Haarlems Dagblad
Communiqué van Russisch persbureau
spreekt in raadselen
Indonesische partijleiders niet tevreden
over de gang van zaken in Den Haag
Overeenkomst tussen Tito en
de Griekse regering verwacht
„Atlantisch pact heelt nu nog maar
weinig waarde", aldus De Gaulle
64e Jaargang No. 19356
Bureaux: Grote Houtstraat 93, Telefoon Adver
tenties en Administratie 10724, 14825. Redactie:
10600. Directeur-Hoofdredacteur: 15054. Bijkant.
Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Telefoon 12230.
j Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Telefoon 12713, 10132.
Maandag 26 September 1949
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post ƒ4,75. Postgiro 273107.
Advert-tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Robert Peereboom
cit Oprechte tjaariemectjc «Courant (Hnno 165-6)
Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom
Atoom-speculaties allerwege
Er zouden in September twee explosies in Rusland zijn geweest
In een bericht van het officiële Russische
persbureau Tass, dat Zondag door alle Rus
sische bladen is gepubliceerd, wordt gezegd
dat Rusland het geheim „van het atoom
wapen reeds in 1947 heeft opgelost." Ech
ter wordt hier niet met zoveel woorden aan
toegevoegd, dat de Russen inderdaad een
atoombom tot explosie hebben gebracht,
waardoor de buitenwereld nog niet wijzer
is geworden dan Vrijdag, toen de Verenigde
Staten, Engeland en Canada bekend maak
ten dat zich in de afgelopen weken een
atoomontploffing in Rusland had voorge
daan.
De Russen zelf komen in het bewuste
bericht met de suggestie dat de ontploffing,
die door de geallieerden is waargenomen,
haar oorzaak kan vinden in een explosie
die zich bij constructiewerkzaamheden
heeft voorgedaan .Tass zegt. dat Rusland de
„modernste technische middelen" gebruikt
bij het construeren van hydro-electrische
energiestatïons, mijnen, kanalen en wegen,
waarbij „opblazen" dikwijls noodzakelijk is
met behulp van genoemde middelen. „Het
is mogelijk", zo constateert Tass, „dat dit
de aandacht heeft getrokken buiten de
grenzen van de Sovjet-Unie."
De verwijzing naar de „meest moderne
technische middelen" heeft sommige waar
nemers tot de speculatie gebracht, dat Rus
land bij de ontwikkeling der atoomenergie
reeds tot het punt gekomen is, waarbij
atoomontploffingen worden aangewend
ten behoeve van constructïewerkzaamheden
in vredestijd. Algemeen wordt deze opvat
ting echter verworpen op grond van het
feit, dat de radio-activiteit, die het gevolg
is van atoomontploffingen, elke werkzaam
heid van arbeiders aan een dergelijk con
structie-object nog maandenlang onmoge
lijk zou maken.
De verklaring van Tass heeft aldus aan
'de wereld een raadsel voorgelegd, waar
over'men zich totnutoe vergeefs het hoofd
breekt.
Volgens een bericht uit Stockholm heeft
de seismograaf van het observatorium te
Lund op 14 September opnieuw een aard
beving geregistreerd, die door een atoom
explosie veroorzaakt zou kunnen zijn. De
eerste werd volgens andere berichten op 4
September geconstateerd en had plaats
ergens op de Krim.
Radio-actieve wolken
De Amerikaanse radio-commentator Drew
Pearson heeft verklaard dat de ontploffing
op de volgende wijze werd ontdekt: Langs
de Turkse en Iraanse grenzen werden
radio-actieve wolken waargenomen, terwijl
de Britse seismografen de ontploffing
registreerden. Deze eerste bom, zo voegt de
commentator van de Amerikaanse radio er
aan toe, zou in Russisch-Armenië vervaar
digd zijn op een plaats bij de Sanga ge
legen. Pearson beweert, dat de Russen bij
de fabricage van deze bom van geen enkel
aan de Verenigde Staten ontstolen geheim
hebben gebruik gemaald:, maar hij ver
klaart dat Duitse geleerden aan de werk
zaamheden hebben deelgenomen.
