Haarlems Dagblad
De Pers
Socialisten weigeren mee te regeren
op basis van Van Zeelands program
Republikeinse leiders zullen naar
vermogen meewerken aan een oplossing
63e Jaargang No. 19283
Bureaux: Grote Houtstraat 93, Telefoon Adver
tenties en Administratie 10724, 14825. Redactie:
10600. Directeur-Hoofdredacteur: 15054. Bijkant.
Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Telefoon 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Telefoon 12713, 10132.
Zaterdag 2 Juli 1949
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post f4,75. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en óprechte tfjaarletratljc Courant (3tnno 165-6)
Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom
Een britse royal commission
wij zouden zeggen: Staatscommissie
heeft na langdurige studie een lijvig rap
port over de Pers uitgebracht. Twee jaar
geleden deed een Amerikaanse commissie
in de Verenigde Staten hetzelfde. En in
ons land is het eerste resultaat van de
arbeid van een dergelijke groep mannen,
in de vorm van een wetsontwerp, bij het
parlement aanhangig gemaakt. Dat wets
ontwerp behelst cTe publiekrechtelijke
regeling van een tuchtrechtspraak voor
journalisten. Het heeft in vakkringen op
schudding verwekt en tot dusver meer
tegenstand dan bijval gevonden. Dat een
rechtsprekend college zou worden inge
steld, dat volle gelegenheid en bevoegdheid
krijgt om tuchtmaatregelen ten uitvoer te
leggen, lijkt mij niet verwerpelijk, mits het
zowel in zijn eerste als in zijn beroeps
instantie in meerderheid uit mensen van
het vak bestaat. Want die moeten hun tucht
recht toepassen en niet vertegenwoor
digers van de Staat. In het aanhangige,
wetsontwerp is het inderdaad zo geregeld
voor de eerste instantie, maar niet voor het
college van beroep. Dat lijkt mij een fout.
Er zijn ook andere ernstige bezwaren tegen
het ontwerp, vooral tegen het zeer elastisch
geformuleerde artikel waarin de gronden
voor tuchtrechtelijk ingrijpen beschreven
zijn, maar ik zal daar vandaag niet over
gaan uitweiden. Het verzet in vakkringen
is, zoals gezegd, groot. Qf een pas benoemde
commissie uit de Federatie van Journa
listen, die ten doel heeft de mogelijkheid
tot verbetering van het ontwerp te onder
zoeken, daarin slagen zal en door haar
voorstellen het een nieuwe levenskans
geven, is de vraag. De van regeringswege
ingestelde commissie-Pompe aldus ge
naamd naar haar voorzitter, de Utrechtse
hoogleraar prof. mr. Pompe - die het stuk
heeft gewrocht, heeft eigenlijk een uit
voerige Perswet op haar programma, die
dus nog andere onderwerpen omvat. Ik
hoop dat dit plan, om een gemoedelijke
term te bezigen,- onder tafel zal gaan. De
waarde van de vrije Pers is ten nauwste
verbonden aan de voorwaarde, dat haar
dienaren alleen maar gebonden zijn aan
de wetten die voor iedereen gelden, dus
niet aan enige speciale wetgeving. Wij be
horen in ons vak tot iedereen: tot het pu
bliek. Wij richten ons tot het publiek en
komen op voor hetgeen wij als zijn belang
zien. Wij* staan aan zijn zijde. Het is wel
licht het belangrijkste kenmerk van de
organen der openbare mening, dat zij onge
hinderd door enige speciale binding aan de
Staat hun taak kunnen vervullen. Als ik
zeg dat het gevaarlijk is op dit gebied ook
maar enige belemmering- toe te passen
geldt dat geen eng vakbelang, maar het
belang der samenleving. Want dat staat
erbij op het spel.
