Haarlems Dagblad
in Engeland
„Laszlo Rajk werd in Möskou murw
gemaakt voor Boedapester proces"
Spoedige proclamatie van een
Oost-Duitse volksrepubliek verwacht
Haagse politie maakte met de blanke sabel een
eind aan de traditionele studentenveldslag
Weerbericht
64e Jaargang No. 19363
Bureaux: Grote Houtstraat 93, Telefoon Adver
tenties en Administratie 10724, 14825. Redactie:
10600. Directeur-Hoofdredacteur: 15054. Bijkant.
Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Telefoon 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Telefoon 12713, 10132.
Hoofdredacteur: Robert Peereboom
ctt 6pccttjtc tjaaclemsdtc Courant (3ümo 165-6)
Dinsdag 4 October 1949
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent. per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post ƒ4,75. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom
DE KANS OP Lagerhuis-verkiezingen in
deze herfst blijkt nog steeds te be
staan. In de regerende Labour Party is men
het er blijkbaar nog niet helemaal over
eens, of het beter kans zal bieden nu ter
stembus te tijgen of in het voorjaar. De
uiterste termijn is negen maanden, want
in Juli 1945 is het huidige Lagerhuis ge
kozen en. de zittingsduur is vijf jaar. Ver
scheidene Labour-mannen hebben al van
hun voorkeur voor vervroegde verkiezingen
blijk gegeven. Die belangstelling is sinds
de devaluatie van het pond toegenomen.
Men kan niet voorspellen hoe groot de uit
werking op de levensduurte zal zijn, maar
velen zijn niet hoopvol gestemd en Sir
Stafford Cripps' rede in het dezer dagen
gehouden Lagerhuis-debat heeft meer vast
stelling van het ziektebeeld dan genees
methoden aangegeven. Intussen blijft het
twijfelachtig of Attlee, de premier, die zich
nooit voorstander van vervroegde verkie
zingen heeft getoond, nu van mening ver
anderd is. De verkiezings-organisatie der
Labour Party schijnt nog niet gereed te zijn
met haar voorbereidend werk. Om niet ver
rast te worden heeft de Conservatieve
partij al een massa verkiezingslectuur naar
drukkers gezonden, zoals eoplettende
journalisten prompt hebben gemeld. Er
zijn trouwens meer tekenen dat de politieke
strijders zich voorbereiden en daarvan ge
tuigde ook dat debat over devaluatie, waar
in Winston Churchill een rede ten beste
heeft gegeven die men moeilijk anders dan
als een verkiezings-speech van dik hout
zaagt men planken kon bestempelen. De
regering liet dit betoog beantwoorden door
haar beste redenaar in hetzelfde genre: de
minister van Volksgezondheid Aneurin
Bevan, die tot de linkervleugel behoort er
het er dienovereenkomstig dik oplegde.
Rustige beoordelaars in Engeland hebben
noch de eerste, noch de tweede speech erg
bewonderd. De liberale Observer critiseert
Churchill en acht "het niet zeer tactvol van
hem zulk een bekvechterij op dit ogenblik
uit te lokken. Er waren twijfelaars bij de
Labour Party, verkild door het optreden
van Cripps; zij werden nu teruggedreven
iix de armen der regering. Vele conserva
tieven zien met bezorgdheid verdere der
gelijke uitingen van Churchill tegemoet,
want zij zijn er zich welbewust van dat de
beslissing bij „de gematigde kleine man van
het midclen" zal- liggen. Critiek op Chur
chill doet zich in Engeland overvloedig
voor; men is daar lang niet zo bewonderend
jegens hem gestemd als op het vasteland
van Europa. Het is de oude geschiedenis:
men erkent in hem de grote leider in oor
logstijd, de aanvoerder in nood, als potig
optreden en krachtdadige besluiten boven-,
al vereist worden, maar acht hem niet be
leidvol en niet opbouwend genoeg in vre
destijd en geenszins een goed leider vaii de
TITO VERTELT:
„Ik weet niet hoe ze het doen, maar
gebruiken monsterachtige methoden"
ze
Als de Britten ter stembus trekken zal
uitslag een onzekere zaak zijn. Ofschoon
Labour een grote meerderheid in het La
gerhuis heeft was het aantal stemmen dat
het in 19,45 behaalde nauwelijks verschil
lend van dat dér oppositie-partijen. Een
verandering van houding bij een enkele
bevolkingsgroep met name de bedoelde
middenklasse van gematigde opvattingen
zou dus al een ommekeer kunnen bewerk
stelligen. Het is evenwel de vraag of die
verandering werkelijk zal optreden. Men
kan daarbij niet de mogelijkheid uitscha
kelen dat de derde partij in het Lagerhuis
de tot een kleine groep ineengeschrom-
peldë libera fractie, van.de twijfel omtrent
de beide grote partijen zou profiteren en
misschien zelfs tenslotte „op de wip" belan-
De telkens herhaalde liberale winst bij
Verkiezingen in andere Europese landen
doet vermoeden, dat het vrijzinnige etiket
ook in Engeland verhoogde 'aantrekkings
kracht zou kunnen hebben.
