c
J
Amerikaanse zakenlieden
kijken weer wat vrolijker
Radio geeft Donderdag
Belastingverlaging en verwezenlijking
der economische linie met Nederland
Tweede dag der kampioenschappen
bracht geen verrassingen
Sport in het kort
PANDA EN DE MEESTER4JITVINDER
Ui
uitgaven
Q Wereldnieuws
Woensdag 17 Xugustus 1949
2
De „milde depressie" wordt overwonnen
(Van onze correspondent te New York).
De gezichten van de Amerikaanse zaken
lui worden weer wat vrolijker, het opti
misme is aan het terugkeren, want indien
de tekenen niet bedriegen, wordt de „milde
depressie" van de laatste negen a twaalf
maanden spoedig overwonnen.
Er zijn verschillende factoren, die een
dergelijk gezichtspunt kunnen ondersteu
nen. Weliswaar is de werkloosheid in het
laatste halfjaar toegenomen met als ge
volg verlies van inkomens maar alles
bijeen blijft de koopkracht, in goed Hol
lands „de ziel van de negotie", op een hoog
peil. In Mei waren de inkomens (doorbe
rekend op jaarbasis) 212 milliard dollar,
hetgeen slechts enkele percenten lager is
dan in de topmaand December 1948.
En hóewei de omzetten van de détail-
handel t.o.v. vorig jaar ook enigermate ge
daald zijn, mag één lichtpunt niet vergeten
worden: doordat de détailhandelprijzèn ge
daald zijn, is het volume groter dan een
jaar geleden, een bemoedigend teken.
Hiermede raken wij vermoedelijk de
kern van het depressievraagstuk. Toen de
kopers hun allereerste behoeften gedekt
hadden in de schaarse jaren '46-'47-'48,
stelden zij verdere aankopen uit, omdat
men in het algemeen de indruk had: de
prijzen zijn hoog en de kwaliteit niet te
best.
Evenwicht
Juist op het moment dat de kópers kies
keurig en terughoudend werden, had de
industrie de in de oorlogsjaren ontstane
achterstallige vraag ingehaald.
De tussenhandel, die zich niet met grote
voorraden wilde laten vangen (in de de
pressie na de eerste wereldoorlog werden
juist daar grote verliezen geleden), redu
ceerde zijn bestellingen aan de industrie en
besloot om eerst de bestaande voorraden
tot een lager niveau terug te brengen. Het
was dus de industrie, die onder druk kwam
te staan en de winstcijfers bevestigen dit.
Een geselecteerde groep van 451 leidende
industrieën maakte in het vierde kwartaal
van 194S een netto winst van 1.098.000.000
dollar. Deze zelfde groep maakte in het
eerste kwartaal van 1949 een winst van
840.000.000 dollar.
Intussen was zoals gezegd dè koopkracht
in handen van het publiek nog zeer aan
zienlijk, maar doordat het publiek op koop
jes ging jagen en goederen van inferieure
kwaliteit liet liggen,, werd de terugkeer
naar industriële concurrentie versterkt en
bespoedigd. Dit uitte zich in lagere prijzen
en betere kwaliteit en het bleek, dat daar
waar het publiek meende dat het weer
„waar voor zijn geld" kreeg, het lang niet
afkerig was om geld te besteden. De terug
houdendheid van de tussenhandel om be
stellingen te plaatsen had tengevolge, dat
het publiek meer kocht dan door de tussen
handel bij. de industrie wérd besteld, de
lopende consumptie met andere woorden
was groter dan de, lopende productie. Dit
proces schijnt nu langzamerhand zodanige
proporties te hebben aangenomen, dat de
tussenhandel hier en daar in dè pakhuizen
lege planken krijgt en nieuwe orders moet
gaan plaatsen, zodat de industriële bedrij
vigheid gaat, oplopen en ëen aantal in de
vérdrukkiiig geraakte gronèstóffenprijzen
zich herstélt.
Weer concurrentie
- Intussen heeft de lichte recessie dit gun
stige - gevolg gehad, dat de concurrentie
zich weer voelbaar heeft gemaakt, waar
mede het kopende publiek in hoge mate
gebaat is. Alles bijeen verwacht men niet
een terugkeer van de bedrijvigheid tot het
hoogste, in de na-oorlogsë periode bereikte,
niveau, maar men realiseert zich wel, dat
deze toestand abnormaal was en zich niet
licht zal herhalen.
Voordat het. hoera-geroep echter alge
meen wordt, moet de staalsituatie in het
oog worden gehouden. Staal is de barometer
voor het Amerikaanse bedrijfsleven en het
is juist de staalproductie, die in de laatste
3 a 4 maanden is teruggelopen van 102 tot
80 procent van de capaciteit. In de laatste
weken steeg de bezetting tot 81 procent,
maar of hier sprake is van een werkelijke
opleving in orders, of dat het niets meer is
geweest dan speculatief inkopen voor voor-
raadvorming, toen er een staking in de
staalindustrie dreigde, is nog niet, te zeggen.
