Haarlems Dagblad
Na Oorlog
Ontmanteling van Duitse fabrieken
met belangrijk percentage verminderd
Repatriëring van
militairen hervat
Lichtingen 1941 tot en met 1944
worden wellicht opgeroepen
Gevangenisstraffen voor
Hitiers diplomaten
Besprekingen te
Batavia begonnen
Wandaden in enkele kampen zijn
kort na de bevrijding gepleegd
63e Jaargang No. 19219
Bureaux: Grote Houtstr, 93, Tel. Adv. en Admin.
10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Donderdag 14 April 1949
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post ƒ4,75. Postgiro 273107.
Advert-tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en Oprcrhtc 'tjaaclemsctje Courant (Ittno 165:6)
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
DAT IN DE EERSTE TIJD na de be
vrijding zich wantoestanden in som
mige kampen voor politieke delinquenten
hebben voorgedaan heeft de minister van
Justitie, mr. Wijers, gisteren in de Eerste
Kamer niet verheeld. Wel heeft hij het
aantal kampen en de periode van gepleegde
mishandelingen nadrukkelijk begrensd,
maar zijn commentaar op het gebeurde
was niet mals. „Natuurlijk moet iedereen,
die Nederland als een rechtsstaat wenst te
zien optreden, vervuld zijn van diep afgrij
zen en schaamte over de in bedoeld opzicht
gepleegde misslagen". Hij heeft ook gespro
ken van „schandelijke dingen, die in de
eerste tijd na de bevrijding zijn voorgeval
len". De moeilijkheid is dat nu achteraf
stelselmatig onderzoek naar al het gebeur
de vrijwel ondoenlijk is geworden, ook
doordat klachten over mishandelingen dik
wijls veel later zijn ingediend en dan de
juistheid der feiten niet meer te achter
halen valt. Ten aanzien van gegronde
klachten zullen ernstig onderzoek en even
tueel strafvervolging worden ingesteld.
Met „gegrond" zal de minister wel bedoe
len, dat zij voldoende gestaafd worden door
getuigenverklaringen.
Later heeft hij gezegd dat „de zuivering,
een griezelige geschiedenis" vrijwel afge-t
lopen is. En deze opmerking betreft een
aangrenzend terrein, waarop de rechtsstaat
na de bevrijding deerlijk in het gedrang is
geraakt. Dat is in menig opzicht en op
ontstellende wijze geschied. Men zal zich
herinneren dat in de afgelopen jaren her
haaldelijk op deze plaats daarover alarm is
geslagen. Het is ook in andere bladen ge
schied: het vond lange tijd weinig weer
klank. De remmen waren los na een
oorlog. Het heeft jaren gevorderd om de
bezinning op de goede, geijkte rechtsnor
men bij velen te doen weerkeren. Dat is
langzaam-aan gekomen. Afgezien van mis
standen in kampen, die al jaren achter ons
liggen, kan ook nu nog niet gezegd worden
dat de rechtsstaat in Nederland tenvolle
hersteld is.
De minister heeft, sprekende over ge
pleegde wandaden jegens politieke delin
quenten, gezegd dat men zich weer even
moet voorstellen hoe betreurenswaardig
maar begrijpelijk de geestesgesteldheid is
geweest van vele personen, die dadelijk na
de Duitse kwellingen het heft in de kam
pen in handen kregen. Met „begrijpelijk"
heeft hij zeker niet bedoeld „te excuseren",
maar wel „te verklaren". De verklaring
van het verschijnsel valt inderdaad niet
moeilijk te geven. Voorzover sommige ex-
politieke delinquenten dat nog niet begrij
pen kan men hun slechts toewensen, dat
nog eens wat meer inzicht in de gebeurte
nissen en in de menselijke natuur hun zul
len geworden. De arrogante wijze, waarop
de N.S.B. vóór de oorlog in ons land op.trad,
de beledigende taal die haar woordvoerders
en haar bladen uitsloegen tegen onze vrij
heids-beginselen en onze staatsinstellingen
vormden een soort inleiding van de Duitse
inval in ons land. Het door de N.S.B. ver
heerlijkte Duitse régime, dat deze laffe
overval op een klein land pleegde, oefende
vijf jaar tirannie over ons uit, liet door
zijn bandieten talloze misdaden plegen en
beroofde ons land van zijn welvaart. Een
groot aantal leden van de N.S.B. trad in
enigerlei vorm als handlangers van de be
zetters op.
