Bemoedigende woorden van de leider der Marshall-missie in België SLOT ÖEFECT! KORTE KAPSEL zonder Kroes Maison Trieny Het huis aan de baai WOENSDAG 30 MAART 1949 HAARLEMS DAGBLAD 4 „Federaal Europa kan werkelijkheid worden, wanneer de Europeanenhet eisen van hun bewindslieden" BRUSSEL. 29 Maart (Belga) De heer James G. Blaine, leider van de Marshall missie voor België en het groothertogdom Luxemburg, die op 5 April deze functie neerlegt, is Dinsdag door de Belgisch- Amerikaanse vereniging in de „Cercle Gaulois" ontvangen. Na de lunch wees hij in een toespraak op het door de missie sedert haar installatie in October verrichte werk. Hij gaf zijn in druk weer over het plan-Marshall in België en in Europa. ..Wij hopen, dat het doel van het plan- Marshall. om de landen van West-Europa te helpen bij het hersel van hun bedrijfs leven en van hun politieke en sociale vei ligheid, zeker in 1952 ruimschoots zal wor den bereikt", zo zeide Blame. De Belgisch-Luxemburgse ondernemin gen zullen tussen 1 April 1948 en 30 Juni 1949 ongeveer 270 millioen dollar ter be schikking hebben' gehad voor de aankoop van het meest noodzakelijke in de dollar- zóne. Hiervan-.zijn ongeveer 62 V2 millioen voor de overheid bestemd en zullen 11 mil lioen voor aankoop in Italië gebruikt mogen worden. België heeft volgens de bepalingen van het inter-Europese betalingsplan bij de bank voor internationale betalingen die het plan uitvoert, ongeveer 9,94 milliard francs gestort, waarop de deelnemende landen voor de aankoop van Belgische producten zullen kunnen trekken. De Belgische invoer was in 1948 slechts 2 procent, hoger dan de invoer van het jaar daarvoor, terwijl de uitvoer met 21 procent is toegenomen, en 74 milliard francs heeft bedragen. Dit is een bemoedigend aspect van de Belgische buitenlandse handel en wijst er op dat dit land goed op weg is om in zijn eigen behoeften te kunnen voorzien. De moeilijkheden waarmede België le kampen heeft gehad door de onmogelijk heid om Frankrijk nieuwe credieten toe te staan waren zeer groot en zijn oorzaak ge weest van grote zorgen. Niet alleen echter, dat de jongste Franse statistieken een merk- waavdige verbetering in de landbouw en in de industrie aantonen, ook de massale en onverwachte inschrijving op de jongste binnenlandse lening doet duidelijk blijken dat het Franse volk meer vertrouwen m zijn munt krijgt. Men mag verwachten dat Frankrijk ge leidelijk zijn economisch en sociaal even wicht zal terugvinden, wat een essentiële voorwaarde is voor de welvaart van geheel West-Europa en van België in het bij zonder. Na een overzicht te hebben gegeven van de vooruitgang op het gebied van de Bel gische uitrusting sprak de Marshall-leider de hoop uit, dat nieuwe gelden zullen ver kregen Worden door middel van Ameri kaanse leningen buiten het Marshall-plan om. De leider van de Marshall-missie heelt de nadruk gelegd op de noodzakelijkheid voor West-Europa gelijke loonregelingen in te voeren en de levensstandaard op een in ternationale basis te verbeteren. „Zolang de levensstandaard verschillend zal zijn", zo zei hij, „zullen de inspanningen voor een verenigd Europa erg bemoeilijkt worden." Na te hebben gewezen op de belangstel ling in de Verenigde Staten voor de Bel gisch-Nederlands-Luxemburgse samenwer king gaf Blaine zijn persoonlijk oordeel te kennen over da toekomst van Europa. Minister Stikker zal voor de Amerikaanse radio spreken NEW YORK, 30 Maart. (A.N.P.