Haarlems Dagblad
fet-Duitse devaluatie verwekte eerste
eschil tussen Bondsregering en geallieerden
Kolenprijs in marken mag niet worden verhoogd
Sovjet-Unie acht zich niet meer gebonden
aan verdrag met Joegoslavië
Motie van afkeuring verworpen
„Nederlandse houding inzake grenscorrecties
kan niet door Duitsland worden geduld"
Zes-en-dertig amendementen op
wetsontwerp bedrijfsorganisatie
Weerbericht
54e Jaargang No. 19360
Grote Houtstraat 93, Telefoon Adver
sities en Administratie 10724, 14825. Redactie:
$00. DirecteurrHoofdredacteur: 15054. Bijkant.
aarlem-Noord, Soendaplein 37, Telefoon 12230.
rukkerij Z.B. Spaarne 12, Telefoon 12713, 10132'.
Vrijdag 30 SeptemBer 1949
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post f4,75. Postgiro 273107.
Advert,tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Robert Peereboom
nt <@prctijte ÏFfaarfCTRSttre Courant (3fnno 165-6)
Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom
DiiSSELDORF, 30 September. (Van de
ijzondere correspondent van het A.N.P.).
Het eerste conflict der Duitse Bonds-
taring met de geallieerde Hoge Commis-
tissen wat betreft de vaststelling van de
isselkoers van de mark, heeft zowel in
it politieke centrum Bonn ais in econo-
ische kringen te Frankfort en Düsseldorf
n grote mate van teleurstelling gewekt,
en hoort algemeen de opmerking, dat de
menwerking tussen Bondsregering en
oge Commissie door dit conflict reeds
ians op een zware proef wordt gesteld,
et bezoek dat Bondskanselier Adenauer
zijn economische minister prof. Erhard
andere experts Donderdag aan Peters-
rg, de residentie der Hoge Commissie
Ijben gebracht, heeft voor hen gëen di-
icte resultaten opgeleverd. Wel heeft de
gering terstond de door de geallieerden
wenste koers van 23,8 dollarcent, over-
nkomend met een devaluatie van 20
gekondigd, doch met betrekking tot het
jornaamste geschilpunt, de vaststelling
jn de Duitse kolenprijs, is men nog niet
it overeenstemming gekomen. De commis-
fissen verwachten van de regering nieuwe
jorstellen ter uitvoering van hun eis, een
jg grotere marge tussen exportprijs en
nnenlandse prijs van de Duitse kolen te
irmijden.
Het conflict werd gisteren in de Duitse
met een anti-Frans vuurwerk begeleid,
[gemeen hoort men de opmerking dat
'ankrijk in het driezijdige geallieerde toe-
cht opnieuw zijn wil heeft doorgedreven,
"irwijl de Duitse regering, gesteund door
Amerikanen en niet tegengewerkt door
Engelsen, 25 had willen devalueren,
eeft de Franse hoge commissaris de deva-
atie tot 20 weten te beperken. Deze
lers werd in de bladen aangeduid als
lolitieke koers" en „Franse dwangkoers"
de Duitsers zijn er algemeen van over-
igd, dat niet Duitse, doch in de eerste
aats Franse en Britse belangen bij de
iststeïling van deze koers zijn in acht ge-
imen.
„Stille herstelbetaling"
Niettemin geldt het Duitse verweer niet
1 de eerste plaats de. nieuwe koers. Be-
idigde stemmen wijzen erop, dat ook een
«valuatie van niet meer dan 20 voor de
aitse exportcapaciteit voldoende kan zijn.