De Russen zouden in Siberië, ten Noor
den van Turkestan, een tweede atoom-
ffbriek bezitten. Bijgevolg, zo gaat de com
mentator verder, behoeft men zich niet te
verwonderen, dat zij de aanwezigheid van
Amerikanen, die onlangs trachtten de berg
Ararat te bestijgen, zo heftig hebben ge-
critiseerd. Pearson wees er in zijn radio
commentaar eveneens op,dat de Russen
duikboten bezitten, die veel moderner zijn
dan die van de Amerikaanse marine en hij
voegde er aan toe dat de Sovjet-Unie bin
nenkort over radiografisch geleide projec
tielen zal beschikken, die verder dan de
Noordpoolcirkel kunnen komen.
Toch. een ongeluk?
De „Evening Standard" publiceert een uit
Praag afkomstig bericht, volgens hetwelk
een Tsjechoslo'waakse minister, die kort
geleden een bezoek aan de Sovjet-Unie
heeft gebracht, na zijn terugkeer in gezel
schap heeft verklaard dat, de Sovjet-Unie
thans over drie fabrieken voor de opwek
king van atoomenergie beschikt. In één van
deze fabrieken is, volgens de Tsjechoslo-
waakse minister, voortijdig een atoombom
tot ontploffing gekomen, waardoor Duitse
en Russische geleerden werden gedood en
waaruit tevens bleek, dat ook de Sovjet-
Unie het geheim voor de vervaardiging van
de atoombom kende.
De „Evening News" meldt uit Parijs,
dat de ontploffing aldaar zou zijn waarge
nomen met behulp van speciale, door de
Verenigde Staten ter leen gegeven instru
menten. Volgens dit blad zouden er ver
scheidene malen schokken door de seismo
grafen zijn geregistreerd, welke op het tot
ontploffing komen van atoombommen
wezen. De meeste schokken werden om
streeks 10 Juli j.l. waargenomen. Als epi
centra van de schokken werden verschil
lende plaatsen in de Sovjet-Unie geregis-
Zuid-Amerikaanse actie
in de UNO tegen Oekraïne
Er bestaat algemene overeenstemming
onder de delegaties der Latijns-Ameri
kaanse staten ter algemene vergadering
van de UNO, dat een poging moet worden
gedaan om Joegoslavië, in plaats van de
Oekraïne, tot lid van de Veiligheidsraad te
kiezen.
De Latijns-Amerikaanse landen zijn niet
voornemens eraan mede te werken dat in
cle plaats van de Oekraïne, „omdat dit nu
eenmaal gewoonte is geworden", een andere
vazalstaat van de Sovjet-Unie tot lid van
de Veiligheidsraad wordt gekozen. De mo
gelijkheid bestaat, dat over dit vraagstuk
langdurig in de algemene vergadering zal
worden gestreden.
Amerikaanse bommenwerper bij
start verongelukt: acht doden
Een B-29 bommenwerper van de Ameri
kaanse luchtmacht is neergestort toen hij
van het eiland Goeam wilde opstijgen. Acht
leden van de bemanning kwamen om het
leven, zes anderen werden gewond. De
ramp wordt geweten aan motorstoornis.
(United Press)
treerd, waaronder Zuid-Siberië, het Alai-
gebergte (in het Zuiden van Russisch-Tur-
kestan, in Centraal-Azië) in een gebied
„ten Zuiden van de Kaspische Zee" en in
een 1600 kilometer ten Oosten van het
Oeral-gebergte gelegen streek.
In sommige militaire kringen te Londen
helt men over tot de veronderstelling dat
de mysterieuze ontploffing eerder aan een
ongeluk dan aan een experiment om een
atoombom tot ontploffing te brengen, toe te
schrijven is. (United Press.)