Ik herinner in deze enkele woorden aan
de gebeurtenissen, niet om daar ook maar
op enigerlei wijze mee goed te praten, dat
mishandelingen van politieke delinquenten
gepleegd zijn want uit ons Nederlands
rechtsstandpunt beschouwd geeft dat in
derdaad, zoals de minister gezegd heeft,
aanleiding tot afgrijzen en schaamte
maar wel om nog eens vast te stellen, dat
de N.S'.B.'ers de. boze geesten zelf ontketend
hadden. Er zijn er nu nog die er zich bij
gelegenheid op beroepen dat zij het „toch
zo goed bedoeld hadden". En daar zijn on
getwijfeld mensen bij, die niemand hebben
ven-aden aan de Duitsers. Welnu, ook zij
hebben ertoe bijgedragen, door hun lid
maatschap van die beweging, dat wij ge
durende vijf jaar in voortdurende span
ning in jarenlange onzekerheid over het
lot onzer naasten hebben geleefd. Het
bewustzijn dat verraad onder een deel van
onze eigen landgenoten school en vaak tot
rampzalige gevolgen leidde is een bittere,
grievende, benauwende ervaring geweest.
En de opgekropte spanningen, door dit alles
gewekt, hebben bij een aantal mensen met
weinig zelfbeheersing tot verkeerde
wraaknemingen geleid. De meesten hebben
2ich bedwongen. Let wel: bedwongen.
Men herinnert niet gaarne aan deze
dingen, omdat de tijd van vergiffenis jegens
de ex-politieke delinquenten is aangebro
ken. Lang nawrokken ligt. in het algemeen
gesproken, niet in onze volksaard. En het
is nodig te erkennen dat die mishande
lingen, in 1945 en 1946 in de kampen ge
pleegd. beschamend voor ons volk zijn.
Maar laten diegenen, die daardoor opnieuw
tot misverstand geneigd mochten zijn, wel
begrijpen dat vergeten niet tegelijk met
vergeven kan komen.
De reclassering van ex-politieke gevan
genen is een werk, dat wij gaarne aanbe
velen. Dat moet geschieden en de tijd is er
rijp voor.
Als zij rustig en onopvallend hun gang
gaan zullen zij bij velen begrip en mede
werking vinden. De rampzalige geschiede
nis moge velen hunner hebben geleerd,
hoe onverantwoordelijk het is zich in te
laten met zaken, die ver boven eigen be
grip liggen en die krachten ontketenen,
die tot de machtigste ter wereld behoren.
Er is een tweede wereldoorlog geweest.
Een oorlog, die opnieuw de duivelen heeft
ontketend. Wij zwoegen nu nog voort om
de gevolgen te boven te komen. God geve
dat een volgende verhoed moge worden.
R. P.
Scandinavische tolunie
Te Annecy in Frankrijk, waar thans in
ternationale handels- en tariefbesprekingen
Worden gehouden, hebben Denemarken.
Noorwegen en Zweden bekend gemaakt, dat
zij de vorming van een Scandinavische tol
unie met een uniform tarieven-systeem
overwegen.
In een uitgegeven aanvullende verklaring
Werd meegedeeld, dat de unie „mogelijk ook
IJsland zal omvatten".
BELGISCHE HUISCOMMÏSSIE KEURT
PACT GOED
De commissie voor Buitenlandse Zaken
Van de Belgische Kamer van Volksverte
genwoordigers heeft thans het wetsontwerp
ter goedkeuring van het Atlantisch pact
met 12 stemmen tegen 1 (communist) en
1 onthouding aanvaard.