Nu is het opvallend dat eerst in de Ver
enigde Staten, daarna in Groot-Brittannië
en in ons land Commissies, met een hoofd
letter, zijn ingesteld met het schone streven,
de Pers te verbetëren. In meer landen is
dit aan de orde. Het kan ons in zoverre
verheugen, dat belangstelling altijd een
verheugend verschijnsel is, dat de Pers
niets liever opwekt, dan belangstelling en
det-het beste :da£ men van iets-zeggen, k^n
ïg, dat liet verbeterd moet worden, want
dat bewijst dat men het in zijn kern goed
acht en niet missen wil. (Zoals een ver
maard kenner'vande mensen en de samen
leving eens geschreven heeft). -De Euro
pese belangstelling voor verbetering van
de Pers volgt opvallend op een na-oorlogse
periode waarin de overheid haar koppig
grondstoffen onthield en in ons land boven
dien pogingen deed om haar aan te vullen
met een vervaarlijk ambtelijk voorlich-
■tings-apparaat en een officiële klachten-
dienst, die Oog en Oor heette maar waar
van men weinig heeft gezien en gehoord.
De tegenwoordige belangstelling, voor
zover die van overheidszijde komt, duidt
dus ook ten deze op een vooruitgang.
Overigens is de periode, waarin men „aan
officiële zijde" ons vergeefs om papier liet
roepen, leerzaam voor ons geweest. Want
wij hebben erin ontdekt hoe schrikbarend
weinig men in Den Haag begreep van de
taak der Pers en van de betekenis der
vrije meningsuiting in onze samenleving.
Dat zeg ik niet omdat men er meningen
uitte waarmee wij het niet eens waren,
maar omdat men in de meeste gevallen
volstrekt geen mening had. Men bleek er
zich niet op te hebben bezonnen. Als ooit
een Perswet in het parlement aan de orde
zou komen zou ik de behandeling dan ook
met een huivering tegemoet zien. Temeer
omdat het zo moeilijk te omschrijven be
grip „vorming der openbare mening" ver
beeldingskracht vergt. Het is een eigen
schap die in de Lage Landen aan de zee
niet haar vruchtbaarste bodem vindt en
die in Den Haags openbare gebouwen
slechts door weinigen wordt gewaardeerd.
Als nu blijkt dat de Britse Royal Com
mission, evenals de Amerikaanse staats
commissie twee jaar geleden, tot de over
tuiging is gekomen dat in geen geval
staatsbemoeienis met de Pers moet wor
den toegepast, dan verheugt mij dat. De
Royal Commission heeft aanbevelingen
gedaan, die in hoofdzaak de instelling van
een „Press Council" betreffen evenwel
niet door de Staat, maar uit het vak zelf,
ofschoon er dan ook enkele buitenstaanders
zitting in zouden hebben. Zij heeft deugden
en fouten van de Britse pers opgesomd en
meent dat de vakgenoten zelf, door schep
ping van een centraal lichaam, de laatste
moeten bestrijden. Haar onderzoek is
breder en minder formeel opgezet dan het
Hollandse. Haar voorstellen zullen nog wel
herziening ondergaan eer zij tot verwezen
lijking komen, maar de hoofdzaak is dat
deze Royal Commission tot het vak zegt:
doe het zelf.
Dat is naar mijn mening het gezonde en
het enige aanvaardbare standpunt. Wij
moeten het hier ook zelf doen. Sommige in
Engeland gesignaleerde gebreken van een
deel der Pers de z.g. volksbladen
doen zich in ons land veel minder en dan
nog in beperkter vorm voor. Maar andere,
zoals tekortkomingen in sociale en poli
tieke voorlichting, in opvoedende werking
van de Pers, in gebrek aan verantwoorde
lijkheidsbesef bij een deel der mensen van
het vak, kunnen wy ook tot de onze reke
nen. Het scheppen van een geregeld vak
kundig overleg tussen de hoofdredacteuren,
dat sinds jaren van meer dan één zijde is
aanbevolen, dient te worden verwezen
lijkt. Samengaan van de organisaties van
directeuren en journalisten zou het dienen
vooral van de ideeële taak van de Pers
praehtig-kunnen bevorderen.
