c
Inwoners kunnen toestel aanschaffen
voor warmwatervoorziening
Anderhalf jaar
diefstal door un
geëist wegens
iformen-maniak
VLIEGERTOUW
Amsterdamse Beurs
Tien jaar geëist tegen Bloemendaler
Hef huis aan de baai
DONDERDAG 31 MAART 1949
HAARLEMS DAGBLAD
4
HEEMSTEEDSE GEMEENTERAAD
Behandeling der
gemeentebegroting
Donderdagmorgen kwam de gemeente
raad van Heemstede bijeen onder leiding
van burgemeester jhr. J. P. W van Doorn.
Op de publieke tribune hadden leerlingen
van U.L.O.-scholen plaats genomen. Tot
onderwijzeres aan de Voorwegschool werd
benoemd mejuffrouw P. H. Boot, thans tij
delijk aan de school.
Besloten werd onder het uitspreken van
grote waardering voor het besluit van de
Provinciale Staten te verklaren, dat de
raad gaarne aanvaardt de subsidie van
100.000 voor aankoop van een gedeelte
van de buitenplaats „Meer en Berg" en de
voorwaarde, dat de gemeente het gedeelte
in ongeschonden staat zal bewaren, ook in
de toekomst.
Een crediet van 17.100 werd verleend
voor het doen aanbrengen van waterclosets
met reservoirs in de complexen gemeente
woningen aan de Balistraat, Talmastxaat en
Bankastraat.
B. en W. vroegen een crediet van 4000
teneinde hieruit te bestrijden de kosten van
aanschaffing van gasdrukautomaten voor
warmwatervoorziening, alsmede de kosten
van aanleg van de daarbij nodige leidingen.
Een door de inwoners aan te schaffen
warmwatertoestei zal veel comfort bieden,
delen B. en W. mee. De toestellen kunnen I
door de handel aan de gebruikers worden
geleverd. Voor een aantal ingezetenen is de
aanschaffing van dit'apparaat te kostbaar.
Teneinde in de belangrijke voordelen van
hygiëne en comfort te doen delen, achten
B. en W. het gewenst, de installatie ter
beschikking te stellen. Aan de gebruikers
zou een huur van 39 per jaar in rekening
gebracht kunnen worden.
Vele leden namen aan de gedachtenwis-
seling deel. Opgemerkt werd onder andere,
4at het particuliere bedrijf ingeschakeld
moet worden. Enige leden juichten het
voorstel toe, omdat de belangen van in
woners behartigd worden.
Wethouder Dissel koen (Arbeid) ver
wachtte, dat de bewoners het initiatief zeer
zullen toejuichen. Hygiënische toestanden
worden immers verbeterd. Een ieder, die
er prijs op stelt een toestel te huren, moet
daartoe in de gelegenheid gesteld worden.
Het trekken van een grens is zeer moeilijk.
Er is gezegd, dat het-Kennemer Financie
ringsinstituut ingeschakeld zou kunnen
worden bij de aankoop. Spreker verzette
zich tegen de aanschaffing in huurkoop. De
installateurs uit de gemeente hebben be
zwaren kenbaar gemaakt, doch gebleken is,
dat zij tot nu toe geen enkel initiatief heb
ben genomen. Volgens spreker is er geen
aanleiding in te gaan op de bezwaren van
de installateurs. Ook bij de aanleg moet de
gemeente de werkzaamheden verrichten,
omdat zij de verantwoording draagt. Het
is niet uitgesloten, dat als de gemeente het
voorbeeld geeft, de middenstand er voor
delen van geniet, als inwoners het toestel
voor eigen rekening zullen aanschaffen.
Het voorstel van B. en W. werd aange
nomen, met 14 stemmen voor en 5 tegen.
De heren Zeelenberg, Brink, Van Wijk,
Hopstaken en Beelen stemden tegen.
Gemeentebegroting
Hierna kwam de gemeentebegroting 1949
aan de orde. De heer Verhoeven (K.
V. P.) opende de algemene beschouwingen
en bracht eerst hulde aan het college van
B. en W. en de ambtenaren voor hun ar
beid. Hij verheugde zich er over dat de
begroting weer sluitend is gemaakt. Het is
wel jammer, dat de gasprijs is gestegen,
maar er was niets tegen te doen. Waarom
moeten de winsten uit de bedrijven als
sluitposten worden aangewend? De fractie
van spreker was bijzonder ingenomen met
de opening van een R.K. afdeling aan de
Openbare Leeszaal. Spreker bepleitte
voorts een subsidie te verlenen voor het
bijzonder middelbaar onderwijs.
Mr. dr. Brongersma (Arbeid) her
innerde er aan, dat hij vorig jaar de be
vordering van de burgerzin bepleit heeft
en dat hij de uitgave van een boekje over
de gemeente Heemstede aanbevolen heeft.
