Haarlems Dagblad
Een woedende Kravchenko wilde
zijn beledigde getuige wreken
Noorse regering zal deelneming
aan Atlantisch Pact overwegen
Stalins Aanbod
Weerbericht
63e Jaargang No. 19158
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin.
10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Wöensïïag 2 Felmiari 1949
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post 4,75. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en <©ptecbte ÏJaatlemettye Courant (3tnno i6y6)
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
DE ALS VREDESAANBOD van Stalin
aangeduide verklaringen hebben een
zekere verrassing in de wereld gewekt en
daarna bedenkingen in de pers vamhet Wes
ten ontmoet. Ofschoon president Truman,in
de laatste tijd een paar maal gezinspeeld
had op „andere opvattingen", die bij de
Russische regering zouden bestaan (zonder
dat hij daarbij namen noemde) had men
in Washington en Londen blijkbaar geen
vermoeden dat dergelijke verklaringen op
til waren. De Amerikaanse en de Britse
regering hebben er geen officiële commen
taar op willen geven. Zij wachten óp een
officiële mededeling van Russische zijde.
Ook president Truman zwijgt. De stemming
in de politieke centra vtfn het Westen is
evenwel duidelijk genoeg. Zij wordt vooral
beïnvloed door twee overwegingen. De
eerste is, dat aan het interview, waarin
Stalin zijn vredelievende woorden sprak,
een hevige aanval van Molotof op het
Westelijke beleid van aaneensluiting on
middellijk is voorafgegaan en dat er een
nota aan Noorwegen meteen op is gevolgd.
In die nota wordt de Noren gevraagd of
zij zich bij het Atlantisch Pact zullen voe
gen en opgemerkt dat dit de inrichting
inhoudt van militaire bases in landen, die
dicht bij Rusland liggen. Het samenvallen
van de uitingen van Stalin met die van
Molotof valt op. Sommigen zien in het
interview slechts een poging, om propa
ganda bij de onwetende menigte te maken.
De tweede overweging die zich doet gel
den is, dat Stalin niet gepreciseerd heeft
tot welke maatregelen tot verzekering van
de vrede hij bereid zou zijn. Dat hij de
Berlijnse blokkade zou willen opheffen, als
de Westelijke mogendheden de vorming
van een West-Duitse staat zouden willen
uitstellen kan men moeilijk als een concessie
zijnerzijds zien. Het Westen kan zijn plan
nen tot aaneensluiting niet opgeven. Het
merkt op, dat de Russische protesten daar
tegen geen grónd hebben, omdat het Oosten
zelf met aaneensluiting begonnen is en zijn
Europese blok-vorming heeft voltooid.eer
in het Westen met iets dergelijks was aan
gevangen.
Welke bereidheid/ heeft Stalin verder
getoond? Hij zou willen overwegen een ge
zamenlijke verklaring met de Verenigde
Staten te publiceren, waarin gezegd wordt
dat geen van beide regeringen enig voor
nemen heeft om met het andere land oorlog
te voeren. Of na een verleden, waarin het
BriandKellogg* Pact vergeefs getracht
heeft „de oorlog als middel tot oplossing
van geschillen uit te bannen" en waarin
andere dergelijke verzekeringen door rege
ringen zijn geuit, zulk een verklaring nog
veel indruk in de wereld zou maken kan
men sterk betwijfelen. Om maar te zwijgen
van de vraag, wat zij in wezen waard zou
zijn.
Stalin heeft gezegd dat de Russische rege
ring geheel bereid zou zijn maatregelen te
nemen, die zouden leiden tot de verwezen
lijking van een vredespact en van geleide
lijke ontwapening. Dit klinkt schoon, maar
is niet meer dan een vage algemeenheid.
Onmiddellijk rijst de vraag: welke maat
regelen, en wat zou er tegenover moeten,
staan? En de tweede vraag volgt:'ontwape
ning in welke mate en op welke wijze en
met welke bereidheid om internationale
controle ook op de eigen productie van
wapens toe te staan? Op dit laatste punt is,
zoals bekend, overeenstemming inzake de
productie van atoom-energie steeds blijven
stuiten.
