Haarlems Dagblad
Overleg in Den Haag over
de Nederlandse houding
Het Parijse besluit
Belangrijkste plaatsen en wegen
van de republiek onder controle
Commissie van Goede Diensten
reageert op Veiligheidsraad-resolutie
Kerstgroet van Koningin Juliana
Communisten nemen Kalgan
63e Jaargang No. 19127
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin.
10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12. Tel. 12713, 10132.
Maandag 27 December 1948
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post ƒ4,75. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peerehoom
rn Opccrlitc l3aarlcmect}c Courant (anno 165-6)
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
DE RESOLUTIE van de Veiligheidsraad
inzake Indonesië heeft een voor Neder
land minder moeilijk resultaat gebracht, dan
te verwachten scheen. In de aanvankelijk
door de Amerikanen voorgestelde resolutie
was immers het terugtrekken van de troe
pen op de posities, vóór het begin der actie
bezet, opgenomen. Dit punt is tenslotte wel
in stemming gebracht, maar het haalde niet
het vereiste aantal voorstemmers. Dat moet
minstens zeven van de elf bedragen om een
besluit van kracht te doen zijn. Het bepaal
de zich tot vijf, met zes blanco's. Daarmee
was het voorstel dus verworpen. Merk
waardig is de loop der stemmingen overi
gens wel geweest. De Russische resolutie,
die verder ging dan de Amerikaanse, kwam
eerder in stemming (hetgeen begrijpelijk is
omdat zij de verste strekking had) en werd
in haar geheel verworpen. De Russen heb
ben blijkbaar niet aangedrongen op stem
ming over de onderdelen. Toen het punt
„terugtrekken der troepen" later weer aan
de orde kwam als onderdeel der Ameri
kaanse resolutie stemden zij (en ook de
met hen verbonden Oekraïne) tegen. De
vijf voorstemmers waren Amerika, Enge
land, China, Columbia en Syrië. Als de
Russen en Oekraïners zich bij hen gevoegd
hadden, zou het voorstel aangenomen zijn.
Wat bevat de tenslotte aangenomen reso
lutie? De Veiligheidsraad spreekt be
zorgdheid uit over de hervatting van vijan
delijkheden in Indonesië. Zij roept partijen
op tot onmiddellijke staking van de vijan
delijkheden en tot vrijlating van Soekarno
en alle andere sinds 18 December gevangen
genomen Indonesische republikeinen.
Daartoe behoren dus ook de minister-pre
sident dr. Mohammed Hatta en de leger
commandant Soedirman. Zowel wat het
eerste als wat het tweede punt betreft is
overigens geen bevel door de Veiligheids
raad gegeven; de resolutie bepaalt zich tot
een beroep op de betrokken partijen. Op
drachten heeft de Raad alleen doen toe
komen aan de Commissie van Goede Dien
sten, die een dringend telegrafisch rapport
moet uitbrengen over de gebeurtenissen
sinds 12 December (hetgeen inmiddels is
geschied) en ter plaatse waarnemingen
moet doen en rapport uitbrengen ten aan
zien van het staken der vijandelijkheden
en het loslaten van de gevangenen. Neder
land heeft dus geen opdracht om het vuren
te staken en Soekarno c.s. los te laten, maar
de Commissie van Goede Diensten heeft
opdracht om te rapporteren of Nederland
het doet.
De vraag of de Veiligheidsraad bevoegd
is, om in Indonesië tussenbeide te komen
is hangende gebleven. Op een mededeling
van dr. Van Royen, dat de Nederlandse
regering bereid was zich te onderwerpen
aan een uitspraak van het Hof van Inter
nationale Justitie te dezer zake, is de Raad
nieten gegaan. Namens de Nederlandse re
gering heeft dr. Van Royen zich evenals
vroeger op het standpunt gesteld, dat het
hier een handhaving van binnenlandse orde
betreft, die buiten de competentie van de
Raad valt. De Franse afgevaardigde' Parodi
heeft gewaarschuwd voor de gevolgen van
een competentie-verklaring, die niet te
handhaven zou zijn en de Veiligheidsraad
nopen tot interventies in verschillende za
ken, waar hij zich tot dusver buiten heeft
gehouden.
