G
J
Haarlems gas en eiectriciteit
in de buitengemeenten
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
Verliezen in Indonesië
Steeds groter onzekerheid over
het lot der Europese valuta's
Najaarsshow van het Nederlandse bedrijfsleven
toont tal van noviteiten en verbeteringen
JQQRBEURS
PANDA EN DE MEESTEIDUITVINDER
t1.
LU
Wereldnieuws
Zaterdag 3 September 1949
*--- 2
Rantsoeneringsbepalingen zijn er nog wel, maar
worden niet meer gehandhaafd.
Het Haarlemse Energiebedrijf levert gas
en eiectriciteit aan verscheidene buitenge
meenten.
Vooral het gasbedrijf heeft een groot
aantal afnemers. Eiectriciteit wordt door
Haarlem alleen aan Heemstede geleverd,
terwijl het Provinciaal electrisch bedrijf
de bewoners der andere gemeenten van
stroom voorziet. Dit maakt voor de be
trokken gemeenten een belangrijk verschil,
want het P.E.N. rekent zelf met die af
nemers af, zodat de gemeente geen aandeel
in de winst heeft. Heemstede daarentegen
koopt de stroom van Haarlem en verkoopt
die weer naar zelf vastgestelde tarieven
aan zijn ingezetenen, waardoor het elk
jaar mogelijk was op winst te rekenen.
Heemstede kocht in het eerste halfjaar
2.313.424 KW.U. eiectriciteit van Haarlem.
Daar er steeds weinig verschil is tussen
het eerste en het tweede halfjaar komt dit
neer op een jaar-leverantie van 4.600.000
KW.U.
De totale jaarproductie van het Haar
lemse bedrijf is, voor zover die verkocht
wordt, ongeveer 27.680.000 KW.U., waar
uit blijkt dat ruim 16 near Heemstede
In 1947 nam Heemstede 3.641.878 KW.U.
af, in 1948 4.298.800. Er is dus een vrij be
langrijke stijging te constateren.
Particuliere verbruikers in Haarlem na
men in dit half jaar 9.091.206 KW.U. af,
wat dus neerkomt op ongeveer 18.180.000
KW.U. over een vol jaar.
"Voor de grootverbruikers (industrie)
waren de cijfers: 10.480.146 KW.U. in het
eerste half jaar van 1949, zodat het jaar
verbruik op een kleine 21.000.000 KW.U.
gesteld kan worden.
De N.Z.H.V.M. nam in de eerste 6 maan
den van 1949 1.378.632 KW.U. af. In die
tijd reden er geen trams in Haarlem meer,
HILVERSUM I, 301.5 M.
8.00 Nieuws en weerrapporten. 8.15 Gra
mofoonmuziek. 8.25 Hoogmis. 9:30 Nieuws
en waterstanden. 9.45 Gramofoonmuziek.
10.00 Protestantse kerkdienst. 11.30 Gramo
foonmuziek. 12.15 Apologie. 12.35 Gramo
foonmuziek. 12.40 Amusementsmuziek met
zang. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en
Katholiek nieuws. 13.20 Vervolg amuse
mentsmuziek." 13.45 „Uit het boek der boe
ken". 14.00 Zang en piano. 14.25 Kamer
muziek. 14.45 Kroniek beeldende kunsten.
14.55 Collegium musicum Amstelodamense.
15.30 Katholieke causerie. 15.40 Gramo
foonmuziek. 16.10 Reportage. 16.25 Vespers.
17.00 Gereformeerde kerkdienst.- 18.30
Voor de strijdkrachten. 19.00 Nederlands
kamerkoor. 19.15 Kent gij uw Bijbel? 19.30
Nieuws. 19.45 Gramofoonmuziek. 19.50 In
't boeckhuys. 20.00 Nieuws. 20.05 De ge
wone man zegt er 't zijne van. 20.12 Ge
varieerd programma. 22.37 Actualiteiten.
22 45 Avondgebed en liturgische kalender.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gramofoonmuz.
HILVERSUM II, 416 M.
8 00 Nieuws en weerberichten. 8.15 Post
duiven berichten. 8.17 Gramofoonmuziek.
8 30 Voor de toeristen. 8.40 Meisjeskoor en
orgelspel. 9.10 Postduivenberichten. 9.15
Verzoekprogramma. 9.45 Geestelijk leven,
causerie. 10.00 Salonmuziek. 10.30 Causerie
met voordracht. 10.50 Lichte muziek met
zang. 11.15 Cabaret. 12.00 Koninklijke mih-
taire Kapel. 12.30 Jeugduitzending. 12.40
Pianospel. 13.00 Nieuws en mededelingen.
