Haarlem's Dagblad | 1949 | 21 maart 1949 | pagina 6

Een appèl aan Europa

Natuurschoon in de bollenstreek
maakte plaats voor kale vlakte

Ons land moet binnen vijf jaar werk
hebben voor nog 300.000 man

MAANDAG 21 MAART 1949

'4

Open velden, rechte wegen, lintbebouwing

Zoals overal, worstelt men ook in de Bollenstreek met het probleem van de jeugd-
baldadigheid. Er is niet voldoende speelgelegenheid voor de kinderen. Het drukke
verkeer langs de wegen maakt de straat als speelterrein te gevaarlijk. De bewoners
van de bollendorpen missen vrijwel iedere gelegenheid tot ontspanning.

Men zou zich dit kunnen voorstellen, wanneer het hier vlak polderland betrof. Maar
anders wordt het wanneer men weet, dat de streek tussen Haarlem en Leiden eens
beroemd was om haar natuurschoon, om haar dichte bossen, ongerepte duinen, en de
prachtige buitenplaatsen met hun tuinen, parken en waterpartijen.

Een kroniekschrijver verhaalt, hoe men van Leiden naar Haarlem zou kunnen gaan,
zonder de grond te raken, zo dicht was de bebossing. Het wemelde er van wild. De
torens der oude jachtverblijven, Teylingerburcht en Dever, herinneren er nog aan,
evenals de naam van de buurtschap Lapinenburg te Hillegom.

De tocht van de bloemenstad naar de zoveel mogelijk buiten, en ravotten kan

sleutelstad onder het groen geboomte was
alleszins de moeite waard, en, naar d<
Camera ons vertelt, wisten de Leidse stu
denten daar alles van. Gedurende de laatste
honderd jaar is er echter ontzaglijk veel
veranderd.

Prachtige buitenplaatsen verdwenen de
een na de ander. Sixenburg en Meeren-
burgh onder Lisse, Veenenburgh, Elsbroek,
Meer en Dorp, Weeresteyn, Horstendael, ze
vielen onder slopershanden.

Waar eens de mooie buitenplaats Veenen
burgh was gelegen, omringd door prachtig
woest duinterrein, met een stil vijvertje in
een duinpan, fraaie tuinaanleg en uitge
strekte percelen bos, loopt nu een hoogge
legen asfaltweg tussen de vlakke vierkanten
der bollenvelden, doorsneden met rechte
sloten. Letterlijk niets herinnert meer aan
het natuurschoon van voorheen. Het statige
huis „Elsbroek" eens bewoond door de be
kende industrieel Wilson, en waar, naar de
overlevering vertelt, Rembrandt meermalen
de gast was van burgemeester Six, (zijn
„bruggetje van Six" zou hier tot stand ge
komen zijn) is met de grond gelijk gemaakt.
„Elsbroek!" roept de conducteur van de
bus. maar wie naar buiten ziet, ont
waart alleen een rij huizen zonder smaak
of stijl opgetrokken, een paar bollenschu
ren, en daarachter de kale vlakte, die
slechts enkele weken per jaar verandert in
een bloementuin. Alleen de verre duinen
rij in het Westen herinnert er aan, dat nog
niet eens zo heel lang geleden de duinen
ditzelfde Elsbroek insloten.

Van „Meer en Dorp" tot

Meerdorpstraat

In het centrum van Hillegom ligt een
omplex arbeiderswoningen; smalle stra
in, kleine huisjes eerst, dan wat breder
en moderner, met een paar schrale
boompjes. Op deze zelfde plek trof men
vroeger het grote herenhuis „Meer en
Dorp" door welks ramen men kon uitzien
over het Haarlemmermeer. Het was een
kapitale buitenplaats met een zeer mooie
vijver en sierlijk aangelegde plantsoenen,
van eeuwenoude bomen omgeven. Het is
alles volkomen met de grond gelijk gemaakt
Al wat er aan herinnert is de Meerdorp
straat- een der armelijkste, nauwste,
lelijkste straatjes van het dorp Hillegom.

„Treslong" is nog het langst blijven
staan. Toen het eigendom van de gemeente
Hillegom werd, maakte men van het voor
terrein een, zij het bescheiden, wandel
park. Na de bezettingsjaren was er nog een
kale, platgetrapte en omgewoelde vlakte
over. Thans zal deze in een lusthof worden
herschapen; volgend jaar wordt er de
fraai aangelegde demonstratietuin van het
Bloembollenvak geopend.

