„Limbus" won draverij in Haarlem-N.
Ingezonden stukken
Grote bevolkingsaanwas maakt
industrialisatie noodzakelijk
Zulke beesten hebben we in Artis ook -
Amsterdamse Beurs
NIJHOF
énig in SIGAREN
D.K.W.
DINSDAG 3 MEI 1949
HAARl F MS DAGBLAD
De Haarlemmers hebben Maandag ken-
nis kunnen maken met de totalisator. Op
on de Planetenlaan werd een kortebaandra-
vei'Ü gehouden, waaraan het kampioen-
schap van Nederland verbonden was en
bij deze wedstrijd was het totalisatorge-
en bouwtje geplaatst. Er stond een sterke
wind over de baan en het verblijf was
daardoor niet aangenaam. De belangstel-
rGn ling was niet groot.
Het publiek had drie maal gelegenheid
aan de totalisator deel te nemen. Voor de
eerste omloop werd ƒ395 ingelegd, voor
erJ de tweede en derde ieder bijna 600, in
totaal ongeveer 1600. Het grootste be
en; drag, dat uitgekeerd werd, was 3.
Limbus, gereden door J. Wagenaar heeft
de eerste prijs gewonnen en werd kam
en pioen van Noordholland. In de eerste en
t0J de tweede omloop was dit paard het best
voor de dag gekomen. In de finale moest
Limbus de strijd aanbinden tegen Lucky
Fanfare, berijder Ph. Knijnenburg. Beide
paarden wonnen een maal en de beslissen
de rit leverde een zege op voor Limbus.
Derde werd AUouez van J. de Vlieger en
vierde Harras van K. Bakker.
De resultaten van de totalisator waren:
eerste omloop Limbus winnend 1.90,
plaats 1.40. Lucky Fanfare, plaats 2.40
en Allouez plaats 3. Tweede omloop
Limbus winnend ƒ1.70, plaats 1.60. Lucky
Fanfare plaats 1.60. Derde omloop Lim
bus, winnend 1.90.
Luchtvaarttentoonstellingen
door leerlingen voorbereid
Deze week zullen de leerlingen van de
Da Costa-kweekschool aan de Koepellaan
te Bloemendaal niet alleen les ontvangen
van de leraren, maar ook van enkele mede
leerlingen, Dezen hebben het initiatief ge
nomen een luchtvaarttentoonstelling voor
te bereiden en daaraan een cursus te ver
binden, waarbij voordrachtengegeven
worden over allerlei onderwerpen, welke
betrekking hebben op de luchtvaart.
De directeur, de heer D. Fokkema en
de leeraren hebben dit initiatief gesteund.
De organisatie was opgedragen aan de
leerlingen, die dus ook brieven hebben
moeten schrijven, maatschappijen hebben
bezocht en maatregelen hebben getroffen
voor vervoer en voor verzekering van
hetgeen op de tentoonstelling te zien is.
Hierdoor krijgep de leerlingen met aller
lei zaken te maken, welke in hun later
leven van belang kunnen zijn.
Vanmorgen is de tentoonstelling geopend
en tijdens een toespraak tot de leerlingen
heeft de directeur de aandacht gevestigd
op deze punten van voorbereiding en op
het nut kennis te nemen van de luchtvaart.
Dat de leerlingen zich er goed door heen
geslagen hebben, blijkt uit hetgeen ten
toongesteld is. Zij ondervonden de mede
werking van enige maatschappijen, die
modellen, platen, kaarten enzovoort be
schikbaar stelden. Ook verklaarde een
maatschappij zich bereid films af te staan,
welke vanmiddag in het Jeugdhuis aan
de Donkerelaan vertoond zullen worden.
Ongetwijfeld zullen de leerlingen een
goede indruk krijgen van het heden, ver
leden en toekomst van de luchtvaart.
Het publiek kan eveneens kennis maken
met het werk, dat de leerlingen hebben
voorbereid. Vandaag, Woensdag en Vrijdag
de tentoonstelling na dj schooluren en
des avonds toegankelijk en Woensdag
eveneens in de middaguren.
Lucky Fanfare (links) die tweede icerd
in de kortebaandraverij in Haarlem-Noord,
versloeg in de eerste omloop Johannes.
Koorddansers geven 5 Mei
nog twee voorstellingen
De koorddansersfamilie Kion zal zijn
stellage boven de speeltuin aan de Zomer-
vaart nog enige dagen laten staan en op de
nationale feestdag twee extra-voorstellin
gen geven, 's middag van drie tot vier en
's avonds van acht tot negen uur.
Deze voorstellingen worden door twee
Haarlemse firma's gefinancierd en zij zullen
Speeltuinvereniging „Het Oosterkwar
tier" de gelegenheid bieden haar middelen
uit te breiden voor de bouw van een nieuw
clubhuis, waaraan grote behoefte bestaat.
