Haarlems Dagblad
Rector Spoelder
STALIN DOET VREDESAANBOD
Hij verklaart bereid te zijn
tot ontmoeting met Truman
Russische nota aan Noorwegen
over het Atlantisch verdrag
Strijdvraag:
Neutraal of niet?
Twee Haarlemse scholieren pleegden in
drie maanden vijftien inbraken
63e Jaargang No. 19156
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel, Adv. en Admin.
10724, 14825 Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054 Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Maandag 31 januari 1949
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent. per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post 4,75 Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
cti «Dprcdjtc tjaarletractje «Courant (Jnno 1656)
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
DAT MORGEN, op l Februari, Dr. C.
Spoelder dertig jaar rector van Haar
lems Stedelijk Gymnasium zal zijn hebben
wij bericht. Dat reeds binnen anderhalf
jaar het bereiken van de leeftijdsgrens hem
tot aftreden zal nopen hebben wij er aan
toegevoegd. Het lijkt, in zijn geval, slechts
een star formalisme dat daartoe leidt,
want zijn geestelijke activiteit en intense
belangstelling voor het leven en de mensen
'zijn onverminderd. Hij is dan ook niet
alleen rector g'ymnasii geweest in die dertig
jaar, al heeft de roepifïg van docent
docent in de oude talen, moet ik er bijvoe
gen, want geestdrift voor de machtige cul
tuur invloed van Grieken en Romeinen heeft
hem immer vervuld in zijn leven over
heerst. Wie was de man die gezegd heeft:
de buden zijn de enige ouden, die nooit
oud worden? Hij vindt in Spoelder zeker
een bondgenoot in zijn overtuiging. De rec
tor is bezorgd over de houding van diegenen
onder de onderwijs-vernieuwers, die het de
leerlingen te dien aanzien gemakkelijker
zouden willen gaan maken. Eigenlijk be
paalt hij dit niet tot hen, die de begaafd
heid hebben meegekregen om door de
studie van de grote denkers der Oudheid
.tot meer dan aanleren tot eigen naden
ken en bespiegeling van het leven te
komen. Hij strekt dit ook uit tot hen, wie
de studie der wiskunde zover kan brengen.
Hij beroept zich op wijlen zijn vriend dr.
van den Berg, eertijds zijn conrector, later
de directeur van de eerste H.B.S. b, met
wie hij daarover veel placht te praten. Hij
waarschuwt. Hij zegt: Laten wij oppassen
dat wij deze grote cultuur-bron niet ver
liezen. Het zou een schade voor onze be
gaafde jongeren en een verlies voor ons
land zijn. Ik weet dat dit studeren hard
werk is, dat erbij gezwoegd moet worden,
door de tegenstand van grote moeilijkheden
en van vervelende, droge stof heen. Maar
zie je, dat moet. Zij moeten leren knauwen,
en de beloning blijft niet uit in hun leven.
Ook omdat ze er toch door leren werken
met plezier. Maar vooral omdat ze een
Plato leren verstaan en de. prachtige, groot
se eenvoud van diens gedachten, omdat zij
in het grensgebied komen waar men het
Hogere begint te ontwaren boven deze
irreële wereld.
De rector beaamt dat de schepping van
groter mogelijkheid voor diegenen, wier
streven naar meer schoolontwikkeling voor
hun practische levenstaak gaat, zonder dat
zij behoren tot de voor voortgezette studie
bestemden, volle aandacht verdient. Maar
ook voor hen komt hij weer met zijn: maak
het hun niet te gemakkelijk. Leer hen
„knauwen". Dat woord keert telkens terug.
