Haarlems Dagblad
Chinese hoofdstad in gevaar
[onderling
Het platbranden van een Kampong
53e Jaargang No. 19093
•Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin.
10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054. Éijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Dinsdag 16 November 1948
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent. per kwartaal
/4.25. Franco per post 4,75. Postgiro 273107.
Vdvert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
cn Oprcrljtc Uaarlcmerljc Courant (anno 165-6)
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
•vAT MOGENDHEDEN oorlogsmateriaal
leveren aan andere mogendheden,
aarmee zij in de toekomst in oorlog zou-
in kunnen geraken, is volstrekt niet
euw. Zelfs is het in de geschiedenis van
•ze wonderlijke wereld meermalen voor
komen dat men zulke leveranties deed
in een land, waarmee men al in oorlog
as. Na de eerste wereldoorlog zijn tal van
ithullingen gedaan over dergelijke leve
ngen. Wie verder teruggaat in de historie
n overeenkomstige transacties ontdekken,
aar bij de meeste mensen raken zij in het
irgeetboek en later neemt,men dan maar
an, dat zulke dingen niet meer voorkomen.
bezigheden van het heden lijken altijd
•langrijker dan die van het verleden en
jende geslachten nemen onveranderlijk
dat zij verstandiger handelen dan
oegere. Daarom is het Londense weekblad
he Observer dan ook ontsteld, nu blijkt
it de bovenbedoelde oude misstand opge-
ekt voortleeft. In zijn jongste editie doet
ït blad de volgende mededeling onder de
tel „Bad Business", die men vertalen kan
et „Slecht Zakenbeleid":
,De weinige mensen die de verslagen
in het parlement nauwkeurig lezen,.waren
itzet toen zij vernamen uit een terloops
{geven antwoord tijdens het vragen-
irtje dat tot de landen, waaraan wij
raaljagers verkocht en geleverd hebben,
ovjet-Rusland behoort. Iedereen weet dat
usland er een grote spionnage-organisatie
nahoudt om op de hoogte te komen van
e vliegtuigen, in welker fabricage andere
nden een technische voorsprong hebben.
dat Rusland dadelijk ieder modél na-
aakt, dat het te pakken kan krijgen. Het
fantastisch te bedenken dat onze Board
Trade (het Ministerie van Handel) de
assen alle moeite heeft bespaard door
de modellen te leveren alsof het een
wone handelszaak betrof. Mr. Strachey
teft dezer dagen opgemerkt dat wij han-
drijven met Rusland volgens het Eliza-
maanse principe dat het „good business"
Wil hij volhouden dat het ook good bu-
ness is om diegenen te bewapenen, die
is dwingen om onszelf tegen hen opnieuw
bewapenen?"
De Observer poogt blijkbaar, het vragen-
irtje voort te zetten. Of het er nader ant-
oord mee zal oogsten kunnen wij met
langstelling afwachten. Onverklaarbaar
die belangstelling niet. Wij zijn"immers
Groot-Brittannïë en drie andere landen
irenigd in een Vijf Mogendheden-Pact, er
in maarsohallcen en generaals benoemd
de gemeenschappelijke defensie van
est-Europa aan te voeren, en volgens de
ngste besprekingen zal dit verdrag zelfs
een Noord-Atlantisch Pact groeien, met
elneming van de Verenigde Staten en
inada? Zelf hebben wij, zoals is medege-
eld, straaljagers in Engeland gekocht,
at men nu, in zijn onschuld betreffende
lik hoger beleid, zou willen weten is, wat
eigenlijk baat als het Westen gelijktijdig
•aaljagers aan de Russen levert? Men zou
leigd zijn ook te veronderstellen, dat de
assen veel meer straaljagers in Engeland
kocht hebben dan wij. Dit is geen be
ledigende gedachte. Als het zo door moet
an, op grond van Elizabethaanse of an-
re historische zaken-principes, zijn wij
niet een beetje onzakelijk bezig?
