c
3
Sultan Hamid vertolkt voldoening
van de Indonesische federalisten
Troebelen in de Siamese hoofdstad
Meer filialen voor de Haarlemse Stadsbibliotheek
iieowe
Uitg;
aveim
Panda en de Meester ^Ontdekkingsreiziger
Wereldnieuws
MAANDAG 28 FEBRUARI 1949
2
Reacties op Nederlands communiqué:
Londen:Nieuwe fase
in bewogen geschiedenis
In een rede voor radio Batavia heeft de
voorzitter van de BFO, sultan Hamid de
Tweede, verklaard het initiatief van de
Nederlandse regering, om reeds thans te
komen tot een rondetafelconferentie voor
de overdracht van de souvereiniteit van
ganser harte toe te juichen. „Niet alleen
zullen onze reeds in kiem aanwezige con
tacten met onze republikeinse landgenoten
hierdoor dadelijk kunnen worden verge
makkelijkt en geïntensiveerd doch tegelij
kertijd zullen wij allen met alle betrokke
nen om een tafel verenigd dadelijk en
zonder verdere omwegen spijkers met kop
pen kunnen slaan, waarna met de verdere
gezamenlijke opbouw aanstonds een aan
vang kan worden gemaakt.
Ik wens van deze plaats af de Neder
landse regering met haar initiatief van
harte gelijk. Ik juich het toe als een posi
tieve bijdrage om ons uit de ban van het
wantrouwen en het misverstand te ver
lossen en om thans op de kortst mogelijke
termijn tot positieve resultaten te gera
ken. Het daarbij aan de orde te stellen
plan tot vervroeging van de souvereini-
teitsoverdracht heeft mijn volle sympathie
en heeft in de gehele BFO dadelijk weer
klank gevonden.
Wij erkennen en aanvaarden dat Ne
derland hier bijzondere belangen heeft.
Dat wij op blijvende samenwerking met
Nederland blijven prijsstellen behoeft hier
nauwelijks gezegd. Ook voor ons is de unie
een zeer levende gedachte, doch wij me
nen met nadruk te moeten waarschuwen
tegen het gevaar dat de uitvoering van
het door ons zozeer toegejuichte plan tot
vervroeging van souvereiniteitsoverdracht
thans mogelijkerwijze wordt vertraagd
door als condition sine qua non te stellen,
dat de unie reeds in haar definitieve vorm
tot stand zou moeten zijn gekomen voor
dat van overdracht van souvereiniteit
sprake zou kunnen zijn. Men zal er tegen
dienen té waken de gewekte verwachtin
gen thans door onnodige vertragingen de
bodem in te slaan". Tamid zeide voorts, dat
een nadere verklaring met betrekking tot
deze materie niet onwelkom zou zijn.
Aan het slot van zijn rede zeide de voor
zitter van de BFO: „Het besluit tot ophef
fing van de beperkingen in de bewegings
vrijheid van de republikeinse leiders heb
ben wij met grote voldoening vernomen.
Het volk, te lang reeds het slachtoffer van
verwarring, verwildering en ontreddering,
mag van ons verwachten dat wij alle
krachten zullen aanwenden om snel een
positieve en constructieve oplossing te
vinden, die de nationale idealen bevredigt
en gezamenlijke arbeid voor vrede en wel
vaart mogelijk zal maken".
Engels optimisme.
Het Zaterdag uitgegeven communiqué
der Nederlandse regering met betrekking
tot Indonesië werd te Londen begroet als
de inleiding tot een nieuwe fase in de be
wogen geschiedenis van het Indonesië na
de oorlog. Volgens gewoonlijk wei-inge
lichte zegslieden aldaar is 't de bedoeling
van de Nederlandse regering, de souverei-
niteits-overdracht bijna een jaar vóór de
door de Veiligheidsraad geëiste, datum te
doen plaats hebben. Indien op de voorge
stelde rondetafelconferentie alles naar
wens verloopt, zou de overdracht mogelijk
reeds in de herfst van 1949 kunnen plaats
vinden. De inhoud van het communiqué
heeft te Londen de hoop op een spoedige
oplossing van het conflict verlevendigd.
Het is hier geen geheim dat eerder in deze
maand de Britse ambassadeur in Den
Haag een belangrijk onderhoud had met
mr. Stikker, waarin Sir Philip Nichols de
nadruk legde op de in Engeland bestaande
hoop op een spoedige oplossing van het
conflict, en waarbij werd gezegd dat de
vrijlating van de republikeinse voorman
nen een inleiding diende te vormen voor
de voortzetting der besprekingen. In Lon
den wordt van bevoegde zijde dan ook
het besluit tot hun onvoorwaardelijke vrij
lating van harte toegejuicht.