Al wat in Hillegom nog herinnert aan
het vroeger schoon is de Hoftuin (een klein
wandelpark voor het Raadhuis), het Mo
lenduin, eveneens tijdens de bezetting
grondig bedorven, en de Sixlaan met haar
statige bomenrij, waaronder in het voor
jaar tulpen en hyacinten hun kleuren ten
toonspreiden. Maar het is alles, niet alleen
bescheiden, maar ook „wandelpark". Niet
op het gras lopen, kinderen aan de hand
houden, geen honden los laten lopen....
kortom, de jeugd houdt men er maar liefst

Het statige buiten „Elsbroek" aan de
Hereweg onder Hillegom, zoals het, omge
ven door bossen en tuinen, tot 1870 was.

Voetbal

Oostelijk elftal samengesteld

Het Oostelijk elftal, dat Woensdagavond 23
Maart op het „Haarlem"-terrein tegen een
Nederlands bondselftal zal uitkomen, is voor
deze wedstrijd, welke als oefenmatch geldt
voor de komende semi-interland wedstrijd
tegen Noord-Oost Frankrijk op 3 April te
Nijmegen, als volgt samengesteld:

Doel: Koers (Hengelo): achter: A. Dekker
(Heracles) en Albers (Vitesse); midden:
Möring (Enschedé), Willemink (Heracles) en
Absen 'Hengelo); voor: Bloemendaal (Go
Ahead) De 'Ruiter (Enschedé), Van der
Meer i Wageningen). Van der Eist (Theole)
en Langwenus (WVC).

Wegens de komende wedstrijden om het
kampioenschap van Nederland waren de
AGOVV-spelers Hanskamp en Dijkstra niet
beschikbaar.

Terrasvogels startte
met een gelijk spel

Vóór aanvang van de degradatie-wed
strijd Terrasvogels—ZRC werd één minuut
stilte in acht genomen voor de Terrasvo-
gelspeler Jan Rusman, die in Indonesië
gesneuveld is.

De eerste ontmoeting in deze competitie
heeft de Vogels één winstpunt opgeleverd.
Zij eindigde in een puntloos spel. Wel werd
er door beide partijen één doelpunt ge
scoord, doch het doelpunt van ZRC werd
door de scheidsrechter op advies van een
der neutrale grensrechters geannuleerd en
dat van Terrasvogels ging door buitenspel
verloren.

Vooral na de rust kreeg de thuisclub
tal van goede kansen. In eerste instantie
voorkwam de stevige achterhoede van ZRC
doelpunten, doch daarnaast stond ook het
houtwerk meer dan eens een doelpunt in
de weg.

ze er zeker niet.

Zaken gingen voor

De zakenmensen in de Bollenstreek heb
ben indertijd alleen maar met een zakelijk
oog de mogelijkheden van de streek be
keken. Als monument van de triomf hun
ner zakelijkheid rijst de kalkzandsteenfa
briek met haar dubbele schoorsteen trots
in het kale, platte landschap omhoog.

De Bollenstreek is thans een lelijke
streek geworden. Buiten het bollenseizoen
is er niets te beleven. Sassenheim heeft
z'n „Park" en Lisse z'n „Keukenhof" (par

ticulier bezit). Hillegom heeft helemaal
geen gelegenheid tot ontspanning, tenzij
men een gezapig wandelingetje langs de
bloemperkjes daaronder rekenen wil. Wie
zich uit de bebouwde kom verwijdert,
komt terecht op een der langgestrekte, kale
wegen tussen de eindeloze bollenvelden.
Wie met z'n kinderen een dag' uit wil, komt
niet dichter in de buurt klaar dan Groe-
nendaal of het zeestrand.-. ook nog altijd
ten minste een uur fietsen ver.

Zo heeft het voorgeslacht de Bollenstreek
vernield. Zo heeft men het jonge geslacht
alle mogelijkheid tot lichamelijke ontspan
ning benomen. Zelfs een behoorlijk voet
balveld is er niet. Het Concordia-terrein
wordt door een bouwplan bedreigd, de
V. V. Hillegom heeft niet dan met grote
moeite haar terrein voorlopig kunnen be
houden, de V. V. Hillinen moet het ook
maar met één veldje stellen. Er zijn plan
nen voor een sportpark.maar het is
alles nog toekomstmuziek.

Grote bedragen en veel moeite en zorg
worden thans besteed aan een plantsoen-
aanleg. Moeizaam zoekt men naar terrei
nen voor kinderspeelplaatsen. En op de
plek, waar een halve eeuw geleden de
stropers naar hartelust achter het wild
heen zaten, zien thans de moeders met
bevend hart hun kinderen de straat op
gaan, waar langs het snelverkeer raast.

„Je kunt de vooruitgang niet tegenhou
den" was het argument, waarmee voor
heep ieder pleit voor behoud van natuur
schoon in de kiem werd gesmoord. Men
heeft de vooruitgang wel duur moeten be
talen!