Er is echter niet veel van gekomen. Andere
gemeenten hebben wel iets gedaan, om het
contact tussen gemeentebestuur, en inwo
ners te bevorderen. Spreker vroeg of het
niet mogelijk is centrale washuizen te
stichten. Dit is vooral van belang in deze
tijd van samenwonen. Kan het stichten van
woningen via spaarkassen bevorderd wor
den? In Drente bestaat hiervoor reeds
grote belangstelling. Daar werken ge-
Kohstjens
OPVOUWBARE KINDER- en
WANDELWAGENS
De wagens voor kleinbehuisden
GEN. CRONJéSTRAAT 82 - TELEF. 13053
(Adv.)
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 30 Maart 1949
ONDERTROUWD: 30 Mrt, S. J. van Rijn
en G. M. Janssen; O. K. Mobach en N. M.
Kleijwegt; G. J. P. Visser en A. M. de Vos;
J. Oranje en A. Brouwer; J. M. de Haan en
E. van Zanten; T. Brandsma en J. A. de
Haan; F. de Jong en P. W. Coeleman; H. A.
van den Bos en T. C. de Groot; E. de Vries
en H. Heijdel; K. Janson en S. Tuithof; B. J.
Roelofs en M. J. ter Metz; T. J. A. Termets
en E. M. Moeskops; H. C. Honhof en A. W.
Weeber; J. G. Peters en G. M. Koppies; J.
W. Beentjes en W. P. Jansen; J. H. Rusten
burg en A. Blaauwbroek; L. Dekker en J. M.
Heerens; P. Heuviug en N. Kluit; E. K. H.
Boerma en H. van der Veen; P. Egberts en L.
van Biezen; P. C. Sens en A. C. Sabelis; J.
C. van Wattingen en E. Rijbroek.
GEHUWD: 30 Mrt, C. W. Slagmolen en H.
C. Lijnzaat; J. Kastelein en J. Stam; C. Steen
en R. Bodeldijk; C. Schol ten en M. M. Lijn
zaat; A. Snoeks en T. Klomp; L. J. Ruijsse-
naers en H. C Schenk; C. C. Schuit en H. M.
A, Kooij: J. Jager en A. P. van der Weide; J.
Fennis en J C. Vester; J. H. Roebroek en J.
G. L. Grootenboer; W. A. Spoor én M. G.
Koopman; F. Moerbeek en M. de Blauw; J.
W Valk en L. J. A. Tuijn; A. P. Verhage en
J. Staal; A. Rietdijk en E. Wijckelsma; G.
Middendorp en H. van Slooten; J. de Zaaijer
en M. Kok.
BEVALLEN van een zoon: 27 Mrt, S. J. de
Vries—Cassee; 30 Mrt, C. J. Dingemans—
Schijf; G. A, Vermeulen—Bremer.
BEVALLEN van een dochter: 27 Mrt, K.
RobijnsSineokow; 28 Mrt. E. A. van der
Werff—Ackermann: 29 Mrt, E M Stam—
Schuijt; A. Swart—van Nood; C. M. Huurde-
man—Simons; C, Kuik—Vos; S. H. Slangen-
Smid; 30 Mrt, E. M. Zwart—Welles.
OVERLEDEN: 28 Mrt, J. W. de Boer, 52 j.,
M. v. Heemskerkstraat; J. C. H. Jacobs, 65 j.,
Koningsteinstraat.
I meentebesturen samen. Spreker merkte op,
dat het rijden van de autobus voor vele
inwoners aanleiding is inkopen in Heem
stede te doen. Het verdwijnen van de tram
is dus in het belang van de middenstand.
Bet beeld van de begroting achtte spreker
I niet ongunstig.Onbevredigend blijven echter
de financiële bijdragen van het Rijk; de
i gemeente weet immers niet, waar zij aan
toe is. De heer Brongersma verzocht een
lijst van prioriteitswerken te maken waar-
i door het mogelijk is een inzicht te krijgen
voor de toekomst, als een tijd van werk-
loosheid zou ontstaan.
Ook mr. Zeelenberg (WD) sprak
vreugde uit over het feit, dat de begroting
een vrij gunstig beeld gaf. Er zijn echter
nog vele onzekerheden voor de toekomst.
Daarom is het te betreuren, dat er weinig
eigen belastinggebieden zijn. Progressiviteit
bij de heffing achtte spreker goed, maar
B. en W. zijn wel wat-te ver gegaan. Ver-
I dere voortschrijding is niet gewenst, eerder
moet tot verzachting worden overgegaan.
1 Het is gelukkig, dat de stichting van kleine
j bedrijven in Heemstede aangemoedigd
I wordt. Voorts bepleitte spreker samenwer-
king met andere gemeenten en uitbreiding
van contact met buitenlandse staten, zoals
op het ogenblik alleen met Leamington het
I geval is.
Mr. Van Wijk (A.R.) zei, dat de raad
aandacht moet besteden aan billijkheid, als
punten behandeld worden. De begroting
biedt gunstige perspectieven, maar toch is
het mogelijk nog op een aantal posten te
bezuinigen. Daarbij dacht spreker aan het
op maximum brengen van het politie-corps,
de kosten voor plantsoenen en verbetering
van de Vrijheidsdreef.