Vele Haarlemmers zullen ongetwijfeld
nog eens naar de Zomervaart trekken om
de toeren van het drietal hoogdraad-
!equilibristen te kunnen aanschouwen
„Oosterkwartier" heeft Zondag het win
terwerk afgesloten en de her-opening van
de tuin gevierd met een tentoonstelling van
voorwerpen, die door de jeugdigë leden in
hun vrije tijd werden vervaardigd. Onder
leiding van ouderen beoefenden zij de hout
en metaalbewerking en hebben zij met
enthousiasme geborduurd en gebreid.
Burgemeester mr. P. O. F. M. Cremers
gaf van zijn belangstelling blijk en ook
wethouder D. J. A. Geluk kwam een kijkje
Hemen.
Agenda voor Haarlem
DINSDAG 3 MEI
Gemeentelijk Concertgebouw: Concert
HOV. 3 uur. Rembrandt: ..Een koninkrijk
'oor een huis", alle leeft., 2.0, 4.15, 7.00 en 9.15
uur. Palace: „Rumoer op de afdeling", alle
leeft., 2.00, 4.15. 7.00 en 9.15 uur. Luxor: „Het
'erhaal van de soldaat", 18 j„ 2.00. 4.15, 7.00
en 9,15 uur City: ..Zij winnen de siag". alle
leeft., 2.15, 4.30. 7 00 en 9.15 uur. Spaarne:
'oor een huis", alle leeft.. 2.00, 4.15. 7.00, 9.15
Uur. Frans Hals: „Die Mörder sind unter
Uns", 18 j., 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
WOENSDAG 4 MEI
Bioscopen: Middagvoorstellingen
Haarlemse Moderne Jeugdraad
houdt Zondagmorgen appèl
De Haarlemse Moderne Jeugdraad, waar
bij zijn aangesloten de A.J.C., de V.J.B., de
Nederlandse Culturele Sportbond, de Vak
bondsjeugdgroepen, het Humanistisch Ver
bond en het Instituut voor Arbeidersont
wikkeling is voornemens Zondagmorgen
8 Mei in het Frans Hals Theater een bij
eenkomst te houden voor jongeren van 14
tot 25 jaar, zowel leden als niet-leden.
De bijeenkomst draagt als motto: „We
reldeenheid - Wereldvrede".
De heer F. S. Noordhoff zal zich met een
korte rede tot de jongeren richten; een
tweetal films zal zijn woorden onder
strepen. Eén van deze is Paul Rotha's do
cumentaire „The World is Rich", die een
indruk geeft van het streven van de we-
reld-voedselorganisatie, de F.A.O. Verder
bestaat het programma, dat bedoeld is te
passen in de nationale herdenking van de
bevrijding, uit zang, declamatie en muziek.
Haarlemse Luchtvaartclub
Het vliegseizoen van de Haarlemse Lucht
vaartclub is geopend met de wedstrijd om
de beide Haarlembekers. Clubs uit Alkmaar,
Velsen, Bergen N.-H. en Haarlem, met in
totaal 27 vliegers namen deel. Er werden
enige thermiek vluchten gemaakt, waarbij
drie modellen verloren gingen. Jacobs (HAA)
maakte een vlucht van 351 sec. en Linterman
(HAA) een vlucht van 221,4 sec, Over het
algemeen waren de tijden niet zeer hoog,
doch het pleit voor de vliegers, dat er niet
veel kraken voorkwamen. In de klasse mo
delzweefvliegtuigen werd de beker gewonnen
door F, Jacobs (HAA) met 334 punten, twee
de werd Linterman (HAA) met 321,2 pun
ten'en' P. Giebels (HAA) bezette met 286,9
punten de derde plaats. In de klasse rubber-
motormodellen waren - slechts twee deelne
mers. Hiervan móest v. Lunteren (HAA)
halverwege de strijd staken. J. Westera uit
Velsen had dus een makkelijke overwinning
met 156,6 punten.
Jubileum dr. S. J. van Slooten
Dr. S. J. van Slooten, directeur van liet
Consultatiebureau voor het district Haar
lem van de Noordhollandse Vereniging tot
bestrijding der tuberculose, die zijn zil
veren jubileum gevierd heeft, is Maandag
middag door het bestuur gehuldigd. De
voorzitter dr. O. H. Dijkstra heeft de jubi
laris toegesproken en hem dank gezegd
voor het vele werk, dat hij in de loop der
jaren verricht heeft. Als blijk van waar
dering werd een geschenk in envelop aan
geboden. Dr. L. C. Kersbergen voerde het
woord namens de Noordhollandse Vereni
ging en de heer G. van Waard, administra
teur van het district namens het personeel,
waarbij ook dat van „Brederodeduin". Deze
overhandigde een ets.
Daarna hield" de jubilaris een receptie.
Per speciale autobus kwamen de patiënten
van „Brederodeduin" naar Haarlem, om dr.
Van Slooten geluk te wensen. Hem is een
geschenk aangeboden.
Buiten verantwoordelijkheid der redactie)
(Inzendingen zullen met het oog op de
beperkte plaatsruimte tot een maximum
van ongeveer 20 regels worden bekort).
