4 qeopenö Des Coninghs Draetspit Pastoor Nieuwenhuyzen nam afscheid van zijn Haarlemse gemeente QKort en Bondig Amsterdamse Beurs Hel huis aan de baai MAANDAG 2 MEI 1949 HAARLEMS DAGBLAD jubileert het Gymnasium? Op Vrijdag 29 April was ik ten zeerste verrast te bemerken, dat mijn gymnasiasten met papieren mutsen van diverse vorm en kleur in de klassen zaten. Onder deze hoofdsieraden vertoonden zich blijde ge zichten. Desgevraagd deelden zij mij mede, dat het Gymnasium 75 jaar bestond en dat zij uiting wilden geven aan hun vreugde over deze historische gebeurtenis. Dit was een openbaring voor me, immers, ik had altijd gemeend dat het Gymnasium, de oude „Grote Scole", bestond sinds 6 December van het jaar 1389. Ik herinnerde mij even wel, dat ik reeds enige tijd geleden door Uw blad hierover was opgebeld en wilde het mijne van de zaak weten. Bij onderzoek bleek mij, dat de Grote School; die al spoedig de Latijnsche School heette, voor het eerst officiéél van naam veranderd was in het jaar 1810 en wel de schone titel kreeg van „Instituut der Fraaie Wetenschappen". Dit duurde tot 1839, toen een nieuwe inrichting onder de naam van Gymnasium in het leven geroepen werd en gevestigd in de Jacobijnestraat. In de Fran se tijd droeg de rector van het Instituut de titel van „Directeur et Instituteur en chef de l'Ecole Latine". De naam Gymnasium was een moderne benaming voor de La tijnsche School, welke in de grote steden reeds eind van de 19e eeuw ingang had ge vonden, omdat men het mooier vond klin ken dan Latijnsche School. Een zelfde soort verschuiving zien wij ook thans ten opzichte van de term Lyceum en talrijke malen tref ik dan ook mijn briefadressen aan met de terminologie: Directeur van het Lyceum, Prinsenhof. Ik ben daar nooit erg gevleid mee. Zo ging dus Haarlem's gemeentebe stuur mee met zijn tijd en doopte in 1840 zijn Latijnsche School „Gymnasium". Haarlem was nooit achterlijk in zijn onderwijs en besloot in Januari 1864 het allernieuwste schooltype, een Hoogere Bur gerschool met 5-jarige cursus, op te richten. Aan deze Hoogere Burgerschool zou een Latijnsche School worden verbonden en het Gymnasium geheel afgeschaft. Aanvanke lijk werd de cursus der Latijnsche School op 5 jaar bepaald, sinds 1864 op 4 jaar. Wij zien dus, dat reeds in 1864 Haarlem zijn eerste Lyceum rijk was en wel met een onderbouw van 2 jaar, want men moest de bekwaamheid, vereist om in de derde klas van een Hoogere Burgerschool te worden toegelaten, bezitten om plaats te mogen nemen in de eerste klasse der Latijnsche School. Dit Gymnasiumloze tijdperk duurde tot het jaar 1874. De Raad hier toen de combinatie met de HBS op en stichtte tegen 1 September een Gymnasium met 4- jarige cursus, naderhand bij verschillende wijzigingen veranderd in een 6-jarige. Curatoren, die sinds 1 Juli 1864 ver dreven waren door de Commissie van toe zicht op het Middelbaar Onderwijs, werden in hun eer hersteld. Aldus is de toestand tot op de huidige dag gebleven. De her denking van 29 April zal dus vermoede lijk slaan op de datum van een raadsbe sluit, waarbij het Gymnasium zelfstandig herrees de periode 18641874 moge als een donkere bladzij in onze schoolgeschie denis beschouwd worden, omdat wij toen een aanhangsel van de jeugdige HBS waren en aan het College van Curatoren, van oudsher de schoolarchen bij uitnemendheid, de kroon van het hoofd was genomen. Misschien acht U deze mededelingen de moeite waard om op te dissen aan Uw lezers. C. SPOELDER. Gymn. Rector. Orgelbespeling Er wordt een orgelbespeling gegeven in de Grote of St. Bavo Kerk te Haarlem op Dinsadg 3 Mei 1949 des avonds van 8—9 uur door George Robert. Het programma luidt: 1. Toccata en Fuga d kl. t„ J. S. Bach; 2. a. Aus tiefer Not, S. Scheidt: b. Aus tiefer Not, G. Ramin; 3. Suite du deuxiène ton (Plein jeu, Duo, Trio. Basse de cromore, Flütes, Récit de Nazard, Caprice sur des grands jeux), L. N. Cle- rambault: 4. Passacaglia, H. Andriessen; 5 a. De profundis, b. Chant de Paix, J. Lan- glais; 6. Pièce héroïque, C. Franck. U ROOKT... graag IETS GOEDS (Adv.) Burgerlijke stand van Haarlem HAARLEM, 29 April 1949 BEVALLEN van een zoon: 28 April, S. C. Harren—Bijster; G. G. H. Jansen—Berke- meijer; H. C. M. Verzeilbergde Vries; A. S. Overbeekde