Tot een ontmoeting met president Tru
man, om de mogelijkheid van het sluiten
van een wereld-vredespact te bespreken,
zou Stalin bereid zijn. Truman heeft zijner
zijds al herhaaldelijk dezelfde bereidwillig
heid uitgesproken met de voorwaarde,
dat deze ontmoeting in Washington zou
moeten plaats hebben. Er zijn in de laatste
dertig jaar zoveel ontmoetingen tussen
staatshoofden en andere internationale con
ferenties geweest, die geen blijvend resul
taat opleverden, dat men* moeilijk kan ver
wachten dat de aankondiging van een
ontmoeting .van Truman en Stalin, als feit
op zichzelf, de wereld erg hoopvol zou
stemmen. Zij is al zo vaak teleurgesteld in
haar verwachtingen.
Moet men dan dit hele geval eigenlijk
als een onbelangrijke vertoning beschou
wen, slechts ten doel hebbend om de goê-
gemeente weer eens een rad voor de ogen
te draaien en haar diets te maken, dat de
Russen vol goede bedoelingen en de Weste
lijke regeerders die maar steeds pacten
beramen mannen vol kwade bedoelingen
zijn? Neen, zo eenvoudig staan de zaken
niet. Want men weet dat niet met zeker
heid. Men weet niet, welke andere over-
Awegingen Stalin tot het afleggen van zijn
verklaringen kunnen hebben bewogen. De
mogelijkheid is dus niet uitgesloten, dat
aan Russfcche zijde inderdaad een ander
politiek beleid zou worden voorgestaan... Het
zou kunnen zijn dat de Sovjet-leiding niet
mee# aan de Amerikaanse economische in
eenstorting gelooft, waaróp zij kennelijk
een tijdlang heeft gerekend. Het zou kun
nen zijn dat de Berlijnse „luchtbrug", die
ook in deze wintermaanden ongestoord in
werking blijft, indruk heeft gemaakt ten
aanzien van de vasthoudendheid en het
organisatievermogen van het Westen. Er
kunnen andere motieven bijkomen, bijvoor
beeld betreffende het herstel en de overige
ontwikkeling van zaken in de Sovjet-Unie
zelf.
Uit diplomatiek contact zal moeten blij
ken, of de Russen van zins zijn inderdaad
maatregelen voor te stellen, die tot een
ingrijpende verbetering in de verhouding
tussen Oost en West zouden leiden.. De tot
dusver door Stalin afgelegde verklaringen
zijn te vaag en te algemeen om daarover te
kunnen oordelen. Spoedig zal blijken of het
geval gevolgen heeft of niet. Het bij voor
baat als waardeloos te beschouwen is even
onjuist als er meteen grote betekenis aan
te hechten. R. P.
Joegoslavië wil toch nog
meespelen
De Joegoslavische regering heeft gisteren
bij de regeringen van de Sovjet-Unie en van
de andere landen, die vertegenwoordigd
Waren op een conferentie voor samenwerking
en onderlinge bijstand te Moskou, protest
aangetekend, omdat verzuimd werd Joego
slavië op die conferentie uit te nodigen,
„wat in strijd is met de tussen Joegoslavië
en elk van die landen gesloten verdragen",
aldus verklaarde Edward Kardelj, minister
van Buitenlandse Zaken, in een interview
toegestaan aan het Nieuwsbureau Tanjoeg.
Kardelj verklaarde, dat Joegoslavië toch nog
bereid is met de nieuwe economische raad
van het Oosten samen te werken op voet van
volkomen gelijkheid.
.Het Politburo is het Russis'che volk niet
Tragische verhalen van slachtoffers der N.K. V.D.
PARIJS, 1 Februari. (United Press).
Vandaag brak tijdens de vijfde zittingsdag
van het Kravchenko-proces in het paleis
van justitie in de Franse hoofdstad bijna
een gevecht uit tussen Victor Kravchenko
en de communistische redacteur van „Les
Lettres Frangaises", Andre Wurmser, toen
ze het niet eens waren over de ondervra
ging Van een getuige.