Republikeinen geïnviteerd.
Naar Aneta verneemt, is mr. A. H. C.
Gieben, adviseur-generaal voor justitie,
naar Banka vertrokken, om de uitnodiging
Tot 15 Maart geven wij lO'/i KORTING op
het overtrekken van lampekappen
KELLER
SPAARNWOUDERSTRAAT 13 - TEL. 15778
(Adv.)
De radio geeft Dinsdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Arthur Schna-
bel, piano. 7.45 Gebed. 8.15 „Pluk de dag".
9.00 Lichtbaken. 9.30 Concerto Grosso no. 1,
Handel: concert voor twee clavecimbels,
Bach. 10.00 Voor kleuters. 10.15 Opera-klan
ken 10.40 Schoolradio. 11.00 Xavier Cigat.
11.30 „Als de ziele luistert". 11.40 „Carnaval
des animaux". Saint-Saëns. 12.03 Leon Kar
ton. piano. 12.30 Land- en tuinbouw. 12.33
Metropole-orkest. 12.55 Zonnewijzer. 13.25
Lichte muziek. 13.45 Kwartet in cis, Beetho
ven. 14.30 Voor de vrouw. 15.00 Schoolradio.
15.30 Operette- en filmmuziek. 16.00 Voor
zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.45 „Suriname
en Nederlandse Antillen". 18.00 Piano met
rhythmische begeleiding. 18.20 Sport. 18.30
Strijdkrachten. 19.15 Contrabas in de mu
ziek. 19 30 „Dit is leven". 19.45 N.I.W.I.N.
19.50 Wederopbouw. 20.05 Gewone man. 20.12
Vastenavondviering. 22.37 Actualiteiten. 22.45
Gebed. 23.15 Dansmuziek.
HILVERSUM II. 414.5 M.
7.00. 8.00. 13.00. 18.00. 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Platen. 7.50 Dagopening. 8.15
Lichte klanken. 8.55 Voor de vrouw. 9.00
Symphonie no. 3 in F, Brahms. 9.35 Zang
platen. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Arbeids
vitaminen. 10.50 Voor kleuters. 11.00 Dinu
Aipatti, piano. 11.30 Voor zieke jongeren.
12.00 Lvra Trio. 12.30 Land- en tuinbouw.
12.33 Platteland. 12.40 Bandi Balogh. 13.20
Skymasters. 13.50 Chansons. 14.00 „Met naald
cn schaar" 14.30 Weens Philharmonisch Or
kest. 16.25 Beroemde componisten. 15.40 Voor
de jeugd. 17.00 Kinderkoor. 17.30 Musette-
orkèsl 17.50 Voetbal-reportage. 18.15 Piano-
potpourri. 18.30 „Wijsgerige verwondering".
19,00 Radiostrip 19.15 Franse les. 19.30 Hen-
riette Bosmans, piano. 20.05 Reportage. 20.15
Bonte trein. 21,35 Brieven over hersengym
nastiek. 21.45 Buitenlands overzicht. 22,00
Amusementsmuziek. 22.30 Strijkkwartet. 23.15
Carnavalviering. 23.25 Balletsuite „Carnaval",
Schumann. 1
van de Nederlandse regering over te bren
gen aan de republikeinse leiders.
In Indonesische republikeinse kringen
wordt commentaar uitgebracht op het
communiqué van de Nederlandse regering.
Hierin wordt gezegd, dat de republikeinen
met de federalisten en de UNO-commissie
besprekingen voeren om hun houding te
bepalen. Een republikeinse zegsman ver
klaarde: „Indien de voorgestelde confe
rentie een middel is, om de resolutie van
de Veiligheidsraad toe te passen, zullen
wij er gunstig tegenover staan, maar in
dien zij daartegen beoogt die resolutie
links te laten liggen, zal zij niets opleve
ren".
Een ander vooraanstaand republikein
zei: „Men zal moeten te weten komen, of
het Amerikaanse departement van Buiten
landse Zaken de beslissing der Nederland
se regering steunt. Het is mogelijk dat wij
de toestand in zijn geheel herzien".
Aneta verneemt, dat Vrijdag republi
keinse politieke gevangenen te Batavia
zijn vrijgelaten, onder wie Latumeten en
Sastrosuwignjo van de persafdeling der
republikeinse delegatie, tegen wie ook de
rechtsvervolging is ingetrokken. Voorts
werd een aantal van de politieke gevan
genen vrijgelaten, die werden vastgehou
den in het voormalige gebouw van de re
publikeinse delegatie, namelijk Soejoso,
Soeratman, Erwin, Ratoelangi, Enoch en
Gondokoesomo, die naar Bandoeng ver
trokken.
