c
Monument voor de martelaren van Auschwitz
De regering geeft olie-concessies
aan buitenlandse maatschappijen
Haarlem wordt meer en meer
in hettoeristenverkeeropgenomen
r Première van een Poolse film
Film)
Soiree dansante
WOENSDAG 4 MEI 1949
HAARLEMS DAGBLAD
3
Ongerustheid in Franse politieke kringen
Geen francs genoeg
(Van onze correspondent te Parijs)
Berichten over belangrijke concessies aan
buitenlandse trusts voor de exploitatie van
petroleumbronnen in Tunis hebben in
Parijs grote onrust te weeg gebracht en al
gemeen neemt men aan, dat de regering
van haar tegenstanders van uiterst links en
rechts wel het een en ander te horen zal
krijgen, wanneer het parlement zijn Paas-
recès heeft beëindigd. Al verschillende
verzoeken tot interpellatie zijn bij het
bureau van de Kamer ingediend en de on
gerustheid in politieke kringen over dit
punt van het regeringsbeleid is zo groot,
dat sommige waarnemers zelfs de mogelijk
heid van een kabinetscrisis niet uitgesloten
achten. Persoonlijk geloven we niet, dat
deze eventualiteit onder ogen behoeft te
worden gezien, te meer waar de regering
over een paar sterke troeven beschikt en
de achter haar staande meerderheid niet
van zins lijkt Queuille en de zijnen los te
laten.
Dat er in Noord-Afrika en speciaal in
Tunis petroleum gevonden zou kunnen
worden, werd reeds lang vermoed. In 1932
heeft de Franse regering al kostbare bo
ringen laten verrichten, die toen echter op
niets zijn uitgelopen. Nieuwe berekeningen
moeten thans aanwijzingen hebben ver
schaft, dat speciaal in het Zuiden van
Tunis, dat thans het statuut van een Franse
provincie bezit, petroleum in de grond zou
zitten. Om deze verwachtingen echter aan
de realiteit te kunnen toetsen, zullen proef
boringen moeten worden uitgevoerd, waar
voor men minstens 65 milliard Francs
denkt nodig te hebben. De regering acht
het niet mogelijk dit bedrag uit nationale
middelen in korte tijd te fourneren. Daar
om is een beroep gedaan op Amerikaanse
en Engels-Nederlandse petroleum-trusts, te
weten op de Gulf-Oil en de Royal Dutch,
die thans 65 procent der kosten voor hun
rekening hebben genomen, en over een ge
lijk percentage der aandelen zullen be
schikken. Dit heeft een deel van de pers
heftig gealarmeerd. Vroeger, aldus schrijft
men, fungeerde Frankrijk als bankier bij
de exploitatie van olie-ontginningen in het
Midden-Oosten, Roemenië, Rusland, Polen
en Indonesië. Thans staat de regering bij
voorbaat een flink part der eigen rijkdom
men af aan het buitenland en dat nu het
land de benzine, die het voor eigen gebruik
nodig heeft, druppelsgewijs uit Amerika in
moet voeren. We zijn wel diep gevallen,
stelt men verbitterd in deze kringen vast.
De argumenten, die de regering hiertegen
over stelt, zijn vooral van practische aard:
Wij missen enerzijds de kapitalen en ander
zijds het materiaal. Met onze eigen midde
len zou het zeker 25 jaar duren voor we
zekerheid zouden hebben over de juistheid
Eerbied voor de vlag!
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen vestigt met betrekking tot
het gebruik van de Nederlandse vlag de
aandacht op het volgende:
De vlag is het hoge symbool van de een
heid en de onafhankelijkheid van het
Koninkrijk der Nederlanden. Overal waar
de Nederlandse vlag op Nederlands grond
gebied wordt ontplooid moet zij de ere
plaats hebben.
Op de vlag mag, behoudens uitdrukke
lijke toestemming van Hare Majesteit de
Koningin, geen enkele versiering of andere
toevoeging worden aangebracht.
De ontplooide vlag mag nimmer de
grond raken.
Een vlag die versleten is, scheuren ver
toont, in hevige mate is verkleurd of zo
danig vuil is geworden dat behoorlijke
reiniging niet meer mogelijk is, behoort
te worden vernietigd.
Elke ontplooide vlag moet bij zonsonder
gang worden binnengehaald. Geen vlag
mag tussen zonsondergang en zonsopgang
gehesen blijven of worden.