-Aneta). t— Vandaag arriveert de Queen Mary te New York met verschillende ministers van Buitenlandse Zaken, onder wie de minis ters Stikker, Bevin en Spaak, die deel zul len nemen aan de ondertekening van het Atlantisch pact op Maandag. Mr. Stikker zal in New York overnachten en Donderdag doorreizen naar Washington. Het ligt in het voornemen van minister Stikker om een rede uit te spreken over de radio voor het Amerikaanse publiek, waar in het onderwerp Indonesië ter sprake zal komen. Plaats en tijd van de radiorede zijn nog niet definitief bepaald. Volgens de huidige plannen zal mr. Stikker na de on dertekening van het Atlantisch pact reeds Dinsdag per vliegtuig naar Nederland terug keren. De mogelijkheid bestaat, dat dr. Van Royen mr. Stikker op de terugreis naar Nederland zal vergezellen om daarna door te reizen naar Batavia, alwaar hij zal op treden als leider van de Nederlandse dele gatie op de vóór-conferentie te Batavia. Birmese burgeroorlog nadert Rangoon Volgens een Dinsdagavond te Rangoon uitgegeven officieel communiqué wordt er een hevige strijd gevoerd tussen regerings troepen en opstandelingen te Okkan, een spoorwegplaats 110 km ten Noord-Westen van Rangoon. In allerijl zijn versterkingen naar Okkan gezonden, waarin de opstan delingen Maandagavond ondanks krachtig verzet binnentrokken. In de stad woedt de strijd voort, aldus het communiqué. Het communiqué maakt ook melding van een veldslag tussen regeringstroepen en strijdkrachten van Karens en communisten te Kyaiklat, een rijstcentrum in de Irra- waddy-delta, 64 km ten Zuid-Westen van Rangoon. De veldslag duurt reeds drie dagen. Vijandelijke patrouilles waren in de stad binnengedrongen en hadden verschei dene gebouwen in brand gestoken. „SLEUTELSPECIAUST" LANGE VEERSTRAAT 10 - TEL. 11493 Burgerlijke stand van Haarlem HAARLEM. 29 Maart 1949 GEHUWD: 29 Mrt, W. D. Jansen en C. Neu mann; K. Hijkoop en C. M. Vasbinder; S. J. de Vries en A. E. Krelage. BEVALLEN van een zoon: 27 Mrt, W. Wesselingvan den Berg; 29 Mrt, G. G. Augustin—Kollaart, BEVALLEN van een dochter: 25 Mrt, A. M. C. KopGroeneveld; 28 Mrt, G. J. M. Kok—Kruijer; 29 Mrt E. Moison—Groskamp; H. S. P. KcssensWijers; C. G. Venneker— Roobeek; A. Elzinga—Molenaar. OVERLEDEN: 25 Mrt. A. H. Bakker, 66 j-, Raamsingel; 26 Mrt, H, de Jong—Fetter, 77 j.. Gen. Bothastraat; 27 Mrt, H. R. Bakker, 56 j., Tahnastraat; 28 Mrt. S. G. J. Bijvoet. 3 j„ Gasthuisvest; M. de Graaf, 5 j., Mei doornplein, i „De mogelijkheid, dat het tot een fede ratie der Westelijke landen zal komen is een hoopvol teken. Als Amerikaan ben ik weinig vertrouwd met Europese politieke aangelegenheden en dit verklaart wellicht, waarom ik zo optimistisch ben omtrent deze mogelijkheid. Deze idee kan echter werkelijkheid worden indien tweehonderd vijftig millioen Europeanen dit eisen van hun bewindslieden. In tal van harten schuilt vrees voor het gevaar uit het Oosten. De naakte werkelijkheid der feiten eist, dat stoutmoedige, nieuwe plannen worden op gesteld." Tot besluit verklaarde de heer Blaine: „Ik geloof, dat men in Europa de ware zin van de beweegredenen, die de Verenigde Staten tot handelen hebben aangezet, heeft begrepen. Ik keer naar Amerika terug met de overtuiging, dat Europa, en België in het bijzonder, een nieuwe toekomst tege moet gaat ten bate van de gehele mens heid." Premiers van het Gemenebest op 21 April te Londen bijeen De Britse premier Attlee heeft in het Lagerhuis bekend' gemaakt, dat de eerste ministers van het Gemenebest op 21 April te Londen zullen bijeenkomen. Zij zulleh kwesties in overweging nemen, die niet volledig besproken werden tijdens de in October gehouden vergaderingen van eer ste ministers, onder meer zekere constitu tionele vraagstukken, aldus Attlee. De premiers van Australië, Nieuw Zee land, Zuid-Afrika, India, Pakistan en Cey lon zullen de conferentie kunnen 'bijwonen. De premier van Canada betwijfelt het of hij zelf zal kunnen komen; mocht hij niet kunnen komen, dan zal de minister van Buitenlandse Zaken, Pearson, Canada ver tegenwoordigen. Oliver Stanley verklaarde namens de op positie er zeker van te zijn, dat het gehele Huis verheugd was te vernemen dat zo vele premiers konden komen. Hij sprak de hoop uit dat na afloop van de conferentie een volledige verklaring aan het Huis zou worden voorgelezen en dat, indien enigerlei belangrijke besluiten genomen werden, er ten volle gelegenheid zou zijn voor een debat erover. Attlee ant woordde dat hij daarop zeker kon rekenen en dat het Huis op de hoogte gehouden zou worden. Op de vraag van