fare c Behandeling van politieke delinquenten KEELPIJN? Nederlandse verliezen m Indonesië Omzetten in de detailhandel Dr. Drees verdedigt regeringsbeleid op Partij van de Arbeid-congres fMG£N AKKERTJES Panda en de Meester^Ontdekkingsreizigei* 3 met Nicolaas C. DE WEERS Wereldnieuws ZATERDAG 9 APRIL 1949 2 De kampen in 1945 en 1946 Tn ons nummer van Maandag jl. ontleen den wij bijzonderheden aan „Het Parool" over misstanden in bewaringskampen, die vooral zouden voorgekomen zijn in de eerste tijd na de bevrijding. Het blad had tile geput uit een lijvig rapport van een onlangs veroordeelde politieke delinquent, een ex-predikant. Er werd bij aangetekend dat door%e redactie navraag was gedaan 'bij autoriteiten, die erkenden „dat het nog erger is geweest, dan dit rapport ver meldt". „Trouw", die ook gegevens uit het rap port gaf, schreef dat het bovendien inzage had gekregen van een vijftal andere rap porten, waarin eveneens ontstellende me dedelingen worden gedaan over mishande lingen van politieke delinquenten, die in vele gevallen de dood tengevolge hadden. Vermoedelijk zijn daarmee ook bedoeld de verklaringen van vertegenwoordigers der Nederl. Hervormde- en Gereformeerde Kerken, die aan „Het Parool" verzeker den, dat er nog ergere dingen zijn geschied dan in het rapport zijn vermeld. Van an dere zijde hoorden wij, dat het rapport nu op vrij ruime schaal verspreid is. Het blijkt samengesteld te zijn door dr. H. W. Van der Vaart Smit. Bij lezing komt men onder de indruk van de grote reeks beschuldigingen, er in Vervat. Wij gaven het ter inzage aan iemand die ambtshalve bekend is met de kampen. Hij verzekerde ons, dat het verkeerd zou zijn dit rapport te aanvaarden als gevende een getrouw beeld van de voorvallen in de kampen. Verschillende feiten, die dr. v. d. Vaart Smit-noemt, hebben zich anders voorgedaan. Dit is trouwens verklaarbaar. De opsteller van het rapport is sinds het einde van de oorlog voortdurend in bewa ring geweest. Hij vertoefde in verschillen de kampen. Daar kwam hij met andere gedetineerden in aanraking. Voor het ver zamelen van zijn materiaal moest hij uit sluitend afgaan op hun verklaringen. Elk middel van controle ontbrak hem. Geen wonder dan ook dat hij van gebeurtenissen een lezing geeft, die herhaaldelijk van de werkelijkheid afwijkt. In veel gevallen te kende hij het voorgevallene te zwart, ter wijl hij ook feiten geeft die in wezen erger geweest zijn dan hij schreef. Onze zegsman ontkende geenszins dat er kort na de bevrijding in verschillende, kampen zeer ernstige dingen zijn voorge- SS DESINFECTEERT-tH GENEEST De radio geeft Zondag HILVERSUM I. 301,5 M. 8.00, 13.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws. 8.15 Beethoven. 8.30 Voor de tuin. 8.40 „Bar carole". 9.12 Sport. 9.15 Gevraagde muziek. 9.45 Geestelijk leven. 10.00 Zondagshalfuur. 10.30 Engels orkest (Handel, Vivaldi, Byrd, Boyce). 11.00 Matthaus Passion (uit Concert gebouw, Amsterdam). 12.40 Viool. 13.15 Lich te muziek. 13.45 Herinneringen aan prof. dr. A. H. de Hartog. 14.00 Matthaus Passion (tweede gedeelte). 16.00 Platen. 16.15 Film praatje. 16.30 Sportrevue. 17.00 Tussen Kerk en Wereld. 17.20 Kerkliederen 17.30 Ome Keesje. 17.50 Reportage tumkampioenschap- pen en van A.G.O.V.V.Heerenveen. 18.15 Piano en orgel. 18.30 Strijdkrachtenprogram ma. 19.00 Radiolympus. 19.30 Lichte muziek. 20.55 Actualiteiten. 20.1-5 Operette „Das Drei- maderlhaus" van Schubert. 21.15 Luisterspel „Episode uit Jongensstad". 22.00 De Roman cers. 22.30 Theo Bruins, piano (Sweelinck, Bach, Honegger en Debussy). 23.15 Sym- phonie no. 4 van Brahms. HILVERSUM II, fl4.5 M. 8.00. 9.30, 13.00, 19.30 en 23.00 uur Nieuws. 8.15 Suite van Telemann. 8.30 Morgenwijding. 9.45 Hoogmis. 12.15 Apo logie. 12.35 Clava- cimbel. 12.40 Amusementsorkest. 12.55 Zonne wijzer 13.20 Amusementsorkest. 13.45 Uit het Boek der Boeken. 14.00 Reger-variaties op thema van Bach (piano). 14.30 Vraaggesprek met Julia de Gruyter. 14.40 Concert uit het Muiderslot door „Alma Musica" en solisten. 