Haarlemse raad gaat accoörd
met aanbod aan „Bloembollencultuur"
SPAARNE-TAX
TEL. 12500
Bezoekt de Bazar
Matsen Trieny
PERMANENT
Kort en Bondig
De kleine wereld
DONDERDAG 4 NOVEMBER 1948
HAARLEMS DAGBLAD
Mr. Cremers: „Verder zou ik niet willen gaan"
Bloembollencultuur, 4de asfaltering van a'e binnenstad, de Handelsavondschool, de
houten school in het Zuid-Westen, de industrieflat, het tekort van het Grondbedrijf,
éénhoofdige leiding'-van de met Openbare Werken verwante bedrijven of niet, zie
daar de belangrijkste punten van de omvangrijke agenda, die de Haarlemse
gemeenteraad gistermiddag voorgeschoteld kreeg. Burgemeester Cremers *gaf
gehoor aan de wens van verscheidene leden en' bewaarde de industrieflat en het
leiding-vraagstuk voor een volgende vergadering.
De heer H a p p (Arb.) voerde als eer
ste het woord over he£ voorstel van B. en
W. aan de Algemene Vereniging voor
Bloembollencultuur grond aan de Egelan
tierlaan bij de Houtvaart aan te bieden
voor de stichting van een nieuw beursge
bouw en het aanleggen van een proeftuin
of, indien de Vereniging op dit aanbod niet
kan ingaan, een andere oplossing mogelijk
te maken, die overigens een uitgave van
90.000 niet te boven mag gaan.
De heer Happé zeide zich niet te willen
verdiepen in de voorgeschiedenis, doch
deze kwestie zakelijk te willen bezien. Het
is duidelijk, dat de gemeente hier een offer
zal moeten brengen teneinde grotere na
delen door het weggaan van „Bloembollen
cultuur" te voorkomen. Maar dat wil niet
zeggen, dat dit ongelimiteerd kan geschie
den: met deze aanbiedingen- is de grens
bereikt van wat redelijk verantwoord is te
achten. De heer Happé stelde tenslotte nog
twee vragen: is het eerste plan uitvoerbaar
met het oog op het nog niet vastgestelde
tracé van de Blois van Treslonglaan en
hebben B. en W. de verwachting, dat deze
aanbieding geaccepteerd zal worden?
De heer H o o y (K.V.P.) sloot zich bij
het betoog van de vorige spreker aan, zij
het dan in „wat blijmoediger toon".
Mevrouw Scheltem aC o n r a d i
(V.V.D.) was er niet zeker van. dat, indien
het beursgebouw tegen de Westelijke grens
van de gemeente zou verrijzen, de voor
delen voor het Haarlemse zakenleven be
houden zouden blijven. Zij prefereerde een
oplossing, waarbij Jiet Krelagehuis het cen
trum van de bollenhandel zou blijven.
De heer M o 1 (C.P.N.) kon zich niet aan
de indruk onttrekken, dat „Bloembollen
cultuur" concessies had afgedwongen en de
heer Bakker (A.R.) bracht de principiële
kant van de zaak naar voren. Is 't juist dat
de gemeente op deze wijze een particuliere
vereniging steunt en is het in orde, dat de
gemeente beschikt ten bate van particu
lieren over grond, die nog onteigend moet
worden?
Mr. Cremers beantwoordde de ver
schillende vragen, na eraan herinnerd te
hebben, dat het vertrek van „Bloembollen
cultuur" ook éen ideëel verlies voor Haar
lem, van oudsher centrum van de bollen
handel zou betekenen.
Hij vreesde niet, zoals mevr. Scheltema,
dat de Egelantierlaan te afgelegen zou zijn.
Er bestaat een goede busverbinding met het
centrum, de Blois van Treslonglaan zal de
afstand tot de stad nog meer verkorten en
als de spoorbaan is opgehoogd, bestaan er
In dit opzicht vrijwel geen wensen meer.
Zal „Bloembollencultuur" accepteren? De
burgemeester kon alleen dit zeggen: dat het
aangeboden terrein in Hillegom kleiner is
dan dat van Haarlem, dat de verbindingen
met Haarlem beter zijn, dat in de Spaarne-
stad een grotere personeelskeuze bestaat,
dat een groot gebouw hier beter te exploi
teren is en dat een grote stad nu een keer
meer mogelijkheden tot het afdoen van an
dere zaken biedt dan een kleine.
Het tracé van de Blois van Treslonglaan
zal buiten het terrein voor gebouw en tuin
lopen. Indien de voorstellen worden aan
vaard zal Haarlems financieel belang bij
„Bloembollencultuur" 190.000 bedragen.
De heer Bakker kreeg de verzekering,
dat geen koehandel was gedreven. Het gaat
hier om een algemeen Haarlems belang.
Ten behoeve van dat belang wordt ook ten
behoeve van de gemeente en niet van par
ticulieren onteigend.
Tenslotte legde de burgemeester er de
nadruk op, dat men onmogelijk kan spre
ken van „afgedwongen concessies", want de
vereniging had nooit iets gevraagd. „Er is
hier een royaal aanbod gedaan, dat ik per
soonlijk ook niet zou willen verhogen", al
dus mr. Cremers.
