ou
3.
Ir. H. I. Keus bepleit
eerherstel van het risico
IS ER WEER
De radio geeft Zaterdag
De dag van het wegverkeer
„5auatiet"
Zes Engelse troepen schepen zullen
7-Decemberdivisie repatriëren
Wereldnieuws
Vrijdag 28 October 1949
2
Rede voor de Maatschappij voor Nijverheid en Handel
Ir. H. I. Keus. de directeur van de Heemaf
in Hengelo, had de causerie die hij voor de
leden van het departement Haarlem van
de Maatschappij voor Nijverheid en Handel
Donderdagmiddag hield de titel gegeven:
„De uitdaging: stabilisering of activering?
in het licht der kentering."
Deze toevoeging: in het licht der kente
ring had betrekking op enkele, zijns inziens
uitlatingen van onbehagen die door per
sonen, die overigens sympathiseren met het
huidige economische stelsel, de laatste tijd
waren gedaan. Inzonderheid doelde de
heer Keus op een opmerking van minister
Lieftinck tijdens een vraaggesprek, dat het
natuurlijke evenwicht in de economie hetzij
door muntcorrecties, hetzij door interne
aanpassing moet worden bereikt.
Hoewel deze uitlating, aldus ir. Keus, na
tuurlijk de voorstanders der vrije economie
prettig aandoet, vraagt men zich af hoe de
minister dit natuurlijk evenwicht tussen
vraag en aanbod dacht te bereiken, zolang
hij nog vasthoudt aan een kunstmatige
rente.
Ook professor Tinbergen heeft een terug
keer tot de natuurlijke middelen aangeduid
in een artikel in „De Groene".
Voorts vond ir. Keus, die sedert de be
vrijding meermalen heeft gewezen op de
gevaarlijke tegenstelling tussen het econo
misch mogelijke en het politiek noodzake
lijke, het merkwaardig, dat de regering,
zowel hier als in Engeland, devaluatie
boven aanpassing had verkozen, hetgeen
eveneens zou wijzen op een ommekeer, im
mers het laatste zou voor de arbeiders
partij aanvaardbaarder zijn geweest.
Voorts voevde ir. Keus enkele opmerkin
gen van professor Witteveen, die onder
meer stelling heeft genomen tegen de ver
starrende publiekrechtelijke bedrijfsorga
nisatie, aan als bewijs voor de kentering
in de gelederen van de Partij van de Arbeid.
Uitdaging
Vervolgens besprak ir. Keus wat hij on
der „uitdaging" verstond. Hij had het woord
ontleend aan een hoofdstuk in het werk van
Toynbee „A study of history", getiteld „De
uitdaging van de omgeving".
In dat hoofdstuk vestigt hij er de aan
dacht op, dat onbezorgdheid mede voor
verkeerde humanisering de vijandin der
beschaving is. De prikkel tot beschaving,
zegt Toynbee. wordt sterker naarmate de
omstandigheden moeilijker worden. Een
waarheid, zo voegde ir. Keus eraan toe, die
men uit de reacties van hen die thans in
Indonesië vertoeven, bevestigd hoort. Hier
heerst het besef van het heilige moeten,
pompen of verdrinken.
Zij die beseffen, dat er goede en ver
keerde humanisei'ing der economie bestaat
en die de goede willen behouden door de
verkeerde nog bijtijds in goede te veran
deren. hebben een taak, die de beschaving
en de innerlijke kracht van de vele goede
elementen in alle lagen onzer samenleving
Als vanouds
DE KINAWIJN VAN OUD
Opwekkend en versterkend
door een eerherstel van het risico ten goede
zal komen. Het is de vloek van het huidige
economische stelsel, zo vervolgde de heer
Keus, dat het die uitdaging mist, dat de
fouten die het aankleven, politieke fouten
zijn en daardoor onherstelbaar. In de plaats
van een eerherstel van het risico brengt
het vermeende zekerheid. Het heeft ons
bedrijfsleven van de wereldmarkt door de
prijsvaststelling van boven af vervreemd.