het conservatieve Lagerhuislid Gammans of hei in de bedoe ling lag de groei van het communisme in Azië en de algemene verslechtering van de toestand in zekere delen van Azië te be spreken, zeide Attlee, dat hij liever niets aan zijn verklaring wilde toevoegen. Dertien doden tengevolge van instortend dak Dertien scholieren werden gedood en acht ernstig gewond toen het dak van een school instortte te Kafr el Zayat, een stadje tussen Cairo en Alexandrië. Het schetsontwerp voor het 'monument aan de Jan Gijzenkade te Haarlem is dezer dagen gereed) gekomen en door de diverse comités goedgekeurd. Het monument dat in Franse kalksteen wordt uitgevoerd zal 2.60 meter hoog worden en is ontworpen door de Haarlemse beeldhouwer Theo van Reijn. Het stelt een man en vrouw voor die devoot knielend een krans gaan leggen op de plaats waar op 10 Februari 1945 tien Nederlanders als représaille voor het neer schieten van een lid van de Feldgendarme- rie door de Duitsers werden neergeschoten. Paul Hoffman: „Geen hersenschimmen najagen in Europa" NEW YORK, 29 Maart (ANP-Aneta) „Indien wij ons houden aan het beginsel om een zo groot mogelijk gebruik van de Europese hulpbronnen aan 4e moedigen, moeten wij ten eerste helpen de Europese productie te herstellen van al die goederen, zoals kolen, waarmede Europa zich in nor- male omstandigheden steeds zelf heeft kun nen voorzien en waarmede het ook thans theoretisch in staat is zichzelf te voorzien, opdat invoer hiervan uit de Verenigde Staten niet langer nodig zal zijn, en ten tweede iedere tijdelijke of blijvende ver andering aanvaarden in de normale han delsstructuur, die voortvloeit uit een vol lediger gebruik van de Europese hulp bronnen", aldus verklaarde Paul Hoffman, leider der Marshall-administratie, tijdens een rede. „Een doelmatige wederopbouw van de Europese economie", zo vervolgde hij, „kan niet bereikt worden door pogingen om de vooroorlogse structuur te herstellen. Onze taak is de economie van Europa weer op te bouwen volgens stoutmoedige nieuwe richtlijnen." Vervolgens zeide Hoffman, dat zijn orga nisatie zich bewust is van de vele proble men, die opgelost moeten worden om het plan-Marshall te doen slagen. „Wellicht is ons optimisme gebaseerd op onze opvatting van wat onder dit slagen moet worden ver staan. Indien men de kansen van het plan- Marshall daarnaar beoordeelt, of men in vier jaar tijds de volken van West-Europa kan overreden een gemeenschappelijke taal en een gemeenschappelijk monetair stelsel in te voeren en hun grenzen op te heffen, dan is het antwoord: wij jagen geen her senschimmen na. Indien men het plan- Marshall geslaagd acht, wanneer wij in staat zijn de levensstandaard der West- Europese volken in de periode tot 1952 te brengen op 't huidige Amerikaanse niveau, dan is het antwoord: Dat kan natuurlijk niet. Maar indien men het welslagen van het plan-Marshall daarnaar beoordeelt, of Europa al dan niet binnen vier jaar weer een naar Europese maatstaven rede lijk welvaartspeil kan bereiken, dan moet het antwoord zijn: ja, dat kan worden be reikt", aldus besloot Hoffman. Het nieuwste Amerikaanse Tel. 17856 Gr. Houtstraat 2G r., tegenover Anegang o.a. ook specialiteit in HAARVERVEN Kanon met kennis van zaken Het Amerikaanse leger heeft nieuw lucht afweergeschut en anti-tank geschut ont worpen dat voorzien is van een electronisch instrument, hetwelk er automatisch voor zorgt dat niet bij vergissing op eigen vlieg tuigen en tanks wordt gevuurd. Als lucht afweergeschut staat het nieuwe kanon be kend als „Skysweeper". Hoe het electro nisch instrument werkt is geheim, doch waarschijnlijk worden bevriende vliegtui gen en tanks uitgerust met een radio-instal latie die een speciaal signaal uitzendt. Wan neer dit signaal het electronisch instrument van het kanon bereikt, blokkeert het het afvuur-mechanismè van het wapen auto matisch. In de tweede wereldoorlog zijn bevriende vliegtuigen vaak bij vergissing door geal lieerd geschut neergehaald. Later werd dooi de