KM
GRIEP
Over de gehele wereld verstrooid
zien de Joden uit naar Palestina
Nederlandse verliezen
in Indonesië
Het werk van het Haarlemse
Huisvestingsbureau
Na drie jaren keerde een
verouderd huwelijkscadeau terug
AKKERTJES
&uépin van der Vlugt
Moeilijkheden der
industrie-financiering
ZATERDAG 5 FEBRUARI 1949
HAARLEMS DAGBLAD
4
Israel, tehuis voor millioenen zwervers
Hun getal en omstandigheden
in de verschillende landen
De staat Israël heeft het in zijn wor
dingsgeschiedenis bitter hard gehad. Pa
lestina is geworden tot een twistappel
tussen wereldmachten, de Joodse strijd
voor een vaderland heeft nu reeds sinds
jaren zijn stempel gedrukt op de inter
nationale verhoudingen in de wereld. Het
vervolgde ras dat zijn zwaarste slag in de
recente geschiedenis kreeg en daardoor een
stimulans temeer ervoer om tegen alle
moeilijkheden in te streven naar een tehuis,
heeft nu eindelijk de zwaarste episode van
zijn gevecht om een eigen nationaliteit
achter de rug. Israël is erkend door tal van
regeringen en er zijn reeds verkiezingen
geweest, zodat de eerste stap op het pad dei-
naties gezet is. Thans staan de bewoners
en regeerders van Israël nog voor talrijke
problemen: De opbouw van een staat
en vooral van een staat die een zo be
wogen en verbitterde jeugd heeft kost
misschien nog meer verbeeldingskracht,
lijden, ontbering, organisatietalenten en
desillusies dan de strijd voordien. Vooral
het vraagstuk der emigranten is een op
gave die heel wat van de regering zal
eisen. Van alle kanten immers stromen de
landverhuizers in een niet te stelpen exo
dus naar het beloofde land. Uit alle landen
der wereld kijken Joden verlangend en
hoopvol naar het nieuwe vaderland.
Over de. hele wereld verspreid zien de
historische zwervers uit naar de rust in de
oase Waar verblijven *zij thans en onder
welke omstandigheden?
Uit een jaarverslag van de Nederlandse
Zionistenbond zijn belangwekkende bij
zonderheden te distilleren ten aanzien van
het antwoord op deze vraag.
Kort voor het uitbreken van de wereld
oorlog werd het totaal aantal Joden geschat
op bijna 17 millioen, in het midden van
1948 op 11 millioen. Ongeveer een vierde
van de tegenwoordige Joodse bevolking
leeft nog in Europa; het grootste deel daar
van bevindt zich in Oost-Europa. In Rus
land is emigratie onmogelijk en de situatie
waarin de Joden daar verkeren alsmede de
maatregelen van de regering werken assi
milatie sterk in de hand. In Bulgarije, Roe
menië. Hongarije, Polen en Tsjecho-slowa-
kiie hebben de nationalistische maatregelen
de Joodse middenstanders sterk getroffen.
De Joodse bevolking van Oost-Europa is
dan ook, afgezien van een minderheid, die
toegang heeft weten te verkrijgen tot de
ambtelijke posities, aan het proletariseren.
Ook nemen de regeringen der genoemde
landen, zij het nog lang niet in die mate
als Rusland, allerlei besluiten, die het
godsdienstig leven belemmeren en de
assimilatie bevorderen.
De communistische Joden in Oost-Euro-
pese landen die bijna overal, met hulp van
de overheid, de leiding van de Joodse ge
meenten hebben veroverd, proberen emi
gratie tegen te gaan. Deze situatie leidt tot
tal van bittere conflicten, waardoor de
Joodse gemeenschap in de landen van
Oost-Europa vaak innerlijk verscheurd
wordt. Waarbii komt, dat ondanks de
scherpe bestrijding van het anti-semietisme
de in de Oost-Enropese landen diep inge
wortelde Jodenhaat zijn invloed doet
gelden.
Ontheemden.
Het probleem van de Joden in Centraal-
Europa is nog altijd het probleem der vér-
plaatste personen. Midden 1948 leefden er
ln Duitsland nog 127.000, in Oostenrijk
29.000 en in Italië ongeveer 50.000; aan
tallen die aanmerkelijk lager zijn dan een
jaar daarvoor. Het probleem der verplaat
ste personen nadert zijn oplossing. Slechts
kleine aantallen Joden, de schattingen
variëren tussen de tien- en vijftienduizend
zullen onder de emigratiewetten van 1948
naar de Verenigde Staten gaan. De massa
gaat naar Israël. Een kleine rest. gemengd
gehuwden en sterk geassimileerden. blijft
in Duitsland en Oostenrijk achter.