Het bezigen van de vlag voor louter ver
siering moet worden beschouwd als een
ernstig gebrek aan eerbied voor ons hoog
ste nationale symbool. Daarom behoort de
vlag nimmer voor versiering te worden ge
bruikt. Voor versiering kan wel vlaggedoek
worden gebezigd.
Aan de vlag mag een oranje wimpel
worden bevestigd op de verjaardagen van
leden van het Koninklijk Huis en bij fees
telijke gelegenheden, waarbij de twee
eenheid Nederland-Oranje tot uitdrukking
wordt gebracht.
Bij alle overige gelegenheden behoort
Zonder wimpel te worden gevlagd.
Wamieer de vlag bij enige plechtigheid
wordt gehesen, hetzij dat zij geheel wordt
gehesen, hetzij dat zij halfstok wordt ge
hesen, maken allen, die daarbij aanwezig
zijn, front naar de vlag en ontbloten het
hoofd totdat het hijsen van de vlag is
voltooid. Hetzelfde eerbetoon dient te
geschieden, wanneer een vlag- bij een
plechtige gelegenheid wordt neergehaald.
Wanneer de Nederlandse vlag wordt ont
plooid in een gehoorzaal of bij een bijeen
komst waar een podium voor de spreker is,
hetzij binnenshuis hetzij buitenshuis, is
de piaats van de vlag rechts van de spre
ker indien de vlag op het podium staat
en rechts van het auditorium indien hij
in de zaal met het front naar het podium
staat. Andere nationale vlaggen staan in
deze gevallen aan de tegenovergestelde
zijde. Indien de Nederlandse vlag tegen
de wand achter de spreker wordt beves
tigd, moet zij achter de lessenaar hangen
en met de onderkant boven de spreker
uitkomen.
Aan vlaggen van vreemde naties behoort
dezelfde eerbied te worden betoond als
van vreemdelingen voor de Nederlandse
Vlag wordt verlangd.
der verwachtingen, doch met behulp dei-
vreemde fondsen zullen we binnen vier
jaar al weten waar we aan toe zijn, en dan
misschien al van de petroleum van Franse
bodem kunnen profiteren. Bovendien en
dit lijkt een sterk argument beschikt
volgens de Franse wet een groepering die
meer dan een derde der aandelen bezit
over een soort vetorecht. Het is dus onjuist,
dat Frankrijk alle beslissingen uit handen
heeft gegeven, want met de 35 procent
eigen aandelen overtreft de Franse invloed
altijd die van Amerikanen of Engelsen en
Nederlanders. Daar komt bij dat, hoe be
trekkelijk gunstig de perspectieven ook
mogen zijn, de onderneming toch altijd in
zekere mate een gok blijft. Sommigen be
rekenen de kansen slechts a raison van
één op zeven. Hoe dit zij, het schijnt wel
zeker dat de petroleumrijkdommen van
Tunis nooit met die van Irak of Amerika
vergeleken zullen kunnen worden. Men
acht het, in het beste geval, niet uitgeslo
ten, dat dit Noord-Afrikaans gebied eens
evenveel op zal kunnen leveren als Honga
rije, of zelfs Roemenië thans.
De 9 Muzen
Moord in de Kathedraal. Op Dinsdag 17
Mei wordt via Hilversum II een radio-be
werking van Moord in de Kathedraal", het
spel van de Nobelprijswinnaar Thomas
Stearns Elïot, uitgezonden. De Nederlandse
vertaling is van Michel van der Plas; de
microi'oonbewerking van Louis Lutz.
In de hoofdrol speelt Albert van Dalsum,
de regie is in handen van Herbert Perquin.
Picasso gestolen. Uit het museum voor
moderne kunst te Antibes is een stilleven
van Picasso gestolen, waarvan de waarde
op een half millioen francs wordt geschat.
Afhalen distributiebescheiden
Donderdag 5 Mei is het in Haarlem (Vlees
hal) de beurt aan Ap tot en met Ba voor het
afhalen van distributiebescheiden en in
Heemstede (Binnenweg) aan U tot en met VI
Vrijdag 6 Mei is het in Haarlem (Vlees
hal) de beurt aan Be voor het afhalen van
distributiebescheiden en in Heemstede (Bin
nenweg) aan Vo tot en met Wa.