13 20 Populaire muziek. 13.50 Even afre
kenen heren. 14.00 Gramofoonmuizdk14.05
Boekbespreking. 14.30 Omroep kamerorkest
en solist. 15.00 Filmpraatje. 15.15 Vervolg
concert. 16.00 Dansmuziek. 16.30 Sport -
revue. 17.00 Harmonie-concert, 17.20 Man-
nenkoor. 17.40 Orgel-ensemble. 18.00
Nieuws en sportuitslagen. 18.1o Sport. 18.3U
Protestantse studiodienst. 19.00 Kinder-
dienst, 19.30 Bijbelvertelling. 20.00 Nieuws.
20.05 Actualiteiten. 20,15 Promenade-
orkest en solist. 21.00 Lichte muziek. 21.20
Even afrekenen heren. 21.30 Walsmuziek.
22.00 Amerikaans studentenkoor. 22.25
Amusementsmuziek. 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL, 322 M. 00
12.00 Gramofoonmuziek. 12.32 Oikest
Maurice Miohiels. 13.00 Nieuws. 13.15 Gra
mofoonmuziek. 13.30 Voor de soldaten. 14.00
Oprea „Andrea Cherüer". 16.00 Reportage.
16.45 Gramofoonmuziek^ 17.00 Omroep-
symohonie-orkest en soliste. 18.05 Gramo
foonmuziek. 18.30 Godsdienstig half uur.
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek.
7 30 Gramofoonmuziek. 7.45 Een woord
v'oor de dag. 8.00 Nieuws en weerrapporten.
8.15 Gewfide muziek. 8.45 Gramofoonmu
ziek 9 15 Voor de zieken. 9.40 Gramofoon
muziek. 10.30 Morgendienst. 11.00I Gramo
foonmuziek. 11.20 Voordracht. 11.40 Piano
concert. 12.10 Gramofoonmuziek. 12.30 Me
dedelingen. 12.33 Koor en sohsten. 13.00
Nieuws. 13.15 Mandoline-orkest. 13.45 Gra
mofoonmuziek. 14.00 Voor de jeugd 14.30
De Messias, oratorium. 15.30 Sextet, lb.ou
Bijbellezing. 16.45 Gramofoonmuziek. li.UU
Voor de kinderen. 17.15 Dameskoor en gra
mofoonmuziek. 17.45 Regeringsuitzending.
18 00 West-Indische muziek. 18.15 Sport-
rubriek. 18.30 Voor de strijdkrachten. 19.00
Nieuws. 19.15 Boekbespreking. 19.30 Con
servatorium orkest van Parijs. 21.20 Klank
beeld 21.50 Gramof oowmuziek. 22.10
Strijkkwartet. 22.45 Avondoverdenking.
23.00 Nieuws. 23.15 Pianoconcert.
HILVERSUM H. 416 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gramofoonmuziek. 8.00
Nieuws en weerberichten. 8.15 Gramofoon
muziek. 8.40 Orgelspel. 9.00 Piano en viool.
10.00 „Voor de ouden van dagen", causerie.
10 05 Morgenwijding. 10.20 Gramofoonmu
ziek. 10.30 Voor de wouw. 10.45 Voor de
zieken. 11.25 Bas en piano. 11.40 Voor
dracht 12.00 Accordeonmuziek. 12.30 Me
dedelingen. 13.33 Voor het platteland 12.31
Pianoduo en zang. 13.00 Nieuws. 13.15 Ka
lender. 13.20 Roemeens orkest. 13.45 Gra
mofoonmuziek. 14.00 Viool en piano. 14.30
Onze dampkring, causerie. 14.15 Gramofoon
muziek. 15.p5 Met de hakken over de sloot
hoorspel. 16.20 Gramofoonmuziek. 17.00
Voor de jeugd. 17.30 Gramofoonmuziek.
18.00 Nieuws. 18.20 Tango's en rumbas.
18 45 Parlementair overzicht. 19.00 Gramo
foonmuziek. 19.15 Volk en toneel, causerie
19 30 Alt en piano. 20.00 Nieuws. 20.0o
Actualiteiten. 20.15 Promenade-orkest en
solisten. 20.50 De Ducdalf. 21.00 Cabaret.
Nieuws van de Europese Raad te Straats
burg 21.55 Radiophilharmonisch orkest en
solist. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Gramo
foonmuziek.
BRUSSEL, 322 M.
12.00 Gramofoonmuziek. 13.00 Nieuws.
13.15 Gramofoonmuziek. 14.00 Voor de
vrouw. 17.00 Gramofoonmuziek. 17.05
Nieuws. 17.15 dansmuziek. 18.00 Gramo
foonmuziek. 18.25 Boekbespreking. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30 Con
servatorium-orkest van Parijs. 21.10 Ac
tualiteiten. 21.25 Omroeporkest.'21.50 Gra
mofoonmuziek. 22.00 Nieuws. 22.15 Ver-
zoekprogramma. 22.5523.00 Nieuws.
waardoor verklaard wordt dat de N.Z.H.V.
