c
3
Behandeling van de zaak-Menten
nu toch werkelijk ten einde
4 Speciale VOORJAARS-AANBIEDINGEN
w
1 KT5TI
Verlovingsringen
Butlinkamp is van veel belang
voor het vreemdelingenverkeer
Nadelen van de grenscorrecties
zijn groter dan de voordelen
EXTRA AANBIEDING
jtaaatiet"
en
gsreizïger
Q Wereldnieuws
VRIJDAG I APRIL 1949
Tenminsfe....als de verdachte niet ii
Gedurende meer dan vier uur hebben
de mrs. dr. J. C. Coebergh en Réyer
K. D. Kalbfleisch gisteren voor het
Bijzondere Gerechtshof te Amsterdam
in de zaak van de grootgrondbezitter
en industrieel P. N. Menten gepleit,
waarbij zij geen détail onbesproken en
geen beschuldiging onweerlegd lieten.
Zoals men weet vroeg de advocaat-
fiscaal mr. B. J. Besier tijdens de vorige
zitting in zijn réquisitoir bekrachtiging
van het vonnis, dat het Hof in Decem
ber bij verstek wees: drie jaar gevan
genisstraf met aftrek wegens dienst
neming bij de vijand en het optreden
als Verwal ter voor enkele Joodse zaken
in Polen.
Ook deze keer kwam mr. Besier aan het
begin van de zitting met een verrassing.
Hij deelde mede dat hij een brief had ge
kregen van een burgemeester, die in de
krant had gelezen, dat iemand aan de ver
dediging voor dertig mille een dossier had
aangeboden, dat vernietigend zou zijn voor
de vroegere Nederlandse consul in Kra
kow, de Bruyn en Menten van alle schuld
zou ontlasten. De burgemeester verklaar
de dat dit aanbod van een voormalige
ambtenaar van het Bureau Nationale Vei
ligheid afkomstig was. De advocaat-fiscaal
heeft deze feiten aan de officier van Justi
tie doorgegeven.
De raadslieden hadden overigens ook
een brief: van een Poolse advocaat, die
beweerde dat de heer De Bruijn bij een
bezoek aan Polen Mentens belangen had
geschaad.
Mr. Coebergh sprak in een uitvoerig be
toog over de Menten ten laste gelegde
dienstneming bij de Duitsers als zijn oor
deel uit, dat het stuk voor stuk ontzenuwen
van alle punten der dagvaarding geen
zware taak vormde, omdat voldoende be
wijsmateriaal ontbreekt. Hij concludeerde
tot nietigheid der dagvaarding, omdat het
op de dienstneming betrekking hebbende
gedeelte zeer vaag gesteld was. Bovendien
had de advocaat-fiscaal de nadrukkelijke
verklaring van de Duitse generaal Schön-
garth, dat Menten noch bij de S.S. noch bij
de Sipo was geweest, genegeerd, terwijl
Schöngarth met geen woord over „Einsatz-
gruppen", waartoe Menten zou hebben be
hoord, had gerept Ook voor de verdachte
zelf was dit begrip trouwens geheel nieuw.
Wèl heeft Schöngarth verklaard, dat Men
ten een reis naar Lwow maakte als „An-
gehöriger des Stabes", doch met de uiteen
zettingen van de getuigen dr. W. Harster
en dr. A. Lifschütz voor het juridische en
van mr. A. B. Nijkerk voor het taalkundige
element van deze term in de hand voerde
mr. Coebergh aan, dat hier nooit van een
dienstverband sprake 0 geweest kan zijn,
doch ten hoogste het privaatrechtelijke
verrichten van enkele diensten voor Schön
garth persoonlijk. Het dragen van een uni
form een volkomen willekeurig pakje
met een fantasierang, aldus de advocaat
fiscaal geeft al evenmin enige reden
voor de veronderstelling, dat de verdachte
in dienst van de Sipo was getreden. Hij
heeft trouwens van die maskerade
overigens noodzakelijk om onderweg aller
lei lastige controles te ontgaan weinig
plezier beleefd, want van Duitse zijde heeft
men een onderzoek over het onrechtmatig
dragen van dit uniform tegen hem gevoerd.
Het is toch ondenkbaar, zo riep mr. Coe
bergh uit, dat dit nu voor een Nederlandse
rechter aanleiding zou kunnen zijn tot een
veroordeling wegens het in Duitse staats-
of krijgsdienst treden.