Zonder hoofdelijke stemming kregen B.
en W. vervolgens de gevraagde machtiging.
ALLE STADSRITTEN
Vraagt onze tarieven voor zaken-, trouw-,
en buitenritten
KINDERHUISSINGEL 27
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 3 November 1948
ONDERTROUWD: H. F. van Woensel en L.
G. Droog: J. Spier en C. E. M. Weijers; H. M.
de Zwart en A. A. Bijster; L. E. M. Reijns en
M. van der Niet: P. M. Kitseroo en C. W,
Remmé: W. J. Born en M. de Zwart; F. Wes-
tervaarder en H. A. Heerens: E. van der Pligt
en M. P. Seheffer; H. van der Veen en N.
Smit; H. Breedveld en G. M. Hoetjes: W.
Tibboel en T. van Es: J. P. Gelder en E. V.
van de Stadt; G. H Kuiken en M. J. de
Groot; J Koek en C. C. Orth; J. IJpema en
A. Kraakman; H. P. Sminia en M. M. Peters;
W. G. de Vos en A. M. van der Horst; J. F.
Hooft en C. E. C. Habich; F. Aardewijn en
S. J. J. C. de Koning; J. J. Nijenkamp en A.
G. Jonkman; A de Jonge en H. E. Jacobs;
M. N. Bakker en E F. de Zaaijer; M. L. van
Bentheim en A. C. Gouweleeuw; B T Over-
diik en H. A. van der Kroft; G. H. Huijer-
man en M. W. van den Berg C. T. Stoop en
C. M de Rooïj; J. Bovenkamp en C. van der
Werft; J. Huijboom en C. Ottenbros; N. G.
van Dam en J. E. Schutter.
GEHUWD: 3 Nov., A. J. Kleinhout en T. G.
C Christiaans: J. M. Smits en F. Lyklema;
K. Zweiphenning en A. M. C. van Hemsber-
gen: J. F. Dukelo en H. J. de Backere; H. J.
Peper en F. Stolvoort: E. C. Zuiderwijk en
M. Grote: C. J. Visser en E. C. Willems; J. G.
Bosse en G. C. M. Damen; C. Sluimer en A.
J. Hernalsteen; J. F. Harren en S. C. Bijster;
A. J Meerveld en J. C. Neeskens: B. Bar-
mentlo en J. L. Steenkist; J. van Veelen en
J. A. J. Heijnis; J. Beenen en P. C. Krikke;
J. M P Giebels en A. Wigchert; J. Mulder
en M, M. Dams. T
BEVALLEN van een zoon: 1 Nov., J. H.
Verhaak—Coenders; 2 Nov.. H. Wagenaar—
Nolthenius: J. W. Offenberg—Alberts; C.
Zieltjens—van Zeeland: J. M. A. van den
Nieuwcnhof—Gerrits; 3 Nov., A. de Haan—
Vreeken: J. Kubbinga—Anderiessen.
BEVALLEN van een dochter: 2 Nov., M. A.
L. ten Brink—Jansen: M. E. Willemse—Nun-
nink; L. P. van Halcm—Visser; A. E. Nooy—
Klomp: 3 Nov.. A. Baars—Venema; C. A. G.
GoossensFaase.
OVERT .EDEN: 1. Nov.. E. J. N. de Swert—
vr-1 I O;"olcin: B P M.
P01 :og.cs- Janus, 53 j Atjehstraat. Hr van
Galen- Volger. 73 1 Baljuwslaan; 2 Nov., P,
de Wit, 57 3., luciischestraat,
De tegenvaller van 120.000 voor de her-
asfaltering van de binnenstad deed de heer
B 1 o k d ij k (Arb.) aan het debat met wet
houder Angenent herinneren over de vraag
of een klinkerbestrating niet goedkoper
was. Hij vroeg een stroever wegdek in de
bocht van het Frans Halsplein en hoopte
dat „kleine broer" Openbare Werken^met
„grote broer" Rijkswaterstaat zou overleg
gen om op de Schoterweg inplaats van de
trambaan een plantsoen aan te leggen.
Wethouder Angenent gaf zelf ook de
voorkeur aan klinkerwegen, doch in dit
geval was asfalt toch te prefereren. De heer
Blokdijk kreeg zijn toezegging van een
stroever wegdek en van overleg voor het
plantsoen.
De burgemeester zeide nog in ant
woord op een vraag van <fè heer Bakker,
dat de politie nauwlettend op de naleving
van de snelheidsvoorschriften toeziet, al is
het niet zo, dat iedereen die meer dan 40
km rijdt direct op de bon gaat. De omstan
digheden waaronder dit gebeurt, doen er
ook nog iets toe.
De voorgestelde wijziging van de ver
ordening op de Vermakelijkheidsbelasting
deed de heer A lb recht (Arb.) z!jn
vreugde uitspreken over de verhoging van
de belastinggrens voor culturele films van
40 op 60 cent. doch wees anderzijds op de
inconsequentie, dat goede films altijd nog
hoger belast worden dan slechte revues.
Wethouder Van der Wall was met
zijn ambtgenoot Geluk tot de conclusie ge
komen, dat het voor het College ondoenlijk
was culturele grenzen te trekken. Echter
vyordt nog steeds overlegd om een objec
tieve maatstaf te vinden.
