Haarlems Dagblad
Queuille
Dean Acheson wordt minister
van Buitenlandse Zaken der V.S.
De republikeinse leiders genieten
bewegingsvrijheid op Banka"
Zijn naam werd verbonden aan
oorlogs- en vredesinspanningen
63e Jaargang No. 19137
Bureaux: Grote Houtstr 93. Tel. Adv en Admin.
10724. 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054 Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Zaterdag 8 Januari 1949
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent. per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post ƒ4,75. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en óprechte J3aatlcm#clje Courant (3btno 165:6)
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
De franse minister-president,
wiens naam de Amerikanen zo moeilijk
vinden, dat zij zich bij zijn optreden afge
vraagd hebben of hij lang genoeg zou blij
ven om hun te leren, hoe zij Queuille uit
moesten spreken, houdt zicli met zijn rege
ring nog steeds staande. Hoe dan ook. Tot
veler verbazing, ook in het buitenland, is
het kabinet erin geslaagd zijn begroting
voor 1949 aangenomen te krijgen. Daar zijn
aanmerkelijke bezuinigingen en een vrij
sterke verhoging der belastingen in ver
werkt. Maar een volledige sanering kon
digen die nog niet aan. De regering zag
geen kans om die erdoor te krijgen; zij
moest in zekere mate compromissen aan
vaarden. En de vraag is nu of zij erin zal
slagen, de belastingen binnen te krijgen.
Het is in Frankrijk ook al tijdens de Derde
Republiek, in vooroorlogse jaren dus, altijd
een heksentoer geweest om ingrijpende
directe belastingen aanvaard te krijgen en
als dat al eens lukte, ze te innen. Het laatste
is nu moeilijker dan ooit. De Vierde Repu
bliek is wrak en de positie van de regerende
„Derde Macht" ondermijnd. De radicaal-
socialistische partij, waartoe de minister
president behoort, verkeert wel in een staat
van (wellicht slechts tijdelijke) opleving,
maar de socialisten mankeert het aan be
kwame en energieke aanvoerders Léon
Blum is een oud en vermoeid man en
met de M.R.P. is het erger gesteld. Deze na
de oorlog zo snel opgekomen Katholiek-
vooruitstrevende partij is na haar jongste
nederlagen bij verkiezingen, door grote
verliezen vooral aan de partij van de
Gaulle, zozeer verzwakt dat zij zelf aan
haar toekomst moet twijfelen. Al deze
overwegingen worden evenwel in belang
rijkheid overheerst door het gebrek aan
vertrouwen, dat in den lande heerst en dat,
sinds lang tot massale ontduikingen van
het beleid der republiek heeft geleid. Jaren
lang hebben boeren en kleine burgers goud
aan de circulatie onttrokken en opgepot.
Een bekend Frans econoom heeft de totale
waarde op een bedrag getaxeerd, dat omge
rekend in onze guldens zes milliard zou
zijn. Met het goudbezit van de Banque de
France samen zou dit, zoals een Engels
tijdschrift onlangs uitrekende, hetzelfde
hoge dekkings-percentage van de bankbil
jetten-circulatie vertegenwoordigendat in
1913 in Frankrijk gold 70 als de
Staat dit alles bezat. Maar de Staat is vol
komen berooid terwijl een aanmerkelijk
deel der bevolking welgesteld is en zijn
maatregelen op alle denkbarewijzen ont
duikt, omdat zij geen vertrouwen meer in
het beleid heeft.
De Franse crisis wortelt diep en ondanks
de aanneming van die begroting is er geen
werkelijke keer in de toestand gekomen.
Evenals reecis zo menigmaal gebeurd is
kan men die gebeurtenis alleen zien als
een feit, dat het wankele bestaan der Vier
de Republiek weer wat rekt. Intussen zet
de generaal de Gaulle zijn veld-winnende
politieke campagne voort. Als hij rekening
moet houden met de radicaal-socialisten
valt daarbij niet te loochenen dat ook die
partij vrijwat leden telt die pro-de Gaulle
zijn, omdat zij op den duur geen andere
oplossing zien dan een terugkeer van de
generaal aan het bewind. Een terugkeer,
■waarin hij een gans andere structuur zou
eisen dan die van de Vierde Republiek en
ongetwijfeld zo grote bevoegdheid aan de
Uitvoerende macht zou willen toekennen*
dat hij op de weg der dictatuur zou belan
den zelfs als hij het niet wilde.