Geen fabricage van synthetische rubber en benzine
WASHINGTON, 13 April (Reuter)
Engeland, de Verenigde Staten en Frank
rijk hebben Woensdag een scherpe reductie
van het aantal fabrieken aangekondigd,
dat ontmanteld en als herstelbetaling uit
West-Duitsland zou worden verwijderd.
Door deze beperking, die gemaakt is met
het oog op de behoeften van het Europees
hersteiprogram, wordt de uitrusting van
159 fabrieken geheel of gedeeltelijk van de
oorspronkelijke lijst van herstelbetalingen
in de vorm van industriële installaties ge
schrapt. Het betreft hier de uitrusting van
32 staal-, 88 metaal-, 32 chemische- en 7
non-ferrometaalfabrieken.
De drie Westelijke militaire gouverneurs
van Duitsland hebben, tegelijkertijd met de
bovengenoemde aankondiging, in Berlijn
een verbod uitgevaardigd voor de Duitse
productie van synthetische rubber, syn
thetische benzine uit steenkool en vele
andere grondstoffen voor de oorlogs
industrie. De productie van ruw staal blijft
beperkt tot 11.1 millioen ton per jaar.
De overeenkomst betreffende verboden
en beperkte industrieën, die eveneens
Woensdagavond werd gepubliceerd in de
Duitse hoofdstad, staat Duitse scheepswer
ven toe schepen te bouwen tot maximaal
7.300 b.r.t. met een snelheid~van 12 kno
pen. Duitsland zal in het buitenland tot
100.000 b.r.t. aan tankscheepsruimte mogen
aanschaffen. De snelheid der tankschepen
mag de 14 knopen niet overschrijden en
de tonnage der schepen niet groter zijn dan
10.700 b.r.t.
In de bekendmaking betreffende de fa
brieken wordt gezegd, dat de nieuwe over
eenkomst die fabrieken van de ontman-
telingslijst schrapt, „welke, indien zij in
Duitsland blijven, het meest kunnen bij
dragen tot het gecoördineerde economische
herstel van de landen, die deelnemen aan
het Europese herstelprogram".
Ook werd overeengekomen, dat de „ver
wijdering van nog niet geheel gedemon
teerde installaties zo spoedig mogelijk zal
worden voltooid".
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken zegt verder, dat de wij
ziging van de herstelbetalingslijsten werd
voorgesteld door de Amerikaanse regering.
De generaals Robertson en Clay, de
Britse en Amerikaanse militaire gouver
neurs, hebben Woensdag Duitse economi
sche leiders en bankdirecteuren voor een
Eerste groepen komen
reeds na 13 Mei terug
De minister van Oorlog, minister van
Marine ad interim, maakt bekend, dat met
ingang van 13 Mei de repatriëring van
Nederlandse militairen uit Indonesië zal
worden hervat.
In het tijdvak 13 Mei tot en met Septem
ber zullen reeds repatriëren militairen, die
hetzij wegens afkeuring voor tropendienst
of ziekte, hetzij wegens andere redenen niet
tegelijk met hun onderdeel kunnen terug
keren, voorts drie compagnieën Aan- en
Afvoertroepen, de laatste vier bataljons
Oorlogsvrijwilligers, vier afdelingen veld
artillerie, twee compagnieën genietroepen,
drie eskadrons pantserwagens, het per
soneel van twee mobiele was- en bad
inrichtingen en van een hulpverbandplaats-
afdeling, welke onderdelen waren toege
voegd aan de reeds gerepatrieerde batal
jons Oorlogsvrijwilligers. In dit tijdvak zul
len ook groepen marinepersoneel, waar
onder mariniers, terugkeren.
In het tijdvak October 1949 tot en met
Januari 1950 zullen terugkeren de 7 De-
cember-divisie met de eerste uitgezonden
zes bewakingsbataljons, alsmede het per
soneel van de tweede divisie, dat wegens
zijn totale diensttijd tot de 7 December-
divisie kan worden gerekend.
In dit tijdvak zullen eveneens groepen
marinepersoneel, waaronder mariniers,
repatriëren.
