Haarlems Dagblad
Teleurgesteld
Rusland laat Joegoslavië in de steek
bij het Balkan-debat
Washington aarzelt om China
meer militaire hulp te verlenen
Bemiddelingspoging an Trygve Lie
ten aanzien der valuta-kwestie
Het nieuwe vredesplan van de
UNO bemiddelaar in Palestina
63e Jaargang No. 19088
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin.
10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230,
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Woensdag 10 November 1918
Verschijnt dadelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
4,25. Franco per post 4,75.1 Postgiro 213107.
\dvert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
ctt Oprechte Ifjaarlcmeebc Courant (Hitno 165-6)
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
W'IJ ZIJN OPNIEUW teleurgesteld in
een aanwinst, die Haarlem in uitzicht
was gesteld. Het Empire-Museum, dat ge
sticht zou worden in de vroegere ambts
woning van de Commissaris der Koningin
aan de Nieuwe Gracht, komt er niet. Ons
Provinciaal Bestuur, dat het stichten zou,
heeft voorlopig van het plan afgezien. Het
was een mooi plan. Het Rijk en de ge
meente zouden financiële steun verlenen
en een aantal bezittingen van het Frans
Hals Museum, uit de Empire-tijd, zou er
aan worden afgestaan. Het inwendige van
het huis aan de Nieuwe Gracht is zelf toon
beeld van de periode; dit had aanleiding
tot het plan gegeven. Maar de Provincie
heeft gebrek aan kantoor-ruimte voor haar
ambtenaren; nu heeft zij het gebouw ver
huurd aan een handelsonderneming, die er
toonzalen in zal inrichten en door deze
bereidwilligheid krijgt zij beschikking over
ap een huis in het Wilhelminapark, waarin de
passen-afdeiing zal worden ondergebracht.
Ja, dit ziet er practisch uit. Wel nuchter,
maar practisch bedacht. Intussen ontgaat
ons nu ook weer het Empire Museum. On
langs is Haarlem het Museum Van Looy
,nt ontgaan. De kostbare collectie, die het be
vatte, is uit de stad verdwenen en de weer-
'gave van een cultuur-periode, die het
vormde, bestaat niet meer. Teleurstellend.
Een paar jaar geleden werden wij verblijd
tet met het optreden van de acteur Crüys
jas Voorbergh, die historische „levende mode
rn shows" hield met zijn prachtige collectie.
Ti costuums. Het waren toverachtige avonden,
vooral die in de hal van het Stadhuis. En
Cruys Voorbergh wilde er een levend mu
seum in onze stad mee maken. Daar is geen
onderdak voor gevonden. Nog steeds niet.
'j'Die costuums liggen hier nog wel opgesla-
'5]gen, maar de vooruitzichten zijn niet hoop
vol. Evenmin als dat woord „voorlopig",
waarmee het Provinciaal Bestuur het op-
geven van het Empire Museum heeft pogen
,0Me verzachten. Als wij moeten wachten tot
ér geen paspoorten meer vereist worden,
kunnen wij lang wachten. In hpt algemeen
Tntonen ambtelijke diensten geen neiging tot
,6 inkrimping. Wel tot het tegendeel. En wat
die opgeslagen costuums betreft: een levend
ipl museum, zoals daarmee beoogd werd, zou
'>e'iets nieuws in Nederland zijn. Plet zal dus
Amsterdam wel aantrekken. Ik denk dat
burgemeester d'Ailly er al een notitie van
gemaakt heeft en het kan dus niemand ver
bazen als Gruys Voorbergh binnenkort met
rijs de boodschap komt: Geef maar mee, Am
sterdam heeft er wèl een huis voor. Daar
wint Haarlem dan wat opslagruimte mee.
vNuttig, maar niet erg bevredigend. Amster-
dam heeft hier trouwens indertijd al de in-
van het Koloniaal Museum wegge-
laald voor zijn Koloniaal Instituut. En het
Tuil Museum van Kunstnijverheid verdween
centoen meteen; het gebouw aan de Dreef was
eg nodig voor de Provinciale Griffie, Later
verdween ook het Museum van Stolk. Wij
'jt® hebben nu nog het Frans Hals Museum,
Ceyler's Museum en het Bisschoppelijk Mu
seum over. Drie oude musea zijn verdwe
nen en drie nieuwe, die in uitzicht waren
ol'gesteld, niet verwezenlijkt. In totaal dus:
zés. Zes teleurstellingen op dit bijzondere
culturele gebied.