SLOT defect:
„SLEUTELSPECIALIST"
LANGE VEERSTRAAT 10 - TEL. 11493
De Engelse prinses Margaret verblijft thans enkele dagen op Capri; per roeiboot
begeven prinses Margaret (in badpak, een grote witte hoed in haar hand houdend)
en leden van haar gevolg zich naar een afgezonderde plaats op het
strand om te zwemmen.
Agenda voor Haarlem
WOENSDAG 4 MEI
Bioscopen: Middagvoorstellingen.
DONDERDAG 5 MEI
Stadsschouwburg: „Tramlijn begeerte", 7.30
uur. Rembrandt: „Een koninkrijk voor een
huis", alle leeft, 2.00, 4.15, 7.00 en 9.15 uur.
Palace: „Rumoer op de afdeling", alle leeft.,
2.00, 4.15, 7.00 en 9.15 uur. Luxor: „Het ver
haal van de soldaat". 18 j., 2.00, 4.15, 7.00 en
9.15 uur. City: „Zij winnen de slag", alle
leeft., 2.15, 4.30, 7.00 en 9.15 uur. Spaarne:
„Gezworen vijanden", 14 j„ 2.30, 7.00 en 9.15
uur. Frans Hals: „Die Mörder sind unter
Uns", 18 j., 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
VRIJDAG 6 MEI
Bioscopen: Middag- en 'avondvoorstellingen.
Paul Steenbergen als Hamlet
Mooie persoonlijke prestatie
m bedompte voorstelling
Toen Paul Steenbergen, wellicht onze
grootste en zeker onze gevoeligste acteur,
in de maand October van het vorig jaar in
de voornaamste schouwburgen des lands
zijn zilveren jubileum vierde, vertolkte hij
voor het eerst onder regie van Eduard Ver
kade de titelrol in het treurspel „Hamlet'
van William Shakespeare. Deze keuze was
tekenend voor de ernst waarmede hij zijn
kunst 'opvat. Maar door welke oorzaken
dan ook, de feestelijk opgezette voorstel
lingen liepen in artistieke zin op een
desillusie uit. Men miste vooral de poëzie
als voertuig der emoties. Er lag misschien
een te bekrompen verbeelding aan ten
grondslag.
Dank zij de goede zorgen voor haar
leden van de vereniging „Geloof en We
tenschap" zag men gisteravond, ongeveer
in dezelfde bezetting, de genoemde trage
die in Haarlem, waar binnenkort ook ein
delijk de wegens treurige omstandigheden
uitgestelde openbare 'vertoning gegeven
wordt. Het algemene spelbeeld is in het
halve jaar, dat sedert de première verliep,
eerder verzwakt dan verbeterd, doch Paul
Steenbergen heeft op een miraculeuze ma
nier zijn eigen warme trant en in eenvoud
glanzende vorm hervonden. Door het ver
strijken van de tijd luwde merkbaar de scha
delijke invloed van Verkade op deze ge
heel anders geaarde acteur. Bij Verkade
immers wordt de liefde door het verstand
bepaald en de geestelijke visie door ont
leding van de gedachte, bij Steenbergen
overheersen het geloof en de drang naar
echtheid. Zij hebben ten hoogste een voor
keur voor zinrijke versobering gemeen.
Waarschijnlijk is Hamlet het meestge-
speelde werk van Shakespeare, omdat vrij
wel alle stervelingen daarin, behalve zeer
sensationele dramatische verwikkelingen,
wie zij verder ook mogen wezen, een deel
van hun eigen karakter in beginsel terug
vinden.
Welnu: de bijzondere verdienste van
Paul Steenbergen schuilt in zijn streven
naar openbaring van het algemeen-huma
ne. Zijn Hamlet vertoont zich ontdaan van
het stof van drie eeuwen tegenstrijdige
litteratuur. Hij ging uit van een naakte rol,
geschreven voor een schitterende toneel
speler. Dat is natuurlijk alleen mogelijk in
een land zonder tradities op dit gebied.
Men ontbeert daardoor enigszins de ba
rokke schoonheid van de grillige vertak
kingen der fantasie, de boven menselijke
verhoudingen uitstijgende visionnaire as
pecten, de flitsende bewijzen van superieur
verstand en vooral de beklemmende wer
king van het noodlot. Zijn karakter wint
aan diepte en verliest een naar buiten tre
dende dimensie. Men kan op deze Hamlet
geen stempel van een de gehele rol in één
greep omvattende persoonlijkheid vinden.