Hij heeft vertrouwen in de jeugd van
deze tijd. Hij spreekt er hartelijk en met
warmte over. Hij zegt: zij zijn ernstiger
dan wij, toen wij jong waren. Geen wonder,
al wat gebeurd is. Zij zijn zich ervan
bewust dat het moeilijk is iets goeds van
het leven te maken en dat er wat van hen
verwacht wordt. Zij willen graag. Hét is
moeilijker voor hen dan,het vroeger voor
ons was: daar dragen al die onrust en on
zekerheid in de wereld toe bij en helaas
en aantal gevallen ook het zoveel min
der hechte gezinsleven. Maar al is het
moeilijker, zij zijn ook tegen meer opge
wassen.
De jeugd.zegt hij. Niet alleen de jeugd
ligt mij.na aan het hart. Eigenlijk ervaar
ik bij het ouder worden dat ik steeds meer
van de mensen ben gaan houden, dat ik er
steeds meer plezier in ben gaan krijgen.
En mij heeft het goed gedaan dat ik zoveel
buiten de kring van het onderwijs heb ver
keerd. Onder de mannen van dé brandweer,
onder de sportsmen, al die jaren in HFC.
dat zou ik allemaal niet hebben kunnen
missen. Daar heb je veel aan. Ik wou dat
er meer Ieraren waren die zich interesseer
den voor activiteit buiten de kring van het
onderwijs. Het is een vak dat veel vergt.
In zo menig beroep kun je makkelijker af
en toe eens een dag van inzinking hebben:
je bent niet in vorm, het gaat niet. Zo'n
leraar moet zijn week verdelen in dertig
stukjes waarin hij doceren moet en steeds
gelijk op peil en in de goede stemming zijn.
Dat is niet gering. Toen ik leraar werd had
ik een-en-twintig uur lesgeven voor mijn
rekening een groot verschil. Ik blijf
erbij dat het goed is in heel andere kring
te komen en aan heel andere activiteit
deel te nemen.
De geboren en getogen Haarlemmer, de
man die zoveel liefde voor de oude stad
heeft en haar geschiedenis bestudeerd
heeft, komt in dit gesprek ook naar voren.
Wat. ik denk van die grote uitbreiding en
bevolkingsgroei? Ik zie er nog altijd het
oude Haarlem in als kern. Ik geloof eerlijk
gezegd niet, dat dit grote district al een
sterk aaneengesloten geheel is geworden,
anders dan in de bebouwing. Wel heb ik
hier altijd een grote belangstelling vdor
cultuur gezien. Dat was al in het begin,
toen anderen en ik begonnen met de Volks
universiteit' en wij tot elkaar zeiden: het
slaat aan, er is hier wat te doen. Op het
gebied van muziek, bijvoorbeeld, is dat toch
ook altijd gebleken. En wat wordt hier al
tijd gewerkt aan uitbreiding van het onder
wijs,. wat is het hier breed opgezet met
die reeks lycea en H.B.S.'en, wat slooft men
zich ook steeds uit om door verenigingen
ontwikkeling en cultuur te bevorderen!
Onze rector gymnasii is en blijft als
Haarlemmer verknocht aan zijn stad. Hij
spreekt met vreugde van de vele markante
mensen, die hier in de loop der jaren ge
werkt en zich door oorspronkelijkheid van
gedachten en vaak van uitingswijs onder
scheiden hebben. Haarlems humor is hem
dierbaar ook bij diegenen onder ons die
Wat deftig dede;n en toch ook weer altijd
bereid waren, er zelf om te lachen.
Een merkwaardig-veelzijdig man, Spoel
der. Een man v,an diep ernstige overtui
ging, eenreligieus man met niet alleen
respect maar ook grote belangstelling voor
anderer geloof, een rector en docent diie
zijn taak steeds als een roeping heeft opge
vat, een enthousiast voor sport en een
vriend van de mensen, die zich daarom in
iedere kring thuis voelt en overal verheugd
de «humor ontdekt. Een helder en boeiend
redenaar, zoals er maar heel weinig in dit
land zijn. Tot die markante figuren, die
Haarlem nu en vroeger gekend heeft, be
hoort hij buiten kwestie. En het lijkt
vreemd dat hij volgend jaar als rector zal
aftreden. Ofschoon ik voorzie dat dit geens
zins tot een dolce far nien'te zal leiden.