vliegtuigen een identificatie-signaal af gegeven dat op de radarschermen der ka nonniers zichtbaar werd. (U.P.) RUSSISCH KOLONEL NAAR WEST- DUITSLAND UITGEWEKEN? Het met Amerikaanse licentie te Berlijn verschijnende blad „Abend" verklaart, dat kolonel Brussin, commandant van_ een Sovjet-tankregiment in Jena (Sovjetzóne), naar de Westelijke zones- uitgeweken is. Enige leden van zijn staf worden eveneens vermist en de geheime Sovjet-politie en de Duitse „volkspolitie" waren niet in staat hen op te sporen. Het officiële Sovjet-Russische voorlich tingsbureau te Berlijn ontkende iets van. de berichten af te weten. FRANKFURT WEER OPEN VOOR ALLE LUCHTVAARTMAATSCHAPPIJEN. Op een te Amsterdam gehouden besloten vergadering van luchtvaartmaatschappijen, is het besluit genomen, dat deze maatschap pijen weer op het vliegveld Frankfurt mo gen landen. Sedert vorig jaar was dit alleen toegestaan aan de American Overseas Air ways, die als particuliere maatschappij de luchtbrug bevliegt. Het olijantendressuurstation Tangalana Bodio in hel district Uele Belgische Congo) is de enige inrichting in Afrika, toaar men er in geslaagd is wilde olifanten te tem men en te dresseren. Enkele zeer jeugdige gevangenen bij hun bad in de Dungu-rivier mogen zich vrij bewegen. De oudere olifanten worden steeds stevig bevestigd aan -de flanken van een reeds afgericht exemplaar. Klinkhamer forceerde hunker DüSSELDORF, 29 Maart (United Press) Een van de grootste stalen bunkers uit de naziperiode zal worden verbouwd tot een katholieke kerk. Het plan om dit massale geval in een kerk te veranderen is uitge gaan van pastoor Karl Klinkhammer, die een jaar/geleden benoemd werd te Hand- weiser, een voorstadje van Diisseldorf waar de bunker zich bevindt. De oude parochiekerk was reeds in de eerste wereldoorlog verwoest en daarna behielp men zich met een houten gebouw, dat ech ter te klein was voor de 2500 parochianen. Pastoor Klinkhammer heeft zich thans tot een bouwmaatschappij gewend die op zich nam met gebruikmaking van dynamiet de zes voet dikke muren van ramen en deu ren te voorzien. Vijftig parochianen werk ten dag en nacht vrijwillig om het puin dat door de ontploffingen was ontstaan op te ruimen. Nu is men zover gevorderd dat pastoor Klinkhammer binnenkort de bis schop van Münster hoopt uit te nodigen voor het bijwonen van de eerste dienst. Pastoor Klinkhammer ontving geen fi nanciële steun van de autoriteiten en moest de gelden voor de bouwkosten letterlijk met pfennigen inzamelen. Amerikanen willen in Moskou radio-uitzending verzorgen De directeur van de Amerikaanse radio- uitzending', die in de Verenigde Staten be kend is onder de naam „town meeting on the air", tijdens welke actuele onderwer pen worden besproken, heeft aan genera lissimus Stalin toestemming verzocht in Moskou zelf een uitzending te mogen voor bereiden, tijdens welke een aantal daartoe naar de Sovjet-Unie gezonden Amerika nen de problemen van de dag zou kunnen bespreken. De directeur, George Denny, heeft aan Stalin de volgende boodschap gezonden: „Op grond van de jongste uit zending hier in New York, waaraan be kende Russische intellectuelen hun mede werking verleenden, hoop ik dat u dezelf de voorrechten zult verlenen aan een groep Amerikanen, die een g'edachtenwis- seling wensen ten einde een betere ver standhouding tussen het Russische en het Amerikaanse volk in de hand te werken." De adjunct-minister van Buitenlandse Zaken heeft Dinsdagavond aan journalis ten verklaard, dat de regering haar goed keuring hecht aan een dergelijk initiatief, evenals aan de plannen van Denny om een rondreis te maken in verscheidene lan den met het oog op dergelijke radio- uitzending'en. West-Europa houdt vloot- manoéuvres in het Kanaal Honderd oorlogsschepen van de Britse, Franse, Belgische en 'Nederlandse vloot zullen deelnemen aan de vlootmanoeuvres, die in de maand Juni van dit jaar in het Kanaal zullen worden gehouden. Deze eenheden zullen onder bevel staan van ad miraal sir Roderick