Hefschroefvliegtuig vliegt weer
Het hefschroefvliegtuig der Stichting
Hefschroefvliegtuigen, dat geruime tijd ge
leden bij een noodlanding te Nootdorp werd
beschadigd, heeft Woensdag weer gevlo
gen. De helicoptère is door twee majoors-
vliegtuïgmakers van de Koninklijke Ma
rine hersteld.
conferentie te Frankfort bijeengeroepen ter
bespreking van maatregelen tot het ver-
vullen van de verplichtingen van Bizonië
in het kader van het plan-Marshall. De
plannen, die door de organisatie voor de
Europese economische samenwerking te j
Parijs werden goedgekeurd, dringen aan j
op een uitgebreid program van Duitse bin
nenlandse investeringen in sleutel-in- j
dustrieën. De geallieerde autoriteiten zijn
PI- rtipf- van mrpvtnïörJ Hat r]ia nnHaorc
er niet van overtuigd dat de Duitsers ern
stig pogingen doen om de kapitaalsvorming
te bevorderen, die nodig is voor een der
gelijke investering.
Vredesonderhandelingen
in China begonnen
Na twaalf dagen van officieuze bespre
kingen zijn Woensdag de officiële vredes
onderhandelingen tussen de Chinese rege
ring en de communisten begonnen op basis
yan de acht voorwaarden van de leider der
communisten, Mao Tse Toeng, aldus deelt
de communistische radio volgens AFP mee.
Syrië en Israel tekenden
wapenstilstandsaccoord
Israel en Syrië hebben een overeenkomst
„staakt het vuren" getekend, aldus wordt te
Damascus officieel bekend gemaakt
De wapenstilstandsbesprekingen tussen
beide partijen zijn heden in het gebied van
Misjmar Hayarden, aan de Syrisch-Israeli-
sche grens, hervat.
In tegenwoordigheid van de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen is
gisteren op de Jansplaats in Arnhem een standbeeld van hertog
Karei van Celre onthuld.
Tenzij betrokkenen zich melden voor de Nationale Reserve
Den Haag, 14 April. Naar aanleiding
van berichten over het oproepen van de
lichtingen 1941 tot en met 1944 wordt van
officiële zijde het volgende medegedeeld:
Er bestaan plannen de jongemannen, be
horende tot de lichtingen 1941 tot en met
1944 aan een keuring te onderwerpen, ten
einde de mogelijkheid te openen hen geheel
of gedeeltelijk te kunnen inschakelen in
de landsverdediging. Hieraan kan het vol
gende worden toegevoegd:
Een zeer groot gedeelte van hen, die
behoren tot de vier genoemde lichtingen,
verkeert in een zeer gunstige positie ten
opzichte van de dienstplichtigen, behoren
de tot de lichtingen 1945 en latere jaar
klassen, op wie de volle zwaarte van de
dienstplicht, voor velen bestaande uit enige
jaren tropendienst, drukt, alsmede tegen
over de oorlogsvrijwilligers, die eveneens
enige jaren dienst in Indonesië of hier te
lande hebben verricht en waarvan velen
tot de lichtingen 1941 tot en met 1944 be
horen.
Toen in 1944 en 1945 een begin werd ge
maakt met de opbouw van onze krijgs
macht, moest men er noodgedwongen van
afzien een beroep te doen op deze vier lich
tingen, omdat de mogelijkheid niet aan
wezig was deze alsnog voor de dienstplicht
op te roepen.
Sedertdien is een viertal jaren verlopen,
waarin de wenselijkheid is gebleken om,
boven en behalve de in het kader der Wes
telijke Unie te vormen operatieve strijd
krachten, te beschikken over territoriale
troepen, bestemd voor de handhaving van
orde en rust in Nederland tegen aanslagen
van binnen en van buiten. Medé om te
vermijden dat daartoe alsnog een beroep
zou moeten worden gedaan op vorenbe
doelde lichtingen is de regering overgegaan
tot vorming der nationale reserve.
