leuk Gelukwens aan Van Deyssel, herbezieler onzer letterkunde DÉBRAUIME Alma's dubbele taak Dinsdag 20 September 1949 Een duivelskunstenaar op het instrument der taal I ODEWIJK VAN DEYSSEL, Karei Jan a LodewijkAlberdingk Thijm, gelukwen sen en huldigen op zijn vijf en tachtigste verjaardag laat dat nog eens zijn een samenvatting van wat deze Lucifer der Tachtiger Beweging, die het licht ontstak in woorden en onze taal deed opbloeien in een wemeling van kleurschakeringen, heeft betekend voor de herleving, herbezieling, van onze letterkunde, als prozaschrijver en als criticus, als duivelskunstenaar op het taalinstrument en als duivels geselaar van de „poëten en prozaïsten van Sint Juttemus, de labberlottige beroerlingen, morsige za nikers, zeg-ellendigen, spreeknaren". De waardige ten Brinken, van Halls, Wallissen en al wie er nog verder waren onder de meer of min verdienstelijken, aan wie van Deyssel de litteraire eer aandeed, gast te zijn op zijn démasqué der middelmatigheid, ze zullen het hem vergeven hebben van af hun Parnassus, Frans Netscher als eer ste; al was het alleen maar door deze laat ste Tachtiger, als „Wachter" over de zich steeds vernieuwende schoonheid der schrijf kunst, de tijd te gunnen, zijn hoop in ver vulling te zien gaan: „dat men zal weren wat oudbakken, uitgediend, lauw, vaag en krachteloos is" „dat meer en meer het begrip „kunst" door de ogen der Neder landers in zijn ware daglicht zal worden gezien." En zo zal Zola het-vergeven hebben, dat de van Deyssel, voor wie het vurigste woord van bewondering nauwelijks genoeg was om zijn verering voor de meester van „La Terre", „POeuvre" en „Le Rêve" uit te jubelen, eens de dood van het naturalisme moest verkondigen en aan de Zola van „Le Débócle" zijn jeugdige geestdrift onthou den. Zijn liefde voor Zola verloochenen? Van Deyssel heeft het nooit gedaan en wie het beweert en het is beweerd heeft hem slecht gelezen. Dankbaar bleef hij voor dit „voormalig bezit ener .bewondering", ook al bekende hij zich tot de mystiek van Maeterlinck en, langs de boog der eeuwen, tot de Middeleeuwer Ruysbroeck „Ruys- broeck L'Admirable". De zinnen verzadigd, keerde bij in tot de ziel, verinnigde hij de schoonheid der verschijningen tot de ver schijning der schoonheid. Zola had hem in de drift der jeugd „klimmend en actief" gebracht voor de poorten van het „lucht paleis der Sensatie", waarvan „de vloeren door aarde- en het dak door hemelkrachten is gebouwd". Maeterlinck's mystiek voerde hem, „zwevend en passief" in de wolken der Extase, waar de stille gemeenschap wordt genoten met wat van Deyssel noem de „het hoogere leven". Ook Maeterlinck zal het hem hebben vergeven, dat hij niet van Deyssel's blij vend geleider mocht zijn, zoals de anderen. Zij zullen hem van ganser harte vergeven hebben, omdat van Deyssel was en geble ven is: een persoonlijkheid, dat allereerst •en bovenal. Een persoonlijkheid, wiens schrijven een leven-in-schoonheid en wiens leven een schrijven-in-schoonheid was, een hevig'-geladene, een levensminnaar, een beeldenstormer, een hemelbetreder, een aristocraat van de geest en het woord, van het geestige, brillante, bezielde en bezeten woord, een taalrévolutionnair, verzot op litteraire razzia's, een vurig bewonderaar, een fel spotter. Dit alles was van Deyssel. En hij werd de milde beoordelaar, de be schouwelijke wijze, die in „Frank Roze laar" met de dankbare bewondering van een bijna vijftigjarig man, die niet néémt, maar ontvangt, de sfeer van „kristalhelle gelukzaligheid" binnen kon gaan. Veertien jaar eerder schreef hij een opstel, dat mij een gids is geblevep sinds het mij zó had geraakt als ik wens dat het een ieder zal raken: het opstel „Tot- een Levensleer". „Wees stil", schrijft hij daar, „wil steeds dat het stil zij binnen in u. De plechtige schoonheid van het melodieuze dansen uwer levensbewegingen kan