Doch men deelt - wat anders bijna onmo
gelijk blijkt - met zijn vriend Horatio het
gevoel van sympathie voor deze ont
goochelde melancholicus. Men beleeft
vreugde aan deze vertoning, die niettemin
tot ernstig na-denken stemt, omdat harts
tocht er de motor van is. Zijn soepel en
eigenaardig melodius stemgeluid maakt het
Paul Steenbergen mogelijk om iedere spe
ling van Shakespeares grandioos vernuft
onmiddellijk en met effect te registreren.
Plastiek en stylering der gebaren overtaï-
gen doör hun feilloze zuiverheid.
Het is wel heel jammer, dat men de ver
taling van Jacobus van Looy gebruikt,
want diens gewrongen en dikwijls zeer on
fraaie, even onuitsprekelijke als onver
staanbare tekst ondermijnt het goed begrip,
laat staan de gevleugelde schoonheid in
vaak onoverkomelijke mate. De meeste
medewerkenden wisten er dan ook geen
weg mee. Op enkele .uitzonderingen na -
Elisabeth Andersen als Ophelia, Jan van
der Linden als de doodgraver en Henri
Eerens als Polomus, hoewel deze de praat
zieke geborneerde staatsman te sterk tot
een „komische alte" transfigureerde - was
de rolbezetting door de Haagse Comedie
bedenkelijk zwak. Ida Wasserman als de
koningin en Jan Retèl als de heftig ge
schokte Laërtes hadden enkele tamelijk
goede scènes, maar Cees Laseur als koning
Claudius en zijn gehele hovelingenschaar
voldeden in geen enkel opzicht.
Verkade heeft bij zijn décorbouw ge
tracht ongeveer dezelfde mogelijkheden te
scheppen als waarover Shakespeare des
tijds beschikte, waardoor de twintig tafe
relen, zonder onderbrekingen om techni
sche redenen, achter elkaar door gespeeld
konden worden, dus met behulp van en
kele schuifgordijnen en een balcon boven
het achtertoneel. Het nadeel daarvan was
dat het geheel meer de indruk van een
huiskamer dan van een feodaal slot maak
te en dat bij de schikking der spelers (tij
dens de geestverschijningen, waarvan de
eerste achterwege bleef, de ontmoeting met
Fortinbras en de pantomime) storende con
cessies gedaan moesten worden. Het werd
een bedompte voorstelling, waar de in
spiratie geen kans kreeg doorheen te bre
ken. Doch dank zij de persoonlijke presta
tie van een begenadigd acteur kon men
veel van deze schaduwzijden over het
hoofd zien. DAVID KONING
Plannen van „Haarlems Bloei"
Heringa Wuthrich
BLIKSEMAFLEIDERS
HAARLEM
Wij hebben al eens eerder geschreven,
dat Haarlem de laatste jaren in toenemen
de mate in net vreemdelingenverkeer wordt
opgenomen: met name krijgt de Spaarne-
stad steeds meer deel aan de stroom vacan-
tiegangers, die uit het midden en het
Oosten van het land naar de grote centra in
het Westen trekken; menige toerist die
Amsterdam, Alkmaar, Den Haag, Delft of
de badplaatsen op zijn programma heeft
staan, voegt daar een bezoek aan de Bloe
menstad aan toe. Dank zij de activiteit van
het gemeentebestuur en de Stichting
„Haarlems Bloei" die de volgende week
keurige folders over Zuid-Kennemerland
en Haarlem, waarvan geleidelijk ook uit
gaven in de gangbare talen zullen ver
schijnen, het licht" doet zien pikt de stad
vaak ook een graantje mee uit de trog vol
toeristische evenementen. Dat was het ge
val bij de Tulpen-rallye en bij de stemt
der motorrijders, die het volgend jaar „Tul-
penrit Haarlem" zal worden genoemd.
Zo is voor de Bavostad het seizoen eigen
lijk al begonnen de goede zaken die
hoteliers en resaturaieurs in de jongste
week-einden deden, getuigen daar ook van.
Hoogtepunt wordt ook dit jaar weer de
Bloemenweek, die dit jaar, aangepast aan
de gewijzigde economische omstandig
heden, van 30 Juli tot en met 6 Augustus
wordt gehouden. De gebruikelijke evene
menten blijven gehandhaafd: de Bloemen-
koningin, bet Corso, het vuurwerk. En
natuurlijk een Lunapark, de kurk waar
alle overige festiviteiten financieel op
drijven.
