c
J
Federalisten bieden hun ontwerp van
Indonesische staatsregeling aan
Britse regering in conflict met de Nationale
Raad van het Havenbedrijf
Engeland en Canada verzochten
inlichtingen over het fabricage-procédé
Dond-rclag 21 Juli 1949
3
Inter-Indonesische conferentie:
Djokjakarta (Anela) In zijn rede
voering bij gelegenheid van de opening
'der inter-Indonesische conferentie onder
streepte de minister-president der repu
bliek, Iiatta, het belang der eenheid. „Het
is niet belangrijk, of een of twee delegaties
naar Den Haag gaan, belangrijk is het we
derzijds begrip. Het is niet mogelijk, alle
problemen in een week tijds op te lossen,
het inter-Indonesische gesprek zal ook in
Den Haag door dagelijks overleg worden
voortgezet. Het belangrijkste is, dat wij
thans samenwerken om de souvereiniteit
te ontvangen".
Sultan Hamid, die na Hatta een rede
hield, noemde de inter-Indonesische con
ferentie een grote gebeurtenis en zeide, dat
zijn dankbaarheid daarvoor niet onder
woorden is te brengen. „Wij gaan", zeide
hij, „nu een nieuwe fase in, wij gaan nu
schouder aan schouder voorwaarts schrij
den. Misschien zijn er meningsverschillen,
doch in beginsel zijn wij het eens, de kloof
is overbrugd". Hij noemde het belangrijk
ste punt ter bespreking de vorm der eerste
regering.
Tenslotte werd het woord gevoerd door
president Soekarno, die de conferentie:
„Een historisch ogenblik, waarop voor
eeuwen zal worden beslist over het lot van
Indonesië" noemde. Hij zeide: „Wij hebben
hetzelfde doel, namelijk de vrijheid van
geheel Indonesië onder één vlag de rood
witte vlag. Laten wij niet in moeilijkheden
geraken door te veel aandacht te besteden
aan ondergeschikte kwesties".
Soekarno citeerde de woorden van
Douwes Dekker: „Aan geen berg stoot zich
de voet, 't is de kiezel die struikelen doet".
De vergadering, die geopend was met
het zingen van „Indonesia raya", werd be
sloten met een volksdéfilé, dat ook dooi
de te Djokja vertoevende leden der UNO-
commissie werd gadegeslagen.
Ontworpen staatsregeling
De conceptie van de B.F.O. voor een
voorlopige staatsregeling voor Indonesië
voorziet in een procedure voor de tot
standkoming van een federale regering,
die de souvereiniteit kan overnemen en
als eerste regering van de Verenigde Sta
ten van Indonesië kan optreden, aldus
verneemt de thans in Djokja vertoevende
politieke correspondent van Aneta uit be
trouwbare bron. Volgens het ontwerp van
de B.F.O., dat op de inter-Indonesische
conferentie ter sprake zal worden gebracht,
zullen de organen van de V.S.I. zijn:
1) Een president, gekozen door gemachr
tigden van de regeringen uit de gebieden
die tezamen de V.S.I. vormen en -die een
constitutioneel staatshoofd bezitten.
2) De ministers verdeeld in een kern
kabinet en ministers, die uitsluitend de
partementshoofden zijn. Drie of vijf leden
van het kernkabinet zullen benoemd wor
den door de president op voordracht van
de regeringen en gebieden die de V.S.I.
vormen, andere ministers worden door de
president benoemd op voordracht van het
kernkabinet. De ministers zijn verantwoor
delijk tegenover de senaat en de volksver
tegenwoordiging. De senaat, bestaande uit
vertegenwoordigers van zelfstandige staat
kundige eenheden, kan niet ontbonden!
worden.
Ten aanzien van de volksvertegenwoor
diging verneemt Aneta's politieke corres
pondent, dat deze zal worden samenge
steld in verband met het zielenaantal van
de samenstellende staatkundige eenheden
met inachtneming van het artikel van het
Van Royen-Roem-accoord, dat de repu
bliek een derde van het zetelaantal toe
kent. Ieder deelgebied zal minstens twee
en hoogstens tien afgevaardigden mogen
hebben.
De volksvertegenwoordiging dient ten
spoedigste vervangèn te' worden door een
gekozen Huis van Afgevaardigden, dat te
zamen met de senaat de Constituante zal
vormen.