Er zijn natuurlijk allerlei verklaringen
voor te geven. Verschillende verklaringen.
Maar het is wel droevig dat er zoveel te
leurstellingen zijn; Niet alleen op dit ge-
maar ik zou mij daar vandaag toe
willen bepalen.
Het gaat zo niet goed. Ik zeg dat niet uit
een soort locaal chauvinisme, of om aan
te sporen tot enigerlei concurrentie tegen
Amsterdam, hetgeen dwaasheid zou zijn.
Maar een groot bevolkingsdistrict als dit,
dat bovendien op de gebieden van uitvoe
rende kunst en litteraire belangstelling bij
zonder actief is, moet op ander cultureel
terrein niet verarmen, maar integendeel
aanwinsten maken. Grijpt men de gelegen
heden daartoe niet aan, dan gaat men ach
teruit. Het is offers waard, dat te voor
komen.
Nu stel ik mij helemaal niet voor dat dit
iedereen in dit district interesseert. Het in
teresseert zelfs geen meerderheid. Als er
een opinie-onderzoek over gehouden werd
zou dat blijken. Maar opinie-onderzoek kan
mij niet schelen. Want juist de minderheid
is hier .voor de samenleving van groot be
lang. Die is onmisbaar. Het zijn de minder
heden, bestaande uit mensen die onderzoe
ken, die pogen te begrijpen, die zichzelf
hoge eisen stellen, die de beschaving in
standhouden en de ontwikkeling waarbor
gen. Als het gevoerde beleid goed is, groeien
zij aan en is er vooruitgang. Ik bedoel met
die minderheden zeker geen bepaalde stand
klasse, want men vindt haar leden in
alle standen en klassen.
Wie deze dingen licht zou schatten zou
berusten in vervlakking. Wij leven al sinds
geruime tijd in een periode van onrust
barende vervlakking. Die beperkt zich niet
tot een stad of zelfs tot een land. Maar dat
is geen reden om erin te berusten. Het
beseffen van de algemeenheid van het ver
schijnsel is een reden te meer om er in
eigen kring, in eigen district, tegenin te
gaan. En natuurlijk ook op breder terrein,
Vannee"- man daar de gelegenheid voor
heeft. Maar wij moeten er in de eerste
plaats voor waken, dat in eigen omgeving
die waarden erkend blijven en nagestreefd
worden, die onmisbaar zijn. Dat kan nooit
stilstand betekenen. Dat betekent altijd:
beweging. Nieuwe aanwinsten. Haarlem
wordt daarin teleurgesteld.
R. P.
Montgomery
in ons land aangekomen
Veldmaarschalk Lord Montgomery of
Alamein, de voorzitter van het comité van
opperbevelhebbers van de Permanente
Verdedigingsraad der West-Europese Unie,
is Dinsdag op het vliegveld Valkenburg bij
Leidén aangekomen. Hij zal tot Vrijdag in
Nederland blijven en besprekingen voeren
met de minister-president en met de mi
nister van Oorlog.
Hedenmorgen heeft veldmaarschalk
Montgomery besprekingen gevoerd over
militaire vraagstukken met de chef van de
Generale Staf, mr. H. J. Kruis, de Chef
Marinestaf, vice-admiraal jhr. E. J. van
Hol the en de Chef Luchtmachtstaf, gene
raal-majoor C. Giebel. De besprekingen
werden gehouden in het hoofdkwartier van
de Generale Staf. de Julianakazerne in
Den Haag.