Wij zijn er voor het publiek, voor de
DE KABINETSFORMATIE IN BELGIë
Dit laatste behelst namelijk voor alles het forceren
van een oplossing in de kwestie-Leopold
Spaak tracht zijn partij
bestuur te vermurwen
Kabinetsformateur Paul van Zeeland
heeft gistermiddag in een vergadering van
het partijbestuur van de Belgische CVP een
uiteenzetting gegeven over de stand van
zijn besprekingen met betrekking tot de
vorming van een nieuwe regering.
Naar hij verklaarde, heeft de CVP de
socialisten voorgesteld een drieledige dan
wel een tweeledige regering te vormen, al
naar gelang de omstandigheden zich voor
doen. Eenzelfde voorstel is aan de liberale
partij voorgelegd. Alles zal afhangen van
de antwoorden dezer partijen, zo zeide Van
Zeeland.
De nieuwe regering zou, naar de heer
Van Zeeland verklaarde, gevormd
worden bp „een enigszins ongebruike
lijke basis." Wat de koningskwestie
betreft, zouden de samenwerkende par
tijen namelijk hun eigen standpunt
blijven innemen. „Wat wij (de CVP-
leiders) evenwel vragen is dat de rege
ringsverklaring de volgende drie pun
ten zal inhouden:
1. De erkening, dat in het belang van
het land de koningskwestie zonder ver
wijl moet worden opgelost;
2. Dat hierover onmiddellijk in het
parlement gestemd moet worden;
3. Dat de samenwerkende partijen de
verplichting aangaan, dat al degenen,
die in de regering samenwerken, zich
zullen neerleggen bij de beslising van
de beide Kamers.
Volgens de heer Van Zeeland is bij de
door hem gevoerde onderhandelingen ge
bleken, dat een volksraadpleging over de
koningskwestie niet veel kans maakt door
de beide andere partijen te worden aan
vaard als een oplossing voor deze kwestie.
Hij zeide met name: „Indien de socialisten
en liberalen willen overwegen te onder
zoeken of de wet van 1945 (die 's konings
terugkeer als monarch onmogelijk maakt)
afgeschaft kan worden, dan zal de rege
ringsverklaring gedétailleerder moeten
zijn. Hierin zou dan moeten worden vast
gelegd, dat indien het vertrouwen in de
regering is uitgesproken, de beide Kamers
gezamenlijk bijeen zouden moeten komen
om te trachten tot een oplossing van de
koningskwestie te geraken. Ik heb voor
gesteld, dat men in deze eerste plenaire
vergadering van Kamer en Senaat niet
stemt op een wijze, die als een „vote de
surprise" („verrassings-stemming") kan
worden uitgelegd. Tijdens de eerste bijeen
komst van het parlement zou men een
commissie moeten samenstellen, bestaande
uit 22 Senatoren en 22 Kamerleden, welke
zo gètroüw mogëlijk 'de opinie van het par
lement moeten weergeven en binnen 8
dagen rapport moeten uitbrengen. Dit rap
port zal' zo wél het pró als het contra be
treffende de afschaffing van bedoelde wet
moeten weergeven. De verenigde Kamers
zullen zich vervolgens bij hun besprekin
gen op dit rapport kunnen baseren om ver
volgens tot stemming over te gaan.
In de betrokken commissie zal men tevens
gelegenheid hebben de verschillende stand
punten nader „tot elkaar te brengen".
„De op deze basis gevormde regering
zou", zo meende Van Zeeland, „slechts een
kort bestaan hebben en zou hoogstens
enkele weken aanblijven. Het is weinig
waarschijnlijk, dat zij belangrijk werk zal
kunnen doen buiten het zoeken van een
oplosing voor het koningsprobleem. Niet
temin heb ik geprobeerd de verschillende
programma's nader tot elkaar te brengen
en tot een synthese te geraken. Welke
regering ook gevormd wordt, zij zal de ge
durfde politiek,'die sedert de oorlog gevoerd
wordt, moeten voortzetten", aldus besloot
Van Zeeland volgens ANP.