M. een minder goede klant voor het Ener
giebedrijf is geworden. Over een vol jaar
kan nu gerekend worden op ongeveer
2.750.000 KW.U., maar het verbruik over
1948 was 4.182.510 KW.U.
Het Haarlemse gasbedrijf leverde in het
eerste haljaar van 1949 aan de gemeenten
in de omgeving:
Heemstede 2.445.000 m3 (4.660.400)
Bloemendaal 1.359.793 m3 (2.691.202)
Zandvoort 898.590 m3 (1.841.410)
Haarlemmermeer 1.146.493 m3 (1.880.708)
Haarlemmerliede 132.050 m3 267.345)
Prov. Ziekenhuis te
Santpoort 51.350 m3 107.430)
Bij elkaar dus 6.033.276 m3 of per jaar
ongeveer 12.075.000 m3. De totale jaar
verkoop van het gasbedrijf is nu gestegen
tot 37.820.000 m3. zodat naar de buiten
gemeenten ruim 31 gaat.
De buitengemeenten kopen het gas van
Haarlem en stellen éigen tarieven vast voor
de aflevering aan ingezetenen.
Tussen haakjes geven wij het aantal m3
dat door die gemeenten in 1948 is afge
nomen-
Wanneer wij de vergelijkingen maken
tussen de tegenwoordige tijd en de jaren
voor de oorlog, blijkt dat het verbruik van
eiectriciteit en gas een neiging tot verho
ging aangeeft.
De verbruikers bekommeren zich thans
niet meer om de rantsoeneringsbepalingen,
hoewel die officieel toch nog van kracht
zijn. Trouwens de bedrijven handhaven die
beperkingen ook niet meer in de laatste
tijd. Dit laatste is mogelijk geworden om
dat de kolenvoorziening thans zodanig is
dat het niet nodig is aan de rantsoenering-
de hand te houden.
Het is evenwel te verwachten dat de
rantsoenering van gas en eiectriciteit pas
officieel zal worden ingetrokken als ook de
brandstoffen-distributie wordt opgeheven.
Blijkbaar houdt men nog een stok achter de
deur voor het geval de kolenvoorziening
weer eens minder goed zou worden, waar
door het weer nodig zou zijn de rantsoe
neringsbepalingen van gas en eiectriciteit
weer voor de dag. te halen.
In de wintermaanden
weer beperkingen
Intussen is het wel zo goed als zeker dat
er voor de wintermaanden November
Februari weer beperkende bepalingen ko
men voor het gebruik' van eiectriciteit, zo
als die ook in de afgelopen winter gegolden
hebben. Men weet dat de capaciteit dei-
centrales in ons land op dit ogenblik' nog
niet voldoende is om aan de behoeften dei-
industrie in de sper-uren volledig te vol
doen. Die sper-uren zijn voor alle werk
dagen 's morgens van 7 tot 9 uur en 's mid
dags van 4 tot 6 uur. Voor de Zaterdag
gelden alleen de ochtenduren.
Het is zo werd ons medegedeeld
nog niet beslist hoé-de beperkende bepa
lingen voor de komende wintermaanden
zullen worden vastgesteld. Dit maakt nog
een punt van overweging uit. Gestreefd
moet evenwel worden in die sper-uren het
gewone verbruik van eiectriciteit zoveel
mogelijk te beperken opdat de industrie
de energie krijgt die zij nodig heeft.
CROTr ,ACO "ALAGWtnSTRip OP KOMST,
l>«orfide vacaniic in
De regering maakt bekend, dat tot haar
leedwezen de volgende verliezen in Indo
nesië zijn gerapporteerd.
Koninklijke Landmacht:
Gesneuveld 19 Augustus 1949: serg. M.
Diepeveen. Veenendaal.
Koninklijk Ned. Ind. Leger:
Gesneuveld 16 Augustus 1949: Men. sold,
2e kl. infie L. Sompotan.
Overleden t.g.v. oorlqgsver.wonding op
17 Augustus 1949: Jav. sold. 2e kl. Soeradi.
Gesneuveld 20 Augustus 1949: Soend.
sold. 2e kl. Geni Adi.
Overleden t.g.v. oorlogsverwo.nding op
20 Augustus 1949: Tim. sold. 2e kl. infie
Sangaowerin. Allen afkomstig uit Indonesië.
„Groote Beer" met troepen
naar Indonesië vertrokken
Het tröepentransportschip „Grote Beer"
Is Vrijdagmiddag om kwart over vier met
troepen van Amsterdam naar Indonesië
vertrokken. Dit is de tiende maal dat de
„Grote Beer" sinds November troepen
onderdelen paar de Oost vervoert.