Onmiddellijk na de overdracht van.de
souvereiniteit dient de regering maatre
gelen te treffen voor algemene verkie
zingen voor het Huis van Afgevaardigden.
Ten aanzien van de federale opbouw zegt
de conceptie, dat in afwachting van de vol
tooiing van de federale opbouw uit onder
ling gelijkwaardige, gelijkberechtigde ne
gara's, de thans bestaande negara's en
staatkundige eenheden in beginsel gelijk
gerechtigd zijn. De regering heeft het op
pergezag over de federale strijdkrachten
en het benoemingsrecht van officieren, de
negara's hebben geen eigen strijdkrachten.
Syrisch-lsraelische
wapenstilstand gesloten
Aan de Syrisch-lsraelische grens werd
"Woensdag in een tent in het niemandsland
in Noord-Galilea, dat tussen door Israëli
sche en Syrische troepen bezet gebied is
gelegen, een wapenstilstand tussen Israel
en Syrië gesloten. Hiermede is een periode
van onderhandelingen afgesloten, welke in
April van dit jaar was begonnen.
De ondertekening vond plaats tijdens een
korte plechtigheid, waarop beide landen
door hun delegaties waren vertegenwoor
digd.
De organisatie der UNO was vertegen
woordigd door generaal William E. Riley
en diens politieke adviseur Henry Vigier.
In de gesloten wapenstilstandsovereen
komst wordt bepaald, dat de ten Westen
van de internationale grens van Palestina
gelegen Syrische troepen zullen worden
teruggetrokken en dat het bezette gebied
zal worden gedemilitairiseerd. Een ge
mengde wapenstilstandscommissie zal rege
lingen treffen voor een uitwisseling van
krijgsgevangenen.
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 21 JULI
Grote Kerk: Orgelbespeling, 3-4 uur.
Frans Halsmuseum: Tentoonstelling M.
Wiegman. Rembrandt: „Johnny Belinda", 18
jaar, 2.00, 4.15, 7.00 en 9.15 uur. Palace: „Pi-
nocchio", alle leeft., 2.00, 4.15, 7.00 en 9.15 uur.
Luxor: „Gifhandel in Shanghai", 14 jaar, 2.00,
4.15, 7.00 en 9.15 uur. Frans Hals: „Blue
Skies", 14 jaar, 2.30, 7.00 en 9.15 uur. City:
„Vliegende forten", 14 jaar, 2.15. 4.30, 7.00 en
9.15 uur. Spaame: „Ruiters in het rood". 14
jaar, 7.00 en 9.15 uur. „Shep de mensenred
der", aiie leeft., 2.30 uur.
VRIJDAG 22 JULI
Frans Halsmuseum: Tentoonstelling M.
Wiegman. Bioscopen: middag- en avondvoor
stellingen.
De wetgevende macht-zal worden uitge
oefend door de regering samen met het
parlement, waarbij zowel de regering als
de senaat en volksvertegenwoordiging het
recht van initiatief hebben. De volksver
tegenwoordiging heeft wel, de senaat niet
het recht van amendement.
In het ontwerp wordt voorts de finan
ciële verhouding tussen de V.S.I. en nega
ra's behandeld. Het zegt verder, dat de
federale regering aanstonds voorzieningen
moet treffen voor een Indonesische verte
genwoordiging in Nederland door hoge
commissarissen. Het voorziet voorts in de
erkenning van godsdienstvrijheid en merkt
dat de voorlopige staatsregeling een
bepaling moet bevatten, dat de bevolking
van de onderscheiden gebieden in Indo
nesië de gelegenheid tot zelfbeschikking
langs democratische weg zal hebben, ten
einde de plaats van haar gebied te kun
nen bepalen in negara's welke tezamen de
V.S.I. vormen, dan wel in de V.S.I. zelf.
In de plenaire vergadering van de inter-
Indonesische conferentie van Woensdag
middag werd een uitvoerig B.F.O.-ontwerp,
dat het bovenstaande behelst, aangeboden.