In West-Europa kunnen de kleine Joodse
bevolkingsgroepen van Zweden, Noorwegen
en Denemarken zich, ondanks hef toe
vloeien in beperkte mate van nieuw Joods
bloed door emigratie uit Duitsland, dik
wijls nauwelijks staande houden. In Neder
land. België, Zwitserland en Portugal
brokkelen de Joodse gemeenschappen
in langzaam tempo verder af, ondanks
soms verheugend bewust Joods leven, zo
zegt het verslag.
In Frankrijk, waar de grenzen sinds
1945 practisch open geweest zijn voor Jo
den. is de Joodse bevolking weer op voor
oorlogse sterkte en ze leeft er bewuster
dan ooit. In Engeland doet de fascisten-
leider Oswald Mosley, terzijde gestaan door I Zuid-Amerika kan practisch verwaarloosd
Duitse anti-semieten (ex-krijgsgevangeneh, worden, nadat de meeste staten daar heb-
die in Engeland mochten blijven) zijn ben verklaard, geen Joden toe te zullen
Vier jaar geëist tegen
Surinaams schoenmaker
In de zomer van het vorige jaar liet een
28-jarige dienstbode de Surinaamse
schoenmaker J. C., met wie zij in Amster
dam samenleefde, in de steek en trok bij
een ander in.
De 40-jarigo Surinamer trok zich dit zeer
aan en op 'n kwade dag kwam hij 's avonds
laat in de Langestraat. Zijn ex-vriendin,
die door de buren gewaarschuwd was, dat
C. beneden stond, ging uit nieuwsgierig
heid buiten kijken. Op straat gekomen,
ontwaarde zij op enige afstand de Suri
namer en toen zij naderbij kwam, richtte
deze een revolver op haar. Toen kwam
haar nieuwe vriend tussenbeide en het
schol dat afgevuurd werd, trof geen doel.
De juffrouw vluchtte naar boven terwijl
de mannen beneden in een worsteling ge
wikkeld waren. Tijdens deze worsteling
ging de revolver nogmaals af en de nieuwe
minnaar krees een schampschot achter hef
linkeroor. Voor de Amsterdamse rechtbank,
waar deze zaak Vrijdag diende, beweerd'-
de Surinamer, dat niet. hij maar ziin tegen
stander een revolver had en dat hij de pols
van de ander gegrepen had. Toen zou de
revolver afgegaan zijn. Een veertienjarige
getuige had echter de revolver in C 's hand
gezien De Of fir*-- van Justitie ohtte
poging tot doodslag bewezen en eiste vier j
jaar gevangenisstraf. Op 18> Februari zal rechten uitgevochten met het resultaat, dat
de rechtbank uitspraak doen. I de Amerikaanse regering per slot van
uiterste best om de Jodenhaat aan te wak
keren
In Noord-Afrika en Voor-Azië leven
meer dan een millioen Joden in omstan
digheden, die voor mensen uit West-Europa
ongelooflijk lijken. De zuigelingensterfte
onder deze Joodse bevolking is 250 op 1000
geboorten. Deze toestand bestaat sinds tien
tallen jaren en ofschoon in het bijzonder
van Frankrijk uit wel enige hulp werd ge
boden, moet worden vastgesteld dat de
Joden in Noord-Afrika door de Joden in
Europa en Amerika feitelijk in de steek
worden gelaten. Door de situatie in Israël
is in alle landen van Noord-Afrika en
Voor-Azië een felle anti-Joodse ompagan-
da ontketend, die haar uitwejjHfe niet
heeft gemist. Emigratie naar Isi^p is het
wachtwoord geworden voor de Joden in
Noord-Afrika.
In de Nieuwe Wereld
In Noord- en Zuid-Amerika tezamen
wonen ruim zes millioen Joden, waarvan
meer dan vijf millioen in de Verenigde
Staten. In de Verenigde Staten is het anti
semietisme in bepaalde staten ernstig, in
andere staten overweegt de assimilatie
tendens. In Zuid-Amerika leeft het anti
semietisme sterk in Argéntinië, De 100.000
zielen tellende Zuid-Afrikaanse Joodse
groep is door de verkiezingsoverwinning
van de nationalist Malan ernstig bedreigd.
Exodus.