niet worden beroerd. Zij gebeurt op de plek uwer gemeenschap met dat wat boven alles uit is en geen duur kent". i Dat was van Deyssel. Dat bleef van Deys sel. Het was het standvastige in hem, dat hij zoals hij hét zelf uitdrukte steeds nieuw samenstemde met het veranderende. En hij voegt eraan toe: „Van jeugd in zijn ouderdom kan alleen hij spreken, die zijn eigen veranderingen met die van het leven om hem heen gewaar wordt als de bevre diging van in zijn individuele wezenlijkheid vroeger reeds stamelende voorgevoelen". Deze passie-mens, deze licht-en-kleur- mens, droeg de kern van zijn wezen als een schoon ding door zijn leven heen en ver bond zo met een vitaliteit, die hem ook op hoge leeftijd niet verliet, zijn jeugd met zijn ouderdom. Verouderen, dat betekent, schreef Goethe, veel en velen overleven. Van Deyssel overleefde het naturalisme, impressionisme, sensitivisme in de littera tuur. Hij overleefde de „jongens van Tach tig, die nobele bende", met wie hij „hoog de beker des levens heeft geheven": Kloos, Verwey, Van Eeden, Gorter hij over leefde hen allen. Maar wat hij ook moest afstaan aan de Tijd, één ding bleef hem behouden: zijn persoonlijkheid„Persoon lijkheid, op wier vleugelen de kunstenaar de onsterfelijkheidshemel zal binnen stij gen." Veertig jaar na van Deyssel's „scheld kanonnades" was er een jongere, die op nieuw om persoonlijkheid riep en de ban vloek uitsprak over de middelmatigen met een: „Verwerp alles, aarzelloos alles, wat sloopt en verminkt". Zou de rasechte jacht hond van Deyssel toen niet het wild heb ben geroken? Deze jongere was Marsman, die van Gorter dichtte: „Hij was van vuur, een golf, een vlam, een stroomend stuk natuur". Een vuur, een vlam zo was van Deys sel. De milde weerschijn daarvan valt over zijn oude dagen, waarin hij zijn eigen woor den de onvergetelijke beschouwelijk herhalen kan: „Wanneer gij in een avond loopt te treuren om de ontbinding van ons leven, over uw losheid van alle stelsel, uw overtuigingloosheid, dan kan het u gebeu ren op te kijken en van den bleek-purpe- ren nacht, van den vreemd roerlozen land schapsnacht eene aandoening te ontvangen, die uw wezen zacht opvoert, in-eenen, tot de hoogste genoegzaamheid, feilloos en stil. Gij voelt u op een plekwaar alle sto ring heeft opgehouden, waar niets, u kan naderen of het wordt licht en goed om u heen. Het leelijke, als onzichtbaar, ver dwijnt; het schoone beweegt, zonder scherpte, hannoniesch in uw zachte, licht". „Harmonisch", „licht en goed": dat te zijn is wat van Deyssel in dankbaarheid en ver ering wordt toegedacht op deze vijf en tachtigste verjaardag. C. J. E. DINAUX. In Amsterdam heeft de minister van justitie, mr. Th. R. J. Wyers, het 21ste internationale maritieme congres geopend. Dit congres wordt voor de derde maal in de hoofdstad gehouden. Benelux en devaluatie (Va?i onze parlementaire redacteur) België blijkt ook na de devaluatie van het Engelse pond alles te voelen voor het doen doorgaan en slagen van de economi sche Unie der Beneluxlanden. Een opval lende aanwijzing in die richting vormt het initiatief van de Belgische minister-presi dent Eyskens voor een omstreeks half Oc tober te Luxemburg te houden bespreking tussen de ministers. Het ligt intussen voor de hand, zo kan elkeen die de toestand nader bekijkt .con cluderen, dat de Benelux alleen verder goede mogelijkheden zou bieden indien ook België tot devaluatie van zijn franc zal overgaan. Zonder dat zou Nederland in het algemeen in staat zijn zeer goedkoop op de Belgische markt te komen en deze met Nederlandse producten te overladen, ter wijl het tegelijkertijd bovendien op tal van andere markten plotseling tegen veel lagere prijzen dan de Belgische zou kunnen leveren. Bovendien: afneming door Neder land van Belgische waren zou, ingeval de waarde van de Belgische franc onge wijzigd bleef, uitermate moeilijk om