Het is al eerder uiteengëzet op grond van
verklaringen van objectieve buitenlandse
waarnemers: deze generaal is bovenal een
generaal. Geen man die de algemene ken
nis van economische en sociale verhou
dingen bezit, die de staatsman niet ontbe
ren kan. Bij zijn eerste optreden als leider
der regering, in de eerste periode na de
oorlog, is zijn gebrek aan economisch
inzicht trouwens gebleken. Meer dan ander
halve eeuw geleden verkeerde Mirabeau
door toedoen van zijn vader vele
jaren in gevangenschap. Het schokte zijn
gezondheid maar gaf hem gelegenheidtot
de studie, die zich bij zijn grote begaafd
heden moest voegen en die hem tot staats
man maakte. Ruim een eeuw geleden werd
prins Louis Napoleon Bonaparte bij een
mislukte staatsgreep gevangen genomen.
Hij zat zes jaar opgesloten in een kasteel
in Noord-Frankrijk eer hij erin slaagde, te
ontvluchten. Die zes jaar maakte de latere
keizer Napoleon III zich ten nutte door
gedegen studie. Het is wellicht voor de
Gaulle, die tijdens de oorlog het Franse
verzet in het buitenland en in de Afrikaan
se koloniën heeft geleid en dat zeker met
krarOht en succes heeft gedaan, toch een
nadeel dat hem niet te eniger tijd in zijn
leven gevangenschap is ten deel gevallen.
Waardoor hij meer dan de generaal de
Gaulle zou zijn, al zou het hem wellicht
(evenmin als de prins Louis Napoleon)
weerhouden van de dictatuur. Hij zou
zeker ook niet de hooghartige, ongenaak
bare figuur gebleven zijn waarvan men nu
zegt, dat hij om zijn persoonlijk optreden
zo moeilijk voor de Fransen aanvaardbaar
schijnt.
Intussen gaat hij voort met terrein te
winnen; intussen blijft Frankrijk in staat
van onzekerheid en vertrouwens-crisis ver
keren en een der grote vragen van dit
nieuwe jaar dat wel in enigerlei vorm
een beslissing zal moeten brengen is:
naar welke kant zal de balans in Frankrijk
doorslaan? R. Pi
Schreieder en Albrecht zullen
in Leeuwarden terechtstaan
Op 11 Januari zal voor het Bijzondere
Gerechtshof in Leeuwarden terecht staan
de 45-jarige Wilhelm Albrecht, voorheen
„Kriminalkommissar'. Hij wordt er van
beschuldigd dat hij in 1944 en begin 1945
als commandant van de Sicherheitspolizei
in Leeuwarden bevel heeft gegeven tot
fusillering van een aantal Nederlanders en
dat hij arrestanten van de SD heeft mis
handeld en zonder vorm van proces heeft
doodgeschoten.
Op 18 Januari zal het Bijzondere Hof
ïn Leeuwarden de zaak behandelen tegen
Joseph Schreieder die door het Bijzondere
Hof in Den Haag is vrijgesproken, maar
door de procureur-fiscaal in Leeuwarden
opnieuw is gedagvaard. Hem wordt onder
andere ten laste gelegd dat hij aan Al
brecht opdracht heeft gegeven in Dronrijp
dertien Nederlanders dood te schieten als
représaille voor in de omgeving van Dron-
rijp gepleegde sabotage.
Marshall, en Lovett gaan heen
Buitenlandse politiek wordt ongewijzigd voortgezet
WASHINGTON, 7 Januari (United
Press en Reuter) De Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken,
George C. Marshall, die onlangs een
nieroperatie onderging, is afgetreden:
de vroegere onderminister van Buiten
landse Zaken, Dean Acheson, is tot zijn
opvolger benoemd.
De waarnemende minister van Bui
tenlandse Zaken, Robert Lovett, trad
eveneens af en de directeur van het
bureau voor de begrotingen, James
Webb, is benoemd als opvolger van
Lovett. In beide gevallen zal het af
treden op 20 Januari ingaan de dag
dat Truman zal worden geïnstalleerd
als president der Verenigde Staten.
Generaal George Marshall.
President Truman maakte op een pers
conferentie het aftreden der beide func
tionarissen bekend en voegde ear aan toe,
dat Dean Acheson de tegenwoordige bui
tenlandse' politiek der Amerikaanse rege
ring zal voortzetten.