och, al kan men zich aan Duitse zijde dus
iet de koersvaststelling nog wel vereni-
in, met de daaraan verbonden bepaling
rer de steenkool is dit geenszins het geval,
an Duitsland is voorgeschreven hoeveel
jlen het moet exporteren en tegen welke
jllarprijs. Wanneer het die dollarprijs wil
mdhaven, hetgeen uiteraard verleidelijk
zal de prijs in marken der exportkolen
ijgen. Nu is evenwél bepaald, dat de ex-
atprijs in marken slechts verhoogd mag
orden," indien de binnenlandse kolenprijs
gelijke mate stijgt. Frankrijk heeft hier-
ede willen voorkomen, dat de Duitse in-
wstrie door haar voordeliger kolen een
:tra voorsprong in 'de concurrentie zou
rijgen. Dit zou een verhoging van 25
'tekenen, die volgens de Duitse redenering
aanvaardbaar 'is, daar zij een algemene
ijging der productiekosten zou betekenen
i het voordeel der devaluatie meteen te
iet zou doen. Nu de regering deze weg
eeft afgewezen, valt af te wachten of en
1 hoeverre zij hét offer zal willen brengen
an een verlaging van de exportprijs in
ollars. De gestelde eis vindt dan ook alg'e-
ieen de scherpste afkeuring. Men spreekt
an een „mogelijk doodvonnis van de Duit
export", „nieuwe stille herstelbet,alin-
1", „zware hypotheek op de mark" en-
ovoort. Het onder Britse controle staande
lacl „Die Welt" schrijft: „De afhankelijlc-
eid van de Franse staalindustrie van de
luitse cokes, werpt weer eens schaduwen
ver de betrekkingen der beide landen. Het
chijnt grauwe theorie te beweren, dat
luhrkolen en Lotharingse ertsen de beide
olken nader tot elkaar kunnen brengen."
Hamburger weekblad „Die Zeit" be-
Chuldigt Frankrijk er van, dat het niet
;etoond heeft het bezettingsstatuut „onpar-
jdig in goede Europese zin te willen uit
eggen" en het betoogt, dat de Duitsers op
poedige herziening van dit statuut moeten
ansturen. Het conflict, dat bij de Duitsers
ens te meer de overtuiging versterkt ook
a het verwerven van een beperkte'souve-
einiteit nog gebonden te worden door
ranse en Britse exportbelangen, maakt in
conomische kringen alhier te meer indruk,
aar het komt in een periode' waarin de
luitse export reeds sedert acht maanden
lag'neert ten gevolge van de groeiende af-
etmoeilijkheden op de wereldmarkt. Het
Handelsblad te Düsseldorf cri-
iseert in dit verband de laatste gesloten
landelsovereenkomsten met Nederland en
Zwitserland, die er volgens dit blad op neer
komen, dat West-Duitsland uit deze landen
evenveel moet betrekken als het er kan
afzetten. Dit leidt er volgens dit blad toe,
dat West-Duitsland Nederlandse industrie
artikelen moet kopen die het niet wenst,
terwijl het geen deviezen kan verwerven
voor de aankoop van grondstoffen. Het
blad beschuldigt Nederland er van de
levering van grondstoffen, met uitzondering
van die voor de bereiding van margarine,
te hebben geweigerd. Het blad vreest, dat
Duitsland „de treurige rol van kolenleve-
rancier van West-Europa" opnieuw zal
worden opgedrongen, indien niet de vrij
heid van handel en de vrije omwisselbaar-
heid van de valuta's worden hersteld.
Massa-ontvluchting in Malang
Donderdagmiddag hebben ongeveer 50
gevangenen, toen zij .werden ingeënt tegen
pokken, van de gelegenheid gebruik ge
maakt om een ontvluchtingspoging te on
dernemen uit de gevangenis op Lowok
Wara te Malang. Zij sloegen een bewaker
neer, overmanden de wachtcommandant
en maakten zich meester van wapens. Ver
volgens werd de portier neergeslagen en
maakten zij zich uit de voeten in de rich
ting van Batoe. Twee militairen openden
onmiddellijk het vuur op de vluchtenden,
waarna een gevecht ontstond tussen mili
tairen en bewakers enerzijds en de vluch
telingen anderzijds. Van de militaire be
wakers werd één man gedood en werden
acht gewond. Aan de. zijde der vluchtelin
gen waren 5 doden en 4 gewonden. Een
onderzoek naar een en ander is nog gaande.