15.30 Lezing over gemeentepolitiek door Chr. Matser. 15.40 Orkestwerken van Roussel. 16.10 Reportage B.V.V.—S.V.V. 16.25 Vespers. 17.00 Lijdenspredikatie ds. A. Koolhaas, Ned. Herv. pred. Amersfoort, 18.30 Gewijde muziek. 19.15 Kent gij uw Bijbel. 19.45 Platen. 19.50 Boek bespreking „Beroering over het Dorp" van Stijn Streuvels. 20.05 De gewone man. 20.12 Requiem van Mozart. 21.15 Gevraagde platen. 22.00 Luisterspel „Jeruzalem". 22.37 Actuali teiten. 22.45 Gebed. 23.15 Sonates van Mozart en Beethoven. BLOEMENDAAL, 245 M„ 9.00, 10.30 en 15.45 Diensten uit de Geref. Kerk te Bloemendaal, voorganger dr. J. L. Koole. Maandag HILVERSUM I, 301.5 M. 7.00, 8.00, 13.00, 18.0, 20.00 en 23.00 uur Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 „Het gedicht van de dag". 7.35 en 8.15 Platen. 8.55 Voor de vrouw. 9.00 Harmonie-orkesten. 9.30 Pla ten. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Arbeids vitaminen. 10.50 Platen. 11.00 Op de uitkijk. 11.15 Orgelconcert. 12.00 Lyra-trio. 12.30 Weerpraatje. 12.33 In 't spionnetje. 12.38 Ne derlandse liedjes. 13.15 Platen. 13.20 De Avro- leans. 14.00 Wat gaat er om in de wereld?. 14.20 Zang, piano en voordracht. 15.00 Bon- bonnière. 16.00 Weens gitaarduo. 16.25 Kin derkoor. 16.45 Musicalender. 17.30 Voor pad vinders. 17.45 Het vrouwenkierceht in de Minahassa. 18.15 Amerikaanse orkesten. 18.30 Voor de strijdkrachten. 19.00 Filmkrant. 19.30 Platen. 19.45 Kan de veestapel vrij van t.b.c. worden gemaakt?. 20.05 Radioscoop. 21.25 Luisterspel „Het stond in de sterren". 22.40 Sonatine van Schubert. 23.15 Poolse sym phonic van Tsjaikofski. HILVERSUM II, 414.5 M. 7.00, 8.00. 13.00, 19.00,*20.00 en 23.00 uur Nieuws. 7.15 Gewijde muziek- 7.45 Woord voor de dag. 8.15 Piano (Beethoven, Bartok). 8.45 Platen. 9.15 Voor zieken. 9.35 Symphom- sche muziek van Gershwin. 10.00 Orkestwer ken van Sibelius en Tsjaikofski. 10.30 Mor gendienst. 11.00 Muziek van Benjamin Britten. 11.20 Voorlezing „Het Paasei". 11.40 Cath. van der Velde, sopraan. 12.05 Metro- pole-orkest. 12.30 Weerpraatje. 12.33 Vrou wenkoor. 13.15 Mandolinata. 13.45 Elsie Carlisle zingt. 14.35 Orkestwerken van Strawinskv. 15.05 Ziekenbezoek. 15.45 Cello concert. 16.00 Bijbellezing. 16.45 Symphonie „La Passione" van Haydn. 17.00 Voor kleu- •p- 17.15 Sonates voor viool en piano van Vi TiUd en Pijper. 17.55 Orgel. 18.15 Sport. d Koor. 19.15 Boekbespreking „De Heer va-, .'cricho" van Edmond Nicholas. 19.30 A> 1 ualileiten. 19.45 Luisterspel „Prikkebeen". 20.05 De „Jubo" roept. 20.15 Orgelwerken van Sweelinck. 20.45 Luisterspel „Buikje" uit de Camera Obscura. 21.25 Trio Fantasia. 21.55 De middelbare school in Indonesië, 22.15 Passieliederen uit Nederland, Duitsland, Frankrijk, Engeland en Amerika. 22.45 Over denking. 23.15 Strijkkwintet in C van Mozart. 23.15 Ouverture „Prins Igor" van Glazounoff. vallen. Maar, zo liet hij er op volgen, als wij het geheel overzien, mag toch niet ge zegd worden dat het in onze kampen zó erg is geweest als in de Duitse: De ver keerde dingen, die hier gebeurd zijn, heb ben overigens plaats gehad tegen de wil van de autoriteiten. Het was in de eerste maanden in vele kampen een chaos. 130.000 mensen werden ineens opgepakt en in 110 kampen opgesloten, die veelal ongeschikt waren, omdat er letterlijk van alles ont brak. Maanden heeft het geduurd voor er overal slaapgelegenheden waren en het eten behoorlijk verzorgd kon worden. Het is dan ook niet te ontkennen, dat vele ge detineerden de eerste lijd honger geleden hebben. Bovendien is er aanvankelijk ge werkt met personeel dat gedeeltelijk niet voor zijn taak berekend was. Er zijn dan ook heel wat kampcommandanten en be wakers wegens ongeschiktheid ontslagen. Geleidelijk werden de toestanden in de kampen beter. Als er klachten kwamen werd steeds een onderzoek ingesteld, waar op zo nodig maatregelen volgden. Dr. v. d. Vaart Smit zegt in zijn rapport iets over een kamp waarin gedetineerden aan ijzeren kettingen waren geklonken. Inder daad