niet te zeggen bijkans onmogelijk worden. De berichten uit België wijzen er trouwens op dat de Belgische regering zich thans op dit vraagstuk nader gaat beraden. Aan te nemen valt dat er de laatste dagen onder meer het nodige overleg tussen Den Haag en Brussel heeft plaats gevonden. Mochten de Belgen tot devaluatie over gaan, dan zou meteen de mogelijkheid zich voordoen om ons tekort op de betalings balans ten opzichte van België te doen af nemen, indien wij een deel van onze be talingen met ponden zouden kunnen gaan doen. Die ponden worden in geval van devaluatie van de Belgische franc voor België aanmerkelijk aantrekkelijker dan zij thans zijn. Er zij in dit verband nog op gewezen dat wij ruim in onze ponden zitten. Het zou dan ook geen verbazing behoeven te wekken indien een regeling als hier be doeld tot stand zou komen, althans wan neer de Belgische franc zou gaan deva lueren. NEDERLANDSE RIJWIELFABRI KANTEN NAAR BOEDAPEST Op uitnodiging \mn ae directie van een der grootste Hongaarse machinefabrieken zijn vandaag per K.L.M.-vliegtuig een 24- tal Nederlandse rijwielfabrikanten naar Boedapest vertrokken. Zij zullen vijf dagen de gast zijn van de directie der machine fabriek. De Nederlandse industrie zal in 1949 voor een waarde van 3.000.000 aan rijwiel- onderdelen van, deze fabriek betrekken. Tegenover deze import staat een expert van Nederlandse fabrikaten. De heer Vorrink sprak over actuele kwesties „Geen angst voor compromis met K.V.P." Voor het eerst na het hem in Denemarken overkomen vliegongeluk heeft de heer J. Vorrink, voorzitter van de Partij van de Arbeid zijn partijgenoten in een openbare vergadering in de Apollohal te Amsterdam toegesproken. De heer Vorrink keerde zich in zijn rede tegen de Sovjet-Unie en zei dat Rusland het. enige land is geweest, dat zich als over winnende mogendheid aan gebiedsuitbrei ding te buiten is gegaan. Hij verklaarde dat volgens Engelse documenten, overgelegd op de laatste conferentie te Genève, in Rus sische concentratiekampen 10 millioen men sen zijn omgekomen. Nadat hij het herstel van het productie apparaat in Nederland en de sociale rust geprezen had, wijdde hij enige woorden aan de samenwerking tussen de Katholieke Volkspartij en de Partij van de Arbeid. De democratisch-socialisten hebben voor het compromis geen angst wanneer het tot de verwezenlijking van hun idealen kan bij dragen, zeide hij. De vrij algemene devaluatie van Euro pese munteenheden kon naar zijn mening bijdragen tot het economisch herstel van de gehele wereld. Hij sprak voorts over de ideologische tegenstellingen, die het oude Europa ver deeld maken. Europese samenwerking was volgens hem al niet meer voldoende; er moest samenwerking komen met het grote werelddeel aan de andere zijde van de oceaan. Voor het „Thuisfront Humanitas" van de Partij van de Arbeid hadden de ongeveer 6000 aanwezigen 1200 boeken meegebracht, die verzonden zullen worden als St. Nico- laas-geschenk aan de militairen in Indo nesië. Tot voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal is herbenoemd prof. mr. R. Kranenburg, lid dier Kamer. 1 Onmiddell is erger dan pijn! Onmiddellijke verlichting en 3 spoedige genezing, van Uw J huidaandoening geeft het beroemde huidgeneesmiddel Herfststemming in het park. Opnieuw Amerikaanse nota's aan „Gordijn-landen" De Verenigde Staten hebben Maandag in nota's, die door de Amerikaanse legaties in de hoofdsteden van Roemenië, Bulgarije en Hongarije bij de respectievelijke ministe ries van Buitenlandse Zaken werden inge- diend, de drie landen beschuldigd van „een ernstige nieuwe schending van verdrags verplichtingen". De beschuldiging is ge baseerd op de weigering der drie landen om deel te nemen aan de instelling van commissies, zoals voorzien in de vredes verdragen voor de regeling van geschillen over deze verdragen. De nota's zijn de jongste stappen in