Gevel stortte in
door de storm
Jongeman, die onder puin
bedolven werd, overleden
Tengevolge van de storm is Zondagavond
omstreeks half tien de gevel ingestort van
de juwelïerszaak Kerkhof in de hoofdstraat
te Ter Apel. Vier voorbijgangers in de Zon
dagsavonds steeds drukke hoofdstraat wer
den onder het neervallende puin bedolven.
Het waren jongens van ongeveer 20 jaar.
Een van hen, G., was zo ernstig ge
wond, dat hij een half uur later overleed.
De kwetsuren der drie anderen waren niet
van dien aard, dat opneming in een zieken
huis noodzakelijk was. Zes andere voorbij
gangers werden licht gewond.
Twee tjalken in nood.
Zondag bevonden zich in de Waddenzee
twee met schelpen geladen tjalken in nood.
De reddingboot „Brandaris" en een sleep
boot van de rederij Doeksen voeren van
Terschelling uit en wisten de tjalken op
sleeptouw te nemen en naar Terschelling'
te brengen.
Door de storm was de waterstand in de
haven van Den Helder zo hoog geworden,
dat passagiers van de veerboot, die om
kwart voor zeven van Texel in Den Helder
was aangekomen, slechts via in allerijl
geïmproviseerde stellages van boord kon
den gaan. Het water was bijna twee meter
gestegen en de aanlegsteiger was onder
water gelopen. Auto's die voor verscheping
naar Texel gereed stonden, moesten in Den
Helder blijven omdat het onmogelijk was,
voertuigen aan boord van het hoog liggende
schip te brengen.
Ongeluk op motorschip
Aan boord van het motorschip „Has
tings" van de Waterman Lijn uit New
York, dat op weg was van Bremen naar
Antwerpen, zijn tengevolge van de storm
een bootsman en een matroos in het ruim
gevallen. De bootsman werd gedood. De
matroos liep erstige kneuzingen op. Hij is
in Vlissingen van boord gehaald en over
gebracht naar een ziekenhuis.
In IJmuidenwaar men bezig is de voormalige nazi-duikbootbunker als haringopslag
plaats in te richten, stuit men bij het slopen van de ijzeren damwand op moeilijk
heden. De staven van de wand, die diep in de grond geheid zijn, brokkelen namelijk
in de kraanbek steeds af, zodat er geen stukje, meer over blijft om de grijpers aan
vast te klemmen. Men heeft nu besloten de fundamenten bloot te leggen door het
zand weg te baggeren. De ijzeren damwand met rechts de kraan.
Gevechten tussen het landleger en de marine
In de hoofdstraten van Bangkok, de
Siamese hoofdstad, zijn in de nacht van
Zaterdag op Zondag gevechten uitgebro
ken tussen manschappen van de Siamese
marine en het Siamese landleger.
Kort tevoren had een nog niet geïdenti
ficeerde groep radio-Bangkok (een rege
ringsstation) bezet. Men deelde mede dat
de Siamese premier, Songgram en zijn
kabinet waren afgetreden en dat een
nieuwe premier was benoemd.
Tussen middernacht en het aanbreken
van de dag was er een krachtig artillerie-,
mortiei*- en machinegeweervuur te horen.
Als veldmaarschalk Songgram's „opvol
ger" werd door de groep, die radio-Bang
kok bezette, genoemd Nai Direck Jayanama
voormalig Siamees ambassadeur te Londen
en lid van de ondergrondse beweging „Vrij
Siam" tijdens de oorlog.
Na deze mededeling werd de uitzending
onderbroken. Toen deze hervat werd, werd
verklaard, dat veldmaarschalk Songgram
nog steeds premier was.
De door het leger en door de marine ge
controleerde radiostations te Bangkok zon
den verschillende boodschappen uit.
Het door het leger van maarschalk Song
gram gecontroleerde radiostation beweerde
„een opstand van dissidente elementen" de
kop te hebben ingedrukt. Het radio-station
van de marine beweerde, dat er een „wrede
strijd" was ontstaan, nadat het leger zich
verzet had tegen de marine, die „haar
plicht tegenover de natie" trachtte te doen.
De politie bezette het postkantoor en de
radio- en luchtverbindingen met de rest
van het land werden verbroken.
