c
D
Iedere schadevergoedingsgedachte
is vreemd aan de grenscorrecties
„Realistische politiek"
Nederlandse verliezen
in Indonesië
West-Europa's invosroverschot
is nog steeds veel te hoog
C. BE WEERS
Panda en de Meester*1
»er
Wereldnieuws
ZATERDAG 16 APRIL 1949
2
Regering antwoordt Eerste Kamer:
,,Door met-aanvaarding zou Nederlands positie
bij de vredesonderhandelingen worden verzwakt
Donderdagmiddag verscheen het
Voorlopig Verslag der Eerste Kamer
over het wetsontwerp inzake de grens
correcties. Dat de regering spoed wil
betrachten in deze aangelegenheid
blijkt wel uit het feit, dat reeds Vrij
dag de Memorie van Antwoord op het
'Voorlopig Verslag gereed was!
Naar uit het Voorlopig Verslag blijkt
hadden enige leden zich afgevraagd waar
óm de regering, geen genoegen genomen
had met wat zij voor de oorlog beoftgde: een
oplossing van de bestaande moeilijkheden
zonder afstand van gebied met de daarop
wonenden. Deze leden hadden bezwaar
tegen annexatie, omdat hieruit onvermijde
lijk zowel binnen- als buitenlandse moei
lijkheden zouden kunnen voortvloeien. Bo
vendien zal Nederland zich in de eerstvol
gende jaren moeten uitspreken over de
houding, welke het tegenover Duitsland zal
aannemen. Het zal niet uit het oog mogen
verliezen, dat het meer nog dan de Ver
enigde Staten of Groot-Brittannië belang
heeft bij een herleving van Duitsland, om
dat de bloei van ons land in zeer hoge mate
afhankelijk is van de toestand, waarin zijn
achterland verkeert en omdat voor een
krachtig West-Europa de medewerking van
West-Duitsland van grote betekenis is.
Deze leden achtten het ongewenst, dat
een zo belangrijk wetsontwerp met zo grote
spoed moet worden behandeld.
De radio geeft Zondag
HILVERSUM I, 301.5 M.
8.01, 13.00, 8,15, 20.00 en 23.00 uur Nieuws.
7.00 Paasdienst. 8.00 Paasklokken. 8.15 Socia
listisch strijdlied. 8.18 „The Messiah". 8.30
Voor het platteland. 8.40 Fred Hartley. 9.15
Men vraagt, wij draaien, 9.45 Geestelijk le
ven. 10.00 Meester-trio. 10.30 Briefgeheim.
10.50 De Jonge Fierefluitex's. 11.15 Triangel.
12.00 Paasklokken. 12.15 Les Gars de Paris.
12.30 De Zondagclub. 12.40 Les Gars de Paris.
I.15 „Even afrekenen heren". 1.25 Zang en
samenspel. 2.00 Goehte's Faust. 4.30 Sport-
revue. 5.00 Paasklokken. '5.01 Op de Speelwei
de. 5.20 Stradivasextet. 5.50 De „8 van
Tricht". 6.30 Strijdkrachtenprogramma. 7.00
Paasboodschap H. K. H. Prinses Wilhelmina.
7.15 Paasdienst. 7.45 Bijbelvertellingen. 8.05
Actualiteiten. 8.15 Waltztime. 8.45 Hersen
gymnastiek. 9.15 „In Lentetooi". 10.00 Chiel
de Boer. 10.35 Herman-^Salomon. 11.15 Sky-
masiers. 11.45 Patricia Rossborough. 12.00.
Sluiting.
HILVERSUM H, 414.5 M.
8.00, 9.30, 13.00, 19.30 en 23.00 uur Nieuws.
7.00 'God en de Wereld. 8.15 Gram.muziek.
-8.25 Inleiding Hoogmis. 8.30 Hoogmis. 9,45
WognumS: zangkoor. 10.00 Kerkdienst. 11.30
"Paasboodschap H. K. H. Wilhelmina. 12'.00
Paashederen. 12.15 Apologie. 12.35 Plantation
Medley. 12.40 Klaas v. Beek. 12.55 Zonne
wijzer. 1.20 Klaas van Beek. 1.45 Uit het boek
der boeken. 2.00 Kamermuziek. 2.30 Paas-
mörgen, 2.40 Missa Solemnis. 4:15 R.K. land
en tuinbouwonderwijs. 4.25 Vespers. 5,00
Kerkdienst. 6.30 Koorzang. 7.15 Kent gij uw
Bijbel. 7.45 Easter Parade. 7.50 In 't Boeck-
huys. 8.05 Gewone man. 8.12 Kamermuziek.