Of onze regering gevolg zal geven aan
het beroep, op Nederland gedaan, om het
vuren te staken en de gevangenen los te
laten blijkt op dit moment nog een moei
lijke vraag voor haar te zijn. Want nadat
vijf ministers er hun Eerste Kerstdag aan
besteed hadden, was tot vanmiddag twee
uur nog steeds geen besluit bekend ge
maakt.
De opmars der troepen duurt inmiddels
voort, met kennelijk geringe verliezen aan
beide zijden. Tot en met Vrijdag is het
totaal der Nederlandse verliezen opgegeven
als 23 doden en- 47 gewonden. Dat die 23
sterfgevallen een ramp betekenen voor de
betrokken families verdient volle erkenning
evenals zij, die geen zoons of andere
naaste betrekkingen bij ons leger in Indië
hebben, zich behoren te verplaatsen in de
gevoelens van de mensen, die wel in dat
geval verkeren maar als gevolg van een
week militaire actie is het totaal aan doden
en gewonden niet anders dan laag te noe
men, Blijkbaar is dit ook aan republikeinse
zijde het geval en blijft de weei-stand ge
ring. Behalve de al vaak genoemde Silï-
wangi-divisie schijnt geen republikeinse
gevechtsformatie van enige omvang in het
geding te zijn; van een „veldslag" is ook
bij de door die divisie geboden tegenstand
geen sprake geweest. Volgens United Press
zou, als de actie nu gestaakt werd, een
klein gebied tussen Madioen en Kediri over
blijven waar Tan Malakka het guerilla-
verzet zou kunnen organiseren, maar dit
betoog is niet van officiële zijde gehouden.
Wel heeft dr. Van Royen meer in het alge
meen gezegd: „Ik ben er nog van overtuigd,
dat een voortijdig staken van het vuren
slechts meer bloedvergieten zal veroorzaken
en de guerilla's in staat stellen, een lange
verbitterde strijd in de rimboe te voeren."
Dat zei hij evenwel na de zitting van de
Veiligheidsraad, dus op Vrijdag. Men is nu
weer drie dagen verder.
Het wachten is niet alleen op een besluit
van de Nederlandse regering inzake de
resolutie van de Veiligheidsraad. Het
wachten is, op iets langer termijn, ook op
de verdere politieke ontwikkeling in Indo
nesië. die tot een zo gunstige organisatie
van de Verenigde Staten en een zo welge
slaagd samengaan met Nederland zou moe
ten leiden, dat binnen afzienbare tijd het
voor Nederlandse capaciteit zeer grote leger
dat er thans gehandhaafd wordt, naar huis
kan terugkeren. Als de politiële actie ten
einde is zal zich dadelijk de vraag voordoen
op welke wijze een regering van „de deel
staat de republiek" zal worden gevormd en
of Hatta en andere ministers gematigden
tegenover de extremisten als Tan Malakka
en diens medestanders daar opnieuw
deel in zullen hebben. R. P.
Vijftien gewonden bij brand
in bioscoop te Hoensbroek
Zondagavond brak brand uit in de cabine
van de Palace-bioscoop te Hoensbroek.
Doordat de vlammen door de raampjes van
de cabine naar buiten sloegen liepen vijf
tien personen, die op het balcon zaten,
brandwonden op. Vijf hunner moesten naar
een ziekenhuis in Heerlen worden overge
bracht, doch slechts twee behoefden ter
verpleging te worden opgenomen.
Nog geen standpunt bepaald
Den Haag, 26 December (A.N.P.)
Officieel werd hedenavond medege
deeld, dat de Nederlandse regering ten
aanzien van de beslissing van de Vei
ligheidsraad van Vrijdag nog in beraad
is, mede in verband met het overleg
met Batavia. Verklaringen, waaruit de
indruk zou kunnen worden verkregen,
als zou de regering reeds enigerlei
standpunt hebben bepaald zijn te
enenmale ongegrond.