Andere vragen dringen zich op. Zij zou-
31 niet rijzen als het achtbare Londense
eekblad The Observer er zelf niet aan-
ding toe had gegeven. Volgens welk
storisch zaken-principe zit het ene depar-
nent ijverig spionnen achterna, die ge-
imen omtrent vliegtuigbouw pogen te
machtigen, als te zelfder tijd het zuster-
epartement toestemt in de verkoop van
ilke vliegtuigen aan de lastgevers dier
jonnen? Nu stuit men ook weer op de
heimen aoliter het IJzeren Gordijn.Waar-
houden de Russen er zo'n grote spion-
ige-dienst op na om die dingen te weten
komen, als zij ze gewoon kunnen kopen?
eet het Russische departement, dat de
iónnen uitzendt, soms ook niet af van het
idere Russische departement, dat de vlieg-
ligen aankoopt?
Voorwaar, dit is een zonderlinge wereld,
'et ongerustheid vraagt men zich zelfs af,
er misschien nog meer Westelijke landen
in die straaljagers en welk oorlogs-
ateriaal nog meer? aan de Russen leve-
D. Slechts onzekere troost biedt de op-
ellende gedachte, of de Russen misschien
'zover zijn met enig strijdmiddel, dat zij
mmerzijds ook het Westen wapens leve
rt Waarnevens dan Westelijke spionnage-
ensten aan het werk zouden moeten zijn,
a de constructie-geheimen van die leve-
fflties te weten te komen. Ware dit het
ival, dan zou men misschien een moment
flgen tegemoetzien, waarop de leveranties
!n Oost en West elkaar precies compen-
erden waarop men, om zo te zeggen,
et gesloten beurzen in straaljagers deed.
it zou er dan nog wel niet zakelijk, maar
ker minder onrustwekkend uit zien. Uit
mededelingen in het Britse parlement,
ermeld en met commentaar gesierd door
he Observer, valt evenwel geenszins op
maken dat een dergelijk evenwichtspunt
(reikt zou zijn of in het verschiet liggen.
Sad Business" zegt The Observer.
Misschien zou de behandeling van onze
ifensie-begroting ook een onzer Kamer-
den aanleiding kunnen geven tot het stel-
n van vragen over dit onderwerp.
R. P.
Staking aan de Amerikaanse
Oostkust
Stakende havenarbeiders aan de Ameri-
lanse Oostkust hebben een verzoek van
administrateur van het plan-Marshall,
sul Hoffman, van 'de hand gewezen en
Ijven bii hun weigering Marshallgoede-
ft'voor het buitenland te laden-Wel heb-
ïi zij toegezegd militaire goederen te zul-
n laden en de géwone voedsel- en brand-
tffen transporten door middel van sleep
een in de Newyorkse haven te doen
lortgaan.
Bij de staking zijn 65.000 man betrokken,
staking breidt zich nu uit tot Montreal
Halifax, waar de stuwadoors geweigerd
ibben te werken aan schepen, die oor-
Tonkelijk voor New York bestemd wa
rn.
Meer dan tienduizend kerstpakketten
lor Europa liggen te Boston reeds opge-
apeld. De staking is Vrijdag begonnen.
-Voor het gewest „Kcnnemerland" van
A R, Jongeren studieclubs spreekt Vrijdag
November in „Brinkmann", Haarlem, prof.
1. A. I. Diepenhorst over „Rusland
Reeweg".
Hsoetsjou in communistische handen
De strijd in Centraal China dreigt een
catastrofale afloop voor de Chinese rege
ring te krijgen. De hoofdstad van Tsjang
Kai Tsjek, Nanking, loopt thans onmiddel
lijk gevaar doordat de communistische le
gers er in geslaagd zijn Hsoetsjou, 330 ki
lometer Noordelijk van Nanking, in te ne
men na verbitterde gevechten. De buiten
landse ambassades in Nanking maken zich
gereed de stad te verlaten. Men verwacht
dat de Chinese regering eveneens voorberei
dingen treft voor evacuatie naar het Zui
den, waarschijnlijk naar Sjanghai.