Kans op hervatting van
Marshall-hulp aan Indonesië
Washington 20 Juli (ANP Aneta)
Ambtenaren van de Marshall-administra
tie hebben vandaag aan de diplomatieke
correspondent van Aneta verzekerd, dat
er geen grond van waarheid ligt in het be
richt van een persagentschap, dat de Mar
shallhulp aan Indonesië hervat is. Dit be
richt is mogelijk ontstaan door het feit,
dat hetgeen ook te Washington geen
geheim was de mogelijkheid van her-*
vatting van de Marshallhulp in de naaste
toekomst de laatste weken door Neder
landse en Amerikaanse ambtenaren be
sproken is. Aneta vernam uit welingelichte
kringen, dat deze besprekingen in een gun
stige atmosfeer gevoerd worden, maar dat
de Amerikaanse regering nog steeds defi
nitieve besluiten in dit opzicht moet ne
men. In deze kringen is men van mening,
dat Washington de laatste tijd gunstiger
gestemd is geworden ten aanzien van op
heffing van het verbod van Marshallhulp
voor Indonesië en er is dan ook reden voor
optimisme ten aanzien van de mogelijkheid
tot hervatting van de hulp. Een dergelijk
besluit zal, wanneer het daartoe mocht ko
men, waarschijnlijk op even korte termijn
bekend gemaakt worden als dat ten aan
zien van de opschorting in December. Nie
mand met een verantwoordelijke positie
te Washington wil echter gissingen maken
of een dergelijk besluit binnen enkele da
gen of pas over verscheidene weken te
verwachten is.
Den Haag stelt vast:
„Staken van het vuren moet
Haagse conferentie voorafgaan"
's-Gravenhage, 20 Juli (ANP). Van
republikeinse zijde is de suggestie gepu
bliceerd, dat de Ron.de-Tafelconferentie
kan aanvangen, ook indien de modaliteiten
van de uitvoering van het „staken van het
vuren" nog niet zouden zijn vastgesteld,
wellicht zelfs voor de overeenstemming
over het staken van het vuren bereikt zou
zijn.
Bij informatie of dit standpunt in Den
Haag gedeeld kan worden verklaarde een
woordvoerder van het ministerie van Over
zeese Gebiedsdelen tegenover het ANP:
Jk kan mij niet voorstellen, dat de Neder
landse regering bereid is aan de Ronde-
Tafelconferentie deel te nemen, alvorens
de order tot het staken van het vuren is
uitgevaardigd en zij de zekerheid heeft,
dat dit bevel in belangrijke mate geëffec
tueerd zal zijn. Om het woord van minister
Van Maarseveen tijdens diens verblijf in
Indonesië te herhalen: „men kan niet con
fereren en schieten tegelijk".
Anti-kerkelijke maatregelen
in Joegoslavië
Volgens de Weense correspondent van
het Britse blad Daily Telegraph wijzen
berichten uit Joegoslavië erop, dat in dit
land nieuwe maatregelen tegen de kerk
worden genomen.
Zo wordt uit Kroatië gemeld, dat alle
roomskatholieke priesters, die ervan ver
dacht worden te grote invloed in hun paro
chies te hebben, gearresteerd en wegge
voerd zijn.
Aan alle manschappen van het Joego
slavische leger zou verboden zijn om gods
dienstoefeningen bij te wonen en officieren
zouden zich moeten verplichten om hun
kinderen niet te laten dopen. Voorts zou
den zware belastingen zijn geheven op het
laten dopen en aannemen van kinderen
en op de kerkelijke inzegening van het
huwelijk.
Industrialisatie in Overijsel:
waar en hoe
De Provinciale Planologische Dienst in
Overijssel, welke in 1947 werd opgericht
en sindsdien in stilte heeft gewerkt, is thans
met concrete plannen voor de dag gekomen.
De directeur van de dienst, ir. E. Kraayen-
hagen, heeft als zijn mening te kennen ge
geven, dat ook Overijssel sterk verder moet
industrialiseren om de toekomstige bevol
king een redelijk bestaan te kunnen ver
schaffen. Deze industrialisatie in een rand-
provincie als Overijssel zal zijns inziens
gestimuleerd worden door het algemeen
groeiende besef, dat men niet door kan
gaan vrijwel alle industrie in het Westen
des lands te concentreren.
Wat Overijssel betreft: voor de industrie
vestiging is een plan nodig, dat aangeeft,
waar en op welke wijze de beschikbare
krachten moeten worden gebezigd. Op het
„waar" heeft de Planologische Dienst thans
in zijn eerstg rapport („Urgentieplan voor
ijp inrfiictTioupïïtiaitKT in OwriiccoVM uit-
de industrievestiging in Overijssel")
gebreid antwoord gegeven.
Vijf grote centra.