Truman zeide, dat hij het diep betreurde
deze mededeling te' moeten doen.
Hij vertelde op z'n persconferentie dat hij
Marshall als de meest eminente figuur van
het tijdvak van de tweede wereldoorlog
beschouwde.
Marshall is thans 68 jaar en zijn gezond
heid was de voornaamste aanleiding tot
zijn aftreden.
In' zijn ontslagaanvraag schreef Marshall
op 3 Januari aan Truman:
„Ik dank u voor de volledige steun
die u mij in de afgelopen drie jaar
gegeven hebt. Ik zal uw vriendelijkheid
nooit vergeten en ik dien dit ontslag in
met hartelijke toegenegenheid en met
groot respect."
Men beschouwt te Washington de be
noeming van Acheson op zichzelf als een
weerlegging van een deze week in „Life"
Portugese oppositieleider
gearresteerd
Professor Rodriguez Lapa, tegen wie een
aanhoudingsbevel was uitgevaardigd, is in
de afgelopen nacht te zijnen hüize door de
Portugese politie gearresteerd.
Deze aanhouding heeft een hevige be
roering gewekt in' de kringen van de op
positie en generaal de Matos heeft een
protesttelegram aan president Salazar ge
zonden.
geuite veronderstelling, dat president Tru
man een gematigder politiek ten aanzien
van Sovjet-Russische expansie en commu
nistische aggressie voorstaat. Als onder
minister van Buitenlandse Zaken heeft
Acheson namelijk herhaaldelijk en onom
wonden „Sovjet-Russisch expansionisme",
zoals hij het noemde, veroordeeld. Acheson
was ook een uitgesproken voorvechter van
het verlenen van hulp aan Griekenland en
Turkije tegen communistische penetratie,
toen deze kwestie in Maart m het Congres
besproken werd.
James Edwin Webb, die Robert Lovett
opvolgt, is 42 jaar oud. In 1946 werd hij
directeur van het bureau voor de begro
tingen. Tevoren was hij toegevoegd aan de
onder-minister voor Financiën.
De „Batavia" wordt in
Dahran vastgehouden
De Constellation waarmee Viruly
met drie ton post op weg is naar
Batavia, wordt op het. ogenblik in
Dahran (Saoedie-Arabië) vastgehou
den. Men kon ons op Schiphol nog niets
naders vertellen omtrent de reden van
deze maatregel. Evenmin- kon men
zeggen welke route de „Batavia" zal
volgen wanneer dit startverbod zou
worden ingetrokken.
Dahran ligt aan de Westkust van de Per
zische Golf. Er bevindt zich een Ameri
kaanse luchtbasis, maar het Arabische
gouvernement beslist over start- en lan
dingsvergunningen.
Landingsvergunning gevraagd
voor Mauritius
Nederland heeft Engeland verzocht de
KLM toe te staan van het eiland Mauritius
(ten Oosten van Madagascar) gebruik te
maken bij de diensten op het Verre Oosten,
zo is van gezaghebbende zijde te Londen
meegedeeld. Het Nederlandse verzoek werd
gisteren door het Britse ministerie van
buitenlandse zaken bestudeerd.
Luchtvaartdeskundigen te Londen be
twijfelen, of de faciliteiten op Mauritius
voor de KLM voldoende zoudenz ijn.
Chinese regering wil nog
steeds onderhandelen
Engeland zou Tsjangs bewind als
failliete boedel zien
De „New York Times" publiceert een be
richt uit Londen, waarin wordt gezegd dat
de Britse regering' aan Washington ter be
studering een plan zou hebben voorgelegd
voor een Engels-Amerikaanse actie ter
voorkoming van de verbreiding van het
communisme buiten China. Het plan zou
samenwerking van Aziatische en Europese
mogendheden beogen.
De Britse regering zou tot de overtuiging
zijn gekomen dat de regering van Tsjang
Kai Tsjek in China onvermijdelijk zou
worden opgevolgd door een door de com
munisten geleide regering en dat het com
munisme in China niet meer kan worden
tegengehouden.
Gemeld wordt dat de Chinese regering
overweegt nieu-ve vredesstappen te onder
nemen. Deze stappen zouden inhouden een
nieuwe verklaring van president Tsjang
Kai Tsjek, waardoor zijn positie duidelijker
zou worden, een beroep op de UNO of op de
grote mogendheden om te bemiddelen en
het zenden van een vredesmissie naar de
communistische hoofdstad Yenan.
