Haarlems Dagblad Meer over Amerika Opheffing Berlijnse blokkade zou kwestie van dagen zijn Tegenstand der Chinese regering op bruggehoofden aan Zuidkust Betalingsbalans minder ongunstig 63e la&rgang No. Ï923Ö Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin. 10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred. 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230. Drukkerij Z.B. Spaarne 12, TeL 12713, 10132. Dontlerdag 28 April 1949 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal 4,25. Franco per post 4,75. Postgiro 273107. Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom en 6prettjte ^aariemac^e «üourant (Ttimo 165-6) Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem GEOFFREY GORER, Engels psycholoog en anthropoloog, heeft in zijn boek „The Americans" uiteengezet waarom de Amerikanen in grote meerderheid al thans zulk een afkeer van autoriteit koesteren. Dat wil zeggen: van autoriteit uitgeoefend over mensen. Daar heb ik on langs over geschreven en er bij vermeld: niet van autoriteit over dingen. Het uit oefenen van macht over dingen of over abstracties die men als dingen ziet (na tuurlijke hulpbronnen, goederen, diensten, geld, bezittingen) wordt binnen zekere vaag-aangeduide grenzen als hoogst lof waardig beschouwd. Men houdt niet van personen, die door hun optreden eerbied en ontzag wekken. Dit is voor de Ameri kaan. een pijnlijke gewaarwording: een soort aantasting van zijn persoonlijkheid. De machthebbers moeten zichtbaar-een voudige medeburgers zijn, met dezelfde belangstelling en dezelfde kleine eigen aardigheden als alle anderen. De machtige man moet zich gedragen als „one of the boys": joviaal, openhartig, ieder bij zijn voornaam aansprekend en zijn onderge schikten ontvangend in zijn hemdsmouwen, met zijn benen op tafel. John D. Rockefel ler heeft lange tijd geen genade in de ogerf van het Amerikaanse publiek kunnen vin den, omdat hij er niet in slaagde zulk een persoonlijkheid te vertonen. En als de machtigen geen on-autoritaire rol willen spelen, hebben zij de kans dat zij ertoe genoopt worden. De grote bankier J. Pier pont Morgan, een van nature stuurs en gereserveerd man, werd indertijd gefoto grafeerd met een oude dwerg, die men op zijn knie gezet had. Een malle foto, een nogal flauw grapje zouden wij zeggen, maar het succes was zo groot, dat men zich na lange jaren en zelfs na Morgan's dood die foto nog herinnerde. Morgan's financiële macht, die velen als gevaarlijk, beschouwd hadden, werd er niet in het minst door geschaad. Maar hij was er belachelijk door gemaakt, zij het dan maar een ogenblik. Zijn gelijkenis op een Autoriteit was erdoor verminderd. Omdat de Amerikanen een hekel aan autoriteit hebben vormen zij een niet- militairistische natie. Het is de vraag of persoonlijke bereidwilligheid om te vech ten iets te maken heeft met bereidwillig heid van gemeenschappen, om oorlog te voeren. Men heeft dat veeleer veronder steld dan bewezen. Voorzover zulke over wegingen er iets mee te maken hebben kan men niet zeggen dat Amerikanen persoon lijk een bepaalde afkeer van vechten heb ben. Maar zij zijn niet-mrlitairistisch, zegt Gorer, omdat zij een afschuw van autoriteit hebben. Discipline in de dienst brengt die onvermijdelijk mee: men wordt erop uit gestuurd en gecommandeerd door zijn officieren. Gesprekken met ex-strijders hebben de auteur onveranderlijk de indruk gegeven van een stemming, die meer tegen de eigen officieren dan tegen de vijand ge keerd was. De meest voorkomende „solda- tendroom" was dat de soldaat, weer burger geworden, bedrijfsleider zou zijn en een baantje weigeren aan zijn vroegere officier, nu ook weer