Een personenauto ramde te Sittard
een stilstaande bakkerswagen. De 47-
jarige mevrouw M., die bij de bakkers
wagen stond om gebak in ontvangst te
nemen, werd daarbij op slag gedood. De
bakker, de 45-jarige Van der O. uit Geleen
werd zo ernstig gewond, dat hij later is
overleden.
„Twintigjarige vriendschap en samenwerking ontijdig afgebroken"
Radio-Moskou heeft Donderdag (zoals
wij reeds in een deel onzer oplaag van
gisteren meldden) de tekst van een Sovjet-
Russische nota aan de Joegoslavische re
gering omgeroepen, waarin wordt ver
klaard dat het tegen Lazlo Rajk c.s. te
Boedapest gehouden proces heeft aange
toond, dat de regering te Belgrado een
vijandige politiek jegens de Sovjet-Unie
voert. „Joegoslavië", aldus de nota, „heeft
zijn onafhankelijkheid verloren. Het treedt
thans op als een' agent voor buitenlandse
imperialisten. Daarom acht de Sovjet-
Russische regering zich, met ingang van
heden, niet meer gebonden aan haar ver
plichtingen, overeenkomstig het in April
1945 tussen de Sovjet-Unie en Joegoslavië
gesloten verdrag van vriendschap en sa
menwerking".
De Sovjet-Russische nota is gisteren
door de Sovjet-Russische onderminister
van Buitenlandse Zaken Andrei Gromyko
aan de Joegoslavische zaakgelastigde te
Moskou overhandigd.
Het So vj et-Russisch-J oegoslavische
vriendschapsverdrag voorzag in het ver
lenen van wederkerige bijstand door de
verdragsmogendheden, indien één der
Prof. Weinberg zou atoom
geheim verraden hebben
WASHINGTON (Reuter). De com
missie van het Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden, belast met het bestrijden van
on-Amerikaanse activiteit, heeft Joseph W.
Weinberg,.professor aan de universiteit van
Minnesota, aangewezen als de Amerikaanse
geleerde, die tijdens de oorlog geheimen
betreffende de vervaardiging van de atoom
bom aan een communistische spion zou heb
ben verraden.
De commissie beveelt aan, dat het Ame
rikaanse departement van Justitie professor
Weinberg wegens meineed in staat van be
schuldiging zal stellen. Volgens de commis
sie heeft professor Weinberg, terwijl hij
de eed had afgelegd, gelogen toen hij ont
kende:
1. Lid van de communistische partij te
zijn en bijeenkomsten van de communisti
sche jeugdliga te hebben bijgewoond.
2. De communistische leider Steve Nel
son te kennen.
3. Nelson's secretaresse Bernadette
Doyle te kennen.
De commissie zegt dat de communistische
leider Nelson zich in 1943 bezig hield met
het verkrijgen van inlichtingen over de
ontwikkeling van de atoombom, welke hij
van een geleerde verkreeg. Op dat tijdstip
was professor Weinberg werkzaam aan het
laboratorium voor de bestudering van uit
stralingsverschijnselen aan de Californische
universiteit, welk laboratorium hulp ver
leende bij het vervolmaken van de atoom
bom.
Karwei, voor Attlee
Veertig Engelse socialistische Lagerhuis
leden hebben gisteravond een motie inge
diend, waarin premier Attlee 'wordt ver
zocht het initiatief te nemen voor het doen
plaats vinden van een conferentie tussen
president Truman en maarschalk Stalin,
met het doel tot een oplossing te geraken
van cle bestaande „impasse" in de pogin
gen, om tot een' internationale controle op
de atoom-energie te komen.
DE ATOOMBOM
Austin verzoekt Sovjet-Unie
om nieuw controle-voorstel
Amerika heeft de Sovjet-Unie bij monde
Warren Austin, hoofd van de per-
ïanente Amerikaanse delegatie bij de
INO, verzocht een nieuw plan naar voren
a!i e brengen voor de internationale con
ge röle van de atoomenergie. Dit plan, aldus
ge fust in, zal met zorg bestudeerd worden.
5n( Austin zeide weliswaar van oordeel te
toe ijn, clat het tegenwoordige plan van de
j|iNO het beste was, doch dat de Sovjet-
Jnie vrij is een ander plan in te dienen.