Kruif; C. G. BlomHuijs- mans; C. B. SchirrmannBarnhorn; 29 April G, Veerkampvan Montfoort; M. Vrolijk van Kampen. BEVALLEN van een dochter: 28 April, W. Mensinkvan Duist; J. M. van der Linden Scheenaard; G. WildschutSlijver; G. W. J. Nak—Erents; J. M. G. Cardol—van de Pol; J, M. E. Warrenvan Frankenhuijsen; D. G SlootwegZcepvat. OVERLEDEN: 27 April, J. van Duiven voorde, 66 j., M. v. Heemskerkstraat; 28 April, J. G. SchermersNoë, 84 j.. Schotersingel; J A de Ruitervan Wijk, 36 j., Hazepaters- laan; M. UngerBetten, 58 j„ Verspronck- weg. Gemeenteraadsverkiezingen Candidaten der V.V.D. Voor de aanstaande gemeenteraadsver kiezingen zal de V.V.D. te Haarlem met de volgende lijst uitkomen: 1. Mevrouw mr. E. A. J. Scheltema- Conradi; 2. Jac. Klerk; 3. ir. A. Stoffels, 4. mr. J. G. Bettink; 5. J. W. Th. Fibbe; 6. F. W. Lichtenveldt; 7. mej. Y. M. Trap; 8. E. A. v. d. Haar; 9. G. M. Oord; 10. mr. J. W. Rutgers; 11. W. J. Waaning; 12. mr. M. C Wijt; 13. mej. J. H. Springer; 14. ir. H. J. Geijl; 15. M. Joustra Jr.; 16. U. G. Dokkum; 17. J. E. van Hulst. Jansstraat bij Grote Markt tijdelijk afgesloten Hedenochtend is men begonnen ook het wegdek van de Janstraat op te breken. Het verkeer wordt nu van de Grote Markt door de Smedestraat en verder langs Kruis straat en Kruisweg naar het Noorden ge leid. De Smedestraat is daarom anders dan in normale toestand niet toeganke lijk van de kant van Krocht en Kruisstraat. 1 Mei-viering van de C.P.N. afdeling Haarlem De afdeling Haarlem van de C.P.N. „De Waarheid" heeft Zondagavond met een optocht door de stad en een bijeenkomst haar 1-Mei-viering gehouden. Zowel de optocht, die om zeven uur van het Wil- sonsplein vertrok en in welke vele rode vlaggen en spandoeken meegedragen wer den, als de bijeenkomst hadden een zeer ordelijk verloop. Deze laatste werd gehouden in de grote zaal van het Concertgebouw, die versierd was met vlaggen, bloemen en leuzen als „Hoger lonen - beter wonen", „Vrede" en „De troepen terug". Enkele honderden be langstellenden waren hier aanwezig toen de afdelingsvoorzitter om acht uur de ver gadering opende. Na zijn welkomstwoord zong een gemengd koor enkele socialisti sche liederen, waarna de heer J. Hoog- carspel, C.P.N.-lid der Tweede Kamer, het woord nam. De heer Hoogcarspel betoogde in zijn rede, dat de eerste Mei niet slechts een feestdag, maar ook een dag van strijd voor de arbeiders diende te zijn. De Partij van de Arbeid had nu de eerste Mei als feestdag en als dag van strijd verloochend, hetgeen deze partij volgens spreker karak teriseerde. De P. v. d. A. had zich, vooral door in te stemmen met het Atlantisch pact en Nederlandse deelname daaraan, in dienst gesteld van de reactie. Spreker riep de communisten op, het streven van die partij voor de arbeiders te ontmaskeren. Tegen het Atlantisch pact voerde hij aan dat dit gèen vredespact zou zijn en dat 'iet in strijd was met het UNO-handvest. Amerika wilde oorlog, omdat het de vreed zame activiteiten der Sovjet-Unie vreesde, of, zoals Ilja Ehrenburg gezegd had: „Amerika vreesde minder de Russische kanonnen dan de Russische tractoren". Het pact beoogde, precies als het Marshall plan, slechts de economische slavernij van West Europa. Vandaag was Sjanghai om singeld geworden. Spreker hoopte dat ook wij de weg van China op zouden gaan en alle bourgeoisie in West-Europa zouden „sjanghaien". De recente verklaringen van Thorez, Togliatti en andere communistenleiders over de afzijdigheid van hun partij in een mógelijke oorlog" tegen de Sovjet-Unie wa ren hevig gecritiseerd door de reactie, maar tegen de oorlog in Indonesië, die het land schatten gelds en vele jongens het leven kost, hoorde men geen woord van critiek. Daarom wilde spreker verklaren, dat ook de C.P.N. alles zou doen om een spaak in het wiel te steken als men een oorlog tegen de Sovjet-Unie zou ontke tenen. De strijd van het ogenblik ging om drie dingen: de troepen terug, hoger lonen en meer huizen, en vrede Als de koloniale oorlog beëindigd werd en de lasten die het Atlantisch pact oplegde wegvielen, aan zou er ook geld zijn voor een hogere loon- standaard en voor uitgebreider wederop bouw. Agenda voor Haarlem MAANDAG 2 MEI Restaurant Brinkmann: Kon. Ned. Ver. „Onze Vloot", filmavond, 8 uur. Grote Kerk: Ereschuld en Dankbaarheid, bijeenkomst, 8 uur. Frans Halsmuseum: Concert Frans Vester (fluit) en Miep van Luin (piano), 8 uur. Rembrandt: „Een koninkrijk voor een huis", alle leeft., 2.00, 4.15, 7.00 en 9.55 uur. Palace: „Rumoer op de afdeling", alle leeft., 2.00, 4.15. 