Slechts als ons volk de uitdaging die in de
devaluatie besloten ligt, leert verstaan en
hoop wijkt voor stoutmoedigheid, kunnpn
wij zonder bedeling op eigen benen komen
te staan. En zo niet, dan ligt een nieuwe
monetaire en ook een morele devaluatie in
het verschiet, zo riep de spreker uit, die
vervolgens met enkele voorbeelden aan
toonde. dat de progressieve belastingen en
de sociale verzekeringen stabiliserend in
plaats van activerend wérken. Een ander
bewijs daarvoor levert een vergelijking
van het loon- en prijspeil van na de eerste
wereldoorlog met dat van na de tweede.
Na 1918 liepen de lonen achter de prijzen
aan, waardoor sterke prijsdaling intrad en
de guldens zienderogen dikker werden. Dit
maal bleven de guldens mager en zonder
de Marshallhulp zou ons levenspeil reeds
belangrijk lager zijn. Ir. Keus bepleitte
herstel van het natuurlijk evenwicht tussen
lonen en prijzen, een dynamische aanpas
sing. De te sterk progressieve belastingen
staan een natuurlijke activeringspolitiek,
een prijsdaling en dus stijging der reëele
beloningen, evenwel in de weg.
Ir. Keus, die voordat hij zijn rede begon
uitdrukkelijk had gezegd, dat hij als per
soon en niet als directeur van de Heemaf
sprak en, gezien de grote nood, ondanks zijn
veroordeling van het huidige systeem, toch
een gemeenschappelijke basis begeerde, gaf
tot besluit uiting aan zijn verlangen, dat
onder de druk der tijden ons geen keuze
meer tussen stabilisering en activering
wordt gelaten. Zonder stoutmoedigheid
komen wij er niet en slechts bundeling van
alle krachten op hetzelfde doel kan de uit
daging der onmiddellijke'aanpassing in een
zegen doen verkeren. Nood breekt niet al
leen wet, maar ook macht en kan tot een
eenheid in verscheidenheid binden.
Het gehoor liet de spreker niet in het
ongewisse omtrent zijn instemming met
het geleverde betoog en met de beantwoor
ding van een aantal schriftelijk ingediende
vragen.
SCHMIDT voor BRILLEN
Prismakijkers, Barometers, Thermo
meters.
Loupen en Leesglazen.
BARTEUORISSTRAAT 21
Haarlem
Tel. 11057
(Adv.)
HILVERSUM I 301.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen.
7.33 Oog in al. 7.38 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Oog in al. 8.23 Platen.' 8,40 Orgel. 9.00 Platen.
10.00 Medische causerie. 10.05 Morgenwij
ding. 10.20 Feuilleton. 10.35 Voor arbeiders
in continubedrijven. 11.35 Viool en piano.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.33 Metro-
pole-orkest. 12.55 Kalender. 1300 Voor de
strijdkrachten. 13.30 Metropole-orkest. 14.00
„Het Nederlandse lied". 14.20 Lichte muziek.
14.50 Streekuitzending. 15.15 Kamerorkest en
soliste. 16.00 „Komt u binnen". 16.15
Amateurs. 16.45 Sportpraatje. 17.00 Nieuwe
platen. 17.30 Voor do jeugd. 18.00 Nieuws.
13.15 Piano. 18.30 Voor de strijdkrachten.
19.00 Artistieke staalkaart. 19.30 Bijbellezing.
19.45 Voor Nederlanders in Duitsland. 20 00
Nieuws. 20.05 Actualiteiten. 20.12 Varia. 20 15
Weense muziek. 20.45 Gevarieerd program
ma. 21.45 Socialistisch commentaar. 22.00
Dansorkcst. 22.25 ..Onder de pannen". 22.45
Accordeonspel. 23 00 Nieuws. 2315 Lichte
muziek. 23.35 Platen.
HILVERSUM II. 114.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gewijde muziek. 7.45
Gebed. 8 00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.30 Water
standen. 9.35 Platen 10.00 Voor de kinderen.