De New York Times meldt uit Hongkong,
dat waarnemers die over inlichtingen uit
communistische bron beschikken, niet ver
wachten dat de burgeroorlog in China door
onderhandelingen zal kunnen worden be
ëindigd.
Volgens deze waarnemers geloven de
communisten blijkbaar niet, dat de leiders
van de regering zullen capituleren.
Communistische successen
A.F.P. meldt dat communistische troepen
1 Januari het grootste gedéelte van de
238ste divisie der regeringstroepen te
Taitsjing, aan de Noordelijke oever van de
Yangtse, 100 kilometer ten Oosten van Nan
king gelegen, hebben vernietigd.
De communistische strijdkrachten zijn
een bijna onafgebroken artillerie-bombar
dement begonnen op het omsingelde garni
zoen van Soetsjou, dat 320 km ten Noord-
Westen van Nanking ligt.
Dr. w. Drees te Batavia aangekomen. Direct
na aankomst op het vliegveld Kemajoran met
de KLM Constellation „Delft" begaf dr. Drees
zich naar het paleis Koningsplein, alwaar hij
door de Hoge vertegenwoordiger van de Kroon,
dr. Beel, wertl ontvangen. Van links naar rechts:
jhr. Middels van Verduynen, d.r. W. Drees,
de heer Gieben, de Hoge vertegenwoordiger vari
de Kroon dr. Beel en Hoessein Djajadiningrat-
Prins Bernhard bezocht Het woord is aan
Haarlemse wijnhandel
Hedenmorgen omstreeks elf uur heeft
Prins Bernhard een on-officieel bezoek ge
bracht aan de wijnhandel Wed. G. Oud Pz.
en Co. N.V. aan de Spaarndamse weg te
Haarlem.
Deze firma verzorgt geregeld de konink
lijke wijnkelder en leverde onder meer de
wijnen voor het kroningsdiner.
De Prins heeft zich vanmorgen door de
heer D. G. Oud laten voorlichten over de
verschillende aspecten van de wijnhandel.
Na afloop van de rondgang door het
bedrijf, ^gebruikte Prins Bernhard het
noenmaal ten huize van de heer en me
vrouw Oud.
Goethe:
Waar wij ons verheugen over de zon
zijn wij van zorgen vrij.
„Der Falscher"
Het toneelstuk over Han van Meegeren,
„Der Falscher", geschreven door de Zwit
serse dramatische dichter A. H. Schwen-
geler, waarover wij in ons blad van 15 Juli
jl. berichtten, zal op 3 Maart a.s. in Sankt
Gallen in Zwitserland voor het eerst ten
tonele gebracht worden. De titelrol wordt
gespeeld door Leopold Biberti. Na Sankt
Gallen volgt een voorstelling in de stads
schouwburg te Bern. Radio Budapest zal
de Hongaarse vertaling van het stuk uit
zenden.
Dr. Van Royen in de Veiligheidsraad
Nederlands-Indonesisch deelgenootschap zal
erkend worden als stabiel bolwerk
LAKE SUCCESS, 7 Januari (A. N. P.-
Aneta) De Veiligheidsraad opende Vrij
dag de zittingen te Lake Success met een
bespreking van de Indonesische kwestie.
Het eerste punt op de agenda was een ver
zoek van België, dat sedert 1 Januari geen
lid meer is van de raad, om toelating als
„belanghebbende partij", omdat het nog
altijd lid is van de Commissie van Goede
Diensten en de consulaire commissie te
Batavia. Het verzoek werd toegestaan,
zodat thans zes niet-leden aan de discus
sies deelnemen: Australië. België, India,
Nederland, de Philippijnen en de
republiek Indonesië.
De eerste spreker was dr. Van Royen,
die de verklaring in de Veiligheidsraad te
Parijs van 29 December herhaalde en er
op wees, dat de vijandelijkheden intussen
waren beëindigd voorzover het de Neder
landse troepen betrof. Hij voegde er aan
toe: „Wij hopen nu alleen, dat ongeregelde
groepen, die van het republikeinse leger
nog. over zouden zijn, van haar kant zich
ook zullen houden aan de oproep van de
Veiligheidsraad om de vijandelijkheden te
staken."
