BRIL- WEBER
Haarlem en de slag bij Bergen in 1799
Maison MARCEL
Olie Permanent f3.-
SLEUTEL WEG?
Gr. Houtstr. 16S
Landskampioen komt
op bezoek bij RCH
Alma's dubbele taak
Zaterdag 24 September 1949
Een overzicht der gebeurtenissen die Haarlem
150 jaar geleden beroerden
HaarYoifts Dagblad en Oprechte Haarlemsche Courant
Enige tijd geleden hebben wij herinne
ringen opgehaald aan de tijd der Franse
overheersing. Nu is er aanleiding opnieuw
in gedachten terug te gaan naar de jaren
van de Bataafse Republiek, daar het 150
jaar geleden is dat de Engelsen en Russen
een inval in Noordholland deden.
Wij schreven 1799. Het was een benau
wende tijd. Haarlem lag wel achter het
front, maar zag sinds Juli toch alle toe
bereidselen van de zijde der Bataafse troe
pen en de Franse bondgenoten voor de ge
vechten die verwacht werden.
Om de gebeurtenissen te Haarlem beter
te begrijpen geven wij eerst enige algemene
bijzonderheden.
De landing der Engelsen en Russen had
plaats op 27 Augustus. De Engelsen hadden
daarna nog belangrijke versterkingen ge
kregen, zodat zij een leger hadden van
34.000 man. Er waren 16.000 Russen, zodat
de verenigde macht 50.000 man sterk was.
De sterkte der Frans-Bataafse troepen
moet niet groter geweest zijn dan 22.000 a
23.000 man.
De aanval ging uit van de Engelsen en
Russen, maar zij werden afgeslagen, waar
bij zij 2300 doden en 1800 krijgsgevangenen
verloren. De laatsten waren grotendeels
Russen, die zo wordt verzekerd door
hun bandeloosheid de- nederlaag veroor
zaakten. De Engelsen waren te laat opge
rukt. De Bataafse troepen verloren 2600
man, de Fransen 800.
Deze slag bij Bergen had plaats op 19 en
20 September.
Het „Geschiedkundig gedenkstuk van het
voorgevallene binnen Haarlem in de laat
ste helft van 1799" (van de hand van
A. Loosjes Bz., in 1803 verschenen) geeft
een overzicht van dé dingen die Haarlem
beroerden.
Wij ontlenen er aan:
27 Augustus: De Alkmaarse Post brengt
de tijding in de stad dat de Engelsen geland,
zijn op" de rede van Texel. Later bleek, dat
de Engelse vloot op 26 Augustus voor het
gat van Texel, tussen Kalantsoog en Kijk
duin voor anker was gegaan om een lan
ding der troepen mogelijk te maken. Die
landing begon 27 Augustus. „Een vijand,
verbonden met het Huis van Oranje, dat nu
vier jaar van de bodem der Republiek ver
wijderd was geweest, had voet aan wal ge
zet en dreigde een inval in het land te
doen".
28 Augustus; De president van het Stads
bestuur zetelt de gehele dag op het Stad
huis. De Bataafse burgers werden aange
maand om zich als vrijwilligers aan te mel
den. Een of meer kundige chirurgijns wer
den opgecommandeerd om naar Alkmaar te
worden gezonden. Twee werden er ge
stuurd.
De aankomst van Franse hulptroepen
werd gemeld. Er bleek tekort aan buskruit
te zijn, de troepen die hier wegtrokken
namen alle' voorraad mee.
29 Augustus: De Janskerk wordt gerequi-
reerd om er een hospitaal in te vestigen.
Ook moest gezorgd worden voor het onder
dak brengen van dokters en verplegers.
600 gewapende burgers uit Amsterdam,
die aan de strijd wilden deelnemen, kwa
men in de stad.
Aankomst van de leden van het departe
mentaal bestuur van Texel, voorheen zete
lend in Alkmaar, in een vaartuig, zij ves
tigden zich hier op het Prinsenhof.
Geregeld komen en vertrekken er troe
pen. De onrust in de stad neemt toe. Voor
de troepen worden veel levensmiddelen ge
vorderd, waardoor er onrust onder de bur
gers komt over de voorraad voedsel.
Haarlem wordt aangewezen als de ver
zamelplaats voor gewapende burger
corpsen. 'De Jagers zonden twee bataljons
vrijwilligers. De huisvesting bracht vele
moeilijkheden. Ieder kreeg inkwartiering.
Trekschuiten werden gerequireerd voor
troepenvervoer.