De lichtingen
De schrijver van het ingezonden stuk
onder bovenstaand opschrift reageert als
volgt op de opmerkingen die de heer J. M.
Kroon Vrijdag in deze rubriek op genoemd
stuk maakte:
„De argumenten, die de heer Kroon
meent te kunnen aanvoeren tegen mijn ar
tikel van Woensdag j.l., getuigen niet van
een helder inzicht en pleiten niet voor zijn
mentaliteit. Hoe zullen de ongeschoolde
jongens van 21 en 22 jaar ooit de reeds acht
jaar geschoolde mannen van 28 jaar kun
nen vervangen! En of wij blij moeten zijn
de soldatèh te mogen aflossen? Ieder moet
er naar streven de omstandigheden zo. te
verbeteren, dat dit niet nodig is. Wij wil
len vrede en ook onze „vermeende" tegen
standers willen vrede. En eerst als dit be
reikt is krijgen ook ónze jongens van 21
jaar weer hun kans en die zal oneindig veel
groter zijn dan de kans van de heer Kroon.
Wat de discipline betreft, deze moet de
mens zichzelf leren aanmeten en wel een
humane en geen militaire discipline."
De heer C. L. Richters, Haarlem-Noord,
betoogt naar aanleiding van dezelfde
kwestie:
„De heer Kroon schijnt erg vergeetachtig
te zijn. Wij hebben van Mei 1940 t.m. Mei
1945 in oorlogstoestand geleefd, waardoor
onze jongemannen weinig leren konden.
Daarbij komt nog dat die jongemannen,
thans 28 jaar, haast allen gedwongen in
Duitsland vertoefden.- De thans in het leger
verblijvende jongens van 2021 jaar waren
toen nog kinderen van 1112 jaar. Ik zelf
heb drie jaar onder'de moeilijkste omstan
digheden, soms met weinig, soms geheel
zonder eten moeten werken. Denkt de heer
Kroon ook aan de concentratie-kampen
waar onze goede Nederlanders zaten? Hij
wil deze mannen nu nog twee jaar naar
met de 28-jarige jongeman, die het artikel
Indonesië sturen. Ik ben het geheel eens
in H. D. van Woensdag schreef".
Mauthausen thans museum
WENEN, 2 Mei (Reuter)'De Oosten
rijkse minister van Binnenlandse Zaken,
Oskar Helmer, heeft het vroegere concen
tratiekamp Mauthausen bij Linz, dat in een
nationaal museum ter nagedachtenis van
de duizenden dis daar hun leven verloren
is omgeschapen, voor het publiek openge
steld. De Oostenrijkse regering had 790.000
schilling voor dit doel besteed. Het „straf-
huis" werd in zijn vorige staat hersteid, met
gaskamer, crematorium en executie- en
gevangeniscellen. Het washuis werd in een
kapel veranderd. Vijf van de 24 barakken
van het kamp, waarvan er een bekend was
als de „hongerbarak", werden in de oor
spronkelijke toestand gehandhaafd. De
terreinen om de andere barakken zijn met
gras en bloemen beplant om het geheel een
parkaanzien te geven. Een stenen gedenk
teken is opgericht op de plaats waar dui
zenden werden terechtgesteld. De onder
komens van het kamppersoneel zullen inge
richt worden als verblijf voor de velen die
naar men verwacht een bezoek zullen bren
gen aan dit tragisch oord.
Chinese communisten
blijven oprukken
HONGKONG, 3 Mei (Reuter) Heden
morgen vroeg hebben communistische voor
hoeden punten bereikt op 25 kilometer ten
Noorden en ten Westen van Hangtsjou, de
door de regeringstroepen verlaten stad op
160 kilometer ten Zuidwesten van Sjanghai.
De terugtrekkende regeringstroepen zouden
voorbereidingen hebben getroffen voor het
opblazen van de stalen brug over de
Tsjientang, ten Zuiden van Hangtsjou, een
van de grootste bruggen in China.
Volgens andere berichten wordt hevig
gevochten te Pingfang aan de weg van
Soetsjou naar Kashing, welke plaats wordt
benaderd door communistische troepen, die
ten Oosten van het Tai-Hoe-meer op
rukken.
Volgens een officiële mededeling hebben
regeringsvliegtuigen zes van de acht oor
logsschepen der nationalisten, die vorige
maand na de val van Nanking door de
communisten op de Yangtse waren ver
overd, tot zinken gebracht. In de afgelopen
dagen zouden regeringsvlïegtuigen ruim
tienduizend communistische manschappen
en ongeveer vijfhonderd rivierschepen
buiten gevecht gesteld hebben.
