'ABimsffioOP
Restauratie van in de oorlog
beschadigde monumenten
HOEST
Britse landadel luiddede alarmklok
voor behoud van zijn vossenjacht
riem we
Uit gaven
Wereldnieuws
VRIJDAG 18 FEBRUARI 1949
2
HET WERK VAN MONUMENTENZORG
Volledig herstel in de loop van circa dertig jaren
Het ligt in tie bedoeling, in de loop van
ongeveer dertig jaren te komen tot volledig
herstel van die gebouwen met historische
en kunstzinnige waarde in ons land, welke
door de oorlogshandelingen schade hebben
geleden. De restauratie over de gehele lijn
zal niet eerder voltooid kunnen zijn, door
dat, uiteraard rekening moet worden ge
houden met de financiële positie van
het Rijk, welke van dién aard is, dat slechts
een klein bedrag kan worden gereserveerd
voor het herstel van onze rijkdom aan
monumenten.
EEN MONTJMENTENRAAD
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen is belast met de zorg voor
de Nederlandse monumenten van geschie
denis en kunst en voor die zorg heeft hij
een adviserend lichaam in het leven geroe
pen, opdat niet alle daaraan verbonden
werkzaamheden door het departement ver
richt behoeven te worden. Dat adviserend
lichaam heet nog Voorlopige Monumenten-
raad, doch zal, zodra de Monumentenwet
in werking zal zijn getreden, Monumenten-
raad genoemd worden.
"Vijf commissies
Deze Monumentenraad omvat vijf Rijks
commissies: lo. die voor oudheidkundig
bodemonderzoek; 2o. die voor monumen
tenzorg; 3o. die voor de wetenschappelijke
beschrijving; 4o. die voor de musea en 5o.
die voor de bescherming van monumenten
tegen oorlogsgevaren, welke laatste afde
ling beschouwd moet worden als eeh voort
zetting van de Rijksinspectie Kunstbescher
ming, die dit werk tijdens de oorlog ver
richtte.
Deze vijf commissies hebben ieder een
eigen arbeidsveld en verstrekken adviezen
aan de minister, en iedere commissie
staat, ter uitvoering van haar taak, een
bureau ten dienste. Met eerstgenoemde com
missie correspondeert de Rijksdienst voor
het oudheidkundig bodemonderzoek; de
onder 2, 3 en 5 genoemde Rijkscommissies
ressorteren onder de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg, die aan het Smidswater 7
te 's-Gravenhage is gevestigd, en met de
onder 4 vermelde commissie correspondeert
het bureau voor de adviseur voor de musea.
Omvangrijke taak
Alle aanvragen om herstel, welke door
de eigenaren van monumenten tot de
minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen worden gericht, worden om
advies doorgezonden aan de Rijkscommissie
voor de Monumentenzorg, welke hierdoor
een omvangrijke taak heeft. Momenteel zijn
alleen tot herstel van oorlogsschade circa
300 aanvragen in behandeling, hoofdzake
lijk betrekking hebbend op kerken, raad
huizen, kastelen en woningen, gelegen in
het Zuiden en Oosten van ons land, welke
gedeelten het meest van de oorlogshande
lingen gefêden hebben.
Daarnaast komen ook talrijke gewone,
normale restauraties voor, als gevolg van
de omstandigheid, dat er in de oorlogs
jaren practisch geen restauraties hebben
plaats gehad, zodat er op dit gebied een
grote achterstand is in te halen.
Gebruik van oud materiaal
Al deze restauraties geschieden in hoofd
zaak met gebruikmaking van oud mate
riaal. In de oorlog zijn zóveel steden en
dorpen verwoest, dat oude stenen, die af-
gebikt worden, en oud eikenhout in grote
hoeveelheid beschikbaar zijn en mèt na
tuursteen, dat niet in aanmerking komt
voor gewone woningbouw, voor restaura
tie-werkzaamheden worden opgeslagen.
Waaruit dus kan worden opgemaakt, dat
het herstel van monumenten geen afbreuk
doet aan de zo nodige woningbouw.
j/SSS^ Mé79^ C
Die krampachtige hoestbuien
laten U rust nog duur. TJw
beklemde borst snakt pijnlek
naar lucht! Spaar Uw longen
en neem nog vandaag de ver
zachtende. sljjmoplossende
De radio geeft Zaterdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00. 19.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 „Maria ter
ere". 7,45 Morgengebed. 8.15 „Pluk den dag".