Mevrouw Scheltema, die het voor de
dansleraren-zonder-lokaliteiten had opge
nomen, werd van een soepele toepassing
van de verordening overtuigd. Als deze
categorie een bal geeft in een gehuurde
zaal, zal deze toch als leslokaal beschouwd
worden, hetgeen een lagere heffing tenge
volge heeft.
Handelsavondschool.
„Meer aanpassing bij de praktijk, bij
voorbeeld door lessen in de mogelijkheden
van de mechanische administratie", merkte
de heer Van der Giessen (Arb.) bij
het voorstel tot vaststelling van een nieuw
leerplan voor de gemeentelijke handels
avondschool op, doch de heer Bakker
(A.R.) scheen meer voor een meer alge
mene ontwikkeling dan voor een vakoplei
ding te voelen. Mejuffrouw Bolsius (K.
V.P.) wees er echter op, dat de leerlingen
van de Handelsavondschool vrijwel alle
maal in het bedrijfsleven terecht komen,
een gedachte waarmee wethouder Geluk
het eens was. De positie van de Handels
avondschool is belangrijk gewijzigd, zei hij.
Vroeger gingen er vaak jongelui heen, die
geen mogelijkheid hadden gebruik te ma
ken van het voortgezet onderwijs. Voor
de meeste meisjes en jongens, die er nu op
gaan van wie men het initiatief tot ver
dere vakopleiding moet waarderen kan
geen te zwaar programma ingevoerd wor
den, vooral niet omdat deze leerlingen
overdag werken voor hun dagelijks brood.
Met de heer Bakker betreurde de wethou
der het. dat de algemene ontwikkeling ver
loren was gegaan, doch voor hen die in
deze richting ambitie toonden, waren er
nog de cursussen van „Jong Haarlem
vooruit!"
Aan de wens van de heer Van der Gies
sen kan wellicht tegemoet gekomen worden
door een bezoek aan een gemeentelijke in
richting die veel met machines werkt, b.v.
de Incassodienst.
Gegeven paard
De toelichting bij het voorstel tot aan
schaffing van een houten school voor de
Natuurkundigenbuurt was zo weinig en
thousiast gesteld, vond de heer Bakker
Schut (Arb.). dat hij de gedachte niet
van zich kon afzetten, dat „er een steekje
aan los was".
De heer Proper (C.P.N.) onthulde, dat
deze Finse scholen „zonder bon" duurder
en van mindere kwaliteit waren dan het
Zweedse exemplaar dat aan de Vondelweg
gereed komt, doch zou toch graa'g zien, dat
er nog een aflevering wordt nabesteld ten
bate van de Amsterdamse buurt. Mejuf
frouw Bolsius had waardering voor de
voortvarendheid van het College.
Wethouder Geluk vond dat er meer
reden was om te spreken van een „paard
van Troje" dan van een „gegeven paard",
gezien het feit, dat deze school per lokaal
op vijftienduizend gulden komt. Ze zijn
niet gemakkelijk verplaatsbaar en. naar
men vreest, wel gehorig. In Februari wordt
met de bouw begonnen, zodat de school
tegen de nieuwe cursus gereed is. Men zal
de praktijk moeten afwachten. In ieder
geval komt Haarlem voorlopig niet weer
aan de beurt voor een school buiten de
urgentielijst. Wat de Amsterdamse buurt
betreft: daar staat nog een oud schoolge
bouw leeg.
Gezond financieel beheer
Onlangs hebben wij in een artikel uit
voerig uiteen gezet, dat de taxatie van de
Gemeente-Gronden per 1 Januari 1947 een
nadelig waardeverschil met de taxatie van
1935 van bijna drie millioen gulden aan
het licht had gebracht.
B. en W. kwam nu met het voorstel dit
verschil in twaalf jaar met ruim twee ton
per jaar ten laste van de gewone dienst
af te schrijven. De heren Hooij. Noord-
hoff (Arb.), Bakker en Van der
Pas (C.P.N.) roemden dit voorstel als een
blijk van een gezond financieel beheer. De
heer Meyers (Arb.) had evenwel enige
bedenkingen. Hij meende, dat, waar het
hier toch eigenlijk om een fictief waarde
verschil gaat, dat men wellicht beter de
dekking naar een normalere tijd, met ge
stegen grondprijzen, kon verschuiven, daar
nu toch ook allerlei noodzakelijke kapitale
werken moesten worden uitgevoerd.
Wethouder Van der Wall bleek in
een doorwrocht betoog minder optimistisch
Volgens hem moest men nu, daar de op
brengst uit de belastingen was meegeval
len, ook de verliezen uit een conjunctuur
daling nemen. De middelen zouden in de
komende jaren wel eens minder ruim kun
nen gaan vloeien en de wethouder achtte
het onjuist op een eventuele stijging van
de grondprijzen die trouwens in 1952
opnieuw bezien zullen worden te reke
nen.
De heer Meyers liet zich door de
wethouder overtuigen.