De Hoofdstraat te Hillegom anno 1819.

Korfbal
Twaalftallen van S.V. voor
de beker uitgeschakeld

Sport Vereent I heeft tegen D.E.D, een
goede partij korfbal gespeeld onder uit
stekende leiding van Siebenlist. D.E.D.
nam vrij spoedig de leiding (0-1) en stond
deze tot de rust niet meer af. Na de rust
vergrootte D.E.D. de voorsprong, ondanks
een sterk overwicht van „Sport Vereent".
De tweede aanval van „Sport Vereent" was
beter dan de eerste: B. Vink verkleinde de
achterstand tot 2-1 en toen drie minuten
voor het einde een heer van D.E.D. de bal
uit de handen van Dr. Kaayk sloeg, schoot
deze speler de toegewezen strafworp in
(2-2). In de laatste seconde sleepte D.E.D.
op meer handige dan fraaie wijze de over
winning uit het vuur.

Oosterkwartier 2 zette zijn bekerserïes
goed voort; thans werd met 4-0 van Sport
Vereent 2 gewonnen, dat tot circa 15 mi
nuten voor het einde de stand 0-0 had ge
houden.

Waiervliet kon eindelijk weer eens een
4-2 overwinning behalen, waarvan Oos
terpark 2 het slachtoffer werd. Reeds spoe
dig had Fr. Möhlman succes, waarna Oos-
terpark gelijk maakte. J. Broeksma en E.
v. Lange brachten daarna de stand op 3-1.
Via 3-2 werd het door A. de Vries 4-2.

De wedstrijd Olympia 2-Aurora 2 werd
uitgesteld.

In de wedstrijden om de landstitel
kwam een verrassende uitslag uit de bus:
Blauw Wit I werd op eigen terrein met
4-2 door de kampioensploeg uit het Oos
ten, Rigtersbleek, verslagen. Als excuus
kan gelden dat Blauw-Wit met enige in
vallers (sters) moest uitkomen.

Een fraaie prestatie van „Rigtersbleek"
om het technisch beter spelende Blauw Wit
te slaan.

De overige uitslagen:

Tweede klasse: AW-KCN 3-4, Fortuna-
Luto 2-15 (Luto promoveert naar de eer
ste klasse).

Res. 2de klasse: Blauw Wit 3-A'dam Zuid
2 4-3, ZKV 2-Rohda 2 t.a.

Zilveren korf: KZ 1-Westerkwartier 1
4-6, Wesetrkwartier 2-DTV 2-4, SVK-
Blauw Wit 2 uitgesteld.

Z. N. v. d. D.: A'mum 2-Archipel 2 2-4.
TCNH-DDV t.a. DTV 2-Westerkwartier 3
4-5. Rohda 4-DED 2 uitgesteld. OBZB-
DTV 3 9-0, Groen Geel 2-SW 2 1-6.

Selectiewedstrijden

Zondag wordt op het terrein van „Wes
terkwartier" te Amsterdam een technische
korfbaldag gehouden ter voorbereiding
van de wedstrijden tegen België. Hieraan
nemen deel twee Noordhollandse ploegen,
een Zuidhollandse ploeg, alsmede een com
binatie Noord-Oost-Zuid.

Het programma luidt als volgt: 10-11
uur: Noordholland aNoordholland b;
11.15-12.15 u.: Zuidholland—Noord-Oost-
Zuid; 1.30-2.30 uur: Noord-Oost-Zuid—-
Noordholland a. 2.45-3,45 uur: Noordhol
land bZuidholland.

In Noordholland b is o.a. opgesteld: J.
Starink jr. van Oosterkwartier.

Uit de Haarlemse bond

In de Haarlemse Koffbalbond zijn ge
deeld: Ere wed Strijd: Aurora 1—HKB-
twaalftal 4-4. Stadseditietoeker: Animo
Ready 2-Oosthoek 1 2-3. Tweede klasse:
Oosterkwartier 5Qndèr Ons niet ge
speeld: S V 3Oosterkwartier 4 4-6. Der
de klasse: Oosthoek 3Animo Ready 3 0-6.
Watervliet 5—THB 3 10-0. Adspiranten:
Tweede klasse: Haarlem bAürora b 3-0,
SV a—N. Flora b 12-1. Derde klasse:
Haarlem d—Animo Ready b 0-3; Oosthoek
bOosterkwartier d 0-3.

Badminton

Duinwyck won van Heemstede

De return-wedstrijd Duinwyck—Heemstede
is in de Tetterodeschool te Haarlem ge
speeld.