De Nederlandse jongemannen, op wie
tot dusver geen militaire plichten drukten,
hebben het thans in eigen hand om. door
Twee ondernemende Haagse jongelui hebben „ergens in Nederlandeen vergeten
eenmans-duikboot op de kop getikt en het grimmige oorlogsscheepje met behulp van
hun spaarduitjes getransformeerd tot een vredige motorboot, die hun nu zowel de
trekkracht voor 'kun luoonsclüp als een bescheiden broodwinning verschaft. Het uit
zonderlijke vaarfuig ligt thans in het Spaarne, waar de eigenaars er gisteren mee
demonstreerden.-Na Pasen gaat de tocht verder naar Amsterdam en later hopen det
jougelui zelfs de buitenlandse rivierejI te gaan bevaren.
in ruime mate gevolg te geven aan de tot
hen gerichte oproep en aldus op betrekke
lijk weinig offers eisende wijze hun vader
landse plicht te vervullen, het de regering
mogelijk te maken te blijven afzien van
het gebruik der bedoelde lichtingen.
Mocht het gewenste resultaat onver
hoopt niet worden bereikt, dan zou moeten
worden overwogen de vrijwilligheid te ver
vangen door het alsnog opleggen van ver
plichtingen. Aangezien het ogenblik voor
deze beslissing nog niet is aangebroken,
zijn alle tot dusver hierover verschenen
berichten voorbarig.
Labour forceert meerderheid
in Londense Graafschapsraad
LONDEN, 13 April (Reuter). De ver
kiezingen van de vorige week voor de Lon
dense graafschapsraad leverden een gelijk
aantal zetels op voor Labour en de Conser
vatieven, namelijk 64 voor elk. Als enige
liberaal werd in de raad gekozen de 73-
jarige sir Percy Harris. Woensdag koos de
nieuwe raad een voorzitter, de socialist J.
W. Bowen, die in de vorige raad een zetel
had, doch deze bij de verkiezingen verloor.
Dit resultaat voor Labour was te danken
aan de stemmen van de aangebleven socia
listische wethouders. Het resultaat van de
stemming was 71 tegen 64. Hierna volgde
de benoeming van 11 nieuwe wethouders.
Gekozen werden 6 socialisten en 5 conser
vatieven. De samenstelling van de raad is
thans, de 10 aangebleven socialistische wet
houders medegerekend: socialisten 80, con
servatieven 69 en liberalen 1 zetél.
Israels UNO-lidmaatschap
De Algemene Vergadering der UNO heeft
met 47 tegen zeven stemmen en twee ont
houdingen besloten het verzoek van Israel
om tot de UNO te mogen toetreden, op de
agenda te plaatsen. Met 31 tegen 18 stem
men en zeven onthoudingen werd daarna
de kwestie naar de politieke commissie ver
wezen.
Het Amerikaanse tribunaal voor oorlogs
misdaden te Neurenberg, dat Hitiers voor
naamste diplomaten heeft berecht, heeft
heden de volgende straffen uitgesproken:
Ernst von Weiszacker, staatssecretaris
van het departement van buitenlandse
zaken onder Hitier, zeven jaar gevangenis
straf.
Ernst Bohle, hoofd van de buitenlandse
I organisatie van de nationaal-socialistische
partij, vijf jaar gevangenisstraf.
Ernst Wörmann, vroeger hoofd van de
politieke afdeling van het departement van
Buitenlandse Zaken, zeven jaar gevange
nisstraf.
Karl Ritter, Hitiers ambassadeur voor
bijzondere opdrachten, vier jaar.
Edmund Veesenmayer, Duits gevolmach
tigd minister in Hongarije, twintig jaar.
Hans Lammers, hoofd van de Reichs-
kanslei, twintig jaar.
Richard Darre, Reichsminïster van Land
bouw en Voedselvoorziening, zeven jaar.
Otto Dietrich, staatssecretaris van het
ministerie van Propaganda, zeven jaai\
Gottlob Berger, chef van het hoofdkwar
tier van de SS, vijf-en-twïntig jaar.