Ilainerpuntcn
Onder de vele punten die onder de ha
mer dourjjuigen, waren enkele waarmee
van Weldadigheid naar Vermogen
5 en 6 November Ford Showroom, Houtplein,
10-30—22.30
(Adv.)
grote bedragen gemoeid zijn. Wij noemen:
het bouwrijp maken van gronden in Noord
en Oost voor tezamen 461.000 en een
bedrag van 250.000 dat extra nodig is
voor de riolerings- en bestratingswerken
in Haarlem-Noord.
Voorts werd besloten twee leningen aan
te gaan, één van 500.000 met een loop
tijd van 30 jaar tegen 3 gedurende de
eerste tien jaar, later 3^2% en één van
100.000 tegen dezelfde condities.
Personalia
Mr. S. C. van der Wall werd tot onbe
zoldigd ambtenaar van de Burgerlijke
Stand benoemd.
Bij het Middelbaar Onderwijs werden
benoemd: dr. J. Brust, ir. E. H. Lapré,
mej. C. Blaauboer, J. S. Bartstra Jr., mr. W.
F. Gonggrijp en ds. A. van Biemen (allen
gymnasium), mevr. S. W. van Walraven
Wackie Eysten en L. J. van Mechelen (Lo-
rentzlyceum), mevr. A. W. Berkelbach van
der Sprenkelvan 't Hoff, méj. W. D.
Groeneveld, D. van yeen en G. N. Rinkel
(allen Coornhertlyce'um) en mej. E. Th.
van Eek en G. van de Polder (H.B.S. voor
Meisjes).
Tot onderwijzeressen werden benoemd:
mej. G. J. E. Kraayenbrink (mr. A. Bruch-
school), mej. E. van der Vliet (Van Zeg-
gelenschool) en mej. C. G. Jaijtenberg (dr.
A. van Voorthuysenschool).
Wij vermelden nog, dat de heer J. van
Boekhoven, die lange tijd wegens ziekte
afwezig is geweest, gisteren voor het eerst
weer present was.
ZONDER KROES
f 6.' f 6.»
Alle nieuwste systemen, o.a. Cold
Wave, Phecollne en Indolette de Luxe.
Laat uw haar bij ons Pigmenteren.
Grijs haar verdwijnt zonder verven.
GROTE HOUTSTRAAT 26 rood
Tegenover Anegang
Tel. 17856
Het onderzoek in de zaak Schreieder 5s
thans vrijwel geëindigd. Er zullen vermoede
lijk voldoende termen zijn om hem ter zake
van een of meer feiten te doen terechtstaan
voor het Bijzondere Gerechtshof te
Leeuwarden.
Het Directoraat-generaal voor Bijzon
dere Rechtspleging zal op 1 Januari worden
opgeheven. De opheffing der Bijzondere Ge
rechtshoven volgt in de loop van het voor
jaar. De Bijzondere Raad van Cassatie zal
voorlopig zijn taak nog blijven voortzetten.
De Koningin zal zich bij de ere-promotie
van minister-president W. Drees op Maandag
8 November in de Prinsekerk te Rotterdam
doen vertegenwoordigen door haar Kamer
heer in buitengewone dienst mr. K. P. van
der Mandele.
In het grensgebied bij Schoonebeek is
een jongeman, die geen gevolg gaf aan het
bevel van enige maréchaussées om te blijven
staan, door een schot dodelijk getroffen. Hij
was de 21-jarige J. H. K. uit Veenoord. Een
groot pak met diverse goederen, blijkbaar
bestemd om naar Duitsland gesmokkeld te
worden, is in beslag genomen.
1 De bij de E.V.C. aangesloten Bond van
Land- en Zuivelarbeiders heeft zich solidair
verklaard met de stakende Franse mijnwer
kers en de leden opgeroepen, geld en levens
middelen voor de stakers te verzamelen.
Toen de landbouwer Eiting te Odoorner-
veen bij zijn boerderij met een tractor aan
het werk was, zakte een der wielen weg. De
machine kantelde en viel in een moddersloot.
Eerst na een uur kon de tractor worden ge
licht en het lijk van E. geborgen.
Dr. H. J. Otto du Plessis, tegen wiens be
noeming tot Zuid-Afrikaans gezant in Neder
land verschillende Nederlandse dagbladen
bezwaar maakten, daar hij redacteur was van
het nationalistische blad „die Volksblad", is
thans benoemd tot staatsvoorlichtings-be-
ambte te Pretoria.
In het vroegere Tjihapitkamp te Ban
doeng zijn van de daar en in het Kareeskamp
geïnterneerd geweest zijnde mannen en
vrouwen goederen achtergebleven, welke nog
niet door de eigenaren werden teruggehaald.
Belanghebbenden kunnen zich wenden tot
het secretariaat van de NIBEG, Koningslaan
19, Amsterdam.
Als gevolg van vele klachten heeft de
K.N.A.C. een onderzoek ingesteld naar de
belemmeringen van het verkeer bij scholen.
Hierbij is gebleken, dat het veelvuldig voor
komt. dat de rijbaan onnodig veel en lang
durig in beslag wordt genomen door ae
schooljeugd. Dat gebeurt zelfs indien de
trottoirs voldoende ruimte bieden. De K. N.
A. C. heeft zich tot de minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen gewend met
het verzoek bij de-schoolhoofden aan te drin
gen op maatregelen tegen deze verkeers-
belemmering.