9.00 Voor de vrouw. 9.05 Operamuziek. 10.00
Klein, klein kleutertje10.15 „Muziek
houdt fit". 11.00 Ziekenbezoek. 11.45 School
radio. 12.15 Muzikale melange. 12.33 Amuse-
ments-orlcest. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Voor
de strijdkrachten. 13.30 Amusements-orkest.
13,50 Film en toneel. 14.10 S.vmphonie-orkest.
14.20 Engelse les. 14.40 Fluitreeital. 15.10
Muziekcursus. 15.30 Platen. 16.00 „De uit
bouw van de braille-bibliotheken. 16.10 Jon
genskoor. 16.30 „De schoonheid van het Gre
goriaans. 17.00 „De Wigwam". 18.00 Volks-
liederenkwartet. 18.15 Journalistiek week
overzicht. 18,30 Voor de strijdkrachten. 19.15
„Kampvuren langs de evenaar". 19.30 Deanne
Durbin. 19.45 Voor de Nederlanders in Duits
land. 20.05 De gewone man. 20.12 André
Kostelanetz. 20.20 Lichtbaken. 20,50 London
Palladium orkest. 21.00 „Negen heit de klok".
21.45 „Wie neemt de hgndschoen op?". 22.00
Orkest zonder naam. 22.30 Actualiteiten.
22.45 Avondgebed. 23.25 Concertgebouw
orkest.
HILVERSUM II, 414.5 M.
7,00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws, 7.15 Lichte morgenklanken. 8.15 Joe
Loss en zijn orkest. 9.00 Ocht,endconcert. 10.00
Morgenwijding. 10.20 Voordracht door Wanda
Reumer. 10.35 Uitzending voor de arbeiders.
11.40 Sonate. 12.00 Accordeon-orkest. 12.30
Land- en tuinbouw. 12.33 Platen. 12.55 Sport.
13.15 Kalender. 13.20 Lunchconcert. 14.00 Het
Nederlandse lied. 14.20 Socialisme in Noord-
Brabant. 14.50 „Listen to the band". 15.20
Paul Robeson. 15.30 Philharmonïsch Orkest.
16.15 Komt u binnen. 16.30 Platen. 16.45
Nieuws van de platenmarkt. 17.15 Om en
nabij de twintig. 17.45 Sport. 18,15 The Ram
blers. 18.45 Franse chansons. 19.00 Artistieke
staalkaart. 19.30 Dr. H. J. Mispelblom—Beyer.
19.45 „Passepartout". 20.05 Dingen van de
dag. 20.15 Operette-muziek. 21.00 Socialistisch
commentaar. 21,15 De winkel van Sinkel.
22.00 Vindobona schrammel'n. 22.25 De mens
en z'n liefhebberijen. 22.40 Kwartet Jan Cor-
duwener. 23.15 Sport. 23.25 „Sfeer en
rhythme".
Voorts beschikt men voor de restauraties
over speciaal-geschoolde arbeiders met
grote liefde voor hun vak, die de oude tech
nieken. beheersen.
Voorlopige inventaris
Doordat reeds in de jaren 1900-1925 een
voorlopige inventaris van de monumenten
i geschiedenis én kunst in twaalf delen
is opgemaakt, waarvan elke gemeente een
exemplaar van de betreffende provincie
heeft ontvangen (Amsterdam is afzonder
lijk uitgegeven), beschikt men over een
algemene leidraad betreffende de gebou
wen, welke als monument worden aange
merkt.
Ook bezit de Rijksdienst een groot archief
van foto's en bouwkundige tekeningen, be
nevens een bibliotheek, waarin, voor zover
mogelijk, alles wordt opgenomen, wat op
het gebied van de kunstbeschrijving en
op dat van de beschrijving van gebouwen
van belang is. Natuurlijk is dat ar
chief niet volledig, waarom dè Rijksdienst
zich voor toezending van waardevolle foto's
of boeken, van opmetingstekeningen van
monumenten door particuliere „stille wer
kers" houdt aanbevolen.
Uit dit alles moge blijken, dat de Rijks
dienst voor de Monumentenzorg er naar
streeft, zoveel mogelijk monumenten voor
het nageslacht te bewaren. Maar wil men
aan alle verlangens tegemoet kunnen ko
men, dan zal het noodzakelijk zijn, dat op
de aanstaande begroting voor dit prachtige
werk, voor dit belangrijke doel, een groter
bedrag wordt gereserveerd dan tot dusver!