Walvisjacht gaat weer
beginnen
Midden October zullen drie Engelse, twee
Japanse, een Nederlandse, tien Noor
se, een Russische en een Zuid-Afrikaanse
expeditie ter walvisvangst naar de Zuid
pool vertrekken. Het seizoen zal waar
schijnlijk 22 December in de Zuidpool ge
opend worden.
Twee walvisjagers van de Britse vloot
zullen uitgerust worden met electrische
harpoenen, die verleden jaar opgang heb
ben gemaakt. Het doden der walvissen
wordt hierdoor gemakkelijker, goedkoper
en minder wreed. Volgens de voorschriften
van de internationale commissie voor de
walvisvangst mogen in een seizoen door de
vloten van alle landen gezamenlijk niet
meer dan 16.000 blauwe walvissen gedood
worden.
Oolc de „Willem Barendsz" zal dit sei
zoen weer deelnemen. Vorig jaar werd op
de „Willem Barendsz" uit de gevangen
walvissen 17.000 ton traan gewonnen.
Enkele uren nadat president Truman bekend gepiaakt had dat er een atoom-explosie
binnen de grenzen der Sovjet-Unie geregistreerd was, deed de Rus Wysjinski in de
UNO-Assemblée een beroep op de Verenigde Naties om de atoomwapens uit te bannen.
Na zijn voorstellen daaromtrent wordt Wysjinski (rechts) door de Tsjeclioslowaakse
gedelegeerde bij de UNOdr. Clementisgeluk gewenst
De overeenkomst van Namen viel niet in de smaak
De secretaris-generaal van de Partai
Nasional Indonesia, Gatot Mangkoepradja,
deelde aan de vertegenwoordiger van Ane-
ta te Djokja mede, dat de te Namen be
reikte overeenkomst een bewijs is voor
het zwakke standpunt van de republikein
se delegatie op de Ronde Tafel-conferentie.
Hij zeide: „Wij veroordelen de houding van
Hatta, die de andere leden der delegatie,
die in het volk een hechte politieke achter
grond hebben, bij deze besprekingen niet
gehoord heeft. Van nu af aan is het de
plicht van het Indonesische volk, om een
wakend oog te houden op de handelingen
der delegatie", aldus Gatot Mangkoepradja.
Eveneens te Djokja legde de republi
keinse minister van Buitenlandse Zaken,
Hadji Agoes Salim, een verklaring af
tegenover de vertegenwoordiger van Aneta.
Hij zeide: „Onze strijd is niet alleen af
hankelijk van het slagen of het mislukken
van de Ronde Tafel-conferentie. Wij moe
ten beseffen, dat onze strijd op de confe
rentie niet is de strijd van een nog niet on
afhankelijk land, doch een strijd tussen
twee reeds vrije landen. Wij kunnen deze
strijd vergemakkelijken door onze binnen
landse potenties te onderhouden en te or
ganiseren en door het uitoefenen van de
nodige druk op onze delegatie". Hadji Sa
lim verklaarde, dat mogelijk vice-presi
dent Hatta naar Djokja zal worden ont
boden indien de Haagse besprekingen te
verward zouden worden. De minister voeg
de er aan toe, dat met een „lichte unie"
wordt bedoeld een instelling, die lager
staat dan beide betrokken landen, welke
instelling geen enkele bevoegdheid bezit.
De republiek kan geen unie-ministers ac
cepteren, doch wel een bijeenkomst van
ministers der beide landen, aldus Hadji
Agoes Salim in een verklaring aan Aneta.