Lutz Schwering Krosigk, Reichsminister
van Financiën, tien jaar.
Negen anderen kregen straffen variërend
van 15 jaar tot enkele maanden.
BATAVIA, 14 April (Aneta). lieden
te 10.45 uur plaatselijke tijd zijn in de bal
zaal van het Hotel des Indes te Batavia de
voorbereidende besprekingen tussen Neder
land en de Indonesische republiek onder
auspiciën van de UXO-commissie begonnen.
Dr. van Royen heeft aan de vooravond
van de besprekingen te Batavia tegenover
de pers verklaard, _dat Nederland de uit
nodiging tot deelneming aan de prelimi
naire besprekingen onvoorwaardelijk ac
cepteerde. „Volgens de Canadese resolutie
van 23 Maai-t", aldus dr. Van Royen. „zijn
drie punten waarover overeenstemming
moet worden bereikt: het staken van het
vuren, het herstel van het republikeinse
gezag in Djokja en het tijdstip en de voor
waarden voor het houden van de Ronde
Tafelconferentie. Deze drie punten zijn met
elkaar verbonden, daar de resolutie spreekt
van „an agreement" en niet van „agree
ments". Over de punten kan afzonderlijk
gesproken worden, doch wanneer het komt
tot het bereiken van een beslissing, be
schouwen wij ze als een geheel. De mening,
dat de republikeinse regering eerst in
Djokja moet worden hersteld als vooraf
gaande voorwaarde voor verdere, bespre-,
kingen is buiten geding", aldus dr. Van
Royen. Indien de republiek echter ver
onderstelde, dat er slechts een punt op de
agenda stond, zouden er moeilijkheden
kunnen rijzen. Dr. van Royen merkte op
dat de i-epublikeinse woordvoerder herhaal
delijk verwees naar de Veiligheidsraads
resolutie van 28 Januari en herinnerde er
Het woord is aan
De Koran:
Stoot het kwade met het betere
terug en zie, hij die tot nu toe een
vijand van u is geweest, zal zich
een warm vriend tonen.
aan, dat het eerste punt van die resolutie
de republiek verzocht de guerilla-activiteit
te staken. Wat de pessimistische voorspel
lingen over de besprekingen betrof, zeide
dr. Van Royen: „Het is mij niet duidelijk,
waarom men pessimistisch zou moeten zijn
over deze besprekingen, wanneer beide par
tijen en de UNO-eommissie overeenstem
ming wensen te bereiken, zijn de verschil
len zo klein, dat zij met goede wil aan beide
zijden overbrugd kunnen worden".
De heer Cochran opende de vergadering
als voorzitter voor deze week van de UNO-
commissie, waarna de heren Van Royen en
Roem. de voorzitters der beide delegaties,
de standpunten hunner regeringen uiteen
zetten. De bijeenkomst werd na 55 minuten,
zonder dat er verdere besprekingen plaats
hadden, verdaagd tot Paas-Zaterdag te
10 uur voormiddag.
B.F.O. wil deelnemen.
In de heden gehouden vergadering van
de Bijeenkomst Federaal Overleg heeft de
voorzitter, Sultan Hamid. medegedeeld, dat
hij met de Hoge Vertegenwoordiger van de
Kroon en dr. Van Royen besprekingen heeft
gevoerd over het verzoek van de B.F.O. om
als partij te kunnen deelnemen aan de be
sprekingen over de Indonesische kwestie.
Besloten werd, dat de Nederlandse delega
tie het verzoek schriftelijk bij de UNO-
commissie zal indienen en het namens de
Nederlandse regering ?al ondersteunen.