MacGregor, opperbe velhebber van de Britse thuisvloot. De „Daily Telegraph" verstrekt de vol gende bijzonderheden: Frankrijk zal deelnemen' met een vlieg- dekschip en een aantal duikboten en krui sers, Groot-Brittannië met drie vliegdek schepen, drie kruisers en een aantal tor- pedoboten en duikboten, België zou vooral mijnenvegers en eenheden van de kust wacht zenden en Nederland het vliegdek- schip „Karei Doorman", tenminste één kruiser, enkele torpedojagers en duikboten. CANADEES LAGERHUIS KEURT ATLANTISCH PACT GOED. Het Canadees Lagerhuis heeft het ont werp van het Atlantisch verdrag met 149 tegen 2 stemmen goedgekeurd. Frans compromis-voorstel inzake Oostenrijk Nadat tijdens de zitting van gisteren door de plaatsvervangers voor Oostenrijk geen vorderingen waren gemaakt, zijn de Franse, Amerikaanse en Britse afgevaardigden bij een gekomen om een Frans compromis voorstel te bestuderen. Berthelot (Frank rijk) zeide het voorstel bijtijds op schrift te zullen stellen om het aan de zitting van de volgende dag voor te leggen. De Britse en Amerikaanse afgevaardigden achten het voorstel onbevredigend, dqch beloofden het in overweging te nemen. Berthelot stelde voor aan Oostenrijk volmachten te. verlenen om op te treden tegen verplaatste personen, die weigeren aan het werk te gaan of naar hun land terug te keren, zonder dat daar voor een geldige reden is. Gisterochtend werden twee Sovjet-voor- stellen inzake het vluchtelingenprobleem besproken. Zaroebin (Sovjet-Unie) ver klaarde, dat zijn voorstellen slechts betrek king hadden op ontheemden, die streden of collaboreerden met de vijand en voort bleven gaan tegen hun eigen land propa ganda te voeren. Volgens Reber (Amerika) behoort Oostenrijk de bevoegdheid te be zitten de personen te vervolgen, die in strijd handelen met andere artikelen van het vredesverdrag'. In Batavia F aks divers Er zijn enkele dagen in het jaar, dat het 's avonds plotseling stiller dan normaal is in Batavia. Dan sterft een belangrijk deel van het autoverkeer uit en zijn de straten vrijwel geheel ter beschikking van Indo nesiërs en Chinezen. De Hollanders lijken te zijn weggevaagd. Dat zijn de dagen, waarop het Nedei'lands elftal speelt. Al de Hollanders zijn dan in groepjes verzameld om de -radio. Om half tien 's avonds begint de wedstrijd, tegen half twaalf is zij afgelopen. En dan, vlak na de wedstrijd, is het hoog tijd om naar bed te gaan. Pas hebben we Holland-België „gehad." Tot de rust bleef het stil om de radio's. Daarna werden we pas enthousiast; want het is dan wel aardig, dat de grote Lotsy en alle omroepers bij herhaling' zeg gen, dat de beste zal moeten winnen, maar het is toch de bedoeling dat Holland wint, al zijn de onzen dan misschien iets zwak ker. Toen het gelijk werd waren wij eigen lijk niet helemaal tevreden. De volgende dag waren we op Kemajo- ran. Om tien uur 's avonds vertrok de Con stellation „Batavia" naar Amsterdam. Zon der passagiers, maar met apen. Tachtig kleine aapjes voor de dierentuin in New York en drie grote orang-oetans voor Blij- dorp. De kleintjes gaven weinig last, hoe wel een van hen al voor de 'start aan hart verlamming overleed. Maar de drie mens apen werden, zodra ze in het vliegtuig stapten, speels. En, ogenschijnlijk veilig op gesloten in het toilet, wisten ze een luikje te vinden en open te maken, waardoor ze vrij spel kregen met de stuui'kabels. Pas toen het het luikje was dichtgeschroefd, kon de „Batavia" vertrekken. De haven van Batavia, Tandjong Priok, is een enorm grote- haven. De installaties, die er bij horen zijn zo talrijk en zo groot, dat wij er een tijdlang hebben rondgekruist zonder de zee te zien. Het gebied wordt scherp bewaakt; iedere bezoeker moet een pas hebben en.een pokkenbriefje. Want nergens in de archipel heerst deze ziekte zo erg als in Batavia en Priok. Toen wij ein delijk de zee hadden ontdekt, kwam de „Waterman" binnen met militairen, aan boord. Het waren er maar weinig, want de meesten waren al in Soerabaja ontscheept. Maar