De radio geeft Zaterdag
HILVERSUM I, 301.5 M,
7.00, 8.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 9.00 Symphonie-
concert. 10.00 De arts A. J. van Leusen
spreekt tot de zieken. 10.05 Morgenwijding.
10.35 Cabaret. 11.20 Weekoverzicht. 11.35
Hélène Ludolph zingt met piano. 12.00 Ac
cordeonorkest. 15.33 Cubaans en Argentijns.
13.00 Strijdkrachten. 13.30 Dansorkest. 14.00
Het Nederlandse lied. 14.20 Politie-orkest.
15.00 Streekuitzending voor Noord-Kenne-
merland. 15.25 Kamerorkest met piano
(Bach en Mozart).» 16.10 Reportage N.V.V.-
congres. 16.25 Piano-duo. 16.45 Sport. 17.00
Schijvenschouw. 17.30 Voor de rijpere jeugd.
18.15 West-Europees commentaar. 18.30 Strijd
krachten. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30
Over televisie. 19.45 Voor Nederlanders in
Duitsland. 20.15 Weense operettemuziek. 21.00
Socialistisch commentaar. 21.15 A.B.C.-caba-
ret. 22,15 Schrammelorkest. 22.40 Orgel. 23.15
Sport 23.25 Dansorkest.
HILVERSUM II, 414.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Handel. 7.30 Kamerkoor. 7.45
Morgengebed. 8.15 Platen. 9.00 Voor de
vrouw 9.05 Piano-trio, Schumann. 9.35 Bach.
10.00 Voor kleuters. 10,15 Lichte muziek. 11.00
Voor zieken. 11.45 Schoolradio. 12.1.5 Piano.
12.33 Platen. 13.50 Film en toneel. 14.10 Pla
ten. 14.20 Engelse les. 14.40 Platen en Boeken
nieuws. 15.10 Muziekcursus. 15.30 Mannen
koor. 16.00 Soicale positie van musici en
artisten. 16.10 Strijkkwartet van Kodaly. 16.30
Gregoriaans. 17.00 Voor de jeugd. 18.00 Sport.
18.15 Piano. 18.30 Weekoverzicht. 18.45 Platen.
19.15 Actualiteiten. 19.25 Lichte muziek. 19.50
Katholieke Actie. 20.05 Gewone man. 20.12
Piano. 20.20 Lichtbaken. 20.45 Marion Ander
son zingt. 21.00 Gevarieerd programma. 21.45
Sport. 22.00 Lichte muziek. 22.30 Avondwij
ding. 23.15 Schubert en Grieg.
in cassatie gaat
Vervolgens sprak mr. Coebergh over wat
hij noemde „de sensatie van het requisi
toir": de advocaat-fiscaal heeft na ee
bombardement van drie jaren zijn stellinj
dat Menten tolk zou zijn geweest, ver
laten!" Hieruit concludeerde pleiter, dat de
gehele ten laste legging betreffende de
dienstneming finaal in elkaar is gezakt: de
inhoud is eruit weggespoeld. Hiermee had
de zaak volgens de verdediger toch uit
kunnen zijn.
Ten overvloede herinnerde de raadsman
aan een groot aantal verklaringen, waai-uit
bleek, dat Menten slechts zeer gebrekkig
Pools en in het geheel geen Russisch sprak.
Mentens vermogen.
De legende wil, zo leidde mr. Coebergh
zijn opmerkingen over de vermogenstoe
stand van zijn cliënt in, dat Menten toen hij
in December 1939 in Krakow aankwam,
„alles kwijt" zou zijn geweest; wat hij
daarna weer verworven heeft, zou geheel
of grotendeels onrechtmatig verkregen zijn.
Zijn onroerend bezit was inderdaad gecon-
fiskeerd, Doch de roerende goederen, op
zichzelf een vermogen, heeft hij voor een
zeer belangrijk gedeelte kunnen redden. Op
zijn reis van Lwow naar Krakow in De
cember 1939 hadden Menten en zijn vrouw
niet alleen achttien koffers, doch ook een
enorm bedrag aan juwelen de belegging
bij uitnemendheid in Oost-Europa bij
zich. Naar Krakow kreeg Menten een be
drag van 575.000 zloty overgemaakt. Bij de
kunsthandelaar Stieglitz had hij bovendien
een half millioen zloty in bewaring gege
ven. Schilderijen, tapijten, bontwerk en
dergelijke werden in Sopot, waar hij zijn
landgoed had, door de bevolking voor hem
verstopt en in Lwow bij vrienden en ken
nissen in bewaring gegeven.