De gevechten begonnen 48 uur nadat
maarschalk Songgram had bekend gemaakt
dat door suel optreden een complot, om zijn
regering omver te werpen, „volledig de kop
was ingedrukt". Donderdag werd de nood
toestand afgekondigd.
Van gezaghebbende zijde te Bangkok werd
vernomen, dat Donderdag en Vrijdag 24
verdachten drie gepensionneerde leger
officieren en 21 Chinezen, die communisten
zouden zijn tijdens politie-overvallen
zijn gearresteerd. Onder de aangehouden
officieren bevindt zich een vroegere minis
ter van defensie, luitenant-generaal Luang
Chira Vichit Songgram.
Maarschalk Songgram, die in 1947 na een
militaire staatsgreep voor de tweede maal
aan de macht is gekomen, verklaarde Vrij
dag dat er veel teveel gewicht aan het com
plot is gehecht. De regering „vertrouwt ten
volle" de orde te kunnen handhaven en het
land te kunnen vrijwaren voor de „kuipe
rijen van ontwrichtende krachten".
Zondag is een regeringscommuniqué ver
schenen, volgens hetwelk een verzoenings
commissie is ingesteld om het „misver
stand" uit de weg te ruimen, dat aanleiding
is geweest tot gevechten tussen groepen van
het leger en van de marine. De betrokken
marine-eenheden zijn teruggetrokken en
het ziet er naar uit, aldus het communiqué,
dat de gevechten in hevigheid afnemen,
United Press deelt uit Bangkok mede dat
de regering van Siam volgens een officieel
communiqué de situatie hedenmorgen
meesier was. De revolte-poging waaraan
blijkens dit communiqué behalve door per
soneel van de vloot ook door groepen bur
gers werd deelgenomen, is na gevechten die
36 uur voortduurden, bedwongen, zo heet
het. Slechts enkele groepen burgers die zich
verschanst hebben in openbare gebouwen,
verdedigen zich nog tegen het leger en de
politie, die hen verwoed bestoken.
Belangstelling voor de ruwe zee
Zondag woedde een krachtige Zuidwester
storm en waarschijnlijk daardoor kwamen
in Zandvoort veel gasten met tram en trein
die het machtige schouwspel van een ruwe
zee wilden zien. De moed hiervoor nodig,
want het was door het hevige stuiven van
het zand bijna onmogelijk het strand te
bereiken, werd ruimschoots beloond, want
de hoge witgekuifde golven kwamen bijna
tot aan de voet van de duinen. De storm,
die vooral bij overkomende buien in zware
windstoten uitschoot, maakte echter een
verblijf op het smalle strookje strand verre
van aangenaam.
Ook een betere huisvesting gewenst
In de afdelingen van de Haarlemse raad
is ook over de Stadsbibliotheek gesproken.
Op de gestelde vragen antwoorden B. en
W.:
Inderdaad wordt in Engeland en Amerika
drukker gebruik gemaakt van de bibliothe
ken dan in Nederland, vooral ook omdat
daar alle mogelijke sensatielectuur, crimi
nele romans, cowboy-lectuur, detective
romans, amusementslectuur opgenomen en
gretig afgenomen wordt, welke voor Ne
derlandse leeszalen niet toelaatbaar ge
acht wordt en welke wij aan winkelbiblio
theken overlaten met de gevolgen, die ons
het rapport van de Maastrichtse enquête
commissie heeft getoond. De overheid be
schouwt in deze landen, alsook in Scandi
navië, de bibliotheek zowel als een onmis
baar sociaal-paedagogisch instituut als een
factor in de handels-economische structuur
van de staat, die de bronnen verschaft voor
inlichtingen van de meest uiteenlopende
aai'd. Gevolg hiervan is, dat de bibliothe
ken in genoemde landen over prachtig ge
outilleerde gebouwen en boekerijen be
schikken en over budgetten, waarvan die
der Nederlandse een armoedige fractie uit
maken. Aarhus, Denemarken, 125.000 in
woners, ƒ300.000 budget). In Herefordshire
Engeland, met 85.000 inwoners, is alleen al
de jaarlijkse boekenpost 46.000.