8.45 Strauss-progr. 9.15 Gesprek op de weg.
9.30 Muzikale Tombola. ,10.12 Symphonette-
orkest. 10.37 Actualiteiten. 10.45 Avondgebed.
II.15 Avondconcert.
Maandag
HILVERSUM I, 301.5 M.
8.01, 13.01, 18.01, 20.01 en 23.00 uur Nieuws.
8.00 Paasklokken. 8.15 Socialistisch strijdlied.
8.18 Carillon. 8.30 Zonnedauw. 9.10 Overpein
zingen van een bramenzoeker. 9.30 Weens
Philh. orkest. 10.00 Friese landdag. 12.00 Paas
klokken. 12.01 Fairy Aviation Works Band.
12.30 Mededelingen v. land- en tuinbouw.
12.30 Tijd, die komt. 12.40 Fairy Av. Works
Band. 1.00 Paasklokken. L1'5 Kalender. 1.20
Malando. 1.50 Jean Cavall, 2.00 Als de winter
vlucht. 2.15 Orpheus in de onderwereld. 2.55
André Kostelanetz, 3.25 Per luchtpost. 4.30
Le disque noir. 5.00 Sport. 5.30 Ramblers.
6.00 Paasklokken. 6.15 Orgel. 6.30 Strijdkrach
tenprogramma. 7.00 Vrouwenkoor. 7.20 Grieg.
7.30 Alma Musica. 8.00 Paasklokken. 8.06
Paasgebruiken. 3.15 Pennies from Heaver.
8.50 De Ducdalf. 9.10 Yvonne Lefebure. 10.10
Franse kinderkoorzang. 10.25 Mijn naam is
Haas. 11.15 Dansmuziek.
HILVERSUM II, 414.5 M.
8.00, 9.30, 13.00. 19.00 en 23.00 uur Nieuws.
8.15 Concert. 8.30 Morgenwijding. 9.45 Orgel
sonates. 10.00 Schubert. 10.40 Inleiding Hoog
mis. 10.45 Hoogmis. 12.15 Sangh en Spel. 12.30
Mededelingen land- en tuinbouw. 12,33 Sangh
en Spel. 1.15 Muziekcorps Leger des Heils..
2.00 Middagconcert. 3.00 Strijkkwartetten.
3.30 Orgelconcert. 4.00 Peer Gynt-suite. 4.15
„Vrij en blij". 5.00 Kleuterklokje. 5.15 Kamer-
kwartet. 5.30 Sportief half uur. 6.00 Met
band en plaat. 7.15 de leeslamp. 7.30 Actueel
geluid. 7.45 Herman Nieland (piano). 8.03
Progr. proloog. 8.15 Kamerkoor. 9.00 Studie
reis door Z. Afrika. 9.25 Populaire orgel
bespeling. 10.00 Strijkorkest. 10.45 Avond
overdenking. 11.15 Avondconcert. 12.00
Sluiting.
Dinsdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 18.00 en 23.00 uur Nieuws.
7.15 Ochtendgymnastiek. 7.30 Gram.muz. 8.15
Lichte muziek. 8.55 Van vrouw tot vrouw.
9.00 Hersengymnastiek. 9.30 Aubade. 10.00
Morgenwijding. 10.15 Arbeidsvitaminen. 10.50
Kleutertje luister. 11.00 Soft and Sweet. 11.30
De wekker. 12.00'Louis Zagwyn. 12.30 Land
en tuinbouw. 12,33 Voor ons platteland. 12.40
Le petit choeur de Triboury. 1.15 Mededelin
gen. 1.20 Metropole-orkest. 2,00 Met naald
en schaar. 2.30 Radio-matinée 4.25 Schubert.
4.40 Hoorspel. 4.00 Kinderkoor. 5.30 Virtuosen.
5.45 Fauna en flora van Indonesië. 6.15 Tom
Erich. 6.30 Strijdkrachtenprogramma; 7.00
Pepi. 7.10 Espana Cani. 7.15 Achter het voet
licht. 7.30 Marcel Moyse (fluit). 7,45 Scheep
vaart. 7.50 Wederopbouw. 8.05 Radio-zoek
licht. 3.15 Bonte trein. 9.30 Allerlei. 9.35
Clinge Doornbos. 9.45 Buitenl. overzicht. 10.00
Ik zou zo graag. 10,30 Fluit en clavecimbel.
11.15 Gram.muziek. 12.00 Sluiting.
HILVERSUM H, 414.5 M
7.15 Morgenstond. 7.45 Morgengebed. 8.15
Pluk de dag. 9.05 Lichtbaken. 9.30 Water
standen. 9.35 Opera. 10.00 Wie komt er in
mijn hokje? 10.15 Calvet kwartet. 10.40
Singel dem Herrn. 11.00 Muziek houdt fit.