Bij de verhuizing van Menten in Februari
1943 naar Nederland werd wel een om
vangrijke inboedel meegenomen, doch iets
abnormaals was er aan dit transport in
geen enkel opzicht, zoals door een brief
van een Amsterdams expeditiebedrijf
wordt gestaafd. Wat de Pool Zagajski be
treft, die na de bevrijding zijn schilderijen
en een handelaar in de woning van Menten
in Aerdenhout meende te herkennen, merk
te pleiter op, dat uit niets is gebleken, dat
Zagajski ooit de eigenaar zou zijn geweest
en eveneens hield mr. Coebergh staande,
dat Menten in Lwow niet de kunstschatten
van de door de Duitsers vermoorde pro
fessor Ostrowski had geroofd, doch zijn
eigen inboedel had teruggekocht.
Mr. Coebergh bracht tenslotte naar vo
ren, dat het Poolse dossier niet door het
Hof als bewijsmateriaal zal kunnen wor
den gebruikt, omdat de waarde daarvan
zeer problematisch is. De verdediging kan
in deze verklaringen een eindeloze rij van
tegenspraken en absurditeiten aanwijzen
en zij berusten grotendeels op horen zeg
gen. Uit de door de verdediging uit Polen
ontvangen getuigenissen blijkt daarentegen
dat Menten steeds, waar hij kon belange
loos hielp en dat hij met de Polen van alle
godsdienstige gezindten steeds op goede
voet stond. Ofschoon in Polen een oproep
in de pers heeft gestaan, heeft zich daar
geen enkele benadeelde gemeld. Mr. Coe
bergh kwam dan ook tot de concflusie, dat
Menten moest worden vrijgesproken/Zijn
veroordeling zou een vreselijke vergissing
zijn.
Mr. Kalbfleisch aan het woord.
Nadat het Hof een adempauze van twee
minuten had genomen, behandelde mr.
Kalbfleisch Mentens optreden als Verwal
ter van de rijstpellerij Oryza en de vier
Joodse kunstzaken te Krakow. Hij betoog
de, dat de feitelijke toedracht aantoont, dat
dit onderdeel van de dagvaarding nimmer
tot veroordeling kan leiden. Toen Menten
in 1940 van de toenmalige directeur, de
Nederlandse consul De Bruyn onbeperkte
volmacht kreeg als zaakwaarnemer op te
treden, was de toestand van de Oryza
miserabel. Toen de fabriek na 10 Mei 1940
als vijandelijk vermogen door de Duitsers
in beslag genomen zou worden, liet Men
ten zich tot „Verwalter" benoemen om
iedere Duitse inmenging te voorkomen.
Menten werkte het bedrijf ten bate dei-
Nederlandse belanghebbenden geheel en al
op tevredenheidsbetuigingen zijn voor-
handen doch tegen het tijdstip, dat hij
zelf van de resultaten zou gaan profiteren,
werd hij door de Duitsers gearresteerd en
uitgewezen. Na zijn vertrek (een'gevolg
van de machinaties van De Bruyn, naar de
lezing van de verdachte) werd de Oryza
ingeschakeld in de Duitse oorlogseconomie.
Over het beheer der Joodse kunstzaken
kon mr. Kalbfleisch betrekkelijk kort zijn,
omdat één der eigenaren, Josef Stieglitz, in
de vorige zitting persoonlijk van zijn waar
dering voor Menten's beheer had getuigd
en had verklaard, dat deze bewindvoering
met zijn volledige-insteÉriming plaats vond.
Afgescheiden daarvan blijkt zowel uit de
Nederlandse als uit de Poolse jurispruden
tie, dat de bewindvoering op zichzelf niet
als een strafbaar feit wordt beschouwd.
Ook mr. Kalbfleisch refereerde zich aan
een aantal verklaringen van Polen, die ge
tuigden, dat Menten „eigen geld en eigen
veiligheid had geriskeerd, om de Polen te
helpen, waar hij kon."