Kunnen de bronnen van inkomsten van
het Heemsteedse Sportpark oi5gevoerd
worden? Spreker brak een lans voor
ouden van dagen, die minder goed ge
huisvest zijn en vroeg een onderzoek in
te stellen naar efficiency bij de bedrijven,
drijven.
Jhr. van de Poll (C.H.) besprak de
onzekerheid, welke er bestaat over de
financiële bijdragen van het Rijk. Vroeger
kon de gemeente zelf belastingen heffen,
waardoor er meer zekerheid was over de
inkomsten dan thans. Er is een nadelig
saldo op de begroting van de Sportpar
ken, doch er staan belangrijke wedstrij
den van R.C.H. op het programma en
mogelijk wordt de club eerste klasser.
Dit zou verhoging der inkomsten bete
kenen.
De heer DeRonde (comm.) merkte op,
dat er in de gemeente goed gewerkt wordt,
maar zij kan niets doen aan woningbouw of
aan verbetering der lonen omdat het rijk
niet meewerkt. Spreker besprak het op
treden van 't huidige kabinet, de Marshall
hulp en het Atlantisch pact. Wat het kapi
talisme op het ogenblik doet betekent, vol
gens spreker, het voorbereiden van een oor
log. Daardoor is het niet mogelijk meer
woningen te bouwen en toestanden te ver
beteren.
Mevrouw Van Nisp enVan We 1 y
(WD) somde enige wensen op, zoals goede
huisvesting voor de jeugdbeweging, het
aanwijzen van speelplaatsen, het bevorde
ren van studie door begaafde kinderen, het
aankweken van burgerzin en het stichten
van centra in nieuwe buurten.
De heer Zegwaard (K.V.P.) vroeg of
het mogelijk is het gemeentepersoneel bij
de publiekrechterlijke bedrijfsorganisatie
in te schakelen.
Hierna werd de vergadering geschorst
tot halfdrie.
Winkelierscombinatie
„Heemstede-Centrum"
Woensdagavond vergaderde, onder voor
zitterschap van de heer K. J. Dijkstra, de
Winkelierscombinatie Heemstede-Centrum.
Uit het jaarverslag bleek dat het aantal
leden thans 104 is. De St. Nicolaas-actie
van 1948 is een succes geweest. Omtrent het
gedenkraam dat het comité „Heemstede
Vrij" aan de gemeente zal aanbieden, werd
medegedeeld, dat dit thans in een verge
vorderde staat van afwerking verkeert.
Het jaarverslag van de penningmeester
wees aan, dat Heemstede-Centrum een ba
tig saldo van ruim 1000 heeft.
Tot bestuurslid werd bij acclamatie her
kozen de heer Jac. Schutter,-waarna in de
plaats van de heer A. Verkaaik, die zich
niet meer herkiesbaar stelde, de heer J.
Verdel werd benoemd.
Het agendapunt „verzoek tot wijziging
van de buslijnen" nam zeer veel tijd in be
slag, want er waren aanwezigen die de
autobussen maar het liefst zo spoedig mo
gelijk zagen verdwijnen, en anderen die ze
onder geen voorwaarde uit de winkelstra
ten van Heemstede (Binnenweg en Raad
huisstraat) willen missen. Na langdurige
discussies werd besloten, dat het bestuur
zich met het gemeentebestuur in verbin
ding zal stellen, teneinde gedaan te krijgen,
dat de tramrails zo spoedig mogelijk wor
den verwijderd en het wegdek een gron- i
Gedeputeerde Staten van Zeeland zijn
overgegaan tot vaststelling van een provin
ciale vlag: een blauw veld, waarover drie
gegolfde witte banen, ieder van een zevende
der vlaggehoogte en over alles in het midden
het gekroonde wapen van Zeeland.
Op 1 Januari vierde een groep Poolse
mijnwerkers feest in een café te Brunssum.
Het ging er zo rumoerig toe, dat twee politie
mannen op verzoek van de caféhouder het
café ontruimden. Buiten vielen de Polen de
agenten aan, die beiden ernstig gewond wer
den. Tegen zes van de ergste vechtersbazen
is thans zeven maanden gevangenisstraf
geëist en intrekking van hun verblijfsver
gunning.
De opkomst voor de stemming op het
eiland Curasao is volgens de thans gepubli
ceerde cijfers als volgt geweest: (tussen haak
jes het aantal stemgerechtigden): in de An
tillen geborenen 25.760 (29.046)in Nederland
geborenen 2622 (4342); Indonesiërs 124 (202);
Surinamers 2095 (2703) en buitenlanders
1003 (1395).
De oud-directeur van Vroom en Drees-
mann te 's Hertogenbosch, de heer Fokkel-
man, is met zijn auto rijdende op de Kerk-
laan 'te 's Hertogenbosch tegen een boom
gebotst. Hij werd op slag gedood. Zijn naast
hem zittende dochter werd ernstig gewond.