Intussen blijven de twee grootste afne
mers van' de staalindustrie - de automo
bielindustrie en de bouwnijverheid op
volle toeren doordraaien. De ontwikkeling
in deze twee bedrijfstakken in September
en October is van strategisch belang.
Een verdere conjunctuur-stimulerende
factor wordt gevormd door het half-jaar
lijkse economische verslag van president
Truman, waarin deze, zonder er doekjes om
te wikkelen, aankondigde, dat een depressie
eenvoudig niet geduld zou worden en des-
Tanden blank en rein; adem
fris als morgendauw.
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00, 23,00 uur
Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.45
Morgengebed. 8.15"Platen. 9.00 Voor dé-
vrouw. 9.05 Platen. 10.15 Morgendienst.
10.45 Koor. 11.00'Voor zieken. 11.45 Koor.,
12,33 Dausorkest. 13.20 Dunchmüziek. 13.45,
Voor de vrouw. 14.00 Slavische dansen,
Dvorak. 14.40 Voor de vrouw. 15.00 Kamer
orkest'. m. m. v. tenor. 16.00 Bijbellezing.
16.45 Cello. 17.00 Voor de jeugd. 17.30
Lichte muziek. 18.00 Leger-des Heils. 18.15
Voor het platteland. 18.30 Strijdkrachten.
19.15 Orgel. 19.30 Reportage. 19.45 Rege
ringsvoorlichtingsdienst. 20.15 Zingende
schooljeugd, 21.10 Plaatsnamen en hun
geschiedenis. 21.30 Marinierskapel. 22.15
Weekoverzicht. 22.45 Avondwijding. 23.15
Pianoconcert, Schumann.
HILVERSUM II. 414.5 M.
7.00, 3.00, 13.00, 18.00, 20.00, 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Platen. 7.50 Dagopening. 8.15
Platen. 8.55 Voor de vtouw. 9.00 Platen.
10.00 Morgenwijding. 10.15 Platen. 10.50
Voor kleuters. 11.00 Voordracht. 11.15 Lich
te muziek. 12.00 Rhythm. 12.30 Voor het
platteland en Schets. 12.38 Lichte muziek.
13.15 Dansorkest. 14.15 Tuinpraatje. 14.15
Solistenconcert. 15.00 Gevarieerd program
ma. 16.00 Enigma-variaties, Elgar. 16.45
Musette. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Sport,
17.50 Voor de jeugd. 18.15 Sport,, 18.30 Mu
sette. 19.00 Reportage. 19.20 Strijkkwartet
ten. van Haydn en Sjostakowitsj. 20.15
Opera-concert. 21.00 Sam en zijn schat,
luisterspel naar P. G. Wodeho.use. 22.10
Gevarieerd programma. 23.15 Engelse mo
derne componisten.
noods met openbare middelen (publieke
werken) zou worden bestreden.
Werkloosheid
In feite wordt hiermede thans reeds een
aanvang gemaakt. In een elftal gebieden
in de V. S., waai' de werkloosheid het
hardst heeft toegeslagen (12 procent of
meer) zal federaal geld gepompt worden.
Regeringsbureaux, die regelmatig grote or
ders bij het bedrijfsleven plaatsen, hebben
instructies ontvangen om hun orders te
dirigeren naar de getroffen gebieden.
Resumerend kan gezégd worden, dat de
dalende tendens in de conjunctuur groten
deels tot staan is gebracht. De conjunctuur-
lijn heeft momenteel noch neiging naar be
neden noch naar boven. Zoals de situatie
thans is, kan onmogelijk gezegd worden,
dat het bedrijfsleven ziek is. Wat wel in de
laatste maanden overwonnen is, is een soort
na-oorlogse katterigheid.
Het beeld kan natuurlijk altijd verstoord
worden door nieuwe, van buiten komende
oorzaken, zoals grote stakingen, een crisis
in Engeland of een vierde ronde loons
verhogingen. Deze laatste zou het gehele
prijsstelsel, zoals het nu geworden is als
gevolg van de milde depressie, weer op zijn
kop. kunnen zetten en de kopers opnieuw
kopschuw kunnen maken.
Maria Stroo soliste
op HOV-zomerconcert
De jonge pianiste Maria Stroo is soliste
op het Zomerconcert, dat de* II. O. V. op
Vrijdag 19 Augustus, onder leiding van
Marinus Adam, zal geven. Zij zal Mozart's
Pianoconcert in A-dur K.V. 488 ten gehore
brengen.