heeft dat in een kamp plaats gehad, maar toen men dit in Den Haag hoorde is er onmiddellijk een eind aan gemaakt. Het was nodig' strenge maatregelen te nemen tegen ontvluchting. Onlangs is nog gemeld dat er niettegenstaande" die voor zorgen toch 7000 ontvluchtingen zijn voor gekomen. In een kamp, waarin SS'ei-s ge vangen zaten, was de maatregel genomen dat de mensen als het donker was de ba rakken niet meer mochten verlaten. Wie dit toch deed liep de kans te wórdén neer geschoten. Niettegenstaande deze waar schuwing hielden vele SS'ers zich niet aan de voorschriften, met het gevolg dat inder daad enkele personen zijn doodgeschoten. Dr. v. d. Vaart Smit zegt nu dat die men sen „spelenderwijs" vermoord zijn. In 1.946 en 1947 heeft de Tweede Kamer een commissie afgevaardigd om de toestan den in de kampen te bestuderen. Er is aan de gedetineerden gevraagd of zij klachten hadden. De enige opmerkingen betroffen legering en verzorging. Ook dr. v. d. Vaart Smit is toen niet met beschuldigingen ge komen. Zijn rapport dateert van 18 Mei 1948. Ook is door de kampbewoners geen gebruik gemaakt van de in 1947 geboden gelegenheid, om zich met klachten te wen den tot de officieren van justitie. Tot zover onze zegsman. Wij vragen ons af wat er nu zal ge beuren. Op 18 Mei 1948 heeft dr. v. d. Vaart Smit zijn rapport overhandigd aan het Tweede Kamerlid mr. L. A. Donker, die ook voorzitter der Enquête-Commissie is. Dit wordt niet beschouwd als een officiële aanbieding aan deze commissie. Het is evenwel zeer goed mogelijk dat de com missie, die het regeringsbeleid lopende tot 20 November 1945 onderzoekt ook baar aandacht zal geven aan de voorvallen in de kampen, ook al zal zij dat dan doen los van het bedoelde rapport. Trouwens in Den Haag werd verklaard, dat men het rapport v. d. Vaart Smit niet nodig had om te weten welke misstanden er in de kampen zijn geweest. J.n een memorie van antwoord op een afdelingsverslag der Tweede Kamer schreef de minister van Justitie jl. Don derdag: „Indien over de kampen bepaalde klachten werden ingediend, is steeds -een diepgaand onderzoek ingesteld. Erkend moet worden dat daarbij zeer betreurens waardige voorvallen aan het licht getreden zijn. Anderzijds bleek ook, dat diverse klachten wel sterk overdreven waren. Het dan ook gevaarlijk in deze een genera liserend oordeel uit te spreken". De tijd is thans gekomen dat van rege ringswege een open en eerlijke verklaring wordt gegeven over de aard en de omvang van de misstanden in de kampen. Daarop kan de bevolking aanspraak maken. De publicatie van het rapport v. d. Vaart Smit maakt het nog noodzakelijker. Wij begrijpen dat het Tweede Kamerlid de heer Ritmeester, die aan de minister president schriftelijke vragen gesteld heeft over de publicaties betreffende misstanden in de kampen, daarbij tevens verzoekt in gelicht te worden welke maatregelen des tijds zijn genomen en ook, indien niet tot vervolging der schuldigen is overgegaan, waarom dit niet is geschied en waaraan deze nalatigheid te wijten is. Wij geloven niet dat dr. v. d. Vaart Smit succes zal hebben met zijn vraag, aan het einde van zijn rapport gesteld. Hij betoogt dat bij de mensen in de kampen een ver bittering is ontstaan waarvoor geen beter geneesmiddel bestaat dan met de meeste spoed, als een daad van barmhartigheid, de meèst ruime amnestie die denkbaar is af te kondigen.' Wij hadden over deze aangelegenheid een onderhoud met de substituut-officieren van Justitie, belast met de behandeling van strafzaken in het arrondissement Haarlem, mrs. B. v. d. Burg en G. W. F. van der Valk Bouman. Zij constateerden dat in het rapport-v. d. Vaart Smit geen enkel bewakingskamp in dit arrondisse ment wordt genoemd. Er zijn in de loop der jaren wel enkele zaken onderzocht be treffende voorvallen in de kampen in dit arrondissement, maar het onderzoek le verde geen strafbare feiten op. Mochten er alsnog op het Parket gedocumenteerde klachten komen over ernstige zaken, dan zullen die natuurlijk nog met