7.00 en 9.15 uur. Luxor: „Het ver haal van de soldaat", 18 j., 2.00, 4.15, 7.00 en 9.15 uur, City: „Zij winnen de slag", alle leeft., 2.15, 4.30, 7.00 en 9.15 uur. Spaarne: „Gezworen vijanden", 14 j., 2.30, 7.00 en 9.15 uur. Frans Hals: „Die Mörder sind unter uns", 18 j., 2.30, 7.00 en 9 15 uur. DINSDAG 3 MEI Gemeentelijk Concertgebouw: Concert HOV, 8 uur. Bioscopen: Middag- en avond voorstellingen. ye kinqs qRill koute leióseów.stRaat24 6v. amsïeRÓAm Boven „'t swaRte schaep" lel. 4 917 8 'S-zonóaqs qesloten „óe ^vlieqhen" onqhemeen ,,'tBRaetspit" voRstelick óe centRavant inteRiiationaal touRistenveukeeR (Adv.) Molière in Heemstede Op 24 Mei 1671 gaf Molière te Parijs de eerste voorstelling, van zijn bruisende klucht „De schelmenstreken van Scapin" met een zo gering succes dat nog diezelfde maand, hetgeen zeiden voorkwam, het speelplan van zijn theater veranderd moest worden. In beschouwingen van tijdgenoten vindt men alle tegen hem ingebrachte ver wijten in den brede opgesomd. De intrigue met de twee verliefde paren en de zich verzettende vaders is bijna regelrecht overgenomen uit een blijspel van de Ro meinse senator Terentius, die deze gege vens op zijn beurt ontleend had aan de Griekse dichter Appollodorus. Het thans als een meesterwerk van komische dialoog- voering geprezen intermezzo over de ga leien, met die kostelijke herhalingen der jammerklacht, kwam reeds in droge opzet voor bij Cyrano de Bergerac. En de terug keer van twee verloren gewaande kinde ren was op precies dezelfde manier door Rotrou behandeld. Wel een schoolvoor beeld dus ten bewijze van zijn onoor spronkelijkheid. Doch het genie van Molière betoverde deze gegeven kaarten met nieuwe troef- kracht. In alle aan de commedia dell'arte herinnerende marionetten, die er een rol in spelen, klopt een mensenhart. En heeft menZaterdagavond, toen het'Nederlands Volkstoneel er in het Heemsteedse Sport park een vlotte opvoering van gaf, wel gelet op de wonderlijke symmetrie in de compositie? Want ter versterking van het lachwekkende effect verdubbelde hij niet alleen de situaties en bijbehorende replie ken, maar ook de personages. De beide jongelingen zijn evenmin als hun respec tievelijke vaders van elkaar te onder scheiden. Overigens werd bij deze verto ning de typering van eerstgenoemden veel te neutraal gehouden. Alleen de vrouwen vormen tegendelen: de altijd vrolijke Zer- binette en de enigszins droefgeestige Hya- cinthe. Een volwaardig getekend karakter, al blijkt dat meer uit -zijn markante daden dan uit de letter' van de tekst, kreeg slechts de titelheld Scapin: een barstensvol levenslust geladen spitsboef die iedere ge legenheid aangrijpt om zich voor doorstane vernederingen te wreken en zijn meer waardigheid door handige streken in het licht te stellen, vlug met de mond maar nog sneller ter been, altijd stoeiend met gevaar en alleenheerser over elke verwik keling. Bob Goedhart benutte vele kansen, die deze dankbare rol hem bood, vooral in de episode met de stokslagen. Hij miste echter de grote adem, nodig onder meer voor de satire op de rechterlijke macht en droeg te weinig inspirerende rancune in zich mee. Hij bleef de gladde schavuit zonder meer. In de reeks bekentenissen van kleine vergrijpen bijvoorbeeld sprak geen gevoel, dat wil zeggen geen vrees uit ervaring voor bestraffing mee. Zijn gri massen en burleske capriolen, zijn rappe tongval en snaakse uitbarstingen verdre ven de koude uit de tribune met toeschou wers. De hemel was op deze feestdag alles behalve Napolitaans. Natuurlijk leed het spel schade door de noodzakelijkheid van te sterk chargeren en van het spreken voor twee microfoons. Het succes was er gelukkig niet minder om, hetgeen mede toegeschreven moet worden aan regisseur Ben Groeneveld, die zelf de toornige Argante een komische ge daante gaf. Aan Heemstede de eer van dit goede volksvermaak. DAVID KONING Zondagmorgen heeft pastoor C. F. Nieu wenhuyzen deken van het bisdom Haarlem van de Oud-Katholieke kerk, in de kathe drale kerk van St. Anna en Maria aan de Kinderhuissingel