Het logement „de Gouden Leeuw" werd
gevorderd voor huisvesting van de Franse
bevelhebber. t
1 September. Grote drukte op de Grote
Markt waar generaal Brune alle troepen,
die hier gelegerd zijn, inspecteert. Daarop
volgde een mars door de stad.
Er werden levensmiddelen gekocht om
voor de burgerij voedsel te hebben.
Ook het Pest- en Dolhuis werd bestemd
3 September. De Nieuwe Kerk werd ge
requireerd voor kruitmagazijn. Om onge
lukken te voorkomen werd de omgeving
der kerk afgezet. Ieder werd verboden in
de nabijheid te komen met een brandende
pijp, tenzij die voorzien was van een dop.
6 September. Er werden pamfletten ver
spreid om op te wekken de plannen van
de Fransen tegen te werken.
9 September. Er komen geruchten dat
zich Engelse schepen voor Zandvoort ver
tonen. De Burger jagers werden naar de
kust gezonden om een landing te voor
komen.
Een brik voor Zandvoort lost een kanon
schot. De achttienponder werd later door
„De kozakken op de varkensmarkt", naar een tekening van P. Barbiers.
jongens onder Bentveld gevonden. Acht
opvarenden van de brik landden en zaag
den, als een staaltje van stoutheid, een
seinpaal om. Toen vertrokken zij weer.
10 September. Het eerste gevecht had
plaats. Aan de burgerij werden linnen en
pluksels gevraagd voor de gewonden. De
Fransen hadden 40 doden en 749 gewonden.
Uit het leger der Bataafse republiek
deserteerde een vrij groot aantal soldaten,
die Haarlem binnentrokken. Zij brachten
daar veel opschudding. Ook verkochten zij
geroofde goederen. De burgerij werd aan
gemaand rnet deze „verraders" geen ge
mene zaak te maken.
Negen Engelse krijgsgevangenen werden
hier binnengebracht.
Er werd nog legering gevraagd voor 250
tot 400 gewonden. De regenten van het
St. Elisabeths Gasthuis namen daarvoor
maatregelen.
In een volgend nummer zullen wij deze
lotgevallen van Haarlem vervoigen.
Wij geven hier boven een reproductie van
een tekening van P. Barbiers van kozakken,
die op de Varkensmarkt bij 't tegenwoordige
Bolwerk ter hoogte van de Kloppersingel
gelegerd waren.
Goud- en zilverprijs
na devaluatie gestegen
De devaluatie van de gulden tegenover
de dollar heeft een wijziging gebracht in
de prijs van goud en zilver. De Nederlandse
Bank koopt thans goud aan tegen 4.250,
per kg fijn. Voor zover zij goud afgeeft ge
schiedt zulks sinds de devaluatie van onze
valuta tegen een prijs van 4.300,per kg
fijn. Per kg fijn is de goudprijs derhalve
1.300,hoger geworden.
De prijs van het zilver is in overeenstem
ming gebracht met de wereldprijs en be
draagt thans per kg fijn 92,8096,30.
Sinds 23 Juli waren deze prijzen 81,60
ƒ85,10.
Op de weekstaat van de Nederlandse
Bank van 19 September, die derhalve nog
niet de invloeden van de devaluatie weer
spiegelt, staat de post gouden munt en gou
den muntmateriaal geboekt met 425.956.984
gulden en de post zilveren munt en zilveren
muntmateriaal met 9.344.695 gulden.
Verwacht mag worden, dat de goud- en
zilvervoorraad der circulatiebank een
nieuwe waardering zal ondergaan, die in
een der volgende weekstaten tot uiting zal
komen.
Extra H.O.V.-zomerconcert
Een onverwacht extra-zomerconcert gaf
aan de dirigentMarïnus Adam ge
legenheid nog eenmaal als orkest-aanvoer
der van de Haarlemsche Orkestvereeniging
op te treden.
Ditmaal waren het de Variaties over een
thema van Jos. Haydn (het St. Anthonius
Koraal) van Joh. Bttahms en de Symphonie
no. 3 in c lel. terts op. 78 van Camille Saint-
Saëns, waarvoor de dirigent de aandacht
van een vrij talrijk auditorium vroeg. Met
de keuze van het Klavierconcert in a kl.
terts op. 54 van Robert Schumann door de
pianist Gerard Hengeveld, die op deze
avond als solist zijn medewerking ver
leende, werd het programma voortreffelijk
gecompleteerd.