United Press meldt voorts: Indien hij
niet tot overeenstemming zou komen met
de liberalen of met de socialisten of zelfs
met beiden, dan zal Van Zeeland naar ver
luidt proberen een volledig katholiek
kabinet te vormen..
Zulk een geheel uit katholieken bestaande
rege'ing zou echter „onhoudbaar" zijn in
tijden van crisis en een daarmede gepaard
gaand vertrouwensvotum, daar de CVP
slechts 44 procent der stemmen voor beide
Kamers van het parlement kreeg.
Na de conferentie met de heer Van Zee
land, vertelde Max Buset, voorzitter van de
Belgische socialistische partij aan de pers,
dat zijn partij „met d? door Van Zeeland
voorgestelde procedure niets uitstaande
wilde hebben en zich bovendien voor geen
enkel besluit zou buigen dat het resultaat
daarvan zou zijn".
Spaak confereert met zijn
partijleiders.
De aftredende socialistische premier Paul
Henri Spaak is inmiddels gisteravond hals
over kop uit Parijs waar hij mede-con
fereerde over het Europese betalingsverkeer
in Brussel teruggekeerd om een poging
te doen zijn partij alsnog in de vorming
van een nieuw kabinet te betrekken.
Spaak had onmiddellijk na zijn aankomst
in de Belgische hoofdstad besprekingen
met leiders van zijn partij. Later op de
avond of vanochtend zou hij een onderhoud
hebben met Paul van Zeeland.
De socialisten zijn bereid op alle punten
concessies te doen, maar met betrekking
tot de koningskwestie wijken zij geen duim
breed.
Onder geen beding zullen zij toestaan
„dat Leopold ooit een voet in België zal
zetten als regerend vorst." Wanneer dit
toch zou gebeuren, hebben zij gedreigd
over het gehele land stakingen te zullen
uitroepen.
Spaak echter onderneemt thans een
poging de socialistische partijleiders over
te halen een iets ruimer standpunt te
kiezen. Zouden de socialisten hun onver
zoenlijke houding" handhaven, dan zou Van
Zeeland eerst willen proberen een twee
partijen coalitie samen te stellen met de
liberalen, die betreffende de koningskwes
tie een iets soepeler houding aannemen.
Op een persconferentie gaf Van Zeeland
gisteravond toe, dat momenteel de verhou
ding tussen socialisten en katholieken in
een critiek stadium verkeerde, maar hij
wees er op dat „de liberalen thans de troe
ven in handen hadden om een crisis te
voorkomen."
Conferentie overOosfenrijk
ontmoet moeilijkheden
De plaatsvervangers voor Oostenrijk van*
de Grote Vier zijn gisteren te Londen bij
eengekomen om het ontwerpen van een
staatsverdrag voor Oostenrijk te voltooien
op basis van het accoord, dat twee weken
geleden door de ministers van Buitenlandse
Zaken te Parijs is bereikt.
Men hoopte dat de plaatsvervangers er
in zouden slagen tot overeenstemming te
komen over de nog hangende details.
Reuter meldt dat de plaatsvervangers
een vrij ernstig meningsverschil hadden
over de betekenis van de instructies van
hun chefs te Parijs.
De Amerikaanse afgevaardigde Samuel
Reber zei, dat hij overleg met zijn regering
diende te plegen en dat de kwestie mis
schien naar de ministers van Buitenlandse
Zaken zou moeten worden terugverwezen.
De Sovjet-afgevaardigde Zaroebin hield
vol, dat het slotcommuniqué van de minis
ters van Buitenlandse Zaken hen instrueer
de om in het Oostenrijkse verdrag een
nauwkeurige verklaring op te nemen van
de rechten, die Oostenrijk moet garanderen
aan zijn Sloveense en Croatische minder
heden.