Hedenmiddag heeft een woordvoerder
van het departement van Buitenlandse
Zaken op een persconferentie medegedeeld,
dat de Nederlandse regering vrijwel
onmiddellijk na de aanvaarding van de
resolutie dooi Veiligheidsraad in beraad
is gegaan ovei ;e vraag, welke houding zij
hiertegenover moest aannemen. Gedurende
de Eerste Kerstdag hebben de ministers
Drees, Sassen, Stikker, Götzen en Schok
king hierover vergaderd en zijn vrijwel
gedurende de gehele dag in contact geweest
met de adviseurs Blom en De Beus, die de
zitting van de Veiligheidsraad hebben bij
gewoond. Voorts is er voortdurend contact
met de autoriteiten te Batavia. Over het
definitieve standpunt van de regering kon
nog niets worden medegedeeld.
United Press meldde Zondag uit Batavia:
Nederlandse kringen alhier gaven te
verstaan, dat Nederland het beroep van de
Veiligheidsraad om het vuren te staken
niet zal inwilligen, doch legden er tevens
de nadruk op, dat een dergelijk besluit uit
Den Haag zou moeten komen. De opmer
king werd gemaakt, dat men door de aan
vaarding van de order van de UNO in de
kaart van de communisten zou spelen. In
geval men op dit ogenblik zou overgaan tot
het staken van het vuren, zou voor de
republiek een klein gebied op Oost-Java
tussen Madioen en Kediri overblijven
onder leiding van de „Trotskist" Tan
Malakka, die enige dagen geleden voor
radio Kediri te kennen heeft gegeven, dat
hij zich aan het hoofd van het Indonesische
volk zou stellen bij de oorlog tegen de Ne
derlanders. Deze kringen wezen er verder
op, dat communisten en communistische
sympathisanten, die aan de September-
revoliitie hebben meegedaan, door de repu
blikeinen zijn vrijgelaten en zich in de rijen
van Tan Malakka hebben geschaard. Deze
groepen bieden thans het meeste verzet.
Van republikeinse zijde heeft de voor
zitter van de republikeinse delegatie te
Batavia, dr. Soejono, in de nota aan de
Commissie van Goede Diensten, waarin hij
de ontvangst van de resolutie van de Vei
ligheidsraad bevestigt, medegedeeld „dat
hij het zeer betreurt in dit stadium niet in
staat te zijn enige maatregelen .te nemen
als gevolg van de resolutie van de Veilig
heidsraad". Dr. Soejono," 'die bij afwezigheid
van de republikeinse regeringsleiders, de
nota opstelde, zegt te vertrouwen dat de
republikeinse president dr. Soekarno en
zijn medewerkers in de zeer nabije toe
komst vrijgelaten zullen worden om de
republiek in staat te stellen te handelen
overeenkomstig de resolutie staakt het
vuren.
De Nederlandse nota aan de Commissie
van Goede Diensten is, naar een woord
voerder van de UNO mededeelde, slechts
zeer kort. Deze erkent slechts de ontvangst
van het besluit van de Veiligheidsraad met
de mededeling dat het, document doorge
zonden is naar Den Haag en dat de Neder
landse delegatie thans op instructies wacht.
Kardinaal Mmdszenty in
Hongarije gearresteerd
Naar officieel te Boedapest wordt mee
gedeeld is kardinaal Mindszenty, de rooms-
katholieke primaat van Hongarije, onder
beschuldiging van hoogverraad gearres
teerd.
In een kort communiqué van het departe
ment van Binnenlandse Zaken wordt ver
klaard, dat de kardinaal in bewaring is ge
nomen wegens „spionnage, misdaden tegen
de veiligheid van de republiek en het
smokkelen van valuta". Wanneer de kar
dinaal is gearresteerd werd niet vermeld.
Mijnramp in Saargebied
In de Duhamel-mijn bij Ensdorf in het
Saargebied zijn tengevolge van een mijn-
brand 20 mijnwerkers om het leven geko
men. Theaters en bioscopen in het gehele
Saarbekken waren eerste Kerstdag als
teken van rouw gesloten.
Tot en met Vrijdag 23 doden en 47 gewonden
Sumner Welles in
levensgevaar
Tijdens hevige vorst voor
zijn huis flauwgevallen
De voormalige Noord-Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken, Sumner
Welles is gisteren bij zijn woning bewuste
loos aangetroffen. Hij werd naar een zie
kenhuis te Washington overgebracht, waar
zijn toestand als ernstig wordt beschouwd.
In het ziekenhuis meent men, dat Welles
tengevolge van een hartaandoening is neer
gevallen. Hij werd na acht uur gevonden.