Jk spreek niet slechts ten behoeve van
Ie Amerikaanse politiek, doch ik ben er
fêker van, dat ik de ernstige wens van de
ijiehele mensheid vertolk, indien ik de
hoop uitspreek, dat de Sovjet-Unie in deze
nieuwe besprekingen dit vraagstuk met
j meer werkelijkheidszin zal benaderen", zo
leide Austin.
Passagierslijst „Zuiderkruis"
Op onze kantoren ligt ter inzage de pas-
ve4sagïersli;ist van liet troepentransportschip
-iZuiderkruis", dat met ongeveer 1750 mili
tairen aan boord op 17 September uit Tand
jong Priok is vertrokken. Het schip wordt
omstreeks 10 October in Rotterdam ver
wacht.
contracterende partijen in een oorlog met
Duitsland of met enige staat of groep van
staten, die zich rechtstreeks of indirect
met Duitsland had verbonden in het kader
van een mogelijke wederopleving van de
Duitse aanvalspolitiek, zou worden ver-
'iklteld. De beide èontracterende partijen
verplichtten zich in het verdrag geen
bondgenootschap te slüiten met een staat of
deel te nemen aan een coalitie van andere
mogendheden, indien een dergelijk bond
genootschap of een zodanige coalitie te
gen de andere partij gericht zou zijn.
Het Sovjet-Russisch-Joegoslavische
vriendschapsverdrag voorzag verder in het
onderhouden van vriendschappelijke be
trekkingen tussen de beide landen, met
het doel de wederzijdse economische en
culturele" banden te ontwikkelen en te
versterken. Het verdrag was gesloten voor
de tijd van twintig jaar, gerekend van het
tijdstip van bekrachtiging af.
„Groter druk"
De Joegoslavische minister van Buiten
landse Zaken, Edvard Kardelj, heeft te
Lake Success verklaard, dat de Sovjet-
Russische opzegging van het vriendschaps
verdrag met Joegoslavië .„grotere Sovjet-
Russische druk op ons land door middel
van bedreiging betekent".
De Sovjet-Russische opzegging „beves
tigt de juistheid van de houding, die door
de Joegoslavische delegatie op deze as
semblee wordt aangenomen, en meer in
het bijzonder van haar opvatting omtrent
de anti-democratische houding van de
Russische regering tegenover Joegoslavië"',
aldus. Kardelj.
„Men kan zich afvragen, hoe stappen
zoals deze in overeenstemming zijn te
brengen met de verklaring van de Russi
sche regering hier ten gunste van een
versterking van de vrede", aldus Kardelj.
Lagerhuisdebatten geëindigd
Churchills rede had scherpe reactie
in de regeringsbank
Na een debat van drie dagen heeft het
Britse Lagerhuis een motie van de oppositie
verworpen, waarin de economische politiek
der regering wordt afgekeurd. De liberalen
stemden met de oppositie mee. De regering
verkreeg ongeveer 40 stemmen minder dan
gewoonlijk. Bij belangrijke debatten gaan
gemiddeld 25 a 30 stemmen verloren door
afwezigheid. De stemverhouding was 350
tegen 212.
Met 342 tegen vijf stemmen werd een
motie van vertrouwen in de politiek dei-
regering met betrekking tot de devaluatie
en haar economisch beleid aanvaard. De
Conservatieven onthielden zich van
stemmen.
Churchill lijdend voorwerp
Het debat werd Donderdag voortgezet
door de minister van Volksgezondheid,
Bevan, die een felle aanval op Churchill
deed in antwoord op diens verklaring van
eergisteren. Volgens Bevan dient Churchill
zich uit het openbare leven terug te trekken
„teneinde zijn reputatie niet nog meer te
schaden."
Premier Attlee verweet Churchill in cle
slotrede, dat deze een aanval had gedaan
op de integriteit van kanselier Stafford
Cripps. „Churchill kan zeer groot, doch ook
zeer klein zijn en het spijt mij," aldus
Attlee, „als ik zie, hoe Churchill afdaalt tot
gemeenheden zoals gisteren. Zulks kwetst
niet de kanselier, doch deed Churchill in
waarde dalen," meende Attlee.