nauwgezet heid worden onderzocht. De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen de volgende verliezen in Indo nesië zijn gerapporteerd: Koninklijke Landmacht. Gesneuveld 25 Maart 1949: sold. M. H. Linneman, af komstig uit Almelo. Gesneuveld 26 Maart 1949: sold. W. H. E. van den Berg, afkom stig uit Velp (Rheden). Sold. H. Lovink, af komstig uit Zelhem; le It. P. J. Mol, afkom stig uit Amstelveen; korp. J. B. Untied, af komstig uit Groningen. Gesneuveld 27 Maart 1949: sold. W. de Maat, afkomstig uit 's-Gravenhage; sold. P. J. Smulders, afkomstig uit Leende (N.B.) Gesneuveld 28 Maart 1949: sold. K. Aartsma, afkomstig uit Engwierum (Oost- dongeradeel) Koninklijk Ned. Ind. Leger. Gesneu veld 18 Maart 1949: Soend. sold. 2e kl. inf. Kosadi, afkomstig uit Indonesië; Soend. sold. 2e M. inf. Marjani, afkomstig uit In donesië; Soend. militie sold. Soebandi, af komstig uit Indonesië. Gesneuveld 21 Maart 1949: Man. korp. inf. S. Maelensun, afkomstig uit Indonesië; Tim. sold. 2e kl. inf. A. Moa, afkomstig uit Indonesië. Gesneuveld 22 Maart 1949: Amb. sold, le kl. inf. O. Leatemia, afkomstig uit Indo nesië. Gesneuveld 23 Maart 1949: Tim. sold, le kl. inf. J. Malelak, afkomstig uit Indo nesië; Jav. sold, le kl. irif, Marsidi, afkom stig uit Indonesië. Gesneuveld 25 Maart 1949: Jav. sold, le kl. inf. Boegel, afkomstig uit Indonesië; Chin. sold, le kl. inf. Go Kiem Lan, afkom stig uit Indonesië. Gesneuveld 26 Maart 1949: Man. sold, le kl. inf. C. Elias, afkomstig uit Indonesië. Gesneuveld 29 Maart 1949: sold, le kl. M. P. W. van Nispen, afkomstig uit Breda. OORLOGSMUSEUM OVERLOON UITGEBREID. Tweede Paasdag zal het oorlogsmuseum te Overloon worden heropend. Het museum, dat reeds een zeer uitgebreide verzameling herbergt, heeft nog een .schenking ont vangen van het Arnhemse oorlogsmuseum, welke schenking behalve uit allerlei kleiner oorlogstuig ook landingsboten, ramboten, een kabelballon en een complete V 1 om vatte. Overloon zelf heeft een volledige „ge-booby-trapte" kamer ingericht. C.P.N.-WETHOUDER DOET NIET LANGER MEE. De heer G. Roorda te Tijnje, wethouder van Opsterland en een der bekendste Friese communisten heeft wegens moeilijk heden met zijn partij geen nieuwe ge- meenteraads-candidatuur voor de C.P.N. aanvaard. Hij was tot voor kort voorzitter van de communistische fractie in de Pro- vinciale Staten van Friesland, doch werd I onlangs door de partijleiding van deze functie ontheven. Sterke daling in sommige branches In de laatste maanden is duidelijk gebleken, dat ook in de detailhandel de bijzondere omstandigheden, voort vloeiende uit de laatste wereldoorlog, geleidelijk plaats maken voor meer normale. Enerzijds komt dit tot uiting in ruimere voorraden bij de winke liers, vermindering van de omzetsnel- h'eid en de terugkeer van de concur rentie, anderzijds stabiliseert zich de vraag van het publiek. De ruimere bestedingsmogelijkheden van het inkomen leggen ht publiek be perkingen op. Dit blijkt uit een dalend bioscoopbezoek en verminderde ontvang sten in cafetaria- en cafébedrijven. In de detailhandel werd het merkbaar bij de verkoop van luxe-artikelen. Naarmate voor een toenemend aantal artikelen de rantsoeneringsvoorschriften buiten wer king werden gesteld, kon men de gevol gen duidelijker waarnemen. Na een aan vankelijk soms belangrijke stijging liepen de omzetten veelal spoedig terug, in som mige branches zelfs tot een peil als in ja ren niet was waargenomen. Gaat men het verloop der omzetten in Januari en Februari 1949 na, dan kan, naar het Economisch Instituut voor de Middenstand mededeelt^ het volgende wor den opgemerkt: Zoals ieder jaar het geval is, viel er ten opzichte van Öe voorafgaande maand De cember een belangrijke omzetdaling waar te. nemen. Op zichzelf behoeft dit echter nog niets verontrustends te betekenen, daar de eerste maanden van het jaar in het algemeen tot de slappe maanden be horen. Toch kan in enkele branches een kentering worden waargenomen. In het kruideniersbedrijf bewogen