Schumann's artistieke natuur verzette
zich tegen het virtuozehdom, dat zich door
de uiterlijke schittering van verbluffende
techniek zocht te handhaven. „Ik kan geen
concert schrijven voor de virtuozen. Ik
moet iets anders bedenken", schreef hij in
1839 aan zijn verloofde Clara Wieck. Dank
zij dit zuivere principe ontstond een mees
terwerk, een weerspiegeling van de tijd
geest der romantiek, veredeld door de
klaarheid van absolute muziek. En in deze
zin vertolkte Gerard Hengeveld het concert
met volkqmen beheersing van de techniek,
uitmuntend van tekening en klankdiffe
rentiatie, met de warme expressiviteit,
welke deze poëtische muziek vraagt, maar
ook met de rhythmische sterkte, die voor
het slot-Allegro vereist wordt.
Bij de begeleiding onderscheidde het
orkest zich bijzonder. De sonoriteit van het
violoncelli-koor was verrassend, maar nog
meer frappeerde de klank, die de blazers
thans konden produceren. Terecht liet Ge
rard Hengeveld de dirigent en het orkest
delen in het grote succes, dat zijn optreden
verkreeg.
Zij die, nietgeheel ten onrechte. Brahms
lading, zullen moeten toegeven, dat de Va-
betichten van te hevige romantische over-
riaties op het thema van Jos. Haydn aller
minst aan dit euvel lijden. Want juist voor
deze compositie is abstracte klankentaai
een nadrukkelijk op de voorgrond tredend
element, dat naast soberheid van gevoels
uitdrukking aan de muziek haar grote
waarde geeft.
Anders is het gesteld met de Symphonie
van Saint Saëns, die na de te loven eenvoud
Exclusieve Coiffures - Verven - Kleur-
spoelingen in prachtige, natuurlijke tinten.
H. WAKKER
ex chef-kapper Stoomvaart Mij. Nederland
GED. OUDE GRACHT 98 - TELEFOON 20837
en gaafheid van gedachten overgaat in de
schittering en de praal van een pompeus
slot, imponerend door een klankenweelde,
die het doel van deze symphonie, het her
denken van de grote klavier-virtuoos Franz
Liszt, uitmuntend dient. Niettemin past
hier bewondering" voor de knappe compo
sitorische vaardigheid, die gedemonstreerd
wordt, de voortreffelijke instrumentatie,
die in de uitnemende combinatie van de
orkest- en orgelklank culmineert. Langdu
rige ervaring' hebben Marinus Adam vol
komen vertrouwd met het werk doen wor
den en met die ervaring kwam ook de ver
dieping, die bij de bijzonder geslaagde uit
voering van gisteravond openbaar werd.
Het orkest stond de dirigent uitstekend
ter zijde en de pianiste Bets Neclerkoorn en
de pianist Peter de Kleen vertolkten nauw
gezet hun aandeel in de uitvoering. Ten
slotte een afzonderlijk woord van lof voor
de organist Albert de Klerk, die met zijn
geacheveerd spel en doeltreffende regi
stratie weer eens de aandacht kon vestigen
op de prachtige kwaliteiten van het orgel
van Cavaillé Coll in onze Gem. Concertzaal.
P. ZWAANSWIJK
TEL. 11493 - LANGE VEERSTRAAT 10
DE .SLEUTELSPECIALIST"
(Adv.)
Hedenavond houdt „De Jonge Kerk"
Haarlem in de Begijnhofkapel haar
openingsavond. O.a. zullen enige negro
spirituals ten gehore worden gebracht.
Mevrouw Bonset zal enkele sprookjes en
oude volkslegenden declameren.
Willem Andriessen
in de Stadsschouwburg
Vrijdagavond gaf Willem Andriessen een
piano-recital in de Stadsschouwburg onder
auspiciën van de J-ïaarlemse Kunst-Ge
meenschap: Er was betrekkelijk weinig
publiek, zodat de goede bedoelingen vap
de organiserende vereniging slechts in ge
ringe mate doel troffen en het voor de
concertgever, gewend als deze is om ge
animeerd te worden door volle zalen, niet
prettig spelen was. Op een romantische
natuur, als Willem Andriessen kan een ge
ringe belangstelling allicht van invloed zijn.
Wij meenden dan ook op te merken bij de
interpretatie van de Waldstein-sonate van
Beethoven, waarmee hij zijn programma
opende, dat het de solist moeite kostte om
„er in te komen", vooral om een zuiver
klankevenwicht te vinden en hiermee de
gewenste sfeer te bereiken. Maar even na
tuurlijk als de kunstenaar buiten-muzikale
invloeden ondergaat, die remmend op zijn
vertolking werken, wordt hij tenslotte toch
ook door de muziek gegrepen en in haar
ban gehouden. Het kon dan ook niet mis
sen dat Andriessen zijn depressie zou te
boven komen. In het Molto-Adagio, dat de
tweede helft van de Sonate inleidt, was hij
haar reeds geheel kwijt. Daar hoorden wij
in de klavierklank weer de geheimzinnige
poëtische sfeer, die tot Andriessens bijzon
dere artistieke vermogens behoort; ook de
vriendelijk aandoende finale klonk tinte
lend fris en blij. Het werd een verfijnde
technische prestatie met de steeds weer
kerende glimlach door de flonkeringen van
de fameuze ketting-triller heen.