een reeks diplomatieke démarches, waarbij Engeland en de Ver enigde Staten de drie Balkanlanden hebben beschuldigd van schendingen van de clau sules van de vredesverdragen betreffende de mensenrechten. Naar men te Washington meent te weten, zullen soortgelijke nota's ook door Enge land worden, ingediend. De Balkanlanden verklaarden eerder deze maand, dat hun ..acties in overeen stemming waren met ahtikel vijf van de vredesverdragen, dat van hen eist, fascis tische organisaties op te heffen. Britse conservatieven en liberalen willen spoedig parlementsdebat Winston Churchill heeft uit naam van de conservatieve partij verzocht, dat het par lement niet later dan de volgende week wordt bijeengeroepen om de nieuwe toe stand te bespreken, die is geschapen dooi de devaluatie van het pond. Volgens het schema zou het parlement niet voor 18 October vergaderen. De liberalen hebben minister Attlee om de onmiddellijke bijeenroeping van het parlement verzocht ter bespreking van de devaluatie en de „voorstellen van de re gering tot een blijvende oplossing van de economische crisis". Reuters politieke correspondent schrijft, dat de regering niet voor het einde van de week over deze verzoeken zal beslissen. Canadese scheepsbrand eiste 235 slachtoffers Volgens de laatste berichten bevonden zich aan boord van het in brand gevlogen Canadese s.s. „Noronic" 685 personen, zo wel passagiers als leden van de bemanning. Volgens de tot nu toe bekende gegevens hebben 450 van hen de ramp overleefd. Er zijn tot dusverre 118 lijken geborgen, terwijl er nog 117 personen worden ver mist. Men vreest, dat er zich nog lijken van slachtoffers op de beide benedendekken van het schip bevinden, die tot dusverre nog niet door de redders konden worden bereikt. Tot dusverre konden de stoffelijke over schotten van slechts 35 omgekomenen worden geïdentificeerd. „College van Europa" Belangwekkende proefneming te Brugge Heden zal te Brugge ter gelegenheid van de aanvang van de lessen van het College van Europa, in de Gothische zaal van het stadhuis een plechtige openingsvergade ring worden gehouden. Tijdens deze zit ting zullen als spreker optreden oud-minis ter Julius Hoste, voorzitter der culturele afdeling van de Belgische nationale raad der Europese Beweging en prof. Salvador de Madariaga, voorzitter der internatio nale culturele afdeling der Europese Be weging. Aan de leergangen van het College van Europa, welke thans nog 'een voorberei dend karakter dragen, zullen 25 studenten deelnemen, afkomstig uit de West-Euro- pese landen. De studenten die deze lessen zullen bijwonen, zijn geen studenten meer in de eigenlijke zin van het woord, daar zij in hun eigen land reeds zijn afgestudeerd. Zij werden gekozen uit diegenen van wie, op grond van hun bekwaamheid, kan wor den aangenomen, dat zij in de toekomst een belangrijke rol zullen spelen bij de vor ming van een Verenigd Europa. De eerste bijeenkomst te Brugge draagt nog het karakter van een proefneming. In dien de resultaten bevredigend zijn, zal met de geregelde colleges, welke acht maanden duren, in November 1950 een begin worden gemaakt. Het onderwerp dat tijdens de voorbe reidende cursus van 20 September tot 10 October zal worden behandeld luidt: „De bestudering van de geschiedenis en de vor ming van een Europese geest op de uni versiteiten". De colleges zullen worden gegeven door de Nederlandse hoogleraar prof. H. Brugmans, prof. Salvador de Ma dariaga (Oxford), Charles de Visscher (Leuven), Claude Bourdet (Parijs) en John Bowle (Oxford). De beslissing tot de instelling van het College van Europa, dat voorbestemd is een cultureel centrum te worden, werd dit jaar genomen door het uitvoerend comité van de Europese Beweging tijdens zijn eerste bijeenkomst te Brussel. Tot zetel werd Brugge gekozen. De eerste zitting van het College van Europa zal worden ge houden in het