De nederlaag van de centrale troepen bij
Hsoetsjou betekent een ernstige doorbraak
die Tsjang Kai Tsjek verhindert om nieu
we versterkingen naar het Noordelijke
strijdgebied te sthren. Daar opereert de
communistische legermacht in het gebied
van Peiping en Tiensin. Twee steden in de
buurt van Peiping, namelijk Tsjengtse en
Paoting, zijn reeds opgegeven en door de
communisten bezet. Tsjengtse beheerst de
traditionele „invasieweg" naar Noord-China
zodat de val van deze stad de communisten
een aanvoerroyte heeft opgeleverd voor
verdere operaties in Noord-China.
Ten Noorden van Nanking zijn drie cen
trale divisies verslagen en verstrooid, waar
door de tegenstand in dit gebied sterk
is verminderd en de communisten bij hun
opmars in de richting van de Chinese
hoofdstad weinig hinder ondervinden.
De Amerikaanse consul-generaal in
Sjanghai heeft de aldaar verblijvende
Amerikanen, cfe raad gegeven zo snel mo
gelijk uit te zien naar veiliger verblijf
plaatsen. Hij heeft alle Amerikanen in
China bovendien geadviseerd het land zo
mogelijk te verlaten met het oog op de al
gemeen slechter wordende toestand. Hij
voegde bij zijn waarschuwing de veronder
stelling dat het later misschien onmogelijk
zou zijn nog uit het land weg te komen.
Deze waarschuwing was voornamelijk be
stemd voor de Amerikanen in de centrale
provincies, waarbij zich reeds velen bevin
den die uit Noord-China zijn weggegaan
bij de communistische bezetting van Moek-
den, het laatste steunpunt van de regering
in Mandsjoerxje.
Terwijl de Chinese regering zich klaar
maakt om naar Sjanghai te gaan, is in deze
stad reeds een massale vlucht van rijke in
gezetenen aan de gang, die proberen hun
bezittingen verder naar het Zuiden te
brengen. Zij hebben voorlopig Hongkong
als reisdoel en de reisbureaux worden
overstelpt met aanvragen. De luchtvaart
maatschappijen kunnen het vervoer niet af.
Zeven landingsvaartuigen, die elk 1200
personen kunnen bevatten, zijn door de
genationaliseerde Chinese stoomvaartkoop-
vaardijmaatschappij uit Sjanghai naar Nan
king gezonden om bij de evacuatie te hel
pen. Volgens te Sjanghai binnenkomende
berichten van het Noordelijk front zijn de
Chinese regeringstroepen in de zak bij
Peiping een gedeeltelijke terugtocht naar
Loeanhsien begonnen, dat ongeveer 170
kilometer ten Noord-Oosten van Tientsin
ligt.
In persberichten ,van officiële Chinese
zijde wordt heden verklaard, dat de onder
communistische leiding staande troepen ten
Oosten van Tsoetsjou, de uitvalspoort naar
Nanking, een algemene terugtocht zijn be
gonnen nadat de. luchtmacht van de rege
ring de stellingen der-tegenstanders had
bestookt.
Drie jaren een Franse
soldaat verborgen
Ter gelegenheid van de onthulling van
het monument voor gevallen Franse mi
litairen te Arnemuiden is aan de familie
J. van Belzen te Arnemuiden namens de
Franse regering een draagmedaille en een
oorkonde uitgereikt. De familie Van Bel
zen heeft meer dan drie jaren een Franse
soldaat, die zich niet aan de Duitsers had
willen overgeven, verborgen en verzorgd.
Twee Amerikaanse torpedobootjagers, de Vurdxjen de Bristolbrengen deze week een
bezoek aan Amsterdam. De jagers, die een waterverplaatsing van 2200 ton hebben, arriveerden
hedenmorgen in de Noordersluis te IImuiden. De bemanning van elk schip telt 350 koppen.
Sententie tegen militair
die bevel niet opvolgde
In het „Militair-rechtelijk Tijdschrift"
komt de uitspraak voor, welke in hoogste
instantie gedaan is door het Indische Hoog
Militair Gerechtshof in de zaak tegen de
commandant van een geweergroep, die wei
gerde de opdracht van een meerdere uit te
voeren volgens welke een strook van een
kampong moest worden platgebrand.
De krijgsraad had de beklaagde schuldig
verklaard aan het misdrijf van artikel 89
van het Wetboek van Militair Strafrecht
(het in tijd van oorlog niet voldoen aan een
bevel of vordering, gedaan door een daar
toe bevoegd militair).