Atoomgeleerden moeten
„zwart" uranium kopen
Professor Cosijns lucht
zijn verontwaardiging
Tijdens een conferentie voor studenten
van de vrije universiteit te Brussel heeft
professor Cosijns, welbekend door zijn stra
tosfeertochten en het diepzee-onderzoek
met professor Piccard verklaard dat het
Belgische instituut voor atoomonderzoek
waarvan Cosijns de leider is voor het
wetenschappelijk onderzoek een procent
van de uraniumproductie der Belgische
Congo had gevraagd, doch dat dit door de
Belgische regeling was geweigerd. Hij zei
dat de Belgische, atoomgeleerden nu op de
zwarte markt zijn aangewezen om de be
nodigde uranium te verkrijgen.
„Het is nog niet te laat, aldus Cosijns,
maar het is tijd, dat de stilte, die rondom
de uraniumkwestie in België heerst, wordt
v'erbroken".
De Belgische hoogleraar beschuldigde dè
Verenigde Staten, de bijproducten van het
uranium voor de geneeskunde en de indus
trie „reeds vier jaar" systematisch te heb
ben vernietigd.
Volgens professor Cosijns wordt de
atoomenergie op het ogenblik slechts voor
oorlogsdoeleinden gebruikt en wordt op
industrieel gebied geen vooruitgang ver^
wezenlijkt.
In België, aldus professor Cosijns, „zijn
zeer gunstige voorwaarden aanwezig om
vruchtbare onderzoekingen te verrichten
in het belang van de geneeskunde en de
industrie, maar op ieder gebied worden
wij tegengewerkt".
NIEUWE
E.C.A. AANKOOPMACHTIGINGEN
De Economie Cooperation Administration
heeft 16 Februari aan Nederland nieuwe
aankoopmachtigingen verstrekt tot een
totaalbedrag van 520.000 dollar voor nik-,
kei, hout, boekweit, etherische oliën en
diverse niet-eetbare dierlijke'en plantaar
dige producten.
VITA VONK WINTERZON o BIRD'S EYE KRISTAL*
m
Bw;
q
Panklaar en gelijk aan 2 pond vers!
BIRD'S EYE KRISTAL VITA VONK WINTERZON
Duitse herstelbetalingen
blijven traag verlopen
lARA-jaarverslag 1948
verschenen
Het intergeallieerde bureau voor de
herstelbetalingen (IARA) te Brussel heeft
het verslag gepubliceerd over zijn werk
zaamheden in 1948.
Het rapport releveert, dat er begin 1948
goede redenen waren om aan te nemen,
■dat de bezettings-autoriteitenin Duitsland
de aan de leden-staten van de IARA toe
gewezen industriële uitrusting sneller ter
beschikking zouden stellen dan tót op dat
tijdstip het geval was geweest. Deze hoop,
aldus het verslag, is ijdel gebleken. In de
loop van 1948 ontstond onder meer van
de zijde van het Amerikaanse Congres en
van het Britse Lagerhuis verzet tegen de
ontmanteling der Duitse fabrieken èn van
Duitse kant werd bovendien een syste
matische propaganda gevoerd tegen deze
ontmanteling met het gevolg, dat de Duit
sers de demontage van verscheidene be
langrijke fabrieken hebben weten te ver
hinderen of te vertragen. Voor het gehele
jaar 1948 werden door de bezettingsautori
teiten slechts 157 op de lijst, staande fabrie
ken en gedeelten van fabrieken ter beschik
king verklaard van de staten-leden der
IARA. Er dienden er 858 verdeeld te wor
den.
Het verslag stelt verder in het licht, dat
de eerste Sovjet-Russische tegenprestatie
in 1948 werd verricht. Het betreft hier
producten, die geleverd moeten worden
door de Sovjet-Unie in ruil tegen de indus
triële uitrusting, die zij heeft ontvangen
uit de Westelijke zones. Na deze eerste
levering werd echter geen regeling getrof
fen voor verdere tegenprestaties.
De Duitse handelsvloot
In 1946 was bepaald, dat bijna de gehele
Duitse koopvaardijvloot verdeeld zou wor
den tussen de leden-staten van IARA, doch
in 1948 werden slechts één zeeschip en twee
onvoltooide en door bommen beschadigde
schepen toegewezen.
Wat betreft de definitieve regeling van
de schulden der neutrale landen inzake de
Duitse bezittingen in het buitenland is,
volgens het rapport, geen enkel bevredi
gend resultaat bereikt. Noch Zwitserland,
noch Zweden hebben de fondsen ter be
schikking gesteld van de IARA, die dit
bureau op grond van de in 1946 gesloten
verdragen zonder beperking meende te
mogen verwachten.