het is goed voor de nieuweling in In- dië om eens de oude en ervaren tropen- bewoner te spelen tegenover al die nog nieuwere nieuwelingen. Zijn zelfvertrou wen, dat geschokt is door de minachting, die hem als nieuwkomer ten deel is geval len, wordt er weer wat door gesterkt. En dat is plezierig. E. P. Gezagvoerder van de „Sibajak" nam afscheid Gezagvoerder A. Gravemaker, geboren uit een-Helders geslach t van lcanaalloodsen heeft zijn laatste reis gemaakt. Dinsdag avond kwam hij met de „Sibajak" van de Koninklijke Rotterdamse Lloyd uit Indo nesië in Rotterdam aan. „Ik heb er nu 37 jaar opzitten", vertelde hij, toen we hem in zijn hut aantroffen in gezelschap van zijn opvolger, kapitein J. C. Schnetler, die nu de „Garoet" voor de „Sibajak" verwisselt, „en ik ga eens in een luie stoel rustig nadenken, of ik kippen zal gaan fokken, of niets doen. De gehele oor log ben ik buitengaats geweest en dat viel niet mee. De eerste twee jaren van de oor log hielp ik mee Engeland van het nodige te voorzien. Een pretje was dat niet, want u gelooft toch ook niet in het sprookje dat alle zeelieden helden zijn? Ik kom er ge rust voor uit, dat ik 'm wel eens geknepen heb, als de bommen rondom mijn schip vielen en een ander schip uit het convooi naar de kelder ging. Maar ik heb geboft. Ook in de volgende oorlogsjaren, toen ik op de „Japara" en de „Brastagi" op de Pacific voer, had ik geluk. Duizenden Amerikaanse soldaten heb ik van de West kust van Amerika naar allerlei onbekende eilandjes overgebracht". Op dit ogenblik kwam de dochter van gezagvoerder Gravemaker de hut binnen en een hartelijke omhelzing volgde. „Haar liet ik vóór het uitbreken van de oorlog als kind achter", zei hij trots, „maar ik zag haar terug als jonge vrouw. Kleine kinde ren worden groot en een zeeman moet heengaan, voordat hij oud is". Salarisregeling verplegenden I-Iet College van Rijksbemiddelaars heeft, naar de „Volkskrant" meidt, een salaris regeling vastgesteld voor verplegenden in particuliere verplegingsinrichtingen. Hier bij werd zoveel mogelijk aansluiting ge zocht op het salarispeil van verplegend per soneel in overheidsdienst, waarvoor reeds eerder een soortgelijke regeling werd ge troffen. Er wordt dan ook geen onder scheid meer gemaakt tussen gehuwden en ongehuwden. De regeling gaat in op 1 April aanstaande. FEUILLETON door ANDREW MACKENZIE, vertaald uit het Engels. 2 - Je huishoudster ging net weg, toen ik aankwam. Toen ik haar vertelde, dat ik je dringend moest spreken, vond ze het goed, dat ik hier bleef wachten. Ze scheen me te herkennen van een foto in de Daily Mail. Ik herinnerde me, dat Brannigan's foto kortgeleden In de meeste grote bladen had gestaan naar aanleiding van het eindigen van een groot proces tegen een misdadiger, die drie moorden op zijn geweten had en die door het hardnekkig speuren van Bran- nigan ten slotte gepakt was. Maar dit is fantastisch, protesteerde ik. Je hebt net een bijzonder gevaarlijk zaakje achter de' rug. Er lopen toch niet zo maar nóg meer van die moordenaars vrij rond! Waarom gunt de Yard je geen rust? Er heerst momenteel in Londen de bekende golf van criminaliteit, die op iedere grote oorlog volgt, zei Brannigan langzaam. Ik heb inderdaad wel recht op wat rust, maar er heeft zich enige maan den geleden een dergelijk bijzonder en in genieus uitgedacht geval voorgedaan, dat ik eenvoudig niet aan rust kan denken en me op deze geschiedenis moét concentre ren. Heb je gemerkt, dat er in het afgelopen jaar diverse zelfmoorden zijn gepleegd door mensen, die ogenschijnlijk alle reden hadden om prettig voort te leven? Toevallig dacht ik er vanmiddag over na, dat ik nu al van drie zelfmoorden gehoord had, die mij onbegrijpelijk voor kwamen, antwoordde ik. De laatste is die van Brigadier Founess. Hij was een aller aardigste man en. Brannigan had met een plotseling gebaar de Evening News van de tafel gegrist en las met grote belangstelling de eerste pagina. Dus nu is diè erbij, zei hij op bitttere toon. Ik vermoedde