Kravchenko, die zich vreselijk kwaad
maakte, sprong plotseling op in de richting
van Wurmser, doch een suppootst, die bij
Kravchenko in de buurt zat, trok hem aan
zijn jas terug op zijn plaats.
De bedachtzame rechter Durkheim ha
merde de orde er weer in en plaatste een
stevige politieagent tussen beide he
ren. Daarna ging het proces verder.
Deportatie naar de Oeral.
Dadelijk na de opening der zitting zette
ingenieur Kysilo het getuigenis, dat hij
gisteren was begonnen, voort. „Na het
vonnis, waarover ik het gisteren had, zo
verklaart hij, werd ik in een lokaal van
12 bij 18 meter gebracht, waarin ten tijde
van de Tsaar 24 gevangenen werden op
gesloten, maar ik kwam er als de 136ste.
Om beurten drong een aantal gevangenen
tegen de muren, om de anderen te laten
slapen. De plaats waarover wij beschikten
was zo beperkt, dat wij ze met lucifers
maten. Tijdens de drie maanden, die ik in
die gevangenis doorbracht, heb ik gezien
hoe vrouwen en kinderen op afschuwelijke
wijze mishandeld werden. Zij lagen op de
grond en werden door de bewakers met
de laarzen bewerkt".
De gétuige vertelde daarna over het
transport, waarmede hij samen met zijn
medegevangenen werd vervoerd. In groe
pen van 30 a 40 werden zij in beestenwa
gons gestopt. Voor en achter op de trein
waren mitrailleurs opgesteld en een spe
ciale inrichting verhinderde de gedepor
teerden zich op de rails te laten vallen, zo
zij er in plaagden een gat te maken in de
vloer.
„Ik ben getuige geweest van een ware
tregedie," zo verklaarde Kysilo. Hij gaf
vervolgens een aangrijpende schildering
van het kamp in de Noordelijke Oeral,
waar hij, nauwelijks gekleed en de voeten
met lappen omwonden, bij een tempera
tuur van 40 graden geïnterneerd werd. Hij
moest de gehele dag berken hakken om
geweerkolven te vervaardigen. Het was
onmogelijk de geëiste hoeveelheden hout
te leveren en „om ons te straffen", zo
zegt hij, „verminderde men onze voedsel
rantsoenen".
„Een vergissing".
„Tenslotte", zo voegt getuige er aan toe,
„vernam ik dat mijn proces herzien zou
worden. N% in Ruslandte zijn terugge
keerd en na van gevangenis naar gevange
nis te zijn overgebracht, werd ik door een
rechter van onderzoek bevrijd.
Toen ik hem vroeg, waarom ik achttien
maanden verbannen was geweest, ant
woordde hij mij: „Men vergist zich soms.
Dat behoort tot het verleden, $Ien doet
beter te vergeten".
„Ik ben blij", verklaart getuige, „dit
alles in Frankrijk voor een vrije rechtbank
te kunnen zeggen, opdat allen de waarheid
omtrent de kampen der NKVD zullen ver
nemen".
Getuige weidde breedvoerig uit over de
ongelijke lonen onder de Russische arbei
ders. „Er bestaat", zo zeide hij, „in de
Sovjet-Unie een gruwelijke uitbuiting van
alle arbeiders,-en het Sovjetsysteem is ge
baseerd op de honger, de agitatie en de
terreur. De leiders houden in de ene hand
het brood, terwijl de andere de zweep
bmklemt. Kravchenko's boek stemt met de
waarheid overeen. Maar het is onvolledig,
omdat het niet gans Rusland omvat. Wij
zouden iemand moeten hebben, die alles
zou kunnen beschrijven, wat zich ginds
afspeelt". -
Kysilo kreeg vervolgens vragen van de
verdediging te beantwoorden. Wurmser,
een der redacteuren van „Les Lettres
Frangaises" suggereerde daarbij dat Kysilo
gecollaboreerd zou hebben met de Duitsers.
Kravchenko werd hierdoor zo woedend
dat hij opsprong alsof hij Wurmser te lijf
wilde gaan. t
Mr. Nordmann, de verdediger der ge
daagde partij legde vervolgens de nadruk
op het feit, dat de getuige van Kravchenko
met de Duitsers voor het Sovjet-leger is
gevlucht.