De Observer, die ik citeerde, geeft in haar
beschouwingen over de Britse devaluatie,
andere landen in Europa gedwongen
heeft te volgen, en van de Assemblée te
Straatsburg, waar „de kinderen van de
Moeder der Parlementen geen voorbeeld
bijzonder goede opvoeding gegeven
hebben" opnieuw blijk van die ironie en
die bereidheid tot zelfspot, die wezenlijk
tot de zelfkennis en dus de kracht van het
Britse politieke leven zoveel bijdragen.
Over de devaluatie zegt D. W. Brogan in
een hoofdartikel: „Het baat niet te ver
wachten dat, zelfs als men rekening houdt
met de befaamde zuiverheid van onze be
weegredenen, de getroffen landen in deze
jongste uiting van ons politiek beleid meer
zullen zien dan dat hoog-ontwikkelde besef
van nationaal eigenbelang, waarvoor de
Engelsen sinds zo lang bewondering hebben
geoogst. Maar bewondering sluit ergernis
niet uit en onze regeerders en onze kiezers
zullen er wijs aan doen die ergernis te er-
kenneh, hoe' innig hun overtuiging ook
tnoge zijn dat zij volkomen ongerechtvaar
digd is."
Herinnerend aan de vermaarde verzeke
ringen van Sir Stafford Cripps, dat het
pond niet gedevalueerd zou worden, merkt
hij op: „Wat betreft onze verklaringen dat
wij nooit dit of dat zullen doen herinner
ik mij de wenk die een stoere Amerikaanse
Zeekapitein zijn nieuwe eerste stuurman
gaf: „Wat ik van jou verwacht, vriend, is
stilte en dan nog niet teveel daarvan ook!"
Ook dit soort beschouwing in een wel
iswaar niet zeer uitgesproken partijblad
duidt wel enigszins op naderende verkie
zingen. Men hoort er een typisch-Engelse
toon in die de Moeder der Parlementen
al mogen haar kinderen zich te Straatsburg
dan niet op hun best getoond hebben
opnieuw tekent in een traditionele sfeer,
die wij op het vasteland haar nog altijd
kunnen benijden. R- P-
Vice-admiraal Van Molthe
te New York
Vice-admiraal jhr. E. J. van Holthe, be
velhebber der Nederlandse zeestrijdkrach
ten, is per vliegtuig te New York aange
komen om er de vergadering der stafhoof-
den yan de staten van het Atlantisch ver
drag bij te wonen, die Vrijdag en Zaterdag
te Washington wordt gehouden.
Vice-admiraal Van Holthe heeft aan de
journalisten verklaard, dat Nederland er
san denkt zijn oorlogsvloot te moderni
seren om voor elke mogelijke atoom-oorlog
ter zee paraat te zijn. Hij herinnerde er
san, dat de Nederlandse vloot tijdens de
jongste oorlog grote verliezen heeft ge
leden.