Ook in deze ontmoeting behaalde Duin
wyck de zege (6—2). Vooral de partij
mevrouw Visser en de heer Bolleman tegen
mevrouw Smit en de heer Stokvis was
uitermate spannend, temeer omdat eerstge-
noemden met 13—20 achter stonden. De uit
slagen waren:

Herendubbel: Stokvis en Smit tegen Ten
Oever en Tn 't Hout 14—21; Kwak en De
Haan tegen Wanningen en Bolleman 621.

Damesdubbel: Smit en De Haan tegen Vis
ser en Klein Schiphorst 2116; Stokvis en
De Haan tegen Verhoef en In 't Hout 2111.

Gemengd dubbel: Stokvis en Kroslcinsky
tegen In 't Hout en Wanningen 6—21; De
Haan en Kwak tegen Verhoef en Ten Oever
12—21; Smit en Smit tegen Klein Schiphorst
en In 't Hout 16—21; Smit en Stokvis tegen
Visser en Bolleman 20—21.

Klaverjasbond Fabrieks- en
Bedrijfsverenigingen

De Haarl. Klaverjasbond voor Fabrieks-
en Bedrijfsverenigingen speelde voor de
tweede maal met suces een competitie. De
eindstanden zijn als volgt:

Afd. A: 1. Johez 339434 p.; 2. D.S.H. 1
332474 p.; 3. Boru 1 323670 p.; 4. Spoorboys 1
321522 p.; 5. Nederland 313723 p.

Afd. B: 1. D. S. H. 2 329803 p.; 2. Spoorboys
326236 p.: 3. H. D. 323512 p.; 4. Boru 2 318848
p.; 5. D. S. H. 3 315192 p.

Rugby

Nederland-

jië 3—6

De Belgen wonnen de Zondagmiddag in
Amsterdam-Noord gespeelde rugbywedstrijd
tegen Nederland met 63, ondanks het feit,
dat de Nederlandse ploeg, vooral in de eerste
helft sterk in de meerderheid was.

Een prijs van f 15.000 is bij de heden
gehouden trekking der Staatsloterij gevallen
op nummer 5449.

Biljarten

Nobels kampioen van Haarlem

In de afgelopen dagen is in hótel „Hof van
Holland" een tournooi gehouden om het
kampioenschap van Haarlem, eerste klas B
(35/2). Nobels van de biljartclub „Hof van
Holland" werd kampioen. Het tournooi-ge-
middelde bedroeg 7.35, hetgeen hoger is dan
vorig jaar.

De uitslagen luiden,:

Van 't Hof 225 14 91 16.07

v. d. Broek110 - 14 33 7.85

Willemse 182 25 45 7.28

Groenendijk 225 25 30 9.

Perukel 97 20 24 4.04

Swart 225 20 26 11.25

Nobels 225 26 29 8.65

Noort 196 26 45 7.34

Groenendijk172 24 43 7.16

Swart 225 24 32 9.37

v. d. Broek225 35 34 6.34

Willemse 140 35 40 4.—

Nobels 225 29 26 7.75

Van 't Hof 195 29 35 6.72

Swart 225 28 31 8.03

Noort 158 28 32 5.64

Willemse 174 33 41 5.27

Noort 225 33 27 6.81

Perukel 225 27 40 8.53

v. d. Broek197 27 26 7,29

Nobels 225 27 29 8.33

Groenendijk 170 27 20 6.29

Van 't Hof 225 25 34 9.—

Perukel 177 25 34 7.03

Swart 225 18 65 12.50

Willemse 122 18 38 6.77

Van 't Hof 172 25 32 6.18

Groenendijk 225 25 29 9.

Noort 225 38 19 5.92

v. d. Broek196 38 26 5.15

Nobels 166 27 24 6.14

Perukel 225 27 23 8.33

Groenendijk 225 33 29 6.81
Van den Broek 217 33 34 6.57

Van 't Hof 225 14 56 16.07

Willemse 70 14 17 5.

Noort 187 18 42 10.38

Perukel 225 18 64 12.50

Nobels 225 17 63 13.23

Swart 89 17 21 5.23

De eindstand luidt:

Nobels 6 1516 185 63 8.19

Swart 5 1415 179 65 8.27

Groenendijk 5 1467 197 43 7.44

Van 't Hof 4 1420 147 91 9.65

Perukel 4 1283 172 64 7.45

Noort 3 1432 202 45 7.08

Van den Broek 1 1268 218 34 5.81

Willemse 0 1086 188 45 5.77

Handbal

Districtswedstrijd leverde succes
voor het Westen op

In de districtswedstrijden boekten de
West.-A ploegen het beste resultaat: de da
mes speelden 11 en de heren wonnen van
Noord met 83. Vooral laatstgenoemde
wedstrijd gaf een op een vrij hoog peil
staand spel te zien met een overwegende
meerderheid van West. Aanvankelijk liet
het zich aanzien, dat de Noorderlingen het
heft in handen zouden nemen. Enkele aan
vallen kwamen van hun zijde, doch na de_
eerste verkenning van krachten was het
grotendeels West, dat de klok sloeg. Rust
ging met een voorsprong van 31 in. In het
begin der tweede helft volgde voor Noord
een opleving. Enkele gevaarlijke schoten
werden door doelverdediger Benjamins