De Nocturne op. 63 van Faxiré, 'die zich
hierin, als de Franse Schumann manifes
teert, maakte weer niet de overtuigende
indruk die men had mogen verwachten.
Ligt het misschien aan de gerektheid van
het lyrische stuk? Maar dan volgde de So
natine van Ravel in al haar prilheid van
■geniaal jeugdwerk. Dat was als interpreta
tie Andriessen op zijn best.
Na de pauze volgde nog de Sonate in bes
van Chopin, met de beroemde „Marche
Funèbre", en wel in een magistrale ver
klanking, tot het raadselachtige slot-stuk
toe, dat een indruk wekte die deed huive
ren.
Een delicate Chopin-wals als toegift werd
daarna als rake tegenstelling, het vriende
lijk afscheid.
JOS. DE KLERK
Onderaardse gang ontdekt
in Zutphen
Bij het graafwerk voor de bouw van een
nieuw lyceum op het terrein van de voor
malige Isendoornkazerne te Zutphen. waar
onlangs een kelder met munitie, afkomstig
van de Duitsers werd aangetroffen, heeft
men een nieuwe vondst gedaan. Men ont
dekte een onderaardse gang, die over een
afstand van ongeveer twaalf meter onder
de Nieuwstad doorloopt. De bovenkant van
de gang ligt ruim een meter onder het weg
dek. De gang is enkele meters breed. Na
ongeveer twaalf meter is het gewelf dicht
gemetseld. Er is nog de ingang te bespeu
ren van een zijtak, die onder de Nieuw
stad door in de richting van de oude stad
kan hebben gelopen. Deze gang is door
metselwerk en puin afgesloten.
"Vermoedelijk heeft men te doen met een
onderaardse gang welke van de Span
jaardspoort naar de kruittoren liep.
Voor
Uw
bij de Houlbrug.
(Adv.)
Handbal
Handballers starten Zondag
Na de zomerse rust, aan begin en eind ge
flankeerd door enkele maanden van grote
activiteit wat betreft tournooien, vriend
schappelijke of oefenwedstrijden en uitwis
seling met vooral Zwitserse en Deense
sportvrienden, begint de handbalcompetitie
weer. Geheel handballend Nederland heeft
zich klaargemaakt voor de vriendschappe
lijke, maar daarom niet minder spannende
strijd om de plaats op de ranglijst. Er is
Ook spelen in de tweede klasse HOC (da-
zoen de strijd feller zal zijn dan voor
gaande jaren. Immers de bondsvergadering
sprak zich uit voor automatische promo
tie en degradatie. Dit houdt dus in, dat de
kans, om zich in de promotie-degradatie
wedstrijden te handhaven, niet meer aan
wezig is.
De Haarlemmers hebben een goede
competitie-graadbereikt. Concordia komt
weer uit ii; de hoofdklasse-dames en eer
ste districtsklasse heren. HOC (heren) pro
moveerde naar de tweede districtsklassë.
ok spelen in de tweede klasse HOC (da
mes). Rapiditas (dames en heren), Gita
(dames) en het Zandvoortse OSS (dames).
In de afdeling eerste klasse dames ko
men Bato, BGV, Concordia 2, OSS 2 en
IJmond (Velsen) uit. Bij de heren in de
zelfde klasse zijn het BGV, Bato, IJmond.
en Concordia 2:
Voorts zijn in de tweede afdelingsklasse
vertegenwoordigd: heren Bato, BGV 2,
HOC 2 en 3 en Rapiditas 2; dames BGV 2,
Gita 2 en HOC 2 en 3. In deze laatste groep
vinden we ook een nieuw gezicht. De HFC
„Heemstede" heeft n.l. het initiatief ge
nomen, 'om behalve voetbal ook dames
handbal te gaan beoefenen. In de praktijk
is gebleken, dat een dergelijke combinatie
zeer goed voldoet en de verenigingsband
ten goede komt.
Het programma voor Zondag luidt:
Hoofdklasse heren: NilocBlauw Wit;
HellasOlympia (Heng.); PSVDES.