Sinds de zomer van 1945 tot en met
September 1948 hebben 206.000 Joden
Europa verlaten; 141.000 daarvan gingen
naar Israël. In Augustus 1948 kwamen in
Israël 8.000 „oliem" aan, in September
10.500, in October 12.800, in November ca.
16.000. Behalve naar Israël vertrokken niet
onbelangrijke aantallen Joden naar de
Verenigde Staten en in mindere mate naar
Canada en Australië. De emigratie naar
laten. Geen schip of vliegtuig, dat in
Australië aankomt, mag meer dan 25 pro
cent Joodse emigranten aan boord hebben.
De toekomstige Joodse emigratie zal
practisch geheel op Israël gericht zijn. In
1949 zullen vermoedelijk tien maal zoveel
Joden naar Israël gaan als naar alle andere
landen van de wereld tezamen.
Hulp.
In de periode 19451948 werd in de
Verenigde Staten 681 millioen dollar voor
Joodse doeleinden bijeengebracht. Hiervan
was 478 millioen voor Europa en Palestina
bestemd, de rest voor Amerikaanse sociale
noden. Alleen in 1948 werd voor Europa
en Israël circa 145 millioen dollar bijeen
gebracht. Ook landen als Argentinië, En
geland, Canada en Zuid-Afrika hebben be
langrijke financiële offers gebracht ter
stimulering van het Joodse leven in Europa
en voor de opbouw van Israël. Overal valt
sinds de vestiging van de Joodse staat de
nadruk op het laatste.
Een record aantal van 23.546 Joden heeft
in de loop van de maand Januari Europa
verlaten, zo deelde dezer dagen de „Ame
rican Joint Distribution Committee" mede.
Daarvan vertrokken meer dan 20.000 naar
de nieuwe staat Israël, 868 naar de Ver
enigde Staten, 303 naar Australië, 230 naar
Zuid Amerika en 36 naar Canada. De orga
nisatie voorspelde dat in Februari het aan
tal uit Europa vertrekkenden nog groter
zal zijn. De uittocht van Joodse ontheemden
den uit Duitsland, Oostenrijk en Italië is
in de laatste maanden van 1948 belangrijk
toegenomen. Verwacht wordt dat tegen het
eind van dit jaar de laatste voor landver
huizing in aanmerking komende Joodse
ontheemden zullen zijn vertrokken. In de
cijfers over Januari zijn niet begrepen de
11.800 op Cyprus geïnterneei'de Joden die
tegen het eind van Januari naar Israël
mochten beginnen te vertrekken.
Het tafelzilver van Berlijn
De regering maakt bekend, dat tot haar
leedwezen de volgende verliezen in Indo
nesië zijn gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht.
Gesneuveld 19 Januari 1949: Sold. M.
Goossens, legernr. 270425076, afkomstig
uit Gemert (N.-Br.). Gesneuveld 20 Jan.
1949: Sold. K. Schilder, legernr. 250615143,
afkomstig uit Volendam. Gesneuveld 25
Januari 1949: Sold. J. A. Meijs, legernr.
.241215661, afkomstig uit Oisterwijk. Ge
sneuveld 26 Januari 1949: Sold. M. A.
Küesken, legernr. 250715037, afkomstig uit
's-Gravenhage; korp. C. M. Planije, leger-
nummer 250217087, afkomstig uit Schie
dam. Gesneuveld 27 Januari 1949: Sold. Ie
ld. J. W. Pas, legernr. 280702212, afkomstig
uit Arnhem.
Koninklijk Ned.-Ind. Leger:
Gesneuveld 9 Januari 1949: Amb. sold.
2e kl. J. Berhitoe, stbnr. K. 44714649, af
komstig uit Indonesië; Jav. sold. Ie kl.
Mangi, stbnr. 2407, afkomstig uit Indone
sië; Jav. sold. Ie kl. Soekoer, stbnr. 28143,
afkomstig uit Indonesië; Tim. sold. 2e kl.
G. M. Tabor, stbnr. 44714335, afkomstig
uit Indonesië. Gesneuveld 10 Januari 1949:
Jav. korp. Amathasan, stbnr. 21819, af
komstig uit Indonesië. Jav. korp. Samid,
stbnr. 12751, afkomstig uit Indonesië. Jav.
sold. Ie kl. inf. Gijo, stbnr. 22848, afkom
stig uit Indonesië. Gesneuveld 11 Januari
1949: Soend. sold. 2e kl. inf. Djenal, stbnr.