zijn laatste dienst gedaan voor ziin vertrek naar IJmuiden. De scheidende priester herinnerde er in de preek, die hij tijdens de liturgie van de Tweede Zondag na Pasen hield, dat het juist 22 jaar geleden was, dat hij zijn in trede in de Haarlemse gemeente deed. In die jaren had hij het voorrecht gehad de Boodschap over te brengen van de Meester; niet in eigen kracht, maar op het gezag, dat in het Woord zelf ligt. „Wat ik daarbij persoonlijk te zeggen had, is van geen be lang", aldus pastoor Nieuwenhuyzen, die voorts gewaagde van het voorrecht in de gemeente open oren en open harten te hebben mogen vinden, waardoor hij met sterke banden aan de gemeente gebonden werd. Hij memoreerde het woord van Ruth, waarover hij zijn eerste predikatie hield: „Ik zal met U gaan, Uw land is mijn land, Uw volk is mijn volk, Uw God is mijn God". En het laatste, aldus de pries ter, vormt de grondslag van de eenheid, die bestaat wanneer mensen Gods kinde ren willen zijn. Dit vormt de kracht van de herinnering, die wij aan elkaar blijven behouden. Bij de Banden tussen de men sen kunnen wij trouwens niet lang stil staan. De ere-dienst omvat alle elemen ten van de lof, de dankzegging en de sme king en beter dan wij het zelf ooit kunnen, wordt onze dank uitgedrukt in het korte ogenblik van stilte bij de gedachtenis der levenden en die der overledenen van onze liturgie. Vervolgens stelde de vertrekken de herder de betekenis van het Woord uit Johannes 14: „Ik ben de weg, de waarheid, en het leven" in het licht. Dit vormt de kern van het in wezen zo eenvoudige Avondmaal, de kern ook van de eenheid van de Christenheid en de kerken, eén eenheid die niet wordt gemaakt, doch die bestaat. 3 Het streven naar die eenheid staat hoog in het vaandel van de Oud-Katholieke kerk 'geschreven. Tenslotte wees spreker de gemeente op haar grote taak: de ver werkelijking van de dienende liefde van Christus. Na de Jpreelc zong de gemeente Gezang 82 uit het Katholiek Gezangboek, de be rijming van de 23ste Psalm. De bisschop van Haarlem, mgr. J. van den Oord, sprak na het Dankgebed een afscheidswoord, waarin hij releveerde, dat pastoor Nieuwenhuyzen zich de liefde en aanhankelijkheid van de gemeente in ruime mate had verworven. Met de Apostel Paulus kon hij, doelende op de door hem tot stand gebrachte kathedraalbouw zeg gen: „Gij weet zelf, hoe mijn ingang on der U niet ijdel is geweest". De voornaam ste taak van de pastoor was het echter de zielen der mensen te maken tot tempels van de Heilige Geest. Hoevelen heeft hij niet onderricht in de leer der zaligheid, de zwakken gesterkt, de lauwen aangevuurd, de moedelozen moed gegeven? De Bis schop hoopte, dat de pastoor ook de nieu we taak, waartoe hij door God geroepen is, met offervaardigheid zou mogen volbren gen. Vervolgens gaf mgr. Van den Oord allen de bisschoppelijke zegen. Na de H. Communie werd pastoor Nieu wenhuyzen Gezaipg 244 met voor deze ge legenheid gewi,jzigde woorden toegezongen, de dienst werd wegens de verjaardag van Koningin Juliana met het Wilhelmus be sloten. Na afloop grepen velen de gelegenheid aan in de gemeentezaal persoonlijk van de Bloemendaal De raadsverkiezingen Candidaten van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie. De afdeling Bloemendaal van de Volks partij voor Vrijheid en Democratie heeft de volgende definitieve candidatenlijst voor de Gemeenteraadsverkiezing 1949 vastgesteld. 1. A. van Geluk te Overveen; 2. J. van Holten te Aerdenhout: 3. H. Smidt van Gel der te Overveen; 4. mevrouw M. C. Fahren- fortMeuffels te Overveen; 5. mr. H. B. Wildt Meyboom te Overveen; 6. ir. P. C. Tirion te Aerdenhout; 7. G. Daams te Bloe mendaal; 8. mevr. C. Houbolt-Musley, Bloe mendaal; 9. J. H, Baggerman te Bloemen daal; 10. ir. F. M. G. Cochius te Overveen; 11. jhr. H. P. F. Coenen v. d. Oosterhoff te Aerdenhout; '12. P. Goedkoop Dzn. te Bloe mendaal; 13. jhr. R. Barnaart te Vogelen zang; 14. ir. F. L. A. Maandag te Santpoort; 15. Justus Meijer te Bloemendaal. priester afscheid te nemen. Hier sprak de oudste kerkmeester de heer M. P"\Dtman een afscheidswoord. Wethouder Noordhoff was namens het College van B. en W. aanwezig. Ds. G. J. Waardeuburg sprak namens de „Regionale Raad van Hervormde kerken in Groot Haarlem", voorts waren er vertegenwoor- digers