EERSTE KAMER
Onderzoek en eventueel vervolging
als gegronde klachten worden ingediend
(Van onze parlementaire redacteur)
In één opzicht heeft minister Wijers, die
overigens bij de beantwoording van het
debat over de begroting van Justitie, een
zeer grote voorzichtigheid in acht nam door
nagenoeg niets concreets te zeggen, goed
werk gedaan, toen hij namelijk heel wat
meer dan men juist na de op dit punt be
scheiden opmerkingen van de Kamerleden
had kunnen verwachten, over wantoestan
den in kampen van politieke delinquenten
te berde bracht. Voorop stelde hij, dat der
gelijke toestanden zich niet in alle, doch in
een paar kampen hadden voorgedaan en
dit eigenlijk in hoofdzaak vóór 1 Januari
1946. Natuurlijk moet elkeen die Neder
land als een rechtsstaat wenst te zien op
treden, vervuld zijn van „diep afgrijzen
en schaamte" over de in bedoeld opzicht
gepleegde misslagen, aldus de minister.
Voor zover een en ander onder het militair
gezag was gebeurd, onttrok het zich goed
deels aan de burgerlijke justitie. Onder dat
gezag waren er wel zaken berecht, maar
dikwijls liep het dan op te lichte straffen
uit. Overigens moest men zich thans wel
even voor ogen houden, hoe' betreu
renswaardig, maar begrijpelijk de gees
tesgesteldheid was geweest van vele per
sonen die terstond na de Duitse kwellingen
in de kampen het heft in handen kregen.
Toen de bijzondere rechtspleging de bewa
king van de politieke delinquenten onder
haar hoede kreeg, is er zo streng mogelijk
tegen uitwassen opgetreden. In 1946 en
1947 hebben de Tweede Kamerleden, be
horende tot de vaste commissie voor pri
vaat- en strafrecht zich door bezoeken aan
de kampen kunnen Vergewissen van de
situatie, die toen heel wat beter was dan
in de eerste maanden na de bevrijding.
Een en ander samenvattende verklaarde
minister Wijers, dat aangenomen moet
worden dat er vooral in de eerste tijd na
de bevrijding schandelijke dingen ten op
zichte van politieke delinquenten zijn ge
beurd, dat er sinds begin 194G nog wel eens
iets hier of daar misdreven is, maar dat dit
toch een uitzondering was. dat nu achteraf
een stelselmatig onderzoek naar alles vrij
wel ondoenlijk is geworden, onder meer
ook doordat klachten over mishandelingen
dikwijls veel later zijn ingediend en dan
de juistheid der feiten niet meer te achter
halen valt. Intussen verzekerde hij, dat ten
aanzien van gegronde klachten een ernstig
onderzoek en eventueel een strafvervol
ging zullen worden ingesteld.
Mei betrekking tot oud-S.S.'ers en wa
pendragers, die met hun gezinsleden het
Nederlanderschap verloren hebben (het
gaat hier om nagenoeg 60.000 gevallen),
koestert de minister het voornemen om te
zijner tijd de weg van collectieve her
naturalisatie in te slaan, waarvan dan de
ernstige gevallen uitgezonderd zullen wor
den. Ook bleek hij er voor te voelen om,
zodra de tijd daarvoor rijp is, aan de poli
tieke delinquenten de hun ontnomen rech
ten massaal te doen teruggeven. Wanneer
dat zal zijn en waarom met het oog op de
zijns inziens op den duur onmisbare re
classering tevens herstel in de kiesrechten
nodig is, maakte de minister niet duidelijk.
Hij kon met genoegen vaststellen, dat de
„zuivering, een griezelige geschiedenis"
vrijwel afgelopen is. De onder beheerstel-
ling en het herstel rechtsverkeer zullen
nog wel wat langer moeten voortduren, al
kon wel een reorganisatie van het Beheers
instituut in uitzicht worden gesteld. In be
ginsel moeten politieke delinquenten niet
als paria's worden behandeld; met ver
lening van paspoorten, dus verschaffing
van gelegenheid om zich naar het buiten
land te begeven is, ten opzichte van onbe
trouwbare elementen echter voorzichtig
heid geboden.
De minister kondigde aan van plan te
zijn door wetswijziging de eis van vooraf
gaande goedkeuring van statuten van ver
enigingen te laten vervallen. Binnen niet
al te lange tijd zal een wetsontwerp inzake
de vermogensrechtelijke handelingsbe
voegdheid van de gehuwde vrouw worden
ingediend.