De Zuidelijke IJseimeerpolders kunnen 100 millioen
deviezen per jaar opbrengen

In Economisch-Statistische Berichten
vinden wij een belangrijk artikel van ir.
V. J. P. de Blocq van Kuffeler, oud-direc
teur-generaal der Zuiderzeewerken.

Hij betoogt daarin dat algemeen de over
tuiging bestaat, dat voor onze economische
toekomst voortgezette industrialisering uit
komst zal moeten brengen, maar evenzeer,
dat de taak voor onze industrie, om in de
lopende 5-jarige periode aan ruim 300.000
arbeiders werk te verschaffen en. haar
evenredig deel in het tekort op de handels
balans te dekken, zwaar is.

En die taak zou nog aanzienlijk worden
verzwaard, wanneer niet de landbouw voor
verhoging van onze agrarische productie
zorg droeg. De landbouw toch placht on
geveer van onze export te leveren en
brengt het grootste deel van het voedsel
voor onze bevolking voort. Uitbreiding der
agrarische productie moet dus de gelegen
heid scheppen voor een evenredige ver
hoging van onze land'bouwexport er
voedselproduceren voor ons bevolkings
accres; geschiedt dit laatste niet, dan zal
meer voedsel moeten worden geïmporteerd
en de taak van de industrie bij het sluitend
maken van onze handelsbalans worden
verzwaard.

De Zuidelijke IJseimeerpolders zouden
bij de huidige prijsverhoudingen per jaar

(Blauw Wit) gestopt. Meestal echter gaf de
West-verdediging geen kans voor de tegen
standers, om door te breken. Heel goed was
het rustige spel van Jan Meyer, de links
achter, terwijl ook de broers Stomp hun
mannetje stonden. Slecht speelde daaren
tegen T. Erdman, die het dikwijls te kalm
opvatte. In de voorhoede waren vooral Her-
rema en De Jong de stuwende krachten. Bij
Noord liet slechts de doelverdediger Noord
berger aardige staaltjes van zijn kunnen
zien. Hun voorhoede speelde veel te een
voudig en meestal egoïstisch, waardoor men
zelden een mooi opgezette aanval en door
braak zag. De eindstand 83 gaf een juist
beeld der krachtverhoudingen.

De dameswedstrijd was verre van fraai.
Het peil kwam niet boven dat van een mid
delmatige eersteklas wedstrijd uit. Opval
lend waren de vele technische tekortko
mingen zowel van West-A als van Noord.
Er waren slechts enkele speelsters, die be
hoorlijk werk lieten zien, waarvan in de
eerste plaats de doelverdedigster van Noord,
mej. Huisman genoemd moet worden. De
linksachter van West, mej. Klinkenbijl
(Zeeburg) viel op door haar goede opstel
len en ook mej. Sieverds (Concordia) deed
in de voorhoede goed werk. Jammer al
leen, dat zij op de rechtervleugel te weinig,
in het spel betrokken werd. Evenals bij de
heren van Noord was ook hier het samen
spel te doorzichtig om resultaten af te wer
pen. Het enige doelpunt, dat door Noord
werd gemaakt, ontstond na een fout van de
West-verdedigster, die in de eerste helft een
houdbare bal door de vingers liet glippen.
Vijf minuten na de rust maakte West door
mej. E. Dammers de gelijkmaker, doch ver
der kwamen zij niet, ondanks een klein
overwicht. Wel kon mej. E. Sieverts kort
voor het einde van de wedstrijd nog doel
punten, doch de scheidsrechter besliste een
dubieus geval van cirkelbal, waardoor de
stand gelijk bleef.