Mr. Besier merkte in zijn repliek onder
meer op, dat hij niet gezegd noch geïnsi-
-\
©PKSJ&PBED fijn netmatras
1-pers. §4.60 2-pers. 59.80
2-persooras LEDKiJINT
sleemode!, lichtgroen,
brons of crème 65.—=
1 -persoons
DEVANBED
met
fijn netmatras
bronskleur
30.95
1-pers. Engels
&EBSKANT
m. fijne netspiraal
lichtgroen,
brons of crème
41.20
Kapok matrassen, Supra matrassen,
t/0 Epeda matrassen, Spiraal matrassen
nueerd had, dat Menten zijn advocaten zou
hebben gekocht en hij betreurde, dat mr.
Kortenhorst zijn bedoeling niet had begre
pen. Anderzijds had hij aanstoot genomen
aan de opmerking van deze raadsrpan, dat
er „voor millioenen uit de villa van Men
ten onder de ogen van de Bloemendaalse
politie was gestolen". Het onderzoek is nog
gaande, aldus mr. Besier, en zolang niet
vaststaat wie de diefstal heeft gepleegd,
gaat het niet aan een geheel politiecorps
te beschuldigen. Mr. Coebergh kreeg te
horen, dat de „sensatie van het requisitoir"
een logisch gevolg is van de omstandigheid,
dat het Openbaar Ministerie pas een vol
ledig beeld van een zaak op de terechtzit
ting zelf krijgt, zodat het zeer goed kan
gebeuren, dat het dan op bepaalde punten
tot een ander inzicht komt. Overigens wil
de mr. Besier er niet te veel meer van
zeggen: aan de zaak-Menten was tot nu toe
meer papier - en hoe was er met de stuk
ken gegoocheld! - en meer tijd besteed dan
aan enig andere zaak van het Bijzondere
Hof en hij vreesde dat, indien hij er nu nog
lang op door zou gaan, het Hof door de
bomen het bos niet meer zou zien.
Mr. Coebergh vroeg dat is zo lang
zamerhand traditie geworden de onmid
dellijke invrijheidstelling van de verdachte,
hetgeen het Hof al even traditioneel af
wees.
Menten zelf zag van het laatste woord
af,
Toen liet mr. Ruys de hamer vallen ten
teken, dat de behandeling van de zaak-
Menten eindelijk ten einde was. Althans
voor het Hof, want de verdediging heeft al
laten horen, dat zij bij een veroordeling in
cassatie zal gaan. Of dat nodig is, horen we
op 14 April.
Contactadres gewonde
militairen
Tijdens de afwezigheid van mevrouw
T. H. Spoor-Dijkerna, die zoals gemeld
voor een kort verlof naar Nederland is
vertrokken, wordt haar ax'beid ten behoeve
van het inlichten van de betrekkingen van
gewonde en zieke militairen waargenomen
door mevrouw L. J. C. Simons-Van Veelen
te Batavia.
Het adres waaraan de desbetreffende
correspondentie moet worden gericht,
blijft onveranderd: Koningsplein Zuid no.
13, Batavia.
Brieven, reeds "gericht aan mevrouw
Spoor, die na haar vertrek worden bezorgd,
zullen door mevrouw Simons worden be
handeld.
A
T
K
A
N
K
A
N
Wij maken iets
bijzonders in
Zonder enige
verplichting kunt
U deze bewonderen
K
A
N
K
A
N
A
L
L
E
E
N
(Adv.)
Minister In 't Veld:
Senaat verneemt weinig nieuws over
Wederopbouw en Volkshuisvesting
(Van onze parlementaire redacteur)
De Eerste Kamerleden plegen zich nog
steeds in hun spraakzaamheid te weinig
zelfbeperking op te leggen. Hieraan viel
vooral toe te schrijven, dat de bei-aadsla-
gingen over de begroting van Wederop
bouw en Volkshuisvesting nodeloos veel
tijd in beslag namen, want veel nieuws
viel er heus niet te vertellen.