Het ms. „Johan van Oldenbarnevelt" is
op 30 October met repatriërende militairen
uit Batavia naar Amsterdam vertrokken,
waar het omstreeks 21 November wordt ver
wacht. De opvarenden kunnen in Port Said
post ontvangen, mits deze niet later dan 9
November wordt gepost.
Het tekort aan arbeidskrachten in de
Zaaridamse haven is oorzaak dat verschillen
de schepen, die te Zaandam zouden lossen,
doorstomen naar Amsterdam. De laatste
dagen zijn drie schepen met een gezamenlijke
inhoud van 394 standaard hout naar Amster
dam vertrokken.
HAARLEM EN OMGEVING
Dé Gemeenschap Haarlem van het Hu
manistisch Verbond houdt op 7 November in
restaurant Brinkmann, Grote Markt, een
Zondagmorgenbijeenkomst, waar de heer H.
G. Cannegieter zal spreken over Mens en
Mysterie Dr. D. Loenen. die zou spreken
over de Boodschap van Griekenland, is door
ziekte verhinderd.
Bij het standbeeld van Thorbecke te
Amsterdam heeft de plaatselijke afdeling van
de V. V. D. een krans gelegd, ter herdenking
van het feit, dat een eeuw geleden de Grond
wet van 1848 werd afgekondigd.
De Haarlemse Volksuniversiteit heeft
een cursus van drie voordrachten „De ont
wikkeling van het kunstlied" georganiseerd,
die gegeven zal worden door Akke de Vries
Roel Riphagen zal aan de vleugel begeleiden.
De voordrachten worden op de Maandagen
15, 22 en 29 Novembe. in de Renaissancezaal
van het Frans Hals Museum gegeven.
•SCHEEPVAART
Cottica, 4 Nov. v. Demarara te Paramaribo.
Kamerlingh Onnes, Java—Rotterdam pass
3 Nov Ouessant. Kota Agoeng. Rotterdam-
Java 3 Nov. 12 uur te Genua. Kota Inten.
Rotterdam—Kaapstad pass. 4 Nov. Ouessant,
Nigerstroom, LagosAmsterdam 3 Nov. te
Havre,
De etsen van Jacques Callot
Jean Vallery-Radot sprak voor
„Les Conférences frangaises"
Er was veel belangstelling voor de voor
dracht over Jacques Callot die gisteravond
onder auspiciën van Les Conférences fran-
Caises in het Frans Halsmuseum door de
heer Jean Vallery-Radot gehouden werd
en met reden, want wat deze heer, die con
servator van het Cabinet d'Estampes en
leraar aan de Ecole du Louvre is, over de
grote Franse etser vertelde, was zowel uit
artistiek als uit cultuurhistorisch oogpunt'
hoogst belangwekkend.
Na te zijn ingeleid door de directeur van
het Frans Halsmuseum, de heer H. P.
Baard, begon de heer Vallery met een
korte terugblik op de geschiedenis der ets
kunst, die rond 1600 buiten Italië nog wei
nig beoefenaars vond. Callot leerde de
nieuwe techniek dan ook eerst in zijn
„Italiaanse periode" kennen. Hij was in
1607, als kind van dertien, leerjongen bij
een goudsmit in Nancy geworden, waar hij
met de beginselen van het graveren ver
trouwd raakte. In Rome, omstreeks 1610,
levert hij dan bij Tomassini zijn eerste
artistieke prestatie: een serie allegorische
prenten in kopergravure. Maar eerst als
hij in 1611 aan het Toscaanse hof in Floren
ce belandt ontdekt hij de mogelijkheden
van de nieuwe techniek en al spoedig ver
wisselt hij de burijn voor de etsnaald. Hij
wordt „hof-illustrator" van de groothertog
en reeds zijn eerste épreuves, een serie
Florentijnse feest- en stadsscenes waar
van vele met groter zijn dan een postzegel
vestigen de roem van zijn toen-al-onge-
evenaarde techniek. Daarnaast vond hij
nieuwe compositie-ijiogelijkheden, zoals
het gebruik van een grote voorgrondfiguur
als coulisse ter verhoging van de diepte
werking. Vele andere „suites" volgen,
zoals de kostelijke serie der Italiaanse co-
medianten, de navrante „misères de la
guerre", die soms aan Goya's „desastros de
la guerra" herinneren, doch het bezetene
daarvan missen, zijn zeer minutieuze maar
bijzonder originele belegeringen van Breda
en Rochelle en de geestige suite des bohé
miens. Inmiddels is Callot in 1621 naar
Nancy teruggekeerd, waar hij door de her
tog van Lotharingen en vele anderen met
vererende opdrachten wordt overladen. Hij
is dan nauwelijks 27 jaar en reeds een
kunstenaar van wereldfaam. Zijn fenome
nale tekenaarstalenten, zijn technische
vaardigheid en zijn sprankelende humor en
oorspronkelijke visie maakten hem tot een
lichtend voorbeeld voor velen; Callot open
de een nieuw hoofdstuk in de prentkunst,
die hem nog ,gteeds een harer geniaalste
grootmeesters weet.
De collectie diapositieven van Callot's
oeuvre, die de heer Vallery deed projec
teren, vormde een uitnemende illustratie
van zijn belangwekkende betoog.