De Planologische Dienst heeft er in dit
rapport, dat, aanvaard door Gedeputeerde
Staten en goedgekeurd door de Kroon,
geldingskracht als facet-streekplan zal krij
gen, de voorkeur aan gegeven om naast
de vijf grotere plaatsen in Overijssel (Al
melo, Hengelo. Enschede, Deventer en
Zwolle, waar thans werken in uitvoering
zijn die millioenen kosten) een beperkt
aantal kleinere gemeenten voor industrie
vestiging aan te wijzen. Behalve in de vijf
grote centra zal dan ook verder nog in
Kampen en Steenwijk de industrie-uitbrei
ding met alle ter beschikking staande mid
delen worden bevorderd.
Na deze zeven, wat industrie betreft te
bevoorrechten centra, noemt het rapport
een aantal gemeenten, waar iedere indu
strievestiging en uitbreiding moet worden
bevorderd met midclelen, welke in een
juiste verhouding staan tot de bevolkings
grootte van het streekgebied, dat door het
betrokken centrum zal worden ontsloten.
In deze tweede groep zijn ingedeeld:
Dedemsvaart, Goor, Hardenberg, Olden-%
zaal, Raalte, Rijssen en Vroomshoop. Ver
der noemt het rapport nog een aantal ge
meenten waar industrievestiging kan wor
den toegestaan, maar waar ze zeker niet
gestimuleerd, zal worden.
Bij de indeling der gemeenten werd ook
rekening gehouden met de afstanden tus
sen de industriekernen. Zo dient er bij
voorbeeld voor gewaakt te worden, dat in
geen gemeente industrievestiging wordt
bevorderd, die arbeidskrachten aan huidige
bedrijven in aangrenzende kernen onttrekt.
De indeling der gemeenten is voor een be
langrijk deel geschied op grond van de om
vang der maatregelen, welke genomen
moeten worden ter bevordering van de in
dustrievestiging. Aan bestaande bedrijven
wordt niets in de weg gelegd; deze kunnen
zich blijven ontplooien. Ook „grondstof
gebonden" industrie (landbouwindustrie,
zout-, olie-industrie) valt buiten de in
deling.
Op het ogenblik heeft de provincie onge
veer 650.000 inwoners. Deskundigen ver
wachten dat in 1970 op 770.000800.000
inwoners moet worden gerekend.
Naar het rapport meedeelt zal het groot
ste deel van de toekomstige „beroepsbevol
king" in de industrie emplooi moeten vin
den, aangezien de oppervlakte woeste grond
zo gering is, dat hierdoor vrijwel geen op
neming in de agrarische productie meer
mogelijk is. Indien inderdaad aan de toe
komstige bevolking van Overijssel vol
doende werkgelegenheid zal worden ge
boden, dan zullen per jaar gemiddeld
2000 a 2500 man meer emplooi in de indu
strie moeten vinden. Ruim 400 hectare
industrieterrein zal nodig zijn tot 1970 voor
de industrievestiging in deze provincie; voor
de woningbouw zal tot dat jaar 2500 hec
tare aan cultuurgrond worden onttrokken.
Los van de E.V.C.
De afdeling Rotterdam van de Algemene
Nederlandse Bond van Zeevarenden heeft
besloten met de EVC te breken, omdat,
naar het afdelingsbestuur heeft medege
deeld, ..de politiek der EVC steeds commu-
nistischer wordt".
De rijtoer door Haarlem. Overal langs de route werden de Koningin en Prins
Bemhard, zoals hier voor de Schouwburg op het Wilsonsplein, luide toegejuicht.
Londense Havenstaking
dat het ultimatum, ware het doorgegaan,
tot een complete staking zou hebben geleid
niet alleen, maar dat de staking daardoor
zou zijn overgeslagen naar de overige Brit
se havens.
Bovendien kunnen alleen regering en
parlement beslissen over een verandering
van de status der havenarbeiders.
De 9 Muzen
(Van onze correspondent te Londen)
Van enige verbetering in de toestand in
het Londense havenbedrijf is nog niets te
bespeuren. Het schijnt dat alle partijen
„pas op de plaats rust" maken. Het is be
grijpelijk dat de Nationale Raad voor
Havenarbeid, het collectieve orgaan der
werkgevers, dat de tewerkstelling centraal
regelt, ongeduldig begint te worden.