historische Grand Hötel, dat in 1600 door Don Juan de Peralta, consul van Navarre en schepen van Brugge werd gebouwd. Aan de lessen zullen drie banne lingen uit de Oost-Europese la'nden deel nemen. HET PROCES-RATK Hongaarse communistische spionnen bekennen Alle acht communistische leiders, onder wie Laszlo Rajk, de voormalige Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken, die te Boedapest op beschuldiging van verraad en-, spionnage voor de Amerikanen en de Joegoslaven terecht staan, hebben thans bekend. Mogelijk zullen aan het eind van deze week de vonnissen worden uitge sproken. Lazar Brankof, die aan het hoofd gestaan zou hebben van de Joegoslavische inlich tingendienst in Hongarije, deed bij zijn Maandag voortgezette verklaring medede lingen over de organisatie van de Joegosla vische spionnage in Tsjechoslowakije. Hij noemde Drndic, assistent-leider van de Joe goslavische militaire missie te Praag, als de leider hiervan. Een der andere beschuldigden, dr. Tibor Szonyi, die tot zijn arrestatie centraal per- soneelssecretaris was bij de Hongaarse communistische partij, verklaarde o.a. dat Alan Dulles, een broer van de Amerikaanse senator John Foster Dulles, tijdens de oor log chef was van de-Amerikaanse inlich tingendienst in Zwitserland en een aantal politieke immigranten in Zwitserland, „Trotskisten", in dienst had genomen. Szonyi zeide verder, te weten van contact tussen Maarschalk Tito en de Amerikaanse inlichtingendienst. Hij zeide ook nog, er prijs op ie stellen te verklaren, dat zijn getuigenis „oprecht en waar in elk detail" was. „Ik weet uit ervaring", aldus Szonyi, „dat er bij politieke processen, zoals dit, altijd mensen zijn, die menen, dat de be kentenis van de verdachte aan verdovende middelen of pressie te wijten is. Ik als des kundige weet, dat dit onmogelijk is". De staatsgreep, waartoe de beschuldigden ge complotteerd zouden hebben, zou deel uit gemaakt hebben van een plan tot vorming van een anti-Sovjet-Russisch Balkanbloc onder leiding van Tito, aldus Szonyi. De laatste, die een verklaring aflegde, was Paul Justus, voormalig voorman van de Hongaarse Sociaal-Democratische partij. Er werd luid gelachen toen hij zeide „zeer, zeer veel spijt" te hebben van alles wat hij gedaan had. Vandaag begon het verhoor der getuigen. Koning Gustaaf van Zweden ziek Te Stockholm is bekendgemaakt, dat Ko ning Gustaaf van Zweden aan bronchitis en aan algemene zwakte lijdt. De genees heer van de Koning verklaarde dat deze geen koorts heeft en dat de toestand van zijn hart geen aanleiding geeft tot onge rustheid. De procureur-fiscaal bij de Bijzondere Raad van Cassatie heeft in- de zaak tegen de 60-jarige voormalige predikant en jour nalist dr. H. W. van der V. S. geconcludeerd tot vernietiging van de sententie van het Bijzondere - Gerechtshof te Amsterdam, waarbij requira-nt tot 9 jaar gevangenisstraf met aftrek was veroordeeld. De procureur fiscaal was van mening, dat op formele gronden de zaak moest worden, verwezen naar een bijzonder gerechtshof om opnieuw te worden behandeld. De reserve eerste luitenant der artil lerie D. Kappert heeft namens het Madoe- rese K.N.I.L.-korps „Korps Barisan Tjakra Madoera" aan Prinses Wilhelmina twee massief zilveren enkelringen overhandigd. Dergelijke enkelringen worden gedragen door Madoerese vrouwen. Dit geschenk ging vergezeld van een oorkonde, die getekend was door alle Europese en Madoerese officieren van het korps. Op de gevaarlijke hoek Antoniestraat Lange Herenvest is gisteren een vrachtauto met de tram naar Amsterdam in botsing gekomen. De chauffeur had het rode waar- schuwmgslicht niet gezien. De auto werd zeer zwaar beschadigd en het tramverkeer ondervond veertig minuten vertraging. Er deden zich geen persoonlijke ongelukken voor. Bij Koninklijk Besluit is de heer W. Scholten, hoofdcommies der directe belas tingen, invoerrechten en