„Duizend en een nacht"
Diogé
in de Stadsschouwburg
Men kan moeilijk zeggen, dat de operette
„Duizend en een nacht", die gisteravond
door het dilettanten-operettegezelschap
„Diogé" in de Stadsschouwburg werd op
gevoerd, in zijn geheel een operette van
Johann Strauss is. Strauss zelve heeft de
operette nimmer in deze vorm gezien en
gehoord, want in 1906, zeven jaar na
Strauss' dood, schreven Leo Stein en Carl
Lindau een nieuwe tekst ter vervanging
van het libretto, waarmede Strauss om
streeks 1870 de operette „Indigo" schiep.
Bovendien werd de muziek voor de samen
hang met de nieuwe tekst enigszins ge
arrangeerd, maar gelukkig is de arrangeur
Ernst Reiterer hierbij niet roekeloos te
werk gegaan. De muziek heeft haar eigen,
voornaam karakter behouden, een karak
ter, dat de operette heel nauw verwant
deed worden aan de komische opera. Ove
rigens moet men het met de logica van
ontwikkeling en van typering niet al te
nauw nemen. Het wordt de toeschouwer
in dit opzicht niet moeilijk gemaakt. Het
gaat ten slotte om een fantastisch sprookje,
dat aanleiding kan geven tot gezellig ver
maak en tot een weinig afgunst, omdat in
sprookjes wèl alles in orde komt.
„Diogé" heeft naar vermogen zijn krach
ten aan de opvoering gegeven, waarbij
over het algemeen hoofdzakelijk toneel-
gespeeld werd. Jaap Kaan kon zich op deze
wijze onderscheiden als Vorst Suleiman,
Kick SteenkisJ; als een kluchtige Eddin
Aboe en zeker ook Herman Woerde als de
groot-vizier. Willem Henzen behaalde te
recht succes met zijn zang in de rol van
Ormoetz. Riek BaaijGroot was sympa
thiek als Leila. Ook in haar zang waren
goede hoedanigheden, al bleek uiterste
zorg ten aanzien van uitspraak noodzake
lijk. Bep Steenkist toonde voor de Weense
Wally de benodigde dosis kattigheid te be
zitten. Dikwijls was er echter een te kort
aan verstaanbaarheid door te snel spreken;
een opmerking die eveneens voor ver
schillende andere spelers gelden kon.
Aan de koorzang was blijkens de rhyth-
mische en sonore vertolkingen veel zorg
besteed. Het orkestje weerde zich dapper
onder leiding van Henk Steenkist en Ans
Dukker kon tevreden zijn over haar dan
sende nimfen.
Er was veel waardering van een tal
rijk auditorium, zich uitend in warme bij
val en veel bloemen.
P. ZWAANSWIJK.
DISTRIBUTIENIEUWS
Vrijdag is het de beurt voor het afhalen
van bonkaarten voedingsmiddelen, rokers-
of versnaperingskaarten en toeslagkaarten
voor jonge en aanstaande moeders in de
Vleeshal te Haarlem aan Ha tot en met Her.
De sneltrein Batavia-Bandoeng werd op 22 October ten Zuiden van Poerwakarta tot ontsporing
gebracht. Een bende terroristen had de rails opgebroken en beschoot de ontspoorde rijtuigen
met automatische wapens en geweren. Acht personen werden gedood en 23 gewond. Het vuur
werd direct beantwoord door ae militairen, die met de trein meereisden, zodat erger kon worden
voorkomen. - Een beeld van de gehavende rijtuigen.
CCD ernstig bezorgd over
toestand in Indonesië
Een dringend beroep
op beide partijen
De Commissie van Goede Diensten heeft
gisteren zowel op de Nederlanders als op de
Indonesiërs een dringend beroep gedaan
om „nauwgezet de bestandsvoorwaarden
in acht te nemen" welke zoals beide par
tijen beweren, in de afgelopen maand snel
verslechterd zijn.
De Commissie heeft tevens beide par
tijen gewaarschuwd de censuurclausule uit
de Renville-overeenkomst in acht te
nemen, welke verbiedt aan beide par
tijen om militaire communiqués uit te
geven die „een bron van misverstand en
spanning" zouden kunnen vormen.
Een zegsman van de Commissie ver
klaarde nog. dat de C.v.G.D. de huidige
situatie in Indonesië ernstig acht.
De zegsman zei. dat militaire waar
nemers van de UNO berichtten, dat ge
wapende eenheden van beide partijen de
demarcatielijn herhaaldelijk overschreden,
doch zich tot dusver geen incidenten hierbij
hadden voorgedaan.
Hij drukte er zijn bezorgdheid over uit,
dat hieruit „grote botsingen" zouden kun
nen voorkomen.
Dr. van Mook vertrokken
Dr. H. J. van Mook heeft gisterochtend
tijdens een plechtigheid, waarbij de pers
niet was uitgenodigd, zijn bevoegdheid
overgedragen aan de hoge commissaris van
de Kroon, dr. L. J. M. Beel.
De laatste Nederlandse gouverneur-gene
raal van Indonesië, zo seint Reuter, dr.