de omzetten zich op een vrij constante hoogte. Het slagsrsbedrijf is nog afhankelijk van de geldigverklaring van bonnen. Van ver ruiming" der rantsoenen is geen sprake ge weest en dientengevolge konden de behaal de omzetten hier nog geenszins bevrediging schenken. De détailhandel in textielwaren hield in Januari uitverkopen. Voorts was het van belang dat 35 nieuwe textielpunten werden geldig verklaard. Beide factoren hebben de omzetten verhoogd. Toch is het aan sterke twijfel onderhevig of de gehouden puntenvrije verkoop het succes heeft op geleverd dat men er van verwachtte. Slechts in enkele artikelgroepen als ma nufacturen, herenmode-artikelen en da- messtoffen kon een belangrijke omzetver- meerdering worden genoteerd. In Februari daalden de omzetten en bleef men nog maar ternauwernood boven de gemiddelde omzet van 1947. Een zeer sterke omzetverlaging viel in de eerste maanden van 1949 bij de détailhandel in schoeisel te constateren. In geen der maanden van 1947 en 1948 lagen de omzet ten op een zo laag peil. Zo bedroegen de parenomzetten in Februari nog geen 60 procent van de gemiddeld in 1947 per maand omgezette aantallen. In het bakkers- en banketbakkersbedrijf was ten opzichte van de overeenkomstige maanden van 1948 nog sprake van enige omzetstijging, hetgeen begrijpelijk is, aan gezien in 1948 suiker, versnaperingen en dergelijke nog niet- vrij mochten worden verkocht. Toch lijkt ook hier de vraag eer der af dan toe te nemen. De omzetten in de détailhandel in aard appelen, groenten en fruit waren vrij con stant. Mede tengevolge van de enige tijd ge leden ingevoerde prijsverhoging lagen de geldomzetten in de détailhandel in zuivel producten op een vrij hoog peil. Ongunstig was het omzetverloop in de eerste maanden van 1949 in de détailhan del in glas, aardewerk, porcelein en huis houdelijke artikelen. Slechts in de overeen komstige maanden in 1947 werden nog la gere omzetten geboekt. Nadien werden echter in 1947 en 1948 nimmer dergelijke lage ontvangsten genoteerd. Stakingen in de sigarettenindustrie waren oorzaak, dat de tabaksrantsoenen in Febru ari moesten worden verlaagd. Ook voordien was de aanvoer van sigaretten reeds be langrijk verminderd. Een en ander blijkt duidelijk uit de omzetontwikkeling in de détailhandel in tabaksfabrikaten. Overi gens wijst de grotere vraag naar goedkoper sigaren en shag er op, dat in de toekomst met daling van de geldomzetten moet wor den gerekend. In de détailhandel in meubelen en aan verwante artikelen waren de omzetten be vredigend. Na de grote vraag naar gedistilleerd in de laatste vier maanden van 1948 blijken ook in de détailhandel in alcoholhoudende en alcoholvrije dranken de omzetten niet gehandhaafd te kunnen worden. De omzet ten lagen in deze branche althans in 1949 belangrijk lager dan in de laatste vier maanden van 1948. In de détailhandel in drogisterij artikelen bleven de omzetten vrijwel op gelijke hoogte als in 1948. Bij het kappersbedrjjf constateert men een teruglopen der omzetten in parfume rieën en dergelijke. In de salons waren de ontvangsten vrijwel gelijk aan die Januari en Februari 1948. Heringa Wuthrich HAARLEM CENTRALE VERWARMING JOHNSON OllEBRANDERS (Adv.) Nieuwe bestemming voor het Carlton-hotel? In April 1943 viel een brandend Engels vliegtuig op het Carlton hotel te Amster dam, waar de staf van het „Luftgaukom- mando Holland" was gehuisvest. Sindsdien is het gebouw een dichtgemetselde steen massa. Thans is echter met de restauratie een begin gemaakt. Het plan is om op de eerste tot en met de vijfde verdieping de vroe- gerë "hotelruimte ongeveer honderd flats te bouwen, de meeste bestaande uit woon- en slaapkamer met badkamer en een kleine keuken. Op iedere étage komt een hal en voorts enkele logeer- en spreekkamers ten dienste van de bewoners. Onder de galerij, waar nu nog enige winkels zijn gevestigd, wordt een restau rant ingericht waar de bewoners kunnen eten of vandaar uit de maaltijden op hun flats kunnen laten brengen. Èen centrale