Wel is in Mei 1948 een overeenkomst met
Spanje getekend en een eerste som van 80
millioen peseta's is door dit land ter be
schikking van de IARA gesteld.
STERKE MILITAIRE BASIS IN
DE BELGISCHE CONGO.
Het militaire vliegveld te Kamina in de
Belgische Congo zal een der sterkste mi
litaire steunpunten in Midden-Afrika wor
den. Het vliegveld zal een grote opper
vlakte hebben en er zal nog dit jaar een
baan worden aangelegd, waarop viermo
torige vliegtuigen kunnen landen en op
stijgen. Het werk aan de basis zal vier a
vijf jaar in beslag nemen. Verwacht wordt,
dat op de hoogvlakte van Kamina binnen.'
een tiental jaren een •stad zal verrijzen, die
in belangrijkheid slechts'zal worden over-r
troffen door Leopoldstad en Elisabethstad;;
Drie watervallen zullen de drijfkracht;
voor de nieuwe luchthaven leveren. Het
vliegveld zal worden verbonden met de
spoorweg Elisabethstad-Fr anquihaven.
Aan het vliegveld zal een school voor
jachtpiloten worden verbonden, die het
personeel zal leveren voor een tachtigtal'
bases voor jachtvliegtuigen in de Belgischej
Congo.
Sovjet-manifest over
Duitsland op komst
Als antwoord op Westduitse
grondwetplannen
Volgens berichten van Duitse zegslieden,
die nauwe betrekkingen onderhouden met
de Sovjetrussische autoriteiten in Duitsland
is het ontwerp opgesteld van een manifest,
dat in de Oostelijke zóne van Duitsland,
als antwoord op het opstellen van een
'grondwet voor West-Duitsland, zal worden
uitgegeven. Dit ontwerp zou zich thans te
Moskou bevinden, waar het Politbureau er
zijn goedkeuring aan moet hechten.
Volgens deze zegslieden zal in het mani
fest uit naam van het. Duitse volk worden
verklaard, dat dit afziet van alle aanspra
ken op voormalige Duitse gebieden, die
thans door Polen en de Sovjet-Unie wor
den bestuurd, zonder dat dit in een vredes
verdrag is neergelegd.
Voorts zou in dit manifest een beroep
worden gedaan op de geallieerden om alle
bezettingstroepen uit Duitsland terug te
trekken en af te zien van alle aanspraken
op herstelbetalingen voor Duitsland.
Ook zou in het manifest worden ver
klaard, dat Duitsland één behoort te zijn..
De grondwet voor West-Duitsland zou wor
den veroordeeld.
Voorstel van Snyder:
Overleg met Marshall-landen
over eventuele devaluaties
De Amerikaanse minister van Financiën,
John Snyder heeft in de Senaatscommissie
voor de buitenlandse betrekkingen te
Washington verklaard, dat het vraagstuk
der devaluatie tezamen met de Europese
Marshall-landen onderzocht moet worden.
Hij voegde daaraan nog toe, dat deze lan
den „krachtiger pogingen dienen te on
dernemen om in financiëel opzicht orde in
eigen huis te scheppen".
De minister zeide verder, dat het een
betere politiek van het Congres zou we
zen, wanneer het de hulpverlening aan
Europa zou verlengen zonder de clausule,
welke de landen dwingt een deel van de
verleende hulp in de vorm van leningen te
aanvaarden. De ECA dient gemachtigd te
worden, om vast te stellen of hulpverle
ning in de vorm van een lening zal ge
schieden en tot welk bedrag.
Snyder deelde mede, dat het afgelopen
jaar „belangrijke tekenen te zien heeft ge
geven van een verbetering in de finan
ciële toestand van Europa". Er bestaan
echter nog steeds „enige financiële i o-
blemen" in Europa.' Snyder stelde voor,
dat de Verenigde Staten in het diepste ge
heim met deze landen de vraag zullen
onderzoeken, of zij hun munt zullen de
valueren, teneinde evenwicht te brengen
in hun internationale rekeningen en aldus
hun afhankelijkheid van ae Amerikaanse
hulpverlening minder groot te maken.
„Het wordt een zaak, die ons zeer recht
streeks raakt", aldus Snyder, „wanneer
een Europees land neiging toont zijn
export te vertragen, of zijn handel op
onjuiste wijze te leiden en het nadelige
saldo met het Westelijke halfrond te ver-
gróten, waardoor op indirecte- wijze zijn
beroep op de V.S. tot steun toeneemt."