De Stadsbibliotheek van Haarlem wordt
in verhouding lot andere bibliotheken in
Nederland zeer druk bezocht; zowel de uit
leencijfers van boeken als van bezoek zijn
voor Nederlandse verhoudingen hoog te
noemen en overtreffen in verhouding tot
de bevolking verre de overeenkomstige
cijfers van die der grotere steden in Neder,
land. Het is natuurlijk toe te juichen als
het bezoek nog meer gestimuleerd wordt,
b.v. door huisbezoek van werfagenten,
maar wel moet men er op bedacht zijn, dat
bij veel meer gebruik van de bibliotheek
de tegenwoordige bediening in de hoofd
bibliotheek te kort zal schieten, omdat
reeds thans op drukke dagen met moeite
de grote aanvraag kan verwerkt worden,
terwijl de gebrekkige loealiteit remmend
werkt. Wel zal het na 1950 zeer wenselijk
zijn de aandacht van de jeugd op de jeugd
bibliotheek te richten en deze jeugdbiblio
theek zal automatisch het nieuwe lezers
corps voor de bibliotheek voor volwassenen
scheppen, vooral indien een nieuw gebouw
de lezers evenzeer zal lokken als het tegen
woordige sommigen afstoot.
Tenslotte, en dit zou de beste oplossing
van het hier opgeworpen probleem zijn: in
een stad van de omvang van Haarlem be
horen 5 a 6 bibliotheek-filialen te zijn ter
spreiding van de gevraagde lectuur. Zodra
deze filialen er zullen zijn, zal het bezoek
met ten minste 100 stijgen, zoals ook de'
vestiging van de gemeentelijke openbare
bibliotheek te Heemstede indirect bewijst.
En hierin voorziet juist het buitenland op
uitnemende wijze: binnen zeer korte af
stand op elk punt in de steden zijn filiaal
bibliotheken te bereiken.
Op de vraag of de doorlopende stijging
van de kosten der Stadsbibliotheek verant
woord is, zeggen B. en W.:
Verantwoord zijn de bibliotheekuitgaven,
indien men in de cultuurwaarde der instel
ling gelooft'. In vroeger eeuwen werden
zelfs in Spanje en Engeland bibliotheken in
het leven geroepen om mercantiele rede
nen, zozeer geloofde men, dat de bibliothe
ken aantrekkingskracht hadden voor de
bevolking en voor buitenlanders (b.v. de
Escuriaalbibliotheek van koning Filips II
van Spanje en de bibliotheek van het Bri
tish Museum). Op kleinere schaal gelden
deze belangen voor onze tegenwoordige
bibliotheken en leeszalen.
Bovendien, de uitgaven voor de biblio
theken in Nederland stijgen om dezelfde
redenen als voor elk ander bedrijf, n.l. om
dat de geldswaarde sterk gedaald is, zodat
men thans voor 10.000 nog niet de boeken
kan kopen, die men vroeger voor 4000
kocht, terwijl de uitgaven aan salarissen en
het overige materiaal ook om deze redenen
naar boven moesten. Waarom zou dat bij
bibliotheken anders zijn dan in andere
branches? De hogere uitgaven voor onze
bibliotheken zijn behalve om bovenge
noemde redenen, geoorloofd omdat biblio
theken gezien moeten worden als instellin
gen, die de resultaten van het onderwijs,
waarvoor jaarlijks honderden millioenen
worden uitgegeven door overheid en parti
culieren, helpen bevestigen met een naar
Heringa Wuthrich
HAARLEM
ELECTRISCHE INSTALLATIES
GRONDVERWARM1NG
(Adv.)
Ex-politieman uit Velsen
in cassatie
Strafvermindering van 15
tot 12 jaar geëist
De Bijzondere Raad van Cassatie behan
delde Zaterdag de zaak tegen de gewezen
politieman A. V. uit IJmuiden.
Volgens het oordeel van de procureur-
generaal bij de Bijzondere Raad zowel als
naar het inzicht van de verdediger stond
V. sterk onder invloed van enige plaatse
lijke kopstukken van de NSB. Hij was
tijdens de bezetting opperwachtmeester bij
de politie te Velsen. In die functie arresteer
de hij anti-Duitse ingezetenen. Zelfs lever
de hij een Joods kindje aan de Duitsers
uit. Slechts één geval was bekend waarin
V. trachtte iets goeds voor een slachtoffer
van de bezetters te doen.
De procureur-fiscaal vond de door het
Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam aan
V. opgelegde vijftien jaar gevangenisstraf
iets te hoog. Hij concludeerde tot een straf
van twaalf jaar met aftrek van voorarrest.
Uitspraak 26 Maart.
verhouding gering bedrag. Het lager-, mid
delbaar- en hoger onderwijs zou voor een
goed deel op den duur waardeloos zijn zon
der de bibliotheken. Ook moeten, voor zo
ver onze Stadsbibliotheek betreft, niet on
derschat worden de waardevolle inlichtin
gen op allerlei gebied, die dagelijks gege
ven worden door het personeel. Bovendien
neemt het gebruik der instelling voort
durend toe (in 1948 stijging met 25000 voor
uitgeleende boeken en 11000 voor bezoek
aan de leeszalen) en mèt die toename zal
ook een zekere stijging van de uitgaven aan
materiaal en salarissen nodig zijn. Tenslotte
stegen sedert 1935 de inkomsten van
17.000 tot 43.000 (1949).