al, dat hij één van de slachtoffers zou zijn. Ik had hem opge zocht en hem om medewerking gevraagd, maar hij heeft me min of meer het huis uitgegoQid. Als sommige mensen maar niet zo stom waren Ik wachtte tot Brannigan zich van de schok over dit nieuws hersteld had. Ik kon duidelijk zien, dat hij van zijn stuk gebracht was door de zelfmoord van Bri gadier Founess. Ik schonk mijn metgezel nog een glas whisky in en uit het buffet haalde ik een schaal met sandwiches. Uit de manier, waarop hij deze verorberde, kon ik op maken, dat hij waarschijnlijk sinds van morgen niets gegeten had. Soms vergeet een man eenvoudig te eten, als hij geheel en al door iets in beslag wordt genomen, dat herinnerde ik me nog wel uit mijn diensttijd. De hele geschiedenis begon vier jaar geleden, zei Brannigan tenslotte. Er was een vrouw, die ik niet nader met name zal noemen. Ze was jong en mooi en had twee aardige kinderen. Haar echtgenoot, een commandant bij de luchtmacht, die in In- dië vertoefde, was rijk en dol op zijn mooie jonge vrouw. Er was geen enkele aanwijzing, dat er een andere vrouw in het spel was of dat er financiële moeilijk heden waren. En toch werd deze vrouw op een morgen dood in haar keuken gevonden, waar alle gaskranen openstonden. In haar hand hield ze een stuk blauw papier, be vattende het verzoek om 1000.over te dragen. Er vielen enige kolen door het rooster van de haard. Buiten was het doodstil. Die vrouw had al 10.000,betaald, vervolgde Brannigan. Het was alles wat ze bezat. Ze zou meer geld hebben kunnen krijgen, als ze haar echtgenoot erom ge vraagd had, maar dat zou argwaan bij hem gewekt hebben. En dus beroofde ze zich van het leven. Zes maanden later verdronk zich een bekende mondaine fotograaf in de Thames. Toen we in zijn jaszak hetzelfde blauwe briefpapier vonden, waarop met dezelfde machine enige woorden getypt waren, wis ten we, dat we te maken hadden'met één van de geraffineerdste chantage-bewegin- gen uit deze tijd. Maar het lijkt ongelooflijk, riep ik uit. Dergelijke benden kunnen toch maar ïxiet zó hun gang gaan in Londen. En ik heb er nog niets over in de kranten gelezen. Je zult ook niets lezen over de men sen, die wij zoeken, zei Brannigan rustig. Niemand weet, of ze werkelijk bestaan. Er hebben tot dusverre g'een veroordelingen ten opzichte van hen plaats gevonden. Ik ben volkomen ernstig. Brannigan scheen te begrijpen, welke vragen in mij opkwamen. Kun je je een volmaakte opzet voor moord indenken, Arlen, die bovendien een behoorlijke som gelds oplevert? Een opzet, die zó weldoordacht en geraffineerd is, dat niemand erop komt om het voor moord te houden, omdat het ongelukkige slacht offer er tenslotte zélf een eind aan maakt. Maar het is en blijft moord, zowel van het innerlijk als gelijk in diverse gevallen van de lichamelijke mens zelf. Het lijkt een duivelse opzet, mompel de ik. Daar ben ik het volkomen mee eens. En kijk eens naar de verschillende soorten slachtoffers, die ze uitgezocht hebben. Daar had je Pauline Bright, oud 22 jaar, verloofd met de Hertog van Milhall. Haar vader was de Zuid-Afrikaanse mijn-magnaat, die haar meet dan een half millioen naliet. Maar toen ze dood gevonden werd in een kamer, waar de gaskraan openstond, had ze 125.in haar handtas en bleek ze debet bij haar bank te staan. Dan was er Sir Theodore Taggarty, die van jongste bediende opklom tot een vaxx de grootste staalmagnaten van het land. Hij was ge lukkig getrouwd exx had drie aardige jon gens. Sir Theodore schoot zichzelf dood in zijn studeerkamer. 