Maria Stroo ving haar muzikale studie
reeds zeer jong aan, zij behaalde aan het
Amsterdamse Conservatorium in 1940 en
1942 respectievelijk haar einddiploma en
solistendiploma, waarbij zij een speciale
vermelding voor improvisatie ontving.
Sinds die tijd treedt zij geregeld met alle
orkesten in ons land en voor de radio op,
alsmede in recitals. Verleden jaar onderbrak
zij haar optreden met een korte studie-
période bij Marguerite Long in Parijs, waar
zij gedurende deze tijd bovendien twee
concerten gal'.
Het verdere programma van dit 8e Zo
merconcert bestaat uit de Serenade „Eine
kleine Nachtmusik" van Mozart en de
Zesde Symphonie „Pastorale" van Beet
hoven.
Orgelbespeling
Er wordt een orgelbespeling gegeven in
de Grote of St. Bavo Kerk te Haarlem op
Donderdag 18 Augustus 1949 des namiddags
van 34 uur door George Robert.
Het programma luidt:
1. Fantasie en Fuga g kl. t., J. S. Bach
2. Koraalvoorspel „Schmiicke dich, o
liebe Seele", J. S. Bach
3. Adagio en Allegro uit het 10e Concert,
G. F. Handel
4. Fuga as modll, Joh. Brahms
5. Preludium, Zoltan Kodaly
6. Koral III (op verzoek) C. Franck
Het hefschroefvliegtuig, in Europa nog een zeldzame verschijningwordt in Amerika
reeds op grote schaal gebruikt voor het bespuiten en besproeien van boomgaarden en
te velde staande gewassenvoor het zaaien van granendoor de politie voor het
regelen van het verkeer, door de posterijen voor het vervoeren van post van en naar
de vliegvelden en voor het bezorgen van luchtpost naar plaatsen die geen eigen, vlieg
veld hebben, en door de kustioacht voor het redden van drenkelingen. Geen wonder
dus, dat de 'helicopter-fabrieken het flink druk hebben en zelfs tot serie-productie
zijn overgegaan.
Belgische regeringsverkla ring
BRUSSEL, 16 Augustus (A.N.P.) De
Belgische Kamer en de Senaat Zijn in ver
gadering bijeengeweest teneinde de rege
ringsverklaring aan. te horen.
Eerste minister Eyskens wees er op, dat
het raadzaam geweest was, een drieledige
regering te vormen, doch dat de Konings
kwestie de vorming van een katholiek-libe-
raad-socialistisehe coalitie onmogelijk ge
maakt heeft.
De' regering erkent evenwel het drin
gende karakter van een nationale oplossing-
voor dit fundamentele vraagstuk. Zij zal
trachten deze oplossing te zoeken in een
geest van ruime verstandhouding onder de
drie nationale partijen. Wat de voorstellen
tot het houden van een volksraadpleging
betreft, die bij het parlement aanhangig
zijn, zullen de leden der nieuwe regering
dienen te beslissen of zij de samenwerking
in de regering wensen voort te zetten,
indien zij van oordeel mochten zijn, dat de
gewenste oplossing niet gevonden kan
worden.
Naar Gaston Eyskens verder mededeelde,
zal de regeringspolitiek op economisch ge
bied in de eerste plaats de bestrijding der
werkloosheid ter hand nemen. Binnen het
kader van het evenwicht der volkshuis
houding en inzonderheid van de betalings
balans zal de regering te dien einde alle
middelen aanwenden. De buitengewone be
groting van 1949, die het programma der
openbare werken bepaalt, zal op ongeveer
11 milliard franc worden gebracht. De wo
ningbouw zal worden aangemoedigd door
een totaal van 2.450.000.000 francs aan ore-
diet, ongeacht de 850.000.000 francs, die
thans reeds in de buitengewone begroting
zijn voorzien.
Voor de eerste keer sedert de bevrijding
werd in 1948 een sluitende begroting ver
kregen. Schikkingen zijn getroffen om het
begrotingsevenwicht in 1950 niet alleen te
verstevigen, doch ook de begrotingslest te
verminderen. De regering is ervan over
tuigd dat een politiek van soberheid op
begrotingsgebied tot aanzienlijke besparin
gen kan leiden.
Belastingverlaging
In verhouding tot de bezuiniging zal
kunnen worden overgegaan tot een verla
ging der-belastingen. Als eerste maatregel
'zal het Wetsontwerp inzake de belasting op
'het inkomen, dat door de ontbinding dei-
Kamers niet meer ter'sprake is gekomen,
'onverwijld behandeld worden.
Om de lasten van de staat te verminderen
heeft de nieuwe regering als eerste daad
het aantal ministeries verminderd tot de
hoogstnodige. Iii alle sectoren der rege
ringsinstellingen zal bezuinigd worden.