Het vreemdelingenverkeer in Den Haag
en Scheveningen was in 1948 60 procent hoger
dan in 1938, het laatste normale jaar voor
de oorlog. Er waren 225.000 overnachtingen
van buitenlandse gasten. (België en Luxem
burgers 55.000, Engelsen 48.000, Amerikanen
27.000, Fransen 22.500, Zwitsers 14.000, Scan-
dinaviërs 11.000 en Zuid-Amerikanen ruim
9000).
Na huwelijksplechtigheid in het stadhuis
gearresteerd. Rechercheurs van de centrale
recherche arresteerden Woensdagmorgen na
het voltrekken van zijn huwelijk in het
Stadhuis te Amsterdam een twintig-jarige
los werkman uit de Jordaan.
Hij wordt verdacht van medeplichtigheid
bij de diefstal van vierhonderd pakjes shag
uit een parkerende expeditie-auto op het
Singel. De man, die een bekende van de
politie is, werd reeds een paar dagen gezocht.
Hij was echter niet te vinden en de politie,
die wist dat hij gisteren in het huwelijk zou
treden, kon niet anders doen dan het jonge
echtpaar een minder prettig huwelijksbegin
bezorgen.
Tussen Oldebroek en Wezep heeft een
vrachtauto na een lichte aanrijding met een
andere vrachtauto een wielrijder aangereden,
die levensgevaarlijk gewond werd. De chauf
feur van de vrachtauto is doorgereden.
De afvaarten van het m.s. „Oranje" zijn
voor 1949 thans als volgt vastgesteld: Van
Amsterdam: 3 Mei, 2 Juli, 21 September en
18 November; van Batavia: 2 Juni, 2 Augus
tus, 20 October en 17 December.
Het is aan buitenlanders, die Frankrijk
binnenkomen, toegestaan tien filmrollen in
plaats van twee, zoals tot dusver gold, mede
te nemen, mits zjj tezamen met een fototoe
stel of filmapparaat, waarvoor zij moeten
worden gebruikt, worden ingevoerd. Dit
geldt alleen voor reizigers, die zich niet blij
vend in Frankrijk vestigen.
HAARLEM EN OMGEVING
In de vergadering van aandeelhouders
der N.V. Hypothecaire Beleggingsbank te
Haarlem werden de jaarcijfers over 1948
goedgekeurd. Tot commissaris werd herko
zen de heer Jhr. mr. C, L. van Lennep te
Aerdenhout.
De Brahms herdenking, die op 2 April in
de Renaissancezaal van het Frans Hals Mu
seum zou plaats hebben, is wegens ziekte
van de Belgische pianist Lode Rosquin
uitgesteld.
De heer K. Terstal zal op 5 April 40 jaar
in dienst zijn bij Droste's Cacao- en Choco
ladefabrieken N.V. te Haarlem.
dige verbetering zal ondergaan. Voorts zal
worden aangedrongen op een parkeerver
bod aan één zijde van de Binnenweg.
Naar aanleiding van de geslaagde St. Ni-
colaasactie werden verschillende voorstel
len gedaan om tot een blijvende ver koop
actie te komen. Daartoe werd een studie
commissie benoemd, bestaande uit de heren
J. Overeem, G. Wijkhuizen en J. Kiebert,
welke in samenwerking met het bestuur
nadere plannen zal uitwerken. Nadat de voor
zitter erop had aangedrongen om door mid
del van étalageverlichting Heemstede des
avonds een gezelliger aanzien te geven en
één der leden had berekend, dat de kosten
daarvan heel laag zijn, werd de vergade
ring gesloten.
Onderlinge Tuinliedenvereniging
De Onderlinge Tuinliedenvereniging hield
Woensdagavond in De Cantine aan de
Heemsteedse Dreef, onder voorzitterschap
van de heer W. A. van Zadel, een goedbe
zochte bijeenkomst.
Onder de leden bleek niet alleen grote
animo te bestaan voor keuring van tuinen
doch ook voor een Chrysanthenprijsvraag;
verder is er voor de binnenkort te houden
bij-cursus eveneens grote belangstelling is.
Daarna hield de heer H. van Kregten uit
Rotterdam een lezing over onkruidbestrij-
ding en middelen ter bestrijding van schade
lijke insecten, welke werd toegelicht door
een film. De lezing hield nauw verband met
de aanleg en onderhoud van gazons en
sportvelden, waaromtrent de spreker ver
schillende adviezen gaf.
Na de uitreiking van planten voor de
Lathyrusprijsvraag werden de inzendingen
van bloemen op de vergadering gekeurd. De
heer Nunnink behaalde met een voorjaars
stukje 8 punten en de heer W. A. van Zadel
met een inzending Albino en Blue Parrot
tulpen 10 punten.
RECHTBANK
Wat de fijne neus van de Bloemendaalse
politiehond Herta, die de 29-jarige haven
arbeider P. H. B. indertijd dwong om toe
te geven dat hij vier kantoor-machines ter
waarde van 2500 uit het P.E.N.-gebouw
in Bloemendaal had gestolen, niet kon aan
tonen, was het motief dat achter deze dief
stal zat. Niet alleen deze trouwens, want de
man stond vanochtend tevens terecht voor
de diefstal van- een fiets en zijn strafregis
ter vertoonde meer van dergelijke feiten.