Wij hopen, zo besloot hij, dat het Atlan
tische pact zo spoedig mogelijk zal werken.
BELGRADO, 3 October (Reuter).
Maarschalk Tito heeft tijdens een noen
maal dat gisteren, na afloop van uitge
breide manoeuvres van het Joegoslavische
leger, aan zes honderd generaals en andere
officieren werd aangeboden, een toespraak
gehouden waarin hij verklaarde dat het
leger gereed staat om „Joegoslavië tot de
laatste ademtocht van zijn strijders en on
geacht de zijde waarvan een eventuele
aanval zou komen, te verdedigen."
Volgens Tito hadden de legeroefeningen
niet plaats gehad omdat er verschillende
pogingen waren gedaan om Joegoslavië
schrik aan te jagen, doch uitsluitend omdat
het voor elk modern leger noodzakelijk is
oefeningen te houden.
„Het is ons levensdoel", aldus de Joego
slavische leider, „hen te ontmaskeren, die
leugens en lasterlijke aantijgingen over ons
verspreiden. Door dit te doen dragen wij
bij tot de zege van het socialisme in een
wereld, wier geloof in dit socialisme aan
het wankelen is geraakt.
De oefeningen van het Joegoslavische
leger hebben op mij een zeer goede indruk
gemaakt. Ik ben er zeker van, dat ons leger
in elk opzicht als uitstekend kan worden
beschouwd.
Omtrent het te Boedapest gevoerde pro
ces tegen de vroégere Hongaarse minister
van Buitenlandse Zaken, Laszlo Rajk, en
diens medebeklaagden verklaarde maar
schalk Tito onder meer: „Deze zaak is te
Boedapest op touw gezet, omdat men in de
Hongaarse hoofdstad de meest corrupte lie
den, die de belangen van hun land voor een
buitenlandse mogendheid hebben verraden,
aantreft. Een andere reden is, dat het Hon
gaarse volk zeer ontevreden en om vele
redenen de Sovjet-Unie slecht gezind is. Dit
maakte het noodzakelijk de gevoelens der
Hongaren tegen Joegoslavië op te zetten,
hetgeen geschiedde door het voor te stellen
alsof Joegoslavië de onafhankelijkheid van
Hongarije zou bedreigen.
Rajk heeft in het onzekere verkeerd
over de houding, die Hongarije tegenover
Joegoslavië moest aannemen. Het was om
deze reden dat hij zich in 1948, zogenaamd
voor herstel van gezondheid, naar Moskou
begaf. Nadat Rajk was gearresteerd, werd
hij opnieuw „voor herstel van gezondheid"
naar Moskou gezonden en daar is hij murw
gemaakt voor het proces te Boedapest.
Ik weet niet, hoe men het klaar speelt,
beklaagden er toe te krijgen, zichzelf
tijdens een openbare rechtszitting zo
veel mogelijk te beschuldigen, doch het
staat vast dat monsterachtige methoden
zijn gebruikt, om dit resultaat te ver
krijgen."
Communistische opmars
in Zuid-China
Nieuwe communistische versterkingen
stromen Zuidwaarts de Zuid-Chinese pro
vincie Kwantoeng binnen. Naar verluidt,
zouden zij op een punt (in het Noord-
Oosten), 250 km verwijderd zijn van de
nationalistische hoofdstad Kanton. Volgens
in Kanton binnengekomen berichten drin
gen twee communistische colonnes Kwan
toeng een van de laatste provincies in
nationalistische handen binnen. Natio
nalistische verkenningsvliegtuigen zagen
communistische strijdkrachten uit het
Noorden de provincie binnentrekken. De
troepen van de communistische generaal
Tsjeng Keng zouden uit het Zuid-Oosten
van Hoenan door nauwe bergpassen aan de
grens van Kwantoeng naar het Zuiden
doorstoten.
Gewoonlijk betrouwbare Chinese berich
ten melden de val van Joeman, een petro-
luem-centrum, 240 km van de Sovjet-Rus
sische grens.