burger, die er nederig om zou komen vragen. Hij wilde hem dwarszitten: niet in positieve zin, door hem te dwingen dus. maar' in negatieve zin: door hem uit te sluiten. Geoffrey Gorer acht dit kenmer kend voor de Amerikaanse houding tegen over autoriteit. Het is meer een gevoels kwestie dan een verstandelijke aangelegen heid. Zoals zou men willen zeggen het meestal in menselijke zaken is. Het is ook een Amerikaan, de philosoof Will Durant, auteur van de veelgelezen boeken „Van Socrates tot Bergson" en „In de doolhof der wijsbegeerte", die de uitspraak heeft ge daan dat de mens een emotioneel wezen is, dat af en toe zijn verstand gebruikt tot rechtvaardiging van zijn gevoel. Hoe kras deze formulering ock is, wij behoeven maar aan de opeenvolgende uitingen van het Nederlandse volkskarakter sinds de be vrijding te denken om te beseffen hoe over wegend gevoelsfaetoren zich ook bij andere volken dan het Amerikaanse doen gelden. De Amerikanen onderscheiden zich van anderen in hun geloof, dat men zijn natio naliteit persoonlijk kiest. Zij zien die dus niet als het resultaat van een toevalligheid of van het Lot. Dit lijkt vreemd. Het wordt verklaard door de immigratie, die in ruim anderhalve eeuw tijds de Amerikanen van een klein volk tot een geweldige natie heeft doen groeien. Nog in 1860 was de totale bevolking van de Verenigde Staten niet meer dan dertig millioen. In de zeventig daarop volgende jaren kwamen er dertig millioen Europese immigranten bij. De totale bevolking is nu ongeveer 145 mil lioen, waaronder 118 millioen blanken.Welk percentage van dat laatste aantal afstamt van de mensen, die vóór 1860 kwamen en welk van degenen, die later immigreerden is niet nauwkeurig vast te stellen. Maar terwijl de bevolking van 1860 uit mensen van alle leeftijden bestond, waren de later gekomen immigranten in overwegend aan tal jonge mensen. Zij hadden alles achter zich gelaten om een volkomen nieuw leven te beginnen en de Amerikaanse levenswijze gewillig te aanvaarden. Hoe ziet de Ameri kaan die? Als de beste die bestaat, als de enige ware vrijheid voor de mens op Aarde. Geoffrey Gorer vermeldt de dagorder, die wijlen de Amerikaanse generaal Patton befaamd door zijn vlammende taal tot zijn troepen richtte toen zij in Juli 1943 op Sicilië gingen landen: „Als wij landen zul len wij Duitse en Italiaanse soldaten ont moeten, die wij de eer zullen hebben aan te vallen en te vernietigen. Velen van u heb ben Duits en Italiaans bloed in de aderen, Blaar herinner u dat uw voorouders zozeer de Vrijheid liefhadden, dat zij hun tehuis en hun vaderland verlieten en de Oceaan overstaken om haar te vinden. De voor vaderen van de mensen, die wij zullen doden, misten de moed tot het brengen van zulk een offer en leefden voort als slaven." Aldus sprak de vechtjas Patton tot zijn Amerikaanse troepen. Of het die voor ouders in de eerste plaats om de Vrijheid dan wel om betere materiële kansen te doen *as geweest, doet er in dit geval niet toe, zegt Gorer. Het belangrijke is dat de voor ouders van de meeste soldaten van Patton inderdaad uit Europa waren gekomen, hun tehuis en hun vaderland met de begrippen en tradities, waarin zij waren opgevoed, badden prijsgegeven en dat zij hun kinde ren hadden zien opgroeien met aanvaarding van geheel andere begrippen en tradities, waarbij die alle Europese gewoonten ver smaadden en verwierpen, die de immigrant zijns ondanks behouden had. Amerikaans verzoek om inlichtingen over Russische voorwaarden en de datum De Verenigde Staten hebben de Sovjet- Unie om een officiële verklaring verzocht over de datum en de voorwaarden, waarop zij de blokkade van Berlijn zal opheffen. Dit