Attlee ontkende, dat de wijze waarop de
devaluatie was aangekondigd gebrek aan
eerbied jegens de Europese partners van
Engeland had getoond. Hij zag de moge- 1
lijkheid niet van een massabijeenkomst
lang van te voren, waarop een verandering
van de koers besproken had kunnen wor-
den.
Volgens de premier waren er pogingen
om de gehele verantwoordelijkheid voor de
tegenwoordige Engelse positie op de La-
bour-regering te schuiven. Het communi
qué, dat te Washington was uitgegeven na
de Amerikaans-Canadees-Engelse bespre
kingen. had duidelijk uit doen komen dat
het vraagstuk niet slechts Engeland of zijn
verhouding met Amerika betrof, doch het
gehele sterlinggebied. Het vormde een
wereldvraagstuk. De Britse regering had
ook geen klachten uit het gemenebest ge
hoord over de wijze waarop het devaluatie-
besluit was medegedeeld. Eden had. bij
voorbeeld gevraagd, waarom geen overleg
met Frankrijk was gepleegd. Zulks zou
echter tijd gevergd hebben en hoe wijder
het gebied van overleg zou zijn geweest,
des te groter was het gevaar geworden.
Anthony Eden, plaatsvervangend leider
van de oppositie, drong aan op een nauwere
unie met het gemenebest en een nog in
tiemere samenwerking in alle opzichten
wat politiek en economie betrof met de
landen van West-Europa. De deelnemers
aan Europese samenwerking dienden ge
raadpleegd te worden bij het nemen van
eén zo belangrijk besluit. Hij critiseerde
Cripps in deze en wees er op, dat de Franse
regering de Britse kanselier het vorige jaar
tijdig op de hoogte had gebracht van haar
voorstellen tot devaluatie van de franc.
I-Iet Lagerhuis verdaagde zijn zitting tot
18 October.
Het woord is aan..
Lessing:
Ik ken geen schitterende stijl die
zijn glans niet min of meer aan
de waarheid ontleent.
Betvijs geleverd
„Newsweek" vertelt het laatste grapje
dat in Boedapest de ronde^doet en ge
ïnspireerd is op de bekentenissenin
de politieke processen aldaar:
Op een dag beval de commissaris van j
politie een van zijn rechercheurs om uit
te vissen of het skelet dat zijn bureau
sierde werkelijk dat van Attila, de
vijfde-eeuwse Hunnenkoning, was. De
rechercheur nam het skelet mee en
keerde een paar dagen later terug met j
olies wat ervan over was: een handvol i
beensplinters. Deze legde hij op het j
bureau van de commissaris, terwijl hij j
verklaarde: Het geraamte is werkelijk I
dat van Attila".
„Kun je er bewijzen voor leverenV
vroeg zijn chef.
Hij heeft bekend", antwoordde de
rechercheur trots.
Openbare behandeling
geschorst tot Donderdag
(Van onze parlementaire redacteur)
Gisterenmiddag besloot cle Tweede Ka
mer wegens de 36 amendementen op het
wetsontwerp Publiekrechtelijke Bedrijfs
organisatie de openbare behandeling te
schorsen tot 6 October.
'In de avondvergadering werd het wets
ontwerp omtrent de aansprakelijkheid van
de overheid voor de handelingen tijdens of
tengevolge van de bezetting verricht, be
handeld.
Te Londen werd gistermiddag het huwelijk voltrokken tussen de graaf van Harewood,
neef van de Engelse koning en Marion Stein, dochter van een uit Wenen uitgeweken
muziekuitgever. Van links naar rechts: Koningin Mary; Prinses Mary (de moeder van
de bruidegom); het bruidspaar; Koning George van Engeland; Gerald Lascelles, broer
van de bruidegom en koningin Elizabeth. (ANP Telefoto).
Adenauer in de Bondsdag
BONN, 29 September (Reuter) Dr.