dienst voor huishoudelijk werk staatde bewoners desgewenst ten dienste. De zalen tussen dit restaurant en de flats zullen: worden vergroot tot een apart zalencom plex met restaurant, geschikt voor 800 tot 1000 personen. Voorts komen er een dames- en herenkapsalon, safe-loketten en een kofferbergplaats. De mogelijkheid blijft bestaan om er op de duur weer een hotel van te maken. Of dit plan, waarvoor Wederopbouw en de gemeente Amsterdam toestemming en medewerking verleenden en de uitkering van de schade-enquêtecommissie mede de financiële mogelijkheden schiep, door zal gaan is nog niet zeker, want er is reeds, ge ruime tijd een Amerikaanse groep in on derhandeling met de eigenaars, om het gebouw te kopen en er weer een hótèl van te maken. Vóór 1 Mei moet echter de koop gesloten zijn, anders wordt aan het bovenvermelde plan uitvoering gegeven. BEGRRAFENIS VAN DE HEER II. FUCHS. De teraardebestelling van de overleden onderdirecteur der KLM, de heer H. Fuchs zal plaats hebben op de begraafplaats „Westerveld" op Maandag 11 April na aan komst van trein 15.09 uur. Verdere verhoging van levenspeil der massa is voorshands niet mogelijk Altijd weerde deviezen Op het driedaagse congres van de Partij van de Arbeid in Amsterdam heeft minis terpresident dr. W. Drees gezegd: „Wij moeten duidelijk weten te stellen, wat ge daan kan en moet worden binnen bepaalde machtsverhoudingen, waaronder wij leven en werken, maar ook moeten wij duidelijk laten uitkomen, wat de verder reikende doeleinden zijn". Over de vermeende wreedheden van Ne derlandse militairen in Indonesië zeide dr. Lusteloos, raoe en mat? J Steeds dezelfde klach- ten die zich bij tedere vrouw op gezette tijden herhalen. Vroeger waren het „verloren dagen", doch de moderne vrouw verdrijft de pijnen met een „AKKERTJE" Altijd fris en opgewekt, ook ln die dagen... wat een voorrechtl „AKKERTJES" bestrijden alle pijnen snel en zeker. Weiger namaakl helpen direct! 37, Toen Joris Goedbloed en Panda de gevangenis uit wandelden, stond daar een prachtige auto op hun te wachten de auto van Ben Piep-seh. Een Oosterse be diende hield het portier voor hen open en alle gevangenbeioaarders en portiers salueerden beleefd, en bij de auto stonden ook nog een paar motor-agenten die hen zouden begeleiden. Dat was natuurlijk omdat Ben Piep-seh zo'n hoog heer was maar Joris sprak, terwijl hij naar links en rechts sierlijk de hoge hoed afnam: „Zo ziet ge, klein vriendje, dat de onschuld tenslotte altijd komt vast te staan! Het I recht zegeviert! Iusiitia ad aspera, gelijk de zegswijze luidt. Verlaat u dus voortaan op mij!" „Hm! zei Panda ongelovig. maar meer zei hij niet, want, toen waren ze in de auto gestapt en de auto reed wegen nu zagen zij, dat zij eigenlijk nog steeds gevangenen warenWant die grote auto zat vol Oosterse bedienden van Ben Piep-seh, en die hielden allemaal re volvers op hen gericht. „Laat het uit zijn ■met uw grootspraak, o, grote hondshond!" zei Ben Piep-seh. „Zwijg, terwijl wij u brengen naar een plaats waar wij rustig kunnen spreken!" Ja toen zwegen ze. De grote auto jakkerde door de nacht ach ter de beide motor-agenten aan, op weg naar een onbekende bestemming...,. Drees: „Het spreekt vanzelf dat hier een grote verantwoordelijkheid ligt voor Ne derland om te zorgen, dat dergelijke be schuldigingen ernstig worden onderzocht en dat er, als zij waar blijken te zijn, streng wordt ingegrepen. Wij moeten echter niet uit het oog verliezen, dat aan de andere kant daden van hoogst ernstige aard zijn bedreven door Indonesiërs en dat uit een stroom van enthousiaste brieven van sol daten telkens opnieuw blijkt, welk een uitnemende verstandhouding is ontstaan tussen de Nederlandse militairen en-de In donesische bevolking. De' voorbeelden zijn legio van Nederlandse soldaten, die zeer veel hebben gedaan om hulp te verlenen aan Indonesiërs, die in nood verkeerden". De grenscorrecties Over de grenscorrecties zei dr. Drees, dat hij tegenover dit probleem reeds in de be zettingstijd