verzoek is vervat in een schrijven, dat dr. Jessup aan Malik, de Russische verte genwoordiger bij de U.N.O., ter hand heeft gesteld. Dit is het eerste geschrift, dat in de tot dusver mondeling gevoerde bespre kingen over de blokkade is overhandigd. De tekst van de nota is niet bekend ge maakt. Men neemt aan, dat Jessup de nota aan de Britse en Franse vertegenwoordi gers heeft getoond, alvorens haar aan Malik te overhandigen. Men verwacht dat Malik de brief, die de vrucht is van een tussen Truman en Jessup gehouden bespreking, aan Gromyko zal overhandigen, die op zijn beurt waarschijn lijk ruggespraak met Moskou moet houden voordat hij kan antwoorden. Jacob Malik had Philip Jessup tevoren mondeling de verzekering gegeven, dat de Sovjet-Unie de blokkade van Berlijn zou opheffen op twee voorwaarden, die dezer dagen door Tass, het Sovjet-Russische nieuwsbureau werden bekend gemaakt, zo melclt de correspondent van de New York Times te Lake Success. Deze voorwaarden zijn, dat Amerika, Engeland en Frankrijk gelijktijdig de te genmaatregelen, die genomen werden als antwoord op de Russische beperkingen van het verkeer over land en te water, zullen opheffen en zij zullen instemmen met een datum voor een bijeenkomst van de mi nisters van Buitenlandse Zaken der grote vier over de kwestie Duitsland. Naar verluid heeft Jessup aan Malik om de verzekering gevraagd, dat inmenging in de organisatie van een West-Duitse staat geen voorwaarde voor de opheffing van de Berlijnse blokkade zou zijn. Jessup, die een onderhoud van anderhalf uur met Malik en naar verluidt ook met Gromyko, de Sovjet- Russische plaatsvervangende minister van Buitenlandse Zaken, heeft gehacl, heeft hun een te voren opgestelde verklaring voorge lezen. Na zijn onderhoud met Malik had Jessup een bespreking met Cadogan en Chauvel, de hoofden van de Britse en Franse delegaties bij de U.N.O. Naar verluidt heeft Malik Jessup beloofd dat hij van Moskou opheldering zal vragen over eventuele op de organisatieplannen voor de West-Duitse staat betrekking heb bende voorwaarden, waarvan de opheffing van de blokkade afhankelijk zou zijn. Er is geen datum voor een volgende bijeenkomst vastgesteld. Men verwacht echter niet, dat Malik voor het eind van de week zal kun nen antwoorden. De correspondent van de Times zegt in een bericht uit Berlijn, dat een hoge Ame rikaanse functionaris voorspelde, dat de blokkade in de komende drie of vier dagen zou worden opgeheven. De correspondent van de Times te Lake Success verklaarde van betrouwbare zijde vernomen te hebben dat Jessup zeer optimistisch gestemd was na zijn onderhoud met Malik in het gebouw van de Sovjet-delegatie te New York. Het onderhoud duurde anderhalf uur. Officiële Britse regeringskringen gaven gisteren volgens United Press toe dat zeer wel mogelijk nog voor 1 Juli de ministers van Buitenlandse Zaken van de grote vier zullen bijeenkomen voor een nieuwe be spreking van het Duitse vraagstuk, ten min ste indien Rusland daaraan geen onaan vaardbare voorwaarden verbindt. Zij wezen er echter met nadruk op dat niettemin de plannen voor vorming van een West-Duitse staat verder zullen worden uitgewerkt. Naar verluidt is de Engelse regering sterk voor een dergelijke nieuwe bijeenkomst. Van de zijde der Duitse „Reichsbahn" te Hannover werd verklaard dat alle voorbe reidingen voor de hervatting van het spoor wegverkeer naar Berlijn getroffen zijn. Treinen met steenkool zullen voorrang krijgen. Hoewel de New Yorkse bladen ingenomen zijn met de Russische suggesties betreffen de opheffing van de Berlijnse blokkade, trekken zij over het algemeen toch in twij fel dat het het Kremlin daarmee ernst