10.15 Platen. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Orgel.
12 00 Angelus. 12.03 Amusementsorkest. 12.30
Weerbericht. 12.33 Septet en solist. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nieuws. 13.20 Lunchconcert.
14.00 Platen. 14.20 Engelse les. 14.40 Harmo
nieorkest. 15.10 Kroniek van letteren en
kunsten. 15.45 Dubbel mannenkwartel. 16.30
„De schoonheid van het Gregoriaans". 17.00
Voor de jeugd. 18 00 Piano en orgel. 18.15
Weekoverzicht. 18.30 Studentenkoor. 19 00
Nieuws. 19.15 Voordracht. 19.27 Amusements
muziek. 19.50 Indonesisch commentaar. 20.00
Nieuws. 20.05 De gewone man. 20.12 Platen.
20.15 Lichtbaken. 20.40 Platen. 21.00 Geva
rieerd programma. 21.45 Puzzle. 21.55 Amuse
mentsmuziek. 22.30 „Wij luiden de Zondag
in". 23.00 Nieuws. 23.15 Omroeporkest en
solist.
BRUSSEL, 322 M.
12.00 Salonorkest. 12.30 Licht orkest. 13,00
Nieuws. 13.15 Platen. 14.00 Causerie. 14.10
Platen. 15.00 Orgelconcert. 16.00 Platen. 16.17
Platen. 16.32 Andaloesische muziek. 17.05
Nieuws. 17.15 Accordeonmuziek. 17.30 Stu-
dentenlven. 18.00 Accordeonmuziek. 18.15
Platen 18.30 Voor de Soldaten. 19.00 Nieuws,
19.30 Platen. 19.50 Politieke causerie. 20.00
Omroeporkest en solist. 21.00 Actualiteiten.
21.15 Ontspanningsprogramma. 22.00 Nieuws.
22.15 Verzoekprogramma. 23.00 Nieuws. 23.05
en 23.30-24.00 Platen.
De prijs van jonge kaas
Handelaren willen verkoop
aan detaillisten stopzetten
De Federatie van Kaashandelaren heeft
alle leden de mededeling toegestuurd „dat
het belang van de binnenlandse kaashandel
dringend vereist de verkoop van jonge
kaas aan detaillisten stop te zetten".
Verschillende tuchtrechters voor de prij
zen hebben, zo schrijft het federatiebestuur
in een crculaire, reeds vonnis gewezen in
zaken waarin de kaashandelaren de jonge
kaas boven de toegestane prijs van 1,75
per kilo aan de detaillisten hebben ver
kocht.
Gebleken is, dat het ook de rechter be
kend was dat er een regeling door de re
gering is gemaakt, waarbij het de produ
cent vrij staat voor de jonge kaas voor bin
nenlands gebruik ƒ2,en meer per kilo
als koopprijs te vragen, doch de midden
stander-binnenlandse kaashandelaar voor
diezelfde kaas bij de detaillist ten hoogste
1,75 per kg als verkoopprijs mag bedingen.
De rechter stelt zich op het standpunt:
het alternatief is öf de wet overtreden óf
geen jonge kaas verkopen. Een derde moge
lijkheid is er niet, behoudens langs minder
juiste wegen.
De federatie zegt ervan overtuigd te zijn
„dat het stopzetten van de verkoop aan
binnenlandse detaillisten een gunstige in
vloed zal uitoefenen op de van regerings
wege te nemen maatregelen".
VALSE DOLLARBILJETTEN
Bij een bank te Vlissingen zijn twee valse
biljetten van tien dollars aangeboden. Zij
waren afkomstig van een lid der beman
ning van een buitenlands schip. Toen de
bank bij de politie aangifte deed van de
ontvangst dezer biljetten was het schip
reeds vertrokken. De Vlissingse politie
heeft de zaak doorgegeven aan de interna
tionale vals geld-centrale te Amsterdam.