Uit het debat noem ik daarom slechts
enkele punten. Zo bijvoorbeeld het plei
dooi van een Rotterdammer in hart en
nieren, de heer Kraayvanger (K.V.P.)
voor het zo spoedig mogelijk aantrekkelijk
maken van de Maasstad; dit niet in de laat
ste plaats voor kapiteins en schepelingen,
voor wie het aangenamer passagieren is in
een prettige „city", dan in een stad wier
hart nu nog een woestijn is. Dezelfde sena
tor drong zeer sterk op bevordering van
particuliere woningbouw aan. Verder vroeg
hij het nodige te. doen om belegging in hui
zen weer aantrekkelijk te maken. De heer
Tjalma (A.R.) vond dat bij de huur
verhoging behalve met de stijging van de
exploitatiekosten ook met die van de kos
ten van levensonderhoud rekening moet
worden gehouden.
Minister In 't Veld kreeg een woord van
hulde van de heer Nij ka rap (K.V.P.
vooral ook omdat hij reeds in belangrijke
mate de belofte had vervuld de gemeente
besturen in hun natuurlijke taak ten op
zichte van wederopbouw en volkshuisves
ting te herstellen. Duplexwoningen waren
wel aanvaardbaar, maar verkeerd zou het
zijn in de eerste jaren niets anders te bou
wen. De heer Brandenburg (Comm.)
en zijn fractie wilden van geen enkele
vorm van huurverhoging iets weten; in elk
geval vond hij, dat het parlement er recht
op had nu eens duidelijk te vernemen wat
de regering in deze van plan is. Een plei
dooi van de heer Reyers (C.H.) om het
zo zwaar geleden hebbende Zeeland niet
met de rest van het land over één kam te
scheren, een bestrijding door de heer
Woudenberg (Arbeid) van een betoog
Verscheidene Kamerleden:
Ernstige teleurstelling over huidige gang van zaken
In het voorlopig" verslag van de
Tweede Kamer over het wetsontwerp
tot het treffen van voorzieningen
wegens de verwezenlijking van be
paalde correcties in de Nederlands-
Duitse grens wordt van verschillende
zijden ernstige teleurstelling geuit over
de gang van zaken met betrekking tot
,het vraagstuk van wijziging van de
grens tussen Nederland en Duitsland.
Men herinnert er aan, dat de Nederland
se regering nog tijdens de oorlog zich het
recht heeft voorbehouden aanspraken te
doen gelden op vergoeding van de schade,
welke door de Duitse bezetting aan ons
land is toegebracht en die, zo betoogde de
regering toen, althans voor een deel zou
worden vergoed door afstand van grond.
Aan geallieerde zijde vonden deze eisen der
regering destijds een niet ongewillig oor.
Inmiddels is de toestand belangrijk gewij
zigd. Niet alleen heeft ons land nog steeds
geen bevredigende toezeggingen in dit op
zicht weten te verkrijgen, doch het heeft
VISTRANOLA
gebloemd, kreukvrij, wasecht
3.60 per Meter
LINNEN
(effen) 115 cm breed
3.32 per Meter
GEBLOEMDE ZIJDE
kreukherstellend
3.51 per Meter
BARTELJORISSTRAAT 27
ft
zelfs bijna vier jaar geduurd voordat over
eenstemming werd bereikt over enkele
grenscorrecties van voorlopige aard, waar
omtrent de regering verklaart, dat zij van
zeer beperkte strekking en omvang zijn.
Blijkbaar bestaat er niet alleen in Duitsland
geen besef voor hetgeen dit land aan Ne
derland heeft aangedaan getuige het
misbaar over de thans in uitzicht gestelde
correcties van zeer geringe betekenis
doch bestaat dit besef helaas evenmin in
voldoende mate bij de landen, die West-
Duitsland hebben bezet. Ware dit wel het
geval, dan had men immers mogen ver
wachten, dat althans over de technische
correcties, welke van Nederlandse zijde
werden gevraagd, in een veel sneller tempo
overeenstemming zou zijn bereikt.
Sommige leden, hoewel eveneens teleur
gesteld over de gang van zaken, verklaar
den niettemin, dat zij van het begin af voor
ver gaande eisen weinig hadden gevoeld.
Inwilliging van de oorspronkelijk van Ne
derlandse zijde gestelde eisen zou huns in
ziens hebben geleid tot een zodanige aan
tasting van de Duise economie, dat Neder
land zelf de zeer nadelige gevolgen daar
van op den duur zou hebben moeten onder
vinden.