Deze bezuinigingen van administratieve
aard zullen gepaard 'gaan met een funda
mentele herziening van de politiek der eco
nomische toelagen. Eerste minister Eyskens
wees er in dit verband nadrukkelijk op,
dat deze bezuinigingspolitiek de levens
standaard van de wei-kende klasse niet in
het gedrang mag brengen en geen achter
uitgang op sociaal gebied mag betekenen.
Bij haar streven naar het opheffen van de
economische belemmeringen en van haar
algemene economische politiek zal de re
gering op landbouwgebied een politiek van
rendabiliteit nastreven. Zij zal er in het
bijzonder voor zorgen, dat de voorwaar
den worden geschapen, waardoor de Bel
gische landbouw in de economische unie,
die wordt voorbereid tussen Nederland,
België en Luxemburg, kan worden inge
schakeld.
De buitenlandse politiek zal worden
voortgezet, zoals tot nu toe het geval was
en met algemene instemming van de drie
nationale partijen. In het bijzonder zal de
regering er zich op toeleggen de economi
sche unie met Nederland te verwezenlijken.
Dit zal geschieden met in achtneming van
de wederzijdse economische belangen. De
voorbereidende maatregelen tot verwezen
lijking van de voor-unie zullen met spoed
worden doorgevoerd.
Debatten
Tijdens de debatten over de regerings
verklaring heeft de voorzitter der socia
listische partij Max Buset met'betrekking
tot de Koningskwestie verklaard, dat de
Belgische socialistische partij alle moge
lijkheden onder ogen heeft gezien en op
iedere gebeurtenis is voorbereid.
„Ook in het ergste geval" spreker
zinspeelde hier op de mogelijkheid dat
Koning Leopold zonder goedkeuring van
het parlement naar België zou terugkeren
zouden de socialisten niet onvoorbereid
zijn", zo betoogde Buset.
De regeringsverklaring achtte de partij
voorzitter weinig nauwkeurig, vooral waar
het financiële en fiscale kwesties betreft.
Vooral wenste hij te weten hoe de rege
ring in 1949 de werkloosheid denkt te be
strijden en hoe zij tegelijkertijd de belas
tingen kan verlagen. Buset verklaarde ver
der vooral de vrees te koesteren, dat een
te grote vrijheid der ondernemingen na
delig zal zijn voor de arbeiders. „De soci
alistische oppositie", aldus spreker, „zal
waakzaam blijven en zal, indien het nodig
is, haar strijd zelfs buiten het parlement
voeren".
Premier Eyskens (CVP) deelde mede,
dat de grootste voorrang zou worden gege
ven aan de Koningskwestie. De regering
zal een oplossing van het probleem zoeken
in samenwerking met de oppositie, aldus
de premier. De Kamer komt heden weel
bij een.
TENNIS
Ook op de tweede dag van de nationale
tenniskampioenschappen in Scheveningen
werd het programma vlot afgewerkt. In
het dames-enkelspel zijn reeds de acht
speelsters bekend, die het nu zullen opne
men tegen de geplaatste speelsters, terwijl
men daar in het herenenkelspel niet ver
meer van af is. Van het gemengd dubbel
spel werd de eerste ronde gespeeld en slaat
het weer om, dan lean de wedstrijdleiding
in dit opzicht dus wel een stootje hebben.
Verrassingen deden zich ook op de tweede
dag nog niet voor. Dat neemt niet weg, dat
Akkersdijk b.v. algemeen een goede kans
werd gegeven om van Cooke te winnen. De
Utrechtenaar ondervond weer last van een
verleden week opgelopen beenblessure,
waardoor zijn tempo gedrukt werd. Cooke
won de eerste set met 63, verbeten te
genstand gaf Akkersdijk in de tweede set,
doch hij kon niet verhindereü, dat de
Hagenaar deze met 75 won.
Van Swaay, een jeugdige speler, 'hééft het
Stas lastiger gemaakt dan algemeen ver
wacht was. Het was een levendige partij,
waarin beide sterk op de aanval speelden.
Het spel van Stas was iets scherper en dat
werd tenslotte doorslaggevend met 75,
75. Dehnert had in de eerste set zichtbaar
moeite met het nogal gekapte spel van B.
Lim, doch in de tweede set had hij het vol
ledig onder de knie en daarnaast kon Lim
toen het tempo van de Rotterdammer niet
meer volgen. Adama van Scheltema blijft
de eer van het Noorden ophouden door een
duidelijke overwinning op Verhuist'. De
jeugdige Limbui-ger van Gasselt schakelde
Van Galen met straight sets uit en na een
ogenschijnlijk verloren partij. In de derde
set stond hij met 14 achter. Timmers won
in drie sets van Lissauer.