accijnzen te Haarlem en voorzitter van de Bond van administratief personeel bij 's Rijks belas tingen in Nederland, benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Gisteravond is een 43-jarige bouw kundige uit 's Gravenhage op zijn motor tegen de achterkant van een stilstaande bestelauto gereden. Hij verkeerde onder invloed van sterke drank. De man kreeg een schedelbasisfractuur en overleed ter plaatse. Op een onbewaakte overweg aan de Heideweg te Soest-Zuid is gisteravond de zestigjarige A. B„ die de overweg omstreeks half negen per fiets passeerde, door een uit Utrecht komende electrische trein ge grepen en oip slag gedood. Dat Giethoorn nog steeds de belang stelling van toeristen trekt, blijkt wel uit het fgit, dat deze plaats in de afgelopen zomer door 250.000 personen werd bezocht. Men sohat de bruto-opbrengst op vier gul den per persoon, zodat het vreemdelingen verkeer de gemeente het niet onbelangrijke bedrag van een millioen gulden heeft op gebracht. Vele Amerikanen, Engelsen, No ren, Denen, Belgen en Fransen bezochten dit „Hollandse Venetië". Op de Cruquiusweg in Heemstede slipte Maandagmiddag door de gladheid van de weg, als gevolg van overigens zeer matig remmen, een auto- die daarna kap seisde. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor en de auto werd slechts licht beschadigd. De liedertafel Haarlems Zanggenot heeft gisteravond op haar eerste repetitie van het winterseizoen twee leden van ver dienste, de heren B. A. Cassee en H. Sipman Sr., die de vereniging zijn ontvallen, her dacht. De voorzitter, R. M. van der Hart, ging uitvoerig in op de verdiensten die beide leden voor de yereniging hebben gehad. De „Sirius" weer vlot Het tweehonderd ton metende Neder landse motorschip „Sirius" is, na ruim v^ijf dagen bij Eccles in Norfolk, tussen Great Yarmouth en Cromer, aan de grond te heb ben gezeten, Maandagavond vlot gesleept. Het werd door de Nederlandse sleepboot „Maas" naar de haven van Yarmouth ge sleept. De Parelvissers in de Haarlemse schouwburg De Nederlandse Opera geeft op Donder dagavond 22 September in de Stadsschouw burg te Haarlem een opvoering van „De Parelvissers", opera in drie bedrijven van Georges Bizet. De voornaamste rollen wor den vertolkt door Marjo Ingen Soet, Chris Söheffer, Theo Baylé en Jan Duiveman. De muzikale leiding berust bij Otto Glastra van Loon. Engelse league In de tweede divisie van de Engelse league werden Maandag twee wedstrijden gespeeld: Blackburn RoversBrentford 41; Leicester City—Chesterfield 01. Jaarvergadering HBC I-n de jaarvergadering van de R.K. sport vereniging HBC sprak de voorzitter, de heer G. Athmer.in zijn openingsrede over de minder gunstige financiële positie der ver eniging. De heer E. Kerker, secretaris, merkte in zijn verslag op, dat de club er moreel goed voorstaat. In het afgelopen seizoen zijn enige successen geboekt. De heer P.Kemp, die aanvankelijk plannen had, om als bestuurslid te bedanken, deelde mee nog een jaar aan te blijven, echter niet als penningmeester. Herkozen werd de heer G. W. Toledo en in plaats van de heer C. Ruigrok werd gekozen de heer J. van den Berg. FEUILLETON door Mary Burchell Vertaald uit het Engels 18) Alma zette de hele zaak uit haar ge dachten als één van die kleine mysteries, waarvoor ze in haar nieuwe baan kwam te staan, en vroeg mevrouw Farraday, of ze nog iets voor haar doen kon. Nee dank je, lieve kind. Mevrouw Farraday was kennelijk in een zonnig hu meur, nu de brief teruggevonden was. Ga maar gauw naar huis. Ze keek op de klok en riep met oprechte wroeging uit: O, maar daj spijt me heel erg. Ik heb u veel te lang hier gehouden met dat zoe ken naar die brief. Nu hebt u net de bus gemist. Dat hindert niets, zei Alma. Wis en zeker wel! Het duurt een uur, voordat er weer eën gaat, zei mevrouw Farraday. Wel, dan zal Murray u even met de auto thuis moeten brengen. O