11.30 Als de ziele luistert. 11.40 Legendes.
12.00 Angelus. 12.03 Liederen. 12,30 Land- en
tuinbiuw. 12.33 Orkest zonder Naam. 12.55
Zonnewijzer. 1.20 Orkest zonder Naam. 1.45
Muziekkalender. 2.00 Piano-recital. 2.30 On
der ons. 3.00 Operettes. 3.30 Gram.muz. 4.00
De zonnebloem. 4.30 Ziekenlof. 5.00 Paas-
vacantie. 5.15 Lang zullen ze leven, 5.45 Piano
en orgel. 6.10 Sportpraatje. 6.20 Klaas van
Beeck. 6.50 Actualiteiten. 7.15 Klaas van
Beeck. 7.30 Kwartiertje van de gitaar. 7.45
Dit is leven. 8.05 Gewone man. 8.12 Radio
Philh. orkest, 9.00 Vertelling. 9.15 Radio
'Philh. orkest. 9,45 Kamermuziek. 10.35 Ko
raal. 10,45 Avondgebed. 11,15 Maastrichts
Stedelijk Orkest. 12.00 Sluiting.
Sommige leden stelden zich op het stand
punt, dat van Duitsland alleen economische
compensatie en geen annexatie mocht wor
den gevorderd. Een economische compen
satie wordt gebracht door het geslacht, dat
de. oorlog heeft gevoerd. .Annexaties daar
entegen strekken zich ook uit tot volgende
geslachten, die de oorlog en de geleden
nederlaag zijn vergeten.
Onder economische compensaties zouden
deze leden in de eerste plaats mijnrechten
op kolen- en oliehoudende gronden willen
verstaan. Zulke rechten achtten zij van
veel groter belang voor Nederland dan
landannexaties.
Verscheidene léden betreurden, dat de
regering in haar mededelingen omtrent de
grenscorrecties zeer summier is geweest.
Verder had het hen getroffen, dat de
Pers van vele détails op de hoogte bleek te
zijn, welke niet ter kennis van de Staten-
Generaal waren gebracht.
Het gebied, bij de grenscorrecties be
trokken, is van zeer beperkte omvang.
Deze leden meenden dit wetsontwerp van
de hand te moeten wijzen, aangezien in
casu sprake is van annexatie. Bovendien is
het niet zeker, dat bij de definitieve rege
ling, welke bij het vredesverdrag wordt
vastgesteld, het gebied, bij de grenscorrec
ties betrokken, inderdaad bij Nederland
zal worden ingelijfd.
Zij warenvan mening, dat het aanbe
veling zou verdienen, de Nederlandse aan
spraak op Duitsland niet te verzwakken
door de aanvaarding van enkele geringe
grenscorrecties. Afwijzend stonden zij ook
tegenover het van Duitse zijde gedane aan
bod inzake hulpverlening bij verdere droog
making van het IJselme'er.
Vele leden, die tégen het wetsontwerp
bezwaar hebben, wilden hun definitief
sfandpunt. pas bepalen na de Memorie van
Antwoord en van het .bescheid der regering
bij de openbare beraadslaging.
Verscheidene leden verklaarden, dit
wetsontwerp niet te kunnen toejuichen, al
waren zij geneigd, hun stem er aan te
geven. Zij wensten bevestigd te zien, dat de
grenscorrecties niet het karakter van een
schadeloosstelling dragen.
Zij namen aan, dat de regering haar po
gingen, tot een behoorlijke regeling van de
schadevergoeding te komen voortzet. De
grenscox-recties worden, aldus deze leden de
facto verkregen. Zij dragen een voorlopig
karakter en zijn van overwegend technische
aard, al mogen zij dar» enige aanhechting
van vreemd gebied' ten gevolge hebben.
De voordelen moeten, naar de mening
van deze leden, niet worden onderschat. De
correcties brengen niet onbelangrijke wa
terstaatkundige en verkeerstechnische ver
beteringen teweeg en zullen het werk van
de douanedienst vergemakkelijken..
De regering antwoordt
In de Memoi-le van Antwoord zegt de
regering dat-" vóöFd'e oorlóg' alle pogingen
orh in overleg met Duitsland té komen tot
een regeling van de moeilijkheden, welke
verbonden zijn aan het verloop van de Ne
derlands-Duitse grens, steeds gestuit zijn
op onwil tot medewerking van Duitse zijde,
Naar de mening van het Kabinet bete
kenen de thans voorgestelde correcties be
langrijke verbeteringen, welke opwegen
tegen de politieke en administratieve con
sequenties van de gebiedsoverneming. De
thans geprojecteerde grenscorrecties staan
geheel los van de gedachte van annexatie
en de daaraan ten grondslag liggende ge
dachten zoals economische compensatie.