tot de grootste voorzichtigheid had gemaand. Een goede verstandhouding met Duitsland moet tot stand komen en alles wat een blijvende wrok zou achter laten, moet worden vermeden. „Bij grens correcties staat men voor de keus .Duitse minderheden binnen onze grenzen te ha len, of Duitse inwoners uit hun woonplaat sen te verwijderen en voor ons socialisten zijn geen van beide mogelijkheden aan vaardbaar. Ik meen, dat wat thans gebeurd is, volkomen verantwoord is: een zeer be perkt aantal Duitsers, dat al jaren in nauwe samenhang met de Nederlandse buren leefde, komt thans op Nederlands gebied te wonen. Bij de meeste andere kleine grens correcties betreft het slechts onbewoond gebied". Economische politiek Over het economisch beleid van de re gering zei de minister-president dat dit weliswaar geen socialistisch beleid is, maar er is reden tot voldoening, als men terug blikt op de desolate toestand, "waarin ons land drie jaar geleden verkeerde. Onze loon- en prijspolitiek is méde bepaald ge weest door de gedachte dat na een oorlog eerst een grote prijsstijging optreedt, die dan na een paar jaar door een evengrote daling wordt gevolgd. Wij hebben deze golf zo klein mogelijk trachten te houden. Nu zal blijken, dat Nederland in dit op zicht een redelijk en wijs beleid heeft ge voerd. Op dit ogenblik behoort een snelle verdere verhoging van het levenspeil der massa van de bevolking echter tot de on mogelijkheden. Wij staan er al heel wat beter voor, dan een paar jaar geleden, maar wij staan voor een enorm tekort op onze betalingsbalans. In deze jaren moe ten wij zorgen, dat onze eigen productie toeneemt. Anders kunnen wij straks niets meer kopen in het buitenland en zouden wij aan werkloosheid niet kunnen ontko men. Wij móeten ook begrijpen, dat wij telkens voor moeilijke keuze worden ge steld: Wij kunnen niet tegelijkertijd vele nieuwe woningen bouwen en zorgen dat er meer voedsel en kleding komt, want daar ontbreken ons Voldoende deviezen voor. De regering ziet zich telkens voor de ellendige noodzaak geplaatst een keuze te maken en moet daarbij dikwijls allerlei voorstellen en plannen verwerpen, die zij feitelijk zelf als dringend noodzakelijk zou willen uit voeren", i Gisteren heb ik een vriendje van school ontmoet. Klaasje. Gewoon Klaasje. Toen ik hem het laatst zag had-ie een blauw ka-j toenen bloesje aan en van die geribbelde hoge kousen. Gisteren had hij een punt- baardje en op de kleur van zijn soldcen J heb ik, eerlijk gezegd, niet gelet. Jongetjes1 van de vierde klas L.O. kunnen geweldig! veranderen in een jaar of veertig. Klaasje is nu Nicolaas. Hij is een nogal) belangrijk man geworden. Nog wel niet vertegenwoordiger van Nederland in de Veiligheidsraad, maar wanneer hij op Schiphol daalt komen er toch journalisten op hem af. En hij reist de hele wereld1 rond. Ik zal zijn incognito niet verraden. Maar hij heette Klaasje en hij had een blauw-katoenen bloesje aan. Heus waar.. Wijzeiden dat wij het leuk vonden elkaar terug te zien. „Na zoveel jaren" zei Klaasje „gut man; ik heb je zó herkend". En ik jou ook, met je puntbaardje en al, vriend- van-m'n-j onge-j aren. Toen al was het zo'n kittig kereltje. Ik heb hem nog meegemaakt toen hij als eer ste van de klas, het klassieke aap-noot- mies onder de knie kreeg. Zijn wijsvinger tje stond altijd het eerst in de hoogte,! wanneer de juffrouw wat vroeg en zoals j Klaasje mooi kon zitten in de bank, hele-1 maal recht-op, de armpjes gekruist over de gewelfde borst.nou! En was hij het niet die de meeste glazen stuiters, met witte) lammetjes erin, won? „Klaasje zal het heel ver brengen" zei den ze toen al, de vaders die hem ten voor beeld stelden: een kereltje uit duizend, en altijd glanzende laarsjes aan. „Er is weinig fantasie in die jongen" heb ik het schoolhoofd eens horen zeggen, „een beetje oud voor z'n jaren, maar een plichtsbetrachting!" Ik begreep dat toen nog niet zo. Maar gisteren wel: een rustige man, dacht ik, een die weet wat hij wil en hoe keurig zijn die