De sleutel van het misdrijf was daaren
tegen wèl in dat strafregister te vinden,
want daar stond ook een veroordeling op
wegens het onbevoegd dragen van een offi
ciers-uniform. Voor de arrondissements
rechtbank bevestigde verdachte vanmorgen
nog eens dat hij deze diefstallen had ge
pleegd om aan het geld te komen dat hij
nodig had voor het kopen van een uniform
van een kapitein ter koopvaardij. Hij had
daarvoor de fiets, een tel-machine en een
schrijfmachine verkocht. De andere twee
schrijfmachines had hij verstopt in een bos.
Ter zitting kwam ook nog ter sprake, dat
hij zich na de bevrijding al eens voorge
daan had als rechercheur, blijkbaar om in
druk op een jongedame te maken. Verdach
te gaf het hem tenlastegelegde volmondig
toe.
De officier van justitie vond het feit bij
zonder ernstig. Hij memoreerde dat er in
het dossier ook nog een proces-verbaal ligt
wegens een diefstal in een bunker te Zand-
voort. Hij eiste een gevangenisstraf van
anderhalf jaar.
De verdediger, mr. W. Broers, schilderde
de moeilijke levensloop van verdachte, die
voornamelijk voortspruit uit zijn eigenaar
dige geestesgesteldheid. Hij stipte aan dat
verdachte over veelbelovende artistieke
gaven beschikt en gaf daar een proeve van,
door een auto-biografie van verdachte voor
te lezen. Hierin schildert verdachte zijn
steeds terugkerend verlangen om door het
aantrekken van allerlei uniformen zijn
eigen mislukking te verbergen. De raads
man vroeg om een psychiatrisch rapport.
Oude „honderdjes".
Datzelfde deed mr. C. Blankevoort, die
als raadsman optrad in de zaak tegen de
Haarlemse jongeling W. K., aan wie op
lichting tenlaste was gelegd. Deze jonge
man had vorig jaar uit België drie oude
bankbiljetten van honderd gulden meege-
bracht en met één daarvan betaald aan
de kassa van een Haarlemse bioscoop. De
ruim 95 gulden die hij terugkreeg, had hij
zich volgens de tenlastelegging weder
rechtelijk toegeëigend. Mede gezien het
feit dat deze 23-jarige al een vrij aanzien
lijk strafblad heeft, eiste de officier van
justitie, mr. Van der Valk Bouman, voor
deze „geboren misdadiger" tien maanden
gevangenisstraf.
De rechtbank zal in beide zaken over
veertien dagen uitspraak doen.
SPRINGTOUWEN
45 ct.
Bloemendaal
BURGERLIJKE STAND
GEBOORTEN: G. D. M. HoogeveenNe-
lissen, d.; M. W. van HaasterMeskers, d.;
J. VoorenSchuur, z.; S. BolandBeerens, z.
ONDERTROUWD: H. L. Minck en J. W.
T. Kersten.
GEHUWD: A. P. B. Floberg en A. M. Pauls;
J. Steen en S. G. Meinema; J. Putzes en G.
Brugman.
OVERLEDEN: J. D. C. Jordans, 49 j.; Wed.
C. Schaapv. Waard, 84 j.; J. H. Chrisstoffels,
52 j.; G. HansenBakker, 78 j.
De 9 Muzen
Veranderingen. De regisseur en toneel
speler Jan van der Linden, tot nu toe ver
bonden aan de Haagse Comedie, zal dit
gezelschap gaan verlaten.
Het volgende seizoen zal hij verbonden
zijn bij het Zuid-Nederlands toneel en wel
hoofdzakelijk als regisseur.
Mozartforschung. Het bestuur van het
Mozarteum te Salzburg is voornemens het
„Zentral-instituut für Mozartforschung" weer
op te richten. Dit instituut wil het geestelijke
centrum van alle Mozartverenigingen in de
gehele wereld worden.
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
Koninklijke Olie.
289%
291 Va
237
239
227 15/16
228%
A. K. U
163
163%
150
Nederlandse Ford
268
Nederlandse Kabel
267
v. Berkel's Patent
U1H
Scheepvaart-Unie.
1621/2
Holl.Amerika Lijn
160%
Deli Maatschappij
140%
142
H. V. A
154%
155 yA
A'dam Rubber
1461/2
146%
Ned. Handel Mij.
153%
N.-I. Handelsbank
108
108%
Biliton Mij. II
345
In Batavia'
Oorlogsmisdadiger
Dezelfde hoge, witgekalkte muren, de
zelfde groene tafel en dezelfde stapels pa
pieren op deze tafel. Maar verder herinnert
niets in de zittingszaal van de Temporaire
Krijgsraad te Batavia aan een Nederlandse
rechtbank. Zes of zeven deuren staan tegen
over elkaar open, hoge tuindeuren geven
een vrij uitzicht op het zonnige Waterloo-
plein in het Bataviase centrum. De rech
ters zijn niet zo statig gekleed, als wij dat
in Holland gewoon zijn. Zij hebben de
mouwen opgestroopt en de kragen open.