30.000,van zijn kapitaal bleek niet thuis te brengen te zijn, voor de rest was zijn bezit intact. Ik geloof, dat hij een einde aan zijn leven maakte, opdat zijn familie niet helemaal berooid achter zou blijven, aangezien de schoften, die hem in hun klauwen hadden, hem tot de laatste cent uitgezogen zouden hebben, als hij in leven was gebleven. Een ander geval was dat van Baronesse Mary Lansdowxx. Ze was één van de meest voor aanstaande vrouwen van Engeland en kende veel vorstelijke personen vaxx Euro pa, Ze was buitengewoon goedhartig en haar reputatie was voortreffelijk. Ze ver giftigde zich om die reputatie te redden. (Wordt vervolgd) „Loop naar de maan" Dat de mensheid ïxaar de maan gaat, is een voorspelling die door talloze zwart kijkers is geuit. Bij hen heeft zich nu een optimistisch geleerde gevoegd, die ver klaard heeft, dat men in de toekomst met „heelal-schepen" in 24 uur „naar de maan kan lopen". Deze schepen zouden een snel heid. kunnen ontwikkelen, van 16.000 kilo meter volgens de geleex-de, die dr. Lloyd Motz heet en lector in de actronomie is aan de universiteit van Columbia (V.S.). ""Hij vertelde dit alles aan een correspon dent van het Londense blad „The Star", maar repte toch ook" wel over „enige moei lijkheden". Bij het uitstappen op de maan, moet men namelijk een soort hoge druk-pak aantrekken, anders is men naar de maan. Ook moet men bijzonder zware schoenen aan doen, want het men selijk gewicht is daar slechts een vijfde van wat het hier is, hetgeen tot vreemde bojckesprongen aanleiding zou kunnen ge ven. Waar men volgens de heer Motz voor al acht op moet slaan, is dat men niet wegzakt in het stof waarmee de maan bedekt is. De maan schijnt ovex'igens wel een aardig oord te wezen voor mensen die van temperatuur-verschillen houden. Aan de ene kant van het hemellichaam heerst er overdag een temperatuur gelijk aan die van kokend water, 's Nachts is het er wat koeler, want dan vriest het twee honderd graden. Aan de andere kant van de maan zijn deze diepvries-condities chronisch. Wanneer men nu dus weet, dat men op de maan achtereenvolgens ultelkaar springt, in het stof wegzakt, gekookt wordt en daarna in diepvries geconserveerd wordt, dan zal men wel wat voorzichtiger worden met het gebruik van de verwensing „loop naar de maan". De heer Motz schijnt zich echter door deze zaken niet te laten afschrikken en zegt: „Indien wij voor deze moeilijkheden een oplossing kunnen vinden, kunnen wij het heelal-schip verlaten en snel een kijkje nemen op denmaan". Wat hij er te zoeken heeft, is ons niet bekend, maar mocht hfj van plan zijn een geregelde overzet-dienst te gaan exploiteren, dan hoeft hij op onz^ klandizie niet te rekenen. Uitwisseling met Cent Mogelijkheden worden onderzocht Naar wij vernemen heeft de Haarlemse wethouder van Onderwijs, Lichamelijke Opvoeding en Kunstzaken, de heer D. J. A. Geluk, van zijn aanwezigheid op het Bene- lux-congres te Antwerpeix gebruik gemaakt contact op te nemen met zijn Gentse ambt genoot, mr. Verhelst, „schépen van schone kunsten en betwistbare zaken". Zoals men zich zal herinneren, nam het gemeentebestuur van Gent ter gelegenheid van de Haarlemse stadsfeestexx het initiatief tot een uitwisseling tussen beide steden, doch verder kwam het niet, omdat zowel het Gentse als het Haaiiemse stadsbestuur de handen met dringender zaken vol had. Wel ontstond door particuliere relaties een uitwisseling tussen Geixt en Leiden en tus sen Gent en Nijmegen. Thans zal men in de Schelde- en de Spaarnestad nader onder ogen zien op welke wijze contact kan worden gelegd. Het is niet waarschijnlijk, dat een individuele uit wisseling .zal worden georganiseerd, doch men zal het meer in een culturele relatie zoeken. Haarlem en Gent hebben veel ge meen: zij staan beide onder het patronaat van Sin te Baaf, zij hebben beide de repu tatie van Bloemenstad op te houden en wat wellicht minder bekend is: ook in de Haarlemse Bavotoren hangt een „Klokke Roeland", die nog niet zo lang geleden als. model heeft gediend voor een nieuw Gents exemplaar, omdat het origineel tijdens de oorlogshandelingen in 1940 was beschadigd. Andere uitwisselingen. Wij vernamen nog, dat cricketers, zwem mers, athletiekbeoefenaars en tennissex-s uit Derby in de eerste week van Augustus naar Haax'lem komen. Met 't Deense stadje Vejle zal eveneens g etracht wox'den een sportuitwisseling te organiseren.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1949 | | pagina 6