van de Kerkeraad van de Lutherse kerkt en de Diaconie der Gereformeerde kerk. Namens het Interkerkelijk Overleg werd een geschenk aangeboden. De Church Council van de Church of England, getuigde namens de Anglikaanse vrienden onder aanbieding van een ge schenk van de goede geest van samenwer king tussen Oud-Katholieken en Angli- kanen. Voorts waren er afgevaardigden van tal van maatschappelijke organisaties en ver scheidene'relaties uit de samenwerking in de bezettingstijd. Intrede Ds. G. K. v. d. Horst Zondagmorgen heeft in het kerkgebouw aan de Berkenstraat Ds. G. K. v. d. Horst, voor kort Ned. Herv. Predikant te Hoog woud, zijn intrede gedaan als predikant voorganger bij de Ned. Protestanten Bond, afd. Haarlem-Noord. De nieuwe predikant werd ingeleid door Ds. Mr. G. D. Boerlage te Uitgeest. Deze hield een predicatie over Lulcas 9 vers 50, laatste gedeelte: „Want wie tegen ons niet is, die is voor ons". Ds. v. d. Horst had als tekst gekozen 2. Korinthe 1 vers 24. Hij begon met op te merken, dat zijn staan hier niet een ver breken is met de'Ned. Herv. Kerk, die hem na de oorlog liever geweest is dan ooit. Zich aansluitende bij het woord van zijn inleider Ds. Boerlage, zeide spreker, dat de éénheid gevonden moet worden in Christus? Wij willen behoren tot de onzichtbare Kerk van Christus en een geloofsgemeenschap vormen, die ons innerlijk aan Christus wil binden. Een definitie gevende van het wezen van het Vrijzinnig Protestantisme, stelde spr. in het licht dat het niet wil heer sen of meestéren over het geloof van zijn leden. De waarde van het Vrijzinnig Protes tantisme is vrijheid en verdraagzaamheid. Hieraan wilde Ds. v. d. Horst zich als voor ganger houden. Na de predicatie werd de nieuwe predi kant-voorganger toegesproken door de voorzitter van de afd. Haarlem-Noord van de Ned. Protestanten Bond, de heer H. de Zwart. Spreker zeide, dat hij, na het aan horen van de intrede-predicatie, diep over tuigd is, dat Ds. v. d. Horst het werk uit nemend leiden en geestelijk dragen zal. Tot slot richtte Ds. v. d. Horst een per soonlijk woord tot de gemeente en allen, die bij het werk van de afd. Haarlem- Noord van de Ned. Protestanten Bond be trokken zijn. Aalsmeer Muziekconcours trok zeer veei luisteraars Meer dan 2500 bezoekers hebben in het afgelopen weekeinde in de I'oemenhal te Aalsmeer genoten van de concerten, die werden gegeven door de Franse orkesten „Société des Concerts classiques de Cam- brai" onder dirigent Jacques Pernoo en „Musique Municipale du Tréport" met di rigent M. Roussel Georges. Dit optreden vormde een waardig slot van dit grote Aalsmeerse concours, dat overigens ook op een uitstekende wijze is verlopen, en waarmee de organisatoren alle eer hebben ingelegd. De voorzitter van het jubilerende Aals meerder Fanfarecorps dankte aan het ein de van het concours alle medewerkenden en het Aalsmeerder Koor zong nog enige liederen. De uitslagen van het internationale mu ziekconcours luiden: Tweede afdeling harmonie: „Kunst na Arbeid" uit Bergen op Zoom, eerste prijs, 35 punten. Eerste afdeling fanfare: „Har monie" uit Balk, eerste prijs, 33 punten. Concertwedstrijd tweede afdeling harmo nie: „Kunst na Arbeid" uit Bergen op Zoom, eerste prijs, 50 punten. Eerste afde ling fanfare: „Harmonie" uit Balk, tweede prijs, 88 punten. Eerste afdeling fanfare: „Excelsior" uit Hoofddorp, eerste prijs, 101 punten. Afdeling Uitmuntendheid fan fare: ^Apollo" uit Goederede, eerste prijs, 101 punten. Ere-afdeling fanfare: „Spor- vejs Orkester" uit Aabyhof (Denemarken) derde prijs, 60 pnt. Vaandelafdeling fan fare: „Uiterwegs Fanfarecorps" uit Aals meer. Eerste prijs, 118 punten met bijzon dere lof van de jury. Bezoekt met Uw kinderen de vermakelijkheden op het MAANDAG en DINSDAG EXTRA LAGE PRIJZEN. (Woensdag gesloten). BINNENLAND Jhr. Van Suchtelen, de oud-gouverneur van Sumatra's Oostkust is Zaterdagochtend overgegaan tot de door hem aangekondigde hongerstaking, als protest tegen de Indone- sië-politiek der regering. Hij drinkt slechts water met wat vruchtensap en thee zonder suiker of melk. Aan de reserve kapitein Karei Nort, hpofd van-het radioprogramma voor de Ne derlandse Strijdkrachten, is op zijn verzoek met ingang van 1 Mei 1949 eervol ontslag uit de militaire dienst verleend. Als