H. van Mook, is door honderden officiële
personen en vrienden uitgeleide gedaan bij
zijn vertrek naar Nederland. Dr. Van Mook
heeft Batavia Donderdagmorgen per vlieg
tuig verlaten.
Kort na Van Mook's vertrek is de Ne
derlandse minister van Buitenlandse Za
ken, Stikker, met zijn adviseurs naar
Djokjakarta gereisd om de besprekingen
met minister Hatta te openen.
Verliezen van D jok ja
Volgens Antara heeft de staf van de
republikeinse legermacht de officiële ver
liescijfers bekend gemaakt van de T.N.I.,
welke verliezen werden geleden tenge
volge van de communistische opstand.
Deze cijfers luiden: Gesneuveld 18; in
gevangenschap gedood door de commu
nisten 15; gevangenen 12.
Hatta over ontmoeting
met minister Stikker
Toen hem vragen werden gesteld over
het aanstaande bezoek van minister Stik
ker, verklaarde de vice-president der repu
bliek, Moh. Hatta, volgens „Antara" dat
„een directe uitwisseling van inzichten met
een lid van het Nederlandse kabinet zeker
nut zal hebben". Verder zei hij, dat niet
dient te worden vergeten dat de betrek
kingen tussen de republiek en de Neder
landers nog zeer onbevredigend zijn. Deze
betrekkingen zijn zo slecht geworden, dat
zij herinneren aan de toestand van vóór 21
Juli van het vorige jaar (de datum van het
begin der politiële actie). Moh. Hatta was
van mening dat, als de besprekingen met
minister Stikker zouden leiden tot ophel
dering van de huidge misverstanden, zij in
elk geval haar nut zouden hebben gehad.
Moh. Hatta bevestigde nog het bericht, dat
hij spoedig na deze «besprekingen naar Su
matra wil gaan, aldus Antara.
Hulpcorps van 5000 man
voor de rijkspolitie
De rijkspolitie heeft tot heden omstreeks
4500 man hulppolitic aangeworven. De ver
wachting is. dat dit getal voor het einde
van het jaar 1948 tot 5000 gestegen zal zijn.
De regering heeft aan de Tweede Kamer
medegedeeld, dat ook het ministerie van
Oorlog is ingeschakeld bij het ontwerpen
van voorstellen ter uitvoering van het
nieuwe artikel 196 der Grondwet. De beteu
geling en afwering van ondermijnende in
vloeden in de staat heeft op het ogenblik
weer verhoogde betekenis.
Een der vragen, die de regering onder
de ogen ziet, is, in hoeverre personen,
die op grond van hun politieke over
tuiging geacht mogen worden derge
lijke invloeden uit te oefenen, uit
sleutelposities en belangrijke posten in
het staatsbestel moeten worden ge
weerd.
De regering is het eens met de in het
voorlopig verslag van de Kamer tot uit
drukking gebrachte gedachte, dat de staat
de vrijheid moet hebben om maatregelen
te nemen ter bescherming tegen de invloed
van stromingen, welke, indien zij de over
hand zouden krijgen, de grondwettelijke
vrijheden voor hen, die een andere overtui
ging zijn toegedaan, zouden opheffen..
Tot hoofd van de Regionale Omroep
Noord is benoemd de schrijver Sjoerd Leike:
redactie-secretaris van „De nieuwe Stem" en
een der oprichters van de uitgeverij „De
Bezige Bij".
Over praten gesproken
Het kan zijn dat het waar is wat de ge
leerden zeggen, dat wij mensen uit de apen
zijn voortgekomen. Het kan zijn dat fa
milieleden van ons op handen en voeten
door de bossen gewandeld hebben om
noten te zoeken wij zullen ons daarover
nu niet meer druk maken. Maar als het
waar is, dan zijn wij alleen maar mensen
geworden omdat wij er naar verlangden
te kunnen praten. Wij moeten als apen een
machtige drijfveer gehad hebben om zover
te komen als we nu zijn en die drijfveer]
was zeker, dat we er genoeg van kregen
om daar in die bossen maar tegen elkaar
te zitten aankijken zonder eens gezellig en
uitvoerig een praatje te maken.
Wel, we zijn er dan gekomen. We zijn
van zwijgende apen pratende mensen ge
worden. Maar wij hebben dat praten tot
onze hoofdbezigheid en onze opperste
hartstocht gemaakt. Het is een geroeze
moes geworden op onze wereld, wij kunnen
onze kaken niet meer op elkaar houden.
Waar praten wij de ganse dag over? Het
is niet te begrijpen waarover wij het ons
leven lang toch hebben. Dat kleine wereld
bolletje schijnt zoveel te bevatten dat mil-
liarden mensen er milliarden jaren over
kunnen redeneren. Dat kleine wereldbol
letje? Wij behoeven alleen maar in ons
eigen leven te kijken. Daar zien wij iedere
avond opnieuw vergaderingen en bijeen
komsten, waar mensen met brillen op
urenlang het woord voeren. Daar wordt
dan, als die uren om zijn, nog eens hartig
door alle aanwezigen over gedebatteerd.
En als dat uit is zegt de voorzitter in het
kort nog eens wat de mijnheer en alle aan
wezigen van tevoren uitvoerig verteld
hebben. En als het dan niet tegen twaalven
liep, zou er misschien van voren af aan
opnieuw worden begonnen.