Vijfde bonaanwijzing
voor sinaasappelen
i De aanvoer van sinaasappelen vanover-
'zeè .geschiedt thans Uri eén "zp'dShig snel
tempo dat-een vijfde bon aangewezen kan
worden. Uiterlijk 26 Februari moet hét
publiek de bonnen 008 en 016 Algemeen
bij een handelaar in groenten en fruit in
leveren. Bon 008 Algemeen (voorkomende
op de A- en B-kaarten) geeft recht op
500 gram, bon 016 Algemeen (voorkomende
óp de D-kaarten) op 1 kg sinaasappelen.
Bloemendaler reed te snel
op de Kleverparkweg
Op Donderdagmiddag 7 October reed
een dertigjarige bedrijfsleider uit Bloe-
mendaal op de Kleverparkweg, oostzijde,
in de richting van de Kleverlaan. Uit de
Meester Cornelisstraat naderde een auto,
waarna de bedrijfsleider meer gas gaf en
over het in het midden van de Kleverpark
weg gelegen plantsoen reed. De bumper
van de auto raakte een boompje en de be
stuurder kwam weer op de rijweg. Daar
fietste een twee-en-zestigjarig Haarlem
mer, die ernstig gewond werd. Met een
hersenschudding en een gecompliceerde
beenbreuk is hij naar een ziekenhuis ver
voerd.
Wegens het veroorzaken van lichamelijk
letsel door schuld had de bedrijfsleider
zich voor de Haarlemse rechtbank te ver
antwoorden. Hij gaf toe te hard te hebben
gereden. De officier van justitie was van
mening, dat verdachte te hard gereden
heeft in de stad. Dit achtte hij onverant
woord en hij eiste een hechtenisstraf van 6
weken en ontzegging van de bevoegdheid,
om voertuigen te besturen voor een tijd
van één jaar.
Uitspraak Donderdag 3 Maart.
Siamese handelsmissie bezocht
ons land
Een Siamese handelsmissie, onder leiding
van de heer Luang Char au Sanidvongse,
welke een bezoek van enkele dagen aan
ons land heeft gebracht, is na een af
scheidsdiner, dat werd aangeboden door
de secretaris-generaal van het ministerie
van Economische Zaken, naar België ver
trokken.
In ons land werden bezoeken gebracht
aan verschillende grote industriebedrijven
en werden onder andere bruggen, de
IJmuider sluizen, de Afsluitdijk en een
post-sorteermachine te Utrecht bezichtigd.
Ex-majoor van Oranje Nassau-
regiment staat terecht
Het Gerechtshof in Den Haag hoorde
gisteren een aantal getuigen a décharge in
de zaak tegen K., ex-majoor van het ille
gale Oranje Nassau-regiment in Den Haag,
die tijdens de bezetting enige personen die
met de Duitsers sympathiseerden, heeft
doodgeschoten. Uit dit getuigenverhoor
bleek, onder andere dat er een sterke con
troverse bestond tussen de Binnenlandse
Strijdkrachten en het Oranje Nassau-regi
ment. De president moest de getuigen er
enige malen op wijzen, dat het Hof geen
belangstelling had voor de strijd tussen de
B. S. en het regiment, maar dat het slechts
wilde vaststellen in hoeverre K. over de
schreef is gegaan. Een der getuigen ver
klaarde dat de commandant van het regi
ment volkomen op de hoogte moet zijn ge
weest met hetgeen K. deed. „Hij heeft alles
toegelaten, maar nu laat hij K. in de steek",
aldus deze getuige.
Op de derde dag van het proces komt de
advocaat-generaal aan liet woord.
Vijf jaar voor Flesche
Het Amsterdamse Bijzondere Gerechts
hof veroordeelde gisteren de Duitse banker
Alfred Flesehe tot eén gevangenisstraf voor
de tijd van vijf jaar met aftrek.
Hem was ten laste gelegd, dat -hij kort
voor de'Duitse inval in ons land te Haar-
,lem.--opzettelijk kaarten, plannen, telcenin-
gjëS' vah Nedêrlahdse militaire werken aan
devijand' heeft medegedeeld of in handen
hééft gespeeld.
De' advocaat-fiscaal had zes jaar tegen
Flesche geëist. Zijn advocaat pleitte vrij
spraak op grond van de omstandigheid dat
vóór 10 Mei 1940 Duitsland geen vijande
lijke mogendheid was. Diens verzoek tot
onmiddellijke invrijheidstelling werd door
het Hof afgewezen.