Iedere schadevergoedingsgedachte is aan de
technische correcties vreemd.
Naar aanleiding van een opmerking dat
het Atlantisch Handvest zich richt tegen
iedere gebiedsoverdracht* zonder instem
ming van de bewoners, moge dienen, dat
het thans gaat om voorzieningen, welke bij
een vredesverdrag bekrachtigd zullen j
worden.
De regering wenst duidelijk te maken,
dat zij haar gedragslijn niet laat bepalen
door de houding, welke enkele Duitse poli
tici de laatste tijd tegenover Nederland
hebben aangenomen, doch door hetgeen het
landsbelang met zich medebrengt.
Ten aanzien, van de grote spoed, waar
mede het wetsontwerp moet .worden be
handeld, verklaarde de regering, dat te
Parijs een zekere termijn overeengekomen
moest worden, welke wegens de onwense
lijkheid van geruchten en agitatie kort
moest zijn.
De regering ip de opinie toegedaan, dat
economische compensatie, welke niet ge
makkelijk te verkrijgen is,- althans gedeel
telijk door middel van annexatie zou kun
nen worden verwezenlijkt.
De thans aanhangigegrenscorrecties,
welke alle zakelijk verantwoord zijn, mogen
geenszins gezien worden als economische
compensaties.
Dit punt blijft voor nadere besprekingen
openstaan. Volgens de regering zou, door
het .thans bereikbare niet te acceptex-ën, de
positie van Nederland bij toekomstige
vredesonderhandelingen, en dat niet
OP
£aiW'
Ou 1eer
.e® oaai_,„op-
1o'n
<3°tv.ef>de„U d0<5
yO°\ o\ 9eS
0 de<e?.;,\ci, d°
&aie
bereid met suiker
Sinaasappel Citroen Champagne Pils en -Cider Frambozen
Eveneens verkrijgbaar in grote huishoudflessen van 3/4 liter
De regering maakt bekend, dat tot haar
leedwezen, de volgende verliezen in Indo
nesië zijn gerapporteerd:
Koninklijke Max-ine. Gesneuveld 11
April 1949: mar. 2 z.m. G. W. H. Arts, uit
Castenray, gem. Venray; 13 April: tijd.
korp. mr. z.m. T. E. van Ommen, uit Henge
lo; tijd. korp. mar. B. van der Pol, uit Rotj
terdam.
Koninklijke Landmacht. Gesneuveld
18 Maart: korp. J. Moesker, uit Hoogezand;
22 Maart: sold, le kl. C. Nagtzaam, uit Oud
en Nieuw Gastel; 31 Maart: sol. D. Nobel,
uit Reeuwijk (Z.H.); 1 April: sold, le kl.
J. Dijkxhoorn, uit Schipluiden; korp. A.
Timmermans, uit Rotterdam; 2 April: sold,
P. A. Blekman, uit Apeldoorn; adj. ond. off.
W. de Boer, uit 's Gravenhage4 .April i
sold. P. G. Berbers', uit Asten; sold. H. J. J.
van Gelder, uit Maasbommel (gem. Appel-
tern)serg. A. de Koek, uit Rotterdam; sold.
C. Putters, uit Giessexxdanx; sold. H. C. Roe-
lofs, uit Brunssum; 2e It. H. W. Schraagen,
uit Aerdenhout; sold. T. S. J. Snoek, uit
Abcoude; sold. G. P. A. Spierings, uit War
mond; sold. A. Stroeve, uit Brucht (gem.
Hardenberg); sold. A. Zoetebier, uit gem.
Vries; 5 April: sold. D. J. Havikhorst, uit
Borculo; sold. H. Stötefalk, uit Amsterdam;
6 April: sold. P. H. C. Cappetti, uit gem.
Gendringen; sold, le kl. M. C. de Ridder, uit
Nieuwerkerk aan de IJssel; sold. A. P. Ver-
steegen, uit Renkum; 7 April: sold, le kl.
G. J. Janssen, uit Borculo; sold.' M. van
Velzen, uit 's Gravenhage; sold. J. C. A.
Wewer, uit Zeist; 9 April: korp. H. Buijsen,
uit Kruisland (gem. Steenbergen).
Koninklijk Ned.-Ind. Leger. Gesneu
veld 28 Maart 1949: Tim. sol. Nago Rafel,
29 Maart: sold, le kl. inf. J. F. Carelsz; Jav.
sold. 2e kl. inf. Siroen; Jav. mil. sold.
Oemaran; Jav. serg. 2e kl. inf. Djoemadi;
Jav. sold, le kl. inf. Dariman; Soend. sold.
2e kl. kdv. Juta Bin Karnat; Jav. sold. 2e ltl.