K. 14820767. afkomstig uit Indonesië; Mad.
sold. 2e kl. inf. Slasih, stbnr. K. 84717793,
afkomstig uit Indonesië. Gesneuveld 12
Januari 1949: Soend. sold. 2e kl. inf. Dira,
stbnnr. 39952, afkomstig uit Indonesië.
Gesneuveld 14 Januari 1949: Sold. Ie kl.
inf. S. Koetoe, stbnr. K. 10469963, afkom
stig uit Indonesië. Sold. 2e kl. inf. Moha
mad Saleh, stbnr. K. 9465454, afkomstig
uit Indonesië.
De salarisregeling
bij de politie
Laagst bezoldigden nemen vaak
hun toevlucht tot bijbaantjes
„Om aan een al te zorgelijk bestaan het
hoofd te bieden, zoeken tal van politie
ambtenaren naar een weg om in hun mate
riële tekort te voorzien. Velen vervullen in
hun vrije tijd een niet met het politievak
verband houdende op hand- of hoofd
arbeid ingestelde bijbetrekking of knappen
karweitjes op."
Deze zinsnede uit een artikel in het
„Tijdschrift voor de politie" van de hand
van de Amsterdamse Commissaris W. H.
Schreuder trof ons omdat het politie-amb-
tenaren verboden is, nevenbetrekkingen
aan te nemen.
Toch komt dat voor en zelfs vaker
dan men denkt. Wij hoorden van een
geval, waarin de agent zijn uniform op
gezette tijden verwisselt voor het som
bere pak van de doodgraver. Een andere
ging regelmatig uit „barbieren", een derde
schreef in zijn vrije tijd adressen, een
vierde ging 's zomers bij de oogst helpen.
En dan spreken we nog niet van de vele
gevallen, waarin de vrouw van de politie
ambtenaar uit werken gaat om op die
manier de inkomsten te vermeerderen.
Uit een salarisschaal, die commissaris
Schreuder publiceert, blijkt, dat een ge
huwde adspirant-agent van 23 jaar of ouder
met twee kinderen per week een netto
salaris van 46,08 ontvangt. „Het zal wel
weinig verbeeldingskracht kosten om zich
voor te stellen, dat eer gezin van vier per
sonen van zulk een inkomen thans niet
behoorlijk kan bestaan" merkt de schrijver
op, die voorts naar aanleiding van het veel
vuldig voorkomen van bijbaantjes schrijft:
„Dit zijn toestanden welke afgeschei
den nog van de mogelijkheid van het in ge
vaar komen van de onpartijdig- en de
onafhankelijkheid van de politie-ambtenaar
Een stormloop van huizen-zoekers!
Berlijn is door de oorlog een arme stad
geworden. De rijkdommen, waarop de
voormalige rijkshoofdstad eens kon bogen,
zijn deels tijdens de oorlog vernietigd, deels
na de capitulatie weggevoerd. Veel van
wat als krijgsbuit werd weggesleept, zal
wel als voor altijd verloren moeten worden
beschouwd. Berlijns museumschatten, eens
de trots der burgerij, zijn over de halve
wereld verstrooid en slechts een klein ge
deelte heeft de weg naar Berlijn terugge
vonden.
Ook de kostbare inrichting van het oude
raadhuis is, voor zover zij niet vroegtijdig
werd geëvacueerd, een prooi der vlammen
of een buit van plunderaars geworden. Een
blijde verrassing heeft de stad dezer dagen
beleefd, toen zij haar beroemde collectie
tafelzilver na drie jaren terug kreeg.
Ik heb zelf in de goede oude tijd, toen
de vroedschap der stad nog galadiners gaf
en de buitenlandse journalisten tot hun
eregasten behoorden, met de zilveren lepels
en vorken van de thans teruggevonden
schat gegeten en ik herinner me nog goed
de zilveren schalen en figuren, die de
feestdis overdadig sierden. De ontwerpen
zijn nauwelijks origineel en de stijl der
figuren getuigt niet van bijzondere smaak,
maar voor Berlijn betekent de verzameling
een stukje historie.
Toen ex-kroonprins Wilhelm in Juni 1905
in het huwelijk trad, besloten de steden
van Pruisen onder haar inwoners een geld
inzameling te houden om het vorstelijk
bruidspaar gezamenlijk een geschenk aan
te bieden. 414 steden deden mee. Een com
missie besloot het geld te besteden voor de
aankoop van tafelzilver. Jarenlang werk
ten de bekendste kunstenaars aan de ont
werpen, die vervolgens door de bekwaam
ste zilversmeden van het toenmalige Duits
land werden uitgevoerd. De collectie, die
uit 1936 lepels, vorken en messen en 105
kandelaars, vazen, schalen en andere tafel
decoraties bestond, kwam pas 11 jaar later,
dus tijdens de eerste wereldoorlog, gereed.