VERRASSING IN DE POLITIEKE UNO-COMMISSIE
De politieke commissie van de UNO
heeft gisteren de Joegoslavische vertra
gingstactiek onmogelijk gemaakt door met.
41 tegen 1 stem te besluiten, de spreektijd
tot tien minuten te beperken. Alleen Joe
goslavië, dat niet de steun kreeg van Rus
land en diens satellieten, stemde tegen.
De motie was gericht tegen de ergernis
wekkende obstructie van de Joegoslavische
afgevaardigde Bebler, die steeds maar
trachtte een stemming over de Griekse
kwestie uit te stellen.
Rusland veranderde gisteren plotseling
in houding cn liet Joegoslavië alleen in
zijn „vertragingsstrijd". Ook Wit-Rusland
en de Oekraïne spraken zich uit voor be
perking van de spreektijd. Dat Rusland
zich volledig van Joegoslavië distancieerde
werd volkomen duidelijk toen Wisjinski op
zeker ogenblik verzet aantekende tegen
het feit dat de Joegoslaaf Bebler het deed
voorkomen alsof hij mede uit naam van
de Sovjet-Unie sprak. Bebler zette de strijd
alleen echter hardnekkig voort.
Indien de politieke commissie niet tot
het wijze besluit zou zijn gekomen om de
spreektijd te beperken, zouden de werk
zaamheden zeker niet hebben kunnen ein
digen voor Maart of April. Thans hoopt
de commissie óp 8 December met haar
werk gereed te zijn.
Klaarblijkelijk om tijd te besparen nam
de Dominicaanse republiek een amende
ment terug dat, indien aangenomen, Joego
slavië voor de mogelijkheid van uitslui
ting .van het lidmaatschap van de UNO
zou hebben geplaatst indien dat land zou
voortgaan, te handelen in strijd met de
besluiten van de Balkan-commissie.
Na Bebler te hebben overtroefd nam de
commissie met 42 tegen 0 stemmen de
negendê paragraaf van de Balkan-resolu
tie aan. Volgens die paragraaf wordt er bij
alle leden van de UNO op aangedrongen
zich te onthouden van elke actie welke
is bedoeld, direct of door middel van enige
andere regering steun te verlenen aan
enige gewapende strijdmacht die zich ver
zet tegen de Griekse regering.
Raket naar de maan
Misschien vertrekt binnen
drie jaar de eerste
Honderden Amerikaanse geleerden wer
ken in laboratoria, verspreid over het ge
hele land, aan de oplossing van problemen,
die een interplanetair 'verkeer stelt. Hoe
wel er op dit gebied vofdëfingen worden
gemaakt, is men algemeen van oordeel, dat
pas in 1954 raketten kunnen worden ge
construeerd voor een reis door de wereld
ruimte.
De onderzoekingen worden voor een
groot gedeelte door militaire instanties ver
richt.
The United States Army Signal Corps
heeft twee jaren geleden radargolven, die
naar de oppervlakte van de maan waren
uitgezonden, weer kunnen opvangen. Dit
wijst er dus op dat raketten, die radar
golven kunnen uitzenden, van de aarde af
op hun reis door de wereldruimte te con
troleren zijn.
In Mexico City heeft men veertig maal.
raketten naar de „ionosfeer", de buitenste'
kring van de atmosfeer, afgeschoten. Mo
menteel onderzoekt men de mogelijkheid,
om de raketten voort te drijven door mid
del van atoomenergie. Een van de proble
men is verder, de raket zo hoog af te schie
ten, dat zij de zwaartekracht van de aarde
overwint.
Wil de raket zulks doen, dan moet zij een
snelheid hebben van 4000 kilometer, per
uur. Er zullen zeker nog 5 jaar studie nodig
zijn eer men het probleem van de voort
drijving door atoomenergie onder de knie
heeft.