Het Hoog Militair gerechtshof heeft, ech
ter niet artikel 89 toegepast (dat volgens
het Hof alleen betrekking heeft op niet-
militairen), maar artikel 114 (dat naar het
oordeel van het college de persoonlijke be
voegdheid van de meerdere tot het geven
van enig dienstbevel niet als constitutief
element van het misdrijf vermeldt). Het
Hoog Militair Gerechtshof ooi-deelde, dat
de door beklaagde opgeworpen gemoeds
bezwaren terug te brengen zijn tot zijn
tegenzin om tegenover een volgens hem on-
Een groep Zwitsers, die met een aantal honden aan de internationale kampioenstentoonstelling
te Utrecht heeft deelgenomen, bracht Maandagochtend in nationaal costuum een bezoek aan
Paleis Soestdijk, waar zij Prinses Marijke een Sennenhondfe aanbood. Het prinsesje moet
blijkbaar nog aan het nieuwe speelkameraadje wennen.
Nieuwe UNO-commissie neemt
agendapunten over
De Algemene Vergadering van de UNO
heeft Maandag in plenaire zitting besloten
een Brits voorstel te aanvaarden, waarin
werd aanbevolen een commissie-ad-hoc in
te stellen, die 'de behandeling van zes der
agendapunten van de politieke commissie
zou moeten overnemen.
De zes betrokken agendapunten zijn:
1. Het jaarrapport van de Veiligheids
raad.
2. Toelating van nieuwe leden tot de
UNO.
3. Het stemmen (en het veto) in de
Veiligheidsraad.
4. Instelling van een permanente com
missie van de Algemene Vergadering om
op te treden als „kleine Assemblée"
5. Bestudering van methoden ter bevor
dering van de internationale samenwer
king op politiek gebied.
6. Instelling van een UNO-garde.
De volgende onderwerpen worden aan
de politieke commissie ter behandeling ge
laten: Korea, behandeling van de Indiërs
in Zuid-Afrika, het Spanje van Franco, de
Italiaanse koloniën en Palestina.
Het Britse voorstel, dat bedoeld is om
de behandeling der zaken te bespoedigen,
werd door de Algemene Vergadering aan
vaard met 35 tegen zeven stemmen bij acht
onthoudingen.
Vrije winkel in Berlijn
Duizenden Berlijners bestormden Maan
dag een pas geopende „vrije winkel" in de
Berlijnse Sovjet-sector, waar kleding en
schoeisel werden verkocht zonder bon en
tegen prijzen, die aanmerkelijk lager waren
dan die op de zwarte markt.
Heden zou ook een „vrije winkel" in voe
dingsmiddelen geopend worden, doch deze
openstelling werd wegens „technische
moeilijkheden" uitgesteld.
Vrije Duitse omroep
De grootste Duitse omroepmaatschappij,
de Noord-West Deutsche Rundfunk is
Maandag in Duitse handen overgegaan. De
omroep zal nu niet meer onder Britse cen
suur staan.
Rechtspraak in Bulgarije
Het Bulgaarse regionale hof heeft Maan
dag uitspraak gedaan in de zaak tegen
negen vroegere socialistische leden van de
oppositie in het Bulgaarse parlement. Zij
zijn schuldig bevonden aan „verraad, sa
botage en anti-Russische activiteit" en kre
gen gevangenisstraffen variërend van 10
jaar tot levenslang.
Kosta Loeltsjef, de vroegere leider van
de oppositie-vleugel van de Bulgaarse so
cialistische partij, kreeg 15 jaar gevange
nisstraf en een boete van 200.000 leva. Dr.