De jeugdbibliotheek zal vermoedelijk in
1950 worden geopend en is thans in voor
bereiding in Het Huis te Zaanen. De bur
gerij zal in de vorming er van betrokken
worden, zodra een behoorlijke loealiteit
voor de jeugdbibliotheek in gereedheid zal
zijn gebracht. Verondersteld mag worden;
dat de burgerij gewilliger zal reageren op
een oproep tot schenking van boeken, in
dien het doel nabij is en de boeken goed
geborgen kunnen worden, hetgeen thans
niet het geval is, daar de bergruimte voor
boeken in Het Huis te Zaanen zowel voor
het filiaal als voor de jeugdbibliotheek alles
te wensen overlaat.
De Vïshal.
Indertijd heeft het plan bestaan om de
Vishal op de Grote Markt te Haarlem
het gebouw is wat het uitwendige aangaat
gerestaureerd tijdelijk te gebruiken voor
eenvoudige exposities. Er is al eens een
pluimvee-tentoonstelling gehouden. Ook
werd er over gedacht om Haarlemse schil
ders de gelegenheid te geven daar te expo
seren om daarmee kopers aan te trekken.
In de raad is nu gevraagd of de moge
lijkheid bestaat de Vishal ter beschikking
te stellen van plaatselijke organisaties voor
de moderne beeldende kunst.
B. en W. antwoorden daarop evenwel
dat het de bedoeling is de Vishal te be
stemmen voor uitbreiding der Gemeente-
Bibliotheek, met leeszaal en kinderlees
zalen. Daaruit blijkt dus dat B. en W. het
plan dat daarvoor al jaren geleden bestond,
opnieuw ter hand genomen hebben. B. en
W. zullen binnenkort met voorstellen aan
de raad komen.
Ook bestaat al lang het plan om op de
Grote Markt een nieuw gebouw voor de
bibliotheek te vestigen, daar de tegenwoor
dige huisvesting op het Prinsenhof te klein
is geworden. Bovendien heeft het Stadhuis
uitbreiding van localiteiten nodig. Door de
tijdsomstandigheden zal de verwezenlijking
van dat denkbeeld nog wel enige tijd op
zich laten wachten.
De kogel door de kerk
Butlin-vacantie-oord
komt er
Naar wij van de Commissie tot voor
bereiding voor de stichting van een
Butlin-vacantie-oord te Zandvoort ver
nemen heeft de Minister van Weder
opbouw en Volkshuisvesting thans
officieel bericht dat medewerking zal
worden verleend aan de totstand
koming van een Butlincamp te Zand
voort.
De voorbereiding tot de bouw zal onmid
dellijk ter hand worden genomen en de op
dracht aan de architecten Clim Meyer te
Zandvoort, H. van Putten te Bussum en ir.
A. van der Steur te Rotterdam tot het ont
werpen van de paviljoens en dienstgebou
wen is binnenkort te verwachten.
Zodra de plannen een concrete vorm
hebben aangenomen, zullen zij met alle
verdere informaties ter kennis van de ge
meenteraad worden gebracht, opdat deze
met volledige kennis van zaken zal kunnen
beslissen omtrent de ter beschikking stel
ling van de gronden.
In het begin van Maart zal de voorzitter,
burgemeester mr. H M. v. Fenema, en een
lid van de commissie in Londen met de heer
W. Butlin en zijn staf voor de vraagstukken
die thans aan de orde komen gaan confe
reren.
Het ligt in de bedoeling het vacantie-
oord dat een oppervlakte van 15 bunder
zal hebben te stichten in paviljoen-
vorm. Verschillende logeerpaviljoens met
een totale capaciteit van 1500 bedden zullen
aan de duinzijde worden gebouwd en de
centrale gebouwen voor recreatie, de eet
zaal en het theater zullen aan de Boulevard
verrijzen met uitzicht op zee.
e commissie is ervan overtuigd, dat
door de stichting van dit bedrijf Zandvoort
een geheel nieuwe en bijzondere attractie
rijker zal worden, welke de groei en de
bloei van deze badplaats zeer zal bevor
deren.
Burgemeester verheugd.