Intussen heeft „The Canadian Rocket
Society" al blauwdrukken laten vervaardi
gen voor de bouw van zulk een raket. Dit
apparaat zou 1.500.000 dollar kosten en de
startplaats 500.000 dollar. Ook worden
proeven genomen om uit een raket, wan.
neer deze haar hoogste punt heeft bereikt,
een andere kleinere raket te lanceren. Ge
fluisterd wordt, dat de regering met één
van de wetenschappelijke instanties een
contract zou hebben gemaakt, dat deze
binnen de drie jaar een raket naar de maan
•zou afschieten.
De Amerikaanse geleerden bestuderen
voorts het denkbeeld van Duitse geleerden
tijdens de oorlog om een „ruimte station"
op 5100 mijl.boven het aardoppervlak te
creëren.
Met 34 tegen 4 stemmen en 4 onthoudin
gen beslopt de commissie de zittingsperiode
van de Balkancommissie met een jaar te
verlengen. De commissie ging om zeven
uur uiteen. De beide zittingen van gisteren
hebben in totaal meer dan zes uur geduurd.
In het verloop daarvan heeft Bebler zeven
en twintig maal het woord gevoerd.
(United Press)
Ypenburg of Schieveen
Dezer dagen hebben B. en W. van Den
Haag aan de gemeenteraad medegedeeld,
dat volgens deskundigen het vliegveld
Ypenburg zodanig verbeterd kan worden,
dat ook grote passagiers- en vrachtvlieg
tuigen er kunnen landen. De aanleg van
een vliegveld in de polder Schieveen bij
Rotterdam zou daardoor naar hun mening
overbodig worden.
B. en W. van Rotterdam hebben nu ook
een brief aan de gemeenteraad van de
Maasstad gericht. Zij verklaren daarin, dat
het geen zin heeft vergelijkingen te maken
lussen de te verwachten exploitatie-rèsul-
taten van een verbeterd Ypenburg en van
het aan te leggen vliegveld Schieveen, om
dat het plan voor Schieveen van een geheel
andere orde is.
Veldmaarschalk Lord Montgomery ol Alamein, de voorzitter van het Comité van Opperbevel
hebbers van de Permanente Verdedigingsraad der Westeuropese Unie, brengt een vierdaags
bezoek aan Nederland voor het voeren van besprekingen. Dinsdagmiddag arriveerde de
populaire legeraanvoerder op het vliegveld Valkenburg bij Leiden. V.l.n.r. de chef van de
generale staf luitenant-generaal mr. II. Kruis, generaal-majoor C. Giebel, de Engelse
ambassadeur Sir Philip Nichols (in civiel) en Lord Montgomery.
Staking van 41 millioen
West Duitse arbeiders
Zij willen prijscontrole
en distributie
Het hoofdkwartier van de vakverenigin
gen in Bizonië heeft aan vier en een halt
millioen georganiseerde arbeiders het pa
rool uitgegeven van Donderdagnacht twaalf
uur tot Vrijdagnacht twaalf uur het werk
neer te leggen. Verwacht wordt dat dit
voorbeeld door vele niet-georganiseerden
zal worden gevolgd. Het is no.g niet bekend
of het half millioen georganiseerde arbei
ders in de Franse zóne ook zal staken.
De vakbonden wensen het officieel uit
roepen van de economische noodtoestand
en het onmiddellijk volledige herstel van
prijscontrole en distributie. Deze eisen ont
moeten heftige tegenstand van de zijde van
de Bizonale economische kopstukken en in
het bijzonder van dr. Ludwig Erhard, die
de economische zaken van Bizonië beheert..
Het woord is aan...-
J ean Bertaut:
Wie te ceel zoekt vindt dikwijls ook
te veel:
De enigen die niet zullen staken zijn em
ployés in dienst van de bezettende macht
en personeel van ziekenhuizen en vitale
bedrijven. Het gehele verkeerswezen in
Bizonië zal echter tot stilstand komen. Ook
111 de kolenmijnen zal worden gestaakt.