Meningsverschil over de
Indonesische schulden
„De weekeindconferentie der centrale
commissie van de Ronde Tafel-conferentie
op de „Hooge Vuursche" heeft aan haar
doel beantwoord, in zoverre dat de stand
punten der drie delegaties thans duidelijk
en tot in bijzonderheden zijn uiteengezet",
aldus verneemt de speciale correspondent
van het A.N.P. De delegaties hebben in
mondelinge verklaringen hun opvattingen
uiteengezet en hierbij bleek, dat zeer aan
zienlijk verschil van mening bestond in het
bijzonder ten aanzien van het vraagstuk
der schuldenregeling.
Overeenstemming bestaat over overname
van de schulden tot op het uitbreken van
de oorlog met Japan. Over de schulden
welke in generlei verband staan met de
uitgaven voor de militaire acties in Indo
nesië zal eveneens gemakkelijk overeen
stemming kunnen worden bereikt.
De moeilijkheden concentreren zich ech
ter naar wij van republikeinse zijde ver
nemen, rondom de vraag wat gebeuren
moet met de schulden, die voortvloeien uit
deze acties. Van republikeinse zijde heeft
men de gedachte ontwikkeld, dat ook de
Het woord is aan....
Ida Heyermans:
hi de verhouding van mens tot
mens is het bekennen van een fout
altijd iets, dat nader brengt.
door de Nederlands-Indische regering ge
creëerde interne schulden voor een groot
deel voortkomen uit de politiële acties. Im
mers, aldus deze republikeinse redenering,
allerlei uitgaven bijvoorbeeld voor distri
butie van rijst in gebieden welke tot het
de facto gebied van de republiek behoorden
en alleen als gevolg van de acties door de
Nederlands-Indische regering geravitail
leerd moesten worden, kunnen niet door
de R.I.S. worden overgenomen aangezien
deze schulden rechtstreeks een gevolg zijn
van militaire actie.
Van Nederlandse zijde heeft men toege
zegd in de komende dagen het exacte be
drag van de uitgaven voor militaire acties
over te leggen.
Naar men mag aannemen is dit het be
langrijkste geschilpunt in de financieel-
economische commissie en indien dit ge
schilpunt is opgelost zullen de overige pro
blemen vrij gemakkelijk worden over
wonnen.
Dertig doden door
watersnood in Italië
Vier provincies geteisterd
ROME, 3 October (Reuter) De Itali
aanse regering heeft tijdens een heden ge
houden speciale kabinetszitting besloten
een bedrag van vijftig millioen lire be
schikbaar te stellen, opdat onmiddellijk
hulp kan worden verleend aan de slacht
offers van overstromingen in Zuid-Italië,
welke de dood van ruim dertig personen
hebben veroorzaakt, terwijl een gebied van
naar schatting duizend vierkante mijl onder
water is gekomen. Vier Italiaanse provin
cies zijn door de overstromingen .geteisterd.
Door verkenningsvliegtuigen is gemeld dat
sommige overstroomde gebieden twintig
meter onder water staan.
De twintig duizend inwoners tellende
stad Benevento is zwaar getroffen. Twee
duizend ingezetenen zijn dakloos geworden.
Als gevolg van schade, aan fabrieken in de
stad toegebracht, zijn velen werkloos.
De regering heeft besloten dat uitge
breide schema's zullen worden opgesteld
voor het verlenen van hulp aan de boeren,
wier boerderijen en de te velde staande
oogsten door het geweld van het water zijn
weggevaagd. Van officiële zijde wordt ver
klaard, dat de aangerichte schade reusach
tig is en dat deze thans nog op geen stukken
na is te berekenen.
De paus heeft opdracht gegeven met
spoed levensmiddelen en medicijnen uit
Vaticaanstad naar de geteisterde gebieden
te zenden.
Op sommige plaatsen in de geteisterde
gebieden zijn de verbindingen verbroken,
terwijl de openbare vervoermiddelen niet
kunnen worden gebruikt. Op enkele nog
wel te gebruiken trajecten in het over
stroomde gebied zijn de electrische treinen
door stoomtreinen vervangen.