waar nemend hoofd van het Strijdkrachtenpro gramma treedt op de heer J. A. M. Delf- gaauw. Zowel in Biervliet als Vlissingen en Zoutelande zijn enkele Coloradokevers ge vonden. Naar de Plantenziektekundige Dienst mededeelt betreft het hier waarschijnlijk enkele verdwaalde insecten, Het is nog te vroeg in de tijd voor massale vluchten. Te Groningen is opgericht het Comité Nationaal Huldeblijk voor Marshall. In het comité van aanbeveling hebben zitting de heren E. H. Ebels, Commissaris der Koningin in de provincie Groningen. Mr. P. W. J. H. Cort van der Linden burgemeester van Gro ningen en H. E. Rottinghuis lid van Gede puteerde Staten. Er bestaan plannen voor de oprichting van comités in alle provincies. HAARLEM EN OMGEVING Een zevenjarig jongetje liep Zondag middag op de Kleverparkweg te Haarlem al spelende tegen een fietser op. Het kind brak zijn linkeronderbeen en is per ziekenauto naar het ziekenhuis St. Joannes de Deo ver voerd. Een personenauto werd Zaterdag op de hoek PlanetenlaanVan Nesstraat aangere den door een vrachtwagen. De bestuurder van de personenauto was in gebrake geble ven voorrang te verlenen; zijn wagen werd zwaar beschadigd. Uit de étalage van een winkel te Haar lem-Noord zijn in de nacht van Vrijdag op Zaterdag twee radiotoestellen gestolen. De heer E. Th. Rebholz te Heemstede is aan de gemeente-univei'siteit te Amsterdam geslaagd voor het candidaatsexamen ge neeskunde. Woensdag 4 Mei, des avonds 7 uur, zal in de Immanuëlkerk aan de Van Egmond- straat, een dienst ter herdenking van de bevrijding worden gehouden. Sprekers: ds. G. Koch en dr. H. van der Loos. De dienst zal tijdig geëindigd zijn met het oog op deel neming aan dc stille tocht. Tot voorbereiding van de te houden Blauwe Week heeft het Centraal Drankweer Comité een samenkomst uitgeschreven in het Tempelierenhuis op Dinsdagavond 3 Mei. De heer Varekamp zal dan een uiteenzetting geven van het werk van het Medisch Con sultatiebureau voor Alcoholisme. De „Fairey Aviation Works Band" heeft de meeste successen behaald en verwierf onder meer een zilveren medaille van Koningin Juliana voor het hoogste aantal punten in de middag wedstrijden, een bron zen medaille van Prins Bernhard voor het hoogste aantal punten in de middagwed- strijden van het eerste weekeind, Het inter nationale vaandel, uitgereikt voor het hoog ste aantal punten in middag- en avondwed strijden van het gehele concours, een zil veren beker van de Centrale Aalsmeerse Veiling voor de beste prestatie van buiten landers. Het fanfarecorps „Uiterweg" uit Aals meer kreeg de zilveren medaille beschik baar gesteld door de minister van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen als twee de prijs in de strijd om het hoogste aantal punten in middag- en avondwedstrijden, een zilveren medaille van de provincie Noordholland voor het hoogste aantal pun ten in de middagwedstrijden van het tweede weekeind en een zilveren beker van de Veilingvereniging „Bloementuin" voor de beste- prestatie van Nederlanders. De Société des Concerts Classiques de Cambrai (Frankrijk) verwierf de zilveren lauwerkrans van de gemeente Aalsmeer voor het hoogste aantal punten van het ge hele concours voor symphonie-oi'kesten. „Oost Arnhem" kreeg een zilveren lau werkrans van de burgemeester van Aals meer voor het hoogste aantal punten in de tamboerwedstrijden en „Kunst na Arbeid" uit Bergen op Zoom ontving de legpenning van de K.L.M. voor het hoogste aantal pun ten in de marswedstrijden van het gehele concours, Koninklijke Olie. Unilever Philips' A. K. U Fokker Nederlandse Ford Nederlandse KabeJ v. Berkei's Patent Scheepvaart-Unie. Holl.Amerika Lijn Deli Maatschappij li. V. A A'dam Rubber Ned. Handel Mij. N.-I. Handelsbank Biliton Mij. II Slotkoers 29 April 218)4 161% 260 111 159% 160 131 155 153 140)4 109% 320 Openings koersen 282% 238)4 219)4 161%' 159)4 147)4 154)4 142 FEUILLETON door ANDREW MACKENZIE, vertaald uit het Engels. 