Adenauer, de Duitse bondskanselier, heeft
heden in de Bondsdag verklaard, dat Duits
land de „eenzijdige uitgevoerde Neder
landse grenscorrecties" niet kan toestaan.
Hij noemde deze grenscorrecties „onver
enigbaar met goede economische betrek
kingen tussen Duitsland en Nederland".
„De Nederlanders hebben een nieuwe
zogenaamde grenscorrectie tot stand ge
bracht zonder de regering van Noordrijn
land—'Westfalen of de federale regering
hiervan in kennis te stellen. Een dergelijke
houding is eenvoudig onmogelijk en kan
niet door Duitsland worden geduld", zo
zeide Adenauer.
Adenauers verklaring, die_het debat over
het beleid van de Bondsdag sloot, werd
door alle afgevaardigden met luid applaus
begroet.
De bondskanselier waarschuwde de par
lementsleden echter tegen het uiten van
„romantische ideeën over Oostenrijk, Bo-
hemen en Moravië", die in het buitenland
ernstig genomen zouden worden en ver
denking op Duitsland laden.
Adenauer achtte het begrijpelijk, dat de
Sudeten-Duitsers „in ons midden" gaarne
naar hun geboortegrond terug wilden ke
ren, doch zij moesten zich ervoor hoeden
de zaak van pangermanistisch of nazistisch
standpunt te bezien. Voor Adenauer had
prof. Carlo Schmid van de sociaaldemocra
tische oppositie gesproken, die er eveneens
voor gewaarschuwd had de Sudetenlcwestie
aan die der Oder-Neissegrens te verbinden.
Prof. Schmid verklaarde, dat de Sudeten-
Duitsers als gelijkgerechtigde burgers naar
hun land dienden terug te keren, wat
slechts mogelijk zou zijn in een nieuw
Europa, dat, om president Masaryk te ci
teren, een Zwitserland op hoger niveau
zal zijn.
Als oplossing voor de kwestie van het
Saai-gebied zag prof. Schmid een samen
voeging van de economische hulpbronnen
van Saar- en Ru^rgebied en Lotharingen
onder een economisch beheer.
Schmid was van mening, dat Duitsland
niet om het lidmaatschap van de Raad van
Europa moest vragen, doch moest wachten
tot het zou worden uitgenodigd. Zelfs dan
moest Duitsland om de status van toe
gevoegd lid verzoeken. „Onze weg naar
onafhankelijkheid en gelijkheid zal vlugger
worden begaan als wij niet trachten ons
een fictieve gelijkheid aan te meten", aldus
Schmid.-
Jeep bleef steken op
onbewaakte overweg
Dïeseltrein maakte er een
hoop schroot van
Donderdagavond omstreeks kwart voor
elf wilde de bestuurder van een jeep in
Diermen (gemeente Putten) een onbe
waakte overweg passeren. Door de dichte
mist is de ieep uit de koers geraakt, zodat
hij tussen de rails kwam te staan. De drie
inzittenden konden tijdig uit het voertuig
komen, doch zagen geen kans de auto van
de baan te zetten of de bestuurder van de
laatste Diesel-electrische trein uit het
Noorden, die om 22.37 Putten passeert, te
waarschuwen. De trein reed in volle vaart
op de jeep in, die geheel vernield werd.
Het voorste gedeelte van Re uit twee
stellen bestaande trein moest blijven staan.
Met snijbranders moest de jeep hieronder
vandaan gehaald worden. De reizigers
stapten over in het achterste treinstel, dat
terug reed naar Putten, om vandaar over
verkeerd spoor de reis voort te zetten.
Amerika's atoombomproductic
Het Witte Huis zal binnenkort aan het
Amerikaanse congres een verzoek door
zenden om onmiddellijke vorming van een
fonds van 70 millioen dollar als eerste stap
van een programma ter bespoediging der
Amerikaanse productie van atoomwapens,
aldus meldt de „New York Times".
De uiteindelijke kosten zouden 500 mil
lioen dollar bedragen.