De door de Haarlemse Middenstands
centrale georganiseerde tentoonstelling
„Nijver Kennemerland" gaat niet door,
waar-enerzijds de middenstand zich niet
sterk genoeg gevoelt een belangrijk finan-
ciëel risico te dragen, anderzijds ook van
officiële zijde niet voldoende steun toege
zegd kon worden. Desondanks heeft men
de hoop niet opgegeven deze belangwek
kende expositie maar dan het volgend
jaar te kunen houden.
De plannen voor deze manifestatie van
het Nederlandse Ambacht hebben bij
„Haarlems Bloei" de herinnering aan voor
oorlogse projecten tot het bouw.en van een
grote ruimte (ongeveer twee keer het Con
certgebouw), geschikt voor congressen
met veel deelnemers, tentoonstellingen,
massale muziekuitvoeringen en dergelijke
wakker gemaakt. Zo'n gebouw zou bijzon
der goede diensten kunnen bewijzen tijdens
de „Kennemer week", waartoe, naar men
hoopt, de feestweek in Augustus eens zal
uitgroeien.
En is dat allemaal nog toekomstmuziek,
„Haarlems Bloei" zint toch op middelen
om tot zo'n gebouw, waarvan men overi
gens niet verheelt, dat het zeer moeilijk
exploitabel zal zijn te maken, te komen.
Geen luchtkastelen alleen.
Gelukkig heeft men bij het Haarlemse
„Vreemdelingenverkeer" niet vergeten, dat'
de propaganda voor de eigen stad niet zo
zeer afhankelijk is van allerlei luchtkasteel
achtige toekomstdromen, doch dat een klein
stukje bedrukt papier, mits regelmatig
verspreid, de aandacht op doeltreffende
wijze op de toeristische kwaliteiten van de
Spaamestad kan'vestigen.
Daarom liet „Haarlems Bloei" een fraaie
sluitzegel vervaardigen, die tegen kostprijs
voor alle Haarlemse bedrijven verkrijgbaar
wordt gesteld. Hoe meer brieven met dit
zegel de wereld worden ingestuurd des te
meer kans, dat reizigers uit alle wind
streken naar Loutje komen kijken. En bij
kijken alleen blijft het als regel niet, zodat
herbergier, kastelein en neringdoenden
daar de zoete vruchten van zullen plukken.
Een foto-prijsvraag.
Tenslotte heeft „Haarlems Bloei" be
sloten de belangstelling van de Spaarne-
stedelingen voor het eigen stadsschoon en
voor het natuurschoon in de omgeving aan
te wakkeren. Daartoe wordt in de laatste
week van September een fotowedstrijd en
-salon gehouden onder het motto „Haarlem
en omgeving door de lens" voor amateurs
en beroepsfotografen uit deze streek.
„Haarlems Bloei" heeft dan tevens de ge
legenheid de grondslag te leggen voor een
foto-archief, daar volgens één der voor
waarden een afdruk van 13 x 18 in het be
zit van de Stichting komt. De technische
organisatie van een en ander is opgedra
gen aan de Kennemer Fotokring".
César Franck-avond
in de Meesterserie
Betrekkelijk weinig talrijk zijn de wer
ken waarmee Franck de titel van groot
meester verworven heeft; maar het merk
waardige is, dat hij in verschillende genres
één meesterwerk leverde, dat hem de
onsterfelijkheid als componist waarborgt.
Men denke aan zijn énig strijkkwartet, aan
zijn énig piano-kwintet, aan zijn énige
viool-sonate, aan zijn énig groot oratorium
„Les Béatitudes", aan zijn énige symphonie.
aan zijn „Variations symphoniques", die na
het symphonisch gedicht met piano-solo
„Les Djins", een hernieuwde, en zeer ge
slaagde poging betekent, om het klavier
concert in nieuwe banen te leiden. Alleen
met kapitale orgelwerken is hij vrijgeviger
geweest, maar voor piano-solo gaf hij toch
ook slechts twee werken, doch beide van
onbetwistbare eeuwigheidswaarde.