nee, dat hoeft helemaal niet! Alma was ontsteld bij de gedachte, dat Murray opdracht zou krijgen om voor haar als chauffeur op te treden. Maar aangezien de beide mannen juist op dat moment uit de tuin kwamen, kon ze mevrouw Farra day niet ervan weerhouden iets te zeggen. Murray, luister eens, het spijt me zo, ik heb juffrouw Brendall haar bus doen missen. Zou je haar even met de wagen thuis kunnen brengen. Natuurlijk. Hij antwoordde beleefd zonder enige aarzeling, maar Alma bedacht zich, dat hij na een lange vermoeiende dagtaak, dit karwijtje zeldzaam onaangenaam moest vinden. Ik kan heel goed wandelen tot het kruispunt, begon Alma. Maar hij onderbrak haar: Wel nee, het neemt niet meer dan tien minuten om u even thuis af te zetten. Er zat dus niet veel anders op, dan het aanbod dankbaar te aanvaarden. Me vrouw Farraday zei haar vriendelijk goe dendag en zelfs de oude heer Farraday knikte haar op hartelijke wijze toe, toen ze met Murray de kamer verliet. Er stonden twee auto's voor het huis, die van Murray zelf en die, waarin z'n vader was gekomen, en Alma bedacht zich vaag zonder enige - afgunst dat het heerlijk moest zijn om altijd een auto ter beschikking te hebben in plaats van afhan kelijk te zijn van trage en dikwijls niet geheel betrouwbare buslijnen. Waar woont u ook weer? O ja, op de Canberry Road, nietwaar?, zei Murray, terwijl hij naast haar ging zitten en de wagen startte. Ja, dat grote vierkante huis, juist voorbij de kerk. Het heet Barrowmead. Ik ken het, geloof ik, wel. Ik ga hier links af, in plaats van door de stad. Het is niets om. Het is werkelijk ontzettend aardig van u, me heelemaal thuis te brengen, zei Alma volkomen oprecht. Hebt u het erg druk gehad op kantoor? Verschrikkelijk, deelde hij haar mee, maar zijn stem klonk opgewekt, en even opzij naar hem kijkend, constateerde Alma, dat zijn mond 'eigenlijk zeer aantrekkelijk was, als hij niet stuurs en verbeten keek. Maar ik vind zo'n ritje helemaal niet erg. Het is werkelijk niets, voegde hij eraan toe, en ze voelde, dat hij het meende. Er heerste even een stilzwijgen tussen hen. Dan vroeg hij haar opeens, en ze kreeg de indruk, dat hij werkelijk geïnte resseerd was: Hoe ging de eerste dag? Wat mij betreft heel goed, zei Alma, en oprecht voegde ze eraan toe: Ik vind mevrouw Farraday erg aardig. Hij keek haar geamuseerd aan. Zo maar domweg aardig? Wat bedoelt u? Wel, mijn moeder is nogal gecompli ceerd. Ik begrijp niet goed, hoe u haar zo, zonder meer, eenvoudigweg aardig kunt vinden. O, bekende Alma. het is slechts een eerste indruk natuurlijk. Maar eerste in drukken zijn belangrijk, gelooft u niet? Ik moet in dit geval wel toegeven, dat ze dat inderdaad zijn, zei hij. Maar in de regel? Ja, misschien hebt u toch wel gelijk. Ik weet tenminste ook bijna altijd onmiddellijk, of ik iemand kan vertrouwen Of niet. Jazei Alma en zweeg verder. Want dit laatste was nu juist een punt, waarover ze het met zichzelf ten opzichte van mevrouw Farraday niet geheel eens was. Ze vond haar aardig, ze hield van haar charme, haar wonderlijke schelms heid en haar gevoel voor humor. Maar was ze wel helemaal oprecht? Dat was niet zo heel zeker. Vaak waren de charmantste mensen wat betrouwbaarheid en eerlijk heid betreft niet honderd procent! Als het hem opviel, dat ze op dit punt plotseling zweeg, deed hij in ieder geval, alsof hij niets merkte. In plaats daarvan vroeg hij zonder enige wrok: Uw zuster heeft dus vlot een nieuwe baan gevonden? Alma keek hem snel aan. Hoe weet u dat? Wel, Birchingtons heeft mij inlich tingen gevraagd over haar. O ja, natuurlijk. Alma keek wat onthutst. Eneh.gaf u goede informaties? Zeker. Ze is een prima secretaresse. Ja, dat weet ik, maar.... aarzelde Alma, hebt u erbij verteld, dat ze wel eens brutaal is zo nu en dan? O nee. Misschien is ze dat bij Bir chingtons helemaal niet. Waarschijnlijk was ze