Het is nu tot een openlijke botsing ge
komen tussen de Raad voor Havenarbeid
en de regering. Doordat er van overheids-
zijde practisch niets gebeurde, ondanks
de afkondiging van de noodtoestand en het
gebruik van troepen, welke blijkens het
verleden ook zonder noodtoestand hadden
kunnen worden ingeschakeld, heeft de ge
noemde raad de zaak zelf in handen ge
nomen, door Dinsdagavpnd een ultimatum
te stellen, dat inhield, dat het hele systeem,
dat de arbeiders werk en loon verzekert,
zal worden opgeschort, indien zij niet
Woensdagochtend om kwart voor acht het
werk zouden hervatten.
Volgens de regering was deze zet echter
hoogst ontactisch. Bovendien ging de raad
buiten haar boekje en heeft ze door dit
alles de dingen alleen maar verergerd. De
raad is echter van oordeel, dat zij zelf
standig kan handelen buiten het nood-
comité van vijf om, dat namens de rege
ring op het ogenblik verantwoordelijk is
voor de haven.
De regering betwist dit echter en heeft
gisterochtend om kwart voor een op dra
matische wijze het communiqué van de
raad voor havenarbeid, waarin de arbei
ders bedreigd werden met terugkeer naar
methoden van individuele aanwerving
door de werkgevers, doorkruist met een
ander communiqué. De regering is het vol
komen eens met de raad; dat de arbeiders
het werk dienen te hervatten, doch zij stelt
uitdrukkelijk vast, dat er niet over gedacht
wordt om het goed gebleken arbeidssys- hoe de2e organisatie zich in de loop der
teem in het havenbedrijf ongedaan te tijden ontwikkelde tot een semi-officieel
Initiatief. Het bestuur van de Johan Wa-
genaarstichting heeft op voorstel van Wil
lem van Otterloo zes Nederlandse compo
nisten uitgenodigd, een korte compositie te
schrijven. Willem van Otterloo heeft op zich
genomen deze composities in de loop van het
volgend seizoen door het Residentie-orkest
voor de eerste maal te doen uitvoeren.
Teneinde de uitvoering van dit initiatief
mogelijk te maken heeft het bestuur beslo
ten aan elk der componisten een bedrag van
vijfhonderd gulden ter beschikking te stel
len. De op voorstel van Van Otterloo uitge
nodigde componisten zijn: Hendrik Andries-
sen, Henk Badings, Rudolf Escher. Hans
Henkemans, Karei Mengelberg en Alexander
Voormolen.
Rode Kruis in Indonesië
moet bezuinigen
Vooral bezwaren tegen
bezoldiging bestuursleden
De begroting van het Nederlandse Rode
Kruis, afdeling Indonesië, wordt terugge
bracht van 47 millioen op 15 millioen gul
den", aldus heeft de secretaris van Staat
voor Gezondheid dr. Karamoy le Batavia
j dezer dagen medegedeeld Hij zette uiteen,
maken. Het ultimatum werd op deze ma
nier dus een slag in de lucht.
Het incident tussen raad en regering
heeft overigens duidelijk aan het licht ge
bracht dat de onderlinge eenheid tussen
de autoriteiten zoek is. Dit is natuurlijk
orgaan, dat met regeringsgelden werkend
nochtans voorzover het zijn twee taken
de medische en sociale betrof, niet on
der controle stond van de departementen
van Sociale Zaken en Gezondheid. Met
nadruk wees dr. Karamoy op het essen-
i „ari rtieel verschil, dat bestaat tussen een Rode
koien op de molen van de stakingsleiders Krujs_ welks leiding uit honoraire leden
bestaat, en het Nederlandse Rode Kruis,
afdeling Indonesië,dat bezoldigde be-
Wij hebben ons gistermiddag vooiJ de rij-
I toer van de Koningin gepijnigd gevoeld
I door één van de naarste herinneringen uit
onze kinderjaren. Want terwijl wij op het
trottoir van Haarlems drukste winkelstraat
stonden te wachten op haar voor wie de
vlaggen uithingen, kwam er voor ons langs
een kapitein gewandeld die het bevel
voerde over de soldaten die een cordon
langs de weg vormden. Niet dat wij iets
tegen kapiteins in het algemeen hebben
want hun sierlijke battle-dresses met glin
sterende sterren laten nooit na ons ontzag
in te boezemen, vooral wanneer zij, zoals
deze, een stokje onder de arm meevoeren.
Deze kapitein dan onderbrak zijn kwieke
stap plotseling voor een soldaat die tegen
over ons stond en een geweer omklemde.