Want actief zal hij blijven op menig ge
bied. Daar moge Haarlem nog lang voor
deel van blijven trekken. Onze hartelijke
gelukwens bij zijn jubileum. R. P.
Opheffing Berlijnse blokkade, mits stichting
van West-Duitse staat wordt uitgesteld
(United Press en Reuter) De Russische reactie op het besluit der Londense vijf-
mogendheden-confercntie tot instelling van een West-Europese raad en verdere
uitbouw der West-Europese eenheid werd door Radio-Moskou geformuleerd in een
uitvoerige verklaring, uitgegeven door het Russische ministerie van Buitenlandse
Zaken, waarin de Westelijke mogendheden ervan worden beschuldigd volkomen te
hebben gebroken met de politiek der democratische landen die gedurende de oorlog
de anti-Hitlercoalitie vormden. De Westelijke Alliantie wordt door Moskou aggressief
en anti-democratisch genoemd, en dc aangesloten mogendheden worden ervan be
schuldigd de andere Europese landen te willen overheersen met militaire dwangmid
delen. Merkwaardig genoeg volgde op deze verklaring, die Zaterdag werd afgelegd,
een verrassend „vredesoffensief" van Moskou, iii de vorm van een verklaring van
Stalin, afgelegd tegenover het Amerikaanse persbureau van Hearst, International
News Service, waarin de bereidheid der Sovjet-Unie om tezamen met Amerika een
vredesgelofte te doen werd kenbaar gemaakt en waarin Stalin mededeelde geen
bezwaar tegen een ontmoeting met Truman te hebben, teneinde een wereld-
vredespact op te stellen. Stalin verklaarde zich eveneens bereid tot opheffing der
Berlijnse blokkade, mits de Westelijke mogendheden zouden toestemmen in uitstel
van de oprichting van een afzonderlijke West-Duitse staat.
De tekst van Stalin's verklaring werd
heden door het orgaan van de Sovjet-Rus
sische communistische partij „Pravda" in
haar geheel op de voorpagina gepubliceerd.
Radio-Moskou gaf Zondag de verklaring
van Stalin in alle nieuws-uitzendingen, zo
wel in het Russisch als in vreemde talen.
De verklaring werd soms tot tweemaal
toe herhaald in alle talen, waarvan de
Sovjet-Russische omroep zich bedient, om
geroepen.
Het officiële Sovjet-Russische nieuws
agentschap „Tass" liet de verklaring in
voor de in steden en dorpen verschijnende
dagbladen bestemde uitzendingen om
roepen.
De vragen aan Stalin en zijn antwoor
den daarop luidden als volgt:
Vraag: Zal de Sovjet-Unie bereid zijn
besprekingen te voeren over de kwestie om
tezamen met de Verenigde Staten een ver
klaring te publiceren, dat geen van beide
regeringen enig voornemen heeft om met de
ander in oorlog te treden?
Stalin: „De Sovjet-Russische regering zou
bereid zijn de kwestie, een dergelijke ver
klaring te publiceren, in overweging te
nemen".
Vraag: Is de Sovjet-Russische regering
bereid met de regering van de Verenigde
Staten samen te werken in het nemen van
maatregelen ten einde een wereldvredes
verdrag tot stand te brengen, dat tot gelei
delijke ontwapening zou leiden?
Stalin: „Natuurlijk zou de Sovjet-Russi
sche regering geheel bereid zijn maatrege
len te nernen, die zouden leidén töt de ver
wezenlijking van een vredespact en tot ge
leidelijke ontwapening".
Vraag: Indien de regeringen van de Ver
enigde Staten, Engeland en Frankrijk in
stemmen om de stichting van een afzon
derlijke West-Duitse regering uif te stellen
hangende een minister-conferentie over de
Duitse kwestie als geheel, zal de regering
van de Sovjet-Unie dan bereid zijn de
restricties op de verbindingen tussen Ber
lijn en de Westelijke zönes van Duitsland
op te heffen?