En misschien dragen zij wel een korte
broek, maar dat is niet te zien.
Voor de groene tafel staat een klein
bankje. Daarop zit Sousouki, een ex-majoor
van de Japanse marine. Hij ziet er uit als
een wat domme boerenjongen en zijn uit
latingen stellen hem niet op een hoger in
tellectueel peil. Maar hij is een ernstig
oorlogsmisdadiger. Het is afschuwelijk te
horen, wat een man als deze op zijn geweten
heeft. Het is een aaneenschakeling van
arrestaties, folteringen en moorden. Hij doet
onderdanig beleefd, salueert en buigt voor
zijn rechters en bij het verlaten van de zaal
voor de Indo-europeaanse soldaat van de
Militaire Politie. Drie uur duurt de middag
zitting en gedurende die tijd verroert hij
zich niet: de handen onbeweeglijk op de
knieën, de ogen strak op de President ge
richt. Rechts van hem zit de:tolk, een Ja
panner, die door een jarenlang verblijf in
Australië de Engelse taal heeft leren be
heersen. De zaak wordt in het Engels be
handeld. Links van Sousouki heeft de con
trolerende tolk een plaats gevonden; een
Wit-Rus, die Japans, Engels en vrij behoor
lijk Nederlands spreekt.
Er is geen publiek in de zaal en er zijn
geen journalisten. Want er is geen belang
stelling meer voor deze zaken. In een hoekje
zit nog de Japanse verdediger met zijn
tolk; speciaal voor deze zaken is hij door
het Amerikaanse militaire bestuur in Japan
naar Indonesië gestuurd. Het is een nog
jonge man met een intelligent uiterlijk; hij
is beleefd, zonder in de overdadige kruipe
righeid van de verdachte te vervallen.
Verder is de zaal leeg. Aan het plafond
zoemen enkele luchtverversers. Traag gaat
de zitting verder. De M.P.-mannen gapen.
Langzaam worden de grote stapels dossiers
doorgewerkt. De zitting duurt drie of vier
dagen. En het einde schijnt bijna zeker.
Sousouki's medeplichtigen zijn reeds ge-
executeerd. Maar er wordt recht gedaan.
E. P.
Schoot daags na capitulatie
B.S.-er neer
Op 6 Mei 1945, toen ook in Hoorn de
vlaggen ter gelegenheid van de capitulatie
der Duitsers waren uitgestoken, begaf zich
nog een uit een Duitse officier en 2 Neder
landse leden van de Wasserschutz polizei
samengestelde patrouille op weg van Hoorn
naar Enkhuizen. Bij het dorpje Westerblok-
ker merkte de commandant twee leden van
de B. S. op die tegen de berm van de weg
lagen. Zij werden gesommeerd op te staan,
waarbij de stenguns, die zij bij zich hadden,
werden ontdekt. Terwijl de beide arrestan
ten met de handen omhoog stonden, hiel
den de beide handlangers van de Duitsers
hun karabijn op de B.S.'ers gericht. Een
van hen de heer Kolenberg uit Blokker kon
zijn evenwicht niet goed bewaren en wan
kelde een ogenblik. De man tegenover hem
de thans 30-jarige J. Th. B. uit Bloemen
daal loste daarop een schot waardoor de
heer Kolenberg dodelijk werd getroffen.
Vandaag had B. zich voor de 3e Kamer
Op de werf van de Nederlandse Dok- en Scheepsbouw Mij. in Amsterdam wordt de
laatste hand gelegd aan de Oslofjordwelk fraaie schip Zaterdag door Kroonprinses
Martha van Noorwegen te water wordt gelaten.
FEUILLETON
door ANDREW MACKENZIE,
vertaald uit het Engels.
3
Maar de afpersers ontnamen haar alles tot
de laatste cent, voordat ze zelfmoord
pleegde.
Maar ze hadden toch naar de politie
kunnen gaan, merkte ik op.
Ja, als ze consequent hadden gehan
deld. Maar mensen, die gechanteerd wor
den, doen dat zelden.-Zelfs als we volledige
geheimhouding garanderen, lekt de identi
teit van de betrokken persoon toch meestal
op de een of andere manier uit. Tot dus
verre heb ik tien zelfmoorden op rekening
van de activiteit van die bende kunnen
schrijven. Waarschijnlijk zijn er nog wel
meer. Hun werkwijze is vanouds be
kend: ze vragen een bepaald bedrag ineens
voor brieven, documenten of compromitte
rende foto's, die in handen van de afperser
zijn gekomen. Daarna beginnen ze meer
geld te vragen. Als het slachtoffer tegen
stribbelt, is gewoonlijk een bedreiging met
bekendmaking voldoende om een volgende
betaling te bewerkstelligen-. Na een poosje
wordt de spanning in vele gevallen te
groot en volgt een zelfmoord.