Hij monsterde hem enige tijd en ving toen
onverhoeds aan, met beide handen aan de
baret van de dienstplichtige te sjorren.
Ons, wier enige militaire ervaring bestaat
uit drie maanden een pak dragen waarop
een goedwillende Canadees drie sergeants
strepen had geplakt en die continu onze
meerderen tot wanhoop brachten wanneer
wij hen begroetten door hoffelijk het petje
van onze kruin te lichten, was aan deze
baret niets opgevallen. Hij stond keurig
midden op het hoofd van de soldaat en
had daarmede al onze goedkeuring ver
diend. Niet die van de kapitein echter. Hij
rukte de pet eens links en hij rukte de pet
eens rechts. Hij schoof hem wat links om
hoog en hij schoof hem wat rechts omhoog.
Hij sjorde eens met beide handen naar be
neden en toen weer met beide handen naar
boven. Hij ging daarop drie passen achter
uit, bekeek het resultaat van zijn handelen
met critische blik en begon toen weer aan
het hoofddeksel te friemelen.
De soldaat bleef bij dat alles onbeweeg
lijk staan. Alleen zijn hoofd moest bij deze
krachtige manipulaties de keus doen tus
sen buigen en barsten en gaf dus bij wijlen
schokkerig mee. Voorts werd het zeer
rood, want overal om hem heen stonden
mensen die al naar gelang van hun mili
taire geaardheid meewarig schudden of
goedkeurend knikten.
Wij willen wel zeggen dat wij tot de mee
warige schudders behoorden. Wij herinne
ren ons namelijk precies van vroeger hoe
een tante bij wie wij eens logeerden op
straat onze kleding opnieuw schikte aleer
zij ons een etablissement binnenvoerde,
waar wij limonade kregen. Ten aanschou-
we van iedereen kamde zij dan onze haren,
zette ons schoolpetje recht, trok ons dasje
omhoog en sjorde onze kniekousjes naar
boven. Voorts snoot zij en dat was de
totale vernedering onze neus.
Hoewel goedaardig van nature, konden
wij daar ontzettend driftig om worden.
Met ons kinder-verstandje redeneerden
wij toen al, dat deze toebereidselen achter
gesloten deuren dienden te worden ge
maakt. Wij mokten daar vaak om.
Gistermiddag hadden wij onze soldaat
ook een vrijbrief tot mokken willen geven.
Omdat wij meenden dat zo er aan de uni
form van een soldaat iets geschikt moet
worden, dat beter in de kazerne kan ge
schieden en niet in de laatste minuut op
straat voor Jan en Alleman. Wij geloven
niet dat de Koningin over die baret geval
len zou zijn. En eerlijk gezegd vonden wij
dat die kapitein een beetje op onze tante
leek.
Wij houden nu eenmaal niet zo erg van
tantes in uniform. En wij houden meer van
een soldaat met een baret die drie milli
meter uit de koers staat dan van één, die
met een geweer in zijn knuisten door tante
publiekelijk wordt gedegradeerd tot een
jongetje met een druppel aan zijn neus.
Hoewel wij ons schamen het te beken
nen, werden wij weer een beetje driftig
vooral toen de kapitein ook aan de baret
ten van twee andere soldaten begon te
plukken.
En wij konden pas weer grinniken, toen
een loopjongen naast ons zijn kornuit bij
de schouder pakte en met dodelijk enthou
siasme zei: „Allee Piet, ga mee, we gane
ons spontaan anmelde as vrijwilliger".
Attlee is zeer gebelgd over het eigen
machtig optreden van de raad.
De regering daarentegen is van mening
Geheime atoombombespreking in Washington
Washington, 20 Juli (Reuter). Heden
zijn vooraanstaande Amerikaanse militai
ren, leidende figuren op het gebied van de
atoomenergie en de diplomatie uit het Con
gres in geheime zitting bijeen gekomen
om de betrekkingen met Engeland en Ca
nada in verband met de atoomenergie te
bespreken.