28) Zodra ik buiten was, besefte ik het be trekkelijk hopeloze van mijn plan. Het was niet mogelijk om meer dan een paar deci meter voor je uit te zien. De regen viel in een gestadig ruisten neer op de daken van de huizen en ieder ogenblik trapte ik in een plas. Maar ik was vastbesloten niet terug te keren. Het minste wat ik doen kon, was naar de buitenkant van het dorp te wandelen. Er was geen mens te beken nen. Zelfs het dorpspolitie-bureau was in duisternis gehuld. Ik stak mijn handen dieper in mijn zakken en worstelde tegen de wind en regen, terwijl ik me door een diep medelijden bewogen voelde voor de oude inbreker, die waarschijnlijk op dat zelfde moment mij tegemoet strompelde. Aan de voet van de heuvel, waarop de pastorie stond, bevond zich een grote iepenboom. Vandaaruit kon ik het begin van de weg zien. die in de richting van het Huis aan de Baai voerde. Ik besloot daar te wachten en te kijken wat er zou gebeuren. De regen hield even op. Een opening tussen de wolken gaf de maan gelegen heid een druipende wereld te beschijnen. Het was op dat ogenblik, dat ik voet stappen op de bovengenoemde weg hoorde. Het was het geluid van een man, die rent voor zijn leven, en toen het naderbij kwam, merkte ik, dat degene, die daar zo hard liep, niet de oude Johnny kon zijn, maar een jongere man in de kracht van zijn leven. Ik ging uit de beschutting van de boom vandaan en liep, zo hard als mijn gekwetste been me dat toeliet, in de rich ting van de weg. Een minuut later ver scheen de hardloper. Zijn ademhaling ging moeilijk en ik vermoedde, dat hij aan het eind van zijn krachten was. Eerst herkende ik hem niet, maar even later zag ik in het maanlicht, dat het de stevige, gebrilde dominee was, die hier voor zijn leven liep. Hij zag me niet, maar ik pakte zijn arm beet. Hij gaf even een kreet van schrik en trachtte zich los te rukken, maar hij was te uitgeput om veel te kunnen doen. Kalm aan, dominee, zei ik. Ik ben het, Arlen. Wat is er in 's hemelsnaam gebeurd om u zo aan het schrikken te maken? Gedurende enkele ogenblikken was hü niet in staat een woord uit te brengen. Maar hij moet beseft hebben, dat ik niet zijn vijand was, want zijn paniek verdween. Ik kwam daar die weg langs, begon de dominee na een poosje, toen ik opeens struikelde over het lichaam van een man. Ik had een zaklantaarn en lichtte bij. Ik geloof dat hij dood is. Het zal wel erg dwaas van me zijn, maar ik werd opeens doodsbang en begon te rennen. Ik denk, dat ik de politie moet waarschuwen of een dokter. Ik verloor geen tijd door de dominee te vragen, wat hij op dit uur op die weg uitvoerde. Zijn verklaringen konden tot later wachten. Hoe ver is het lijk van hier verwij derd? Ongeveer vijfhonderd meter. De dominee bood geen tegenstand, toen ik hem bij de arm nam en meevoerde in de richting vanwaar hij was gekomen. Ik begreep volkomen, welk schouwspel ons daar in de duisternis zou wachten. En mijn hart was zó vol bitterheid, dat ik niets durfde te zeggen. Gelukkig zweeg mijn metgezel ook, daar hij nog steeds hijgde en alles wat hij aan adem overge houden had moest gebruiken om met mij mee te lopen. Op het punt, waar de weg afboog in de richting van de baai, wees de dominee met een bibberende vinger iets aan, terwijl hij stilhield. De woorden, die hij wilde uit spreken, kwamen niet over zijn trillende lippen, maar ik wist,, wat hij probeerde te zeggen. Ik beduidde hem daar te blijven staan en ging zelf alleen verder. Ik had geen zaklantaarn nodig om te weten, dat het armzalige hoopje vodden, dat even verderop in de modder lag, alles was, wat er was overgebleven van de arme Johnny. Zijn hoofd lag onder zijn ene arm; ik legde de arm voorzichtig opzij en zag, dat de mouw doordrenkt met bloed was, dat uit een groot gat in z'n hoofd stroomde. Rondom het lijk was het één modder poel. Mijn eerste reactie was het lijk op een drogere plaats onder de bomen te brengen. Dan realiseerde ik me, dat ik hier met moord te doen had, en dat de politie niet te vermijden zou zijn. Ik keerde terug naar de plaats, waar de dominee stond te sidderen met zijn ge zicht van het moordtoneel afgewend. Dit is een zaak, die de politie ter hand moet nemen, zei ik tot hem. Maak de politieagent van het dorp wakker en breng hem hier, zo snel als u kunt. En zegt u aan Burton, die bij mij thuis op me wacht, wat er gebeurd is en brengt u hem ook mee hierheen. Ik zal ervoor zorgen, dat het lijk precies zo blijft liggen. De dominee scheen zich neer te leggen bi) mijn autoriteit, want hij verdween zon der iets te zeggen. Ik geloof, dat hij blij was weg te kunnen gaan van het toneel van de misdaad. Als