De inscheping werd bijgewoond door
generaal-majoor H. J. J. W. Dtirst Britt,
de voormalige commandant van de zeven-
December divisie, thans bevelhebber van
het vierde militaire gewest.
Het grootste gedeelte van de vertrokken
troepen bestaan uit dienstplichtige man
schappen van de Koninklijke Landmacht,
voorts kleine contingenten marineschepe-
lingen, mariniers en leden van het V.H.K.
Mgr. Verhoeven overleden
Slechts enkele weken, nadat hij onder
grote belangstelling zijn veertigjarig pries
terfeest vierde, overleed Vrijdagmiddag in
zijn woning te 's Gravenhage op 66-jarige
leeftijd, mgr. dr. Th. J. F. Verhoeven, se
dert de oprichting in 1920 directeur van het
R.K. Centraal Bureau voor onderwijs en
opvoeding en sedert kort huisprelaat van
Paus Pius XII.
Met het verscheiden van mgr. Verhoeven
verliest Katholiek Nederland een van zijn
belangrijkste figuren op onderwijsgebied.
Dezer dagen heeft de regering mgr. Ver
hoeven wegens zijn grote verdiensten op
onderwijsgebied benoemd tot ridder in de
Orde van de Nederlandse Leeuw.
Effecten- en
Geldmarkt
Devaluatie is op zich zelf reeds een spe
culatie, omdat men nooit nauwkeurig kan
vaststellen, welke uitwerking zij op dé na- I
tionale en internationale economie -zal heb
ben. Hiermede is zij feitelijk als hulp
middel tot herstel en verbetering der eco
nomische verhoudingen reeds veroordeeld.
Want wanneer daartoe maatregelen wor
den getroffen, behoren zij, die de maat
regelen nemen, toch tenminste te weten
welke haar gevolgen zullen zijn. Dit weet
men van het verstrekken van credieten,
van een verhoging of verlaging van de
rente, van verhoging of verlaging van in-
en uitvoerrechten, van vermindering der
staatsuitgaven en van de belastingen e.d.
Maar devaluatie is een noodsprong, een
kunstgreep, waarvan men tevoren niet kan
zeggen of zij aan het gestelde doel zal be
antwoorden.
Maar als dan ook nog, gelijk thans het
geval is, van „bevoegde zijde" over de
noodzakelijkheid of wenselijkheid der de
valuatie en over het al of niet bestaan van
voornemens daartoe, de meest uiteenlo
pende en tegenstrijdige mededelingen wor
den gelanceerd, dan wordt een zodanige
onzekerheid geschapen dat ook de meest
serieuze zakenman en effectenbezitter tot
speculatieve affaires worden gedwongen.
Terwijl we dit schrijven heeft de Fransé
minister van Financiën Maurice Petsche
weer opgemerkt devaluatie niet noodza
kelijk te achten en hij wordt hierin ge
steund door de directeur van dé Nationale
Bank van België, die Het vermoeden uit
spreekt dat het Engelse pond niet. zal de
valueren.
Was er de vorige week sprake van dat
men in leidende kringen „overstag" zou
gaan, thans heet het, dat Bevin en Staf
ford Cripps zich met 'alle kracht tegen de-
.valuatie zullen verzetten en dat op de
'conferentie in Washington door Engëland
een ganse reeks maatregelen zal worden
voorgesteld om devaluatie te voorkomen.
Aan de andere kant laten Amerikaanse
bladen de Amerikaanse afgevaardigden
naar die conferentie met grote stelligheid
spreken van een devaluatie van het pond
met ten minste 20 procent, welk voorbeeld
dan door Noorwegen, Denemarken, Neder
land, Zweden en Frankrijk zou moeten
worden nagevolgd.
Paul Hoffman op zijn beurt zegt de ene
maal dat devaluatie noodzakelijk is, een
andere maal dat men toch met „dit lap
middel" voorzichtig moet zijn.
Voorts wordt van Amerikaanse zijde op
de Europese economie ernstig critiek ge
oefend. Grote bezwaren worden ingebracht
tegen de geleide economie, de te hoge
staatsuitgaven en de te hoge prijzen, het
onvoldoende marktonderzoek en de ge
ringe geneigdheid tot export naar Ame
rika', maar tegelijkertijd wordt door voor
aanstaande Amerikanen, die zich in Euro
pa bevinden, de loftrompet gestoken over
het krachtig economische herstel in dit
werelddeel en publiceert Truman een rap
port van de E.C.A. over de belangrijke
vorderingen van het Europese herstelpro
gram. Men kan er in lezen dat de Euro
pese industriële productie thans groter is
dan vóór de oorlog en dat de E.C.A.-lan-
f reeds een spe- den. bijna 2/3 van hun import verc
den. bijna 2/3 van hun import verdienen,
tegen de helft in 1947. Het nadelig saldo
der Europese handelsbalans wordt voor
1948 op 5.6 milliard dollar geschat, ofwei
22 procent minder dan voor 1947 en dat in
1949 voor slechts 3.7 milliard 'dollar goe
deren meer uit de Verenigde Staten zullen
worden ingevoerd dan uitgevoerd.