Britse filmindustrie „aan
de rand van het bankroet"
Een vierde van het personeel
van Rank-concern ontslagen
De Britse filmmagnaat J. Arthur Rank
heeft opnieuw 550 employés van zijn film
onderneming ontslagen, waardoor het
aantal werklozen van zijn tienduizend
man tellend personeel tot 2500 is geste
gen. De Arthur Rank-organisatie maakt
een ernstige depressie door en in het al
gemeen heeft de Britse -"dmproductie het
laagste peil sinds 1942 bereikt.
Het Lagerhuislid Tom O'Brien, dié se
cretaris is van de nationale bond van
toneel- en filmemployés, heeft om de be
middeling van premier Attlee gevraagd
teneinde de Britse filmindustrie voor de
totale ondergang te behoeden. „Zo kan
het niet langer doorgaan", verklaarde
O'Brien. „Dit betekent het einde van de
Britse filmindustrie. Wanneer de Engelse
filmproducenten niet meer in staat zijn
films te maken, moeten zij hulp inroepen
van de Amerikanen of anderen, die daar
toe wel bij machte zijn. De regering moet
zich meer voor de industrie interesseren
en haar voor. de ondergang behoeden. Dé
zaak heeft thans zo'n ernstig karakter ge
kregen, dat het kabinet er zich mee bezig
moet houden. (United Press).
„Een verbod van onze sport is het ergste
wat dit land kan overkomen"
De Britse aristocratie en landadel verzet
zich krachtig tegen het voornemen van de
Labour-regering om de vossenjacht te vér-
bieden. Op een in Bristol gehouden protest
meeting hebben de landjonkers deze week
hun ontstemming gelucht.
„Wanneer het parlement de anti-vossen-
jachtwet aanneemt, gaan we ondergronds",
kondigde de vermaarde jager, de hertog
van Beaufort aan.
„Wanneer de tegenstanders van de vos
senjacht soms denken, dat zij met een pen-
nestreek een einde kunnen maken aan. de
sport, die onze voorvaderen gedurende hon
derden jaren hebben beoefend dan snap
pen zij geen sikkepit van het Britse karak
ter", verzekerde hij verder.
De hertog gaf een schildering van de
vossenjacht in haar „illegale" gedaante, en
liet er op volgen: „Ik heb werkelijk mede
lijden met de arme dorpspolitieagent, die
zich het vuur uit de sloffen moet. lopen om
overal de namen van de overtreders te
46. Toen de twee schurken waren opgesloten
en de opwinding een beetje bedaard was,
merkte een der matrozen op: „Dat is nou alle
maal goed en wel, maar daarmee hebben we de
ouwe nog niet terug. En be^in hier maar eens
te zoeken in die ijswoestijn. Doch nauwelijks
had hij dat gezegd, of de walvis begon opnieuw
te spreken: Ga hier vsjido&n rechtuit naar het
Oosten. Na een half uur zul je een verlaten
Eskimodorp zien. Daar zul je de kapitein vin
den. Vlug, voor het te laat is." Onmiddellijk
gingen er een paar mannen op we° en inder
daad vonden ze even later de verlaten igloos.
,,'t Is toch merakels, zoals dat beest alles weet.
Eigenlijk is het toch maar een griezelige ge
schiedenis," merkte een van hen op, terwijl ze
tussen de igloos naar een spoor van de ver
dwenen kapitein zochten. „Hij kan ons best
voor de gek gehouden hebben," meende een
ander. „Ik zie tenminste nogl niets. En wie
Hij zweeg en luisterde evernls de anderen ver
schrikt naar de gesmoorde kreten, die uit een
der ijshutten klonken.
noteren. Er is nog een andere kwestie aan
verbonden. Ik weet hele rechtbanken in
Gloucestershire, waarvan zes van de zeven
leden tot het jagersgilde behoren. Die
komen bepaald in een alleronplezierigste
positie."
De hertog van Beaufort die ,lord-lieute-
nant van Gloucestershire is, wees er ver
der op, dat de presidente van de „Bond
tegen wrede sporten", die een belangrijk
aandeel heeft gehad bij het ontstaan van
het wetsontwerp, een in Frankrijk geboren
actrice is, n.l. Yvonne Arnaud.
„Zij staat op de hoogste sport van de
dramatische ladder", zeide de hertog
„maar er zal toch zeker niemand zijn die
meent dat, zij iets afweet van de kern der
sportbeoefening". Hij wees er verder op,
dat een vos altijd een kans van vijf tegen
een heeft om te ontkomen en dat hij nog
nooit een vos had gezien, die enige angst
aan de dag legde. „Ik zeg u: wanneer deze
wet wordt aangenomen en het geluid van
de jachthoorn en dat van de vos verstomd
is, dit het allerergste is wat dit land ooit
overkomen kan." Deze laatste woorden
werden uitgesproken temidden van een
storm van „hear, hear!" geroep en andere
bijvalsbetuigingen.