Het wordt mogelijk geacht dat generaal
Clay en generaal Robertson zullen beslui
ten een spaak in het wiel te steken, Beide
generaals hebben te Melle besprekingen
gevoerd met de voornaamste vakbondslei
ders en zij hebben hen bij die gelegenheid
medegedeeld dat de arbeiders niets bij de
staking zullen kunnen winnen. Zij gaven
echter geen last, het slakingsparool te her
roepen, klaarblijkelijk omdat zij vastbeslo
ten zijn, „zich niet de vingecs te branden".
(United Press.)
Kwomintang wil pact met Rusland handhaven
De Chinese minister van Buitenlandse
Zaken te Nanking heeft geweigerd in te
gaan op het verzoek van uiterst-rechtse
leden van het parlement om het Chinees-
Sov.1 et-Russisch pact op te zeggen. De mi
nister herinnerde er aan dat het pact werd
ondertekend op een ogenblik, dat 700.000
Sovjetsoldaten Mandsjoerije bezet hielden.
Indien de Sovjet-Unie toen had gewild, zo
zei hij, zou het haar niet moeilijk zijn ge
vallen ook in Midden-Mongolië en in Sin-
kiang een communistische republiek uit te
roepen.
Vervolgens maakte de minister bekend
dat hij de Amerikaanse regering had ver
zocht China op gelijke voet als de Westerse
democratieën te behandelen en dat ver
sterkte militaire hulp de voorrang zou
Engeland verivócht een
Prins van Wales
Of een Prinses.
Koning George van Engeland heeft een
speciaal decreet uitgevaardigd waarbij de
positie en de titels van het te verwachten
kind van het kroonprinselijk paar worden
geregeld. Het decreet is Dinsdag gepubli
ceerd in de Engelse staatscourant-
Volgens het decreet krijgen de kinderen
van Prinses Elizabeth en de graaf van
Edinburgh de titel „Koninklijke Hoogheid"
en zullen zij prins of prinses zijn.
Krachtens een decreet van 13 Novem
ber 1917, uitgevaardigd door koning
George V mochten alleen de kinderen van
het vorstelijk gezin, de kleinkinderen van
de souverein en de oudste zoon van de
prins van Wales de titel „Koninklijke
Hoogheid" voeren.
Als de baby een jongen is zal hij erf
genaam \rorden van het graafschap Corn
wall en zich op 16-jarige leeftijd „Duke
of Cornwall" mogen noemen. Als prinses
Elizabeth eenmaal koningin geworden is
zal hij Prins van Wales worden. Wordt het
een meisje dan krijgt zij alleen de titel
van prinses.
Volgens het oude 'decreet zou de nieuw
geborene graaf van Merioneth (als het een
jongen is) of Lady Mountbatteii (als het
een meisje is), geheten hebben.
(United Press)
BERLIJNS GESCHIL WEER ACTUEEL
Autoriteiten van de UNO, waaronder de
secretaris-generaa.1 Trygve Lie, zijn „achter
de coulissen" begonnen met 't zoeken naar
een verzoeningsmogelijkheid lussen Oost
en West over de Berlijnse kwestie, meldt
United Press.
Lie heeft Dinsdag een onderhoud gehad
met Herbert Evatt, de minister van Buiten
landse Zaken van Australië en voorzitter
van de Algemene Vergadering en is van
plan nadere besprekingen te voeren met
Juan Bramuglia, Argentinië, die zegsman
was van de zes „neutralen" in de Veilig
heidsraad bij de behandeling van de Ber
lijnse kwestie.
AUes wijst er op,, dat de Berlijnse kwestie
opnieuw actueel zal worden. De misluk-
JAPAN IS SCHULDIG.
Volgens de radio-omroep van New York
heeft het internationaal t.ribunaal Japan
schuldig bevonden aan het voeren van een
aanvalsoorlog tegen het Britse Gemenebest,
Amerika, Frankrijk en Nederland.