Stalin: „Mits de drie betrokken rege
ringen de in deze vraag vermelde voor
waarden in acht nemen, ziet de regering
van de Sovjet-Unie geen bezwaar tegen het
opheffen van de vervoersrestricties, mits
Israël stemt links
In Tel Aviv is de volgende volledige ver
kiezingsuitslag bekend gemaakt. De door
het leger uitgebrachte stemmen zijn in de
totalen begrepen; Mapai 152.972 stemmen;
Mapam 63.107 st.; Verenigde godsdienstige
partij 52.633 st.; Heroeth (vroeger Irgoen
Zwai Leoemi) 49.220 st.; Algemene Zionis
ten (rechts centrum) 22.514 st.; Progressie
ven (links centrum) 17.680 st.; Sephardim
15.017 st.; Communisten 14.999 st.
De volgende vier kleinere partijen kre
gen nog voldoende stemmen voor één zetel:
Arabieren van Nazareth; Groep-Stern;
Yemenieten; Internationale Zionistische
vrouwenorganisatie.
Om „redenen van veiligheid" is niet be
kend gemaakt hoeveel procent van de
stemgerechtigden heeft gestemd.
Het is echter bekend, dat dit percentage
hoog is. De juiste verdeling van het aantal
zetels zal niet vóór Woensdag officieel wor
den bekend gemaakt.
De partijen van de linkervleugel de
Mapai (arbeiderspartij), Mapam (linkse
socialisten) en de communisten zullen
tezamen meer dan de helft van de zetels
in de constituerend^ vergadering hebben.
Men verwacht, dat de nieuwe regering
van premier Ben Goerion uit vertegen
woordigers van de linkse en de centrum
partijen zal bestaan, met uitsluiting van
de communisten.
Verkiezingen in Israël. Overal in de nieuwe
Joodse slaat werd druk gestemd.
de restricties, die door de drie mogend
heden aan vervoer én handel zijn opge
legd, tegelijkertijd worden opgeheven".
Vraag: Is uwe excellentie bereid op een
voor beide geschikte plaats president Tru
man, te ontmoeten om de mogelijkheid van
het sluiten van een wereldvredespact te
bespreken?
Stalin: „Ilc heb reeds verklaard, dat er
geen bezwaar is tegen een dergelijke ont
moeting".
Stalin legde deze verklaring af in antwoord
op vragen, hem gesteld door Kingsbury
Smith, algemeen Europees directeur van de
„International News Service".
Reacties in Londen en Washington
Londense waarnemers zijn volgens Reu
ter van mening, dat Stalins verklaring van
groot practisch nut is en niet slechts een
rhetorisch beroep op de wereldmening.
Twee jonge mannen van de Goudkust zijn voor een zesmaandelijkse cursus in de meteorologie
naar Engeland gekomen. Zij zullen de eerste Afrikaanse weervoorspellers zijn, die ooit aan de
Goudkust werkzaam zijn geweest. Na een theoretische opleiding van drie maanden zullen zij
de rest van liun verblijf practisch werkzaam zijn op een der weerstations. Djabateu (links) en
Acquaah bespreken met behulp van weerkaart en barograaf de luchtdrukverdeling in een
warmtefront.
Men' acht het zeker, dat de verklaring ten
spoedigste tussen Londen, Parijs en
Washington zal worden besproken.
De verklaring van Stalin dat hij bereid
is president Truman te ontmoeten ter be
spreking van de meningsverschillen tussen
twee landen werd onmiddellijk onder de
aandacht van de Amerikaanse president
gebracht. Een officiële reactie zijnerzijds
is nog niet bekend. Het Amerikaanse
departement van Buitenlandse Zaken heeft
verklaard, dat de Sovjet-regering nog geen
stappen heeft gedaan tot een ontmoeting
tussen de beide leiders. Er werd aan her
innerd, dat Truman herhaalde malen ver
zekerd heeft, dat hij bereid was Stalin te
ontmoeten, doch dat hij daartoe Washing
ton niet wilde verlaten.