Bij de heropening van de zitting ver
scheen de Oekrainse journalist Silenko in
de getuigenbank. „Ik was in,' 1940", zo zegt
hij, redactiesecretaris van het blad „Elec-
trische Energie". De hoofdredacteur zond
mij naar werkplaatsen om daar twee of
drie namen van arbeiders op te tekenen.
Later dwong hij mij artikelen te schrijven,
die ik met de naam dezer werklieden on
dertekende en waarin ik het heerlijke le
ven in de Sovjet-Unie prees. Het was voor
mij een tragedie te denken, dat vreemde
lingen de Russische pers konden lezen en
geloof 'hechten aan de daarin voorkomen
de berichten".
Na de strenge straffen te hebben opge
somd, die de arbeiders wegens te laat ko
men in de fabrieken ^opliepen, en te heb
ben verhaald hoe een meisje zich had op
gehangen om aan een dergelijke straf te
ontkomen, verhaalde Silenko, dat hij in
1940 dienst deed in het Rode Leger. Ik
heb van een officier van een pantser
divisie een foto gezien, wóarop.men Mo
lotof de hand zag drukken van Vón Rib-
bentrop en Hess. Een soldaat die zeide dat
hij niet accoord ging met het Duits-Rus
sische pact werd drie dagen later aange
houden. De soldaten wisten eveneens, dat
goederenconvooien naar Duitsland vertrok
ken, maar niemand durfde een opmerking
maken, want men was er voor beducht
ook maar een woord kwaad te zeggen van
Duitsland. Getuige verklaarde: „Ik ben
bereid voor mijn volk, dat ik hartstochte
lijk liefheb, de dood in te gaan; het „Polit-
bur" is het Russische volk niet".
Een bejaarde vrouw, mevrouw Kereoe-
nova, die van 1901 tot 1946 in Rusland
woonde, beschreef haar leven onder het
Tsaren-regiem en later onder het Sovjet
bewind.
Twee van haar zonen zijn in het Sovjet-
leger gesneuveld. „Ik kan Kravchenko
slechts prijzen, omdat hij de moed heeft
gehad de verschrikkelijke „Sovjet-demo
cratie" te ontvluchten", aldus zeide zij. De
boeren, met wie zij in aanraking kwam,
waren volgens haar nooit gelukkig onder
het Tsaren-regiem „maar zij zijn het thans
nog veel minder".
Terwijl zij een gebaar haar het publiek
maakte, riep deze getuige tenslotte uit:
„Ik zeg tot al mijn kinderen, tot alle Fran
sen: Wat men u van het ijzeren gordijn
vertelt is waarheid".
Werken van Haarlemse
kunstenaars naar Pittsburg
Naar wij vernemen zal een aantal op de
expositie van Haarlemse kunstenaars ten
toongestelde kunstwerken naar de Ver
enigde Staten verhuizen.
Een vertegenwoordigster van het mu
seum van Pittsburg, die gisteren een be
zoek aan de kunstzalen Frans Heerkens
Thijssen bracht, heeft een stilleven v'an
R. Heiloo en vier tekeningen van Joke
Stook aangekocht.
De „Willem Barendsz" produceerde
in een week 1706 ton traan
Tot 23 Januari had de „Willem Ba
rendsz" geproduceerd 41.685 barrels (6.947
ton) traan, tegen 24.795 barrels (4.133) in
de overeenkomstige periode van het vorig
jaar. De productie van spermolie is met
639 ton ongewijzigd gebleven.
Tot 16 Januari had de „Willem Ba
rendsz" geproduceerd 31.448 barrels (5241
ton) traan. Gedurende een week is dus
10.237 barrels (1706 ton) traan geprodu
ceerd, hetgeen het hoogste tot nu toe he-
reikte weekcijfer is.
Drie maanden voor Reimann
Max Reimann, de leider van de commu
nisten in West-Duitsland, is tot drie maan
den^ gevangenisstraf veroordeeld. Hij zal
tegen het vonnis in hoger beroep gaan.