Zijn tenen waren door de hevige vorst
bevroren, zodat misschien tot afzetting
moet worden overgegaan.
Dr. Beel op Kerstavond
bij de troepen
Vrijdagavond heeft dr. Beel, de Hoge
Commissaris der Kroon, een bezoek ge
bracht aan de omgeving van Krawang (60
km Oost van Batavia), alwaar hij de Kerst
avond heeft doorgebracht temidden van de
Nederlandse militairen, die daar op vele
posten zijn gelegerd. De auto van dr, Beel
hield stil op vele punten, om de daar ge
legerde militairen te bezoeken. In Kedoeng-
gedeh heeft dr. Beel op de voorgalerij van
een oud Chinees huis de wijdingsavond en
de mis bijgewoond.
Grootscheepse reddingspoging
Het 14.500 ton metende Amerikaanse
vliegdekschip Saipan is Zaterdag naar
Groenland vertrokken om 11 leden van de
Amerikaanse luchtmacht, die na een nood
landing op een ijsberg zijn terechtgekomen,
uit hun isolement te verlossen. Het schip
zal waarschijnlijk 46 uur moeten varen
alvorens de helicoptères, die zich aan boord
bevinden, kunnen starten.
Na de bezetting- van Madioen en Kediri,
respectievelijk in het midden en in het
Oostelijk deel van het republikeinse gebied
gelegen, hebben de Nederlandse troepen
alle grote steden en alle belangrijke ver
bindingswegen in handen. Madioen, het
centrum van de communistische opstand,
werd Zaterdag ingenomen na een snelle op
mars van Soerakarta uit. Op West-Java in
het Bantamse werden snelle vorderingen
gemaakt. De stad Serang werd bezet even
ais verschillende plaatsen aan de kust. Tot
en met Vrijdagmiddag waren 23 Neder
landse militairen gedood en 47 gewond.
BATAVIA, 27 December (Aneta).
Van officiële zijde wordt gemeld: In West-
Java bezetten Nederlandse troepen Laboe-
han en Menes (10 km ten Oosten van La-
boehan). In Midden-Java zijn de zuive
ringsacties rond Solo en Magelang voort
gezet. Bezet werden Plosso (ten Westen
van Modjokerto) in Oost Java en Fort van
der Capellen (ten Zuidoosten van Fort de
Koek). Tijdens een vlucht boven Midden-
Java zijn twee jagérs tengevolge van een
ongeval neergestort.
Op Sumatra vie) Sibolga in Nederlandse
handen.
Nederlandse troepen, die de stad Mage
lang in Midden-Java hebben bezet, hebben
de lichamen van 30 Indonesiërs gevonden,
die in de plaatselijke gevangenis -waren
doodgeschoten of doodgestoken, aldus een
Nederlands legerberic'nt.
De gevangenen waren ervan verdacht
medewerkers van Sjarifoeddin de leider
van de communistische opstand te Madioen
te zijn.
Brits-Indische militairen in
Djokja aangetroffen.
Zaterdagochtend arriveerden 60 gewezen
Brits-Indische militairen uit Djokja per
vliegtuig te Semarang. Het betreft Paki-
stanners, die na de komst van de Brits-
Indische troepen op Java deserteerden. Zij
zijn onder bewaking per trein naar Bata
via vertrokken, vanwaar zij gerepatrieerd
zullen worden.
Morgen zullen correspondenten iif> de
gelegenheid worden gesteld om een bezoek
aan Djokja te brengen, aldus wordt heden
van de zijde van de dienst voor Legercon-
tacten medegedeeld. De correspondenten
zullen de tocht per vliegtuig maken en in
de avond naar Batavia terugkeren.
Generaal Spoor en mevrouw Scoor
brachten de avond van de eerste Kerstdag
door bij de gewonde en zieke militairen in
de hospitalen van Batavia.
Soekarno c.s. niet meer in Djokja
United Press meldt uit Batavia dat de
republikeinse president Soekarno en andere
hoge republikeinse autoriteiten, waaronder
Hatta en Sjahrir, zich niet meer op Java
bevinden, doch door de Nederlanders naar
een eiland zijn overgebracht tussen Java en
Singapore.