Wanneer deze min of meer tegenstrij
dige berichtgeving geen speculatieve ach
tergronden heeft en dat mag men toch
in gemoede niet aannemen dan krijgt
men zeer sterk de inclruk dat de big bosses
in de Verenigde'Staten zelf niet weten wat
zij willen. Men is er daar ongetwijfeld van
overtuigd, dat Amerika v reerst nog moet
blijven helpen, en dringt tegelijkertijd op
het „helpt u zelf" aan (waartoe dan ook
de devaluatie zal moeten dienen), maar is
tevens bevreesd dat als Europa met of
zonder devaluatie zijn export naar de Ver
enigde Staten aanzienlijk verhoogt, het
Amerikaanse bedrijfsleven daarvan schade
zal ondervinden. Reeds thans bestaat er
een „över-capaciteit" van het Amerikaans
productie-apparaat; de productie-index
wijst voor Juli een cijfer aan van 162 op
basis van 1935/1939 tegen 195 in Novem
ber 1948 en het is duidelijk dat een deva
luatie in Europa de goederenstroom van
de Verenigde Staten naar Europa zal be
perken en die van Europa naar Amerika
zal stimuleren. Ook de verlaging van de
Marshall-hulp voor 1949/50 tot 3377 mil
lioen dollar betekent uiteraard een ver
minderde export naar Europa.
Amerika zal tenslotte moeten, weten, wat
het wil.
Desondanks: „Wij varen in de mist"
Ter gelegenheid van de opening van de
herfstbeurs op aanstaande Dinsdag in
Utrecht heeft 'de directeur van de Jaar
beurs mr. J. Milius, zijn traditionele econo
mische overzicht gegeven voor de binnen-
'ên buitenlandse pers.
Wij varen in de mist" meende mr. Mi
lius over de huidige economische situatie te
moeten zeggen, en zelfs in een zeer dichte
mist.
De geleidelijke verzadiging van de bin
nenlandse markt had tot gevolg dat de
concurrentie aanmerkelijk toenam en het
,de klant is koning" weer zijn volle be
tekenis verkreeg. Een andere consequentie
hiervan is dat de levertijden aanmerkelijk
zijn verkort. Afgezien van deze min of meer
gunstige aspecten, dienen er toch ook enige
minder opwekkende te worden genoemd:
het meer en meer in scherpe vorm naar
voren komende gebrek aan koopkracht dei-
consumenten ep de rigoureuze belasting
heffing, welke zowel de particulier als de
midlenstand en de industrie zwaar heeft
getroffen en een belangrijk deel van- hun
koopkracht heeft aangetast.
Viel bij de voorjaarsbeurs reeds op, dat
de kwaliteit der producten vergeleken met
vroeger een aanzienlijke verbetering had
ondergaan, de komende beurs zal tal van
noviteiten brengen omdat ten gevolge van
de toenemende industrialisatie tal van be
staande bedrijven hun productie hebben
uitgebreid of niéuwe fabrieken zijn opge
richt.
Devaluatie biedt export
enige kansen
Bood de binnenlandse markt ruimschoots
gelegenheid sombere klanken te laten ho
ren, op internationaal gebied hebben zwart
kijken de argumenten om zich een pessi
mistisch wereldbeeld te vormen, maar voor
het grijpen. Spreker noemde naar aanlei
ding' hiervan de muntziekte, die zich thans
in zeer scherpe vorm voordoet en reeds vier
jaren heeft doorgewoekerd. Het scherpst
komt' dat probleem naar voren bij de ver-
hquding sterling-dollar.
Devaluatie brengt in de eerste instantie
een daling van de koopkracht met zich, zo
dat zij, die afhankelijk zijn va'n te impor
teren goederen uit hét dollargebied, daar
van onmiddellijk de nadelige invloed zul
len ondervinden. Zij, die diensten verlenen,
welke in dollars worden betaald, bijvoor
beeld handel en scheepvaart, zullen echter
een gunstige invloed ondervinden, evenals
zij, die over internationaal bezit beschik
ken. De relatief lager wordende prijzen van
de niet-dollarlanden zullen voor de Ameri-
:aanse importeurs een stimulans vormen
om meer goederen uit de niet-dollargebie-
den- -te betrekken, zodat voor Nederland
eventueel eèn" mogelijkheid aanwezig zal
zijn de export naar het dollargebied te ver
hogen. In hoeverre dit het geval zal kun
nen zijn, kan op dit ogenblik niet worden
overzien, aldus spreker.