Reimann heeft in een op 2 Januari te
Düsseldorf gehouden rede de Duitse poli
tici, die het Britse militaire gezag steunen,
„Quislings" genoemd. Naar het oordeel van
de rechtbank kon dit niets anders beteke
nen dan dat deze politici als verraders van
hun land zouden moeten worden
schouwd.
Door dergelijke intimidatie dreigde het
gezag van de bezettende mogendheden te
worden ondermijnd, aldus de motivering
van het vonnis.
De Engelse verdediger van Max Reimann
heeft verklaard, dat hij beroep zal aanteke
nen tegen de veroordeling van zijn cliënt
tot drie maanden gevangenisstraf. De rech
ter heeft het. verzoek van de verdediging
om voorlopige invrijheidsstelling onder
waarborg, opnieuw afgewezen.
Onmiddellijk nadat het vonnis was uit
gesproken, werd Max Reimann in de recht
zaal aangehouden. Buiten eisten 200 per
sonen „vrijheid voor Reimann". Een politie-
cordon omringde het paleis van justitie.
De iapijlknpperij „Kirdmim" in Beverwijk vervaardigt voor Prinses Wilhchnina een Joroghan
tapijt van 2x3 mclcr. Voor elke vierkante meter moeten 80.000 knopen worden gelegd. Aan
hel tapijt wordt door drie meisjes twee a drie maanden gearbeid.
Israel lijft deel van Jeruzalem in
De Israëlische regering heeft besloten
het militaire gouverneurschap over Jeru
zalem te beëindigen, aldus is officieel me-,
degedeeld. Dit betekent, dat de Joodse ge
deelten van Jeruzalem thans deel gaan uit
maken van de staat Israël:
Een lid van de staf van het Amerikaan
se consulaat te Jeruzalem verklaarde, dat
de handelwijze der Israëlische regering,
welke plaats vond nadat president Tru
man had bekend gemaakt dat de Verenigde
Staten Israël de jure zouden erkennen, met
ongerustheid werd beschouwd, daar de
Verenigde Staten nog steeds de beslissing
van de UNO onderschrijven, waarbij Je
ruzalem tot een internationale stad werd
verklaard.
Stalin zal zijn aanbod
officieel moeten herhalen
Het Amerikaanse departement van Bui
tenlandse Zaken heeft medegedeeld, dat
zijn adviseur voor Sovjet-Russische aan
gelegenheden, Charles Bohlen, en Sir
Oliver Franks, de ambassadeur van Groot-
Brittannië, vastgesteld hebben dat de
Verenigde Staten en Groot-Brittannië de
verklaringen van maarschalk Stalin niet
in overweging moeten nemen wanneer die
verklaringen niet in officiële vorm worden
overgelegd.
Van bevoegde zijde te Parijs wordt ge
meld, dat de ambassadeur van Groot-
Brittannië aldaar, Sir Oliver Harvey, Dins
dagnamiddag ontvangen is door de Franse
minister van Buitenlandse Zaken, Robert
Schuman, met wie hij een onderhoud had
„over de internationale toestand in ver
band met de jongste Sovjet-Russische
initiatieven".
De „Beatrix" sleepte de
„Johann Hinnrich" binnen
Vanmorgen is de IJM 117 (Prinses Bea
trix) de vissershaven van IJmuiden bin
nen gelopen met de 258 ton grote trawler
Johann Hinnrich uit Wesermüde (P. C.
328, geallieerd registratienummer L 008)
op sleeptouw, een vaartuig van de „Deut
sche Herringfischerei" dat op zee in moei
lijkheden kwam te verkeren en toen door
de IJM 117 is opgepikt.
Noorwegen antwoordt Rusland:
Geen bases beschikbaar
voor aggressieve politiek
In de Sclieveningse visliallen is Dinsdagochtend ter gelegenheid van het feit, dat de verdeling
van zeevis onder de handelaren- is opgeheven en de prijzen zijn vrijgegeven, het impopulaire
„visverdelingsboek" door de verheugde vissers en handelaren ter aarde besteld. Onder gejubel
dragen de met feestneuzen getooide doodgravers het verdelingsboek ten grave
OSLO, 1 Februari (United Press). De
Noorse regering heeft vanavond op de
recente Russische nota zeer beslist geant
woord, veel te voelen voor aansluiting bij
het Atlantisch pact, maar gaf de verzeke
ring^ dat nimmer tot een politiek van
aggressie zal worden besloten.