In het damesenkelspel zijn nu de speel
sters bekend, die het tegen de geplaatste
dames zullen moeten opnemen. Opvallend
goed speelt mej. Van Dalsum in dit tournooi.
Mejuffrouw Vorenkamp schakelde zij in
drie sets uit. Mejuffrouw Hooghoudt ver
sloeg mejuffrouw Eggermont met 63,
36, 46. De winnares heeft tot nu toe
inderdaad sterk spel laten zien. Gespannen
heeft het in de partij tussen de dames
Scholten en Van Marie. De laatste won de
eerste set met 60. Mevrouw Scholten
sloeg op het zachte doch vaste spel van
mevrouw Van Marle vrijwel alles uit. Ook
in de tweede had ze nog zichtbaar moeite
met het spel van de Haagse speelster,
doch in de derde set waren die moeilijk
heden volkomen overwonnen en met 06,
75, 61 won mevrouw Scholten. Me
vrouw Van Calcar zal'het nu hebben op te
nemen tegen mejuffrouw Kiek, mejuffrouw
Van Dalsum tegen mevrouw Roosv. d.
Wal, mevrouw Van Loon tegen mevrouw
Schmier, mejuffrouw Hooghoudt tegen me
juffrouw Rollin Couquerque, mejuffrouw
Grosveld tegen mevrouw Van Beikel
Belzer, mevrouw Van Diggele tegen mejuf
frouw Hermsen, mevrouw Scholten tegen
mevrouw KoopmansKnottenbelt en me-
juffrouow Herfkens tegen mevrouw Blaisse
Terwindt. De jeugd is hierin dus behoor
lijk vertegenwoordigd en met spanning
wordt afgewacht .of de geplaatste speelsters
de aanval zullen'weten .af te slaan. De
wedstrijden in de eerste ronde van het
gemengd dubbelspel geven geen aanleiding
tot commentaar.
De uitslagen waren: mevrouw Van Marle
en Rahusenmevi-ouw Roolker en Kam-
mer 6—3. 46, 61; mejuffrouw Van Dal
sum en Lagaaymevrouw Van Calcar en
Freseman Gratama 86, 62; mejuffrouw
Fikenscher en Cookemejuffrouw Sehraa-
gen en Erdtman 60, 62; mejuffrouw
Waldtihausen en Stas—mejuffrouw Lede-
boer. en Van Dongen 6<3, 6—0; "mejuffrouw
Zwemmen
Wedstrijden in Heemstede
Op Zondag 21 Augustus wordt in de zwem
vijvers te Heemstede het jaarlijkse tournooi
om het waterpolokampioenschap van de
Kring Haarlem gespeeld.
H.P.C. zal op Zondag 28 Augustus een na
tionaal zwemfeest geven in de Gemeentelijke
zwemvijvers te Heemstede.
GROENEVELD ZEGEVIERDE IN OOST-
VOORNE. De Haarlemse wielrenner B.
Groeneveld heeft de ronde van Oostvoorne
gewonnen. In de sprint klopte hij zijn stad
genoot Drost en verder Kroon (Rotterdam),
Muilwijk (Rotterdam) en Ouwehand (Den
Haag). In de Ronde van Thorn (Limburg)
bezette Drost de tweede en Groeneveld de
derde plaats en in de ronde van Esloo be
zette Groeneveld de vijfde plaats.
DE HARDER SPEELDE TE BORDEAUX
In een vriendschappelijke wedstrijd
heeft Bordeaux met 101 van de S. C.
„Charleroi" gewonnen, waarbij Libar zeven
doelpunten voor zijn rekening nam. Bertus
de Harder speelde slechts gedurendeeen
helft van de wedstrijd voor zijn nieuwe
club. Hij scoorde niet, maar maakte een
goede indruk.
Voorenkamp en Adama van Scheltema
mevrouw De Bruyn Kops en Kreemer
64, 46, 63; mejuffrouw Janssens en
Van Heelmevrouw Lach de Bere en Wet-
selaar 61, 46, 63; mejuffrouw Gros
veld en Taminiau—mevrouw v. d. Pol en
„Calissie" 64, 61; mevrouw Van Haa-
gen en F. Beerninkmejuffrouw Hoog
houdt en Weidema 64, 64; mejuffrouw
De Lint en Toenjes—mejuffrouw Piederiet
en Klinkspoor 63, 60; mejuffrouw
Waldthausen en Stasmejuffrouw Voren
kamp en Adama v. Scheltema 86, 61.