Joodse kringen
niet enthousiast
De bemiddelaar van de UNO in Palestina
dr. Ralph Bunche, is Dinsdagavond in een
besloten zitting van de Veiligheidsraad ge
komen met een nieuw plan voor een wa
penstilstand in Palestina en heeft voorge
steld, tegelijk met een dergelijke wapen
stilstand de Israëlische en Arabische troe
pen op grootscheepse wijze te laten terug
trekken.
De Amerikaanse gedelegeerde dr. Jessup
zei dat dit voorstel sympathiek werd ont
vangen en nauwkeurig zou worden bestu
deerd.
Israëlische kringen waren echter over
Volendam krijgt een nieuwe bestaansmogelijkheid. Gisteren is er namelijk een atelier geopend
van een bekende Amsterdamse manufacturenfabriek, de eerste'industrie van dia branche in
Volendam. Hier zullen twintig Volenaamse meisjes opgeleid worden lot ateliermcisje voor het
vervaardigen van corsetten. - Volendamse schonen aan het voor hen zo ongewone werk.
het nieuwe voorstel van de bemiddelaar in
het geheel niet enthousiast. Zij waren van
oordeel dat dit plan tot resultaat zou heb
ben dat de Joden zouden moeten doen wat
herhaaldelijk door Engeland van hen is
verlangd: grondgebied opgeven dat door
hen na bloedige en zware strijd werd ver
overd.
Het plan van Bunche was al verscheidene
weken „in de maak". Voor hij het bij de
Veiligheidsraad indiende heeft hij een zeer
belangrijke wijziging aangebracht. Hij liet
de eis tot een onmiddellijke oproep aan
beide partijen tot onderhandelen vallen.
Bunche heeft zijn plan gegoten in de
vorm van een resolutie, klaarblijkelijk in
de hoop dat het een of andere land die zal
indienen. Hij zelf immers kan een derge
lijke stap niet ondernemen. In deze reso
lutie zou worden verlangd: opdracht aan
Bunche om alle nog te behandelen wapen
stilstandsproblemen tot een oplossing te
brengen; het bereiken van een wapenstil
stand, waarbij beide legers zich achter een
breed „niemandsland" moeten terugtrek
ken; in de wapenstilstandsvoorwaarden
moet tenslotte worden opgenomen dat de
legers van beide partijen hun bewapening
zullen verminderen.
Vandaag zal de Veiligheidsraad weer in
bèsloten zitting bijeen komen ten einde het
plan van Bunche nader te bespreken.
Negen jaar geëist tegen
berover van bankloper
Op 5 Februari van het vorig jaar werd
op de Keizersgracht te Amsterdam een
60-jarige bankloper door twee mannen
overvallen en van 25.000.beroofd. Eén
der daders werd reeds spoedig gearresteerd
en is reeds veroordeeld. De andere, de 40-
jarige ex-SS'er H. B., vluchtte naar Duits
land. Bij een poging naar Nederland terug
te keren werd hij onlangs aangehouden. Hij
stond thans voor de Amsterdamse recht
bank terecht en hoorde negen jaar tegen
zich eisen. Hij zal zich binnenkort ook
voor het Bijzondere Gerechtshof hebben te
verantwoorden wegens zijn dienstneming
bij de S.S.
Een 25-jarige inkoper van een Amster
damse firma heeft kans gezien in een jaar
tijd f 9000 te verduisteren. Toen het geld op
was, heeft hij zich bij de politie aangegeven, begeven".
king van de poging der neutralen van de
Veiligheidsraad wordt door alle delegaties
volstrekt niet als definitief beschouwd.
Bramuglia heeft de kwestie te Londen be
sproken met Revin en bij'beeft duidelijk te
verstaan gegeven, dat hij van zins is zijn
pogingen op een andere wijze te hervatten.
Tot dusver was het principe van de gelijk
tijdigheid tussen de opheffing van de blok
kade en het aanvangen van monetaire be
sprekingen de basis van de nagestreefde
oplossing, maar de factoren van de mone
taire aangelegenheid waren niet in over
weging genomen. Het hele verloop nam
eerst de schijn aan, dat de Verenigde Vol
ken zich ter zake niet als bevoegd be
schouwden, en dat de vier te Berlijn verte
genwoordigde landen zich alleen met de
kwestie dienden bezig te houden. Het. doel
was slechts hen in de mogelijkheid te stel
len zulks te doen.