Kemin; 30 Maart: Soend. sold. 2e kl. Endi
2 April: Mad. sold, le kl. inf. Halil; 4 April:
Amb. korp. inf. J. Pesiwarissa, allen uit In
donesië,
STREPTOMYCINE VOOR ONS LAND"
Vrijdag kwam met de K.L.M. Constella
tion „Pontianak" 150 pond streptomycine
uit de Verenigde Staten op Schiphol aan
bestemd voor de Amsterdamse Chinine
Fabriek. Door het Marsall-plan is ons land
in staat gesteld dit nieuwe middel dat o.m.
bij de bestrijding van tuberculose en
hersenvliesontsteking' waardevolle dien
sten bewijst aan' te kopen.
alleen bij vraagstukken van territoriale
aard, bepaaldelijk zal wox'den verzwakt.
De regering erkent gaarne, dat het ge
hele verloop van zaken weinig bevredigend,
is geweest. Zij is echter niet van mening,
dat de Nederlandse aanspraken pp Duits
land door de aanvaarding van enkele gë-
•inge grenscorrecties zouden wordenver
zwakt. De regering staat eveneens afwij
zend tegenover het van Duitse zijde gedane
aanbod inzake hulpverlening bij verdere
droogmaking van het IJselmeer.
Dat voor de technische kwestie van Eems
en Dollard geen directe oplossing werd ge
vonden, is betreurenswaardig. Officieel is
thans echter vastgelegd, dat de Duitse,
grensaanspraken in dit gebied een juridi
sche en historische basis ontberen. Op deze
wijze 'is een nuttige fundering voor bij een
vredesverdrag opnieuw voor te stellen rege
lingen. verkregen. Inmiddels zal het in dit
gebied met; de Duitse aanmatiging afge
lopen zijn, aangezien over de diverse wa
terstaatkundige vraagstukken besprekin-
tussen de Rijkswaterstaat en de Britse be
zettingsautoriteiten zullen kunnen worden
geopend
Het is de bedoeling dat de inwoners van
het toegevoegde gebied behandeld worden
als Nederlanders, zonder dat zij vooralsnog
de status van Nederlander verkrijgen. Het
onderwijs zal voorlopig op de bestaande
voet worden voortgezet, Zodra de mogelijk
heid daartoe aanwezig blijkt, zal de toe
stand worden aangepast aan de Neder
landse verhoudingen.
In principe zal in de betrokken gebieden
het Nederlandse recht terstond van toe
passing worden verklaard. Zij komen onder
de territoriale bevoegdheid van Nederland.
De wens is geuit, dat de regering de
Kamer zou inlichten over de zienswijze van
Nedex-lands Benelux-partners inzake de
grenscorrecties. Nadat oorspronkelijk de
Belgische en Luxemburgse regeringen de
Parijse aanbevelingen hadden aanvaard,
heeft de Luxemburgse regering op gronden
van technische en grondwettelijke aard
nader besloten de correcties te beperken tot
gebieden zonder inwoners. De Belgische
regering heeft besloten enkele correcties
vooralsnog niet ten uitvoer te leggen. Wel
zijn door België andere gebieden aanvaard
waar Duitsers wonen. De Belgische en
Luxemburgse regeringen handhaven in
middels haar recht op de betrokken ge
bieden.
De regering is de mening toegedaan, dat
zij, door de thans geboden grenscorrecties
te aanvaarden een realistische politiek
voert. Deze politiek is opgezet en uitgevoerd
in het kader vaxx de Westelijke Unie en
valt binnen de bevoegdheden, die ieder dei-
betrokken mogendheden op grond van het
Handvest der Verenigde Volken toekomen.
Ten aanzien van haar algemene visie op
het Duitse probleem zal de regering de
Staten-Generaal binnen afzienbare tijd
nader inlichten.
De productie stijgt echter
en is aanmerkelijk hoger dan in 1938
West-Europa geeft nog steeds vele mil-
liarden dollars meer uit dan het verdient,
zo wordt verklaard in een communiqué, dat
de organisatie voor Europese economische
samenwerking .heeft uitgegeven ter ge
legenheid van het feit,- dat zij één; jaar be
staat. Zij voegt hier-.echter aan toe, dat de
industriële productie en de handel thans
een vooruitgang te zien geven, die een jaar
geleden onmogelijk zou hebben geschenen
en dat, dank zij de Marshall-hulp, een be
gin kon worden gemaakt met het econo
mische herstel.
De industriële productie was volgens dé
organisatie in West-Europa in het laatste
kwartaal van 1948 aanmerkelijk groter dan
de gemiddelde productie in 938. In de
zomer van 1945 bedroeg zij minder dan
de helft van het niveau van 1938. Om een
volledig herstel te bereiken' is echter een
productie vex-eist, die groter is dan in
1938 en vóór deze verdere producFiever-
hoging zullen de grootste inspanningen
noodzakelijk zijn.