Zo zou het kunnen lijken, dat men over
Franck als symphonicus tamelijk gauw uit
gepraat is, ware het niet dat aan één enkel
werk, als de Symphonie in d, zo enorm
veel te beleven valt, dat men er niet over
uitgepraat raakt. Een goede uitvoering van
deze magistrale compositie, als die welke
Dinsdagavond onder leiding van Kees
Hartvelt werd gegeven, zou daartoe allicht
verlokken, omdat zij het eeuwige heimwee
naar het tijdeloze, met de rijpste midde
len van de romantiek verklankt, zo dui
delijk en' zo kleurig liet spreken, dat het
belangwekkende ervan ons geregeld' bezig
hield en laat ons het eerlijk bekennen
geestelijk kwam verrijken; want Père
Franck heeft ook aan ons geslacht nog wat
te zeggen. Van zijn bezinning, van zijn
geestdrift en van zijn zin voor orde en
evenwicht kunnen wij nog wat leren.
We hoorden deze avond ook vier frag
menten uit „Psyché", eveneens goed ver
tolkt, hoewel niet zo lenig als de sympho
nie. Doch wie ontkomt er aan de magische
werking van dit zo prachtig melodisch
weefsel!
Cor de Groot werkte mee als solist in de
„Variations Symphoniques" en zijn aan
deel mocht superieur heten. Zijn klare
klankproductie, zijn stevig volgehouden
rhythme, ondanks de remmingen van een
wat na-komende begeleiding, deden met
zijn brillante techniek en bezielde stuwing,
ook dit meesterwerk van Franck van
genialiteit getuigen.
Het was over 't geheel een mooie avond.
JOS. DE KLERK
Openluchttheater
Donderdag, de nationale feestdag, zal het
Openluchttheater te Bloemendaal, ook des
avonds geopend zijn. De bezoekers kunnen
dan genieten van de tulpen, welke op het
ogenblik op zijn mooist zijn.
De rhapsodie in Oranje, Rood, Wit en
Blauw zal Zondagavond gegeven worden.
Daaraan werken mee het ballet van Tilly
Sylon, de Haarlemse Orkest Vereniging, de
Koninklijke Liedertafel „Zang en Vriend
schap" en het jongenskoor van de Sint
Jozefskerk. Het geheel staat onder leiding
van Marinus Adam.
Waarschuwing
De Commissaris van Politie te Haarlem,
hoofd van de justitiële politiedienst, waar
schuwt namens de Officier van Justitie bij
de Rechtbank te Haarlem, tegen het aan
gaan van relaties met of het lidmaatschap
van: het „Nederlands Instituut van Rechts
kundige Adviseurs", postbus no. 1, te
Haarlem.
Dit instituut verzendt brieven, welke
ondertekend zijn met „L. van der Velde".
Achter deze naam verschuilt zich:
Luijkx. Johannes Theodorus, geb. 8-11-
1921 te Leiden, wonende te Amsterdam,
Lange Leidsedwarsstraat 54II, voorheen
te Leiden, Rijn en Schiekade 29.
Genoemde instelling, welke wordt geleid
door voornoemde Luijkx, heft, alvorens
men lid kan worden, voor z.g. enquête-
kosten e enbedrag van 15,terwijl aan
de waarde van het lidmaatschap van be
doeld instituut moet worden getwijfeld,
aangezien het een organisatie betreft, wel
ke naar buiten de schijn van gelijkwaar
digheid aan andere reeds bestaande bona
fide organisaties tracht te wekken, doch
waarvan de handelingen aan oplichting
grenzen.
Luijkx is ook oprichter en mede-oprich-
j ter van verschillende andere instellingen.
Tegen het aangaan van relaties met of
lidmaatschappen van deze in hoofdzaak
door Luijkx geleide instellingen is reeds
eerder door de Commissaris van Politie te
Leiden gewaarschuwd.
Faillissementen
De Haarlemse rechtbank te Haarlem heeft
Dinsdag in staat van faillissement verklaard:
W F. G. Roemersma. kantoorbediende,
wonende Roskamstraat 49 te Haarlem. Cura
tor: mr. E. J. Groenevelt te Heemstede.
De firma Handelsonderneming „TECO",
gevestigd en kantoorhoudende te Heemstede,
Raadhuisstraat 19; en de firmanten: G. H.
Terink, wonende te Heemstede. Raadhuis
straat 19: H. A. van den Hoogen, wonende te
Heemstede. Bronsteeweg 98. Rechter-commis-
saris: mr. H. J. Ferwerda. Curator: mr. J. H.