De bespreking, die in het Senaatsgebouw
onder bewaking van gewapende politie
mannen werd gehouden, werd bijgewoond
onder meer door Acheson, de minister van
Buitenlandse Zaken, de minister van de
fensie, Louis Johnson, de Amerikaanse
commissie voor atoomenergie onder leiding
In het park Scheybccck werd aan het Koninklijk Paar tijdens het bezoek aan
Beverwijk, een zanghulde gebracht. De hoge gasten in het park.
van Lilienthal en de gezamenlijke Congres
commissie voor zaken betreffende de
atoomenergie onder leiding van de demo
craat McMahon. -
Minister Acheson bevestigde tijdens een
persconferentie dat de Amerikaanse com
missie voor atoon-energie in geheime zit
ting bijeen was gekomen ter bespreking
van het Brits-Canadese verzoek om be
paalde inlichtingen te ontvangen betref
fende de vervaardiging van de atoombom.
Hij kon geen enkel commentaar geven,
voordat de bijeenkomst was afgelopen.
Acheson verklaarde verder nog dat
slechts het Congres had uit te maken of
er al dan niet iets zou worden medege
deeld omtrent de uiterst geheime bespre
kingen, welke tussen de Verenigde Staten,
Canada en Engeland over de atoombom
worden gevoerd.
De correspondent te Washington van de
„New York Times" Arthur Krock meldt
dat een meerderheid van de leden der
Amerikaanse commissie voor de atoom
energie het Britse verzoek om inlichtingen
betreffende bepaalde bijzonderheden, no
dig voor de vervaardiging van atoombom
men in Engeland, wil inwilligen, waaraan
hij toevoegt dat het Amerikaanse ministe
rie van Buitenlandse Zaken dezelfde me
ning is toegedaan.
Volgens Krock zou het door Canada
ondersteunde Britse verzoek reeds een
jaar geleden door de Amerikaanse com
missie voor atoom-energie zijn ingewilligd,
indien hiertegen geen protesten waren ge
rezen van de zijde der meerderheidsleiders
van het vorige Congres, dat overwegend
republikeins was.
Senator McMahon verklaarde tegenover
de pers, dat er geen definitieve beslissing
was genomen. De Amerikaanse betrekkin
gen met het buitenland in verband met
atoom-energie werden slechts besproken.
Na verloop van tijd zou de conferentie
wederom bijeengeroepen worden.
Canadese bom
Howe, de waarnemende Canadese pre
mier, heeft gisteravond te Ottawa ver
klaard, dat Canada zo nodig een atoombom
kan maken. „Misschien zal de onze niet zo
goed zijn als de Amerikaanse, maar zij zou
niettemin een bom zijn", zo zeide hij.
W. L. B.
stuursleden heeft. „Dit is in strijd met de
internationale Rode Kruis-gedachte", al
dus de secretaris van Staat, die uiteen
zette, dat indertijd onder de drang dei-
omstandigheden het motief gold: „Er moet
gewerkt en geholpen worden, hoe dan ook"
„Dit neemt niet weg, dat thans, nu nor
malere tijden aanbreken, op de duur de
ontstane ongezonde verhouding moet wor
den opgeheven. Ik moet hieraan toevoegen,
dat de uitgegeven bedragen niet in het
moeras gegooid zijn. Ettelijke duizenden
zijn geholpen en er is niets tegen het werk
van het Nederlandse Rode Kruis, afdeling
Indonesië, integendeel Maar wel bestaan
er bezwaren tegen h< financieel beleid",
aldus dr. Karamoy. „Waar onder valse vlag
gevaren wordt, grijpt het departement van
Gezondheid in. Aan de hoge salarissen
dienst een einde gemaakt te worden. Wan
neer met regeringsgelden gewerkt wordt,
dient er ook overheidscontrole te zijn."
Hij sprak als zijn mening uit. dat het
Nederlandse Rode Kruis afd. Indonesië,
dient te worden omgevormd in het toe
komstige Indonesische Rode Kruis on
der de naam Palang Merah Indonesië Fe
deral.
Tegenspraak Rode Kruisbestuur
De voorzitter, de vice-voorzitter en de
secretaris van het Nederlandse Rode Kruis,
afdeling Indonesië, hebben ten aanzien van
het interview met dr. Karamoy het vol
gende medegedeeld:
a. De begroting 1949 bedroeg 36 mil
lioen en is door de regering teruggebracht
tot 14.5 millioen.
b. Het Rode Kruis is een particuliere
vereniging met regeringssubsidie, het
pleegt nauw overleg met de overheids
diensten en onderwerpt zich aan de con
trole van de gouvernementsaccountants
dienst en de Algemene Rekenkamer.
c. Niet duizenden, maar millioener. men
sen per jaar worden geholpen, in 1948 wer
den 4 millioen voedselporties uitgedeeld,
terwijl circa 6 millioen personen medische
behandeling ontvingen.
d. Het Rode Kruisbestuur telt 3 bezol
digde leden, die belast zijn met de leiding
van het. uitvoerende werk, tegenover een
twintigtal honoraire leden. Dat dit in
strijd zou zijn met de gedachte van het In
ternationale Rode Kruis is niet waar.
e. Wij verschillen van mening met dr.