Georgui Petkof werd bij verstek tot le
venslang en een boete van 500.000 leva ver
oordeeld.
schuldige bevolking représaillemaatregelen
uit te voeren. Als zodanig heeft hij de or
der tot het platbranden van een kampong-
strook opgevat. Beklaagde had beweerd,
dat, indien te voren uitdrukkelijk was te
kennen gegeven, dat het uitvoeren van be
doelde order militaire noodzaak was en
geen représaille, hij die zonder bedenken
zou hebben opgevolgd. Hieruit volgt zegt
de sententie verder dat beklaagde de op
volging van het hem gegeven dienstbevel
afhankelijk stelde van zijn oordeel omtrent
de strekking en doelmatigheid ervan, doch
behalve dat zulks bij artikel 11, lid 2 van
het Reglement betreffende de Krijgstucht
niet is toegelaten, mag toch zeker en vooral
in oorlogstijd van beroepsmilitairen ver
wacht worden, dat zij a priori ervan uit
gaan te doen te hebben met dienstbevelen
wélke maatregelen van militaire noodzaak
en niet van représaille inhouden. Indien zij
h^raan twijfelen, kunnen zij ten hoogste
daarnaar navraag doen. Hiertoe heeft be
klaagde echter niet de minste poging aan
gewend. Hij heeft het zelfs niet nodig ge
vonden om, toen de avond te voren«het doel
van de bewuste order onder de mariniers
werd besproken en de mogelijkheid van
représaille en de tegenzin daartegen werd
te berde gebracht, zijn meerderen hiervan
in kennis te stellen, waartoe hij als onder
officier toch zeker verplicht was.
De verdediger van beklaagde had betoogd
dat de order onbevoegd gegeven zou zijn en
tevens een mensonterende opdracht zou be
vatten, zodat beklaagde niet alleen mocht,
maar ook moest weigeren, aan die order te
voldoen.
Te dien aanzien overwoog het Hof, dat
in artikel 114 van het Wetboek van Mili
tair Strafrecht de persoonlijke bevoegdheid
"van de meerdere tot het geven van enig
dienstbevel niet als constitutief element
van het misdrijf is vermeld. Wat hiervan
ook zij. in elk geval moet het buiten alle
twijfel geacht worden, dat in casu de meer
dere bevoegd was, waar stellig aanwij
zingen bestonden, dat een militaire aan-
voerweg van huizen in de kampong uit be
schoten werd en op die weg reeds mijnon
gevallen, kennelijk uit de kampong te her-
leiden, hadden plaats gevonden uit mili-
tair dienstbelang een bevel uit *e vaardigen
dat strekte tot het treffen van maatregelen
ter beveiliging van die aanvoerweg en uit
dit oogpunt reeds van een mensonterende
opdracht inhoudend bevel geen sprake kan
zijn.
Het Hof veroordeelde beklaagde tot twee
en een half jaar gevangenisstraf met. ver
mindering van voorarrest op grond van de
kwalificatie: „opzettelijke ongehoorzaam
heid. gepleegd in tijd van oorlog, waarbij
de schuldige tevens een andere militair tot
het misdrijf aanzet."
Tweede Kamer verwerpt
de vier C.P.N.-moties
De Tweede Kamer verwierp hedenmid
dag met alleen de stemmen van de commu
nisten voor, de vier bij de Algemene Be
schouwingen over de Rijksbegroting 19^9
ingediende moties van dé fractie der C.P.N.
De eerste motie, van de heer Wagenaar,
had tot strekking de loontoeslag van één tót
2.50 gulden te verhogen.
De heer Hoogcarspel (C.P.N.) had drie
moties ingediend: de eerste om de loongrens
waarbinnen de toeslag wordt toegekend, te
verhogen; de tweede om de bijslag te ver
lenen aan de gepensionneerden, de sociale
rentetrekkers en de ouden van dagen: en
de derde om de beneden-de-23-jarigen
tegemoet te komen.
Van katholieke en socialistische zijde ver
klaarde men zich tegen deze moties, omdat
zij een uitgesproken politieke strekking
hebben en omdat het overleg over deze
kwesties nog gaande is met de Stichting
van de Arbeid.
CONFERENTIE OVER VORMING
DEELSTAAT OOST JAVA
Uit geheel Dost Java zijn thans afge
vaardigden bijeengekomen te Bondowoso,
alwaar hedenochtend de conferentie is ge
opend, waarop zal worden beraadslaagd
over de resoluties van de regentschapsraden
in Oost Java, die aandringen op de vorming
van een deelstaat Oost Java. aldus seint
een speciale correspondent van Aneta te
Bondowoso.