Het Noorse antwoord het Noorse mi
nisterie van Buitenlandse Zaken wenst na
drukkelijk van een antwoord en niet van
een nota te spreken heeft betrekking op
de Russische nota aan Noorwegen van 29
Januari, waarin een uiteenzetting werd
verzocht van de houding van Noorwegen
inzake het Atlantisch pact en waarin naar
aanleiding van de gemeenschappelijke
Noors-Russische grens werd gevraagd of
Noorwegen als gevolg van eventuele aan
sluiting bij het Atlantisch Pact zal toestem
men in het vestigen van militaire bases
van buitenlandse mogendheden op Noors
grondgebied.
Noorwegen heeft daarop vandaag geant
woord dat het geen enkele buitenlandse
mogendheid zal toestaan militaire bases in
Noorwegen te vestigen, zolang het land niet
wordt aangevallen of met aanvallen wordt
bedreigd.
UNO faalde.
Het Noorse antwoord werd vandaag in
Oslo aan dè Russische ambassadeur over
handigd. Er werd in gewezen op de goede
nabuurschap sinds onheugelijke tijden tus
sen beide landen. In het antwoord werd
echter tevens opgemerkt, dat de UNO er
nog steeds niet in is geslaagd een blijvende
toestand van vrede te scheppen en dat het
daarom nodig is gebleken te strevgn naar
een grote mate van veiligheid door" middel
van regionale samenwerking.
„De Noorse regering zal verder onder
zoek instellen naar de mogelijkheden en
voorwaarden voor Noorse deelneming aan
een regionaal veiligheidsstelsel, dat alle
landen aan de Atlantische Oceaan zal om
vatten", zo werd letterlik in het antwoord
gezegd en verder: „De Noorse regering
verzoekt de Russische regering er van ver
zekerd te willen blijven dat Noorwegen
nimmer zal bijdragen tot een op aggressie
gerichte politiek en nimmer zal toestaan
dat Noors grondgebied aan een dergelijke
politiek dienstbaar zal worden gemaakt".
,De Noorse regering zal 'nimmer deel
nemen aan overeenkomsten met andere
staten die voor Noorwegen verplichtingen
zullen inhouden tot het beschikbaar stellen
van bases aan de strijdkrachten van vreem
de mogendheden, zolang Noorwegen niet
wordt aangevallen of door aanvallen wordt
bedreigd".
Het antwoord, in de aanhef zeer gedeci
deerd" van toon, ging daarna meer verzoe
ningsgezind verder: „Noorwegen en Rus
land hebben als nabuurstaten sedert men
senheugenis zij aan zij geleefd en de Noorse
regering is dan ook overtuigd dat de rege
ring van de Sovjet-Unie op de hoogte is
van de ongebroken tradities van ons land
op het gebied van het streven naar vrede
en van ons verlangen, vriendschappelijke
betrekkingen te onderhouden met alle
vredelievende landen".
In het antwaord werd verder uiteengezet
dat Noorwegen van harte de gelegenheid
heeft aangegrepen, zijn standpunt over het
veiligheidsvraagstuk uiteen te zetten. In
herinnering werd gebracht dat Noorwegen,
Zweden en Denemarken onlangs hebben
getracht bij te dragen tot verhoging van
hun veiligheid door het sluiten van een
Scandinavisch defensief verbond. Omdat
geen overeenstemming kon worden bereikt
en omdat Noorwegen aan de Atlantische
Oceaan ligt en een'typisch land van zee
vaarders is, heeft het zich volgens het van
daag overhandigde antwoord genoodzaakt
gezien, aansluiting bij het Atlantisch Pact
te overwegen.