Einde 1948 haalde de industriële produc
tiviteit per ax'beider bijna 90% vail het
vooroorlogse peil. Wordt West-Duitsland
buiten beschouwing geladen, dan was de
industriële productiviteit der West-Euro-
pese arbeiders weer bijna even groot als
voor de oorlog. Een verdere verhoging is
evenwel nog steeds noodzakelijk.
Ten aanzien van de investeringen wordt
in het communiqué medegedeeld, dat over
het algemeen een groter gedeelte van de
West-Europese productie thans wordt ge
ïnvesteerd in fabrieken, machines en hui
zen dan voor de oorlog. In vele landen is
het percentage'20 a 30%.
De industriële heruitrusting heeft zich in
stijgende lijn bewogen en in het laatste
kwartaal van 1948 produceex-den de tech
nische industi-ieën van West-Eui-opa onge
veer 25% meer dan in 1938.
Grondstoffen-productie te laag
De staalproductie bewoog zich in het
laatste kwax-taal van 1948 op een niveau
blijft nog steeds voor Herencostuums 20 tot
100 gld. betalen. Heren-Tropenkleding enz.
goede .prijzen.
KAMPERVEST 45 - TEL. 17825 - HAARLEM
(Adv.)
42. Terwijl Joris zich druk-babbelend in
een nachtgeivaad hulde en Panda verbaasd
toekeekgingen de bedstee-deurtjes lang
zaam steeds een beetje wijder open....:.
Daar achter hadden de dames Woesteling
zich vredig te ruste gelegd, én je begrijpt
wel, dat de adem hïin in de kelen stokte
toen zij nu door een onrustig gefluister uit
hun zachte sluimering werden, gewekt! En
wat moesten zij er wel van denken, toen
zij daar in hun kamer enkele gedaanten
zagen, waarvan er één een neepjesmuts
omstrikte, die zij pas gisteren geplooid en
gesteven hadden om hem voor een volgende
verschoning te bewaren! Met sidderende
handen zochten de beide dames Woesteling
de kachelpoken. die zij altijdvoor zelfver
dediging mee naar bed namen.en juist
toen ontwaarde Joris hen. Hij maakte een-
beleefde btiiging en sprak zacht-vriendelijk:
„Schrik niet, eerbare vrouwen! Ik maak
u mijn compliment over de witheid van
dit nachtgewaad!" Dut was heel vriende
lijk van hem, maar in hun angst waren de
dames zichzelve niet meer meester, en zij
gilden het uit! „Stil toch!" riep Joris. „Gij
zult de buren ivekken! Vertel mij liever,
of gij ook dat beroemde Sopwit gebruikt,
waarvan men mij verzekert dat het witter
wast?" Maar het was al te laat.... het
gegil der dames Woesteling had de aan
dacht getrokken van de achtervolgers van
Panda en Joris (wie dat nu ook waren) en
er werd dreigend op de deur gebonsd.
van 43 millioen ton per jaar, welke hoe
veelheid zeer dicht bij de vooroorlogse
productie ligt. West-Duitsland buiten be
schouwing gelaten was de Europese staal-
prqductieaanzienlijk, hoger dan voor de
oorlog,De -electrieiteitsproductie was in
1948 b.ijna 50% groter dan. voor de oorlog,
doch nog steëds onvoldoende. Dé kolen-
productie was in 1948 31 millioen ton gro
ter dan in 1947, doch nog steeds kleiner
dan voor de oorlog. De koleninvoer. dei- aan
het plan-Marshalldeelnemende landen is
gedaald tót 9 millioen' ton per jaar. Het
aantal werkdagen, dat door arbeidscon
flicten verloren ging in Engeland, Oosten
rijk, Denemarken, Frankrijk, Nederland,
Noorwegen, en Zweden, bedroeg in de jaren
1946 tot en met 1948 slechts 20% van het
'aantal, dat in de jaren 1919/1921 verloi-en
ging. De voedselproductie ligt nog steeds
beneden het vooroorlogse peil. De produc
tie van broodgraan was in 1948 11 millioen
ton groter dan in 1947. Over het geheel ge
nomen hebben de oogsten weer bijna het
vooroorlogse peil bereikt. Alleen de pro
ductie van vlees en zuivel is nog steeds
y3 lager.