Een onbetwist betrouwbaar zegsman zei,
dat enkele dagen geleden op Kemajoran
een vliegtuig met de hoge republikeinse
autoriteiten aan boord was geland en daar
na doorgevlogen was.
Nederlandse militaire kringen konden dit
bericht noch ontkennen noch bevestigen.
Wel ontkenden zij een bericht van de Indi
sche radio, volgens hetwelk Soekarno en
Hatta zich momenteel in Batavia zouden
bevinden.
Naar verluidt zouden de republikeinse
leiders uit Djokja zijn weggevoerd om te
voorkomen, dat zij betrokken zouden wor
den bij incidenten.
Kerstboodschap
van de Paus
„Sociale orde, waarheid
en rechtvaardigheid"
De Paus heeft Zaterdagmorgen een
Kerstboodschap uitgesproken over Radio-
Vaticaan, waarin hij zei: „Ik verhef mijn
vaderlijke stem aan het eind van het jaar
1948, dat vol moeilijkheden voor de wereld
was, om te zeggen dat Gods hulp vooral
in deze tijd nodig is. Wij hebben behoefte
aan waarheid en rechtvaardigheid en aan
een sociale orde, die in overeenstemming is
met Gods opvatting van vrede". De Paus
prees de moed van de kerk die zich heeft
verzet tegen de opvatting dat de staat auto
noom moet zijn. Hij waarschuwde de Chris
tenen dat prestige-kwesties niet tot oorlog
mogen leiden. Indien zich een daad van
aggressie voordoet moeten alle landen zich
verenigen om het slachtoffer te hulp te
komen.
President Truman heeft in een Kerst
boodschap verklaard dat hij blijft ijveren
voor de wereldvrede en deed een beroep op
allen om zich ook aan deze zaak te wijden.
Hij zei dat het Christelijk geloof de beste
kans voor die vrede blijft, wanneer men
maar wil aanvaarden dat alle mensen broe
ders zijn.
In een Kerstboodschap tot de Berlijners
gaf de Amerikaanse bevelhebber in die
stad, kolonel Howley. uiting aan zijn sym
pathie voor de Berlijnse bevolking wier
lijden nodeloos wordt verergerd door de
brutale Sovjet-blokkade. De Russische be
velhebber, generaal Kotikof, hield een toe
spraak waarin hij verklaarde het zeer te
betreuren dat de bevolking van West-
Berlijn nog niet dezelfde democratische
vrijheden en materiële voordelen kan ge
nieten als de mensen in de Oostelijke sec
tor, omdat „zekere hinderpalen nog niet uit
de weg zijn geruimd".
De Tsjechoslowaakse premier Zapo-
tocky betoogde: „Wij kunnen een vreed
zame Kerstmis vieren omdat de oorlogs
propaganda is mislukt".
Generaal Spoor
Generaal Spoor zeide in de Kerstbood
schap tot het leger: „Het lot heeft gewild
dat gij in actie moest komen, met het
Kerstfeest reeds in zicht. Hoewel thans
zoveel van u gevergd wordt, weet ik dat
gij momenten zult vinden waarin uw hart
en uw gedachten zich toch op uw ouderlijk
huis, uw gezin en uw dierbaren zullen
richten. Daarom kom ik u vragen om ook
nu de Kerstgedachte hoog te houden. Het
is mijn hartelijke Kerstwens, dat deze voor
u in de huidige omstandigheden het teken
moge zijn, waaruit gij kracht put voor het
volvoeren van uw opdracht tot de schone
taak: vrede brengen in Indonesië.
Het woord is aan
La Rochefoucauld:
Het vertrouwen, dat wij in onsselpen
hebben, veroorzaakt veel van het
vertrouwen dat wij in anderen
hebben.
Zondag zond de Commissie van Goede
Diensten het in de resolutie van de Veilig
heidsraad gevraagde rapport, waarin een
overzicht wordt gegeven van de voornaam
ste gebeurtenissen sedert 12 December,
refererend aan de desbetreffende rapporten,
die reeds eerder door de commissie werden
verzonden.