Ik was van mijn stuk gebracht door dit
relaas van uitgerekende laaghartigheid,
Het kan haast niet waar zijn, protes
teerde ik. Niemand kan zö misdadig en
geslepen zijn!
De Inspecteur lachte een weinig vrolijk
lachje.
Je zou er versteld van staan, hoe
slecht de mensen kunnen zijn, Arlen. Een
politieman raakt daar wel aan gewend.
Met mijn ervaring is de slechte kant van
het menselijk karakter iets heel gewoons.
Ik dacht na over de feiten, die Brannigan
me verteld, had. Deze was, dat wist ik, geen
fantast, en als hij dacht dat er gronden
waren om een enorme chantage-opzet aan
te nemen, dan moest hier iets van waar
zijn.
Ben je ervan overtuigd, dat er de een
of andere georganiseerde bende achter zit?
vroeg ik tenslotte. Zou het niet kunnen
zijn, dat enige afpersers ieder op eigen
gelegenheid werken?
Je vergeet het feit, dat de enige twee
brieven, die we tot dusverre van de afper
sers gevonden hebben, getypt waren op
dezelfde machine, merkte Brannigan op.
Het was een Remington koffermachine met
twee defecte letters, de E en de H. Verder
is er het blauwe briefpapier van behoor
lijke kwaliteit. Nee, Arlen, ik ben er zeker
van, dat dit het werk is van een bende, die
naar ik vermoed geleid wordt door
de zo bij uitstek in sensatie-romannetjes
geliefde figuur: de volmaakte misdadiger.
In de stille straat klonk het signaal van
een autoclaxon. Het geluid bracht me terug
tot de werkelijkheid van het hedendaagse
Londen. Als ik hei gedurfd had, zou ik
gelachen hebben, maar Brannigan's ge
zicht waarschuwde me, dat dit geen zaak
was om over te lachen.
Het klinkt allemaal fantastisch, niet
waar! zei Brannigan, terwijl hij opstond
uit zijn stoel en op en neer ging lopen in
de kamer. Ik sta hier tegenover een enorm
probleem en ik kan niet meer doen dan
tegen schimmen vechten. Ik heb maar één
behoorlijke aanwijzing en die heeft tot
dusverre tot niets geleid.
Heb je geprobeerd die schrijfmachine
en dat briefpapier op te sporen?
Natuurlijk. Het papier kan in
iedere zaak van kantoorbehoeften worden
gekocht. Naar de schrijfmachine is in het
gehele land gezocht, maar we hebben
tenzij de afperser het ding verkoopt en de
kans daarop is practisch nihil weinig
hoop deze machine te vinden.
Maar je hebt toch zeker nog wel een
spoor, dat hoopvoller is dan dit? drong
ik-aan.
Ik dacht van wel, gaf Brannigan toe.
Maar ik ben er niet meer zo zeker van.
Gewoontegetrouw ging ik in alle huizen,
waar de zelfmoorden gepleegd werden, het
personeel na, en ik ontdekte, dat er in alle
gevallen een bediende aanwezig was, die
aangenomen werd door bemiddeling van
een bepaald personeelsbureau.
O, riep ik gretig uit, dat lijkt me
een belangrijke aanwijzing!
Dat dacht ik eerst ook, zei Brannigan.
Maar naderhand was ik er niet meer zo
van overtuigd. Zeker de helft van alle
voorname huishoudens in Engeland betrek
ken personeel via dat buraau. Misschien
heb je er wel eens van gehoord: Simpkins'
Bemiddelingsbureau voor huishoudelijk
personeel. Het heeft een kantoor van drie
verdiepingen in één van die grote oude
huizen achter St. James' Park.
Ik had inderdaad van dit bureau wel
eens gehoord. De tante, die mij het legaat
had nagelaten, betrok altijd haar personeel
van deze firma.
Het klinkt niet veelbelovend, stemde
ik toe. De leiders van deze zaak zijn, naar
ik aanneem, boven iedere verdenking ver
heven?
Volkomen! De directeur is een zekere
kolonel Simpkins, een lange, breedge
schouderde man met nogal opschepperige
manieren. Hij is midden vijftig en nam
dus behalve in het begin gedurende
enkele maanden geen deel aan deze
laatste oorlog. Hij is uit het leger gegaan
hij was beroeps-officier in India toen
zijn vader hem in 1935 zijn zaak naliet.
Hij heeft een zuster, die veel belangstel
ling voor het bedrijf heeft zij schijnt
nogal een Kenau te zijn, naar ik hoorde
en verder is er nog een chef de bureau,
genaamd Fellows, die eruit ziet als een
roofvogel, maar een heel respectabele fi
guur moet zijn. Het is ons niet gelukt ook
maar enige verdenking op hen te laten
vallen.
Heb je geprobeerd uit te vinden, of
er iets onder het mom van zakendoen ver
borgen is? vroeg ik.