In officiële kringen te Washington werd
gezegd, dat Stalins verklaring belangrijk
was en nauwkeurig zou worden bestu
deerd.
Scandinavische besprekingen fe Oslo
leidden niet tot Noordelijk defensieblok
OSLO, 30 Januari (United Press en Reuter). Juist voordat een officieel communiqué
te Oslo bekend maakte dat de besprekingen der drie Noordelijke landen over een
Scandinavisch defensief verbond op een mislukking waren uitgelopen, overhandigde
de Russische ambassadeur in Noorwegen, Afanasief, een Russische nota aan het mini
sterie van Buitenlandse Zaken te Oslo waarin de Sovjet-regering opheldering verzocht
van Noorwegens houding ten aanzien van het Atlantisch pact „in het bijzonder
rekening houdend met het feit dat Noorwegen een gemeenschappelijke grens met Rus
land heeft". Dc Sovjet-Unie vroeg in haar nota of de persberichten, volgens welke
Noorwegen zich zal aansluiten bij het Atlantisch pact, juist geacht moeten worden, cn
verklaart dat het Atlantisch pact, dat buiten de UNO wordt gesloten, het inrichten van
bases voor de luchtvaart en de vloot beoogt „in het bijzonder in het gebied van die
landen, welke dicht bij de grenzen der Sovjet-Unie liggen".
In het communiqué dat de regeringen van
Noorwegen, Zweden en Denemarken Zon
dagavond hebben uitgegeven over het
mislukken van hun onderhandelingen van
de afgelopen week over een voorgesteld
Scandinavisch defensief pact, wordt gezegd
dat op het ogenblik niet voldoende over
eenstemming bestaat om een wederzijds
bindende defensie-alliantie af te sluiten,
aldus deelt United Press mede.
De conferentie mislukte blijkbaar door
de strijdvraag of een Scandinavische allian
tie gevormd moet worden in samenwerking
met de mogendheden van het Atlantisch
past, of als een neutraal, Scandinavisch
bloc.
Zweden steunde de laatstgenoemde op
vatting en Noorwegen en Denemarken de
eerste. De gaping tussen deze twee stand
punten bleek in elk geval voor het ogen
blik te groot om door een compromis te
worden overbrugd.
Aan de defensie-conferentie die Zater
dag begon en die Zondag werd afgesloten,
werd deelgenomen door de premiers en mi
nisters van Buitenlandse Zaken van Dene
marken, Zweden en Noorwegen, door ver
tegenwoordigers van de parlementen van
deze landen en door de ambassadeurs der
drie landen in Londen, Moskou, Parijs en
Washington. Ook aanwezig waren de am
bassadeurs van Zweden en Denemarken in
Oslo, de Noorse ambassadeur in Stockholm
en een aantal hoge autoriteiten der drie
landen.
De Noorse premier Gerhardsen gaf, toen
hij de gedelegeerden bij het sluiten van de
conferentie toesprak, uiting aan zijn teleur
stelling dat geen basis voor een defensie
alliantie gevonden was. Hij verklaarde ech
ter dat deze teleurstelling geen schaduw
zou werpen op de Noordse samenwerking.
De Scandinavische landen zullen altijd een
buitenlandse en defensie-politiek voeren
die gericht is op verzekering van de onaf
hankelijkheid der drie landen en hun vrij
heid om hun eigen regeringsvorm te heb
ben, aldus Gerhardsen: de premier voegde
hier aan toe dat de drie volken nooit
aggressieve bedoelingen hebben en vrede
en internationale samenwerking wensen.
Vrees in Noorwegen?