De „Times" over Indonesië
In een artikel in de»Londense „Times"
wordt gezegd, dat voor het entameren van
een militaire actie tegen de republiek, de
Nederlanders zonder twijfel aanleiding
hadden de infiltraties namen hand over
hand toe en werden geleid en aangemoe
digd door Djokja. Men kan zich gemakke
lijk indenken in de gemoedsgesteldheid van
de Nederlanders na drie jaren van steeds
weer mislukkende onderhandelingen en
men dient#bewondering te hebben voor de
moed en de volharding, waarmede dit
kleine volk voet bij stuk heeft gehouden
in een strijdvraag, waarbij 80 millioen Azia
ten zijn betrokken. Desalniettemin heeft
deze militaire actie, zoals dat altijd het
geval is wanneer men zijn toevlucht neemt
tot geweld, geleid tot een toenemende ver
bittering, al heeft zij dan ook een acute
impasse doorbroken. Verder heeft deze
actie er ongelukkig genoeg toe geleid, dat j
de kloof tussen Oost en West verbreed is, I
dat het prestige van de Veiligheidsraad
heeft geleden erf dat andere Europese lan
den. die pogen hun betrekkingen tot de
Oosterse volken op een nieuwe grondslag
te vestigen, erdoor in verlegenheid zijn ge
bracht. De vraag, of de Nederlandse mili
taire actie al dan niet gerechtvaardigd was,
zal in de eerste plaats moeten worden be
antwoord door de edelmoedigheid en de
oprechtheid, welke de Nederlanders thans
zullen tonen in de" wijze, waarop zij poli
tieke vraagstukken als bijvoorbeeld de vor
ming van een waarlijk representatieve in
terim-regering aanvatten.
De correspondent van de ..Times", die tot'
kort geleden in Indonesië is geweest,
schrijft nog: „Het is moeilijk in te zien, dat
enige actie, behoudens de meest drastische
sancties, de Nederlanders, die in deze cri
sis in hun aangelegenheden een opmerke
lijke eensgezindheid tonen, ertoe zal kun
nen nopen verandering te brengen /in de
grote lijnen van hun politiek in de Indo
nesische kwestie, tenzij zij zelf tot het in
zicht zouden komen, dat deze politiek on
juist of onuitvoerbaar zou zijn."
Het woord is aan
A. F. de S a vor n i n Lehman:
Het ideaal kan nooit langs de weg
van het geweld worden bereikt.
Haarlemse broodoorlog
sedert kort verscherpt
De „broodoorlog", die in Haarlem reeds
enige jaren woedt Haarlem en Dordrecht
zijn de enige steden, waar de bakkers, door
onderlinge concurrentie gedwongen, voor
het zogenaamde volksbrood niet de maxi
mum-doch de minimumprijs berekenen
is sedert kort verscherpt, doordat één der
firma's de prijs van het zuiver witbrood
van 34 tot 30 cent per brood verlaagde.
Daarop zijn de andere bedrijven prompt
gevolgd, hoewel, zo werd ons door meer
dan één bakker verzekerd, deze prijs de
kosten niet dekt. De aanvankelijke prijs van
34 cent was op advies van de Nederlandse
Bakkerijstichting een semi-officieel
lichaam door alle broodfabrikanten na
onderling overleg aanvaard;, nu deze af
spraak verbrokep is, is het hek van de dam,
want voor het zuivere witbrood gelden
geen prijsmaxima of -minima.
Bovendien hebben de bakkers dubbel na
deel, omdat de omzet van het zogenaamde
kleinbrood cadetjes, maanzaadbroodjes en
dergelijke) sedert de invoering van het
witbrood sterk is gedaald. Dit kleinbrood
bood een redelijke winstmogelijkheid,
waardoor de verliezen op het volksbrood
gecompenseerd konden worden. Door de
minister was toegezegd, dat, indien de om
zetten van het kleinbrood' tof 6 a 7 pet.
zouden teruglopen, een verhoging van de
broodprijs onder ogen gezien zou worden.
Door de verscherping van de broodoorlog
is deze mogelijkheid thans illusoir gewor
den. Ontslag van personeel?
Wij vernamen dat in vele gevallen de
werkgevers alleen door vermindering van
de personeelssterkte nog kans zien hun be
drijven rendabel te maken.