is. De New York Times meent dat het mis schien een Russische stap is om de plannen van het Westen ten aanzien van West- Duitsland te verijdelen. De New York Times zegt dat het Westen op zijn hoede moet blijven, dat de organisatie van de luchtbrug intact moet worden gelaten en dat de Wes telijke mogendheden duidelijk moeten ma ken dat zij niet op hun Duitse program terug zullen komen, dat zij zullen doorgaan met de oprichting van een West-Duitse re gering als de kern van een algemene Duit se regering waartoe de Sovjet-zóne kan toetreden. Sultan van Djokja bij dr. Van Royen BATAVIA, 28 April (Aneta) Gisteren heeft dr. Van Royen de Sultan van Djokja ontmoet. Tijdens het vorige bezoek van de Sultan aan Batavia zou hij naar men alge meen meent te weten geen contact hebben gehad met Nederlandse instanties. Heden middag volgt een ontmoeting tussen de voorzitters der Nederlandse en republi keinse delegaties. Van republikeinse zijde konden nog steeds geen mededelingen worden gedaan over de terugkeer van Hatta naar Banka. Eerder werd van republikeinse zijde te verstaan gegeven, dat Hatta in de tweede helft van deze week zou terugkeren. Het republikein se antwoord op de door dr. Van Royen overhandigde nota met de Nederlandse zienswijze betreffende het republikeinse standpunt ten aanzien van de terugkeer der republikeinse regering naar Djokja is nog niet gereed. Heden wordt hierover weder om vergaderd zoals ook in de afgelopen dagen regelmatig geschiedde. Oeneraal Clay binnen een maand weg Van de zijde van het Witte Huis te Washington is heden officieus vernomen, dat generaal Clay binnen 30 dagen van zijn post als Amerikaanse militaire gouverneur in Duitsland zal worden ontheven. Verwacht wordt, dat minister van defen sie. Louis Johnson, de naam van Clay's opvolger deze week bekend zal maken. Clay heeft reeds verscheidene maanden geleden het verlangen te kennen gegeven om van zijn functie ontheven te worden. Mededeling Aangezien de lijst van Koninklijke onderscheidingen, die verleend zullen worden ter gelegenheid van de verjaar dag van H. M. de Koningin, ons ver strekt zal worden onder voorwaarde, dat zij niet voor een bepaald uur zal worden gepubliceerd, zullen wij genoodzaakt zijn de bezorging van dit blad op Vrijdag 29 dezer later dan anders te doen ge schieden. Ge ziet dat deze Engelse geleerde belang wekkende dingen over de Amerikanen te zeggen heeft. Ge ziet ook dat dit Ameri kaanse volkskarakter vele zijden bezit. Ge denkt wellicht aan de Amerikaanse hou ding tegenover de negers in tegenspraak tot de afkeer van autoriteit over anderen. Velerlei emotionele factoren en innerlijke tegensprakenzij leven in een mens en ook in een volkskarakter. Geloof niet in goedkope algemeenheden daaromtrent. Ze zijn waardeloos en onwaar. R. P. Noordwijk zal goed voor de dag komen als straks de Tulpenrallye-rijders hun lange tocht in de bollen-badplaais zullen beëindigen. Overal zijn de inwoners nog druk bezig hun gevels en straten met bloemen te versieren. Op de foto leggen Noordwijkse scholieren de laatste hand aan een der vele door hen vervaardigde bloemmozaïeken aan de boulevard. Tsjang Kai Tsjek heeft wellicht weer de leiding op zich genomen Naar vandaag officieel bekend gemaakt is, zijn communistische troepen Hsoetsjow, een spoorwegcentrum 96 km ten Westen van Sjanghai binnengetrokken. Nationalis tische troepen hebben 10 km ten Westen van de stad nieuwe stellingen ingenomen, aldus deelde het hoofdkwartier van het garnizoen te Sjanghai mede. De commissa ris van politie te Sjanghai verklaarde, dat 12 Chinese oorlogsschepen en meer dan 100.000 man nationalistische strijdkrachten in Sjanghai zijn