Leger, politie, de brandweer en vrijwil
ligers waren heden bezig met het vervoer
van levensmiddelen naar door het water
afgesneden plaatsen en met het in veilig
heid brengen van zich nog in de over
stroomde gebieden bevindende gezinnen.
Op 3 October 1574 voeren de watergeuzen Leiden binnen, om de inwoners der sleutel
stad van de tyrannie der Spanjaarden te bevrijden. Ieder jaar wordt dit feit door de
Leidenaren uitbundig gevierd en omdat het ontzet van de stad gisteren 375 jaar
geleden waskwam prins Willem van Oranje ditmaal „persoonlijk" de traditionele
\haring met wittebrood uitdelen.
In Berlijn wordt druk gebouwd aan regeringsgebouwen
LONDEN, 4 October (Reuter). Een
woordvoerder van het Britse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft verklaard, dat
de Russische nota aan de Westelijke ge
allieerden naar aanleiding van de vorming
van een West-Duitse regering een duide-
parlement beschouwd wordt, heeft een on
derkomen gevonden in het vroegere mini
sterie van Propaganda en de economische
commissie in de Oostelijke zóne is onder-
gebracht in het vroegere ministerie voor de
Luchtmacht. De Russische ambassade, die
lijke aanwijzing inhoudt, dat ook in Oost- bij een luchtaanval geheel uitbrandde, is
hersteld en verschillende andere regei'ings-
gebouwen en legaties worden of hersteld
of geheel herbouwd. Deze werkzaamheden
zijn volgens de pers door het Sovjet-Russi
sche militaire bestuur gelast en de kosten
komen ten laste vair de begroting voor de
Russische zone.
Duitsland een regering tot stand zal wor
den gebracht.
Inmiddels bevindt zich generaal Robert
son, de Britse Hoge Commissaris in Duits
land, te Londen, waar hij op het ministerie
besprekingen voert over de situatie met be
trekking tot een eventuele Oost-Duitse re-
geving.
Op het Russische hoofdkwartier Karls-
horst waren gisteren besprekingen gaande
tussen de gouverneur, generaal Tsjoeikof,
zijn politieke adviseur, Semjonnof, de mi
nisters der vijf Oostelijke provinciale re
geringen en de politieke leiders over de
vorming van een regering, zo verklaart
men in gewoonlijk betrouwbare Duitse
kringen. Na de uitwerking van de bijzon
derheden zou de „Duitse Volksraad" bin
nenkort bijeengeroepen worden voor de
uitroeping van de „Duitse democratische
republiek". Dit zou vooi-afgegaan worden
door een Sovjet-Russische verklaring over
de verantwoordelijkheden der regering,
waarin tevens de hei-stelbetaling aan de
Sovjet-Unie definitief vastgesteld zou wor
den en waarin voorts een garantie zou wor
den opgenomen over een periode binnen
welke een vredesverdrag gesloten zou wor
den. Men verwacht deze week een bijeen
komst van de Volksraad.
Onderkomens worden klaargemaakt
In de West-Berlijnse pers verschijnen
berichten over herstel van verschillende
vroegere regeringsgebouwen in en bij de
Wilhelmstrasse door de Russische autori
teiten. Deze zouden bestemd zijn yoor de
Oost-Duitse regering. De „Duitse Volks
raad", die algemeen als het toekomstige
Vrijdag aanstaande zal Koningin Juliana de eerste steen leggen van het studenten
sanatorium te Laren. De gelden voor dit sanatorium, waar de studenten in eigen
kamertjes gelegenheid zullen hebben te studeren, zijn grotendeels bijeengebracht
door Curagao, Suriname en Aruba als een bewijs van erkentelijkheid voor de strijd
der studenten om het behoud van de geestelijke vrijheid. De colleges in de Amster
damse Universiteit zullen door een nieuw geluidsreproductie-systeem ook in het
sanatorium te volgen zijn. De maquette van het sanatorium, dat plaats zal bieden
aan drie-en-tachtig patiënten.