Hoofdklasse dames: ConcordiaZeeburg;
HygieaUDI; PSV—DES.
Districtklassen West-A:
Eerste klasse heren: AalsmeerAchilles;
AHCAmersfoort; APGSConcordia; At-
tilaSport Vereent.
Tweede klasse A heren: LijndenAHC
2; Animo—GVA; HAV—HOC; Unitas—
Turno.
Tweede klasse B heren: CatchersHHC;
Rapiditas (H'lem)Aalsmeer 2; Tonido
Vriendschap; WVGVZeeburg.
Eerste klasse dames: AchillesADA;
AmersfoortBHC; Blauw WitSport Ver
eent; VriendschapVrone.
Tweede klasse A dames: HAVHOC;
Nieuwe NiedorpGita: OSSRapiditas
(H'lem); Rood Zwart—Tonegido.
Afdelingsklassen (-rayon
HaarlemZaanstreek
Eerste klasse heren: AVAVlug en
Vaardig: IJmondConcordia 2: Tonegido
BGV.
Tweede klasse heren: AVA 2Bato;
HOC 2-DWO; Rapditas 2— HOC 3.
Eerste klasse dames: BeverwijkBGV;
ForestersOSS 2; IJmondAnimo.
Tweede klasse dames; HFC 1HFC 2;
HOC 2—HOC 3; Gita 2—BGV 2.
Wielrennen
Haarlemmers starten in het
clubkampioenschap
Maandag wordt op de |Veluwe het club-
kampioenschap van Nederland gehouden,
waaraan ook- de HSV „De Kampioen" zal
deelnemen. Deze vereniging heeft inge
schreven met G. Voorting, C. Bijster, G.
Peters, P. van Roon, P, Peters, A, Voorting,
L. Kiekens en Th. Drost. Zes renners zul
len starten. Leden en donateurs van „De
Kampioen" maken ter gelegenheid van de
wedstrijd een autobustocht.
Hockey
Dames-hockeydag
Op de velden van BDHC en HBS in Bloe-
mendaal worden de eindstrijden gespeeld
van de dames-hockeydag, waaraan BDHC
(afdeling A) en BDHC 3 en Alliance (af
deling B) de clubs uit deze omgeving ver
tegenwoordigen.
Het programma van de eerste ronde in'
de afdeling A luidt: BDHCPW, HHYC—
Tilburg; Kieviten-EMHC, Be FairLHC.
In afdeling B worden gespeeld: BDHC 3
Wageningen, TempoSCHC en Groen Geel
Nuenen. Alliance komt in de halve eind
strijd tegen de winnaar van BDHC 3
Wageningen.
Dammen
OM HET PERSOONLIJK KAMPIOEN
SCHAP.
In een vlotte partij heeft de Wagenin-
ger G. E. van Dijk gisteravond^ in IJmui-
den de speler van DCIJ, B. Dukel, in de
zesde ronde van het persoonlijk dam
kampioenschap van Nederland verslagen.
Het was een partij met een verrassende
eindcombinatie, waarvan Van Dijk ge
bruik maakte. Dukel heeft thans vijf par
tijen gespeeld en vijf punten, Van Dijk
vier gespeeld, zeven punten.
VOETBALOVERZICHT
RCH krijgt bezoek van de landskampioen
en de eerste thuiswedstrijd is voor de Haar
lemmers even lastig als die van Zondag
tegen Ajax. De Racing heetf een goede
indruk gemaakt in Amsterdam en nu de
ploeg thuis speelt heeft zij een kans op
minstens één punt. Vos speelt weer mee,
zodat RCH volledig uitkomt. De opstelling
is: doel: Van der Vliet; achter: Van Rhee-
nèn en Lasschuit; midden: Heijerman, De
Vos en Biesbrouck; voor: Koster, De Wette,
Hanse, Willemink en Bleeker. De thuiswed
strijden van RCH beginnen dit seizoen om
half drie.
In het Noorder Sportpark speelt EDO
tegen DWS. Groot zijn de successen van de
Haarlemmers niet geweest, maar wij ver
moeden, dat de eerste zege behaald zgl wor
den, zij het dan een kleme.
Hermes DVS en Haarlem, die elkaar in
Schiedam ontmoeten, hebben na twee wed
strijden drie punten behaald. Vermoedelijk
zijn beide ploegen, op hét ogenblik van ge
lijke sterkte en daarom kan een spannende
strijd verwacht worden.
VSV heeft het tegen DOS niet tot een
overwinning kunnen, brengen. Morgen
tegen Zeeburgia in Amsterdam zullen de
IJmuidenaren het evenmin gemakkelijk
krijgen:
In het Velser Sportpark speelt Storm
vogels tegen TOG en kan de derde over
winning behalen.