Yang Tsjao-an, de leider van de voedsel
distributie in Sjanghai, heeft verklaard dat
er voor de komende drie maanden genoeg
voedsel in de stad zal zijn wanneer alle uit
het buitenland aan te voeren rijst en bloem
op tijd arriveren. Anderzijds komen echter
berichten binnen over toenemende span
ning in de stad tengevolge van de verlam
ming van het economische leven en door
inflatie veroorzaakt tekort aan geld. De
buitenlandse bevolking in Sjanghai zou
hopen op een bezetting van de stad door de
communistische troepen, die Sjanghai voor
alsnog links hebben laten liggen en verder
naar het Zuiden zijn doorgetrokken, voor
dat het tot ongeregeldheden en bloedver
gieten komt onder de zes millioen Chinezen.
Twaalf jaar v.oor ex-president
van de „Kultuurraad"
Het Bijzonder Gerechtshof in Amster
dam heeft prof dr. G. A. Snijder, die tij
dens de bezetting president is geweest van
de „Nederlandse Kultuurraad" veroordeeld
tot 12 jaar gevangenisstraf met aftrek en
ontzetting" uit de burgerlijke rechten en uit
het recht onderwijs te geven.
Het Hof achtte prof. Snijder schuldig
aan hulpverlening" aan de vijand. Het Hof
was van oordeel dat deze hulpverlening
zich zelfs uitstrekte tot directe dienstne
ming bij de vijand, dat verdachte alles
gedaan heeft om Duitse systemen in Ne
derland in te voeren en dat hij zich liet
leiden door zijn heerszucht. Het Hof achtte
bovendien bewezen, dat hij een Joodse fa
milie verraden heeft van welke hij ver
moedde dat zij een pamflet tegen de
„Nederlands-Duitse Kuituurgemeenschap"
had verspreid.
De industrialisatie is van groot be
lang geworden in ons land, in de eerste
plaats wegens het verliezen van grote
leveranciers, zoals b.v. Duitsland, na
de bevrijding. Voorts noopt ook de be
volkingsaanwas tot het uitzien naar
andere bestaansmogelijkheden. Het is
niet mogelijk, alle werkzoekenden in de
landbouw onder te brengen. Ook valt
in bepaalde streken van ons land een
vermindering van de bestaansmogelijk
heden waar te nemen.
Hei laat zich aanzien, dat in de veen-
streken van Drente over twintig jaar -al
het veen afgestoken zal zijn. En in die tus
sentijd zal voor de 5.000 veenarbeiders met
hun gezinnen naar een andere wijze van
broodwinning moeten worden uitgezien. Op
het ogenblik hebben er zich reeds enkele
industrieën gevestigd en de practïjk heeft
uitgewezen, dat de bevolking daarvoor ge
schikt is. Zo heeft de A.K.U. daar een
fabriek gevestigd, waar de kunstzijde op
spoelen wordt gewonden, een uitermate
fijn werk, waarvoor in het bijzonder meis
jes die een speciale opleiding krijgen en
elke dag gemanicuurd worden! zeer
geschikt en bevattelijk zijn. Overigens moet
bij deze overschakeling, bijvoorbeeld van
de landbouw op de industrie, met overleg
tewerk worden gegaan in het bijzonder ten
aanzien van het tempo, waarin gewerkt
moet worden.
Ook in andere streken van ons land
zoals de Streek in Noordholland waar de
uitoefening van de grove tuinbouw, gezien
de merkbare verlaging van de inkomens
per hoofd, achteruit gaat en in de Peel
moet naar andere bestaansmogelijkheden
gezocht worden.
Nu zou, om aan de grote toeneming onzer
bevolking het hoofd te kunnen bieden, tot
emigratie kunnen worden overgegaan en
velen trekken dan ook naar Canada, Zuid-
Afrika, Frankryk en Indonesië maar het
ziet er niet naar uit, dat dit in de naaste
toekomst tot een directe oplossing van het
probleem zal leiden, ook al omdat door ver
schillende landen aan die emigratie bepaal
de belemmeringen in de weg worden ge
legd. En zo dwingt die bevolkingsaanwas,
welke ook verplichtingen oplegt, eveneens
tot industrialisatie.
De vestiging van nieuwe industrieën
Intussen moet bij de vestiging van nieuwe
Zomerbijeenkomst
van de N.A.T.U.
Op Zondag 17 Juli belegt het gewest
Noordholland van de Nederlandse Ama
teur Toneel Unie een zomerbijeenkomst in
het Parkhotel te Hoorn, welke geleid zal
worden door de algemene voorzitter, mr.
P. Cleveringa. Na een ontvangst van de
deelnemers door het gemeentebestuur ten
stadhuize volgt eerst een rondgang met
gidsen door deze schilderachtige stad en
dan een gemeenschappelijke Westfriese
koffietafel.