NA DE REIS VAN MIN. STIKKER Het woord is aan...
Kabinet zal nadere
instructies opstellen
Naar van bevoegde zijde wordt mede
gedeeld, heeft het kabinet, dat Maandag
middag en Maandagavond heeft vergaderd,
de resultaten van de reis van minister Stik
ker naar Indonesië aan een diepgaand on
derzoek onderworpen. Als gevolg hiervan
zullen nadere instructies worden opgesteld.
Het standpunt met betrekking tot de na
koming van het bestand, zoals onlangs aan
de Tweede Kamer by de algemene beschou
wingen over de rijksbegroting is .uiteen
gezet, blijft ongewijzigd.
Spoedige hervatting der
besprekingen?
Volgens Nederlandse bronnen te Batavia
wordt verwacht, dat de rechtstreekse on
derhandelingen tussen vertegenwoordigers
van de Nederlandse regering en dr. Mo
hammed Hatta spoediig hervat zullen
worden.
Het Nederlandse kabinet zou naar
men veronderstelt niet tevreden zijn
over het voorstel van dr. Hatta om het
republikeinse leger intact te houden ge
durende de interimperiode.
Bondowoso-affaire
„Deuren dicht tot Soerabaja"
was de opdracht
Het hoog militair gerechtshof heeft Dins
dagochtend de behandeling van de Bondo-
woso-zaak voortgezet met het verhoor van
de sergeant-majoor A. D. Jippes, die belast
was met het transport der gevangenen, de
sergeant-majoor B. J. van Lier, die trein-
commandanl was en de bewakers op het
eerste traject, de korporaal C. L. Leytens
en de marinier Ch. Grimberg, allen van de
mariniersbrigade.
In afwijking van de door de luitenant
Gits afgelegde verklaring, dat hij aan de
sergeant-majoor Jippes de opdracht had
gegeven er voor te zorgen, dat de gevan
genen goed in Soerabaja zouden aankomen,
verklaarde Jippes, dat hem het bevel is
gegeven er voor te zorgen, dat niemand in
of uit de wagons kwam, dat niemand in de
nabijheid der wagons zou komen en dat
de deuren gesloten moesten blijven tot
Soerabaja, waar de gevangenen aan de mi
litaire politie moesten worden overge
dragen.
De korporaal Leytens en de marinier
Grimberg bevestigen de verklaring van
Jippës. Zij hadden het bevel van de luite
nant Gits aan de sergeant-majoor Jippes
ook gehoord als „deuren dicht tot Soera
baja", doch hebben hem niet horen zeggen
dat Jippes er voor moest zorgen, dat de
gevangenen goed zouden aankomen en ge
controleerd moesten worden. Samen heb
ben ze tot Dj ember, de wagons bewaakt en
geen geroep of gebons van de gevangenen
gehoord.
De overige bewakers, de marinier Kas
pers, de marinier Huizer en de korporaal
Amelsvoort verklaren eveneens, "tijdens het
transport geen geschreeuw en gebons te
hebben gehoord. De meesten hunner ken
den ook geen Maleis, waarop het lid van
het Hof, de generaal-majoor N. E. A. van
Goor opmerkt: „We hebben hier te doen
met mensen, die heel weinig gevoel voor
taal hebben".
Hierna werd de zitting geschorst. Het
requisitoir zal waarschijnlijk Woensdag
ochtend worden gehouden.
Situatie in de republiek
De dienst Legercontacten meldt dat com
munistische troepen, die in de afgelopen
week ten Oosten van Madioen en 'Doeng-
goes in Zuidelijke richting zijn getrokken,
thans ten Noorden van Ponorogo naar het
Westen en daarna naar 't Noorden omgebo
gen zijn, achter de communistische hoofd
macht aan. Een deel dezer troepen is met
de republikeinen slaags geweest en in Zui
delijke richting gevlucht.
In het gebied van de Lawoe zijn de repu»
blikeinse troepen teruggetrokken op Ta-
wang Manggoe, in verband met de opstel
ling der communistisch^ troepen in 't Noor
delijke en het Zuidelijke berggebied. 5 km
ten Noorden van Ngawi is een gevecht met
automatische wapenen gaande, waardoor
de verbinding van de weg van Madioen
naar het Noorden is verbroken. Het blijkt,
dat de opmars der communistische troepen
naar het Noorden aan de republikeinse
legerleiding aanleiding heeft gegeven tot
het treffen van omvangrijke tegenmaat
regelen.