Inbreker, die landbouwer
doodschoot, krijgt 12 jaar
Het Leeuwarder gerechtshof heeft uit
spraak gedaan in de zaak legen de 30-jarige
arbeider I. de J. uit Munnekemoer. die
door de Asser rechtbank wegens diefstal
met geweldpleging was veroordeeld tot 12
jaar gevangenisstraf zonder aftrek van
voorarrest. Verdachte brak in de nacht van
31 Juli op 1 Augustus 1948 in bij de land
bouwer J. Stevens te Peelo in Drente. De
landbouwer betrapte te man op helerdaad.
Verdachte trok een revolver en schoot de
landbouwer betrapte de man op heterdaad,
hem thans tot 12 jaar met aftrek van voor
arrest.
GEWIJZIGD SYSTEEM VOOR
VERLOTING VAN RL1SDEVIEZEN.
Het kantoor Deviezenvergunningen van
de Nederlandsche Bank heeft besloten in
het vervolg bij de toewijzing van -reis-
deviezen voor toerisme, indien geloot moet
worden, een systeem toe te passen, waar
bij de kans op toewijzing stijgt naarmate
het per persoon aangevraagde bedrag lager
is dan het maximumbedrag, hetwelk per
persoon kan worden toegewezen.
Dit systeem zal worden toegepast zowel
voor individuele aanvragen als voor door
reisbureaux, verenigingen en autocar
ondernemers te organiseren groepsreizen.
KNAC attaqueert nogmaals de fiscale druk
De Koninklijke Nederlandse Automobiel-
club heeft gisteren haar zevende Wegver-
keersdag gehouden in Den Haag en een
aantal experts heeft daar zijn visie ge
geven op problemen betreffende het ver
keer op de weg. Zo sprak prof. dr. jhr. D.
J. van Lennep over het „bijna-ongeval" als
opvoedende factor in het verkeer. Iljj ver
klaarde zelf dat hij zo'n hachelijk moment
als één van de allerbelangrijkste verkeers-
opvoeders beschouwde, mits de automobi
list zich realiseex-t welke omstandigheden
tot het „bijna-ongeval" hebben geleid of
welke fouten hij heeft gemaakt, en daar
lering uit trekt.
Een interessant onderwerp der bespre
kingen was de uitslag van de enquête die
de KNAC heeft gehouden over het gebruik
van spiegel, claxon en richtingaanwijzers.
Het bleek dat alle ondervraagden het eens
waren over het belang van de achteruit
kijkspiegel. Er werd voorts van vele zijden
gewezen op de noodzaak om de spiegel
trillingsvrij te bevestigen teneinde het
beeld helder te houden.
Over de toeters bestond meer verschil
van mening, nochtens was 't merendeel er
van overtuigd dat toeteren in de bebouwde
kom meer schaadt dan baat, temeer daar
gebleken is dat zwijgend verkeer geen
noemenswaard tijdvex-lies oplevex-t, maar
wel met zich meebrengt dat er attent en
met consideratie wordt gereden. Boven
dien zal de passieve houding van het ove
rige wegverkeer, die wordt ingegeven
door de gedachte: „Ze toeteren toch wel"
vei'anderen. Het toetex-en in grote steden
is overigens het laatste jaar met gen derde
afgenomen.
Pijlen of geen pijlen
Het meeste zijn de meningen verdeeld
over de kwestie van de richtingaanwijzers.
Een meerdei"heid acht het gebruik er van
bij inhalen en oprijden ovei'bodig. De helft
van de ondervraagden acht hetgebruik
van pijlen ook bij wegrijden overbodig.
De KNAC zelf wijst -er op dat het auto-
mobiel-vex'keer in ons land tientallen jaren
ten achter is bij dat in de Verenigde Sta
ten, waar men lang geleden ook richting
aanwijzers gebruikte. In alle 48 staten zijn
ze nu echter afgeschaft en de practijk
heeft er bewezen dat richtingaanwijzers
nutteloos, ja soms schadelijk zijn. Wan
neer men in Amerika links af wil, mindert
men snelheid en dringt naar de wegas op.