Tenslotte heeft Mohamed Saleh, de secre
taris-generaal van „Masjoemi" te Djokja
aan de vertegenwoordiger van Aneta mede
gedeeld, „dat in verband met de uiterst
stroeve gang van zaken bij de Haagse be
sprekingen, het hoofdbestuur van „Masjoe
mi" dr. Soekiman heeft teruggeroepen met
het doel, gegevens uit de eerste hand te
verkrijgen over alle problemen die zich op
de conferentie voordoen, voornamelijk over
de geheime besprekingen te Namen". Hij
verklaarde, dat de Masjoemi de te Namen
bereikte overeenkomst betreffende het
uniestatuut niet kan goedkeuren, omdat
dit niets anders inhoudt dan een andere
Paardenvoorbeeld
Zondag heeft te Tamines (België) een
paard het leven van zes mijnwerkers gered.
Het paard trok een kolenwagen in een
mijnschacht op ongeveer honderd meter
onder de grond, toen het plotseling bleef
staan, zich omdraaide en het op een lopen
zette. De zes mijnwerkers die bij de wagen
hoorden, namen het zekere voor het on
zekere en renden ook weg. Weinige secon
den later stortte de mijnschacht in.
Tito protesteert bij de U.N.O.
De Joegoslavische delegatie heeft bij de
UNO geprotesteerd tegen de schendingen
van de Joegoslavische grens, welke in 51
gevallen door Griekse land- en luchtstrijd
krachten zouden zijn begaan. De Joegosla
vische klacht is door de secretaris-generaal
der UNO, Trygve Lie, in handen gesteld
van de speciale Balkan-commissie der or
ganisatie.
vorm van kolonisatie. De Masjoemi houdt
vast aan het standpunt, dat de politiek van
de staat dient te worden bepaald door
Djokja en niet door de delegatie in Den
Haag'. Tenslotte deelde Saleh mede, dat de
Masjoemi zal aandringen op een verklei
ning van de bevoegdheden der delegatie.
Burgemeester van Wageningen
gouverneur van Suriname
Bij Koninklijk Besluit van 24 September
is met ingang' van 1 October benoemd tot
gouverneur van Suriname mr. J. Klaasesz,
thans burgemeester van Wageningen, als
opvolger van dr. W. Huender, die onlangs
wegens gezondheidsredenen ontslag heeft
genomen.
Mr. J. Klaasesz is op 5 Februari 1907
te IJlst geboren. In 1930 deed hij op 23-
jarige leeftijd aan de Groningse universi
teit doctoraal examen rechten. Daarna stu
deerde hij drie jaar internationaal recht
aan de Sorbonne te Parijs.
In 1933 volgde zijn benoeming tot amb
tenaar ter secretarie der gemeente Gronin
gen. Deze loopbaan eindigde hij in 1945 in
de rang van hoofdcommies, plaatsvervan
gend chef der afdeling algemene en sociale
zaken en chef van het kabinet van de bur
gemeester. Zijn werkzaamheden te Gronin
gen werden onderbroken door negen maan
den gevangenschap in Vught, waar hij als
gijzelaar was opgesloten. Na de bevrijding
was hij kabinetschef van de burgemeester
van Groningen en waarnemend burge
meester van Haren en Hoogkerk. In Febr.
1946 werd hij tijdelijk belast met de leiding
van de interne administratie bij de „Pre
paratory Commission of the United Nations
Educational Scientific and Cultural Orga
nisation". Te Parijs was hij tweede secre
taris yan de U.N.E.S.C.O.
Op 1 Mei 1947 werd mr. Klaasesz be
noemd tot burgemeester van Wageningen.
Besprekingen over Amerikaanse vlootbasis?
De mogelijkheid tot het aanleggen van
een Amerikaanse militaire basis op het
eiland Gurzola, 80 km ten Zuid-Oosten van
Spalato in de Adriatische Zee, zou door
Amerikaanse ambtenaren met maarschalk
Tito besproken zijn op een conferentie op
het eiland Brioni, ter hoogte'van de kust
van Istrië, zo wordt gemeld in een mede
deling van het bevrijdingscomité van
Istrië.