gearriveerd ter verdediging van het gebied. Generalissimus Tsjang Kai Tsjek voerde besprekingen met plaatselijke functionarissen, onder wie generaal Tang En Po, garnizoenscommandant voor het gebied van Sjanghai en Nanking. De militaire en politie-autoriteiten van Sjanghai hebben met het oog op de open bare veiligheid besloten, oproermakers, rovers en misdadigers die op heterdaad be trapt worden, onmiddellijk te laten neer schieten. Men meent te Sjanghai, dat generalissi mus Tsjang Kai Tsjek tijdens zijn bezoek aan Sjanghai met de leiders der Kwomin- tang problemen heeft besproken die van vitaal belang zijn voor de verdediging van de stad. Politieke waarnemers te Sjanghai leggen het beroep van Tsjang Kai Tsjek op het Chinese volk „om zich te verenigen, ten einde het land van de communistische ty- rannie te bevrijden", uit als een aanwijzing dat de generalissimus wederom een daad werkelijke leidersrol in China zal gaan ver vullen. Zijn zinspelingen op de gevolgen op internationaal gebied van de communisti sche vorderingen in China worden be schouwd als een voorbode tot nieuwe ver zoeken der Chinese regering aan de Wes terse mogendheden en speciaal aan de Ver enigde Staten tot het verlenen" van mili taire hulp en tot het blijven zenden naar China van Marshall-goederen. De meeste waarnemers te Sjanghai voorspellen, dat de strategie der natio nalisten erop gebaseerd zal zijn zo no dig op belangrijke bruggehoofden aan de Zuid-Chinese kust. zoals Ningpo, Foetsjou. Omoy en Kanton, terug te vallen. Troepen belast met de verdedi ging van deze bruggehoofden, zouden kunnen worden gesteund door een heden van de regeringsvloot en -lucht macht. waarvan een steeds in kracht toenemende concentratie op het eiland Formosa plaats heeft. Militair vliegtuig maakte noodlanding bij Abbenes Kon later weer opstijgen Het vliegtuig „Auster" van de Neder landse luchtmacht moest Woensdagmiddag wegens een storing aan de benzineleiding een noodlanding maken bij Abbenes, het dorpje in het Zuiden van de Haarlemmer meerpolder. De bestuurder kon het vlieg tuig onbeschadigd op een tarweveld van de landbouwer Dè Vlieger neerzetten. Geen der twee inzittenden bekwam enig letsel. Er werd hulp gevraagd van het vliegveld Valkenburg bij Leiden, dat zorgde voor personeel om het defect aan het vliegtuig te herstellen. Na enige uren kon de „Auster" weer op stijgen. Het probleem waarvoor zonder uitstel een oplossing moet worden gevonden is een doelmatige verdediging van het „brugge- hoofd" Sjanghai. Verwacht wordt, dat de nationalisten de strategie, om de bruggehoofden aan de Zuid-Chinese kust krachtig te verdedigen, zullen combineren met een poging om hun verdedigingslinies in de provincies in het Noord-Westen en het Zuid-Westen van China te versterken en dat zij ernaar zullen streven eenheid te brengen in de tegenstand in de enorme gebieden in deze streken, die nog niet door de communistische legers zijn bezet. De communistische radio te Peiping heeft hedenmorgen verklaard, dat „de bevrijding van Sjanghai wel eens spoediger een feit kan zijn dan verwacht wordt". Na Hsoetsjow te hebben genomen zijn de door de communisten geleide troepen thans verder naar het Oosten doorgestoten. Een groep van vierduizend man vorderde tot ongeveer vijftien kilometer ten Oosten van Weiting, dat is tot op ongeveer tachtig kilometer ten Westen van Sjanghai, langs de spoorlijn uit Nanking. Op tachtig kilometer ten Noord-Westen van Sjanghai nadert een andere groep van de communistische troepen die ten getale van vierduizend man bij Tsjangsoe de Yangtse zijn overgestoken. In Hongkong staan reeds vliegtuigen van de Royal Air Force gereed om de Britse