Een bericht uit Madioen meldt, dat de
bevolking in het gewest Madioen ongerust
wordt omdat, zij had vernomen, dat de
troepen der Siliwangi-divisie uit dit gebied
zouden worden teruggetrokken. Door het
nogmaals uitbreken van de opstand iri Mli-
lir, Wilangan, Doenggoes. Walikoekoen en
Sarangan (plaatsen in de omgeving van
Madioen), is de bevolking in een paniek
stemming geraakt, aldus dit bericht van de
dienst Legercontacten.
Israël verwerpt het plan
van de bemiddelaar
In de Veiligheidsraad is gisteren het
wapenstilstandsplan van dr. Ralph Bunche,
waarnemend bemiddelaar der UNO in
Palestina, besproken.
Generaal McNaughton (Canada), ge
steund door Frankrijk en België, diende
een resolutie in, waarin aangedrongen
wordt op een onmiddellijke wapenstilstand,
gevolgd door onderhandelingen om tot
overeenstemming te komen, en opnieuw
verzekerd wordt, dat de waarnemend be
middelaar het recht heeft, in het gebied
van de Negev voorlopige bestandslinies
vast te stellen.
Parodi (Frankrijk) verklaarde, dat er
gevaar bestaat, dat de UNO de situatie in
Palestina niet meer de baas zou blijven en
drong aan op spoedige actie.
Voordat de zitting verdaagd werd, be
sloot men te trachten heden (Dinsdag) tot
stemming te komen.
In de politieke commissie verwiep Mosjé
Sjertok, minister van Buitenlandse Zaken
van Israël, het herziene verdelingsplan van
graaf Bernadotte met klem en herhaalde
zijn aanbod tot vredesonderhandelingen
met de Arabieren. Hij verklaarde, dat de
Negev waarvan is voorgesteld het aan
de Arabieren te geven „Israël's toe
komst" is en dat „geen deel opgegeven of
verkwanseld kan worden".
Een Italiaans:
Spreekwoord:
De oorlog maakt de dieven en de
vrede hangt ze op.
Marine-voorlichtingsdienst
geeft communiqué uit
Merkwaardige methode
De Marinevoorlichtingsdienst te Batavia
heeft een communiqué uitgegeven waarin
wordt gereageerd op een communiqué van
het republikeinse ministerie van Defensie
van 13 November, waarin de Nederlandse
legerleiding wordt aangevallen, omdat zij
met geen woord rept over de Nederlandse
marine.
Het communiqué van de Marvo noemt
de republikeinse klachten weinig zakelijk
en stelt, dat de Nederlandse vloot het vol
ste recht heeft, toezicht in de territoriale
wateren uit te oefenen. Het zegt, dat de
Nederlandse vloot optreedt tegen alle po
gingen-tot versterking van de republikeinse
strijdkrachten en de pogingen om de zee
vaart te gebruiken voor het stimuleren van
subversieve acties, illegale propaganda en
wat dies mee zü- Dit geschiedt door het
uitoefenen van controle op het vervoer en
op de in- en uitvoer, welke laatste groten
deels in handen is van het republikeinse
regeringsapparaat, waartoe het ministerie
van Defensie behoort. Verder is bewezen,
dat republikeinse vertegenwoordigers in
het buitenland grote bestellingen geplaatst
hebben ter voorziening en uitrusting van
de republikeinse weermacht.
Het communiqué van de Marvo zegt
voorts, dat getracht wordt de bevolking zo
min mogelijk ongerief te bezorgen, maar
dat de pogingen om de bevolkingshandel
meer vrijheid te geven gefaald hebben,
omdat de republikeinse regering niet be
reid is tot behoorlijke controle aan land en
toelating van Nederlandse schepen in re
publikeinse havens. De schepen van de Ne
derlandse marine beschieten nooit de kust,
tenzij zij op hen gericht vuren tot zwijgen
brengen. Het communiqué besluit: De
schepen van de Koninklijke Marine zullen
zich blijven "verzetten tegen de pogingen
van de republiek om hen uit de onder onze
controle staande wateren te verdrijven of
hen te beletten, toezicht uit te oefenen.