De Londense „Daily Telegraph" acht de
vorming van een Oost-Duitse regering in
Berlijn zeer wel mogelijk.
De Franse pers is met uitzondering van
het communistische partij-orgaan, ,,1'Hu-
manité" van oordeel, dat het Russische pro
test een voorspel is tot de vorming van een
Oost-Duitse „volksrepubliek". „l'Humani-
té" drukte de nota zonder commentaar af.
„l'Epoque" verklaart, dat de vorming van
een Oost-Duitse regering eerder bedoeld
is om het herstel deij Duitse eenheid te ver
tragen, dan om dit te bespoedigen. Het
gelijktijdig afbreken dei' diplomatieke
betrekkingen met het nationalistische
China en de isolering van Joegoslavië zou
er op duiden, dat Moskou de tijd gekomen
acht alle troeven uit te spelen.
Chinese regering verbreekt
betrekkingen met Rusland
De Chinese nationalistische regering
heeft Maandag op een kabinetsvergadering
besloten de betrekkingen met de Sovjet-
Unie te verbreken nu de Sovjet-Unie de
erkenning van de communistische regering
van China bekend heeft gemaakt en ver
klaard heeft, dat de diplomatieke vertegen
woordigers der Sovjet-Unie in Kanton
zouden worden teruggeroepen.
De minister van Buitenlandse Zaken,
George Yeh, verklaarde, dat de Sovjet-
Unie thans waarschijnlijk zou voorstellen
aan de Chinese communisten een plaats in
de UNO in te ruimen ten koste van de
nationalisten. Yeh was van mening, dat dit
voorstel niet zou worden aanvaard even
min als zulks het geval geweest was ten
aanzien van Noord-Korea en de regering-
Markos.
Een woordvoerder van het Britse minis
terie van Buitenlandse Zaken heeft heden
meegedeeld, dat Engeland het verzoek van
de Chinese communisten om als regering
te worden erkend zal bespreken met de
landen van het gemenebest en „andere
belanghebbende mogendheden".
Het communistische verzoek is nog niet
te Londen ontvangen, doch volgens be
richten uit het Verre Oosten is het aan de
Britse ambassade te Nanking overhandigd.
Op de vraag, wie de andere belangheb
bende mogendheden zijn, antwoordde de
woordvoerder: „Ik geloof de landen van
het Atlantisch pact".
AMSTERDAMS BURGEMEESTER
NAAR SURINAME EN CURACAO
De burgemeester van Amsterdam, mr.
A. J. d'Ailly zal Vrijdag per KLM-vlieg-
tuig naar Suriname vertrekken.
Hij zal ook Curagao bezoeken, eveneens
voor besprekingen teneinde de bestaande
banden tussen deze gebieden en Amsterdam
te verstevigen.
Vriendschappelijke strijd werd dit jaar beschouwd
als „verstoring der openbare orde"
De „veldslag", die der traditie getrouw
op de derde October in Den Haag tussen de
„groenen" van Delft en Leideix gehouden
wordt, is Maandagavond anders verlopen
dan in vorige jaren.
Tegen de avond verzamelde zich een
kleine groep studenten op het Buitenhof
in Den Haag.
Van deze studenten had de politie weinig
last, des te meer echter van enige honder
den opgeschoten jongelieden, die door hun
uitdagende houding een charge van de po
litie uitlokten.
Tot twee maal toe werd het publiek be
volen het Buitenhof te verlaten. Degenen,
die onwillig bleken, kregen klappen met
de blanke sabel, die voor het eerst op de
derde October door de politie werd ge
bruikt, meldt het A.N.P. Enige personen
moesten naar een ziekenhuis worden over
gebracht. Pas tegen half twaalf keerde de
rust op het Buitenhof terug.