Massale importen veroorzaakten
zware schuldenlast
Dg oorspronkelijke doelstelling van het-
Marshallplan, namelijk het gunstiger ma
ken van de verhouding import-export naai
de dollargebieden, heeft nog geen verwe
zenlijking gevonden. Eerder hebben de
massale importen uit de dollargebieden een
zwaarder schuldenlast en een veelal on
gunstiger import-export-verhouding tot ge
volg' gehad, zo merkte mr. Milius op.
Hoofdzakelijk is deze ontwikkeling te
wijten aan het feit, dat wel de import uit
de dollargebieden kon worden vergroot,
maar dat het niet mogelijk bleek op de
Amerikaanse markt naar verhouding vol
doende kwanta goederen te brengen.
6V --1Z'
IrjDENk EROM m
EEN DAG TE RESERVEEREN VOORDE
UTRECHT 6-15 SEPTEMBER
Wil de economische toestand worden ver
beterd, dan dient nog meer dan voorheen
de Nederlandse productie kwalitatief ver
beterd te worden.
Ook liet plan om de Marchall-landen te
doen deelnemen aan een in Amerika te
houden jaarbeurs verdient in industriële
kringen van Nederland zeer ernstige over
weging en is waard, dat men zich er grote
inspanning voor getroost.
Het beeld der najaarsbeurs
Onze zuivelindustrie staat op het ogen
blik voor een belangrijke beslissing. Op
internationaal gebied zijn vele moeilijk
heden gerezen, de Nederlandse producten
zijn te duur en kunnen dikwijls in kwali
teit niet mee. Bovendien is het industriële
apparaat verouderd.
Voor dé eerste keer is het gelukt de
fabrikanten in de groep machines in de
zuivelindustrie op ruimere schaal en in col
lectief verband bijeen te brengen. Deze
groep heeft de beschikking' gekregen over
het grootste gebouw op het Croeselaan-
terrein, de voormalige Canadese vliegtuig
hangar, waar haar inzending door inrich
ting en afwerking aller aandacht zal heb
ben.
De gehele agrarische afdeling heeft een
oppervlakte van 11.000 vierkante meter.
Van welk belang deze sector voor het be
drijfsleven is, schetste mr. Milius als volgt:
De melkproductie is verreweg de eerste
industrie in Nederland, de varkensvlees-
productie vertegenwoordigt een waarde, die
de opbrengst van de steenkolenmijnen in
ruime mate overtreft, de pluimveehouderij
is in dit opzicht ongeveer gelijk te stellen
met de chemische industrie.
Na aftrek van het bedrag der verwerkte
grond- en hulpstoffen draagt de rundvee
houderij ruim 1000 millioen gulden hij tot-
het nationaal inkomen, de varkenshouderij
400 millioen gulden en de pluimveehouderij
170 millioen gulden. Vergelijkt men hierbij
de netto waarde der textielnijverheid van
530 millioen gulden, de steenkoolindustrie
van 325 millioen gulden en de chemische
industrie van 200 millioen gulden, dan volgt
hieruit, dat de betekenis van de agrarische
se'ctór van het1 Nederlandse bedrijfsleven
allèrminst mag worden Onderschat.
Medische instrumenten
Als tweede belangrijke groep van de
najaarsbeurs noemde dé .heer Milius de af
deling medische instrumenten.. Voor de
eerste maal is het thans gelukt, de fabri
kanten en importeurs op het gebied van de
ziekenhuisinrichting en de verplegings-
■artikelen bijeen te brengen, waardoor een
groep medische instrumenten, verplegings-
en; ziekenhjxisartikelen ,tot stand kon wor
den gébracht/Déze gro^p zal ook een. nieuw
soort kopers/doktoren, directies.en technici
van ziekenhuizen en inrichtingen,'tandart
sen, veeartsen, pbarmaceuten, drogisten,
kortom ieder,- die een functie op medisch
gebied uitoefent, naar de Jaarbeurs trekken.
Meubelgroep
In de derde plaats vroeg mr. Miiius aan
dacht voor de meubelgroep, die de gehele
Beatrixhal met inbegrip van de galerij in
beslag zal némen. De overige groepen zijn-
zeker niet van minder betekenis, want
over de gehele lijn zal duidelijk naar voren
komen, dat de voortbrenging en haar mo
gelijkheden sinds dé vorige beurs met
sprongen omhoog zijn gegaan en voorts,
dat ook het buitenlands aanbod grote aan
trekkelijkheid biedt. De groep machines,
motoren en werktuigen, vooral ook de
hout- en métaalbewerkingsmachines op het
terrein Croeselaan, zal voor de technicus
veel interessants en nieuws te zien g'even.