Het blijkt thans dat de muntkwestie zelf
het onderwerp uitmaakt van het onderzoek
der voornaamste persoonlijkheden van de
UNO, van de secretaris-generaal enerzijds,
van de voorzitter der Algemene Vergade
ring en de Veiligheidsraad anderzijds. Zo
de muntkwestie, die de vier bevelhebbers
der bezettingszones in September jl. niet
hebben kunnen oplossen, in het Palais de
Chaillot te berde wordt gebracht, dan kan
zulks geschieden door de „neutralen van
de Veiligheidsraad" in het kader van een
nieuwe verzoeningspoging, of wel door de
economische commissie, ingeval de Veilig
heidsraad de zaak van de hand wijst.
Ruhrconferenfie begint
morgen te Londen
Op. de zesmogendhedenconferentie over
het Ruhrgebied, die Donderdag in Londen
begint, zal de Benelux niet, zoals bij de
zesmogendhedenconferentie over Duitsland,
die in het voorjaar werd gehouden, door
een enkele delegatie vertegenwoordigd zijn.
De drie landen zullen thans elk een dele
gatie zenden.
De conferentie behandelt de overdracht
van de kolen- en staalindustrie van West-
Duitsland aan Duitse bewindvoerders, vol
gen Engels-Amerikaans voorstel. Tot dus
ver voerden de Britse en Amerikaanse op
perbevelhebbers in Duitsland het beheer.
Volgens een recente verklaring van de
Amerikaanse militaire gouverneur, Lucius
Clay, zullen de Duitse'bewindvoerders „be
voegdheden hebben, die gewoonlijk aan
de eigendom verbonden zijn".
De bijzonderheden der ontworpen rege
ling worden strikt geheim gehouden.
Naar van betrouwbare zijde verluidt,
heeft de Franse regering reeds bij Enge
land en Amerika officieel geprotesteerd
tegen het Brits-Amerikaanse plan om het
beheer van de Ruhr-industrieën aan Duit
sers over te dragen en te kennen gegeven,
dat indien het in zijn huidige vorm wordt
uitgevoerd, Frankrijk, dat steeds aange
drongen heeft op een internationaal be
heer, het niet zal kunnen aanvaarden.
Radio Moskou gewaagt van
ontmoeting StalinTruman
Radio-Moskou heeft hedenochtend voor
het eerst gewag gemaakt van de mogelijk
heid ener ontmoeting tussen president
Truman en generalissimus Slalin.
De radio verklaarde: „Sommige Ameri
kaanse correspondenten menen, dat de pre
sident der Verenigde Staten zo zeer een
vreedzame oplossing van de internationale
problemen verlangt, dat hij, ingeval gene
ralissimus Stalin in de onmogelijkheid zou
verkeren Moskou te verlaten, wellicht zelf
bereid zou zijn zich naar de Sovjet-Unie te
hebben op de economische. Washington, zo
zei hij, heeft principieel met het eerste punt
ingestemd, doch het tweede in beraad ge
houden wegens de „onvaste politieke en
economische toestand in China".
Wordt Peking niet verdedigd?
De strijd in Noord-China, die zich ge
leidelijk tot een overweldigende commu
nistische overwinning ontplooid heeft,
brengt twee der grootste Chinese gene
raals uit de burgeroorlog tegenover elkaar.
Het zijn Foe Tso Yi, de nationalistische
commandant in Noord-China, en Lin Piao,
de communistische veldheer, die zich van
geheel Mandsjoerije'met inbegrip van de
industriële rijkdommen heeft verzekerd.
Naar schatting beschikt Foe over ongeveer
150.000 a 200.000 man gedeeltelijk door
de Amerikanen opgeleid en van Ameri
kaanse uitrusting voorzien welke zich
bevinden in de corridor van Peking.