Na een analyse van de feiten betreffende
het bestand en de rol van de Commissie
van Goede Diensten komt de commissie tot
de conclusie dat (a) de Nederlandse rege
ring geen doeltreffend bericht van de be
ëindiging van het bestand heeft gegeven en
(b) dat de Nederlandse strijdkrachten de
status-quo-lijnen overschreden, toen de
verplichtingen van het bestand nog ten-
volle van kracht waren. De commissie is
van mening, dat „in het licht van de ge
beurtenissen zoals vastgesteld in de ver
schillende contacten van 17 December, het
Nederlandse antwoord aan de republikeinse
Koningin Juliana heeft op Eerste Kerst
dag des middags om één uur voor de Ne
derlandse radio de volgende Kerstgroet
uitgesproken:
„Het is mij een behoefte een groet te
brengen aan allen, die vandaag op Kerst
mis in zorg zijn om iemand, die zij lief heb
ben en om samen aan hen te denken, die
in dat verre goede land aan het strijden
zijn. Het kan niet anders, of onze gedach
ten gaan ook uit naar de degenen, die zij
daarbij tegenover zich vinden. Onze zui
verste wensen gaan naar hen allen uit.
Het is het tragische, dat onze mensen
maatschappij zo is, dat geweld zo vaak
weer een krachtdadig optreden daartegen
nodig maakt. We weten het uit de jongste
geschiedenis, die van het verzet in ons va
derland tegen onze overweldigers. Onze
jongens hebben hier de opdracht onze be
loften in te helpen lossen, die we aan alle
inwoners van Indonesië deden bij monde
van mijn moeder op 7 December 1943 en
op 3 Februari van dit jaar. Zij willen de
vrijheid brengen in de vierledige vorm
van de vrijheid van het geloof en van
het woord, de vrijheid van vrees en van
Kerstmis heeft weliswaar geen sneeuw gebracht, doch voldoende vorst om op vele plaatsen
de ijsbanen open te stellen. Op Tweede Kerstdag genoten velen op de Einaenhoutbanen bij
prachtig winterweer van het ijsvermaak.
gebrek. Zij zijn allen in Gods hand en geen
haar zal hen gekrenkt worden zonder Zijn
weten. Ik wens u en hen toch een werke
lijk Kerstfeest. Het is niet in de vertrouwde
zin, dat dit gevierd kan worden, maar mis
schien in diepere zin. De Kerstnacht is
schoner dan de dagen en uw nacht van
zorg maakt de tegenstelling tot het ko
mende licht van Kerstmis des te scheller.
Kerstmis is zoveel ruimer, lichter, groter
dan dat, waaraan het dagelijks leven met
zijn beslommeringen ons zo vaak maar
even laat tippen. Maar niets dringt zo diep
en ver door in onze levens met hun moei
lijkheden. En zo mogen we dan de eeuwen
oude woorden in onze oren laten klinken
„Ere zij God in de hoogste hemelen, vrede
op aarde, in de mensen een welbehagen".
Eieren zijn met ingang
van morgen vrij
Minister Mansholt heeft bij de behan
deling van de Landbouwbegroting in de
Tweede Kamer aangekondigd, dat de dis
tributie van eieren omstreeks 1 Januari
zou worden opgeheven. Het ministerie van
Laudbouw, Visserij en Voedselvoorziening
deelt thans mede, dat de rantsoenering van
eieren met ingang van morgen. 28 Decem
ber 1948 zal eindigen. Van die datum af
mogen détaillisten eieren zonder bon aan
de consument afleveren. De bestaande
maximumprijsregeling wordt voorhands
ongewijzigd gehandhaafd.
Jonge vrouw geworgd
Vrijdagmiddag is de 24-jarige vrouw C.
R. in een woning aan de Brede Hilledijk te
Rotterdam, waar zij een kamer had, door
haar hospita dood in bed aangetroffen. Zij
bleek door worging om het leven te zijn ge
komen.
De politie zoekt thans naar een ongeveer
30-jarige man die de avond tevoren in het
gezelschap van de vrouw heeft verkeerd en
wiens signalement door verschillende getui
gen kon worden opgegeven.