In de derde klas maakt DIO de verre reis
naar HRC in Den Helder. Voor Bloemen-
daal is een wedstrijd op eigen terrein tegen
DEM vastgesteld. Het wordt tijd, dat de
Bloemendalers punten gaan veroveren, an
ders raken zij te ver achterop. In de derde
klas D ontvangt Zandvoortmeeuwen RKVV
A en Schoten brengt een bezoek aan HMS.
Voor de clubs uit Pfaavlem en Heemstede
die in de derde klas van West 2 zijn inge
deeld, zijn uitwedstrijden vastgesteld. TY
BB trekt naar Roodenburg, HBC naar Al
phen en HFC qaar Wassenaar.
Vergadering van „Bloemendaal'
In de Vrijdagavond onder leiding van
de heer G. Voogci gehouden ledenverga
dering van de voetbalclub „Bloemendaal"
heeft de voorzitter de minder goede fi
nanciële positie der vereniging besproken.
Hij wekte op de club te sternen en spoor
de de leden aan mee te werken goede
resultaten op het veld te behalen. De pe
riodiek aftredende bestuursleden de he
ren J. L. Hajema, M. Jansen, J. M. Hül-
sen en J. Lindeman werden herkozen en
gekozen werd de heer W. Oosterhof.
^\LNDS OF Au
JENEVER - DRY GIN LIKEUREN
JOHs DE KUYPER ZN., SCHIEDAM.
Korfbal
Blauw Wit op bezoek
bij Oosterkwartier
Oosterkwartier speelt Zondag voor de
derde keer thuis. De landskampioene Blauw
Wit I komt op bezoek. Het zou reeds een
prachtig resultaat voor de Haarlemmers zijn
indien de kampioenen mte een kleine over
winning genoegen moesten nemen.
Aurora ontvangt Olympia" I en dit is
ai goede gelegenheid om de eerste over
winning voor de thuisclub te behalen.
Minder gerust zijn wij over „Sport Ver
eent", dat in Amsterdam tegen de oud-
eerste klasse DED in het veld. komt.
Animo Ready kan wellicht het eerste
winstpunt behalen nu hat tegen het niet
al te sterke KCO moet spelen.
De grote wedstrijd van de dag wordt
WatervlietIndo. Immers, beide ploegen
hebben nog geen nederlaag geleden, zodat
de eventuele winnaar twee punten voor
sprong heeft.
Ook „Watervliet" 2 kan een overwinning
behalen op „Luto" 2.
Tenslotte zijn nog vastgesteld Ooster
kwartier 2Rohda 3 aan de Zomervaart
om 12 uur, waarin de Haarlemmers de beste
kansen hebben en Blauw Wit 3Aurora 2,
waarbij de sterke Amsterdamse ploeg zich
wel niét zal laten verrassen.
FEUILLETON
door Mary Burchell
Vertaald uit het Engels
22)
Alma voelde zich niet helemaal zeker,
hoe hij hierop zou reageren, maar ze
merkte, dat hij haar ernstig en vol inte
resse aankeek. Gelooft u werkelijk, dat
het zó met haar gesteld is?
Ik heb dat maar al te goed gemerkt
in de dagelijkse omgang. Natuurlijk is het
waar, dat een dergelijke verveeldheid
meer een' geestesgesteldheid is, dan dat
haar omstandigheden wérkelijk zo erg zijn,
maar al of niet redelijk, meneer Farraday,
uw moeder heeft zich nu eenmaal het idee-
fixe aangemeten, dat haar leven niets meer
waard is, dat ze zich dood verveelt. Ik ben
oprecht van mening, dat ze eens wat af
leiding moet hebben, dat aan haar ver
langen om een wat boeiender leven te
leiden op de een of andere wijze tegemoet
gekomen moet worden, ook al zou dat be
tekenen, dat ze zich lichamelijk wat meer
zou' moeten inspannen.
Misschien hebt u gelijk. Hij streek
met zijn hand qver zijn ogen en Alma
leek dit gebaar vermoeid, als bezorgde
hem een dergelijk klein probleem in huis
meer moeilijkheden dan de grote beslis
singen, die hij in zaken te nemen had.
Wat stelt u voor te doen, juffrouw
Brendall?