De drie Westelijke afgevaardigden waren
daarentegen van mening, dat het hun taak
was in het verdrag slechts de eenvoudige
bepaling op te nemen, dat Oostenrijk de
rechten van de Sloveense en Croatische
minderheden moet garanderen.
Zowel Zaroebin als de Westelijke afge
vaardigden haalden het verslag van de
Parijse vergadering aan om hun standpunt
te steunen.
De vergadering werd tot a.s. Maandag
verdaagd.
Er 's een schat aan diamanten
In de hoofdstad opgesteld,
'k Zie de plaatjes in de kranten,
Tjonge-jonge wat 'n geld.
Groot als eieren van duiven:
Voor degeen die ervan houdt,
Zou ik denken, om te gnuiven,
Mij laat het Siberisch koud.
'k Kon niet minder erom geven
En ik zweer u, 't is mij goed,
Als ik die mijn hele leven
(Naar wel vast staat) missen moet.
Als ik er nog eens ga-neuzen
(Dat is op z'n minst dubieus)
Heb ik een heel andre keuze,
Minder groot, maar meer precieus.
Onder al die diamanten,
Saamgebracht in Amsterdam,
Ligt de kleinste der briljanten
Van geen halve milligram
Twee-en-vijftig stuks facetten
Zijn daar toch op aangebracht,
Daarvoor steek ik loftrompetten,
Dat vind ik je reinste pracht,
'k Zal zo'n splinter ook niet kopen
Met de zucht naar ijdle tooi,
Maar voor één facet sta 'k open,
Zulk kunstvakwerk vind ik mooi.
Een van onze stadgenoten
Speelde 't klaar, en in de krant
Wil ik daarvoor 't hoofd ontbloten,
Dat is inderdaad.briljant.
Langzaam-aan.actie
in Engeland uitgesteld
De Britse minister van Arbeid, Isaacs,
heeft gisteren in het parlement meege
deeld, dat de spoormannen besloten heb
ben hun „langzaam-aan" actie op te schor
ten. De actie had Zondag te middernacht
zullen beginnen.
Isaacs deelde mede, dat hij alle bevoegd
heden die het parlement hem had gegeven,
zou gebruiken om partijen te helpen tot
een regeling te komen. Hij had het vak-
bondsbestuur doen weten, dat de diensten
van zijn departement niet zouden worden
verleend zolang het spoorwegpersoneel bij
zijn besluit bleef om Zondag in langzaam-
aan-staking te gaan. Van zijn kant had het
vakbondsbestuur thans meegedeeld, dat
het alles zou doen om tot overeenstemming
te komen.
Ondanks het feit dat de nationale unie
van Britse spoorwegarbeiders officieel
heeft besloten de langzaam-aan-stakïng
op te schorten dreigt op Maandag een niet-
officiële langzaam-aan-staking uit te
breken. Ook bestaat er kans, dat een ge
deelte der spoorwegarbeiders in de loop
van de maand toch besluit tot staking over
te gaan.
Twee honderd en vijftig lederj van de
unie van spoorwegarbeiders die werkzaam
zijn in een der Westelijke voorsteden van
Londen, hebben gisteravond, na het ver
nemen van het besluit der unie om de
langzaam-aan-staking op te schorten, na
melijk besloten, deze toch uit te voeren.
In Arnhem is gistermiddag de Europese Beeldhouwkunsttentoonstelling Sonsbeek
1049" officieel door de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen prof. dr.
F. J. Th. Rutten geopend. Foto: Tijdens de rondgang over de tentoonstelling v.l.n.r.
de heren Jean Rivière (ambassadeur van Frankrijk), Hildo Krop, beeldhouwer,
■minister Rutten en de Belgische ambassadeur E. Graeffe bij een beeld van Rodin,
„Johannes de Doper".