Dr. van Royen wees in dit verband op
Palars verklaring tijdens een persconfe
rentie te Parijs, dat de strijd tegen Neder-
George Marshall
Het Marshall-plan getuigt van menselijk inzicht
in politieke problemen
„Van huis uit" is Marshall militair. Zijn
opleiding aan de hogere krijgsschool, vol
tooid in 1908 op 28-jarige leeftijd, bracht
hem aanvankelijk op een zeer onderge
schikte post op de Philippijnen, waar hij
spoedig corps-commandant werd. Van die
rang uit werkte hij zich op tot chef van
de operationele afdeling van het eerste
Amerikaanse leger, dat indertijd deel uit
maakte van de expeditionaire strijdmacht
in Frankrijk gedurende de eerste wereld
oorlog. Ruim 30 hoger op de ranglijst
staande generaals passerende, aanvaardde
hjj in 1939 de post van chef staf van het
Amerikaanse leger, in welke functie hij
gedurende de tweede wereldoorlog een
van de „veldheren van de bevrijding van
West-Europa" kan worden geacht. Zijn
menselijk, militair en politiek inzicht stel
den hem in staat, een angstwekkend ge
ring en machteloos vredesleger in korte
tijd om te vormen tot een parate strijd
macht, die na het standhouden van de
Engelsen in de eerste aggressieve fase van
de Duitse acties de kern ging vormen van
de strijdkrachten, die de Westerse bescha
ving redde.
Churchill heeft na een van zijn talrijke
ontmoetingen met Marshall van deze or
ganisator en strateeg verklaard, dat de
mensheid in hem de grondlegger van de
verwachte redding diende te zien.
Ve-Day vond Marshall niet onvoorbe
reid: mede op aandrang van MacArthur
werd hem de moeilijke taak toevertrouwd,
het geteisterde China op de been te helpen.
Eerst in samenwerking met generaal Still-
well, later uitsluitend verantwoordelijk
voor de directe beslissingen in dit be
langrijke gebied, viel hem de taak ten deel
China voor te bereiden op de belangrijke
taak, die Oost-Azië te vervullen had in de
samenleving der volken.
Marshall faalde.
De jongste geschiedenis heeft de wereld
geleerd, dat dit falen niet een ontoerei
kendheid van Marshalls capaciteiten ten
grondslag had.
In Januari 1947 volgde hij op nadruk
kelijk verzoek van Truman Byrnes op als
minister van Buitenlandse Zaken van de
Verenigde Staten. „Werkelijk, ik ga heen
om gezondheidsredenen. Op mijn leeftijd
kan ik dit werk niet voor mijn verant
woording nemen. Het is te veel voor een
mens", aldus het commentaar van de schei
dende Byrnes, die sindsdien in zijn „Spea
king Frankly" een boekje open deed over
de omvang en de problemen van deze ver
antwoordelijke functie. „Ik voel mij nog
jeugdig genoeg, om die taak te volvoeren"
verklaarde Marshall bij zijn volledige in
trede in de politieke sfeer. „De overwin
ning met de wapenen is bevochten Doch
dit is negatief geweest, de vernietiging van
het kwade. De vrede moet nog verworven
worden. Ik zal mijn uiterste krachten in
spannen, ook deze opbouwende taak tot
een goed einde te brengen, vooral omdat
ik zelf moet helpen bij zoveel vernietiging
op materieel en geestelijk gebied".
De eerste toespraak, die Marshall na zijn
benoeming tot minister van Buitenlandse
Zaken uitspreekt, wordt gehouden in Prin
ceton University. Reeds daarin verklaart
hij, dat Amerika zich niet mag veroorlo
ven toe te zien in de zich na de oorlogs
slagen oprichtende wereld: „Onze houding
als toeschouwer kan de wereld slechts doen
wanhopen aan de verwezenlijking der doel
einden, waarvoor zovele millioenen vielen,
en daarmede de wereld het verlies van
de vrede na de winst van de oorlog doen
accepteren".
Kort nadien, op 5 Juni 1947, lanceert
Marshall het idee, waardoor zijn naam in
de geschiedenis zal blijven voortleven.
In Harvard University stippelt hij voor
het eerst het plan uit, Europa op de been
te helpen. „Het initiatief moet uit Europa
zelf voortkomen, doch wij zijn bereid aan
een eensgezind Europa de middelen te ver
schaffen om de chaos van oorlog en negati
visme weg te ruimen, en daardoor mate
rieel en geestelijk bij te dragen tot verwe
zenlijking van de idealen, waarvoor zovele
beste leden van de menselijke samenleving
vielen in de gewapende strijd".