Invoeroverschot daalt
De totale uitvoer der aan het plan-
Marshall deelnemende landen was in het
laatste kwartaal van 1948 bijna even groot
als gemiddeld per kwartaal in 1938. De
uitvoer naar de landen, die niet aan het
plan-Marshall deelnemen, was slechts 5%
kleiner dan in 1938. De handel tussen de
deelnemende landen heeft zich snel uitge
breid. De abnormaal grote invoer uit
Noord- en Midden-Amerika is aanmei-ke-
lijk afgenomen. In 1948 bedroeg het totale
invoeroverschot der Marshall-landen on
geveer 5 milliard dollars tegen ï-uim 7
milliard dollars in 1947.
Rode Haan esste Donderdag
een zware tol
iranden in de hoofdstad,
in ©euda en Leiden
In het hart vaxx de hoofdstad heeft Don
derdagavond een felle brand gewoed op
de derde en zolderétage van een pand
behorende toti het gebouwencomplex van
de N.V. Handelsvei-eniging v/h S. I. de
Vries in de Warmoesstraat.
De brand werd omstreeks zeven uur
ontdekt en pas tegen elf uur was de brand
weer het vuur in zoverre meester, dat met
de nablussing kon worden begonnen.
De brand was ontstaan in een ruimte,
waar schoudervullingmateriaal lag opge
slagen.
De derde en vierde étage brandden
geheel uit en bovendien werd het dak over
de lengte van de drie panden zwaar door
het vuur geteisterd. Toen ook de dakbedek
king, asfaltpapier met mastiek, vlam vatte
ontstond er een dex-mate dichte rooltont-
wikkeling, dat de brandweex-lieden bun
maskex-s moesten opzetten. De waterschade
is zeer aanzienlijk. Uit de vertrekken, die
door waterschade werden bedreigd heeft
het pex-soneel zoveel als mogelijk was de
goederen verwijderd. Omtrent de oorzaak
van het vuur is nog geen zekerheid.
Oude molen afgebrand
In Gouda is, eveneens Donderdagavond,
de 26 meter hoge molen „De Korenbloem"
die dateerde uit 1751 door brand vernield.
Ook de aanwezige voorraad graan, onge
veer 100 ton, ging verloren.
Galvaniseerbedrijf uitgebrand
Een korte doch hevige brand woedde
Donderdagochtend in een galvaniseerbe
drijf aan de 'Oude Vest te Leiden. Deze
brand is vermoedelijk ontstaan door zelf
ontbranding van chemicaliën. De brand
weer kon niet verhinderen, dat het bedrijf
geheel uitbrandde. Ook een gedeelte van
de woning boven het bedrijf werd een
prooi der vlammen.
In een smeltkroes
Batavia (III)
Cultuur in Batavia? Ach ja, wel wat.
Maar niet veel. Zondag een concert in de
Dierentuin, door de week wel eens een
toneelstuk en natuurlijk films. Dan
is er wel eens een goede lezing en heel af
en toe een bezienswaardige tentoonstelling. -
Boeken zijn er gelükkg volop.
Dat wekelijkse concert wordt verzorgd
door het Batavia's Philharmonisch Orkest
onder leiding van Yvon Baai-spui; de kwa
liteit er van is redelijk. In vergelijking met
vox-ig jaar, toen Batavia nog slechts over
een orkest van voornamelijk amateurs be
schikte, is dit wel een hele grote stap voor
uit. Wat er op de planken komt wordt ge
bracht door dilettanten, tenzij er toevallig;
een NIWIN-gezelschap in de stad vertoeft.
En films: vaak goede films, maar sinds de
bioscoopeigenaren hebben ontdekt, dat
Tarzan voor de meeste Indonesiërs een(
grote trekpleister betekent, wordt deze held
maar al te vaak op het witte doek gepro-l
jecteerd. En daar is het openbare culturele:
leven van Batavia mee afgehandeld. Tenzij
men de radio hier nog bij wil rekenen. De
radio, die zich blijkbaar in het hoofd heeft!
geprent, dat de soldaten alleen en uitslui
tend dansmuziek appreciëren en dan ook
naar deze overtuiging handelt. Soms heet|
het programma „filmmuziek", soms „ver
zoekprogramma", nu eens „Amerikaanse;
platen", dan weer meer recht door zee'
„swingtime".
Een somber x-esultaat voor een stad met
bijna anderhalf millioen mensen. In een|
paar luttele regels is het ganse culturele]
leven onder de loupe genomen. „Het kli-:
maat werkt er niet toe mee", zeggen som-j
mige mensen. Dat klinkt als een excuus.
Het is niet warm in de bioscopen en de!
schouwburg. Althans niet warmer dan er
gens anders in de stad. Er hangen vele
ventilatoren en de deuropeningen worden
slechts met gordijnen afgesloten, hetgeen,
echter wel eens wat lawaai van de straat j
in de donkere zaal brengt. Bij de schouw
burg is men er zelfs toe over gegaan het-
verkeer in de aanliggende straat een|
brede, drukke weg tijdens de vooi-stel-l
lingen stop te zetten en om te leiden. Heti
plezierige gevolg is dat het in de theaters
nooit zo warm is, als ik dat in Holland wel
eens heb meegemaakt. Ondanks het feit, dat
het als regel geducht druk is.