Bij rechts afslaan mindert men snelheid
en zorgt er voor tijdig de uitex'st rechtse
verkeersstrook bereikt te hebben.
Een enquête over de belangstelling voor
radio-telefonie, die overigens nog niet af
gelopen is, leverde geen indrukwekkende
cijfers op. In totaal spraken slechts 91
menseix er hun verlangen naar uit. Dertig
hiervan waren artsen.
Eerst even kijken bij
BARTELJORISSTRAAT 27
Flanel
27
Wollen ruiten
94
Ramagé
Grote keuze
kragen en knopen
5.
52
Bij de enquête naar de urgentie van ver
schillende wegenpro,iecten bleek de \yens
naar een ïxieuwe verbinding tussen Utrecht
en Amsterdam zeer sterk te zijn. De be
staande weg met zijn 126 bochten is een
aanfluiting voor een verbinding tussen
twee grote steden, zo meent de KNAC, die
er aan toevoegt dat deze weg met eeix
omwegfactor van 1.28 (de nieuw geprojec-
teeixle weg heeft er één van 1.06) per jaar
tenminste een millioen gulden verloren
doet gaan. Als bijzonder urgent project
wordt vervolgens de tunnel in Velsen ge
noemd.
De fiscus int
Eén van de hoofdpunten van het pro
gramma was de rede van de heer C. P. G.
van Goord. hoofdingenieur van de dienst
van wegen en verkeer van de KNAC, die
over de zorgen en belemmeringen van het
wegvex'keer sprak.
Als eerste noemde hij natuui-lijk de fis
cale druk. Hij wees er op dat het motor-
verkeer indertijd het paard van Troje
heeft binnengehaald door zelf te vragen
het verkeer aan een redelijke belasting te
onderwerpen om de wegen te verbeteren.
Van 1932 af is het daarmee misère ge
weest Eerst kwam de verhoging vaix de
benzineprijs. Daarna werd het Verkeers-
fonds opgex-icht waarin het motorverkeer
moest storten om de tekorten van de
Spoorwegen te helpen dekken. Sinds 1941
toen de bezetter de rijwielbelasting af
schafte, betaalt alleen 't motorverkeer nog
maar aan de instandhouding der wegen.
Tweehonderdvijftigduizend eigenaars van
motorrijtuigen moeten nu een wegennet
van 3U milliard onderhouden, waarvan de
waarde anderhalf maal zo groot is als de
Spoorwegen. Sinds de oorlog is voorts de
benzine-prijs gestegen en is de regering
weelde-belasting gaan heffen op auto's die
blijkens de aankoop- en rijvergunningen
voor strikt-zakelijke doeleinden gebruikt
worden. De reden was, dat men geld voor
de landbouw nodig had.
Als verdere desiderata noemde spreker
nog de opheffing van het Zondagsrijverbod,
invoeiing van een verplichte verzekering
tegen wettelijke aansprakelijkheid, ophef
fing van pai'keerhel'fingen op andere dan
speciaal daarvoor ingerichte parkeerruim
ten, opruiming van de laatste tollen, en
een algemene verkeers-contróle, omdat de
ze tot nu toe veelal eenzijdig op het motor
verkeer is gericht.
Er werd voorts het woord gevoerd door
de heer en mevrouw J. C. van Andel, psy
chiaters uit Franeker, over de jeugd in het
verkeer, door mr. G. A. Dijkmans van
Gunst, hoofddirecteur van' de PTT over
het internationale aspect der verkeerswet-
geving en door prof. dr. ir. F. J. Nellen-
steyn over de profilering van autobanden
en van wegdekken.
HET RIJK KOOPT VOOR 400.000,— HET
BESTEDELINGENHUIS TE AMSTERDAM
Wegens het nijpend gebrek aan* ruimte
in het Paleis van Justitie te Amsterdam
wil het rijk het aangrenzende Sladsbe-
stedelingenhuis, eigendom van de gemeente
Amsterdam, kopen voor ƒ400.000,
Aan het pand zullen verschillende voor
zieningen moet enworden geti-offen.