Verbod yoor Nederlandse vlieg
tuigen in Birma
De Birmese regering heeft de vergun
ning aan de KLM om boven Birma te vlie
gen en gebruik te maken van de vlieghaven
Rangoon, ingetrokken, aldus werd Zaterdag
officieel te Rangoon medegedeeld.
vice-president, gedateerd op 16 December
doch ontvangen op 17 December inderdaad
een ultimatum vormt, dat alleen keuze laat
tussen toegeven aan het Nederlandse stand
punt op alle essentiële kwesties en een niet
genoemd alternatief. 17 December kon de
commissie slechts aarzelend geloven, dat
het niet genoemde alternatief de overgave
aan een gewapende invasie was, daar zij
nog niet kon geloven, dat een partij het
gehele proces van vreedzame onderhande
lingen en overeenkomst zou opgeven. De
gebeurtenissen van 18 December hebben
anders laten zien."
Bestandsschendingen.
Betreffende de bestandsschendingen zegt
het rapport: „Het is ongetwijfeld het geval,
dat er infiltraties op grote schaal en een
overmatig aantal incidenten en gevallen
van ordeverstoring geweest zijn. Vele hier
van kwamen voor in gebieden onder Ne
derlandse controle. Welke hiervan inder
daad bestandsschendingen kunnen worden
genoemd, zal hier niet worden nagegaan."
De commissie acht het ongetwijfeld juist
dat een betere uitvoering van het bestand
vereist was en had daarom een beroep ge
daan op partijen om problemen betreffende
de uitvoering van het bestand in de veilig
heidscommissie te bespreken. Zowel bij de
bestandsschendingen als bij de politieke be
sprekingen is de commissie van mening dat
haar mogelijkheden voor regeling en ver
zoening niet uitgeput waren en nog minder
doeltreffend zijn gebruikt. De commissie
acht geen gerechtvaardigde basis aanwezig
voor een partij om het forum van de onder
handelingen óp te geven voor dat van ge
wapende macht."
Egypte vraagt bespreking
Joodse aanval
door de Veiligheidsraad
De Egyptische regering heeft Vrijdag een
telegram aan de Veiligheidsraad gezonden
inzake de hervatting der vijandelijkheden
in Palestina. Hierin wordt gezegd: „Op 22
December hebben Joodse strijdkrachten een
luchtaanval gedaan op Egyptische vlieg
velden te Elariche Rafah en Chan Younes
en deze gebieden gebombardeerd, evenals
Faloedja, dat de gehele dag het doelpunt
was van Joodse aanvallen. Om half elf des
avonds deden Joodse troepen een hevige
aanval op de Egyptische strijdkrachten,
daarbij gebruik makend van pantserwagens
en kanonnen. Er woedt een zware slag in
de sectoren Dair el Balali en Chan Younes.
De Joodse aanvallen duren voort. Deze
Berlijn operaties die een voortzetting zijn van da
den, die de Joden zonder ophouden hebben
begaan, vormen een flagrante schending
van het bevel van de Veiligheidsraad om
het vuren te staken."
Het telegram verzoekt de voorzitter Van
Langenhove de Veiligheidsraad bijeen te
roepen teneinde de toestand onder ogen te
zien.
Ten Zuiden en ten Noorden van Gaza en
in de Negev zijn gevechten aan de gang.
Gedurende meer dan drie uur werden ont
ploffingen gehoord, aldus melden de waar
nemers van de UNO.
Bommen op Nazareth.
In Haifa is medegedeeld, dat 3 kinderen
gedood en vijf gewond werden toen niet-
geïdentificeerde vliegtuigen op Kerstavond
een Joodse nederzetting bij Nazareth bom
bardeerden.
Bedell Smith vraagt ontslag
Een officiële Amerikaanse woordvoerder
heeft te Berlijn verklaard, dat Walter
Bedell Smith, de Amerikaanse ambassa
deur te Moskou zijn ontslag heeft aange
boden, doch dat het ontslag nog niet is
aanvaard.
Een woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken heeft te Washington
gezegd, dat de geruchten als zou de Sov
jet-regering om terugroeping verzocht heb
ben, „volslagen nonsens" zijn.
Bedell Smith is Zaterdag met zijn echt
genote per vliegtuig uit Moskou naar Ber
lijn vertrokken op doorreis naar Washing
ton.