Ekering te Haarlem.
Wegens gebrek aan actief werd opgeheven
het faillissement van: B. J. Bruins, tuinder,
wonende Hoflanderweg 63 te Beverwijk.
Curator: mr Th G. A. Mulder te Beverwijk.
Bij beschikking van de rechtbank is voor
lopig surséance van betaling verleend aan:
de Handelsvennootschap onder de firma
Gebrs. Dresselhuizen. gevestigd en kantoor-
houdende te Westzaan, alsmede aan haar
individuele vennoten. Met benoeming van mr.
W Boers, advocaat en procureur te Over-
veen, tot bewindvoerder.
i Gehomologeerd werd het accoord, aange
boden in hel faillissement van: C. H. van
Toorn, wonende Reitzslraat 72, zaakdoende
Kleverlaan 28 onder de naam „Dekto". Cura
tor: mr. M. D. Proper.
Donderdagmiddag
winkels gesloten
De Middenstandscentrale voor Haarlem
en omgeving heeft zich tot de winkeliers
gericht met verzoek de zaken morgen, Don
derdagmiddag, om één uur te sluiten.
PRIKKELDRAAD. Modder. Vuile barak
ken. Treinen, die in de nacht aanrollen
met steeds weer verse vrachten mensen
materiaal, dat uitgeplunderd en' beroofd, op
weerzinwekkende wijze geregistreerd en
gekoejeneerd en tenslotte aan dood en ver
derf overgegeven wordt. En op de achter
grond roken dag en nacht, jaren lang. als
een nimmer aflatende dreiging de schoor
stenen van het crematorium.
Dat is de voor het menselijk verstand
bijna niet te vatten afgrijselijke werkelijk
heid van het Duitse concentratiekamp bij
het Poolse stadje Auschwitz.
Millioenen mensen werden
hier om geen andere reden
dan om hun geloof en hun
afkomst als beesten afge
maakt; enkele duizenden overlevenden
werden voor altoos naar lichaam en geest
onherstelbaar geschonden.
Nu, aan de vooravond van de vierde her
denking van de overwinning van hen, die
voor het recht en de menselijkheid streden
op de duistere machten die Eui-opa vijf
jaren lang tyranniseerden, zijn de gruwelen
toen bedreven en sindsdien, zelfs uit een
begrijpelijke reactie der getergde slacht
offers, nimmer benaderd, laat staan ge
ëvenaard reeds zover in onze herinnering
teruggedrongen, dat de vertoning van de
door twee Poolse vrouwen, die Auschwitz
overleefden, vervaardigde film „De laatste
étappe" ons met een schok terugbrengt in
de sfeer van het meedogenloze régime,
waaraan wij ternauwernood zijn ontsnapt.
„De laatste étappe" neemt in de reeks
films over de oorlog een bijzondere plaats
in, omdat het hier een speelfilm betreft,
waarin het „verhaal" zo'n bescheiden plaats
inneemt en de feiten zodanig overheersen,
dat hier van een gespeelde documentaire
kan worden gesproken. De rolprent werd
in Auschwitz zelf door Wanda Jakubowska
geregisseerd naar een draaiboek dat door
haar tezamen met Gerda Schneider werd
geschreven. Door alle romantiserende ele
menten als overbodig en schadelijk voor de I
authenticiteit van het werk te vermijden en
te voorkomen dat de aandacht van de toe
schouwer versnipperd werd over de ontel
bare schrijnende détails, die het leven in de
concentratiekampen rijk is, werd een film
verkregen, die niet alleen als getuigenis van
een tijdperk van verwording en verschrik
king, maar ook cinematografisch als een
meesterwerk kan worden beschouwd, het
geen tot uitdrukking is gebracht in de toe
kenning van de grote internationale prijs
op het festival ie Marianske-Lazore en het
beschermheerschap, dat de culturele orga
nisatie der Verenigde Volken voor de ver
toning op zich nam.
Om de veelheid der verschijnselen te or
denen en een gemeenschappelijke basis te
geven, hebben mevrouw Jakubowska en
mevrouw Schneider de ziekenbarak als
centrale plaats van handeling gekozen: een
goede greep, omdat het „revier" in alle
kampen het punt was, waar het individu
niet geheel in de collectiviteit ten onder
ging, waar de verzetsbeweging haar con
tacten had en waar het licht der humani
teit nog flauwtjes blijft schijnen, omdat
daar tenminste de gevangenen nog niet
eikaars beulen worden.