De tijden waren ernstig, bovendien bevond
de kroonprins zich bii de troepen, zodat
de plechtige overhandiging van het cadeau
werd uitgesteld. De revolutie maakte van
uitstel afstel. De magistraat van Berlijn
besloot toen de andere steden haar aandeel
af te kopen en kwam op die manier in het
bezit van het kroonprinselijk zilver, dat
sindsdien in de veilige kluis van de ge
meentekas werd bewaard en alleen bij fees
telijke gelegenheden in gebruik werd ge
nomen. Teneinde de brave burgers ook
van die schitterende schat te laten genie
ten, werd hij eens in het jaar in het keizer
lijk paleis tentoongesteld en daarna weer
zorgvuldig in de slotkelder opgeborgen.
Ook de nationaal-socialistische bestuur
ders der stad tooiden bij de representatieve
ontvangsten de tafels met het gemeente
zilver. Toen in 1943 de bomaanvallen op
Berlijn een hoe langer hoe gevaarlijker
karakter aannamen, werd de schat in een
Spree-aak geladen en naar Lenzen aan de
Elbe gesleept, waar hij op het buitengoed
van graaf Köningsmarck een plaats kreeg
in een bomvrije kelder.
In 1945 werd de schat door Amerikaanse
soldaten ontdekt en meegenomen naar
Amerika Baltimore en Washington beleef
den exposities. Tot de bezoekers van een
dezer tentoonstellingen behoorde dr. Huth.
'ie directeur van het stedelijk museum te J
Chicago. Als geboren Berlijner voelde zich I
de naar de Verenigde Staten geëmigreerde j
dr. Huth verplicht voor de rechten van zijn
moederstad op te komen. Onder grote be
langstelling van de Amerikaanse doenbare 1
mening werd een strijd om de eigendoms
rekening de aanspraken van Berlijn moest
erkennen, aangezien de schat uit kunst
voorwerpen bestond.
Dezer dagen is het stoomschip „General
Patch" met de zilveren schat te Bremers-
haven aangekomen. De 44 geplombeerde
kisten zijn doorgezonden naar Frankfurt
aan de Main, waar dr. Friedensburg in
naam van de stad Berlijn de schat uit han
den van de Amerikaanse militaire regering
in ontvangst heeft genomen.
De toestand te Berlijn, waar het als het
ware wemelt van burgemeesters en waar
het ook in ander opzicht nog niet helemaal
pluis is, heeft de magistraat van het westen
doen besluiten de schat voorlopig maar te
Frankfurt te laten, waar hij in de bank
der Duitse Landen is gedeponeerd.
iSnlpverkouden of alleen
fmaar hoofd- en keelpijn?
f Verwaarloos zo'nkou toch
niet, de gevolgen kunnen
ernstig zijnl Bestrijdt de
Infectie daarom direct, neem n„AKKERTJE^
en ga dan vroeg naar bed. „AKKERTJES
bevorderen het transpireren en verdrijven
de koorts Let goed op het AKKER-merkl
helpen direct!
Zwitserse boeken. Van 4 tot 28 Maart
zal in het Stedelijk Museum te Amsterdam
een expositie van 3000 Zwitserse boeken wor
den gehouden. De collectie bestaat voor een
derde uit wetenschappelijke werken, voor
een derde uit kunstboeken en voor een derde
uit belletttrie.
Haarlems burgemeester heeft in zijn
Nieuwjaarsrede in de gemeenteraad reeds
enige cijfers gegeven over het werk van het
Huisvestingsbureau te Haarlem.
Wij herinneren er aan dat mr. P. O. F.
M. Cremers er op wees, dat het woning
vraagstuk nummer één blijft onder de ge
meentelijke zorgen. In 1948 werden 276
woningen voltooid, bovendien zijn er 264
in aanbouw. Voorts werden nog 15 per
celen, die in de bezettingstijd „uitgesloopt"
werden, weer in bewoonbare staat ge
bracht. Haarlem mag in 1949 316 woningen
aanbesteden, terwijl er kans is, dat er nog
187 bijkomen. Maar dit alles .zo conclu
deerde de burgemeester betekent nog
geen verbetering van de huidige woning
toestand, doch alleen, dat het woningtekort
minder sterk zal toenemen.