In de middaguren geeft een groep dilet
tanten, samengesteld uit werkende leden
van de aangesloten Zaanse gezelschappen,
een voorstelling van de sterke één-acter
„Waar het kruis staat" uit de serie korte
spelen van de zee door de Amerikaanse
Nobelprijswinnaar Eugene O'Ne "I
speelt tenslotte de Andijker Toneelver
eniging de dramatische schets in één be
drijf „Het Kind" van Herman Heijermans,
door velen als het beste werk uit zijn ge
hele oeuvre beschouwd. Beide stukken
worden ingeleid en nader besproken dooi
de heer H. J. van Wielink, die ook de
eventuele vragen beantwoordt. Men ver
wacht, dat deze samenkomst er toe zal bij
dragen het contact tussen de vrienden van
het amateurtoneel op nuttige wijzé - ver
stevigen.
industrieën grote voorzichtigheid in acht
worden genomen. Men dient er rekening
mee te houden, dat bepaalde landen, zoals
Duitsland, nog niet of niet geheel aan de
markt zijn en ook zal er nauwlettend op
moeten worden toegezien, of de concurren
tie op den duur wel vol te houden zal zijn.
En voorts is een factor van betekenis, of er
bij de ondernemers grote lust om te indus
trialiseren aanwezig is.
Nu blijkt daartoe in die kringen niet zo
veel initiatief te bestaan, als gevolg van de
omstandigheid, dat men met allerlei moei
lijkheden heeft te kampen. Er is natuurlijk
risico verbonden aan het vestigen van een
nieuwe industrie: de kans bestaat immers,
dat over enige tijd de artikelen goedkoper
uit het buitenland kunnen worden betrok
ken. Verder verkeert men in onzekerheid
over de toekomstige belastingdruk.
Tenslotte zal het aanbeveling ver
dienen de industrialisatie ook in Euro
pees verband te bezien. In Frankrijk
bijvoorbeeld is de grondprijs veel lager
dan in ons land, waar het bouwrijp
maken van grond grote kosten met zich
brengt. Europese samenwerking is dus
ook op dit terrein gewenst!
Nationale Herdenkingsavond
in Haarlem
Kort verhaal door Hans Alma
Puffend en sissend schuift de trein het i toen bleek Else nog veel charmanter
provinciale stationnetje binnen Het is niet verrassender te zijn dan hij reeds gedacht
druk in dit vroege middaguur en Frank had. Zo begon hun romance in de Kopen-
Latour wipt de wagen in, welke voor hem
stil houdt. Aardige wagen. Hij gaat het
derde hokje binnen, waar slechts twee
oude boerenmensen zitten. Het is er be-
hagelijk warm en met een intens tevreden
gevoel kruipt hij in het vrije hoekplaatsje
bij het raam. De locomotief kreunt en be
gint weer zijn loop van gehoorzaam log
beest. Frank kijkt om zich heen. Wat
dit eigenlijk voor een coupé? Boven de
banken hangen foto's. Tegenover hem
hangt en plaatje van een dierentuin. Een
hoog hek met strakke, ijzeren buisstangen,
klein meisje ervoor en twee kamelen
erachter met op hun lijf de felle schaduw
strepen van het hek; op de grond saai, dor
zand. Op de achtergrond een laag- bakste
nen gebouwtje waar juist een soort buffel
in verdwijnt. Een onaandoenlijk hoekje
van een grotestads-dierentuin. Kjoben-
havn, Fra Zoologisk Have, staat er onder.
Oh, dus een Deense wagen. Frank kijkt nog
naar de kameel, het hek Kopenhagen
dan priemt hem plotseling een herin
nering. en als in de ban van deze dieren
tuin-foto glijden zyn gedachten naar een
verleden, dat hij meende dat hij wenste
vergeten te zijn
Ze zat op een klein vouwstoeltje, een
schetsboek op haar knie. Een grappig Al
pino-petje op het blonde haar. Hij was
achter haar gaan staan en had naar de
kameel gekeken, welke zy trachtte na te
tekenen. Wat verderop zaten nog enige
jongens en meisjes. Natuurlijk leerlingen
van een teken-academie. Frank verveelde
zich die middag in Kopenhagen. Hij was
eerder klaar met zijn zaken dan hij ge
dacht had en voor de rest van de dag had
hij geen werk meer. Zo was hij in arren
moede de dierentuin binnengelopen, ho
pend de zachte vreugde der kinderroman-
tiek te hervinden, welke hem uit vroeger
jaren was bijgebleven. Het meisje vond
zijn interesse niet prettig. Ze keek even
achterom en boog zich toen weer een tikje
gepikeerd over haar schetsboek. Hij bleef
staan, gedreven door een soort plaaglust,
maar ook omdat het meisje er in haar ge
belgdheid zo aardig uitzag. Toen had ze
een einde gemaakt aan haar kameel-im
pressie en er met kordate, nijdige letters
„Dromedar" onder gezet. Hij kende maar
een paar woorden Deens en zo kostte het