kolonie uit Sjanghai te evacueren. Militaire waarnemers, schatten het aantal manschappen der door de communisten geleide troepen, dat de Yangtse is overge stoken op een half millioen. Volgens militaire waarnemers hadden de communisten de pauze in de gevechtsactï- viteit van de laatste dagen nodig om hun artillerie en ander zwaar materiaal over de Yangtse te brengen en hun legers te hergroeperen. Russen houden schepen aan in Westelijke Berlijnse zones BERLIJN, 28 April (Reuter) Heden, Donderdagmorgen, is voor de tweede maal binnen 24 uur door ingrijpen van Russische zijde het verkeer op de West-Berlijnse wa terwegen gestagneerd. Gisteren. Woensdag, werden vier binnenschepen, geladen met via de luchtbrug aangevoerde goederen, te Plötzensee in de Franse sector aangehouden door Russische officieren. Na een protest van Britse zijde werd toen de verzekering verkrégên, dat de belemmering opgeheven zou worden. Hedenmorgen echter arriveerde een groep Russische manschappen met tommy- guns gewapend bij de sluis van Charlotten- burg in de Britse sector en hield daar vier binnenschepen aan, die op weg waren naar het vliegveltfiGatow om luchtbruggoederen te laden. Drie van de hedenmorgen aangehouden schepen behoren aan een Nederlandse fir ma, die zich bezig houdt met het transpor teren van steenkool van het vliegveld naar de opslagplaatsen in de Westelijke sectoren van Berlijn. Aan Britse functionarissen die ter plaatse kwamen werd van Russische zijde mede gedeeld, dat geen schepen zouden worden doorgelaten zonder vertoon van een spe ciale, door de Russen uitgegeven groene pas. Ondertussen werd door het Duitse hoofd bureau van politie in de Westelijke sector van Berlijn medegedeeld, dat ook de sluis bij Plötzensee in de Franse sector gesloten was en dat aldaar nog drie schepen werden vastgehouden. Het woord is aan Een uitstekend vertrooster is hij, die zelf troost nodig heeft. „Er staan speciale politie-afdelingen op post bij alle sluizen", aldus werd door de politie aan Reuter medegedeeld, „doch zij kunnen niet veel meer doen dan toekijken". Rond het middaguur hielden de Russen nog steeds de sluizen onder controle. Alleen Russische schepen konden ongehinderd pas seren. Te Charlottenburg, waar juist een groep schoolmeisjes aanwezig was. aan wie de werking van sluizen werd uitgelegd, werd door de Russische officier-van-dienst het maken van foto's verboden, evenals het ge bruiken van de telefoon in het sluiswach tershuis. Nader wordt gemeld, dat de Westelijke commandanten besloten hebben Britse mi litaire politie te zenden om de controle over de drie grote sluizen in de Westelijke sec toren van de Russen over te nemen. Regering van Syrië erkend door Amerika, Engeland en Frankrijk Volgens mededeling van officiële zijde hebben Frankrijk, de Verenigde Staten en Groot-Brittannië boodschappen van geluk wens doen toekomen aan de Syrische rege ring van Hoesni Zaim, hetgeen erkenning van deze regering inhoudt. Vierde deviezennota Er zullen echter vele offers gebracht moeten worden voordat evenwicht is bereikt In het hartje van New York is dezer dagen de eerste stalen steunbalk geplaatst voor het permanente hoofdkwartier der UNO, dat in dc herfst van 1950 voltooid zal zijn. De arbeiders die aan het gebouw werk zaam zijn, maakten er een kleine plechtig heid van en hesen op de top van de stalen balk de UNO-vlag. „Indien men de doelstellingen, welke waren neergelegd in het deviezenpro- gramma van de regering op het tijdstip waarop het begin van de Marshall-hulp ieder ogenblik werd verwacht, vergelijkt met de resultaten, kan op tal van punten vooruitgang worden geconstateerd. Dit betekent overigens niet, dat