Volgens een ruwe schatting zal met het
treffen van deze voorzieningen een bedrag
van ongeveer 325.000,— gemoeid zijn,
waarin is begrepen een som van 50.000,
om het Paleis van Justitie beter te doen
aansluiten aan het aan te kopen pand.
FAILLISSEMENT A. WILTENS EN CO.
De rechtbank te 's-Gravenhage heeft af
wijzend beschikt op de aanvrage voor sur
séance van betaling van de commanditaire
vennootschap A. Wiltens en Co., bankiers
kantoor te Voorburg en het faillissement
dezer vennootschap uitgesproken.
16. Met een schok stond de dievenwagen,
waar Panda in zat, stil voor het politie
bureau, en onmiddellijk gleed Joris Goed-
bloed met een lenige beweging van het
achtertrapje af. Daar bleef hij toen in
zwierige houding staan, als een argeloos
voorbijganger, die verdiept was in de be
schouwing van het firmament. Zo stond
hij dus, toen enige tellen later brigadier
De. Knalpeut met grote stappen naar de
deur van de wagen toekwam, om zijn ge
vangene er uit te halen. irAch ziet! Tjonge,
tjonge!" riep Joris luid, zodra hij 's mans
voetstappen hoorde naderen. Aanschouw
toch die zéér wonderlijke sterren aan het
zwerk!" „Watte?" vroeg brigadier Knal
peut verstandig, terwijl hij naar boven
keek. Dat had hij niet moeten doen. Want
zo naar boven kijkend zag hij niet, dat
Joris zijn wandelstok achteloos opzijde
gezwierd had en nu verwarden de voe
len van de brigadier zich daar in! Hij
struikelde, om kort te gaau, hij sloeg om.
Zijn massieve kinnebak bonkte met ge
weld op de straatstenen, en het moet ge
zegd worden, dat hij thans inderdaad de
allerwonderlijkste sterren ontwaarde. Van
de schok ontgleden zelfs de sleutels aan
zijn plichtsgetrouwe handen! „Wél wa
ratje!" kreet Joris ontzet. „Is het mijn
lompheid, die u ter aarde doet storten?
Ik vraag beleefd verschoning, heer com
missaris! Welk een onvergeeflijke ónhan-
digheid mijnerzijds!" Dit alles hoorde
brigadier De Knalpeut echter nauwelijks
en ook Panda, binnen in de wagen,
genóót niet naar toaarde van Joris' uit
gezochte verontschuldigingen, want hij
was erg geschrokken van de knal, die hij
gehoord had toen zijn bewaker neerviel.
„Zou er buiten soms een aardbeving zijn?"
vroeg hij zich af want hij kon niet
vermoeden, dat het Joris Goedbloed was,
die bezig was hem te hulp te komen.
De Nederlandse troepen in Indonesië
Verklaring geëist over positie der
troepen na souve'reiniteifs-overdracht
BATAVIA, 27 October (Reuter). Een
zeer hooggeplaatste Nederlandse militaire
autoriteit deelde aan de vertegenwoordi
ger van Reuter hedenavond mede, dat de
Nederlandse en KNIL-troepen thans wor
den hergroepeerd, „teneinde het Ixoofd te
kunnen bieden aan iedere situatie welke
zich als een gevolg van de overdracht der
souvereiniteit aan Indonesië zou kunnen
voordoen". Deze maatregelen behelzen
het terugtrekken van afgelegen afdelin
gen en een samentrekking van de troepen
in een groot deel van Java en Sumatra.