Volgens de Oslose correspondent van de
Engelse „Sunday Graphic" heeft Noor
wegen troepenversterkingen naar zijn
Noordgrenzen gezonden als voorzorgsmaat
regel tegen een mogelijke invalspoging van
de Sovjet-Unie.
„De grensverdedigingen werden versterkt
wegens de toenemende vrees, dat het Rus
sische leger zal proberen Noorwegen te
weerhouden zich bij het voorgesteld Atlan
tisch verdrag aan te sluiten."
De correspondent van hetzelfde blad te
Stockholm verklaarde, dat de aankondiging
van Britse marine-manoeuvres in de Pool-
wateren ertoe heeft bijgedragen de vrees
voor Sovjet-Russisch geweld te vergroten.
„De manoeuvres zouden zijn bedoeld om
Noorwegen te steunen in het geval de Sov
jet-Unie Noorwegen zou chanteren," aldus
de correspondent.
Het Noorse parlement zal in de loop van
deze week waarschijnlijk Woensdag
in besloten vergadering bijeenkomen ter
bespreking van een antwoord op de Russi
sche nota, zo wordt te Oslo vernomen.
Volgens diplomatieke kringen te Oslo zal
Noorwegen de Sovjet-Unie in antwoord op
haar nota mededelen, dat het nog niet be
sloten heeft tot het Atlantisch pact toe te
treden en dat de Noorse regering nog niet
bekend is met de volledige bijzonderheden
van het voorgestelde pact
„Dreigement", zegt Londen.
Een woordvoerder van het Britse mini
sterie van Buitenlandse Zaken heeft ver
klaard, dat het Sovjet-Russische verzoek
aan Noorwegen om uiteenzetting van zijn
houding ten aanzien van het Atlantisch pact
„niet anders kan worden geïnterpreteerd
dan als een nauwelijks verholen dreigement
en een poging om zich te mengen in het
vaststellen van de Noorse buitenlandse
politiek".
ITALIë EN HET ATLANTISCH PACT.
Diplomatieke kringen in Brussel verkla
ren, dat alle vijf mogendheden van het pact
van Brussel instemmen met de uitnodiging
aan Italië om toe te treden tot het Atlan
tisch pact. Zij voegen eraan toe, dat nog
geen officiële uitnodiging aan Italië is opge
steld. Indien Italië deel zou nemen aan de
verdedigingsmaatregelen in het kader van
het pact zou géén herziening van het vre
desverdrag nodig zijn, zo werd verklaard.
Brussel in het donker
tengevolge van staking
BRUSSEL, 31 Januari (ANP) Heden
morgen om 6 uur is de aangekondigde
staking in het Brusselse gas- en electrici-
teitsbedrijf begonnen. Een eerste gevolg
hiervan zal zijn, dat Brussel het van
hedenavond af zonder zijn kleurige licht
reclames zal moeten doen en zijn bioscopen
zal moeten sluiten. Hoewel de trams te
Brussel heden nog normaal rijden, wordt
verwacht dat met ingang van morgen
slechts een beperkte dienstregeling zal
gelden.
Het aantal stakers in geheel België wordt
niet minder dan op 13.000 man geschat.
De besprekingen zijn in de laatste dagen
ernstig bemoeilijkt door het feit, dat de
betrokken ministers met griep te bed lig
gen.
Hedenmorgen vergadert opnieuw het
interministerieel comité en verwacht wordt,
dat minister Van Acker en minister Spaak
aan deze besprekingen kunnen deelnemen.
Inmiddels hebben de gouverneurs der
provincies een aantal besluiten uitgevaar
digd, waaraan de gas- en electricteitsbe-
drijven zich zullen moeten houden.
De staking zal geen enkele invloed heb
ben op de essentiële industrieën. In West-
Vlaanderen zal de staking nauwelijks
merkbaar zijn, aangezien het personeel
van de electrische centrales te Langer-
brugge en Zwevegem. dat lid van de Chris
telijke vakbond is, gehoor heeft gegeven
aan de oproep niet te staken.