hem moeite haar uit te leggen, dat het
dier achter de tralies geen dromedaris
maar een kameel was. Immers, het had
twee bulten. Eindelijk had ze zijn explica
tie in een mengelmoes van Duits, Engels
en Deens begrepen en ze had gelachen en
haagse dierentuin. De volgende avond was
hij aan haar ouders de hand van hun doch
ter komen vragen en de morgen daarna
kochten hij en Else twee gouden ringen,
welke ze pas 's middags af konden halen,
omdat er „Fra Zoologisk Have, 2 April
"40" in gegraveerd moest worden. Twee
dagen later keerde Frank naar Holland
terug. Else huilde bij het afscheid. Hij
leunde ver uit het treinraampje, hield haar
beide handen vast en zei, dat ze niet moest
huilen, omdat hij immers over veertien
dagen met vacantie kwam en haar dan als
zijn vrouw mee terug zou nemen. De trein
ging rijden, ze hield zijn handen zo lang
mogelijk vast en lachte door haar tranen
heen, omdat ze wist dat hij spoedig terug
zou komen. Na veertien dagen kwam hij
niet met vacantie naar Kopenhagen, om
dat de Duitsers intussen Denemarken wa
ren binnengetrokken. Enige weken later
moest hij voor zijn firma naar Engeland
en toen hij daar een paar dagen was. kon
hij niet meer terug, omdat de Duitsers ook
zijn eigen land onder de voet hadden ge
lopen. Zo bleef hij door de nood gedwongen
in Londen. Vaak dacht hij in een schrij
nend verlangen aan Else, maar onder de
mokerslagen der Duitse bombardementen
en in een doodsangst zonder ophouden
vervaagde geleidelijk de herinnering aan
het Deense meisje Else. Hij leerde in de
nood van deze jaren, welke geen eenzaam
heid gedoogden, een Engelse kennen en
trouwde in '43 met haar. Het oorlogsgetij
keerde en eindelijk, in de eerste zomer
van de vrede kon hij met vrouw en kind
naar Holland gaan. In hun huis in Den
Haag hadden zijn ouders hem en Ruth met
liefde in het hart ontvangen, maar later in
de middaguren, toen hij alleen met zijn
moeder in de kamer was. had ze met tra
nen in de ogen en zonder iets te zeggen
een telegram uit de lade van haar bureau
tje gehaald. Hij had het opengevouwen en
de korte zin gelezen ....Heb op je ge
wacht. Else.Het was stil in de kamér
Bijzonderheden van het
programma
Ook dit jaar zullen de Haarlemmers weer
een stille hulde aan de gevallenen brengen
door in massa te trekken langs de drie
fusillade-plaatsen in onze gemeente cn van
8 uur tot 8.02 uur een volkomen stilte de
nagedachtenis te eren van al degenen die
hun leven gaven hetzij als militair dan wel
staande in het burgerlijk verzet.
Woensdagavond om 7 uur precies zullen
ter voorbereiding van deze stille hulde, her
denkingsbijeenkomsten worden belegd in
de Grote Kerk, in het Gebeuw van de Ver
eniging van Vrijzinnig Hervormden aan de
Jacobstraat en in de openlucht op het Scho-
terbosplein (bij het Soendaplein).
In de Grote Kerk is de bijeenkomst voor
bereid in samenwerking met de Bond van
Oud-Illegale Werkers. Daar zal Ds. P. J.
Mackaay spreken, er wordt gezongen door
het Knapen- en mannenkoor van de St.
Bavokathedraal onder A. I. M. Kat en het
geheel wordt omlijst door orgelspel van
George Robert. Na afloop gaat dan vandaar
de stille tocht naar het monument aan de
Dreef en dóór naar de Westergracht.
Aldaar zal inmiddels ook een stoet zijn
aangekomen van de bewoners van West, die
hun herdenkingsbijeenkomst (voornereid
door de verenigingen Westerkwartier,
Onderling Genoegen, Schrevelius- en Ga-
renkokerskwartier) hebben gehad in het
Gebouw aan de Jacobstraat, waar als spre
kers optreden Ds. J. Bronsgeest on Rector
H. M. J. Brans en koraalmuziek zal worden
uitgevoerd door „Harmonie Crescendo" en
de organist de heer Michels. Van de Jacob
straat af gaat deze Stille tocht, via Veste-
straat, Wilhelminastraat, Wilsonsplein,
Leidsestraat en Voorzorgstraat naar de
Westergracht. Na de 2 minuten stilte trekt
de stoet uit West langs het Monument. De
stoet uit het Centrum sluit daarbij aan.
Nabestaanden der gevallenen, die in het
bezit zijn van oranje kaarten welke recht
van toegang geven tot een gereserveerd
gedeelte in de Grote of Sint Bavolcerk heb
ben met deze kaarten ook recht op gereser
veerde plaatsen in het gebouw aan de Ja
cobstraat.
In Noord, op het Schoterbosplein, wordt
het woord gevoerd door ds. J. A. van Arlcel
en Pater V. Hutjens O.E.S.A., gezongen
door het Haarlemse Chr. Mannenkoor en
gemusiceerd door de R.K. Harmonie „St.