En verder verschillen bioscoop
schouwburg eigenlijk maar weinig met hun
Hollandse zusterinrichtingen. Naast de
bioscoop is een fietsenstalling en kaartjes
zijn weinig duurder dan in het vaderland,
Er zijn slechts drie rangen, want een balcon
is een vrijwel onbekende zaak. En gewoon
lijk worden er drie voorstellingen gegeven,
een 's ochtends en twee 's avonds. In de
middaguren is het te warm.
Medelijden wekken vaak de figuren in de
toneelstukken, waarvan het een vereiste is,
dat zij in Europese kleding worden ge
speeld. Vooral als dat, zoals wij onlangs
zagen, warme battle-dresses zijn met wol
len dassen en dikke winterjassen. Het is al
warm om er naar te kijken. Oefff
E. P.
Heringa Wathrich
HAARLEM
CENTRALE VERWARMING
JOHNSON OLIEBRANDERS
(Adv.)
Oud oorlogstuig eist weer
een kinderleven
Terwijl een handelaar in oud ijzer te
Helden-Dorp in éen smederij oude mate
rialen aan het verzamelen was, raapte zijn
tienjarig zoontje een vporwei-p op, da(|
plotseling explodeerde en het kind geheel
in vlammen hulde. Het voorwerp was een
phosforbom die tussen dumpschroot in de
smederij terecht was gekomen. De jongen
overleed aan zijn brandwonden. Ook de
vader werd ernstig gewond.
In Boxtel vonden enige nabij een vuil
nisbelt spelende kinderen tussen huisvuil
munitie, waaronder enige z.g. „band-
mijnen". Vermoedelijk heeft een der kin
deren getracht een der mijnen te demon
teren, zodat deze explodeex-de. Twee bx-oer-
tjes van 9 en 13 jaar werd zwaar gewond,
Van een hunner moest de rechterband
worden geamputeerd.
Onverdraaglijk. De Britse onder-minister
van Koloniën, David Rees Williams,
heeft in het parlement onthuld, dat En
geland bij het internationale kantoor
van de postunie heeft geprotesteerd te
gen de uitgifte door Argentinië van
postzegels, „waarop de beweerde Ar
gentijnse souvereiniteit over de Falk-
lands-eilanden" tot uiting komt. Onder
minister Williams heeft deze verklaring
afgelegd naar aanleiding van een vraag
van het conservatieve lid Mellor, „of
het niet onverdraaglijk is dat de Britse
souvereiniteit door middel van postze
gels op Bi-its gebied In twijfel kan wor
den getrokken".
Onduldbaar. Het personeel van de zieken
huizen te Parijs en omgeving heeft be
sloten in staking te gaan. Het Franse
ministerie van volksgezondheid heeft
verklaard, niet te kunnen dulden, dat
de verzorging' van de zieken, als gevolg
van een tijdelijk geschil, te lijden .zou
hebben en het heeft het personeel der
ziekenhuizen gewaarschuwd voor han
delingen, welke nadelig zouden kunnen
zijn voor de dienst.
Paas-Eire. Van Zondag te middernacht af
zal Zuid-Ierland een rep rubliek zijn. In
Dublixx zal een salvo van 31 kanonscho
ten worden afgevuurd om de geboorte
van de nieuwe republiek Eire te ver-
lcondigen. Op 18 April zullen verschei
dene officiële plechtigheden en militaire
défilés plaatsvinden.
Dure stemmen. De Sovjet-Unie gebruikt
bijna evenveel geld om de uitzendingen
van „De stem van Amerika" te storen,
als de Verenigde Staten om de uitzen
ding tot stand te bx-engen, zo deelt de
„New York Herald Tribune" mede. De
Sovjet-Unie gebruikt 18 geweldige zen
ders om het program te „verdixinkén".
De zendei-s bevinden ziclx bij Moskou
en Wladiwostok en naar raming bedra
gen de kosten tezamen 9 millioen dollar.
Grote voet. Joseph Dodge, de financiële
adviseur van de geallieerde opperbevel
hebber van Japan, generaal Mac Arthur,
heeft het Japanse volk gewaarschuwd,
dat het op vèel te grote voet leeft. Ja
pan heeft teveel geld uitgegeven vooi; on
productieve doeleinden, zei hij. De Ja
panse regering heeft de neiging om
steeds meer uit te geven en om te trach
ten iedere bron vaxx inkomen tweemaal
te gebruiken.