Ook de huisvrouwen in België zullen
weinig hinder van de staking ondervinden,
daar de druk van het gas slechts op enkele
uren van de dag verminderd zal worden.
De bakkerijen, restaurants, spoorwegen,
zuivelfabrieken, laboratoria, ziekeninrieh-
tingen en de dagbladen zullen evenmin
van de gas- en electriciteitstoevoer worden
afgesloten.
De stakers in het Belgische gas- en elec-
triciteitsbedrijf eisen een basisloon van 16
francs per uur en de opneming van een
zogenaamd stiptheidspremie in het loon.
Het woord is aan
S i riu s
Wie te slecht denkt over de mensen
denkt zeker over zichzelf te goed.
Schreieder wordt over de
grens gezet
Leeuwarder Bijz. Hof heeft
hem niet veroordeeld
Het Bijzonder Gerechtshof te Leeu
warden wees heden sententie in de
zaak tegen Schreieder. Schreieder werd
wat betreft het eerste punt der ten
lastelegging: het lidmaatschap van een
misdadige vereniging de SD, buiten
vervolging gesteld.
Het Hof achtte voorts niet bewezen,
het tweede punt van de tenlasteleg
ging, dat verdachte opdracht heeft
gegeven tot het fusilleren van een aan
tal personen bij Dronrijp.
Tegen Schreieder was vijftien jaar ge
vangenisstraf geëist.
De procureur-generaal liet Schreieder na
de uitspraak arresteren, teneinde hem ter
beschikking te laten stellen van het hoofd
der plaatselijke politie te Den Haag waar
Schreieder geacht wordt domicilie te heb
ben gehad, opdat deze Schreieder als
ongewenste vreemdeling over de grens kan
doen zetten.
Doodstraf voor Albrecht.
Het Bijzondere Hof in Leeuwarden wees
voorts sententie in de zaak tegen de Duit
ser W. Albrecht, die tijdens de bezetting
commandant was van het „Aussenkom-
mando" in de Friese hoofdstad. Het Hof
achtte bewezen dat Albrecht velen zonder
vorm van proces heeft laten doodschieten
en vele zijner gevangenen heeft mishan
deld.
Weer twee vluchten
naar Indonesië
De KLM onderneemt deze week weer
twee bijzondere vluchten naar Indonesië.
Woensdag en Vrijdag vertrekt er een
Constellation naar Batavia.
Het toestel dat Woensdag staxd; zal via
Khartoem en Mauritius naar Batavia gaan.
De route van de Vrijdag vertrekkende
machine staat nog niet vast.
Beide machines zullen alleen post mee
nemen. (Men zie ook pagina 2).
Twee republikeinen in Batavia
in arrest
De Nederlandse autoriteiten te Batavia
hebben twee leden van de republikeinse
persdienst te Batavia gearresteerd die een
inmiddels van Nederlandse zijde tegenge
sproken communiqué over de activiteit der
Siliwangi-divisie op Java hadden opge
steld.
Het bericht in sommige Romeinse bla
den, dat koning Leopold de Paus verzocht
zou hebben zijn huwelijk met de prinses
de Réthy te ontbinden, wordt in bevoegde
kerkelijke kringen „louter fantasie" genoemd.
BEELDROMANS EN GANGSTERFILMS
Politie spoort grootste deel van de buit op
Verleden week Maandag merkte een
surveillerende agent van de Haarlemse po
litie omstreeks het middernachtelijk uur
bij een winkel van huishoudelijke artike
len aan de Rijksstraatweg te Haarlem-
Noord een tweetal jongens op, die aan de
haal gingen zo gauw zij hem zagen nade
ren. Met behulp van een burger werden
ze even later gegrepen; het bleken twee
vijftienjarige jongens te zijn, die op hun
vlucht een spoor van vulpennen, zakmes
sen, broches, sigarenaanstekers en andere
voorwerpen achterlieten en bij het ver
hoor bleken hun zakken nog vol te zitten
met dergelijke voorwerpen.