Door het Huisvestingsbureau werd in
1948 in 72 „onhoudbai'e" en 330 „zeer
urgente gevallen" geholpen. Maar daar
tegenover staat dat in dat jaar weer 69
,jonhoudbare" en 540' „zeer urgente geval
len" werden ingeschreven. De balans ver
slechterde dus.
In de gegevens van het Huisvestings
bureau vonden wij nog enige oudere cijfers
die interessant genoeg zijn om te vermel
den.
Er werden in 1948 1862 vergunningen
uitgereikt voor zelfstandige bewoning en
3342 voor«oinwoning. Tezamen dus 5204.
Afgejvezen werden voorts 361 aanvragen
voor 548 voor zelfstandige bewoning en 361
voor inwoning, totaal 909.
Er zijn in Haarlem ook nog veel andere
gezinnen ingeschreven die om woonruimte
gevraagd hebben, maar waarvan de om
standigheden nog niet zo onhoudbaar zijn
dat zij in aanmerking kunnen komen voor
gerangschikt te worden onder de „onhoud
bare" en „zeer urgente gevallen".
Maar als een geval alleen slechts als
„m-gent" aangemerkt kan worden, is het
toch al erg genoeg!
Wanneer Haarlem, als door een wonder,
in eens de beschikking kreeg over 2000
nieuwe huizen, zouden er ongetwijfeld nog
als urgent aan te merken gevallen over
blijven ter voorziening.
Wij hebben er indertijd al eens op ge
wezen dat de jongeren, die willen trouwen,
of die getrouwd zijn maar niet meer dan
één kind hebben, niet als woningzoekenden
door het Huisvestingsbureau worden inge
schreven. Zij moeten zelfstandig trachten
ergens een onderdak te vinden als inwo-
nenden. Slagen zij daarin dan krijgen zij
in de regel ook wel de woonvergunning.
941 bewoners zijn aangeschreven dat zij
in aanmerking kwamen om woonruimte
beschikbaar te stellen. Het eindresultaat
was dat in 300 gevallen daaraan voldaan
is, terwijl nog een klein aantal in behan
deling is. In meer dan 200 gevallen gaf de
Geneeskundige Dienst een verklaring dat
het betrokken gezin uit medische over
wegingen niet in aanmerking kan komen
voor inwoning. Bij een nader onderzoek
bleken ook een vrij groot aantal huizen
niet geschikt om er meer bewoners te huis
vesten wegens het ontbreken van voldoende
stookgelegenheden.
Elke morgen houden enige ambtenaren
van het Huisvestingsbureau zitting om in
lichtingen te verstrekken. In 1948 kwamen
niet minder dan 15.600 mensen op dat be
zoek uit. De laatste tijd is het opgelopen
tot gemiddeld 80 op een morgen! Bijna alle
bezoekers kwamen vragen om woonruimte,
velen voor de zoveelste keer.
Bovendien kwamen nog 4000 andere be
zoekers op het bureau omdat zij opgeroepen
waren.
Bij elkaar dus bijna 20.000 bezoekers!
Er is niet veel kans dat in Haarlem een
huis of zelfs een étage of een enkele kamer
enige tijd ledig blijft staan zonder dat het
Huisvestingsbureau het verneemt. Daar
voor zorgen de woningzoekenden wel. Als
er 's nachts iemand overlijdt komen er in
veel gevallen de volgende morgen al men
sen vragen of zij voor de nu vrij gekomen
woonruimte in aanmerking mogen komen.
Soms komen er al gegadigden als de tegen
woordige bewoner in een ziekenhuis is
op opgenomen en de verwachting is, dat
er wel kans is, dat hij niet herstellen zal.
Kies is dit natuurlijk allerminst, maar
wel illustreert het de woningnood.
RODE KEEL?
Direct gorgelen met
Superol Eén tabletje
opgelost in een glas
water doet wonderen.
(Adv.)
met de op het ambt rustende waardig
heid niet verenigbaar kunnen worden ge
acht."
Wij vernamen nog, dat in de laatste tijd
het vraagstuk van de salariëring der laag
ste rangen daarom zo urgent was geworden,
omdat de promoties en salarisverhogingen
voor hen, die niet in het bezit zijn van een
politie-diploma, werden stopgezet.