Intussen leverden de studenten in Sche-
veningen op het Gevers Deynootplein en
in de omliggende straten strijd. Om kwart
over acht waren de Delftse „groenen" per
speciale tram op het plein gearriveerd,
waar zij werden opgewacht door hun Leid-
se tegenstanders. De twee partijen nestel
den zich op en om het Kurhausterrein en
de strijd begon. Nauwelijks waren echter
de eerste rotjes en zevenklappers ontploft
of een grote politiemacht, die in allerijl per
auto uit de Haagse binnenstad was aan
gevoerd, verscheen. De politie chargeerde
onmiddellijk met de blanke sabel en in een
oogwenk waren de studenten verspreid. De
studenten kregen geen gelegenheid om zich
te hergroeperen. Van een onderling gevecht
was geen sprake meer. Leiden en Delft
keerden zich daarop gezamenlijk tegen de
Haagse politie, doch deze trad zo kracht
dadig op, dat de studenten weinig anders
overbleef dan te retireren. De verspreide
groepen werden onophoudelijk door poli-
tiejeeps achtervolgd, die in razende vaart
volgens het A.N.P.-verslag, over de boule-
vaard snorden en de trottoirs steeds weer
schoon veegden. Van een min of meer
vriendschappelijke strijd tussen studenten
en Haagse politie was toen geen sprake
meer. De politie kende ditmaal geen pardon
en wierp, geassisteerd door rechercheurs in
burgei-, al haar machtsmiddelen in het vuur.
De studenten waren hierover zeer veront
waardigd. Zij verklaarden de politie tevo
ren gewaarschuwd te hebben, dat zij, om
de excessen van het vorige jaar te voor
komen, het Gevers Deynootplein hadden
uitgekozen als terrein voor hun traditionele
veldslag. De Haagse jeugd zou zich daar
door niet in de strijd kunnen mengen. Zij
hadden, zo zeiden zij, van de politie meer
begrip verwacht voor deze traditionele ge
beurtenis, welke thans door het gebruik
van de blanke sabel onmogelijk was ge
maakt. Hun onderhandelaars werden door
de politie niet ontvangen, ook niet toen de
„commandant te velde" van de Leidenaax-s
aanbood het gevecht te eindigen, omdat bui
tenstaanders met lege bierflessen wierpen.
De politie deelde hem mede, dat „het ver
storen van de openbare orde geen grond
voor discussie vormde". Drie studenten, die
in Scheveningen werden gearresteerd, wer
den niet zoals gebruikelijk weer vrijgelaten.
Toen de studenten voor het politiebureau
het verzoenende „Io Vivat" wilden aan
heffen, werden zij uiteengejaagd. Zij be
sloten daarop zonder verzoening te ver
trekken.
Het standpunt van de politie
De Haagse politie heeft haar krachtdadig
optreden tegenover de studenten als volgt
gemotiveerd:
De talloze klachten, die het vorige jaar
naar aanleiding van de „Drie October-
veldsïag" van de zijde der Haagse burgerij
binnengekomen waren, waren voor do
waarnemend burgemeester van Den Haag
aanleiding geweest in te grijpen. De stu-
dentencorpora, zo verzekerde de politie,
waren tevoren mondeling en schriftelijk
gewaarschuwd, dat zij bij het verstoren van
de openbare orde gestraft zouden worden
als iedereen. Ook de „goed bedoelde" mo
lestaties van de politie zouden niet meer
worden getolereerd, omdat de politie hierin
een ondermijning zag van haar prestige. De
studenten werden er verder van in kennis
gesteld, dat de politie orders had om met
Politieke optochten in Londen
voor drie maanden verboden
De'Londense politie heeft alle politieke
optochten in het stadsgebied van Londen
voor drie maanden verboden. Dit bevel, dat
door Chuter Ede, de Engelse minister van
Binnenlandse Zaken, is ondertekend, werd
hedennacht van kracht. De minister had
protesten ontvangen tegen het plan van de
neo-fascistische beweging van Oswald Mos-
ley, morgen een mars door Londen te
.maken.
krachtige hand in te grijpen. Eerst werd de
studenten het betreden van de binnenstad
verboden, later in de middag werd zelfs
elke actie in Den Haag verboden.