Sommige andere leden sloten zich bij
deze mening aan. Zij erkenden wel, dat
annexatie van vreemd grondgebied in be
paalde omstandigheden in abstracte zin
moreel gerechtvaardigd kan zijn en om
standigheden van deze aard doen zich
tegenover Duitsland thans zonder enige
twijfel voor doch niettemin kan de con
crete situatie zulk een annexatie toch weer
ongeoorloofd maken. Men kan annexeren
met. of zonder bevolking. Met de Duitse be
volking annexeren zou, volgens deze leden,
zeer ongewenst zijn. Zonder die bevolking
annexeren zou echter problemen van ver
plaatsing van die bevolking met zich bren
gen, welke gezien hetgeen op dit gebied
sedert het einde van de oorlog is geschied,
30. Joris Goedbloed bezat tegenwoordig,
zoals we gemerkt hebben, een aanzienlijk
aantal jassen, pantalons en wei-gesneden
vesten. Van het ogenblikje rust, dat hij
genoten had, had hij dan ook gebruik ge
maakt om zich keurig te verkleden, en nu
was hij juist met een diepe zucht behaag
lijk gaan zittten om eens rustig te denken,
toen hij plotseling een plof achter zich
hoordeen daar stond Panda, die door
het raam naar binnen was gekomen. „Jo
ris vlug!" zei Panda. „Daar is de politie!
Ze kijken uit-de ramen! Het hótel schijnt
vol politie te zitten!" Ja, zie jezo is
Panda nu eenmaal! Nu had hij net bedacht
dat Joris toch eigenlijk een gemenerd was,
en nu ging hij hem toch nog waarschuwen
dat de politie achter hem aan zat! En Joris
maakte niet eens de indruk dat hij het erg
op prijs stelde. „Politie? Hötel vol?" vroeg
hij. En hij zei: „Ei ei! Dan zullen wij
behendig onze maatregelen nemen, mak
kertje! Weliswaar zijn onze gewetens rein
gelijk die der zuigelingen, maar met politie
weet men nooit waar men aan toe is! Stel
je voor, dat zij kwamen om u mee naar
het kot te slepen, kleine man! Dan moest
ik u toch helpen, nietwaar? Neen, neen,
dat zou niet gaan! Wij zullen ons vermom
men om ongemerkt gade te kunnen slaan
wat de politie-macht hier loenst! Waar is
uw petje? Buiten? Welaan zet op het
hoofd!" En intussen belde Joris drie keer;
en wanneer er in het hötel iemand drie
keer belde, dan kwam floortje, de huis
knecht
niet op een moreel aanvaardbare wijze op
gelost kunnen worden.
Weer andere leden konden zich met deze
gedachtengang niet verenigen. Duitsland,
zo betoogden zij, heeft Nederland enorme
schade berokkend. De rekening daarvan
beloopt meer dan 25 milliard. Dat dit be
drag in zijn geheel zou worden voldaan, is
volstrekt uigesloten. Betaling van een deel
der schade door middel van gebiedsafstand
zou daarom alleszins redelijk zijn. Dat de
bevolking uit een dergelijk gebied zou moe
ten worden uitgedreven, achtten zij aller
minst noodzakelijk.
Tegenstanders van annexatie voerden
hiertegen aan, dat de Nederlandse behoefte
aan steenkolen beter zou kunnen worden
voldaan door aan Nederland voor geruime
tijd rechten op de-ontginning van mijnen
in Duitsland toe te kennen dan door dat
gebied zelf naar Nederland te doen over
gaan.
Grenscorrectie is geen annexatie.
Naar aanleiding van deze beschouwingen
merkten vele leden op, dat men scherp
onderscheid moet maken tussen grenscor
recties grenswijziging van technische
aard, nodig wegens waterstaats- of ver-
keersbelangen en annexatie.
Annexatie kan volgens deze leden geen
oplossing bieden voor het vraagstuk van de
herstelbetalingen. Uit een oogpunt van
wederopbouw van Europa zou annexatie
ook niet te aanvaarden zijn. Tegen correc
ties van de grens om technische redenen
gelden, naar hun oordeel, deze bezwaren
niet. In principe behoren zulke correcties
in ondei'ling overleg te worden geregeld.
Daar besprekingen over correcties vroeger
steeds door Duitsland werden afgewezen
en het zich ook op dit ogenblik nog fel ver
zet tegen elke correctie, meenden deze leden
dat ons land goed zal doen te aanvaarden
wat thans kan worden verkregen.