Door het feit, dat men zich voor het lot
van enkele, overigens ruw getypeerde
(maar in de Duitse kampen bleef er van
de persoonlijkheid van de mens ook niet
veel over) figuren blijft interesseren, wordt
het gevaar van een afschuwelijke eentonig
heid ontgaan.
Wanneer een prijs voor de „men
selijkste film" ingesteld zou worden, dan
zou „De laatste étappe" tezamen met „De
laatste kans" en „Achter de wolken" zeker
voor een bekroning in aanmerking komen.
De Nederlandse commentaar, door Nel
Knoop prachtig gesproken, staat op het
niveau van het origineel. De importrice,
Actueelfilm N.V., waarvan de heer A. Ben-
no uit Haarlem directeur is, komt lof toe
voor het risico, dat zij door het uitbrengen
van „De laatste étappe" heeft durven ne
men. Er zijn er immers velen, te velen, die
maar liever willen vergeten, dat vier jaar
geleden de rook uit de schoorstenen des
doods nog opsteeg. J. H. B.
hotel „de schelp"
ZANDVOORT
Donderdag a.s.
NATIONALE FEESTDAG
ORKEST Gé BAKKER
(uit „Extase", Amsterdam)
De bloedhonden van de Duitse kampen, de collaborerende Kapo en de cipier.
Reclame in het stadsbeeld
Schoonheidscommissie
waakt voor excessen
Voor een aanzienlijk aantal leden van
de Vereniging „Haerlem" heeft Dinsdag
avond in Brinkmann de heer J. Voogel,
adjunct-architect bij Openbare Werken en
secretaris van de Schoonheidscommissie
te Haarlem een lezing gehouden over
„Reclame in het stadsbeeld, vroeger en
thans".
De heer Voogel begon met een kort
overzicht te geven van de geschiedenis der
reclame. Waar ook maar enige handels-
concurrentie was, is altijd reclame ge
weest. Aanvankelijk zeer bescheiden en
primitief, later uitgroeiend tot de meest
wanstaltige afmetingen. De oudste vorm
van reclame in ons land: het uithangbord,
werd waarschijnlijk van de Romeinen
overgenomen; de borden vervulden de
functie van huisnummers en de bewoners
werden veelal naar hun uithangtekens
genoemd. In de loop van de achttiende
eeuw brak een ware uithangborden-hausse
uit, zo zelfs, dat dc overheid ingreep en
eerst Parijs, later ook Londen en Amster
dam verordeningen kregen ter voorkoming
van al te grote excessen. Sindsdien heeft
de straatreclame steeds meer gebied moe
ten prijsgeven; wel opende ae techniek
nieuwe perspectieven. Thans is de reclame
in de drukpers de meest belangrijke, bui
tenreclame blijft daarnaast echter onont
beerlijk.
Begrip voor de juiste plaats, de juiste
omvang en de juiste vorm is bij het toe
passen van straatreclame echter een eerste
vereiste, en voor sommige punten van de
stad is zij volkomen ongeschikt. Mineer
mooie punten kunnen echter dikwijls wel
wat opfleuring gebruiken, en de Schoon
heidscommissie cn B. en W. van Haarlem
zijn er dan ook afkerig van de reclame
volkomen uit het stadsbeeld te weren.
Sinds 1940 is het echter in Haarlem
verboden zonder vergunning reclame aan
te brengen, die van de openbare weg af
zichtbaar is. Een jaar later werd besloten
de bestaande reclame te saneren. Er is
daarna inderdaad veel ontsierende reclame
verwijderd.
Een reeks door een epidiascoop gepro
jecteerde foto's, meest in Haarlem geno
men en enkele van nog recente datum
gaf een indruk van de verbeten strijd
tussen de Schoonheidscommissie en dege
nen, die gevels en daarmee het stadsbeeld
zonder enige consideratie en zonder enig
begrip met reclame van de meest onaeste-
tische aard wensen te verknoeien. Een ge
vecht overigens, dat bijna altijd in het
voordeel van de commissie beslist wordt.
Ook bleek uit de collectie voorbeelden
van de heer Voogel, dat heel langzamer
hand toch iets meer begrip begint door
te breken voor de noodzakelijke kunstzin
nige verzorging van de stadsreclame en
de aanpassing ervan aan het stadsbeeld.