De uitslagen van in Haarlem gespeelde
wedstrijden waren:

BGV II—Rood-Zwart II dames 10;
ConcordiaBGV junior heren 41. Bato I
Rapiditas I dames 73. Bato IIRapidi-
tas II dames 41. BatoRapiditas heren

Als men zo eerlijk mogelijk de indruk- te bouwen op de oude fundamenten? Be
ken wil weergeven, die zich achter elkaar palen wij er ons werkelijk toe te scher-
hebben opgedrongen wanneer men een men met de prestaties van onze voor
tijdje in Wenen is geweest, dan zijn dat in ouders en is onze scheppingskracht uit- - -
deze volgorde: weemoed, bewondering en geput? Zijn dit de laatste levenstekens van welvarender uitzag dan de stad met al zijn
twijfel. Van die weemoed om wat geweest een glorie-rijk werelddeel waarover de dreigende problemen waar ik vandaan
is en in de vorige oorlog onherstelbaar is zon voor de laatste maal ondergaat of zal kwam en dje daardoor zo ontzaglijk ver
vernield, heb ik u in mijn vorige artikelen het, gewond en ziekgeschoten als het is, weg leek. Hier de zon en daar de scha-
verhaald evenals van de bewondering, die zijn geestelijke rijkdom tot nieuwe kracht l,W'

er ook over na terwijl ik mijn pas moest
laten zien aan Amerikanen, Russen,
Engelsen, Oostenrijkers, Duitsers en Ne
derlanders. En vooral hield zij mij bezig
toen ik weer door mijn eigen land reed
dat daar schoon en netjes en vriendelijk
lag te glimlachen in het winterzonnetje en
er met zijn propere huizen en vrolijke
rode daken zo aanmerkelijk vrediger

men moet voelen voor de
opgeruimdheid waarmee

Het kwam werkelijk niet alleen doordat
een wolk voor de zon schoof, dat die stad

Daarom is Wenen een appèl aan Europa.
Een antwoord op Europa's twijfel. Onze

dapperheid en mobiliseren?

het volk van

Wénen zich gezet heeft aan zijn herstel. Het zÜn nijpende vragen die zich ook ineens weer zo vlakbij leek. Want die

Rest mij dus aan ons opdringen, wanneer wij deze stad schaduw ligt over heel Europa en onze

nu no® om u werkelijk beleven. Nijpend, omdat men vredigheid is een illusie,

in 'dit° laatste *"er voe^ hoezeer deze beschaving met al

artikel te ver- haar tekortkomingen beminnenswaard is.

tellen van de Nijpend ook, omdat men zich realiseert cultuur is volstrekt niet dood. Mits wij

twijfel aan de dat deze twijfel niet helemaal ongegrond haar voortdurend beleven en hernieuwen,

toekomst van -®n a* d'e vra§en kristalliseert zich Mits wij haar zien als wat zij is, een gees-

mpn hier sterker en die ene uiteindelijke: „Hoe zullen wij telijke erfenis aan de kinderen van Europa,

dit wereiaaeei, cu omdat voorkomen, dat deze geestelijke erfenis Mits wij haar onmetelijke krachten weten

benauwender voelt dan war ook, omdat kapotgedrukt w{)rdt in een mogeW_ te bundelen to één gezamenlijke inspan-

van twee nieuwe wereldmach- ning.

Atoombommen, noch superforten zullen

Het Wenen
van nu

deze stad op het ogenblik een optelsom is fjraK?sap.
van alle krachten en invloed m. die m f® °,?tsing

van alle krachten
Europa werken.

Immers hier wordt de kracht van de
Europese beschaving geconfronteerd met
de naweeën van een oorlog die geweest is
en de dreiging van een oorlog die nog kan
komen. Als één van de sterkste voorpos
ten van de Europese geest ligt deze stad
thans op de grens der invloedssferen van
twee wereldbeschouwingen die als grom
mende honden tegenover elkaar staan. En
in haar straten gaan Russische en Ameri
kaanse soldaten, die - men leest het van
hun gezichten - deze stad zien als een
symbool van vergane glorie. De eersten
zien het misschien zo met het primitief-
vijandig besef dat dit een grootheid is, die
zij 2elf nimmer bereikt hebben en waar
schijnlijk nooit zullen bereiken, maar
niettemin als iets dat zal moeten wijken
volgens de onafwendbare wetten van de
historie voor de jonge en krachtige „cul
tuur van de nieuwe Sovjet-mens". De an
deren bekijken het met vriendelijke wel
willendheid als het tot museum gebom
bardeerde huis van hun voorouders. En
zij begrijpen volstrekt niet dat er nog
mensen - familie van hen zelfs - zin
hebben om in zo'n raar en ouderwets huis
te wonen en de grappige maar toch nogal
irriterende levenswijze van die voorouders
op de meest onredelijke wijze te prefere
ren boven „the American way of life".
Maar nogmaals, voor de Vertegenwoordi
gers van die beide levensbeschouwingen
blijft deze stad iets dat voorbij is en dat
ten hoogste nog strategisch» betekenis kan
hebben.

Is dit werkelijk zo?