In de mededeling wordt nader gezegd,
dat aan de besprekingen Vrijdag een einde
is gekomen, nadat de verklaring van pre
sident Truman betreffende de atoomont
ploffingen in Rusland bekend was gemaakt.
Reuter meldt uit Belgrado, dat het Joe
goslavische persbureau Tanjoeg heden alles
officieel heeft ontleend.
De diplomatieke correspondent van de
„News Chronicle" meldt, dat spoedig een
overeenkomst op basis van het beginsel
„leven en laten leven" tussen maarschalk
Tito en de Griekse regering te verwachten
zou zijn. Volgens het blad had de Ameri
kaanse hulpmissie in Griekenland aange
drongen op het verlenen van prioriteit aan
herstelwerkzaamheden aan de oude Oriënt-
expresslijn tussen Belgrado en Athene.
Joegoslavië zou naar men verwacht, weer
van de haven van Saloniki gebruik kunnen
maken zodra het door oorlogshandelingen
vernielde deel van de spoorlijn tussen Sa
loniki en de grens weer zou zijn openge
steld. De volgende stap zou een uitwisse
ling van gezanten zijn, aldus de News Chro
nicle.
Het leger van maarschalk Tito is herfst-
manoeuvres begonnen, die de grootste na
de oorlog worden geacht. Volgens „Borba",
het blad van de Joegoslavische communis
tische partij, nemen officieren en man
schappen deze oefeningen „zeer au séri-
eux". Alles wordt in het werk gesteld om
de oefeningen zo werkelijkheidsgetrouw
mogelijk te laten verlopen.
De oorspronkelijke berichten, dat onder
delen van xijf Sovjet-Russische divisies zich
bij de Joegoslavische grens zouden bevin
den noemt men overdreven, hoewel men
Scherper controle op
naleving van de prijsstop
De officier van justitie voor Economische
Zaken te Haarlem heeft de laatste dagen
van het publiek vele Machten ontvangen
over het feit, dat in sommige winkels goe
deren worden vastgehouden, waarschijn
lijk in de verwachting dat als gevolg van
de devaluatie de prijzen van deze artikelen
zullen stijgen.
Ook zijn er klachten over het berekenen
van hogere prijzen dan vóór de devaluatie,
hetgeen op grond van de door de regering
afgekondigde prijsstop verboden is.
De officier van justitie heeft aan de
CCD opdracht gegeven de controle te ver
scherpen.
in het algemeen toegeeft, dat de Sovjet-
Russische herfstmanoeuvres in Hongarije
en Roemenië uitgebreider zijn dan gewoon
lijk. Joegoslavische militaire waarnemers
geloven niet, dat de Russen het totaal van
hun troepen in Zuid-Oost-Europa belang
rijk vergroot hebben. „Een dergelijke stap
zou vermoedelijk een van de eerste teke
nen zijn, dat er iets ernstigs aan de hand
was", zo meent men.
Joegoslavisch protest tegen
het Boedapester proces
Maarschalk Tito heeft, in zijn functie
van waarnemend minister van Buitenlandse
Zaken, heden persoonlijk een nota aan de
Hongaarse ambassadeur te Belgrado over
handigd, waarin de Joegoslavische rege
ring protest aantekent tegen het proces
tegen Rajk c.s. in Boedapest.
In de nota wordt het proces als een „ju
ridisch klucht" en als een „monsterachtige
provocatie" beschreven, waarin „openlijk
aanvalszuchtige bedoelingen en het aan
zetten tol ondergrondse acties tegen een
bevriend land en zijn regering" tot uiting
zijn gekomen.
In de Joegoslavische nota wordt verder
verklaard dat het proces tegen Laszlo Rajk
c.s. „een daad van aanhitsen tot oorlog is,
welke een onderdeel vormt van een stelsel
matige stook- en hitscampagne, welke
wordt gevoerd door staten, wier rege
ringen de grootste vijanden zijn van vrede
en vooruitgang in de wereld".