Daar spreekt een mijnheer van een hoge
katheder af over een dikke stapel pape
rassen heen over: „Heeft Mathijs Vander-
vondervoorden een aandeel gehad in de
totstandkoming van de wede van Atrecht?"
Hij houdt daar een belangwekkend betoog
over. Hij neemt gedurig zijn bril af om
hem weer te kunnen opzetten. Hij wijst
omhoog en omlaag, vooruit en opzij. Hij
zegt dat hij zijn gehoor zal meenemen naar
de zoveelste eeuw. Hij brengt zijn gehoor
weer veilig terug naar het heden en werpt
een grote hoeveelheid blikken in de toe
komst. En na twee en een half uur komt
hij tot de verbluffende en ontroerende
conclusie, dat Mathijs Vandervondervoor-
den geen aandeel heeft blijken gehad tè
hebben in de vrede van Atrecht. De toe
hoorders hadden dat zonder hem nooit
weten kunnen komen. Zie, van zo'n avond
wordt men nog eens wijzer, daar heeft men
nog eens wat aan voor de toekomst. Dan
kan men thuis op eigen houtje blikken
gaan zitten werpen.
De mijnheer met zijn kennis van Mathijs
Vandervondervoorden kan tevreden naar
huis gaan en volgende week hetzelfde weer
op een andere plaats vertellen. Zo gaat nij
al weldoende rond, hij besteedt zijn leven
aan de wijsheid zijner medemensen.
De week daarop spreekt hij op een an
dere vergadering. Achter in de zaal zit
de man die hij meeneemt op zijn tournée
om de lichtbeelden door de toverlantaarn
te schuiven. Die man heeft de lezing
vier en twintig keer gehoord. Hij kan nu al
die wijsheid niet meer voor zich houden.
Want als de mijnheer op de katheder zijn
bril afneemt en hem opzet met de woorden
ter inleiding: „Heeft Mathijs Vander
vondervoorden een aandeel gehad in de
totstandkoming van de vrede van Atrecht?"
dan staat de lichtbeeldenman op. Hij
haalt diep adem, hij trapt zijn stoel achter
zich vandaan, en hij zegt met een donde
rende stem:'..Nee, dat heeft Mathijs niet!"
Hij slaat de toverlantaarn aan gruizels,
hij trekt zijn jasje binnenstebuiten aan en
hij begint te zingen van „Dat heeft ons
kleine Mathijsje lekker niet!" Ze hebben
hem moeten opsluiten. Zoiets is een treu
rige geschiedenis. Die man moet als kind
al een beetje vreemd gedaan hebben.
Maar als hij zou hebben gezegd dat wij
ons kleine wereldje met een beetje minder
praten ook wel aan het draaien zouden
kunnen houden, zouden wij hem gelijk
hebben moeten geven.
Want in dat opzicht zouden wij beter
een ietsje meer aap hebben kunnen
blijven. L.
Amerikaans superfort in Engeland
neergestort
Een Amerikaans superfort B 29 is
Woensdag -20 kilometer ten Zuiden van
Manchester tegen een 650 meter hoge heu
vel opgevlogen. Men vreest dat de 13
inzittenden, allen Amerikaanse officieren
en manschappen, om het leven zijn geko
men. Nadat men het wrak uit de lucht had
waargenomen is een reddingsbrigade tegen
het invallen van de duisternis er op uit
getrokken. De reddingsploeg, die in het
duister en in de mist moest werken, heeft
Woensdagavond slechts zeven lichamen
gevonden. Men acht het onwaarschijnlijk
dat enig lid der bemanning nog in leven
zou zijn.
Lis se
Een moedige knaap
Het wachten op de baas duurde het paard
van de groentehandelaar Scholte blijkbaar
te lang, waarom het er op eigen initiatief van
door ging in de drukke Kanaalstraat. De 14-
jarige zoon van F. v. Rooyen wist het hol
lende paard tot staan te brengen en voor
kwam daardoor verdere onheilen.
Burgerlijke stand van Bloemendaal
GEBOORTEN: E. C. M. Schuurmanv. d.
Meij, z.; G. E. M. StaphorstMattaar; E.
RoestRevers, d.; J. Bos—v. d. Broecke. d.;
J. C. v. d. LaanMeesters.
ONDERTROUWD: C. C. J. Heerma van
Voss en K. E. Agoston; J. C. Schreuder en S.
H. v. Woudenberg.
OVERLEDEN: J. Overste, oud 50 j,; A.
StoopMastemaker, 30 j.; L. J. M. Bouvy,
74 j.: J. H. A. M. NeelissenRoozen, 74 j.
GEHUWD: J. J. de Baan en A. Verboom;
Amsterdamse Beurs
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
Koninklijke Olie.
318%
320%
285%
283%
228%
229
A. "k. u
150
151
150
Nederlandse Ford
304%»
Nederlandse Kabel
262
v Berkei's Patent
122
Scheepvaart Unie
160Vfc
f59
Holl.-AmerikaLijn
163
Deli Maatschappij
147
149%
H V A
256%
A'dam Rubbei
158
153
Ned. Handel Mij.
157
N.-I. Handelsbank
1131/2
Büliton Mij II
386