Cricket
Ook de vierde testmatch
eindigde in een draw
De vierde en laatste testmatch Engeland
Nieuw-Zeeland is evenals de drie vorige
in een draw geëindigd. De Engelsen hebben
hun Maandag onderbroken innings voort
gezet en op 482 waren allen uit. Daarna
begon Nieuw-Zeeland aan de tweede
innings. Bij de sluiting van het spel had
de ploeg een totaal van 308 runs voor het
verlies van negen wickets. De score was:
Sutcliff c. Brown b. Bedser 54
Scott c. Evans b. Bedser 6
Hadlee c. Edriöh b. Hollies 22
Wallace st. Evans b. Hollies 58
Donnelly c. Brown b. Bedser 10
Reid c. Wright b. Laker 93
Rabone lbw. b. Lafcer 20
Burtt c. Gompton b. Laker 6
Cave mot out 14
Cowie c. Wright b. Laker 4
Cresswell not out 0
extra's 21
Totaal voor 9 wickets 308
De bowliingcijfers waren: Bailey 0 voor
67; Bedser 3 voor 59; Wrigiht 0 voor 21;
Hollies 2 voor 30; Laker 4 vóór 78; Brown
0 voor 29; Gompton 0 voor 3.
Ruitersport
Franse équipe voor Rotterdam
Luitenant-kolonel Cavaille, commandant
Chevalier, kapitein Fresson, luitenant De la
Sayette en de heren d' Orgeix en Jonquières
d' Oriola zullen Frankrijk vertegenwoordi
gen bij de internationale concoursen-hip-
pique te Ostende, 1923 Augustus, in Le
Zoute, 2427 Augustus en te Rotterdam
van 14 September.
Waterpolo
„Haarlem" eerste klasser
Na eerst ongeslagen het kampioenschap
van de tweede klasse te hebben behaald,
heeft „Haarlem" gisteravond op overtui
gende wijze de promotiewedstrijd van De
Vest gewonnen. „Haarlem" stelde zich als
volgt op: doel: Joh. de Brie; achter: A.
Hoogland, D. Verdel, G. Bijlsma; voor:. L.
ten Beige, J. Paanakker en B. Diepersloot.
Kort na het begin'zwom Bijlsma op en
doelpuntte onhoudbaar. Enige verwoede
aanvallen van De Vest werden door de
Haarlemse achterhoede keurig afgeslagen,
waarna Paanakker de voorsprong voor
Haarlem vergrootte (2-0).Bij De Vest speel
de vooral Siegenthaler een goede partij,
doch Hoogland bewaakte hem afdoende,
Nadat De Vest de achterstand had ver
kleind maakte Ten Berge er 31 van. Rust
ging met deze stand in. In de tweede helft
was „Haarlem" vrijwel doorlopend in de
meerderheid, met een vliegend sohot van
Diepersloot werd het 4—1, waarna Paan
akker en Ten Berge (twee maal) de eind
stand op 71 brachten. Bij Haarlem was
Bijlsma in goede vorm. Met deze overwin
ning is „Haarlem" eerste klasser geworden.
Softball
Spanning in de competitie
In de laatste dagen heeft Gymnasion 2,
dat ook in de eerste-klasse is ingedeeld, nog
bijna een beslissende rol gespeeld in de
spannende strijd om het kampioenschap.
Tot aan de laatste slagbeurt in de wed
strijd tegen het eerste team hield het twee
de de stand gelijk, waarna het toch nog
met flinke cijfers verloor. Iets dergelijks
gebeurde in de uitwedstrijd tegen IICK 1,
maar ook hier gaf de grotere routine op het
nippertje de doorslag.
Donderdagavond wordt op het veld van
de voetbalclub Bloemendaal beslist welke
club kampioen wordt: HCK 1 of Gym
nasion 1.
De melkvoorziening
in z.g. tekortgebieden
De zuivelfabrieken in de gebieden, waar
de eigen melkproductie onvoldoende is om
in de behoefte van de daar gevestigde be
volking te voorzien, zodat melk van elders
moet worden aangevoerd, ondervinden
moeilijkheden bij de aankoop van melk.
Teneinde in dit tekort te voorzien heeft het
bedrijfschap voor Zuivel bepaald, dat aan
iedere zuivelfabriek de verplichting kan
worden opgelegd een bepaald percentage
van de van de veehouders ontvangen melk
voor consumptie af te leveren.
Wordt aan de verplichting niet voldaan,
dan kan de voorzitteï- van het bedrijfschap
een afnemer aanwijzen.
De verordening is reeds van kracht ge
worden.