(Het moet een merkwaardige methode
van debatteren worden genoemd, wanneer
de afzonderlijke wapens der Nederlandse
strijdkrachten in Indië op eigen gezag gaan
reageren op uitlatingen van de republi
keinse regering. Red.)
Engelse dagbladen
worden dikker
(Van onze correspondent te Londen)
In Fleelstreet, de grootste krantenwijk
ter wereldr heerst vreugde. Want van 3
Januari af zullen de Engelse bladen weer
dezelfde omvang mogen hebben als in Juli
1947, toen ze een belangrijke veer moesten
laten. Er ging toen namelijk weer af, wat
er in September 1946 bij was gekomen. De
dollarpositie,dwong daartoe. De vooroorlog
se toestand is natuurlijk bij lange na nog
niet bereikt.
De „volksbladen", die een penny kosten,
zullen thans driemaal per week met zes
pagina's kunnen uitkomen. Een serieus blad
als de „Daily Telegraph" zal voortaan da
gelijks zes pagina's rijk zijn. De grote opinie
bladen kregen namelijkvan de aanvang der
distributie af meer papier dan het luchtiger
genre. De „Times", nog steeds het omvang
rijkste dagblad handhaafde zijn aantal
pagina's, namelijk acht en tien om en om,
door het mes te zetten in de toch reeds
ingekrompen circulatie. Dit zal nu niet
meer nodig zijn, want de verkoopbeperking
behoort tot het verleden. Wilde men zich
tot nu toe op een krant abonneren, dan
moest men soms maanden lang wachten
voor men aan de beurt was. De circulatie
was namelijk bevroren volgens een schaal,
die berustte op de vooroorlogse oplagen.
Van Januari af zullen de bladen nu net
zoveel exemplaren mogen drukken als ze
kunnen verkopen.
De avondbladen, die een kleiner formaat
bezitten, zullen om de dag met acht en
twaalf pagina's verschijnen. Voor de oorlog
hadden zij afwisselend 28 en 32 pagina's.
De jongste verbetering is mogelijk gewor
den door de grotere papierproductie in
Engeland zelf, welke thans 45 procent van
de vooroorlogse cijfers bedraagt. Dit is een
vooruitgang van niet minder dan 25 procent
vergeleken bij de productie aan het begin
van dit jaar. toen de Scandinavische pulp
fabrieken door te weinig electrische stroom
niet op volle toeren konden werken.
Keuringsveearts aangehouden
Op last van de officier van Justitie te
Leeuwarden is aangehouden de keurings
veearts J. K. P.. die er van verdacht wordt
vlees van een clandestien geslachte koe van
een keuringsstempel voorzien te hebben.
GRENSCORRECTIE UIT BEZETTINGS
TIJD BLIJFT GEHANDHAAFD
Tijdens de bezetting werd in de grens
tussen de gemeenten Ede en Barneveld een
wijziging aangebracht, waardoor een ge
deelte van Ede's grondgebied bij dat der
gemeente Barneveld werd gevoegd.
De gemeentelijke autoriteiten van Ede
hebben na de bevrijding in Den Haag ver
zocht de grenswijziging ongedaan te ma
ken.
Thans is bericht ontvangen dat de mi
nister van Binnenlandse Zaken niet vol
doende termen aanwezig acht om de voor
oorlogse toestand te herstellen.
OVERDAG TOENEMENDE
BEWOLKING
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M I. in De Bilt, geldig van Dins
dagavond tot Woensdagavond:
Aanvankelijk weinig wind met hier en
daar vorming van nevel of mist. later
wat toenemende en aan de kust tijdelijk
krachtige wind tussen Zuid en Zuid-
West. Meest zwaar bewolkt met plaat
selijk enige regen. Weinig verandering
in temperatuur.
17 November:
Zon op 8 03 uur. onder 16.47 uur
Maan op 16-50 uur, onder 09.01 1