Wij hadden naar aanleiding van dit be
langrijke besluit nog een kort onderhoud
met burgemeester Van Fenema, aan wiens
doorzettingsvermogen het in hoofdzaak te
danken is. dat Zandvoort thans een vacan-
tie-centrum naar Butlin's voorbeeld zal
krijgen. De burgemeester toonde zich uiter
mate verheugd, dat thans de laatste belet
selen die de bouw nog in de weg stonden,
zijn weggenomen, en deelde mede, dat
spoedig met het voorbereidende grondwerk
zal worden begonnen.
Na zijn terugkeer uit Londen hoopte de
burgemeester in staat te zijn interessante
mededelingen te doen.
D. W. Brogan, De vrije staat Ver
taald door T. S. Varekamp L. J.
Veen's Uitgeversmaatschappij
N.V., Amsterdam.
Professor Brogan van Cambridge geeft
„Enkele beschouwingen over de practische
waarde" van de vrije staat in dit boekje,
dat in vertaling als nummer VI deel uit
maakt van de serie Lux et Humanitas. Zijn
beschouwingen, die hij gericht heeft tot de
verstandige Duitsers, „die moeten bestaan",
zijn in werkelijkheid waarschijnlijk van
meer waarde voor hen, die altijd geleefd
hebben in de vrije staat, of wel een van de
Westerse democratieën. Hij betoogt met de
nuchterheid, die gevergd wordt wanneer
men onvolkomenheden wil aanvaarden uit
de overtuiging, dat andere oplossingen de
toestand alleen zouden verergeren. Zijn
sterkste punt: dat in de staat waar men de
energieën vrij laat hun eigen richting te
kiezen reserves worden gekweekt, die in
tijden van nood door concentratie de ge
meenschappelijke kracht onverwacht, en
voor buitenstaanders onbegrijpelijk, groot
maken dat punt zal niet genoeg spreken
tot een volk, dat haast heeft bij het bouwen
van een nieuwe basis voor zichzelf. Het is
wel overtuigend voor degeen die het ver
schijnsel kent. om zijn ervaring te verhelde
ren; en het betoog is goed om het vertrou
wen te vernieuwen in een staatsvorm, die
met zijn tekortkomingen de zoeker naar
volmaaktheid pleegt te prikkelen tot het ver
langen van strammer, minder schipperend
en verkwistend bestuur.
Het betoog is niet te strak opgezet, het
argument wordt eerder verteld dan uiteen
gezet, wat bij het onderwerp past. Men mag
veronderstellen dat het Engelse origineel
aanzienlijk leesbaarder is geweest dan deze
vertaling al is, die vaak weinig taalgevoel
toont: en wie verantwoordelijk is voor de
correctie van deze tekst hoort zich ernstig
te schamen.
S. M.
2. De huisknecht van Hotel Modernissimo was:
zó verdiept in het zindelijk aanvegen van de
stoep, dat hij helemaal niet merkte dat hij
Panda mee-veegde maar Panda, die hard op
de grond viel, merkte het wel, en hij riep boos:
„Zeg kun je niet uitkijken?" „Hè'? Wat? Ja?"
vroeg de huisknecht, die hem nu pas voor het
eerst zag. Ja!zei Panda, nog steeds boos.
Mag ik hier soms niet rustig zitten? Het Is al
erg genoeg dat ik geen betrekking kan vinden!
Maar daarom hoef ik nog niet als oud vuil opzij
geveegd tc worden!" Ja blijkbaar was Panda
nogal uit zijn humeur, want zo is hij anders
nooit. Maar de huisknecht, die Floortje heette
en een rustig, vriendelijk karakter had, nam het
niet- kwaad op en vroeg zelfs. „Kan ik iets voor
je doen?" „Ja!" zei Panda, „weet u een betrek
king voor me?" „O zeker," sprak de brave
Floortje, alsof hel cle gewoonste zaak van de
werela was. „Ga hier binnen maar eens met de
di-ectcur praten. Die heeft wel iels voor je
Dat liet Panda zich geen twee keer zeggen.
Cultureel contact tussen
Duitsland en Nederland
Uitwisseling van personen
en groepen
In een te Düsseldorf begonnen interna
tionale conferentie voor de bevordering van
de culturele relaties tussen de Britse zóne
van Duitsland en de landen van West-
Europa heeft de voorzitter van de Neder
landse culturele contactcommissie voor
Duitsland, mr. W. Verkade, een uiteenzet
ting gegeven over de wijze, waarop van
Nederlandse zijde het contact wordt onder
houden.
Mr. Verkade zeide, dat de commissiè het
werk van niet minder dan 25 organisaties
coördineert. Van groot belang noemde hij
de opgerichte culturele centra in Duitsland.