Ongeveer een jaar later tekent Truman
de wet, op grond waarvan de Verenigde
Staten als eerste termijn van een groots
opgezet hulpprogramma zes milliard dollar
ter beschikking stellen voor de economische
en daarmee geestelijke wederopbouw van
het werelddeel, op welks geestelijke en ma
teriële gezondheid ook de welvaart van
Amerika rust.
Maanden lang heeft Europa gediscus
sieerd over de vraag, in hoeverre politieke
verplichtingen aan dit aanbod verbonden
waren. Dit, en het feit dat Rusland en zijn
satellieten afwijzend stonden tegenover een
Amerikaanse invloed van welke aard dan
ook in Europa, zijn zoals sindsdien is ge
bleken een ernstige teleurstelling gewor
den voor de Amerikaanse politici, die het
aanbod ondersteunden en propageerden.
Geen Amerikaan zal willen volhouden, dat
louter altruïstische doeleinden werden na
gestreefd, toen de suggestie van Marshall
officieel erkenning vond en werd overge
nomen. Doch in de eerste plaats kwam
de aanvaarding van Marshalls initiatief
voort uit het besef, dat een waarlijke sa
menleving eisen stelt aan groepen en in
dividuen. Het is dit besef, dat de wereld
in zo hoge mate mist sinds de harde dagen
van gewapende strijd. Het is dit besef, dat
het „plan-Marshall" schraagt. Het is het
menselijk inzicht in de politieke proble
men. Het inzicht dat de mens slechts in
vrijheid en geluk kan leven, wanneer hij
zijn bijdrage levert tot de welvaart en
vrijheid van zijn gemeenschap.
Het is de invoering van dit inzicht, dit
besef en dit ideaal, in de levende politiek,
die de naam van Marshall tot in lengte
van dagen zal verbinden aan de welva
rende toekomst, die de mensheid dank zij
zijn werk hoopt te kunnen bereiken.
De nieuwe minister.
Dean Acheson, die thans 55 jaar oud is,
is het meest bekend geworden door zijn
werkzaamheden als onder-minister van
Buitenlandse Zaken in de jaren, die on
middellijk op de oorlog volgden (Augustus
1945 tot Juli 1947), toen hij een belangrijke
rol speelde bij de leiding der Amerikaanse
buitenlandse politiek.
Daarvoor was hij toegevoegd minister
van Buitenlandse Zaken (1941). Zijn eer
ste belangrijke politieke post was onder
minister van Financiën in 1933.
In Juli 1947 vatte hij zijn advocaten-
practijk weer op.
Vaak beschouwt men Acheson als een
even groot inspirator van het Europees
herstelprogram als Marshall zelf. Hij was
het ook, die zelfs voor Marshali's beroem
de redevoering te Harvard het eerst in het
openbaar, namelijk in een te Greenville
gehouden redevoering, sprak over de nood
zakelijkheid, dat de V. S hun hulp tot
Europa zouden uitstrekken.
Men schrijft aan Acheson pok het
grootste deel van de anti-communistische
politiek in de V. S. toe. Dit was een onder
deel van zijn actie voor meer stabiele
economische toestanden in de wereld, eerst
tijdens Byrnes en daarna onder Marshall.
Acheson trad in Juli 1947 af, omdat zijn
eigen kapitaal in de twee jaar regerings-
dienst op klein salaris sterk geslonken was
en de verliezen door zijn advocatenprac-
tijk hersteld moesten worden.
land zou worden voortgezet, en dat volgens
persberichten drie verschillende „republi
keinse nood-regeringen" een soortgelijke
houding aannamen.
Dr. van Royen verklaarde voorts, dat
Nederland alle verantwoordelijkheid zou
moeten afwijzen, indien nieuwe botsingen
met verspreide groepen zouden voorkomen.