witte boord en het glanzende grijze haar en die verzorgde handen uit dat blanke overhemd. Ik had wel van hem gelezen, wanneer de journalisten zich weer op hem hadden ge stort. Zijn naam was mij altijd bijgebleven en zo volgt ge zulle een carrière. Zijn woor den worden op fijne goudschaaltjes gewo gen. Ik weet zeker dat hij nooit niet op tijd naar bed is gegaan. Meer tomatensap dan bier. Tomatensap houdt het wijze hoofd helder. En niet zeer verliefd. Niet verliefd op het leven en niet op een meisje, maar wel op Klaasje, dat kondt ge bij aap-noot-raies al zien. Wij hebben samen een kopje koffie ge dronken: „een kwartiertje dan, want ik heb een belangrijke afspraak", maar wij kwamen niet veel verder. Dat kwam je vroeger ook nooit bij hem. Altijd hoffelijk in die glanzende laarsjes, maar nooit vér der dan de gewelfde borst en de gekruiste armen, nooit tót in het hart van Klaasje. Wij praatten over je-weet-nog-wel en waar dat Pietje toch gebleven is. En wat is er \>an Coba, met die twee lange blonde vlechten, geworden? Ja, er zaten twee werelden bij twee koppen koffie en ik dacht aan stuiters-met-lammetjes en dat je toen nooit aan een grijs puntbaardje ge dacht zou, hebben. Hij heeft een taxi besteld en hij is weer uit mijn leven weggereden. Even een stuk van-vroeger, maar niet om er warm van te worden. Niet om er genoegelijk over zitten te denken. Klaasje is Nicolaas geworden en zijn naam staat dikwijls 'in de krant. Nog altijd een beetje oüd voor zijn jaren en weinig fantasie. Een net en nuttig burger. Maar hij is nooit verliefd geweest. Alleen ,op Nicolaas. ELIAS. blijft nog steeds voor Herencostuums 20 tot 100 gld. betalen. Heren-Tropenkleding enz. goede prijzen. KAMPERVEST 45 - TEL. 17825 - HAARLEM (Adv.) Paasboodschap van Prinses Wilhelmina Prinses Wilhelmina heeft de wens te ken nen gegeven op Eerste Paasdag voor de mi crofoon van het I.K.O.R. een Paasbood schap uit te spreken voor de Oecumeni sche Raad van Kerken. Deze zal worden uitgezonden om 11,45 uur over Hilversum II en door de zender van de Nederlandse Wereldomroep, 's Avonds om zeven uur volgt een herhaling over Hilversum I. BRUGGEN IN DE WEG HILVERSUM— HAARLEM VERLICHT In de provinciale weg Hilversum—Uit- hoorn—Haarlem ligt bij Vreeland een brug over de Vecht. Het gebeurde 's avonds her haaldelijk, dat automobilisten niet bemerk ten, dat de brug geopend was en door de afsluithekken reden. De A.N.W.B. heeft de, gevaarlijke situatie ter kennis gebracht van de betrokken instanties, hetgeen tot gevolg heeft gehad, dat zowel de brug bij Vreeland als die te Vinkeveen voorzien zijn van een verlichting 'en aan' weerzijden van drie paar waarschu wingsbakens. Verstandig. Prof. Reuter, de burgemeester van West-Berlijn, heeft ten stelligste ontkend, dat hij voornemens is een pro test tegen de grenscorrecties te overhan digen aan de Britse lord-president, Morrison, wanneer deze Berlijn bezoekt. Hij verklaarde nadrukkelijk, dat hij zich niet zou „bemoeien met dingen, die mij niet aangaan." Vlaggeschip. De maritieme commissie van de Verenigde Staten heeft mededeling gedaan van haar besluit een nieuw vlaggeschip voor de Amerikaanse han delsvloot te doen bouwen, dat zeventig millioen dollar zal kosten. Het schip zal 48.000 ton meten en 980 voet lang zijn. Het wordt het grootste passagiersschip dat ooit in de Verenigde Staten is gebouwd en is bestemd voor de Trans-Atlantische route. Aan boord van dit schip zullen tweeduizend passagiers kunnen worden geplaatst. De bouw zal drie jaar vergen. Vuurvreetster. Donna Delbert, die sedert drie jaren in talrijke Engelse music- halls optrad als waarzegster en vuur vreetster is te Newcastle aangehouden. Zij heeft bekend de soldaat John Hill te zijn, die uit het Amerikaanse leger is gedeserteerd. Een officier van de Amerikaanse basis te Burtinwood is Hill komen afhalen en heeft verklaard, dat hij, nadat zijn haar geknipt zal zijn, opnieuw dienst zal moeten nemen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1949 | | pagina 2