De zegsman van Reuter voegde hieraan
toe, dat de 7 Deccmber-divisie, in totaal
ongeveer 20.000 man tellend, tegen het
eind van dit jaar, na drie jaren actieve
dienst in Indonesië, zal worden gerepa
trieerd en dat voor haar demobilisatie,
welke grotendeels in Nederland zal ge
schieden, zes Britse troepenschepen zijn
gehuurd. Het deel van de divisie, dat in
Nederland niet wordt gedemobiliseerd, zal
worden gereorganiseerd en geoefend voor
het gebruik als onderdeel van de strijd
macht in het kader der Westelijke Allian
tie*). Voorts zeide bedoelde zegsman: het
legercommando in Indonesië heeft de
Nederlandse regering uitvoerig op de
hoogte gesteld van de gevaren, welke de
toestand in Indonesië na de overdracht
der souvereiixiteit zal opleveren. Over wat
er zal moeten gebeuren met de KL en het
KNIL en over hun militaire en politieke
positie na de overdracht der souvereini
teit, is een voor geen tweeërlei uitleg vat
bare beslissing dringend noodzakelijk.
Onze soldaten willen weten, hoe lang zij
nog in Indonesië zullen blijven, hoe de
overdracht van de militaire bevelvoering
aaix de RIS zal geschieden en welk ge
deelte van de uitrusting én het materiaal
aan het leger van de RIS zal worden over
gedragen, en onder welke voox-waarden.
De belangrijkste taak van de Nederlandse
troepen zal na de overdracht der souve
reiniteit zijn het beschcx-men van leven
en eigendommen van de Europeanen en
daarvoor kan alleen worden ingestaan in
de steden, waar onze troepen een vol
doende sterkte hebben. De meeste van
deze vragen hebben, aldus ging bedoelde
zegsman voort, vermoedelijk wel de aan
dacht van de militaire commissie van de
Ronde Tafel-conferentie, maar in het al
gemeen gesproken lijkt het er op,, dat men
in de republiek alleen intex'esse heeft voor
de souvereiniteitsoverdracht en geen oog
heeft voor haar ernstige consequenties in
militair opzicht. Bij de ondei'handelingen
op politiek niveau heeft men blijkbaar
het militaii-e aspect veronachtzaamd, maar
het is niettemin van overwegend belang
voop de nieuwe staat en de bescherming
van lijf en goed. Een spoedige verduide
lijking van de situatie in militair opzicht
zou de bestaande vrees in dit opzicht ver
minderen en er in hoge mate toe bijdragen,
dat de overbracht.vaix het gezag vreed
zaam in haar werk gaat.
In India was het anders
De wijze, waarop in India de overdracht
van 't gezag heeft plaats gehad, achtte de
zegsman van Reuter geen object van vei*-
gelijking, daar het Britse leger het gezags-
apparaat had overgedragen aan goed ge
organiseerde en gedisciplineerde eenhe
den, waarin een aanzienlijk aantal Britse
officieren werkzaam bleef en die onder
bevel stonden van Britse generaals. De
TNI staat echter blijkbaar afwijzend te
genover Nederlandse advisering en heeft
Zeventienjarig scholier
pleegde inbraak in villa
Twee jaar jeugdgevangenis
geëist
Op een fietstochtje door Aerdenhout
was het plannetje plotseling opgekomen.
De twee jongens stapten af en overlegden
hoe ze het best te werk zouden kunnen
gaan om in te breken in een van die villa's.
Ze belden aan bij een huis en er bleek nie
mand thuis te zijn. De jongste - vaxi nog
geen achttien jaar - sloeg vier ruitjes in
en klom naar binnen. Daarna liet hij door
een deur zijn vxleixdje binnen. Tezamen
begonnen zij het huis te doorsnuffelen. Zij
vonden handschoenen - die zij alleseerst
aantrokken om vingerafdrukken te ver
mijden - een electrische gramofoon met
platen, geld en sigaretten. Dat alles had
den zij verzameld, toen iemand het huis
binnen kwam. Zij vluchtten naar boven
en wistep via het balkon veilig weg te
komen in donker Aerdenhout.
Veilig voor korte tijd tenminste, want
voor de avond om was waren zij aange
houden door de politie. Gisteren stond de
oudste van de twee, die inmiddels achttien
is gewoi-den, terecht voor de Haarlemse
rechtbank.
