kan een aantal van hen het
niet met hun eed op de Grondwet in over
eenstemming brengen vóór een met de
Grondwet strijdig wetsontwerp te stemmen,
en aan de andere kant dreigt de regering
met aftreden als het ontwerp niet wordt
aangenomen, pe C.H.-spreker citeerde met
instemming de bezwaren die de heer
Schouten in de Tweede Kamer tegen het
wetsontwerp had geopperd en hij bestreed
de opvatting van de heer Oud. die de
grondwettigheid van het ontwerp had be
toogd.
Te gevaarlijker vond de heer Pollema
het verstrekken van een vrijwel blanco
volmacht aan de regering, omdat de rege
ring wisselt en er dus later een gevaarlijk
gebruik van zou kunnen maken.
Uitdrukkelijk verklaarde de heer Polle
ma dat de gehele C.H.-fractie op het stand
punt staat dat het wetsontwerp niet con
form art. 210 van de Grondwet is. Er
heerste diepe stilte toen de C.H.-afgevaar-
dïgde deze woorden sprak. Zullen de Chr.
Historisch en dus unaniem tegen stemmen?
vroeg men zich af.
De heer Pollema vervolgde echter met:
„Maar.en dat bracht enige vrolijk
heid en opluchting bij de voorstanders. Dat
„maar" liep tenslotte uit op de mededeling,
dat het overgrote deel van de fractie der
C.H. voor het ontwerp zou stemmen, en wel
omdat zij het beschouwt als Staatsnood-
recht, dat gezien de précaire toestand in
Indonesië acceptabel is.
Hierna kwam prof. mr. A. N. Molenaar
(V.V.D.) aan het woord.
(De zitting duurt voort.)
De nieuwste candidaat voor de hand van prinses
Margaret Rose van Engeland is volgens de
Britse pers dc 22-jarige lord Ogilvie zoon
van de Schotse graaf van Airlic die hier met
Margaret een dansje waagt iri het Londense
Dorchester hotel.
Vonnissen tegen voormalige
Duitse officieren
Ex-veldmaarschalk Wilhelm von Leeb,
de gewezen bevelhebber van de Noordelijke
Duitse strijdkrachten in Rusland en be
legeraar van Leningrad, is door het tribu
naal te Neurenberg veroordeeld tot drie
jaar gevangenisstraf. Hij heeft deze tijd al
in gevangenschap doorgebracht en zal on
middellijk vrijgelaten worden.
Ex-veldmaarschalk Georg von Küchler,
eertijds bevelhebber van een legergroep in
Frankrijk en Rusland, werd tot 20 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld.
Het vonnis tegen ex-generaal Hermann
Hoth, gewezen bevelhebber van het vierde
Duitse pantserleger bij de invasie van Ne
derland en Polen luidde: 15 jaar gevange
nisstraf.
Ex-generaal Hans Reinhardt: eveneens
15 jaar gevangenisstraf.
Ex-generaal Hans von Salmuth. stafchef
van de Duitse legergroep in het Westen,
werd tot 20 jaar veroordeeld, evenals ex-
luitenant-generaal Karl von Roques.
Ex-generaal Karl von Hollith werd tot
vijf jaar veroordeeld.
Ex-luitenant-generaal Hermann Rein-
mecke werd tot levenslange gevangenis
straf veroordeeld, evenals ex-luitenant-
generaal Walter Warlimont, die de order
tot massa-executies heeft opgesteld.
De ex-luitenants-generaal Otto Oehler en
Rudolf Lehmann kregen respectievelijk
acht en zeven jaar.
Ex-veldmaarschalk Hugo S'perrle en ex-
admiraal Otto von Schniewind werden vrij
gesproken en onmiddellijk vrijgelaten.
De ttjd in voorarrest doorgebracht zal
van de vonnissen afgetrokken worden.
WEINIG VERANDERING
IN TEMPERATO'R
Verwachting, medegedeeld door het
KNM I- in De Bilt. geldig van Vrij
dagavond tot Zaterdagavond:
Vannacht zwakke en morgen overdag
matige tot krachtige wind uit Ooste
lijke richtingen. Overdrijvende wolken
velden Droog. Weinig verandering in
temperatuur.
30 October:
Zon op 7.30 uur, onder 17.16 uur
Maan op 4 48 uur. onder 16.40 uur