Burton en ik maar op de oude inbreker gewacht hadden in de buurt -van het Huis aan de Baai, dan zou dit vermeden zijn, zei ik vol bitterheid tot mezelf, Hij moest bij zijn werk gestoord of naderhand ontdekt zijn. Ik was niet in de stemming om tussen de heggen en bosjes te zoeken naar een van de bewakers van het Huis aan de Baai. De regen was opgehouden en de wolken waren snel aan het wegtrekken. Voor het morgen was, zou er lichte vorst zijn. te oor delen naar de koude, die in de lucht was. Ik constateerde dit met voldoening, want als het bleef regenen, zouden waardevolle sporen wegspoelen. Ik stak een sigaret op, maar gooide deze weer weg. De stilte en het nietsdoen werk ten op mijn zenuwen. Mijn horloge wees 2.15 uur aan. De dominee was nog niet lan ger dan 10 minuten weg. Het zou zeker nog een half uur duren, voordat de dorps agent zou arriveren. Meer uit pure nieuws gierigheid dan om welk ander motief ook bewoog ik me op mijn tenen voort langs de grasrand van de weg, zonder bij de voet afdrukken in de modder te komen. Twintig meter van waar het lijk van Johnny in het maanlicht lag uitgestrekt, was een hou ten hek, dat toegang gaf tot het open veld. Het hek ging open, toea ik het aanraakte. Klaarblijkelijk was iemand er in grote haast doorheen gekoYnen, zonder de moeite te nemen het hek weer te sluiten met het ijzerdraad, dat voor dat doel was aange bracht. In deze streek, waar weinig stads mensen kwamen, werden de hekken steeds met grote zorgvuldigheid gesloten. Mogelijk dat de moordenaar langs deze weg teruggekeerd was, nadat hij de oude man neergeveld had. De verleiding om naar de andere zijde van het veld ,te krui pen, om te kijken of er aanwijzingen wa ren te vinden, was 'groot, maar ik wist, dat ik me moest beheersen. Het was op dat moment, dat ik bijna bovenop een sigaret tenpeukje trapte. Instinctief raapte ik het op. Iemand moest die sigaret hebben laten vallen, toen de regen al opgehouden was, want het peukje was betrekkelijk droog. Alleen één kant, waar het in aanraking was geweest met het gras, was nat. Ik be keek het, met mijn zaklantaarn bijlich tend, en in mijn opwinding had ik het bijna weer laten vallen. Rondom het kurken mondstuk was verf van een lippenstift waar te nemen! Mijn eerste gedachte was, dat Judith hier, waar ik nu stond, een uur geleden gestaan moest hebben. Misschien was ze hier even blijven staan om een sigaret op te steken om haar zenuwen dè baas te worden, die haar dreigden te overmeeste ren, nadat ze de oude neergeslagen had. Of was ze slechts een medeplichtige, die moest kijken, dat er niemand in de buurt was, terwijl de moord gepleegd werd? Ik hoorde stemmen van mensen, die de weg af kwamen. Nadat ik het sigaretten peukje zorgvuldig in mijn zakdoek had ge wikkeld en daarna in mijn jaszak had ge daan, wandelde ik terug om de komst van de dorpspolitie af te wachten. Ik heb nooit waarde gehecht aan de plaatjes in komische geïllustreerde bladen, die een dorpsagent altijd als een gewichtig- doende incompetente ezel voorstellen. Rey nolds, de agent, die Bui-ton en de dominee vergezelde, was een lange, goed-gebouwde man aan het begin van de middelbare leef tijd. Hij deed zijn gewone werk met grote bekwaamheid, maar in een situatie als deze voelde hij zich kennelijk niet thuis. Auto matisch nam Burton de leiding op zich. De detective knielde bij het lijk van de oude inbreker neer, zorgend dat hij alles precies zo liet als hij het vond, en bekeek de wond in het hoofd. Toen hij naar mij opkeek, stonden zijn ogen hard en koud. De dader zal hiervoor moeten boeten, zei hij op bittere toon. Wat zijn we dwazen geweest om niet vlak bij het Huis op hem te wachten. Als we dat maar gedaan had den, zou hij nu nog leven. Ik knikte. Met geen woorden zou ik hebben kunnen uitdrukken, wat ik voelde. Ik was blij, dat de anderen buiten gehoor afstand stonden. Burton stond op uit zijn geknielde houding. Op dit moment kunnen we niet veel doen, zei hij. Reynolds weet wie ik ben. Dit is een zaak voor de politie van deze streek. Ik zal op het politiebureau de hoorfdcommissaris opbellen. Ik denk, dat hij het er wel mee eens zal zijn, dat de Yard onmiddellijk erbij gehaald moet wor den. (Wordt vervolgd

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1949 | | pagina 6