Het woord is aan
Schopenhauer:
Iemands vrije tijd is zoveel waard
als hijzelf.
Mao Tse Ttfsng legt zijn
kaarten op tafel
China zal zich aan de zijde
van de Sovjet-Unie scharen
De leider der Chinese communisten, Mao
Tse Toeng heeft gisteren openlijk bekend
gemaakt dat China zich zal scharen aan
de zijde van de Sovjet-Unie en dat het
bezig is aan de vorming van een volksde-
mocratische dictatuur. In de verklaring die
hU te Peking aflegde cn die door de radio
verspreid werd, beweerde hij dat er geen
middenweg bestaat tussen imperialisme en
socialisme.
„Het volk van China moet nu kiezen aan
welke zijde het zich zal scharen. Er zullen
geen uitzonderingen gemaakt worden
want een middenweg is niet mogelijk. Het
streven van de Chinezen is er op gericht",
zei hij, „samen te werken in een internatio
naal front waarin de Sovjets de voorposten
bezetten".
„Het is een kinderlijke gedachte dat de
Chinezen het niet zouden kunnen zonder
de hulp van de kapitalistische landen. Na
tuurlijk zijn de Chinezen bereid handel te
drijven met het Westen, maar deze landen
zullen alleen geld lenen aan China op ge
wone voorwaarden omdat het Westen in
terest nodig heeft om een eigen crisis te
kunnen bestrijden. Dit betekent dus geen
hulpverlening", zei hij.
Mao deelde mede dat het eerste doel van
de regering zal zijn de landgenoten te for
meren tot een eensgezind front onder
volksdemocratische leiding, die zal berusten
bij de arbeidende klassen in nauwe samen
werking met de boeren.
Als antwoord op aanvallen van de tegen
partij dat de communisten er op uit zouden
zijn een dictatuur te vestigen zeide Mao:
„Juist mijne heren. Ge spreekt het rechte
woord. Het volk van China dat door jaren
lange ervaring wijs is geworden heeft ons
verzocht een volksdemocratische dictatuur
in te stellen, dat wil zeggen de reactionaire
elementen verdrijven en een kans te geven
aan het volk". (U.P.).
Dimitrof ernstig ziek
Volgens een speciaal communiqué van
het hoofdbestuur der Bulgaarse commu
nistische partij is de toestand van de Bul
gaarse minister-president, Georgi Dimi-
trof, die reeds enige tijd ziek in de Sovjet-
Unie ligt, de laatste twee dagen verergerd.
Begrotingsjaar in de V.S.
leverde groot tekort op
De Amerikaanse minister van financiën,
John W. Snyder, heeft Vrijdag medege
deeld, dat het begrotingsjaar 1949 voor de
V.S. eindigde met een tekort van
1.711.440.047 dollar.
Uit de slotcijfers van het op 30 Juni ge-
eindigde begrotingsjaar blijkt, dat de uit
gaven stegen tot het recordcijfer in vredes
tijd van 40.057.107.857 dollar, waarbij dan
rekening gehouden is met alle uitgaven
voor hulpverlening aan het buitenland. De
inkomsten daalden tot het laagste punt
sedert vijf jaren, namelijk 38.345.667.810
dollar.
Het tekort was bijna drie keer zo groot
als president Truman in Januari ver
wachtte. Voor het eerst sedert drie jaren
heeft de regering meer uitgegeven dan
ontvangen. Het vorige begrotingsjaar gaf
een overschot van 8.419.000.000 dollar. Dit
jaar waren de uitgaven groter en de in
komsten kleiner als gevolg van lagere be
lastingen en minder grote activiteit in het
bedrijfsleven.
VLIEGRAMP IN AUSTRALIë.