„Een dergelijk proces betekent een zware
slag voor de internationale samenwerking.
Het kan slechts bijdragen tot het doen ont
staan van een oorlogspsychose in de we
reld. De beklaagden in het proces zijn
slechts figuren van de tweede rang, die
niets anders hebben gedaan dan het lesje
op te dreunen dat hen was voorgekauwd,
met het doel Joegoslavië te besmeuren.
Doch in feite heeft het proces, dat niets
anders was dan een weerzinwekkende aan
val op de eer, de onafhankelijMieid en de
souvereine rechten van het Joegoslavische
volk, op de aanstichters ervan als een
boomerang gewerkt", aldus de Joegosla
vische protestnota.
Zuivering in de Bulgaarse
communistische partij
Tot midden Augustus zijn 17 procent
der leden van de Bulgaarse communistische
partij gecontroleerd en gezuiverd, zo ver
klaart het orgaan van het hoofdbestuur
der Bulgaarse communistische partij. Van
de uitgesloten leden zijn 44 procent ge
royeerd omdat zij de vergaderingen niet
bijwoonden, hun bijdragen niet betaalden
of de elementaire vex-plichtingen ten aan_
zien van de partij niet zijn nagekomen. Van
de uitgesloten léden zijn 65 procent boeren.
Het blad dringt er op aan, dat de zui
vering in het begin van de volgende maand
wanneer de verkiezingscampagne begint,
geëindigd zal zijn.
Het woord is aan....
Plautus:
Moed in tegenspoed is halve
De jeugd een eigen omroep en eigen zendtijd, dat is hel ideaal van de JARO de
Jeugd Amateurs Radio Omroep. Op een zolder van een woonhuis te Haarlem hebben
enige jeugdige radio-enthousiasten na de oorlog hun eigen studio gebouwd die een
getrouwe kopie van de grote omroepstudio's is. Nog heeft de JARO geen zendtijd
doch zodra de toestemming van de minister afkomtzal deze jeugdomrocp elke
Zondagavond een uur „in de. lucht" gaan. Tijdens een proef uitzending.
Oproep tot verenigd Europa na referendum
BORDEAU. 25 September (United Press)
Generaal Charles de Gaulle verklaarde
vandaag, dat het Atlantisch pact veel van
zijn waarde verloren heeft nu bekend is
dat de Sovjet-Unie het geheim van het
atoomwapen ontdekt heeft.
De Gaulle voerde het woord voor een
menigte van 40.000 personen. Hij drong
aan op een nauw samengaan tussen Duits
land en Frankrijk teneinde aldus de basis
tc leggen voor een sterk, verenigd Europa.
„Het Atlantisch pact zou van waarde ge
weest zijn, wanneer de Amerikanen het
monopolie der atoombommen behouden
hadden, hetgeen opzich zeil' elke aanvaller
zou hebben ontmoedigd. Maar wanneer het
atoomwapen in beide kampen aanwezig is,
dan verliest het pact in zijn huidige vorm
een groot deel van zijn waarde voor Euro
pa-, aldus De Gaulle.
„De Europese verdediging zowel als de
Europese welvaart", aldus betoogde De
Gaulle, „verlangen een verbond van con
tinentale volken."
Hij gaf te verstaan dat de Europese unie
gefundeerd diende te zijn op een „referen
dum van alle vrije Europeanen" en geloof
de, dat Frankrijk, het initiatief moest
nemen om een dergelijke krachtige Euro
pese unie op te bouwen.
„De eenheid van Europa", aldus de voor
malige verzetsleider, „moet indien mogelijk
en ondanks alles ook Duitsland omvatten.
Het verstand eist dat, om zulks te bereiken,
een direct en practise!» begrip verwezen
lijkt moet worden tussen het Duitse en het
Franse volk in de erkenning van het feit,
dat zij elkaar in vele opzichten aanvullen
en de hindemissen uit de geschiedenis te
boven kunnen komen."