Zij achtten het noodzakelijk dat de rege
ring bovendien met alle kracht naar het
verkrijgen van herstelbetalingen zal blijven
streven. Ook zal de regering krachtig moe
ten blijven aandringen op verwezenlijking
van die technische correcties, waarover nog
geen overeenstemming kon worden ver
kregen.
„Geen kat in de zak"
Vele andere leden waren nog niet over
tuigd, dat de thans verkrijgbare correcties
inderdaad door ons land moeten worden
aanvaard. Om dit te kunnen beoordelen zal
de Kamer over meer inlichtingen moeten
beschikken. De leden van de volksvertegen
woordiging' kunnen niet medewerken aan
„het kopen van een kat in de zak".
Van zeer groot belang achtten deze leden
de vraag, welke gevolgen het aanvaarden
van de thans verkrijgbare correcties zal
hebben voor de mogelijkheid van voldoe
ning aan verder gaande eisen.
Heeft de regering weten te bereiken, dat
de handhaving van onze aanspraken uit
drukkelijk in het bedoelde protocol is vast
gelegd? Ook indien dit is geschied, is er
grote kans, dat het buitenland deze correc
ties voor annexatie aanziet en naderhand,
zij het ten onrechte, zal verklaren dat Ne
derland reeds zijn aandeel heeft gehad.
Deze leden verklaarden nadrukkelijk, dat
zij geenszins uit de weg wensten te gaan
voor het misbaar, dat van Duitse zijde, met
volkomen miskenning van de betekenis der
bewuste grenscorrecties, wordt gemaakt en
waaruit eens te meer blijkt, hoe een groot
deel van het Duitse volk zich tracht te ont
trekken aan de historische verantwoorde
lijkheid, die het draagt voor hetgeen in de
oorlogsjaren gebeurd is.
De klacht, dat de Kamers over onvoldoen
de gegevens beschikken om 't wetsontwerp
te beoordelen, werd van verschillende
zijden onderschreven. Verklaard werd dat
opnieuw blijkt hoe onvoldoende het parle
ment is ingeschakeld bij alle internationale
regelingen.
Nadeel groter dan voordeel.
Verscheidene leden konden de indruk
niet van zich afzetten, dat de nadelen
groter zullen zijn dan de voordelen.
I Voorshands meenden zij afwijzend te
van de heer Schipper (A.R.), die het
Humanistisch Verbond niet wilde inscha-;
kelen bij de geestelijke verzorging van de
D.U.W.-arbeiders, ziedaar iets uit hetgeen
er ter tafel kwam, voor de minister het
zijne kon gaan zeggen. Hij bracht de spre
kers hulde voor hun in het algemeen op
bouwende critiek. Hij kwam daarna met
cijfers om aan te tonen dat er heus een
vrij sterke inkrimping van personeel aan
zijn departement valt waar te nemen. De
bewindsman verdedigde tegenover de heer
Brandenburg (Comm.) het bouwen van
een Butlin-kamp in Zandvoort, omdat hij'
zulks met het oog op vreemdelingenbezoek!
van belang achtte. Hoe genoeglijk het in
dit soort kampen kan toegaan en hoe hoog!
het peil van het vermaak is, kreeg de Se
naat daarop op bijkans lyrische wijze ge
schilderd.
Niet voor zijn plezier laat de minister!
hier Finse scholen en Oostenrijkse houten!
huizen kant en klaar komen, maar genood
zaakt door hetgeen wij soms wegens te,
sluiten handelsaccoorden hebben te aan-,
vaarden. Voordat de minister zijn rede af-!
brak tot Dinsdag, vermeldde hij, dat men'
waarschijnlijk aan het eind van het vol
gend jaar zover zal moeten zijn, dat de
montagebouw zal kunnen concurreren metj
de traditionele bouw.
moeten staan tegenover deze technische
grenscorrecties en dus ook tegenover i
dit ontwerp. Indien het juist is, dat
slechts correcties van zeer onderge
schikte aard kunnen worden ver
kregen, moet men zich afvragen, of het
nodig was een oorlog te winnen om dit
te bereiken. Ware het niet juister ge
weest een fiere afwijzende houding aan
te nemen?