alle verwach tingen in vervulling zijn gegaan"-. Dit deelt de regering mede in haar vierde nota inzake de deviezenpositie, welke aan de Staten-Generaal is aangeboden. Zij ver klaart daarin onder andere, dat de lopende rekening van de betalingsbalans voor 1948 een aanmerkelijke verbetering ten opzichte van die van 1947 vertoont, doordat het na delig saldo van 1566 millioen in 1947 tot 951 millioen in 1948 is gedaald. Nederland is echter nog ver verwijderd van het ogenblik waarop de totale beta lingsbalans sluitend is. Het blijft een feit, dat in 1948 tegenover een dollartekort van circa 1000 millioen geen overschotten aanwezig waren in valuta's, welke in dol lars kunnen worden omgezet. Vooralsnog is het mogelijk geweest dit tekort te over bruggen door de Marshall-hulp. Daar deze hulp een sterk dalende lijn zal vertonen, acht de regering het noodzakelijk, dat het tekort op de betalingsbalans evenredig ver mindert met de toewijzingen onder het Europese herstelprogramma. Ook hiermede zou het probleem van de betalingsbalans nog allerminst zijn opgelost, tenzij de di verse valuta's in dollars inwisselbaar zou den zijn. Tussen de verbetering van de binnen landse monetaire toestand en de betalings balans bestaat in verschillende opzichten een verband. De regering wijst op een waarneembare vermindering van het teveel aan koopkracht, welke de tendentie heeft de invoerdrang te verzwakken. Zij acht deze vermindering van het teveel aan koop kracht voor de verbetering van de betalings balans eveneens van belang, in zoverre hierdoor de binnenlandse vraag naar hier te lande vervaardigde producten wordt be perkt en het overschot aan binnenlandse producten, dat beschikbaar komt voor exportdoeleïnden, wordt vergroot. De verbetering van de binnenlandse mo netaire toestand levert ook een bijdrage tot het verminderen van de vrijwillige werk loosheid en meer in het algemeen tot het bevorderen van de arbeidsproductiviteit. De regering wijst .nog op andere maatregelen, welke Nederland zelfstan dig kan nemen. In de eerste' plaats noemt zij de nieuwe landbouwpoli tiek, welke zal resulteren in een be langrijke vermindering van het tekort op de betalingsbalans. De internationale tarwe- overeenkomst zal een deviezenbesparing betekenen. Voorts zijn de veevoederprijzen weder dalende. Een tweede factor ligt besloten in de ge voerde industrialisatiepolitiek. Deze poli tiek beoogt hetzelfde doel als de landbouw politiek: versterking van het exportpakket en vermindering van de import uit harde valuta. Door velerlei omstandigheden kon aan de reeds lang gekoesterde plannen tot het stimuleren van de export naar het dollar-gebied nog geen uitvoering worden gegeven. De regering vertrouwt dat nu binnen afzienbare tijd het over leg dat hieromtrent gaande is tussen de ministeries onderling en met hel bedrijfsleven tot een resultaat zal lei den. De bevordering zal worden aan gevat door een marktonderzoek. Ver der bestaat het voornemen als extra stimulans op enigerlei wijze valuta ter beschikking te stellen. De mogelijkheid van toenemende leve ranties door Indonesië, waardoor de mo gelijkheid van driehoekstransacties wordt geschapen, zal eveneens tot vermindering van het dollar-tekort leiden. Het dollar-probleem kan echter slechts geheel worden opgelost door de verenigde pogingen der samenwerkende landen van het Europese herstelprogramma, tezamen met de Verenigde Staten. In dit opzicht wijst de regering op het plan dat is opge steld door de organisatie van de Europese economische samenwerking. Met dit plan wordt een grootscheepse poging ondernomen teneinde te komen tot een gecoördineerde West-Europese econo mische