Een portestresolutie tegen het wetsont
werp werd aangenomen met 600 tegen 12
stemmen.
PENICILLINE TEGEN INFLUENZA.
Dr. Nevil Leyton, een bekende Londense
specialist, heeft verklaard, dat hij er in
geslaagd was een groot aantal gevallen van
influenza snel te genezen, door het toe
dienen van grote doses penicilline.
„Het zal blijken, dat dit een zeer be
langrijke ontdekking is, omdat men tot nu
toe van mening was, dat influenza niet kon
worden genezen door het toedienen van
langs scheikundige weg vervaardigde pre
paraten of zelfs, door middel van penicil
line", verklaarde hij.
Hij had een dozijn patiënten behandeld
door het toedienen van doses penicilline,
die tien tot twintig maal zo groot waren
als normaal. Binnen enkele uren was de
temperatuur van de patiënten weer nor-
maai, terwijl de piin. welke de influenza
met zich brengt, was verdwenen. Volgens
di-. Leyton zou het toedienen van grote
doses penicilline niet gevaarlijk zijn.
Het sprookje zal tijd zowel als beeld
romans trotseren en daarom vindt elke
nieuwe bewerking van de oude wonderver
halen uit onze eigen kindertijd weer gretige
oren en glinsterende kijkers, die alleen al
de moeite van het her-vertellen belonen. B.
J. Douwes en J. Nowee hebben onder de
verzameltitel „In sprookjesland" de bekend
ste verhalen van Grimm, Andersen en andere
vorsten van het verdichtsel aaneengevijd en
al hebben ze er de bekoorlijke gruwelen,
waarmee de overlevering deze symboliseren
de verhalen vaak overgoot, er wel eens wat
al te rap afgeroomd: de kern bleef en zal
als -voorlees-stof of anderszins de kinderen
blijven boeien. Jaap Veenendaal illustreerde
een en ander vx-ij onhandig, hoewel er in zijn
vele producten een menigte beter geslaagde
tekeningen te ontdekken is. (Uitgeverij Ten
Brink, Meppel).
Bij „de Sleutel" in Haarlem zag een oor
spronkelijk sprookje van Aleid van Rhijn het
licht onder de naam „Jacomijntje", dat in
eenvoudig proza de droom van een meisje
vertelt en al zal het onderwerp voor de
meeste kinderen weinig nieuws meer bevat
ten, de manier waarop de schrijfster het rijk
der kabouters schildert kan gematigde be
wondering voor haar talent afdwingen, al
betreedt zij meermalen wel erg uitgesleten
paden. Nans van Leeuwen zorgde voor een
aantal pretentieloze plaatjes. Béter is deze
zelfde Aleid van Rhijn met haar „Feest in het
dorp", dat in een door zijn kortheid voor
jonge ldnderen zeer begrijpelijke zinsbouw
en zijn interessantere fantasie dan van
„Jacomijntje" werd vertoönd, een ogenblik
doet denken aan Roggeveen's bijzondere
„Daantje"-serie. Een zekere studio Teles
maakte zich wat al te makkelijk van de
illustratieve kant af.
^„Klavertje vier" van Hanna Hagen, dat bij
Biteot en van Rossurn in Amsterdam werd
uitgegeven, blinkt allerminst uit door een
eigen stijl: de zinnen rijen zich aaneen tot een
stotende cadans van feitelijkheden, waar het
sentiment bijna niet meer tussen kan komen.
Af en toe weet Hanna Hagen eén suggestie
te plaatsen, die de kleur even over het ver
haal doet komen maar daar Jan Wiegman
zich kennelijk door het verhaal niet tot zijn
bekende tekeningen kon laten inspireren, is
dit boekje nog al droog geworden.
Tenslotte is er bij Sijthoff in Leiden een
markant bundeltje van de pers gekomen, dat
de dichter Han Hoekstra aan het (veder
lichte) woord laat over de vaderlandse ge
schiedenis in het algemeen en die van het
Oranjehuis in het bijzonder. Hoekstra moet
oppassen, om zijn poëtische gaven, die hij
sinds de bevrijding enige malen op een vol
komen nieuwe manier in dienst der kinder
literatuur stelde, niet in de gemaniëreerd
heid te laten verzeilen, maar de versjes, die
ver van deze dreiging blijven, zijn weer zo
kostelijk en zo innemend, dat dit boekje
waar Frans ter Gast rake silhouetten voor
tekende om meer vraagt.