Wat waakzaamheid tegen extremistische
elementen betreft een onderwerp waar
over de heren Van Santen (Comm.) en
Molenaar (V.V.D.) elkaar later nog een
beetje in de haren zaten zei mr. Wijers
dat de regering inzake de handhaving van
het gezag en het ingaan tegen gezagsonder
mijnend optreden diligent is. Zij overweegt
een nadere regeling tot wering van beden
kelijke elementen uit het ambtenarencorps,
bereidt verder coördinatie en verbetering
van de inlichtingendiensten voor.
Tuchtrecht voor journalisten achtte de
minister nuttig; hij vond het belangrijker
daarmee te beginnen dan met strafwelbe-
palingen. Bovendien wordt nagegaan of er
reden is door middel van het strafwetboek
pers-uitwassen te beteugelen. Overigens
noemde de bewindsman onjuiste en mis
leidende voorlichting gevaarlijker dan ex
cessen. Met betrekking tot rechtszaken
vond hij het in het algemeen wijs de Pers
door voorlichting zoveel mogelijk in ver
trouwen te nemen en daarbij tevens te ver
zoeken geen namen of gegevens die het
onderzoek kunnen belemmeren, te publi
ceren.
Na nog vermeld te hebben, dat jhr. mr.
Ruys de Beerenbrouck althans het succes
kon boeken dat de minister ten aanzien
van Nederlandse, vóór de oorlog met Duit
sers gehuwde vrouwen met betrekking tot
herstel in haar vermogensrechten wel te-
gemoetkomend bleek te willen zijn, kom ik
tot besluit aan het moeilijke vraagstuk van
de verantwoordelijkheid voor handhaving
van de openbare orde en veiligheid. Moei
lijk bovenal voor de minister van Justitie.
Deze had in zijn Memorie van Antwoord
kenbaar gemaakt dat volgens hem de politie
onder justitie thuis hoort, hoewel mr. De
Wilde (A.R.) er op wees dat de minister
van Binnenlandse Zaken in ae Tweede Ka
mer beweerd had. dat de politie onder zijn
departement valt. Hoe het zal moeten wor
den is bij een commissie in studie. Maar
de Anti-Revolutionnaire woordvoerder, zelf
voorstander van het standpunt van minis
ter Van Maarseveen. wenste te horen hoe
het er thans mee gesteld is. De Staten-
Generaal hadden het recht om op zulk een
vraag van de ministerstafel uitsluitsel te
krijgen. Op dit betoog van mr. De Wilde
gaf de minister van Justitie echter een van
duidelijkheid gespeend antwoord. Enfin,
zelfs de Communisten bleken hem tenslotte
goedgezind, want de Kamer nam zijn be
groting zonder hoofdelijke stemming aan.
GEEN KRANT OP GOEDE VRIJDAG
Morgen. Goede Vrijdag, zal ons blad
niet verschijnen.
Griekenland en nabuurlanden j
tot besprekingen geïnviteerd
Dr. Herbert Evatt, voorzitter van ae
Algemene Vergadering der UNO heeft de
vertegenwoordigers van Griekenland.
Joegoslavië, Bulgarije en Albanië uitge
nodigd de besprekingen ter bijlegging van
de geschillen te hervatten, aldus wordt uit
gezaghebbende bron vernomen. Men hoopt,
dat de volgende week een bijeenkomst zal
worden gehouden. Men verwacht, dat be
paalde grensvraagstukken zullen worden
besproken.
DROOG EN OVERWEGEND ZONNIG
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Don
derdagavond tot Vrijdagavond: (opge
maakt te 10 uur)
In de vroege ochtend hier en daar tij
delijk mist. Overigens droog en over
dag zonnig en zacht weer. Zwakke of
matige wind tussen West en Zuid.
15 April:
Zon op 5.45 uur. onder 19.37 uur
Maan op 23.31 uur. onder 6.30 uur
16 April:
Zon op 5.42 uur,, onder 19.38 uur
Maan op uur, onder 6.57 uur