Aanvankelijk toonde de recherche geen
bijzonder grote belangstelling voor het
tweetal, doch al pratende kwam men tot
de conclusie, dat de beide jongens scho
lieren nog toch meer op hun kerfstok
hadden dan werd vermoed.
Tijdens liet onderzoek kwam aan het
licht, dat zij in de afgelopen drie maanden
niet minder dan vijftien inbraken in Haar
lem en omgeving hadden gepleegd. Daar
onder was de diefstal van tienduizend gul
den ten nadele van een koffiebranderij
aan de Kromme Elleboogsteeg, die in de
nacht van 7 op 8 Januari werd gepleegd.
Zij zijn toen via een regenpijp op het dak
van het gebouw geklommen en hebben
zich via een raampje toegang tot de kan
toren en werkplaatsen verschaft.
Alle schrijfbureaux en ladèn hebben zij
op hun gemak doorzocht en zij waren
daarbij zo fortuinlijk de sleutel van de
brandkast te vinden.
Buit gevonden.
De recherche heeft de knapen, die uit
keurige gezinnen komen, urenlang aan de
tand gevoeld en tenslotte zijn zij voor de
overstelpende hoeveelheid bewijsmateriaal
gezwicht en hebben zij bekend.
Zo kwam uit, dat zij een deel van het
gestolen geld op het dak van de ouderlijke
woning, naast de schoorsteen, goed gemas
keerd door pannen en loodbedekking, had
den verborgen.
Een ander deel hadden zij onder een
hoop oud roest op een binnenplaatsje in de
binnenstad verstopt. Toen de politie op
de aangegeven plaats poolshoogte ging
nemen, bleek het geld verdwenen. Later
kwam uit, dat een broertje van een der
jeugdige verdachten door een gat in de
schutting hun bedrijf had gade geslagen
en op zijn beurt zich van het gestolene
had meester gemaakt
Hij bekende het geld bij een boom op
één der Haarlemse bolwerken te hebben
verstopt en de politie heeft het daar ook
aangetroffen. Bovendien kwam nog onge
veer driehonderd gulden uit een radio
toestel te voorschijn.
In totaal heeft de politie ruim achtdui
zend gulden opgespoord.
Van de rest hadden zij onder meer een
kleine BM gekocht.
Het zijn jongens, zo vertelde de recher
che ons vanochtend, die graag knutselden.
Daarvoor hadden zij onderdelen van fiet
sen en motoren nodig, die zij van hun zak
geld niet konden bekostigen.
Een deel der inbraken had dan ook in
werkplaatsen en winkels plaats, waar zij
deze voorwerpen konden bemachtigen.
Invloed van beeldromans.
De politie heeft de overtuiging, dat het
lezen van beeldromans en het zien van
gangsterfilms op het moreel van de kna
pen van funeste invloed is geweest.
Zij gaven toe, dat zij een wei-voorziene
bibliotheek van deze prikkellectuur hadden
aangelegd en dat zij een voorliefde hadden
voor films, waarin de misdaad de hoofd
schotel vormt.
Bovendien hadden zij het ongeluk, dat
zij bij hun eerste kraakjes niet tegen de
lamp liepen, zodat zij van kwaad tot erger
zijn vervallen.
De jongens zijn thans ter beschikking van
de politie-staven der omliggende gemeenten
gesteld, die ook nog een appeltje met hen
te schillen hebben.
WISSELEND BEWOLKT
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Maan
dagavond tol Dinsdagavond:
Wisselende bewolking met enkele ver
spreide lichte buien. Meest matige
wind tussen West en Noord. Plaatse
lijk lichte nachtvorst. Overdag iets
kouder dan vandaag.
1 Februari:
8.21 uur, onder 17-27 uur
9-57 uur, onder 21.08 uur
Zon op
Maan op