Caeciilia". Na afloop gaat de stille tocht,
langs de Rijksstraatweg naar het monument
bij de Jan Gijzenvaart. De inhoud van
de daar geplaatste offerbus zal ten bate
komen van het fonds voor het definitieve
monument. De netto-inhoud van de
offerbussen in de Grote Kerk en bij de
monumenten aan de Dreef en de Wester
gracht, wordt overgemaakt aan de lan
delijke Commissie Nationale Herdenking,
ter verdeling onder de gezamenlijke fond
sen ten behoeve der nagelaten betrekkingen
van oorlogs- en verzetsslachtoffers.
Tenslotte wil de plaatselijke commissie
Nationale Herdenking, die telleen jare ten
opzichte van de verschillende plechtigheden
coördinerend optreedt, nog het volgende
met nadruk onder ieders aandacht brengen;
Hoe kan een ieder medewerken aan het
slagen van deze plechtigheden:
I. Door op tijd aanwezig te zijn bij de Her
denkingsbijeenkomst.
2. Door deel te nemen aan de Stille tocht
en niet aan de kant te staan toezien. Dit
domme staan kijken is beslist onbe
schaafd!
3. Door om 8 uur het radiotoestel voor
het geopend raam te zetten, zodat het
hoornsignaal, dat de twee minuten stilte
aankondigt, allerwege duidelijk hoorbaar
zal zijn.
Staking bij Batco
en Turmac geëindigd
De British American .Tobacco Cy en de
Turmac, de twee Amsterdamse sigaretten-
fabrieken, waar 27 Januari een staking uit
brak, zijn weer bijna volledig in bedrijf.
De stakingsleiding heeft verklaard „dat
zij het niet langer verantwoord acht de
strijd voort te zetten
Een groot deel van het personeel dat ge
staakt heeft, is weer aangenomen.
Transformator voor
P.E.N.-centrale onderweg
Maandagavond arriveerde in Roosendaal
per goederentrein een grote transformator,
bestemd voor de P.E.N.-centrale te Velsen
en geleverd door een Franse industrie. Het
gevaarte was geplaatst op twee aan elkaar
verbonden speciale goederenwagons. De
expeditie wordt verzorgd door een Parijse
onderneming voor verzending van zeer
zware industriële vrachten.
De transformator wordt morgenochtend
omstreeks acht uur in Velsen verwacht.
Kunstmest-problemen
De dezer dagen gehouden vergadering der
afdeling Bloemendaal van „Tuinbouw en
Plantkunde" was gewijd aan een interes
sante discussie omtrent de problemen, die
in de vakkringen zijn ontstaan naar aan
leiding van de publicaties van ir. O. J. Cle
veringa over het zijns inziens grote gevaar
aan het gebruik van kunstmest verbonden.
Ir. Cleveringa is zeer concreet in zijn op
vatting en schreef zelfs in een artikel onder
het hoofd „De slag om de gezondheid van
het Nederlandse volk" deze uitspraak, dat
hij bij voortgaand gebruik van kunstmest
Nederland in de toekomst ziet als een
woestijn. Het gebruik van kunstmest toch.
beïnvloedt de gezondheidstoestand van
grond, plant, dier en mens en deze vier
zullen hieronder alle lijden. Het reddende
middel, aldus vervolgde de inleider dezer
discussie, de afaelings-penningmeester de
heer De Groot, ziet ir. Cleveringa niet in
de compost zoals deze wordt geproduceerd
door de V.A.M. in Drente en welke hij
noemt biologische as, het minerale restant
van de levende stof, die hij in de compost
signaleert, doch meer de stalmest, bagger
en plaggenmest, die de redmiddelen zijn.
Verschillende autoriteiten hebben reeds
tegen deze vérgaande opvattingen geageerd;
wat zou van de Wieringermeerpolder te
recht gekomen zijn als deze niet met kunst
mest was bewerkt geworden? De opvatting
van ir. Cleveringa als zou de kunstmest de
verwekker, althans de bevorderaar zijn van
verschillende ziekten, wordt o.m. bestreden
door prof. Edelman. Herinnerd werd aan
Japan, het enige Oosterse volk dat op grote
schaal kunstmest gebruikte en waarvan ge
constateerd moest worden dat het ook het
enige Oosterse volk was dat goed gevoed
werd.
Natuurlijk zijn er aan gebruik van kunst
mest gevaren verbonden, doch om haar
geheel uit te sluiten zou een débacle voor
de wereld betekenen. Door het uitsluitend
gebruik van stalmest zal op den duur ver
zuring van de grond optreden en daartegen
kan kalk de enige redding brenger-
Spreker gevoelde daarom meer voor de
opvatting, welke ook in de discussie der
aanwezigen naar voren kwam, dat het ge
zondste standpunt wordt gevonden in 'een
juist en oordeelkundig gebruik van beide
mestsoorten. aangepast aan. de speciale be
hoeften van bepaalde grondsoorten waarbij
tevens gelet wordt op de bijzondere eisen
welke aan de bodemvruchten gesteld moe
ten worden. Dan zal ook overtuigend blij
ken dat de bodem niet' zonder kunstmest
kan.