12. Ernest Klapper prutste een beetje en
sloeg allerlei luikjes dicht in zijn uitvin
ding, trok wat losse draden af of stopte
deze tussen de kieren, en het moet gezegd
worden dat het Ding langzamerhand erg
paard-achtig werd. Nu zal ik je het voor
recht schenken om je uitvoerig allerlei te
gaan uitleggen!" beloofde Ernest Klapper
gul. Als mijn assistent wil ik je gaarne
een kijkje in het inwendige gunnen. Het
is je ongetwijfeld al opgevallendat ik ih
de neus het bekende marcovolt-filter-ver-
deelbakje heb opgesteldnaar aanleiding
van een vinding van mijn overgrootvader.
terwijl daarnaast mijn grootvader deze
interessante flop-knotser inschakelde,
Panda ging er maar bij zitten,
want Ernest Klapper kwam nu werkelijk
in het vuur en ging van onderdeel tot on
derdeel- het hele paard na. „Kijk!" riep
hij. „Hier zul je je over verbazen! Wat
vinden wij daarDe hyperdrolische proto-
panfideratar! Een originele toevoeging van
mijn bet-over grootvader aan het boldotaan
pepsodol! Zeer vernuftignietwaar? En
wanneer je nu kijkt naar de dubbelgewik-
kelde doorverbinding van het aspiro-
broom....". Zo sprak hij doormaar tot
mijn spijt moet ïk vaststellen, dat Panda
intussen in slaap was gevallen. Hij had
een vermoeiende dag gehadzoals je weet,
en misschien begreep hij ook wel niet
alles wat de geleerde uitvinder hem hier
wilde leren. „Een eenvoudige berekening
bracht mij op het denkbeeld, om nu de
verou.derde valdelora-kathodische pakhef-
fing van Schnozzle, die je wei-bekend zal
zijn, te vervangen door een pantherapische
diagonaal-pingel -van eigen vinding!" riep
de heer Klapper geestdriftig. Maar Panda
mompelde nog slechts: „Brrr-sssnnn.
en droomde prettig....
M. C., Geschiedenis van het verzet
der artsen in Nederland, door dr,
Ph. de Vries, H. D. Tjeenk Willink
en Zoon N.V., Haarlem.
Dr. Ph. de Vries heeft in opdracht van
de Nederlandse Maatschappij tot Bevorde
ring der Geneeskunst een historisch over
zicht samengesteld van werk en streven
van het Medisch Contact. Toen de voorman
nen van het arbsenverzet het wenselijk
achtten tegenover hun collega's en het
Nederlandse volle rekening en verant
woording af te leggen, meenden zij deze
taak niet zelf ter hand te kunnen nemen,
doch haar aan een historicus te moeten
overdragen. Dit geschiedde uit practische
overwegingen, maar ook om de objectivi
teit te dienen.
De auteur vermeldt in zijn voorwoord,
dat het schrijven van dit boek vooral
mogelijk is geweest dank zij het voorberei
dende werk van wijlen dr. J. Roorda te
Haarlem, de eerste secretaris van het Me
disch Contact. Voorts heeft dr. De Vries
met vrucht gebi-uik gemaakt van de docu
menten die verscheidene artsen uit het
gehele land, dikwijls met groot persoonlijk
risico vei-zamèld, na de oorlog aan de
Maatschappij afstonden. Waardevolle bron
nen voor de samenstelling van het boek
waren voorts alle stukken, die het Rijles-
instituut voor Oorlogsdocumentatie ter
bewerking en publicatie vrijgaf.
Het belangrijkste hoofdstuk van de tien,
waarin ontstaan en activiteit van het Me
disch Contact worden beschreven is
ongetijfeld het voorlaatste waarin de mo
tieven van het artsenverzet worden behan
deld. De tweeledigheid van de strijd in het
Medisch Contact tegen de Duitsers wordt
hier duidelijk getekend.
Aan de ene kant stonden zij voor wie het
vooral ging om de handhaving van de
medische ethiek tegen de bezetier, aan de
andere kant zij, die het artsenverzet zagen
als een onderdeel van het nationale verzet
tegen de vijand. In de praktijk vielen deze
aspecten weliswaar samen, doch het pro
bleem bleef bestaan. Het Centrum van het
Medisch Contact heeft zijn leden ervan
kunnen overtuigen, dat het voorstaan van
de nationale belangen de handhaving van
medische ethiek in laatste instantie ten
goede zou komen.
Het Medisch Contact vormde de morele-
en vaak ook daadwerkelijke rugge
steun van die artsen, die individueel in
conflict met de bezetter kwamen, doch veel
belangrijker is natuurlijk de rol geweest
die het gespeeld heeft 'als drager en ver
tegenwoordiger van de gemeenschappelijke
strijd tegen de vijand. Van hun principes en
opvattingen hebben de artsen telkenmale
getuigd: in brieven aan Duitse autoriteiten,
in onderlinge besprekingen bij de voor
bereiding van acties, in motiveringen vain
bepaalde beslissingen en bij persoonlijk
onderhoud tussen leiders en vertegenwoor
digers in de proviaicie.