Een Douglas „DC 3"-vliegtuig is kort na
het opstijgen van een vliegveld te Perth,
neergestort. Het toestel vloog in brand en
ale 18 inzittenden kwamen door verbran
ding om het leven. Het vliegtuig had een
uit vier koppen bestaande bemanning aan
boord. De 14 andere slachtoffers waren
passagiers.
openbare mening. Wij zijn er, zoals ik als
motto in mijn boekje „Het Dagblad" heb
gezegd: om de mensen te helpen. Het is
ons gegeven dit in vrijheid te doen. Als wij
onze eigen tekortkomingen erkennen
moeten wij de handen ineenslaan en er
zelf in voorzien. Wij moeten er geen buiten
staanders bijhalen. Die kennen de mogelijk
heden van dat terrein niet. Het is immers
ook ons terrein en niet het hunne. Wij
kunnen het zelf wel.
R. P.
Een overzicht van een deel der gecombi
neerde vloten van de landen der Westerse
Unie, die op het ogenblik grote gezamen
lijke manoeuvres houden, te Mounts Bay.
(Telefoto).
GESTAAKTE ROMANTIEK.
De gondeliers van Venetië zijn in sta
king gegaan uit protest tegen de lage prij
zen, die door de eigenaars van motorboten
worden berekend. Zij trokken door de
stad met spandoeken, waarop aan buiten
landse toeristen werd verzocht de actie
der gondeliers te steunen.
DUITSE MARINE-DOKKEN
OPGEBLAZEN.
Gisteren zijn te Bremerhaven twee der
drie grootste droogdokken, die bij de Duit
se marine in gebmik waren, opgeblazen.
Ook het derde dok zal binnenkort worden
vernietigd.
Drie andere dokken zijn zes maanden ge
leden vernietigd. De vernietiging der dok
ken is geschied op last van het Britse mili
taire bestuur in Duitsland.
Minister Van Maarseveen
Vrijdagmiddag arriveerde op Schiphol
de Constellation, die minister Van Maarse
veen van zijn eerste reis naar Indonesië
terugbracht in het vaderland.
„Ik heb tot mijn grote vreugde overal in
Indonesië een gezond optimisme aangetrof
fen", aldus zei de minister.
„Overal heeft men thans de indruk op
weg te zijn naar de definitieve oplossing
van het Indonesische probleem. Ik heb
gedurende mijn tiendaags bezoek contact
gehad met velerlei instanties, in de eerste
plaats natuurlijk met de Hoge Vertegen
woordiger van de Kroon en met de voor
lopige federale regering, voorts met de
gedelegeerde van de Hoge Vertegenwoordi
ger van de Kroon in de verschillende deel
staten, die tot dit doel naar Batavia -jvaren
gekomen. Verder met het algemeen hoofd-
Toestand op Java
nog niet verbeterd
BATAVIA, (Aneta). In het officieel
weekoverzicht van de toestand in Indone
sië wordt gezegd, dat de toestand op Java
niet belangrijk veranderd is sedert de vo
rige week. De onveiligheid in sommige ge
bieden draagt een zorgwekkend karakter.
Ook op Sumatra is de toestand weinig ver
anderd. De tendenz van consolidatie en
langzame vooruitgang, vooral op econo
misch terrein, bleef in een aantal gebieden
gehandhaafd. Elders laat de veiligheid te
wensen over. In Midden-Ja va is de gueril-
la-activiteit in de omgeving van Poerwo-
dadi toegenomen, waarbij een aantal be
stuursambtenaren slachtoffer werd. Het is
verheugend, dat de dessabesturen en
Loerahs grote medewerking verlenen voor
de onderdrukking der terreur. Ook in het
Zuidelijk deel van de residentie Semarang
is de toestand niet bevredigend. Een bende
van 600 man viel een politiepost Van 15
leden aan. De bendeleden droegen rode
baadjes en hadden een vlag met sikkel en
hamer bij zich. De aanval werd afgesla
gen, waarbij gevoelige verliezen werden
toegebracht. In het Solose kwamen tal
rijke botsingen tussen de Nederlanders en
goedgewapende guerilla's voor. In de stad
zelf was het onrustig en waren er nog
steeds nachtelijke beschietingen. De eco
nomische toestand was, waar de veiligheid
gehandhaafd bleef, niet onbevredigend.