Ja, natuurlijk. Eén van onze mensen
heeft zich aangediend als een inspecteur
van het Ministerie van Arbeid en heeft
de boeken nagekeken. Maar er was geen
onregelmatigheid te ontdekken.
Ik dacht ernstig na en zag opeens een
andere mogelijkheid.
Misschien gebruikt iemand, die aan
de firma verbonden is, dit bureau als een
dekmantel voor zijn bedrijvigheid, opper
de ik.
Brannigan gaf me zo'n stevige klap op
mijn rug met één van zijn grote handen,
dat ik even in elkaar kromp.
(Wordt vervolgd)
van het Bijzondere Gerechtshof te Amster»
dam te verantwoorden, nadat hij reeds in
de zomer van 1947 op vrije voeten was ge-*
steld, omdat hij aanvankelijk alleen op
grond van zijn dienstneming bij de Wasser»
schutzpolizei werd veroordeeld. De ver
dachte gaf de feiten in hoofdzaak toe, doch
beweerde dat het schot het gevolg van een
reflexbeweging was geweest, omdat hij
meende, dat zijn arrestant wilde ontvluch
ten, bovendien was hij zenuwachtig door
de spanning en oververmoeidheid, waaraan
sij in die dagen, ten prooi was.
De advocaat-fiscaal meerde daarentegen
dat de ernst van de zaak juist in de datum
6 Mei lag. Een dag na de capitulatie die
de verdachte' niet officieel dan toch wel of
ficieus bekend moet zijn geweest verstout
te hij zich nog goede Nederlanders lastig
te vallen. Het argument, dat B., zoajs hij
beweerde, niet de opzet had gehad om te
schieten werd door de advocaat-fiscaal
verworpen, omdat hij dan ook niet zijn ka
rabijn op de arrestant had moeten richten.
Spreker meende dat een zware straf op
haar plaats was en eiste 10 jaar gevangenis
straf met aftrek. Uitspraak 14 April.
Annie Nederbracfif speelde
Prokofieff in Haarlem
Het volksconcert der H.O.V. onder lei
ding van Kees Hartvelt kreeg belangrijk
heid door het optreden van de Rotterdamse
pianiste Annie Nederbragt, die soliste was
in het derde concert van Prokofieff. Deze
compositie, waarin het orkest een belang
rijk aandeel heeft, manifesteert als het ware
een strijd tussen verschillende, ja 'eigenlijk
contrasterende invloeden, tussen de expres-
sief-romantische geest en de koel-moderne
speelsheid, tussen het traditionele virtuo-
sen-ideaal en het nuchtere concert van de
anti-romantische tijd. Maar, al zwenkt hij
van hier naar ginder, Prokofieff is een mu
sicus met een geïnspireerde, nooit op dood
spoor leidende fantasie, een die oudere en
nieuwere elementen dusdanig weet te com
bineren, dat zij als contrastwerking' niet al I
te zeer uit. de toon vallen, ook al omdat de
muzikale potentie van de componist gezond
genoeg is om iedere geforceerdheid te kun
nen ontberen. Het concert-karakter komt in i
het tweede deel (een variatie-cyclus) ef- l
fectvol tot uiting; trouwens ook in de finale,
waar het zelfs virtuose vormen aanneemt.
De soliste Annie Nederbragt toonde de lang
niet geringe eisen die het werk stelt vol
komen te beheersen. Haar spel had de
overtuigende kracht van iemand, die in
haar taak gelooft en er in opgaat. Plet
werkte inspirerend op het orkest, dat trou
wens door Hartvelt behoorlijk voorbereid
leek.
De avond was geopend met „Passacaglia"
voor orkest en orgel van Wouter Paap, een
stuk dat in zijn strenge vorm een ascetisch
karakter zou dragen, ware het niet dat een
brillante orchestratie het geheel in warme
tinten hult. Contrapuntisch, maar ook
rhythmisch is het werk van Paap zeer be
langwekkend. De uitvoering had, naai' ik
meen, nog wel wat beter verzorgd kunnen
zijn; de stemming was nogal troebel.
Tot slot ging de dankbare Vijfde van
Tschaikowsky. Hartvelt dirigeerde het werk
zeer levendig (het Andante zelfs wel wat
al te vlug naar het mij leek) en bereikte op
menig punt het bravour-effect waar deze
muziek om vraagt. Wij bleven gelukkig ge
speend van de eigenwijze coupures die het
Concertgebouw-orkest zich in deze sym
phonic veroorlooft.
JOS. DE KLERK.
Wegenwacht met mobilofoon
De ANWB neemt in samenwerking met
de radiodienst van de PTT proeven met de
mobilofoon, de mobiele radiotelefoon-appa-
ratuur, welke door Philips-NSF vervaar»
digd wordt.
Het wegenwachtzijspan, waarin deze
mobilofoon gemonteerd is, patrouilleert
reeds en is binnen een beperkte actieradius
steeds bereikbaar. Tot dusverre zijn da
resultaten, die met deze experimenten wer
den bereikt, niet onbevredigend te noemen,
deelt de ANWB mee,