Na vermeld te hebben, dat de Nederlandse
troepen tot drie Januari 66 man verloren
hadden, zeide Dr. van Royen: „De verliezen,
die aan mensenlevens geleden zijn, zijn
natuurlijk zeer te betreuren en wij zouden
het veel verkieslijker gevonden hebben,
indien een vreedzame oplossing bereikt had
kunnen worden, zoals wij die gedurende
bijna drie jaar van onderhandelen hebben
getracht te bereiken. Doch, het verlies aan
mensenlevens op zijn volle waarde schat
tend, moet ik er bij de raad met nadruk op
aandringen zich bewust te maken, dat het
cijfer van deze verliezen ligt ver beneden
het aantal vreedzame Indonesische burgers,
die tijdens de aan onze actie voorafgaande
maanden door republikeinse infiltranten
zijn vermoord".
Dr. van Royen deelde mede, dat de
bewegingsvrijheid van de vier republi
keinse leiders. Soekarno, Hatta, Sjahrir
en Agoessalim, voorlopig beperkt was
tot het eiland Banka, waar „zij alge
hele vrijheid genieten op het gehele
eiland, dat een oppervlakte heeft van
meer dan 4500 vierkante mijl. Zij
kunnen daar hun gezin bü zich krijgen
wanneer zij dit verlangen."
Nederland beseft volkomen, dat geen
enkel probleem uiteindelijk kan worden
opgelost door militaire macht, zeide dr.
Van Royen, er aan toevoegend, dat de
eerste stappen op de weg naar de herop
bouw reeds waren gezet op het gebied van
deg ezondheid, de voeding en de openbare
diensten.
„Met het nieuwe jaar treden wij in een
nieuwe phase in de betrekkingen met In
donesië. welke het begin zal betekenen van
een tijdperk van deelgenootschap tussen
Nederland en Indonesië op een basis van
gelijkheid en vrijwillige samenwerking.
Wij weten, dat sommigen sceptisch staan
tegenover deze gedachte. Doch ik voorspel
dat binnen niet lange tijd het Nederlands-
Indonesisch deelgenootschap erkend zal
worden als een bewijs van de mogelijkheid
vgn samenwerking tussen Oost en West en
als een bolwerk van stabiliteit in het Verre
Oosten."
Dr. van Royen eindigde met het voor
lezen van een uitvoerig citaat uit de radio
rede van Koningin Juliana.
Rapport der C.V.G.D.
Terwijl dr. Van Royen het woord voerde,
werd het jongste rapport van de Commissie
van Goede Diensten aan de Veiligheidsraad
overhandigd. Volgens dit rapport werden
de Nederlandse bevelen om de vijandelijk
heden te staken „meer dan een week na
de aanneming van de resolutie van de
Veiligheidsraad gegeven en kunnen in de
vorm waarin zij waren vervat, niet worden
beschouwd als een bevredigende naleving
van de resolutie." Zover de commissie be
kend, aldus het rapport, worden president
Soekarno, vice-president Hatta en andere
leden van de republikeinse regering nog
steeds vastgehouden. Het rapport critiseert
de Nederlandse autoriteiten in Indonesië,
omdat zij de militaire waarnemers van de
commissie niet de nodige faciliteiten ver
schaft hadden om naar hun posten terug te
keren. De commissie vraagt de aandacht
van de Veiligheidsraad voor de kwestie van
haar huidige en toekomstige status. Het
rapport zegt, dat de commissie „diep en
blijvend bezorgd is over het welzijn van
Indonesië" en voegt eraan toe, dat zij niet
„in een positie geplaatst wenst te worden
door haar deelneming of zelfs haar be
krachtiging schijnbaar een regeling goed te
keuren, die het gevolg is van geweld in
plaats van werkelijke onderhandelingen."
De commissie, aldus het rapport, was in
de eerste plaats bedoeld- als een instru
ment voor onderhandelingen, doch de hui
dige overwegingen wierpen de vraag op,
of de voortzetting van de commissie onder
de huidige omstandigheden wel enig prac-
tisch doel heeft of zou kunnen bijdragen
tot een vreedzame regeling.
IETS KOUDER.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N M I. in De Bilt. geldig van Zater
dagavond tot Zondagavond:
Wisselende bewolking met plaatselijk
••nkele buien. Aan de kust aanvankelijk
krachtige of harde, later iets afnemen
de Noordelijke wind In het binnenland
vrij krachtige wind tussen West en
Noord. Iets kouder.
9 Januari:
Zon op 8.46 uur, onder 16.49 uur
Maan op 12 34 uur onder 2.55 uur
10 Januari:
Zon op 3.46 uur. onder 16.50 uur
Maan op 12.51 uur, onder 4.13 uur