In Oost-Java bleef de economische toe
stand zich gunstig ontwikkelen. Guerilla's
brengen echter vooral in gebieden, waar
reeds lang grote moeilijkheden zijn, aan
zienlijke schade toe aan het te velde staan
de suikerriet. Rondom Malang, Pasoeroean
en Probolinggo is de toestand iets verbe
terd. Door krachtige patrouillegang werden
gevoelige verliezen aan de strijdgroepen
toegebracht.
In geheel Sumatra zetten Nederlandse
strijdkrachten de intensieve patrouillegang
voort. De rubberuitvoer- uit Djambi is
thans in volle gar.g en wanneer voldoende
scheepsruimte aanwezig is, wordt een uit
voer van ongeveer 3.000 ton verwacht. In
het Padangse wordt hard gewerkt aan-het
herstel van wegen en bruggen.
kwartier en verschillende legeronderdelen,
met vice-admiraal Pinke, met de leden van
de B.F.O., in het bijzonder de vertegen
woordigers van Sumatra Mansoer, Abdoel-
malik en Abbas, met republikeinse leiders,
waarvan er enige bij mijn afscheid op hét
vliegveld aanwezig waren, met kerkelijke
autoriteiten en vertegenwoordigers van on
dernemersorganisaties. Dit alles was voor
mij uiterst instructief".
Op een desbetreffende vraag verklaarde
de minister, dat naar zijn vaste vertrou
wen de republikeinse leiders alles zullen
doen wat in hun vermogen is om een op
lossing van het probleem te bespoedigen
en de Rondetafel-conferentie te doen be
ginnen op 1 Augustus.
Gevraagd of de vertegenwoordigers
van Sumatra zullen deelnemen aan het
inter-Indonesisch overleg in Djokja ant
woordde de minister: „Natuurlijk hebben
wij hierover met elkaar gesproken. Het
ligt echter niet op mijn weg hierover mede
delingen te doen".
De minister prees ten zeerste de houding
van onze troepen. „Natuurlijk willen zij
het er allen levend afbrengen, maar, zoals
een aalmoezenier mij zeide, is er bij hen
nooit enige aarzeling, wanneer zij op pa
trouille moeten gaan".'
Ter begroeting waren onder andere op
het vliegveld aanwezig de ministers Drees,
Götzen en Spitzen.
WAARNEMERS BESCHOTEN.
Bij de ontruiming van Djokja door de
Nederlandse troepen is een jeep van de
UNO met twee militaire waarnemers, die
achter de Nederlandse troepen aanreed,
door een bende met een mitrailleur be
schoten. De beschieting geschiedde om
14.00 uur in de middag. De waarnemers
werden niet getroffen.
OVERWEGEND ZONNIG WEER
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Zater
dagavond tot Zondagavond, opge
maakt te 10 uur:
Droog en overwegend zonnig weer.
Meest zwakke wind hoofdzakelijk uit
richtingen tussen Noord en West.
Vooral in het binnenland iets warmer
dan vandaag.
3 Juli:
Zon op 4.25 uur. onder 21.02 urn-
Maan op 13.12 uur. onder 0.15 uur
fEerste kwartier)
4 Juli:
Zon op4.26 uur .onder 21.02 uur
Maan op 14.38 uur. onder 0.27 uur
Hoogwatertyden:
Zaterdag 2 Juli: 7.52—20.23 uur.
Zondag 3 Juli: 8.51—21.20 uur.
Maandag 4 Juli: 9.50—22.22 uur.
Laagwatertyden:
Zaterdag 2 Juli: 2.42—15.02 uur.
Zondag 3 Juli: 3.29—15.50 uur
Maandag 4 Juli: 4.16—16.41 uur