Nu Lin Piao van alle druk in Mandsjoe
rije ontheven is, zal hij wellicht in staat
zijn driehonderduizend man of meer op
verschillende punten aan het uitgestrekte
front in te zetten.
Het heeft er alle schijn van, dat Foe
het niet op een beslissende slag zal laten
aankomen. Hij heeft geen uitgebreide plan
nen gemaakt om de stad Peking te verde
digen de stad die gedurende vele eeuwen
•de zetel is geweest, van de Chinese dynas
tieën. Foé zelf heeft meer dan eens te ken
nen gegeven, dat hij bij de eerste rode druk
Peking zou verlaten om in Westelijke rich
ting uit te wijken. Volgens hem is de mili
taire betekenis van Peking gelijk nihil.
Echter dient de psychologische waarde van
een bezetting der stad door de communis
ten niet onderschat te worden. De verove
ring zou een gevoelige slag betekenen voor
het moreel van de nationalistische rege
ring. (United Press)
Productie 11a daling in
Augustus weer gestegen
Hoewel de algemene productie-index van
de Nederlandse industrie, samengesteld
door het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek, over September nog niet bekend is,
geven de door dit bureau voor September
gepubliceerde productie-indexcijfers voor
de afzonderlijke bedrijfstakken over het
algemeen in vergelijking met Augustus stij
gingen te zien, zodat kan worden aange
nomen, dat de algemene bedrijvigheid in
September na de daling in Augustus 1948
weer de stijgende lijn van de daaraan voor
gaande maanden vertoont.
Voor steenkolen steeg het productie
indexcijfer (alles op basis 1938 100) in
September tot 80 (v.m. 79). Wat de bouw
materialen betreft valt een stijging vast te
stellen van 137 tot 144 voor cement, van 97
tot 307 voor dakpannen en yan 87 tot 96
voor metselstenen, voor deuren steeg het
indexcijfer van 90 tot 1131 Voor metaal
producten steeg de index voor ruwijzer van
158 tot 165, voor haarden, kachels en for
nuizen van 151 tot 168 en voor plaatradia
toren van 95 tot 141.
Voor de textielindustrie steeg het index
cijfer, wat betreft de productie van ka
toenspinnerijen 'van 74 tot 76. katoen- en
linnenweverijen van 69 tot 70, tricotage
industrie van 95 tot 110 en de kousen- en
sokkenindustrie van 121 tot 129. Wat de
wolindustrie betreft, waarvoor thans de
gegevens voor Augustus worden gepubli
ceerd blijkt dat in deze maand een daling
intrad (op basis 1946 100) tot 107 tegen
153 in Juli voor de wolspinnerijen en tot
113 tegen 163 in Juli voor de wollen stoffen
en wol'on deken weverijen. Voor geccK-
fectionneerde bovengoederen (basis 1946
100) liep de index in Augustus terug tot 121
tegen 145 in Juli.
BANKBILJETTENCIRCULATIE IS
INGEKROMPEN
Uit de weekstaat van de Nederlandse
Bank blijkt, dat de bankbiljettencirculatie
met ruim 33.000.000 is ingekrompen tot
3,047.126.530. Dc circulatie van munt
biljetten is circa 500.000 kleiner gewor
den. Zij bedraagt thans 143,431.360.
TAMELIJK KOUD
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Woens
dagavond tot Donderdagavond:
In het uiterste Noorden van het land
zwaar bewolkt met aanvankelijk hier
en daar enige lichte regen of motregen.
Matige, tijdelijk nog krachtige Weste
lijke wind, later afnemende wind en
iets kouder.
In het overige deel van het land plaat
selijk mist, overigens gedeeltelijk be
wolkt maar droog weer. Matige tot
zwakke wind draaiend naar Zuid tot
Zuid-Oost. Tamelijk koud.
11 November:
Zon op 7 52 uur, onder 16.55 uur
Maan op 15.26 uur, onder 01.34 uur
I