Heemstede
Ds. A. van Biemen sprak over
de socialistische solidariteit
In Heemstede waren velen bijeengeko
men in het gebouw van de Protestanten
bond om te luisteren naar de Mei-rede van
ds. A. van Biemen. Spreker constateerde,
dat wellicht nog nooit in de geschiedenis
van de socialistische beweging in Neder
land het Meifeest zo weinig enthousiast
gevierd zal worden als in 1949. gezien de
zware druk van de verantwoordelijkheid,
die de Party van de Arbeid draagt bij het
mede-uitoefenen der regeringstaak. Tevens
stelde hij vast, dat het niet te danken is
aan de kracht van het Europese en Inter
nationale socialisme, dat er op het ogen
blik,' misschien ook schijnbaar, enige ont
spanning in de politieke wereldsituatie in
treedt. In elk geval is die spanning niet
opgelost. Dit kan alleen, indien de z.g. der
de weg wordt gegaan n.l. door West-Europa
tot tegenmacht èn van het communisme èn
het nog altijd oppermachtige kapitalisme
te maken, dus tot een democratisch socia
listisch Europa.
Communisme in ons werelddeel kan alleen
bestreden worden indien het zijn voedings
bodem wordt onthouden, met andere woor
den indien er sociale gerechtigheid en vol
ledige democratie, dus ook economische
democratie in bedrijfsleven en andere ge
meenschappen tot stand komt. Het socia
lisme moet in elke stad en in elk dorp
sterk zijn, omdat het in geheel Europa sterk
moet zijn. In de strijd voor het socialisme
is solidariteit meer geboden dan ooit te
voren, indien dit socialisme pal wil staan
tegen aanvallen zowel van rechts als van
links. Staat critisch en eerlijk tegenover
socialistische ministers, maar verlies nim
mer de solidariteit met de socialistische be
weging, riep spreker uit. Het socialisme van
thans is geen proletarische beweging meer.
Het moet een volksbeweging worden. De
winst van de stichting van de Partij van de
Arbeid is, dat thans Protestanten, Katholie
ken en Humanisten en mensen uit alle
sociale lagen van het Nederlandse volk in
de strijd voor een betere maatschappij ver
enigd zijn. Tenslotte sprak ds. Van Biemen
als zijn mening uit, dat socialisme is een
diepe bewogenheid om het lot van de mens,
tevens dat het een bewogenheid is om het
gemis van de gemeenschap en bovendien
wil het socialisme een nieuwe mens. De
ware socialist is dit ook in het dagelijkse
lecen van gezin en arbeidsterrein.
Laten we in het nieuwe jaar de vlam der
solidariteit brandende houden in de weten
schap van onze verbondenheid met alle
socialisten over de gehele wereld. Bij een
nieuw morgenrood zal het eenmaal dagen,
zo besloot ds. Van Biemen.
Hierna speelde de heer P. Zwaanswijk
socialistische liederen op het orgel en zong
het Haarlems Mannenkwartet op zeer ver
dienstelijke wijze liederen van Schubert.
Later op de avond sprak ds. Van Biemen.
ook op het Mei-feest in Bloemendaal.
Slotkoer>
Openings
gisteren
koersen
Koninklijke Olie.
283%
284%
239#
243#
219%
220
161#
162I/2
143
Nederlandse Ford
257
Nederlandse Kabel
258
v Berkei's Patent
Scheepvaart-Unie
158%
159
Holt Amerika Lijr
159
Deli Maatschapp'
148 Vg
150%
H V A
155#
158
A'dam Rubber
141
141%
Ned. Handel Mij.
154
N.-I. Handelsbank
108 Yz
107%
Biliton Mij. II
325
De gemoedelijke conducteur en de twee
boerenmensen kijken naar de man in de
hoek bij het raam, die niets schijnt te be
merken en in een bijna smartelijk gecon
centreerde aandacht naar een dierenplaatje
staart. Het vriendelijk gebromde ..Meneer
uw kaartje?" heeft de man niet gehoord.
Nu tikt de conducteur hem op de arm.
„Kom meneer, mag ik even uw kaartje?
Zulke beesten hebben we bij ons in Artis
toch ook."
(Nadruk verboden).
Mantelcostuums
naar maat. Zilvervossen en
litis Colliers. Betaling kunt
u regelen. Brieven no. 3147.
Speciaalzaak: Bloemendaal
t.o. Postkantoor.
GELD TOE
en uw huis
schoongemaakt
Maar dan uw meubelen, kle
ding. kleden, lopers, heren-
costuums enz.te verkopen aan
JOS BODEGRAVEN
Ridderstraat 3. Tel 13237
SCHILDERWERK
Prima materiaal en af
werking. onder gar. door
erk. bedrijf. Brieven Post
bus 245, Haarlem. i
Ter overname aangeboden:
14 LESBOEKEN
„Praktijk Boekhouden" te
gen halve prijs Koninginne
weg 33. Zandvoort.
Te koop van partic.
Horch-carrosserie in" prima
staat. Te zien Gar. de Rooy.
Zylweg 328. Tel. 17179.