De Gaulle deed een felle aanval op de
regering-Queuille, „Frankrijk blijft aan
ernstige gevaren blootgesteld", aldus De
Gaulle. ,Wij voelen allen, dat tegenover de
bedreiging van de Slavische vlakten en
hier in het hart van Europa, onze toekomst
afhangt van nationale eenheid, veiligheid
en de organisatie van Europa."
De Gaulle riep alle Fransen op zich ach
ter zijn beweging te scharen en te arbeiden
voor een krachtig verenigd Frankrijk.
Vierhonderd vluchtelingen
in landingsboot naar Canada
Een oud Brits landingsvaartuig, dat ge
schikt is om 50 personen te vervoeren, is
Zaterdagavond heimelijk de haven van
Gothenburg (Zweden) uitgeglipt met 400
Baltische vluchtelingen, waaronder 50 kin
deren. De bestemming is Canada.
De vluchtelingen vertoefden al maanden
i:i Gothenburg, waar zij wachtten op een
certificaat van zeewaardigheid voor het
vaartuig. De autoriteiten weigerden het
certificaat voor zulk een groot aantal pas
sagiers uit te reiken. De nervositeit en
rusteloosheid onder de vluchtelinge»i, waar
onder zich verscheidene Russen bevinden,
nam voortdurend toe en Zaterdagavond
werd zonder vergunning uitgevaren.
Een kotter van de kustwacht werd uit
gezonden om het landingsvaartuig op te
vangen en bereikte het in open zee. De
réfugés weigerden echter gevolg te geven
aan het bevel om terug te keren. (United
Press).
De vier ministers bijeen
A.F.P. meldt uit New York, dat de mi
nisters van Buitenlandse Zaken der „grote
vier", Bevin, Schuman, Acheson en Wys
jinski. hedenmiddag te New York zullen
bijeenkomen. Men meent te weten, dat
tijdens deze bijeenkomst uitsluitend over
het met Oostenrijk te sluiten vredesverdrag
zal worden gesproken.
Borneo blijft onrustig
Beschietingen aan de
Oostkust
Uit Samarinda wordt gemeld, dat thans
ook in Oost-Borneo de situatie zich in on
gunstige zin ontwikkelt. Te Samarinda
werd een rondschrijven onderschept, waar
in het landschapspersoneel, het lands-over-
heidspersoneel en het personeel van de
KPM, de PTT en van de belastingen wordt
bedreigd indien het niet met ingang van
gisteren. 25 September, het werk neer zou
leggen. De BPM heeft reeds maatregelen
getroffen voor het voortzetten van de ar
beid met noodformaties van Europees per
soneel.
Uit Bandjermgsin wordt gemeld, dat de
slaking in Zuid-Borneo voortduurt. Op 23
September deed zich een incident voor,
toen nabij Kandangan een militaire pa
trouille uit een hinderlaag met automati
sche wapenen en geweren werd beschoten.
Daags tevoren had de militaire comman
dant te Barabai een schrijven ontvangen
van de TNI-ALRI, waarin werd medege
deeld, dat met ingang van de volgende dag
geen militaire patrouilles meer mochten
worden uitgezonden buiten de grenzen der
militaire posten, terwijl militair verkeer
slechts was toegestaan op de Hoofdwegen in
Barabai. Patrouilles die deze grenzen -ver-
schreden, zouden worden beschoten. In
pamfletten werd ten aanzien van deze
maatregel als motivering het volgende op
gegeven: „opdat de besprekingen een suc
cesvol verloop hebben en er in Borneo
spoedig een plaatselijke gemengde commis
sie kan worden ingesteld. Te Kandangan
werden pamfletten verspreid van de Las
kar Rakjat Murba met een sterke commu
nistische tendenz, waarin de strijdgroepen
worden aan gespoord, geen Wapens in te
leveren bij de ALRI, „daar deze wapens
nodig zijn voor de strijd tegen het Neder
landse kapitalisme en de bourgeoisie".