In liet bijzonder vroeg spreker tenslotte
in de groep electrotechnielc aandacht voor
de deelneming van de Philips telecommuni-
catie-industrie voorheen Nederlandse Sein-
toestellenfabriek, met telecommunicatie-
midclelen, radarinstallaties en dergelijke,
welke in het Pavillion des Nations te vin
den zal zijn 'en zeker grote belangstelling
zal trekken.
Officiële inzendingen
Officiële landendeelnemingen worden
aangetroffen van België, Zuid-Afrika, Ma
rokko, Hongarije en Zwitserland. Groot-
Brittannië zal een belangrijke informatie
stand in het internationaal paviljoen orga
niseren.
Inschrijving op „Kareol"
stelde teleur
De inschrijving op het Aerdenhoutse bui
ten „Kareol" is teleurstellend geweest. Er
waren slechts twee inschrijvers en de hoog
ste bood een ton, hetgeen ver onder de
raming is. De inschrijving is thans geslo
ten, maar de inschrijvers hebben nog enige
maanden de kans om hun inschrijving te
verhogen. Wat daarna zal gebeuren, staat
nog niet vast. Het Beheersinstituut kan
„Kareol" dan altijd nog uit de ,hand ver
kopen of publiek veilen.
Het kan zo eenvoudig en zo stil zijn in
een gecompliceerde en luide wereld: ik
ben met een stoombootje door de mooiste
zomerdag over de stilste zee naar een klein
eiland gegaan. Iieel gewoon en niets bij
zonders: naar Vlieland, een plekje wit zand
en groen dennebos en één oud straatje mei
hoge bomen. Da's al'es.
Ik was nog nooit in Vlieland geweest en
het stoombootje gleed zacht en snel ovei
de blinkende zee en onder de klaarste he
mel die ge denken kunt. Ik heb veel ge
reisd en heb vreemde zeeën bevaren naai
kleine eilanden met vreemde namen, maai
telkens wanneer ik naar een ander eiland
je ga ben ik opgetogen van nieuwsgierig
heid. Al is het maar Vlieland.
De meeuwen zweefden over de boot. Gf
kunt daar lang naar kijken want het i;
een betoverend gezicht, zoals die witte vo
gels zich laten glijden door de oneindig!
heid. Wel, en daar wordt de smalle loop
plank uitgelegd en ge staat in een werelt
die ge nooit betreden hebt. Dat is goei
voor uw hart.
Er wonen vierhonderd mannen, vrouwei
en kinderen op heel Vlieland en allemaa
in die ene straat, waar het oude, grijz-
huis van Maarten Harpertszoon staat ei
een stille witte kerk met een juweel vai
een diaconie-huis, dat meer dan driehon
derd jaar in die stilte ligt. Er zijn klein
winkels waar ge alles kunt kopen: prent
briefkaarten en puddingpoeder, kluwen wc
en specerijen. Het riekt er naar de ver
getelheid. Er is een koperen weegschaal
Een rinkelende bel aan de smalle deur. Ei
alles gaat, zoals ge begrijpen zult, in punt
zakken van grauw papier.
In vijf minuten zijt ge het straatje doo
en dan staat ge op een smal en wit pai
tussen de sparren. Er zijn witte duiner
En .kleine stille plassen water in een ra»
van hoog en stil riet en wanneer ge daa
nog een kwartier door die eeuwigheid gaa
komt ge aan het witste strand van de we
reld, met een zee zo groot, dat ge er no
stiller van wordt. Ge gaat dan langs d
branding, die u iets toeruist van de be
trekkelijkheid aller dingen. Ik denk altij
dat de zee honderdduizend jaar, dag e.
nacht, zo heeft geruist en dat het zo no
honderdduizend maal honderdduizend jaa
duren zal. De dingen-van-de-dag' en d
opwinding der mensen laten u hier plot
seling los. Het is altijd goed voor het hai
op een klein eiland te zijn en langs de ze
te gaan. Het kleine Vlieland vertelt e
meer van de diepte der dingen dan d
grootste en verste wereldstad.
Ik geloof dat ik u aanraden kan, oo
eens op dat stoombootje-in-de-zon te stap
pen en naar Vlieland te gaan. Want alk
wat benauwend is en alles wat u zorg geel
valt van u af, wanneer ge door die en
straat met oude, hoge bomen gaat.
Ik ben voor een klem koffyhuis gaa
zitten, 't Was tegenover een oud huis, waa
een oude dame voor het omhoog geschove
raam in de schemerige koelte van haa
kleine wereld te breien zat. Ilc heb naa
haar zitten kijken. Het hoofd was eve
over haar werk gebogen, die handen gin
gen maar als vlugge vogels en de zo:
glansde in de naalden.
Er kwam een man op een dokkerend
kar voorbij met een traag zwart paard.
Een blond meisje speelde zwijgend e
vlug met haar diabolo.
En overal stonden boerenbloemen In d
tuintjes: een overvloed van fel rood e:
blauw en paars en oranje.