Zoudt u 't bijvoorbeeld niet goed
kunnen vinden, dat zeeens voor een
paar weken naar Londen gaat? Chrissie
zou mee kunnen gaan en uitstekend voor
haar zorgen, en ze zou al haar vrienden
weer eens kunnen zien, zonder zich al te
veel te vermoeien. Ik geloof, dat zoiets
zeer aan te bevelen zou zijn en als proef
op de som de moeite waard, als het maar
voor de korte tijd van twee a drie we
ken was.
Alma sprak aarzelend, en was weinig
op haar gemak, omdat ze zich nu vol
komen een willig werktuig van mevrouw
Farraday voelde. Maar aan de andere
kant onderschreef ze de ideeën, die ze
meneer Farraday aan de hand deed, vol
komen en derhalve klonken haar woor
den toch overtuigend.
Hij keek haar, terwijl ze sprak, strak
aan en hoewel ze zijn harde blik heel
dapper weerstond, voelde ze, dat zijn
neiging tot medewerking minder was dan
in het begin van him gesprek en dat hij
nu weer meer geleek op de Murray Far
raday, die ze die eerste avond in het Wa
termolen-restaurant aangesproken had.
Als hij me alleen maar niet vraagt,
of zij me er toe aangezet heeft, dit voor
te stellen!, dacht Alma, niet op haar
gemak.
Wel, ik moet zeggen, dat u mijn
moeders orders heel goed hebt uitge
voerd, merkte hij op en Alma voelde,
hoe hij niet eens de vraag behoefde te
stellen, doch onmiddellijk zelf al de con
clusie had getrokken. Maar anderzijds.
Meneer Farraday, onderbrak Alma
'hem scherp, er alles op zettend om hem
duidelijk te maken, dat ze niet enkel en
alleen maar een werktuig in zijn moe
ders handen was, denkt u alstublieft niet.
dat ik voor iets pleit, waar ik het zelf
niet mee eens ben. Ik ben er persoonlijk
van overtuigd, dat het de moeite waard
is het te proberen. Natuurlijk heb ik me
vrouw Farraday dikwijls hnren zeggen,
dat ze zoiets wilde, maar ik ben er echt
van overtuigd, dat het inderdaad goed
voor haar zou zijn. Waarom wilt u er niet
eens over denken?
Ik denk er al over!, antwoordde hij
zó kortaf, dat Alma onmiddellijk verder
zweeg.
Ze sloeg hem gade, terwijl hij op stond
en naar het raam liep en op en neer de
kamer door begon te lopen. Opeens hield
hij hiermee op en bleef vlak voor haar
staan. Op haar neer kijkend zei hij:
Juffrouw Brendall, mijn vader en ik
zijn er tegen, dat mijn moeder naar Lon
den gaat en wel om indere redenen dan
haar lichamelijk welzijn. Hij sprak lang
zaam en scheen rijn woorden zorgvuldig
te kiezen. Maar aan de andere kant
kunnen familieleden iemand niet hele
maal tegenhouden, als iemand iets graag
wil, en uiteindelijk zal ze zelf de beslis
sing in deze- moeten nemen. Misschien
hebben we wel teveel de nadruk op haar
gezondheidstoestand gelegd in dit ver
band, omdat dat toevallig go.ed samen
viel met onze persoonlijke bezwaren. Ik
weet 't niet. Maar, hoe dan ook, gelopft
u me, dat we alleen, enkel en alleen op
haar welzijn bedacht zijn.
Daarvan ben ik overtuigd, zei Alma
vol warmte, en ze weerhield zich er -van
op te merken, dat er dikwijls heel wat
fouten gemaakt worden, juist als men bet
goed met iemand voor heeft. Natuur
lijk kan ilc niet beweren, meer te weten
dan wat ik in de dagelijkse omgang met
uw moeder heb kunnen constateren,
voegde ze er ernstig aan toe. Ik heb u
eerlijk mijn 'mening gezegd, voor zover ik
een en ander kan beoordelen. Maar uiter
aard kunnen u en uw vader beter uitma-
ken, wat het beste voor. haar is.
Natuurlijk, stemde hij, wat vaag,
I toe, en hij scheen diep in 'zijn binnenste
j iets te overwegen. Hij hief zijn hoofd op
j en keek haar doordringend aan. Eén
ding is mogelijk Chrissie gaat niet al-
I lèèn mee om haar gezelschap te houden,
I die heeft niet de minste autoriteit maar
u zélf vergezelt haar ook naar Londen, dan
zal zelfs mijn vader waarschijnlijk geen
J bezwaren meer hebben.
1 Ik? Alma had aan deze mogelijkheid
I geen ogenblik gedacht. Maar meneer
Farraday, ik heb toch helemaal geen auto-
I riteit.
U hebt op een rustige, niet opdrin-
g'erige wijze, een uitstekende invloed op
mijn moeder.