alleen maar onhebbelijk tegen mij, omdat onze karakters botsten, merkte hij droogjes op. Alma lachte en beet op haar lippen. Dat klinkt als een Amerikaans echt- scheidingsgeval. Maarhet was erg aardig van u, meneer Farraday. Wat was aardig? Wel, dat u geen wrok tegen haar koestert. Grote help, waarom zou ik? Hij keek haar geamuseerd aan. Twee mensen met karakter kunnen heel gemakkelijk ruzie krijgen, Het is echter een feit, dat ik op kantoor geen ruzies kan hebben. Daai-om kreeg ze ontslag. Maar dat neemt niet weg, dat ik uw zuster kan zien als een aantrek kelijk en wel goed soort meisje, ook al is ze te egocentrisch. Alma staarde hem verwonderd aan bij dit critische oordeel over Eva, dat toch vriendelijk klonk. Ze was echter dankbaar, dat hij Eva tenslotte geen kwaad hart toe droeg, Ik geloof dat Eva net zo over u denkt, zei ze tenslotte. Wat? Dat ik wel geschikt ben, maar nogal egocentrisch? O nee. Dat bedoel ik niet. Ik bedoelde dat zé ook geen wrok ten opzichte van u heeft, over wat er gebeurd is. Ze zei. Maar Alma hield plotseling op, zich be denkend, dat haar openhartigheid nu ver genoeg was gegaan en dat het beter zou zijn niet te herhalen, wat Eva had gezegd. Hij lachte. Wat zei ze? Ik heb altijd horen vertellen, dat een man in de-ogen van zijn secretaresse nooit een held is, evenmin als in die van zijn knecht. Mis schien kan ik mijn voordeel trekken uit een openbare critiek. Wel, ze zei, dat u een lastig humeur had en driftbuien, maar dat u nooit lang nazeurde en dat u niet 'een slecht karakter had, legde Alma wat aarzelend uit. Waarop u antwoordde. Pardon? Ik vraag me af, wat u daarop zei! O, ik zei zo iets, dat dat meer wees op overspannen zenuwen dan op slecht- gehumeurdheid, zei Alma, zó onthutst, dat ze hem precies vertelde, wat ze inderdaad gezegd had. Ze bloosde en voelde zich een dwaas. Gelukkig was het huis in zicht en kon ze zeggen: We zijn er, meneer Farraday. Hij liet de wagen stilhouden en leunde langs haar heen om het portier open te maken en toen hij zich terugtrok, glim lachte hij even recht in haar ogen. Ze con stateerde, dat hij er zo dichtbij, met die vriendelijke blik, heel aantrekkelijk uitzag, alleen moest hij niet die lijnen om zijn ogen hebben, die duidden op vermoeidheid en zorgen. Dank u zeer juffrouw Brendall, voor Uw vriendelijke mening over mijn geval, zei hij lachend, terwijl hij haar een hand gaf. Alma drukte deze hand instinctief met warme hartelijkheid. Ze stapte uit en om-< dat hij zo aardig tegen haar geweest was, bleef ze op de stoep staan en wuifde ze hem nog even na, toen hij wegreed. Mischien was hij een beetjé verbaasd en tegelijkei*- tijd geamuseerd over dit gebaar, maar in ieder geval nam hij zijn hoed in een on miskenbaar vriendelijk bedoeld gebaar nogmaals voor haar af. Daarna keerde Alma zich ^p en op het huis-toelopend, zag ze opeens Gregory voor de deur staan, die natuurlijk de hele af- scheids-scène tussen Murray Farraday en haar moest hebben gadegeslagen. O Gregory! Ze rende de stoeptreden op en kuste hem. Wat heerlijk dat je er bent. Ik wist niet, dat je al zo vroeg kon komen. Ik.zag je niet dadelijk. Hij beantwoordde haar kus met warme tederheid, maar zijn stem klonk enigszins wrevelig, toen hij vroeg: Brengt Farra day je voortaan elke avond thuis? O Gregory, natuurlijk niet! Ze zocht naar de huissleutel in haar tas. Het was alleen, omdat ik de bus van 5.30 uur had gemist, en daarom bracht hij me even, op dat ik niet een heel uur zou hoeven te wachten. Je moest er blij om zijn! Nu hoef jij ook geen uur op mij zitten wachten! Ze glimlachte naar hem op en hij moest zijn ontstemdheid wel laten varen. Goed. Maar als je maar weet, dat ik niet wens, dat mijn meisje in zijn ellendige Rolls Royce rondrijdt, bromde hij, nog half ernstig, v „a_ (Wordt vervolgdJ>, 1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1949 | | pagina 6