„De kern van het Medisch Contact be
stond uit enige honderden zeer principiële
artsen. Zij wisten door hun voorbeeld en
hun aansporingen enige duizenden anderen
te overreden tot het aannemen van een
krachtige houding, al was het dikwijls op
kritieke ogenblikken zeer moeilijk de een
heid van actie en de solidariteit te hand
haven", schrijft dr De Vries. Uit dit citaat
moge blijken, dat de auteur een critiekloze
exaltatie van zijn onderwerp heeft weten
te vermijden en die objectiviteit heeft be
reikt, dié zijn opdrachtgevers wensten.
Het is een. sober, maar vooral een helder
document geworden, dat een duidelijk beeld
geeft van de geweldige spanning die er
aehter de deur van menige spreekkamer
heeft geheerst, spanningen die voor de bui
tenwacht vaak alleen maar gestalte kregen
in het verwijderen van de aanduiding
„arts" op het naambordje in Maart 1943.
De betekenis van deze daad wordt in dit,
in de eerste plaats voor de dokters zelf
geschreven gedenkboek, ook voor belang
stellende leken voortreffelijk toegelicht.
Dé meeste indruk maakt wellicht nog
de afdeling „Documentatie-materiaal",
waarin de .ganse strijd van de arts tegen de
belagers van zijn ethiek en van zijn vader
landse gevoelens weer levend wordt in de
tekst der schriftelijke reacties van vriend
en vijand.
Wij vermelden tenslotte'hier de namen
van hen, die zonder tegenspraak het Me
disch Contact met hun onverschrokken,
doch nimmer roekeloze, moed en karakter
vastheid hebben bezield en geleid: J. A.
J. Barnhoorn, Heilo; prof. dr. J. G. C.
Borst, Amsterdam; dr. J. J. Brutel de Ia
Rivière, Deventer; J. Cornells, Utrecht;
prof. dr. G. C. Heringa, Amsterdam: dr. B.
Oh. Ledeboer, Heemstede; da;. W. F. Noord-
hoek Hegt, Den Haag; dr. J. Roorda, Haar
lem; dr. J, L. H, Specken, Eindhoven; dr.
H. Wamsteker, Haarlem; dr. F. Wibaut,
Amsterdam.
H. D. Tjeenk Willink besteedde grote
aandacht aan de grafische verzorging.
J. H. B.
Whiskey. De kans bestaat, dat whiskey
weer in de Unie van Zuid-Afrika zal
mogen worden ingevoerd, wanneer de
voor deze whiskey te betalen bedragen
in staatsfondsen belegd worden. Men
schrijft een dergelijk plan toe aan mi
nister Havenga, die nog te Londen ver
toeft.
Staking. Voor de politie van New York is
een speciale alarmtoestand afgekondigd
wegens een staking van 600 particuliere
detectives die tot taak hebben banken
en juweliers- en bontzaken te bewaken.
De detectives eisen hogere lonen.
Generaal Douglas MacArthur, de gealli
eerde opperbevelhebber in Japan, heeft
officieel de uitnodiging van het Con
gres, om naar de V.S. te komen om
rapport uit te brengen over de toestand
in het Verre Oosten, van de hand ge
wezen. „In deze periode van critieke
gebeurtenissen in het Verre Oosten is
het Amerikaanse volk er meer mee ge
diend, wanneer ik hier op mijn post
blijf", aldus MacArthurs antwoord.
Vurige oppositie. Kerkerlijke autoriteiten
.te Praag hebben verklaard, dat de Slo
waakse boeren hebben gedreigd hun
oogsten in brand te zullen steken als
de communisten de Rooms-Katholieke
geestelijkheid molesteren. In Praag is
medegedeeld, dat de boeren van Bohe-
men en Moravië „niet zo fel zijn als de
Slowaken", maar dat reeds talrijke
branden in boerderijen en graanopsla-
gen zware schade hebben aangericht. In
kerkelijke kringen wordt verklaard, dat
men een en ander beschouwt als een
demonstratie van de ontevredenheid
van de boeren over. de communistische
politiek ten aanzien van de kerk en over
de „socialisatie" van de landbouw.
Margaret Mitchell, schrijfster van „Gejaagd
door de wind" (Gone with the Wind),
is gisteren overleden. Zij werd vorige
week Donderdag door een auto aange
reden. De schrijfster heeft verscheidene
romans geschreven die niet zijn uitge
geven. Alleen „Gone with the Wind",
waaraan zij 12 jaar had gewerkt, ver
scheen (in 1936). Het werk is in 30
verschillende talen vertaald en heeft eeq
oplage van ongeveer acht millioen ge*
had. j;