I Alma bloosde, ze voelde zich wonderlijk
gelukkig over deze opmerking. Maar.
ehzou het niet beter zijn, dat uw vader
zelf.
Nee, zei Murray nadrukkelijk, dat
j zou zeker niet beter zijn!
I Alma dacht aan thuis én aan het werk,
I dat ze daar altijd te verzetten had. Ik
I weet niet, of ik het voor elkaar zou kunnen
j krijgen, begon ze aarzelend, hoewel ze zich
tegelijkertijd bedacht, dat dit een goede
j generale repetitie voor de familie zou zijn,
want binnen niet al te lange tijd zouden
ze het toch. hoe dan ook. zonder haar moe
ten stellen.
Dat zou me zeer spijten, want ik kan
j b.v. bij mijn vader niet met het plan aan-
komen, tenzij u toestemt' «see te gaan, zei
Murray vastberaden, en het leek Alma,
alsof hij hierop alles gezet had.
Overschat u mijn capaciteiten niet een
beetje, probeerde ze.
Nee. Ik persoonlijk zou het ook een
heel rustig idee vinden, als u met m'n
moeder meeging. Het zal niet langer dan
een week of twee, drie zijn, zoals u zelf
zegt. Al uw kosten worden natuurlijk door
ons betaald en we zouden er vanzelfspre
kend rekening mee houden, dat u meer
honorarium toe zou komen dan nu, nu u
slechts halve dagen hier werkt.
Hij sprak volkomen formeel-zakelijk,
maar Alma, die eraan gewend was thuis
de hele dag te werken zonder dat er ooit
enige notitie van genomen werd, voelde
zich geamuseerd en tegelijkertijd opgewon
den bij het vooruitzicht van drie weken
op reis met vergoeding van alle kosten!
Als ik het enigszins kan arrangeren, zou ik
dolgraag met uw moeder meegaan, bekende
ze eerlijk. Maar.
Goed zo, zei hij, alsof hiermede alles
afgesproken was En op dat moment kwa
men de anderen uit de tuin de kamer weer
binnen. Mevrouw Farraday was vol vrien
delijke attentie voor Pansy's opmerkingen
en ze zag er ongewoon levendig en jeugdig
uit. Deze levendigheid gaf haar frêle
schoonheid zo'n intense warmte, dat Alma
even de neiging kreeg om haar armen om
haar heen te slaan en te zeggen: Alles
is voor elkaar! U mag naar Londen!
In plaats daarvan stelde ze echter Pansy
voor aan de zo veelbesproken Murray
Farraday, die door Pansy van achter haar
brilleglazen met grote belangstelling werd
bekeken. De familieleden zouden straks
uitgebreide commentaren op hem van,
Pansy te verwerken krijgen, daarvan was
Alma overtuigd.
Ik ben naar de stallen geweest, om
naar de paarden te kijken, Murray, zei
mevrouw Farraday, terwijl ze in een diepe
.stoel ging zitten, in plaats van zich weer
op de rustbank te installeren. Ik had er
werkelijk véél eerder weer eens heen moe
ten gaan. Ze vonden het zo heerlijk me te
zien, die lieve dieren. Zelfs de nieuwe rood
bruine scheen te beseffen, dat mijn bezoek
iets zeer bijzonders betekende.
Dat was het inderdaad, glimlachte
Murray en Alma kreeg de indruk dat zijn
stem warmer klonk dan gewoonlijk. Het
was wonderlijk, hoe de Farraday's elkaar
soms met een koele onverschilligheid be
handelden, terwijl ze dan 'opeens weer op
recht hartelijk tegen elkaar konden zijn.
Hoe voelt u zich?, vroeg Murray ter
wijl hij met een haast tedere blik op zijn
moeder neerkeek.
Prima, zei deze min of meer uitda
gend. En begin me dus maar niet te ver
tellen, dat ik eigenlijk niet had moeten
gaan.
Natuurlijk niet. Om u de waarheid
te zeggen Murray keek naar Alma
juffrouw Brendall en ik hebben er juist
over gesproken, of het niet goed voor u zou
zijn, eens een poosje wat meer afleiding
te hebben.
O ja? Haar ogeen keken hem scherp
aan, maar ze vermeed naar Alma te kijken.
Je moet het natuurlijk niet overdrij
ven en jezelf óververmoeien; merkte de
heer Farraday Sr. onmiddellijk op.
Natuurlijk niet. Zijn vrouw keek even
minachtend in zijn richting, iets wat Pansy
met verwonderde blik gadesloeg.
(Wordt vervolgd).