Dit heeft dan ook tot ongerustheid onder
de bakkersgezellen geleid. Zij zullen zich
morgenavond in.een door de Bedrijfsunie
voor het bakkers-, cacao-, chocolade- en
suikerbewerkersbedrijf uitgeschreven ver
gadering over de broodprijskwestie gera
den.
Den Haag wacht op
Batavia
(Van onze parlementaire redacteur
Naar ik verneem heeft Den Haag nog
steeds geen instructie aan de Nederlandse
delegatie te Batavia verzonden ten aanzien
van hetgeen deze met betrekking tot de
Commissie van de UNO moet doen. Het
lijkt dat Den Haag er de voorkeur aan
geeft te wachten op wat de besprekingen
van het Bijzonder Federaal Overleg zullen
opleveren, om dan in een aan de Neder
landse delegaties te. verzenden instructie
rekening te houden met de verlangens die
door het Bijzonder Federaal Overleg tot
uiting zouden worden gebracht.
Acht „Meteor" straalvliegtuigen
voor Nederland
Er ziin acht nieuwe Gloster „Meteor IV"
straalvliegtuigen afgeleverd aan de jacht-
vliegschool der Nederlandse luchtstrijd
krachten, meldt „The Times". De toestellen
werden gevlogen door zes Nederlandse
piloten en door twee test-piloten bij de
„Gloster Aircraft Company".
De jachtvliegtuigen vlogen rechtstreeks
van het vliegveld der fabriek te Moreton
Valence in Gloucestershire naar het vlieg
veld Twente.
Een aantal „Meteor"-vliegtuigen is reeds
afgeleverd op grond van vroeger afgesloten
ders. De acht nu in ons land gearriveerde
machines van dit type zijn de eerste acht
van een order van vier-en-twintig.
Spaarbedrag in December
overtrof terugbetalingen
Uit de door de Nederlandse SpaarbanlT
bond gepubliceerde cijfers blijkt, dat ge
durende December 1948 bij de algemene
spaarbanken werd ingelegd 28.119.074
en terugbetaald 27.447.944. Het spaarbe-
drag nam dus toe met 671.130. Gedurende
1948 beliepen inleg en terugbetaling res
pectievelijk 347.586.563 en 363.499.947,
hetgeen een vermindering van de spaar
gelden betekent met 15.913.384. Bij de
bank-spaarbanken waren inleg en terug
betaling in December respectievelijk
2.827.673 en f 2.348.483, en gedurende
1948? respect, 34.311.019 en 30.162.454,
zodat de inleg hier de terugbetaling over
treft met 4.148.565.
Strijd tussen Noord
en Zuid-Koreanen
Op het ogenblik wordt gevochten tussen
verscheidene honderden soldaten van de
legers van Noord- en Zuid-Korea. Volgens
persberichten hebben de Noord-Koreanen
de rand van Tsjongdan bereikt, een stad
op vijf kilometer ten Zuiden van de 38ste
breedtegraad die de twee delen van Korea
scheidt. Het is niet bekend hoeveel door de
Russen getrainde Noord-Koreaanse solda
ten het Zuid-Koreaans gebied zijn binnen
gedrongen. Een schatting spreekt van een
vierhonderdtal.
Naar verluid^ gebruiken de Noord-Kore
aanse soldaten mortieren. De autoriteiten
van Tsjongdan hebben om troepen'verster-
kingen gevraagd. (United Press).
WiXXXCCOQiWCOOOOOOOOOCCOOOCOCOCOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOe
RUSTIG HELDER WEER
Verwachting, medegedeeld door het
K.N M.I. in De Bilt. geldig van Woens
dagavond tot Donderdagavond:
Weinig bewolking. Droog weer. Zwak
ke wind. In de nacht en vroege och
tend lichte en vooral in het Zuid-
Oosten van het land op vele plaatsen
matige vorst. In de namiddag tempe
ratuur iets boven het vriespunt.
3 Februari:
Zon op 8.18 uur, onder 17.31 uur
Maan op 10.17 uur, onder 23.27 uur
I