Vandaag herdenkt ir. A. H. Tngen Housz,
president der Koninklijke Nederlandse
Hoogovens en Staalfabrieken te IJmuiden
de dag, waarop hij25 jaar geleden als
directeur van dit machtige bedrijf werd
benoemd. Vanmorgen is hem in de- impo
sante zouthal van de MEKOG, een der
Hoogoven-nevenbedrijven een grootse hul
diging bereid door commissarissen, perso
neel en mede-directieleden. Z.K.H. Prins
Bernhard was bij de huldiging aanwezig.
Tot levenslang veroordeelde
krijgt zes dagen „verlof"
Om uitvoering van zijn
compositie bij te wonen
Een Amerikaanse tot levenslang veroor
deelde gevangene krijgt Zaterdag „bijzon
der verlof" dat hem in staat zal stellen om
naar een cantate te luisteren die hij 111 de
gevangenis gecomponeerd, doch die hij nog
nooit gehoord heeft.
Het is Frank M. Grandstaff, die Zater
dag per vliegtuig naar Big Spring in Texas
gebracht zal worden en dan zes dagen be
trekkelijke vrijheid zal genieten in deze
stad waar hij piano's verkocht voordat hij
het pad van de misdaad opging.
Grandstaff, die 49 jaar is. componeerde
de cantate en noemde deze „Big Spring" ter
herinnering aan de stad. Hij componeerde
het in de gevangenis met de melodie in zijn
hoofd en door het rhythme met een potlood
op de muur van zijn cel te tikken.
Muziekkenners hebben ..Big Spring" als
een brillant werk bestempeld. Zij zeggen
dat het technisch bijna volmaakt is.
Twee jaar geleden had Big Spring aan de
gouverneur der gevangenis gevraagd om
Grandstaff gelegenheid te geven naar Texas
te gaan en de première van zijn stuk mee
te maken. Dit werd echter geweigerd. On
langs werd gevraagd of Grandstaff het
eeuwfeest van Big Spring mocht bijwonen.
De nieuwe gouverneur, Gordon Browning,
zei ja, onder voorbehoud dat Big Spring
Grandstaff zou laten afhalen en zou garan
deren dat hij weer in de gevangenis in
Tennessee terugkwam. De stad Big Spring
beloofde zich garant te stellen.
Earl Philips, een schrijver uit Big Spring,
heeft zijn vliegtuig beschikbaar gesteld
voor het afhalen van de gevangene. Philips
zal overdag persoonlijk voor Grandstaff
verantwoordelijk zijn. die de nacht onder
bewaking in een hotelkamer zal door
brengen.
De Big Spring cantate zal Zondagavond
worden uitgevoerd en Grandstaff zal ook
nog andere festiviteiten van de komende
week bijwonen. (United Press).
Nieuws per telefoon
Door ^„23" te draaien kunnen abonnés
op hat telefoonnet te Berlijn op een gramo-
foonplaat opgenomen nieuwsberichten ho
ren van „Rias", het radiostation in de
Amerikaanse sector. De berichten zijn
steeds tot het laatste ogenblik bijgewerkt.
„Wij hopen, dat deze nieuwe dienst in het
bijzonder van belang zal zijn voor de
abonnés in de Russische-sector, die geen
radio bezitten of misschien bang zijn in
het openbaar naar een radiostation met
Westelijke licentie te luisteren", aldus een
woordvoerder van „Rias".
TWEEDE KAMER
UNO-verzoemngscommissie
de Griekse kwestie
voor
Chinese klacht op de agenda
De politieke commissie van de Algemene
UNO-vergadering heeft Donderdag een
stemmig de vorming goedgekeurd van een
verzoeningscommissie, die zal trachten de
Griekse kwestie op te lossen.
Dit is de eerste maal in de drie jaar,
waarin de UNO de netelige Griekse kwestie
bespreekt, dat er unanieme overeenstem
ming was over dit onderwerp.
De commissie bestaat uit de volgende
leden: generaal Carlos Romulo van de Phi-
lippijnen, voorzitter van de Assemblée,
Trygve Lie, secretaris-generaal van de
UNO, Lester Pearson, de Canadese voor
zitter van de politieke commissie en Se-
lim Sarper, de Turkse vice-voorzitter van
de commissie.