Deze leden erkenden dat men voorzichtig:
moet zijn met het doen van een beroep opj
„nationale fierheid". Zij meenden echter
dat het wenselijk geweest ware tot hen, die'
Nederland met deze blijkbaar onbelangrijke
technische herziening van de grens willen j
afschepen, te zeggen: Indien gij het zoi
wenst, is het beter dat er in het geheel niets I
verandert.
Andere leden meenden, dat het afwijzen!
van hetgeen thans verkregen kan worden
wellicht nog ergere gevolgen voor onze
verdere aanspraken zou kunnen hebben.
Verscheidene leden betoogden dat de be
volking van de over te nemen plaatsen i
reeds vele jaren in belangrijke mate op!
Nederland is ingesteld.
Bezwaren tegen de procedure.
Niet alleen tegen het aanvaarden van
grenscorrecties, ook tegen de gevolgde
procedure had men bezwaren. Er is een
protocol getekend en indien dit wetsont
werp tot wet wordt verheven, zal de rege
ring worden gemachtigd om de nodige uit
voeringsmaatregelen te treffen. Het besluit,
waarbij dit geschiedt, moet dan door een
wet worden vervangen. Bij het vredesver
drag kan echter alles weer op losse schroe
ven worden gezet. Dit kan betekenen, dat
het aan Nederland toe te wijzen gebied kan
worden vergroot, doch evenzeer, dat het
nog kan worden verkleind.
Dat de regering de thans te verkrijgen
correcties niet concreet aan de Staten-
Generaal heeft voorgelegd, doch de vorm
van een machtigingswet heeft gekozen,
vond bij verscheidene leden weinig instem
ming. Het vragen van een machtiging
brengt mede, dat de Staten-Generaal voor
een voldongen feit kunnen worden ge
plaatst.
Andere leden konden begrijpen, dat de:
regering de vórm van een machtigingswet
heeft gekozen. Tal van maatregelen met'
wettelijke kracht zullen moeten worden I
genomen, welke om ontduiking tegen te
gaan, niet te voren kunnen worden gepu
bliceerd.
Sommige leden meenden, dat het toe
voegen van grondgebied bij Koninklijk
Besluit in strijd zou zijn met artikel 3 der
Grondwet, ook al wordt zulk een besluit
later door een wet vervangen. Anderen
deelden dit bezwaar niet, op grond van
het argument, dat de toevoeging slechts een
voorlopig karakter kan dragen.
Smokkelaarsbende in Gelderse
Achterhoek opgerold
De rijkspolitie re Silvolde is in samen
werking met de C.C.D. een smokkelaffaire
op het spoor gekomen. Er zijn reeds voor
enige duizenden guldens aan goederen in
beslag genomen en zeven personen uit de
Gelderse Achterhoek zijn gearresteerd. De
in beslag genomen goederen zijn onder
andere stopcontacten, stekkers, trekscha-
kelaars, weck-thermometers en een grote
hoeveelheid koffie. Men verwacht nog
meer arrestaties.
Vulpen-reparatie
Kantoorboekhandel de ROOI)
ANEGANG 14 - TEL. I19G3 - HAARLEM
(Adv.)
Lawine. Het dreunen van de motor van
een vliegtuig, dat laag over de Zug-
spitze (Beieren) vloog, heeft een lawine
van 200 m breedte veroorzaakt, die 13
skilopers verraste. Zes van hen raakten
onder de sneeuw bedolven, doch zij
konden worden gered.
Geen tijd. De Britse regering heeft beslo
ten geen tijd beschikbaar te stellen
voor een debat in het parlement over de
motie van 200 parlementsleden, waarin
verzocht wordt, het project voor een
tunnel onder het Kanaal opnieuw in
studie te nemen. De motie werd Woens
dagavond in het parlement ingediend.
Blijvertje. Generaal Franco heeft Donder
dagavond in een radiorede tot het
Spaanse volk aan de vooravond van d«
tiende verjaardag van het einde van
de burgeroorlog verklaard: „Ik zal nim
mer mijn post verlaten'. Hij zeide, dat
„plicht" altijd zijn motto was geweest.
Fikse familie. Mevrouw Girard uit Mon-
ceau-les-Mines (Frankrijk) heeft het
leven geschonken aan haar zesentwin
tigste kind in zevenentwintig jaar. Vier
entwintig van haar kinderen zijn nog' in
leven. Zij is de vrouw van een binnen*
schipper. (U.P.)