Het zou oneerlijk en irreëel zijn om te
beweren dat deze en andere vragen zich
niet opdringen aan een Europeaan, die be
reid is het standpunt van deze anderen zo
objectief mogelijk onder ogen te zien.
Zijn dit werkelijk de resten van een on
dergaande cultuur? Zeker, dit was eer
der woonplaatsen van die cultuur, maar
woont zij er nog? Staren wij gelukzalig
- met de rug naar de toekomst gekeerd -
naar wat wij tot nog toe uit de ruïnes
hebben kunnen redden, inplaats van voort

ten?"

Die vraag bleef mij bezig houden, toen haar kunnen beschermen, wanneer wij
ik op de terugreis in de trein zat. Ik dacht haar zelf uit défaitisme laten varen. Wan-

le Stefansdom zoals hij voor de oorlog was en
zoals hij weer worden zal. Deze Dom, „der Steffél"
zoals de Wener hem volstrekt niet oneerbiedig
noemt is voor Wenen een symbool. Zolang „der
Steffel" er nog staat, gaat Wenen niet tenonder,
zegt immers de volksmond.

neer wij onze civilisatie geba
seerd op menselijke vrijheid
on waardigheid in de steek
laten, valt er niets meer te
beschermen.

En wij laten haar in de
steek wanneer wij onszelf niet
voortdurend realiseren wat zij
waard :s. Wanneer wij niet de
eerste voorwaarde vervullen,
om te verhinderen dat wii on9
dat pas zouden realiseren op
een kwade ochtend wanneer
f het te laat zou zijn.

Het is niet louter toeval dat
een der grondleggers van de
i moderne gedachte der Europe-
se éénheid, Richard Couden-
i hove-Kalergi een Oostenrijker
I is. Want daar, in het hart van
j Europa, voelt men beter dan
waar ook, dat Europa wéér
een beslissende rol zou kunn«n
spelen in de wereld wanneer
het zijn krachten verenigde.
En zulks niet eens in termen
van machtsposities, want over
de vlegeljaren van het impe
rialisme is het heen.
Nergens sterker dan hier be-
seft men. dat naast alle ma-
j teriële voordelen die het ons
zou brengen een Verenigd
Europa de geest van deze be-
schaving zou redden uit de
ruïnes van onze verdeeldheid
en de wereld anno 1949 een
nieuwe bezieling zou kunnen
geven die zij zo hard nodig
i heeft. In dit Wenen, dit Euro-
na. merkt men hoe hartstoch
telijk men het lief heeft.

Wenen, zegt Ernst Marboe,
is een voorstel aan de wereld
om zó te leven.

Zou een herboren Europa
dat ook niet zijn? W. L. B.

zeker 100 millioen aan deviezenbesparende
of deviezenscheppende landbouwproducten
kunnen opleveren.

Hier is geen sprake van een controverse
tussen industrie en landbouw; beide zullen
het hunne moeten bijdragen voor onze
verdere nationale opbouw.

Door mechanisatie en rationalisering der
bedrijven wordt verhoging van onze agra
rische productie ernstig nagestreefd, maar
door aanwinning van nieuwe cultuurgrond
wordt deze toch het sterkst bevorderd.
Daarbij komt, dat vervorming van bestaan
de bedrijven altijd zekere moeilijkheden en
weerstanden opwekt, terwijl nieuwe grond
geheel volgens de moderne inzichten van
de landbouwtechniek kan worden inge
richt en daardoor het meest economisch in
het gebruik is. De bedrijfsuitkomsten in de
Wieringermeer zijn gunstiger dan die van
de beste bedrijven in het oude land.

In ons nationaal opbouwprogramma past
dan ook ongetwijfeld het winnen van nieu
we cultuurgrond en de Z.-poldérs in het
IJselmeer bieden daartoe de in de eerste
plaats aangewezen gelegenheid.

In de Memorie van Toelichting op de
ontwerpbegroting voor het Zuiderzeefonds
voor het dienstjaar 1949 werd medegedeeld,
dat de toestand van 's lands financiën het
in uitvoering nemen van verdere inpolde
ringen in het Zuidelijk deel van het IJsel
meer in 1949 niet toeliet, in verband waar
mede slechts bedragen ten behoeve van de
voorbereiding dier werken werden uitge
trokken. Er wordt evenwel gedacht aan de
mogelijkheid in 1950 met het inpolderings-
werk te beginnen.

De Nederlandse vereniging voor landaan
winning heeft een nota aan de Staten-
Generaal gezonden om te pleiten voor het
onmiddellijk beginnen van de inpolderings-
werken. Daarom wordt betoogd, dat
dat niet valt buiten de financierings
mogelijkheden van ons nationaal opbouw
programma.