Hij vertelde verder dat het Nederlandse
comité de bedoeling heeft Nederlandse op
voedkundigen in de gelegenheid te stellen
paedagogische instituten in Noord-Rijn-
land-Weslfalen te bezoeken. Bovendien
zullen verschillende Nederlandse groepen
in de komende maanden de cursussen
aan de Duitse jeugdcentrale te Vlotho vol
gen. Daartegenover worden groepen Duit
sers uitgenodigd voor bezoeken aan Neder
land, waar in het bijzonder de volkshoge
scholen de deelneming van Duitse leerlin
gen zeer op prijs stellen.
In de wintermaanden worden thans
maandelijks tachtig personen naar Duits
land uitgezonden, een aantal, dat in de
zomermaanden tot 120 zal worden uitge
breid. Het leidend beginsel van het werk
der contactcommissie is, die groepen en
personen in haar actie te betrekken, die
zelf een grote invloed in Duitsland hebben,
zoals vakverenigingsleiders.
Mr. Verkade maakte ook melding van de
contacten, die door Katholieke en Protes
tantse groepen rechtstreeks met verwante
groepen over de grenzen worden gelegd en
hij zeide voorts, dat de commissie speciale
grenscontacten in het leven heeft geroepen
tussen Nijmegen en Kleef, Limburg en
Aken, en Twente en Munster.
Zweefspoor. Een plan voor het bouwen
van een zweefspoor, die de reiziger met
een snelheid van 260 km per uur van
het vliegveld van Londen naar het
centrum van de stad zou brengen is aan
de Britse minister van vervoer voorge
legd. De wagon zou opgehangen wor
den aan een kilometer lange metalen
rail en de vorm hebben van een torpe
do. Hij zou voortgedreven worden door
twee schroeven, één aan elk uiteinde.
De ontwerper van dit voertuig, George
Bennie uit Glasgow, is van mening, dat
zijn zweefspoorwagen 3000 reizigers per
uur kan vervoeren. De bouwkosten
zouden „slechts" ze\; millioen pond
sterling bedragen. Edn ondergrondse
spoorweg voor hetzelfde traject zou 33
millioen pond kosten.
Professor verdwenen. Prof. Sedlaczek, di
recteur der gieterijen van Unterwiel-
lenborn in Thüringen, de voornaamste
metaalfabriek in de Sovjetzöne, wordt
sinds enkele dagen vermist, aldus een
bericht van de voorlichtingsdienst van
het Britse militaire bestuur. Volgens
geruchten zou hij aangehouden zijn. In
het Britse communiqué wordt er op
gewezen, dat professor Sedlaczek tijdens
het naziregiem werd benoemd tot „be
wapeningsleider" en dat Hitier en Speer
hem de titel van professor hebben ver
leend.
Omwenteling. De nationale radio van Pa
raguay maakt bekend, dat de voorlopige
president, generaal Raimonde Rolon,
afgezet is „door een burgerlijke en mi
litaire beweging". Generaal Rolon was
31 Januari tot voorlopig president be
noemd na een legen-evolutie. Hij is
thans geïnterneerd. Felipe Molas Lopez,
die voorlopig het presidentschap van
Paraguay aanvaard, heeft medegedeeld
dat 18 April a.s. presidentsverkiezingen
zullen worden gehouden.
In de wolken. De internationale bond voor
luchtvaart heeft het wereldrecord voor
modelvliegtuigen erkend van A. Was-
silyef, een Moskouse scholier. Zijn toe
stel bleef 41 minuten onafgebroken in
de lucht, dat is tien minuten en 44
seconden meer dan het vorig wereld
record.
Bergplaatsen. Het hoofdkwartier van het ;rtr
Amerikaanse leger in Duitsland heeft jgg®
bekend gemaakt, dat het met ingang ücht'
van 1 Maart voor Amerikanen en ander ipaar
Ee
Vc
gew-
In oi
daeh
van
terre
••old
lemr
He
:0!H'
foor
lanu
Si oi
Me
ribu
leeft
d;
GE
|A. V
BE'
ie V
Ier C
BE'
Ha
eger
-E.
reld-
ov:
Re
"ilhe
Ze
hsth
««np
geallieerd militair personeel verboden
zal zijn auto's te bezitten met inge
bouwde of geheime bergplaatsen.
Staatsdruk. De Bulgaarse nationale ver
gadering heeft een wet aangenomen,
volgens welke alle drukkerijen en uit}
geverijen in Bulgarije genationaliseerd
zullen worden.
19.1
-2.3(
ding
•15 u
Gen
Uur
Ier g
PiOSCL