Nu kan men enerzijds zeer wel overtuigd
zijn van het nut van dit diploma, doch an
derzijds is gebleken.dat een aantal op gevor
derde leeftijd in dienst getreden ambtena
ren, die overigens goed en zelfs zeer goed
voldoen, maar wie het studeren niet meer
zo vlot afgaat, door deze maatregel is gedu
peerd.
Het wordt algemeen billijk gevonden, dat
voor deze catagorie een overgangsbepaling
in het leven wordt geroepen.
WAGON-LITS INSPECTEUR HOUDT
ANDERHALF JAAR
Het Amsterdamse Gerechtshof heeft, het
in September van verleden jaar door de
rechtbank uitgesproken vonnis over de
56-jarige ex-inspecteur van de Compagnie
Internationales des Wagons Lits, W. Th.
A. K. bevestigd: iy2 jaar gevangenisstraf
met aftrek van voorarrest
Het Hof bestrafte de verdachte boven
dien met verbeurdverklaring van bij hem
in beslag genomen bankbiljetten: elf van
f 1000 en 435 van 100, tezamen voor een
bedrag van 54.500.
De beschuldiging betrof knoeierijen met
distributie-toewijzingen voor de Wagons
Lits.
SKYMASTER IN LYBIë NEERGESTORT
Een viermotorige Skymaster van de
„Skyways Charter Company", die door het
Britse ministerie von Oorlog gecharterd
was, is gisterochtend vroeg bij Castel
Benito in Lybië neergestort.
Het toestel was op weg van Nairobi naar
Londen.
Uit Londen wordt vernomen, dat alle 44
passagiers Brits dienstpersoneel en hun
gezinnen er met lichte verwondingen
zijn afgekomen. De piloot kwam om het
leven, vijf andere leden van de bemanning
liepen verwondingen op.
Anno 1804
Spaarne 56 - Telefoon 11896
Beleggingen - Safe
Girorerkeer
Effecten- en
Geldmarkt
Het verloop van de effectenbeurs gedu
rende de maand Januari, met name de
koersbeweging op de aandelenmarkt, is
een weinig hoopgevende aanwijzing voor
de financieringsmogelijkheden van oude en
nieuwe industrieën. Het is bekend, dat
hiervoor grote bedragen nodig zijn. Men
spreekt voor de eerste jaren van ettelijke
milliarden. Maar ook wanneer met een
kleiner bedrag zal kunnen worden volstaan,
blijft de vraag op welke wijze deze midde
len zullen moeten worden opgebracht.
Normaliter moet het Nederlandse volk
deze gelden op zijn inkomen overhouden
en aan de industrie ter beschikking stellen.
Voorlopig durft hierop niemand te rekenen,
al is het enigszins bemoedigend dat de
spaargelden bij enkele spaarbanken in
Januari niet onbelangrijk zijn toegenomen
in tegenstelling met het verloop van de in
leg in Januari 1948.
Maar als bedacht wordt, dat er in de
eerste maand van het jaar doorgaans grote
bedragen aan rente bij het fondsenhoudend
publiek binnenkomen, blijft het een decep
tie, dat de beurswaarde van index-aandelen
in Januari met ƒ178 millioen is terug
gegaan, na een stijging van 120 millioen
in December. Een geheel ander beeld dus
dan een jaar geleden, toen in genoemde
maand de waarde dier 100 fondsen met
814 millioen vooruitging.
Tegenover elke verkoper staat een koper
en men kan dus niet zeggen dat er meer
fondsen zijn verkocht dan gekocht. Maar
wel kan worden geconcludeerd dat het
aanbod in Januari groter was dan de vraag,
tengevolge waarvan de gemiddelde koers
van bedoelde 100 aandelen van 231.4 tot
224.5 procent is gedaald.
Hierbij is het van belang op te merken,
dat, ongeacht de petroleumaandelen, van
alle rubrieken die der industriële aandelen
het meest is teruggelopen, gemiddeld met
ruim 10 procent. Het is vooral deze geringe
vraag naar industriële papieren, die wegens
de noodzakelijke uitbreiding van de Neder
landse industrie, een bedenkelijk verschijn
sel is. Immers, als men geen belangstelling
toont voor de aandelen van oude, geves
tigde ondernemingen, die hun sporen ver
diend hebben, veelal financieel goed in het
zadel zitten en flinke dividenden kunnen
uitkeren, hoe kan men dan verwachten dat
er gelden zullen worden beschikbaar ge
steld voor nieuwe industrieën, die, hoe
veelbelovend de vooruitzichten ook mogen
zijn, toch hun bestaansrechl en rentabiliteit
nog moeten bewijzen.