politiek, welke gericht is op het be reiken van evenwicht aan het einde van de Marshallperiode. De regering zou de nota gaarne hebben 1 besloten met een enigszins nauwkeurige prognose van de betalingsbalans voor 1949 Zij acht het evenwel niet verantwoord hiertoe thans over te gaan, aangezien ons land zich op dit moment in een overgangs stadium bevindt. In Parijs begint zich een plan te kristal liseren, dat niet langer ten doel heeft om Europa's problemen met geïmproviseerde middelen te bestrijden, maar dat streeft naar het bevorderen van die structuurwij zigingen, waarvan de invoering thans in steeds bredere kringen als noodzakelijk wordt beschouwd. Nederland zal aan dit plan niet slechts op grond van de morele verplichtingen, die het tegenover de Ver enigde Staten heeft aangegaan, doch ook uit welbegrepen eigenbelang zijn volle me dewerking verlenen. Bovendien zullen in de komende maanden in Benelux-verband be sprekingen worden gevoerd, waarvan een verstrekkende invloed op de economische positie van ons land moet worden ver wacht. Het streven der Nederlandse regering blijft gericht op het tot stand brengen van een evenwicht in de betalingsbalans. Zij is er van overtuigd, dat nog belangrijke op offeringen noodzakelijk zijn, voordat dit evenwicht zal zijn bereikt. Per Diesel-electrische naar hef Noorden Met ingang van 15 Mei zullen dé Frie zen en Groningers per Diesel-electrische trein naar de grote steden in het Westen des lands kunnen rijden. De directie van de Nederlandse Spoor wegen maakte Woensdag met een aantal genodigden een reis per Diesel-electrische trein van Utrecht over Zwolle naar Leeuwarden en Groningen. De reisduur op het traject Rotterdam Groningen wordt circa vijf kwartier korter. Het uit 1934 daterende materiaal zal nog tot 1952 dienst moeten doen. De Neder landse Spoorwegen verwachten in 1952 alle grote lijnen te hebben geëlectrificeerd. De Franse spoorwegen helpen door het in bruikleen geven van electrische locomo tieven als „voorschot" op de in Frankrijk bestelde vijftig electrische locomotieven. Hierdoor zullen de Nederlandse Spoor wegen zeer binnenkort reeds over tien electrische locomotieven kunnen beschik ken. Het gezelschap dat Woensdag met een treinstel de officiële openingsrit naar het Noorden maakte, werd op het station te Leeuwarden door de Commissaris der Koningin in de provincie Friesland, mr. H. P. Linthorst Homan, en de burgemeester van Leeuwarden, mr. A. A. M. van der Meulen, verwelkomd. In Zwolle werd de directie toegesproken door de Commissaris der Koningin in de provincie Drente, mr. di-. R. H. baron de Vos van Steenwijk en de burgemeester van Assen, mr. J. Bothe- nius Lohman. SOLDAAT MAAKTE BRIEFJES VAN HONDERD NA. De recherche in Den Haag heeft een 22- jarige soldaat uit Vlaardingen aangehou- ^e?' ,^'e me* en kleurpotlood vier briefjes van honderd gulden had nage maakt. Ondanks de zeer slordige afwerking wisten de soldaat en zijn 23-jarige zwager twee der biljetten in Rotterdam uit te ge ven. Toen zij met het derde biljet aan de cassa van een bioscoop in Den Haag betaal den, liepen zij tegen de lamp. OVERWEGEND ZWAAR BEWOLKT. Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Don derdagavond tot. Vrijdagavond: (opge maakt te 1U uur) Meest zwaar bewolkt met plaatselijk enige lichte regen of motregen en later verspreide opklaringen. Zwakke tot matige Zuidwestelijke wind. Later tijdelijk weinig wind. Vooral in het Zuiden van het land een minder koude nacht, overigens weinig verandering van temperatuur. 29 April: Zon op 5.15 uur. onder 20.00 uur Maan op 5.28 uur. onder 21.48 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1949 | | pagina 1