Hoe de resolutie tot stand kwam
Nadere berichten uit Parijs hebben het
duidelijk gemaakt, hoe de Veiligheidsraad
Vrijdag aan zijn uiteindelijke resolutie toe
kwam. Er waren Vrijdag zeven voorstellen
betreffende Indonesië aan de orde, name
lijk drie onderdelen van de Amerikaanse
resolutie, een Russische resolutie, een Ca
nadese resolutie, een Syrische resolutie en
een Syrisch-Australisch amendement op
de Amerikaanse resolutie. Nadat de Rus
sische, de Canadese en de Syrische resolu
tie waren verworpen, bleven over: Staakt
het vuren, laat Soekarno c.s. vrij, trekt
troepen terug (Amerikaanse resolutie) en:
„Instructies aan de C.V.G.D. tot nadere
rapporten" (Syrisch-Canadees amende
ment). Na stemming was het „trekt troepen
terug" ook afgevallen, omdat dit onderdeel
der Amerikaanse resolutie slechts vijf in-
plaats van de vereiste zeven stemmen
kreeg. Zo bleven de drie onderdelen over,
waaruit de definitieve resolutie ontstond
die met zeven stemmen voor en vier ont
houdingen werd aanvaard.
Vrijdag is dus, wat de Veiligheidsraad
betreft, na uiteenzetting en aanvaarding
van de resolutie, de tweede fase van de In
donesische kwestie afgesloten. Het woord is
nu aan de Nederlandse regering en van
haar besluit zal het afhangen, of in Parijs
een derde fase nog aan de orde zal komen.
Wanneer namelijk Nederland de resolutie
niet naar de letter op zal volgen het
geen dr. Van Royen in bedekte termen liet
verstaan dan zal de raad de kwestie
opnieuw in studie moeten nemen.
Aanval op Nanking wordt dezer dagen verwacht
De communistische radio in China meldt
dat de communistische troepen de stad
Kalgan, 150 km ten N.W. van Peiping, heb
ben veroverd. Alle strijdkrachten van de
regering in Kalgan zijn „weggevaagd",
val van Kalgan is van regeringszijde be
vestigd.
Tengevolge van de weersomstandigheden
is het in het strijdgebied van Centraal-
China wat rustiger.
Hierdoor kan de regering duizenden
manschappen laten aanrukken voor de ver
dediging van Nanking. Ook de door com
munisten geleide troepen worden gereor
ganiseerd. Men verwacht de communis
tische aanval ieder ogenblik. In Nanking
zelf hebben grote troepenbewegingen
plaatst.
De regeringstroepen op het centrale
front hebben bevel ontvangen om
„tot elke prijs" de strategische punten ten
Noorden van de Jangtse Kiang te behou7
den om te voorkomen, dat de communis-
Nota aan de Arabische staten
De Arabische Liga bestudeert thans een
nota, die aan alle ledenstaten der liga zal
worden gezonden. Hierin wordt gevraagd
Nederlandse vliegtuigen toegang op hun
vliegvelden te weigeren als reactie op de
„Nederlandse aggressie tegen de republiek
Indonesia".
De kwestie van de Nederlandse schepen
die door het Suezkanaal varen wordt even- I
eens bestudeerd. I,
ten de rivier oversteken en op Nanking
aanrukken.
Alle regeringsbureaux zijn uit Tangkoe,
de haven van Tientsin, geëvacueerd en
waarnemers geloven, dat de communisti
sche troepen zich gereed maken voor de
beslissende aanval. Oorlogsschepen van de
regering hebben in de haven ligplaats ge
kozen om het oprukkende communistische
leger te beschieten.
Verboden zenders
Het hoofdkwartier van het garnizoen
Nanking heeft de inwoners verboden naar
communistische uitzendingen te luisteren
en gedreigd met zware straffen De mili
taire politie heeft bevel gekregen nauw
lettend op de uitvoering van dit bevel toe
te zien, „daar de communistische propa
ganda een slechte invloed heeft op het mo
reel van de bevolking".
AANHOUDENDE VORST
Verwachting, medegedeeld door het
K N M.I. in De Bilt. geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond:
Droog weer met over het algemeen
weinig bewolking en matige tot zwakke
wind, hoofdzakelijk tussen Zuid-Oost
en Oost. In de nacht en ochtend matige,
hier en daar strenge vorst. Midden op
de dag lichte vorst.
Zon op
Maan op
28 December:
8.48 uur, onder 16.33 uur
7.17 uur. onder 14.29 uur
1