Er zijn de laatste tijd een paar nieuwe
emissies geweest van gerenommeerde be
drijven tegen koersen, welke beneden de
intrinsieke waarde liggen, maar die voor de
oude aandelen een koersdaling hebben
teweeggebracht, waaruit wel bliikt dat het
Twee oorzaken zijn er in hoofdzaak voor
het hier genoemde verschijnsel: ten eerste
het gebrek aan beleggingskapitaal bij het
publiek en ten tweede de vrees voor een
onvoldoende rentabiliteit der nieuwe be
drijven.
Wat dit laatste betreft, is reeds het
denkbeeld geopperd de nieuwe industrieën
voorlopig geheel van belastingen vrij te
stellen, mits de daarmede bespaarde gelden
tot versterking van het bedrijf worden ge
bruikt. Voor bestaande bedrijven, welke tot
uitbreiding overgaan, zou gedeeltelijke ont
heffing moeten worden verleend.
Wij twijfelen of minister Lieftinck voor
een dergelijke radicale maatregel te vinden
is, afgezien van het feit dat hier dan wel op
zeer ruwe wijze onderscheid zal worden ge
maakt tussen oude en nieuwe onder
nemingen, hetgeen zeker niet billijk is.
Maar in elk geval kan deze suggestie voor
de regering een prikkel zijn om op korte
termijn een zodanige reconstructie van het
belastingstelsel te ontwerpen, dat de renta-
biliteitsmogelijkheden, zowel van oude als
van nieuwe bedrijven, worden verhoogd
en op dit punt bij het geldbeleggend publiek
weer een sfeer van vertrouwen wordt ge
schapen.
De sfeer van vertrouwen is overigens ook
nodig, wanneer gepoogd wordt buitenlands
kapitaal voor de Nederlandse industrie aan
te trekken. Men kan er dankbaar voor zijn
dat Harriman, de reizende ambassadeur
van de E.C.A. sympathiek staat tegenover
het verstrekken van gelden door Amerika
'voor de ontplooiing van de Nederlandse
industrie en de ontsluiting van de over
zeese gebiedsdelen der West-Europese lan
den en dat de Commercial Credit Corpo
ration, een officieel Amerikaans lichaam,
aan onze overzeese gebiedsdelen met Ne
derlandse garantie een crediet van 25 mil
lioen dollar heeft verstrekt. Maar uit het
geen van Amerikaanse zijde over deze par
ticuliere credietverlening wordt gezegd,
blijkt wel duidelijk dat men zich de -risico's
hiervan niet ontveinst en dat men op het
stuk van rentabiliteit, fiscale lasten, valuta,
transfermogelijkheid, nationalisatie en der
gelijke eerst zekerheid wenst, alvorens men
op ruimere schaal tot dergelijke credieten
wil overgaan. Willen wij, behalve op de
Marshallsteun, op nieuwe dollars rekenen,
dan zullen we dergelijke experimenten
moeten nalaten en zowel voor het buiten
lands als voor het binnenlands kapitaal, het
zogenaamde risicodragend kapitaal, betere
voorwaarden dienen te scheppen.
Ruhr mag meer staal
produceren
Uit Düsseldorf wordt vernomen, dat het
toegestane productie-niveau van de staal
industrie in West-Duitsland, na herziening
klimaat voor dergelijke uitgiften nog altijd
niet gunstig is. Tal van nieuwe emissies i van de ontmantelingslijst, van 10.700.000 op
hangen nog boven de markt. 13.000.000 ton ruw staal per jaar zal wor-
Het is daarom geen wonder dat men zich den gebracht. De hoeveelheid van 2.300 000
over de mogelijkheden der industrie-fin an- i ton, die jaarlijks meer zal mogen worden
ciéring bezorgd maakt er. bevreesd :s dat geproduceerd, zal ter beschikking worden
■Je protserige bouwwerken die de nazts voor hun „Ouaend/arig rijk helen verrijzen, vallen tegen 1952/53, als de Marshallhulp eindigt, gesteld van het internationaal "eza»sor-
stuk voor stuk onder de hamer van de slopers. Ook de bunker van de voormalige Rijkskanselarij, het gat in de Nederlandse handelsbalans gaan van het Ruhrgebied en krachtens hét
waar de „Fülirer" zift laatste ogenblikken doormaakte, wordt met de grond gelijk gemaakt, I niet zal zijn gestopt. i'Kuhrstatuut worden ingevoerd.