Het ingrijpen met harde hand is, aldus
de politie, noodzakelijk geweest, omdat men
de studentenactie onmiddellijk in de kiem
had willen smoren. Met de gummistok en
een bevel was volgens de politie bij de stu
denten niets te bereiken, daarom moest de
blanke sabel getx-okken worden.
De hoofdinspecteur, die deze actie tegen
de studenten leidde, verklaarde, dat zijn
ondergeschikten „in het belang der Haagse
burgerij" op juiste wijze tegen de studenten
waren opgetreden.
De politiemacht, die de „groenen" be-
sti-eed bestond uit 100 agenten en 24
rechercheurs. Een deel van hen was belast
met het bewaken van de Passage en het
Binnenhof, die voor elk verkeer waren af
gesloten.
Viering ontstaan Europese Raad
Op 8 October zal de Europese Beweging
in de grote zaal van het paleis voor Schone
Kunsten te Brussel het ontstaan van de
Europese Raad vieren. De Franse oud-
px-emier Georges Bidault, de Belgische mi
nister van Buitenlandse Zaken Paul van
Zeeland en de voorzitter van de "adviserende
vergadering van de Europese Raad zullen
bij die gelegenheid het woord voeren. De
leden der regering zullen deze bijeenkomst
bijwonen.
Geheimzinnige schietpartijen
in Praag
Volgens Reuter hebben zich Zaterdag
avond in Px-aag schietpartijen voox-gedaan,
waarbij drie personen werden gedood en
verschillende andere gewond.
Heden zijn berichten uit de eerste hand
ontvangen, die geruchten over de schiet
partijen, die sinds Zaterdag de ronde deden,
bevestigen.
Er is geen officiële verklaring afgelegd.
Het eei'ste incident deed zich voor in een
donkere straat, Fibichova genaamd, in de
wijk Ziskov, vroeger bekend als de „rocle
voorstad" wegens het grote aantal commu
nisten dat daar woonde.
Dx'ie mannen, die xxog niet geïdentifi
ceerd zijn, wandelden daar langs de muur
van een gesloten Joodse begraafplaats, toen
een zware auto hen achteropx-eed, welks
inzittenden een tommygun op hen leeg
schoten. Een der mannen was op slag dood,
de tweede stierf enige tijd later. De derde
werd ernstig gewond.
De politie stelt een onderzoek in.
De tweede schietpartij viel voor aan de
andex-e kant van de stad, bij de Pankrac-
gevangeixis, waar een auto verscheen en
een regen van kogels werd geschoten op
een groep mensen, die op de trolleybus
stond te wachten. Eeix van hen werd ge
dood en een ander ernstig gewond. De ge
wonden zijn thans in .het ziekenhuis onder
politiebewaking.
Ooggetuigen verklaarden, dat de inzit
tenden van de auto, die langs de Pankrac-
gevangenis reed, in uniform gekleed wa
ren, doch zij konden de uniformen niet
thuisbrengen.
Zweeds schip in botsing
met wrak van de „Gneisenau"
Het 1540 ton metende Zweedse schip
„Mix-a" heeft in een S.O.S.-sein onmiddel
lijke hulp vex-zocht. Het is op het wrak van
het Duitse slagschip „Gneisenau" gelopen,
dat zich bij het Deense eiland Falstar be
vindt. Twee leden der bemanning zijn ge
wond.
RUSTIG WEER.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Dins
dagavond tot Woensdagavond, opge
maakt te 10 uur:
In de nacht en ochtend op vele plaat
sen mist. Overigens weinig bewolking
en droog weer. Zwakke tot matige
wind hoofdzakelijk tussen Oost. en
Zuid. Wéinig verandering in tempera-
5 October:
6.46 uur, onder 18.10 uur
17.51 uur. onder 4.43 uur
tuur.
Zon op
Maan op
Hoog cn laag water in IJmuiden
Dinsdag 4 October:
Hoog water: 2.13 en 14.36 uur.
Laag water: 10.12 en 22.29 uur.
Woensdag 5 October:
Hoog water: 2.51 en 15.10 uur.
Laag water: 10.52 en 23.06 uur.