Karamoy, wanneer hij spreekt van „nor
malere tijden" en „ongezondene verhou
dingen" en protesteren ten sterkste te
gen de beschuldiging „onder valse vlag".
f. Alle bezoldigingen van het Rode
Kruis-personeel worden vastgesteld vol
gens de voor ambtenaren geldende bepa
lingen en goedgekeurd door de dienst al
gemene personele zaken. Dit geldt ook
voor alle uitgezondenen uit Nederland.
g. Alle poliklinieken van het Rode Kruis
te Batavia zijn opgericht in overleg met de
plaatselijke gezondheidsdiensten.
h. Naar de in de l^tste alinea door dr.
Karamoy bepleitte omvorming wordt door
het Centraal comité van het Nederlandse
Rode Kruis, afdeling Indonesië, reeds sinds
1947 bewust gestreefd, zodat de overgang
naar het toekomstige onafhankelijke Rode
Kruis zich zal kunnen voltrekken zonder
dat het Rode Kruiswerk er oijrier lijdt.
Bal op de Grote Markt
besloot Haarlems feest
„En tot besluit was er 's avonds op de
Grote Markt een gezellig bal in de open
lucht".
Met die vermelding zou men kunnen
volstaan als dat openluchtbal op de Grote
Markt geen eerbiedwaardige feest-traditie
van eeuwen her was en een van de weinige
gelegenheden bij welke de spreekwoorde
lijke Haarlemse gelijkmoedigheid verwis
seld wordt voor spontaan gejuicli en open
baar gehos. Vooral de jeugd: de rijpere, de
halfrijpe en de nog hardgroene; die oolc
nu weer, lang voor dat de nachtschaduwen
neergedaald waren tussen de plooien van
Lourens Janszoon bronzen habijt, zingend
en stampend bezit genomen had van het
historische marktplein, dat voor een avond,
weer haar plein zou zijn. Men kan zich
voorstellen dat het de eeuwen door precies
zo gegaan is op de hoogtijdagen in Haar
lems Verleden: men' ziet het haast voor
zich: de vrolijk flikkerende vetpotjes langs
de gevels van het oeroude stadhuis en
Hoofdwacht en langs de transen van de
Bavo en daar beneden op het wijde, met
toortsen verlichte plein, de bloem van de
jongelingschap, in fuwelen' wambuis of
Zondagse jak een dansje wagend op de
maat van de vedels der speelmannen, ter
wijl Schout en Schepenen der stad breed
uit glimlachend staan toe te zien. Er is
weinig veranderd sinds die verre tijden.
Edison heeft de gloeilamp uitgevonden,
zodat de vetpotjes verdwijnen konden; de
wambuizen en de keurslijfjes zijn vervan
gen door swingjasjes en „fingertips", maar
de danslust en de hospret en de stamp-
woede. daar is nog niets aan veranderd:
die zijn nog precies even uitbundig en
aanstekelijk als in de dagen onze gepof-
broekte voorvaders. En zo is het dan ook
gisteravond daar op het oude plein weer
uitgedraaid op een algehele verbroedering
en verzustering in zang, dans en jolijt,"
waarbij zelfs cle ouderen zich niet onbe
tuigd lieten. Af en toe stoof er een groepje
weg om even juichend en hossend
een Houtstraatje te pikken of zich de
schorre kelen te smeren met een ijsje of
een vette „rookpaling", maar dan dromden
tegelijk alweer nieuwe horden danslus-
tigen het plein op om de vrijgekomen plaat
sen in te nemen.
Tot laat in de nacht duurde dit vrolijk
bedrijf en al leek het allemaal aanmerkelijk
meer op een massale worstelwedstrijd dan
op ballroom-dancing, de pret was er niet
minder om en wie weet hoeveel tedere
banden daar gisteren weer aangeknoopt
zijn tussen de sportcolbertjes en de swing-
jurken, banden voor-het-leven wellicht,
tot steeds groter bloei van onze Spaarne-
stad.