De minister rekent, dat met de uitvoe
ring der waterbouwkundige werken en de
ontginning van een polder van ongeveer
50.000 ha 12 jaar gemoeid zullen zijn en dat
7 a 8 jaar na het krachtig begin der wer
ken de eerste drooggevallen grond in cul
tuur kan worden genomen.

Gerekend wordt, dat de verdere behui
zing van de N.O.-polder nog 8 jaar zal
eisen, waarbij dan gemiddeld per jaar 250
bedrijven en 500 woningen moeten worden
gesticht.

Ir. De Blocq van Kuffeler berekent dat
de totale aanlegkosten op 310 millioen of
6200 per ha zullen komen. De kosten van
de volledige behuizing van nieuwe bewo
ners is bovendien nog op 150 millioen te
stellen. „Daarom is wellicht financiering
in het kader van het Marshall-plan moge
lijk. Hier wordt gewezen op een oplossing,
die zeker geacht moet worden tot de reali
teiten te behoren, immers landaanwinning
strekt met grote zekerheid tot blijvende
verruiming van onze nationale productie,
iets wat door de Marshall-hulp wordt na
gestreefd en vergroting van onze opper
vlakte cultuurgrond met uiteindelijk 10 pet
is een gedachte, waarvoor de Amerikaanse
geest zeker ontvankelijk is. Wanneer de
bouwkosten van een polder of althans een
deel daarvan met z.g. „grants" zouden kun
nen worden gefinancierd, dan zou daarvoor
ook de rentelast vervallen, die anders ge
durende de bouwperiode de kostprijs van
de nieuwe grond verhoogt met wellicht
40 pet."

WEEKABONNEMENTEN

dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.

DE ADMINISTRATIE

De loslopende hond

Mag die worden afgemaakt?

De loslopende hond trekt nu ook de aan
dacht van de rechtsgeleerden. Mr. H. D.
van Wijk wijdt er een lang artikel aan in
„De Nederlandse Gemeente", het orgaan
van de Vereniging van Nederlandse ge
meenten.

De schrijver betoogt allereerst dat de
gemeenten het recht hebben verordeningen
te maken tegen loslopende honden. De
meeste aandacht wijdt hij evenwel aan de
vraag of zo'n hond mag worden afgemaakt.
Hij staat op het standpunt dat dit mag in
dien de noodzaak daarvoor aanwezig is, bij
voorbeeld als de hond schapen of kippen
aanvalt. Maar het is niet toegestaan zo'n
hond te doden als er geen schaap of kip
bedreigd wordt. Zo'n omstandigheid kan
bijvoorbeeld blijken als geen van die dieren
in de nabijheid van de hond is.

„Wanneer (aldus mr. Van Wijk) de hond
vogelvrij is, dan is dat een gevolg van zijn
eigen gedrag, dat zijn baas dan maar had
moeten verhinderen."

In Heemstede bestaat de bekende hon
denverordening. Daar mogen de honden
niet loslopen, omdat men de plantsoenen
wil beschermen. De politie heeft opdracht
de honden te vangen. Eigenaars kunnen
hun viervoeter terughalen in een kennel,
maar dan krijgen zij natuui-lijk meteen een
bekeuring. Worden de honden niet gehaald,
dan worden zij na enige tijd afgemaakt.

Mr. Van Wijk spreekt in zijn artikel wel
over bedreigde schapen en kippen, maar
zwijgt over bloemen en planten. Dat is
voor beoordeling van de Heemsteedse kwes
tie natuurlijk wel jammer. Maar wel is er
bij aan te tekenen dat er in Heemstede
honden worden opgepakt in straten en op
wegen die niet in de nabijheid van plant
soenen zijn. En toch ook die honden hebben
kans na enige tijd afgemaakt te worden.
Als dan de eigenaar alsnog komt opdagen
is te verwacht Dn, dat hij met succes een
civiele actie tegen de gemeente kan instel
len tot schadeloosstelling voor het onrecht
matig doden van zijn hond.

Wij vroegen nog een nadere verklaring
aan de politie. Deze deelde ons mede dat
vrijwel alle honden van waarde worden
afgehaald. Meestal na zeer korte tijd, want
ieder die een hond mist waarop hij prijs
stelt, komt immers bij de politie informe
ren. Als de eigenaar na enige tijd nog niet
is komen opdagen, staat het wel vast, dat
men met een zwerver te doen heeft. Het is
toch niet van een kennel-houder te ver
wachten dat hij zulke zwervers, waarvoor
zich ook geen nieuwe eigenaars aanmelden,
maar blijft voederen en onderhouden. De
politie staat als zodanig buiten de kwestie
van het afmaken. Haar taak is afgelopen
na het afleveren der honden aan de kennel.