Te Bandjermasin heeft generaal-majoor
Suhardjo een communiqué aan de pers
verstrekt, gericht tot de bevolking van
Zuid Borneo, waarin onder andere staat:
„Ik spoor alle lagen der bevolking in Zuid-
Borneo aan. om onverwijld de arbeid en
de dienst, elk op het eigen terrein te lier-
vatten, teneinde in Zuid Borneo de rust te
doen terugkeren. In verband met de Ronde
Tafel-conferentie in Den Haag, waaraan
onze leiders deelnemen, is een sfeer van
orde en rust noodzakelijk, opdat de confe
rentie het vlotte verloop zal hebben, dat
wij allen hopen".
Arnold verzoekt protest tegen
laatste grenscorrectie
De minister-president van Noord-Rijn
land-Westfalen, Karl Arnold, heeft de
West-Duitse federale regering verzocht een
protest in te dienen bij .de geallieerde hoge
commissarissen, in verband met de Zater
dagochtend uitgevoerde grenscorrectie,
waarbij Nederland een klein stukje land in
de nabijheid van Kleef, met tien ingezete
nen, werd toegewezen.
Zoals gemeld, vormt deze door Neder
landse en Britse ambtenaren ten uitvoer
gelegde grenswijziging de laatste correctie
in de Nederlands-Duitse grens, die wordt
aangebracht voordat er onderhandelingen
voor het sluiten van een vredesverdrag met
Duitsland worden gevoerd.
Autoraces bij Brno
eisten slachtoffers
Bij de autoraces om de grote prijs van
Tsjechoslowakije in Brno zijn volgens on
officiële berichten minstens zeven perso
nen gedood en vijf-en-twintig anderen ge
wond doordat drie race-auto's tijdens de
wedstrijd uit een scherpe bocht vlogen en
tussen de dicht opeengepakte toeschouwers
terecht kwamen.
De coureurs, de Engelsman Robert Par-
nell, de Italiaan Giusseppe Farina en prins
Bira vair Siam, verloren de macht over het
stuur op het zelfde punt, doch op verschil
lende ogenblikken.
De wagen van Parnell was de eerste, die
de scherpe curve niet door kwam en tussen
de toeschouwers terecht kwam. Er was
geen afschutting in die bocht. Dit ongeluk
gebeurde in de eerste ronde. Korte tijd
later, ook nog in de eerste ro»ide, gebeurde
het zelfde met de wagen van Farina. In de
derde ronde vloog de wagen van prins Bira
uit de bocht en naar verluidt vergde dit
het grootste aantal slachtoffers. De doden
en gewonden werden met ziekenauto's naar
ziekenhuizen vervoerd. De drie coureurs
reden in zware Maserati's.
De Engelsman Peter Whitehead heeft
gewonnen. Twee coureurs werden gedood,
één Zondag en de ander tijdens de qualifi-
catie-rit van Donderdag.
Op 2 October gaat de winterdienst-
regeling der Nederlandse Spoorwegen in.
Er worden slechts enkele wijzigingen in de
treinenloop aangebracht.
PLAATSELIJK OCHTENDMIST
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond, opge
maakt te 10 uur:
In de nacht en ochtend op vele plaat
sen nevel of mist. Overigens droog
weer met overdag opklaringen. Meest
zwakke wind. Weinig verandering in
temperatuur.
27 September:
Zon op 6-33 uur. onder 38.23 uur
Maan op 13.44 uur. onder 20 30 uur
Hoog en laag water in IJmuiden
Maandag 26 September:
Hoog water: 5.58 en 18.39 uur.
Laag water: 1.50 en 14-03 uur.
Dinsdag 27 September:
Hoog water: 6.43 en 19-05 uur.
Laag water: 2.30 en 14.43 uur.