De richtlijnen der verzoeningscommissie
behelzen het ontwerpen van methoden en
procedures ter oplossing van de bestaande
geschillen tussen Griekenland en zijn Noor
delijke buurlanden: Albanië, Bulgarije en
Joegoslavië. De commissie zal tegen 17
October aan de politieke commissie verslag
moeten uitbrengen. Intussen zal een ver
dere discussie opgeschort worden. De poli
tieke commissie nam voorts een resolutie
van Polen in behandeling, waarbij op de
Griekse autoriteiten wordt aangedrongen
„alle executies en alle acties van krijgs
raden uit te stellen". De Griekse gedele
geerde verwittigde de commissie van het
besluit der Griekse regering, de voltrek
king van alle doodvonnissen, hangende de
goedkeuring van het parlement, op te
schorten.
De Algemene Vergadering heeft met 45
tegen zes en vijf onthoudingen gestemd
voor de opneming in de agenda van de Chi
nese klacht tegen de Sovjet-Unie. Slechts
de'landen die de Sovjet-Unie gewoonlijk
steunen en de Sovjet-Unie zelf stemden
tegen.
De heer Van der Feltz (CH) was er weinig
over gesticht, vooral omdat volgens hem
het voorstel in hoofdzaak neerkwam op een
zich onttrekken door de Staat van zijn aan-
sprakelijkheid. Mej. mr. Tendeloo
(Ai-beid) dacht er niet zo over, al zag zij
nog wel enige gevaren voor de rechtsstaat.
Met mr. Bachg (KVP) erkende zij dat wan
neer men geen recht op schadeloosstelling
heeft, de mogelijkheid bestaat dat de direc
teur van het Bureau Oorlogsschade de hand
over het hart strijkt en volgens de minister
van Financiën aan te geven vastgestelde
richtlijnen wel een tegemoetkoming ver
leent. De heer Hoogcarspel (Comm.)
betoogde dat de wet eigenlijk hierop neer
komt dat de staat alleen aansprakelijk is
voor handelingen verricht ingevolge
een bevel van de bezetter, dus ook ten aan
zien van die gevallen waarin de bezetter
tegen de verzetsbewegingis opgetreden!
Immers, het verzet van een belangrijk deel
van het Nederlandse volk tastte de open
bare orde aan en daarop trachtte dan de
bezettende macht die orde weer te her
stellen. Hierop had minister Wijers, die het
wetsontwerp verdedigde, weinig te zeggen.
Deze minister capituleerde terecht
voor de critiek van de heer Hoogcarspel op
een minder gelukkige ministeriële uitlating.
De minister had namelijk de regeling ver
dedigd dat de staat voor de gebeurtenissen
onmiddellijk na de bevrijding niet aan
sprakelijk te stellen is, omdat er toen im
mers zoveel onregelmatigs is gebeurd door
„die mensen met banden" om (de B.S.),
welke eigenlijk niets met de overheid te
maken hadden. De heer Hoogcarspel nam
het met vuur voor de goede B.S.'ers op,
waarna de minister zei, alleen gedoeld te
hebben op diegenen welke pas om „kwart
over twaalf" tot de B.S. waren toegetreden.
HIER EN DAAR ENIGE REGEN.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrijdag
avond tot Zaterdagavond, opgemaakt
te 10 uur:
Veel bewolking met plaatselijk enige
regen of motregen. Slechts hier en
daar in de nacht en ochtend nevel of
mist. Weinig verandering van tempe
ratuur. Meest matige wind uit Noor
delijke richtingen.
1 October:
Zon op 0.40 uur, onder 18.19 uur
Maan op 17.00 uur. onder uur
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrüdag 30 September:
Hoog water: 9.51 en 22.32 uur-
Laag water: 5.02 en 17.33 uur.
Zaterdag 1 October:
Hoog water: 11.28 en 00.00 uur.
Laag water: 6.28 en 19.07 uur.