Lees maar eens, wat Han Hoekstra over de
Batavieren vertelt:
Eerst had je de Batavieren,
die gingen gewoon op een boom
uit varen op de rivieren,
naar hun tante of naar hun oom.
Dat is nu al lang geleden,
al meer dan 2000 jaar,
ze waren toen heel tevreden
en gelukkig met elkaar.
Ze droegen geen jasjes maar huiden,
en gingen op jacht met een speer,
ze maakten heel vreemde geluiden,
die hoor je nu niet meer.
J. F.
HERDENKING FEBRUARISTAKING
1941 TE AMSTERDAM
De Februaristaking 1941 te Amsterdam
zal dit jaar op Vrijdag 25 Februari te vier
uur 's middags op het Waterlooplein wor
den herdacht. 1
De burgemeester van Amsterdam, mr. A.
J. d'AiRy en de heren A. D. Schoonenberg,
lid van de Eerste Kamer en Th. van Dorp,
tweede voorzitter van.de Nederlandse Bond
van Oud-B.S.'ers zullen het woord voeren.
Speciaal verlof. Volgens het Britse instituut
van ambtenaren in beroepen zijn vier
Britse „deskundigen" met speciaal ver
lof gezonden door het ministerie van
bevoorrading en de admiraliteit. Dit
houdt v.erband met de zuivering der
ambtenaren van communisten, fascisten
en hun partijgangers. De vier betrokke
nen zouden met „geheime werkzaam
heden" belast geweest zijn en leden zijn
van de communistische partij. Attlee
heeft vorige maand mededeling gedaan
van de verwijdering van elf andere
ambtenaren.
Naam gevraagd. Paul Henri Spaak, de
voorzitter van de organisatie van Euro
pese economische samenwerking, heeft
aan de pers medegedeeld, dat gezocht
wordt-naar een nieuwe xxaam voor deze
organisatie, een naam „die een mense
lijke weerklank zal vinden in de harten
van het publiek".
Margaret. Prinses Margaret Rose zal enige
dagen doorbrengen ten huize van de
hertog van Buccleuch. De zoon van de
hertog, de 25-jarige graaf van Dalkeith,
behoort tot de vriendenkring van de
prinses en wordt een der meest passende
huwelijkscandidaten in Groot-Brittan-
nië geacht.
Groeten. Prins Valerio Borghese is tot
twaal jaar gevangenisstraf veroordeeld
wegens collaboratie met de Duitsers in
Italië. Op grond van een amnestiebesluit
is hem acht jaar kwijt gescholden. Vier
jaar had hij reeds in arrest doorgebracht
Hij is heden Vrijdag in Rome vrijgela
ten. De menigte juichte hem toe en
velen brachten de fascistische groet.
Storm. Over het Zuidwesten der Middel
landse Zee heeft een geweldige ox-kaan
gewoed. De verbindingen met de Ba-
leax-en zijn verbroken. De vuux-toren
van Villa Joyosa wex'd herhaalde ma
len geheel overspoeld. De wachter en
zijn gezin hebben het vasteland kun
nen bereiken en kort na un vertrek
is de vuurtox-en onder het geweld van
de golven bezweken. Tal van vaartui
gen zijn tijdens de storm verlorexi ge
gaan
Volhardend. De 52-jarige Maurice Abras
kwam in Brussel deze week onder een
trolleybus. Hij werd aan het hoofd ge
wond in een nabijgelegen winkel bin
nengedragen. waar hij eerste hulp ont
ving. De omstanders pi-aatten nog na
over het ongeval toen Abras zich op
eens weer op straat vertoonde, i-eso-
luut de rijweg opstapte en prompt
voor de tweede keer door een trolley
bus werd oven-eden. De trolley moest
ditmaal worden opgevijzeld voor men
hem opnieuw kon wegdragen. (U.P.)
Waterchinezen. Te Bangkok is een besluit
afgekondigd, waarbij zekere beroepen,
als het verbouwen van rijst, voor Sia
mese burgers zijn gereserveerd. An
dere beschermde beroepen zijn onder
meer die van bus- en taxi-chauffeur,
kapper en arbeider op de zoutvelden.
De bedoeling is de Siamezen te be
schermen tegen de Chinese concurren
tie. Deze laatsten zouden alleen in
baantjes als havenai'beider en bij de
zee- en riviervaart gelijkgerechtigd
blijven aan de Siamezen.