In een korte dag hebt ge het hai't va:
Vlieland ontdekt. De mensen hebben gee
haast. En de wereld gaat er geruisloos aa
voorbij: Het ligt reeds eeuwen in de stilti
Over. de duinweg rent een. konijn voor
uit en verdwijnt in het duistere sparren
bos. De klok slaat ieder uur. Enjde bran
ding blijft ruisen.
Ge gaat dan weer die smalle loopplaii
op en de zee ruist om de steven.
Ge zijt in Vlieland geweest en hebt eei
schone ontdekking gedaan.
ELIAS.
27. Hè eindelijk! Het paard stond stil,
en Panda kon er af klauteren. Hij was be
verig op de benendat verzeker ik je! Maar
wanneer hij nu gedacht had. dat zijn baas
hein met een glaasje water en wat vrien
delijke woorden weer een beetje bij zou
brengen, dan had hij zich vergist. De heer
Ernest Klapper was ernstig boós. Wat is
dat voor een manier!" riep hij. Die eeu
wige eigenwijsheid van je! Je gaat met
mijn voorouderlijk paard om alsof het.
alsof het.... alsof het.... hm.... van
ijzer is! Je rijdt er op alsof we haast heb
ben. Hebben we soms haast? Hè?" „Ja
nee.'... maar...." begon Panda. „Juist!
Wij hebben geen haast! Wij gaan deze
edele uitvinding langzaam} bedachtzaam
en op verantwoordelijke wijze proberen!
Meer niet! Begrepen?" „Maar.zei
Panda, „vandaag is het toch de Grote-Knol-
Ren!" Én hij wees op het. bord, dat achter
Ernest Klapper hing. „Wij gaan.... wat
zeg je? De Grote-Knol-Ren?" brieste Klap
per. Had dat eerder gezegd! Dan hebben
we haast! Kom mee! Haast je! Vlug!"
Sprekende
kinderopnamen
in een prettige NELL,
omgeving
maakt
Telefoon 11178.
LftHCE V£ERSTR.n-]5-HAARL£H
(Advj
-N
De Grote Prijs. Een man te Sydney (Austr;
lië) die Donderdag stierf, werd Vrij dj
de winnaar van 6000 Australische poi
den, de eerste prijs van de staatsloter
van New South Wales. De dochter 1
de overledene, de 727jarige Waits
Goodman Westfen, zei: „Hij wachtte zij
hele leven op een grote prijs...."
Niet opgeheven. D.P.A. meldt, dat polit
van de Sovjet-zóne van Duitsland Doi
derdagnamidclag het vuur opende op ee
groep mannen, vrouwen en kindere
dié de grens wilden oversteken naar
Britse zóne in de buurt van Göttinge
Er werd niemand getroffen. De mense
die naar de Britse zóne wilden, hadda
zich in de morgenuren ter plaatse ve
zameld omdat zij gehoord .hadden v;
tijdelijke opheffing van de beperking!
voor het verkeer over de grens.
Uitgeleverd. Volgens de „Giornale d'Itali:
is Otto Wachter, die de moord op ka:
selier Dolfuss in Juli 1934 op touw hi
gezet, te Rome gestorven,waar hij sede
1946 onder een valse naam leefde. Wac
ter, die een der machtigste SS-chefs wi
is gouverneur geweest van Galicië i
was toen te Lwow gevestigd. Hij wact
te op een pas om naar Zuid-Amerika
vertrekken. Tot dusver was hij aan i
opsporingen van de geallieerde polii
ontsnapt. Hij is aan een leverziekte
storven.
Siberië. De Sovjet-Unie heeft genera
MacArthur, geallieerd opperbevelhe
ber in Japan, verzocht scheepsruim
ter beschikking te stellen voor het r
patrieren in September van 18.0
Japanse krijgsgevangenen Uit Siber
Sinds de hervatting van de repatriërii
in Juni heeft de Sovjet-Unie reeds bij
50.000 Japanse krijgsgevangenen vr
gelaten.
Na overleg. John Beasley, de Australisc
Hoge Commissaris te Londen, die
Mei naar Australië vertrok voor overl
met zijn regering, is te Sydney ove
leden.
Mist. Op een vergadering te Bad Kissi"1?
(Duitsland) worden thans plannen t-
sproken ter bespoediging van de ops?
ring van meer.dan 290.000 personen, c
sinds het einde van de oorlog nog ve
mist worden. Vertegenwoordigers v
Frankrijk, Italië, België, Nederlan
Luxemburg, Polen, de Westelijke bezf
tingsautoriteiten en de internatione
vluchtelingenorganisatie wonen de ve
gadering bij, Laatstgenoemde orgal
satie is er in geslaagd in 57.491 gevallf
een vermiste op te sporen of vast
stellen, dat de persoon was overleden*