„Waarom deed u dit eigenlijk?" vroeg
de president, mr. C. E. Muller.
„Om mijn familie te helpen, edelacht
bare", antwoordde de jongen. Want de
huiselijke omstandigheden van het gezin,
waar hij uit kwam, waren slecht. Vader
met t.b.c. in een sanatorium en moeder in
het ziekenhuis.
Mr. G. W. F. van der Valk Bouman. de
Officier van Justitie, eiste xxa een vrij lang
requisitoir, waarin hij onder meer herin
nerde aan het feit, dat. deze jongen reeds
een vonnis van de kinderrechter achter de
rug had, een gevangenisstraf van twee
jaar, door te brengen in de jeugdgevange
nis.
„Dit mag dan geen wereldschokkend
misdrijf zijn", aldus mr. J. Roggeveen, de
verdediger, „toch vind ik het als symptoom
zeer belangrijk." Men vraagt zich af, zeide
mr. Roggeveen, waar dergelijke hande
lingen een gevolg van zijn. Na uitvoerig
te zijn ingegaan op de familie-omstandig
heden van de verdachte, vertelde de plei
ter, dat deze jongen zo gaarne de Mulo,
waar hij op was, af zou lopen. Op grond
hiervan vroeg mr. Roggeveen, die twijfel
de of het kwaad bij een zo jonge bescliul-
digde wel diep kan wortelen, een korte
onvoorwaardelijke straf, tezamen even
tueel met een lange voorwaardelijke ge
vangenisstraf en een streng toezicht op de
verdex-e ontwikkeling van deze jongen.
Over veertien dagen zal de rechtbank in
deze zaak uitspraak doen.
noch de geoefendheid, noch kent zij de
tucht, welke de Nederlandse strijdkrach
ten hebben. Hij voegde hieraan toe, dat
de toekomst van de marinebasis te Soera-
baja een aangelegenheid van de marine is
en dat deze basis behoort aan Nederland
en niet aan Indonesië. Tot zover Reufer's
hoge militaire zegsman.
Bevoegde buitenlandse militaire waar
nemers zien in de concentratie van de
Nederlandse troepen een inleiding tot een
verder samentrekken ervan in de evacua
tie-centra, in afwachting van het tijdstip,
dat uit Den Haag orders zullen worden
ontvangen betreffende de overdracht van
het militaire gezagsapparaat. Deze bui
tenlandse militaire waarnemers gaven
uiting aan hun vrees, dat een aanzienlijk
gedeelte van het KNIL, met name de Am-
bonnezen, niet bereid zal zijn om te die
nen onder republikeins bevel.
Deze zin moet, naar het A.N.P. van be
voegde zijde in Den Haag verneemt, als volgt
worden geïnterpreteerd: De hele 7 Decern-
ber-divisie wordt in Nederland gedemobili-
seerd. uitgezonderd diegenen, die vrijwillig
in Indonesië wensen te blijven, of naar
elders wensen te emigreren. Voorts zullen
de gedemobiliseerden pas i»a geruime tijd in
Nederland eventueel worden opgeroepen
voor een korte herhalingsoefening.
Was wandelstok
een jachtgeweer?
Het leek eigenlijk een gewone, nett»
wandelstok van donkerbruin hout, die gis
terochtend op de lange groene tafel in d»
Ha.rlemse rechtbank lag. Maar dat was het
niet, want de pi-esident, mr. H. J. Ferwer-
da. vroeg op bezorgde toon aan de ver
dachte: „Hij is toch niet geladen?"
Het geval was niet geladen, verzekerde
P. J. D., die een tijdje geleden met dit
vreemdsoortige geweer in een café aan de
Botermarkt was aanèetroffen. Geïnteres
seerd verzamelden zich de rechters en offi
cier van justitie om de president, die het
ding onderzocht. De zitting maakte nogal
verward. D. merkte op, dat dit. geen jacht
geweer was, zoals in de dagvaarding was
geschreven.
„Wat dan?'.' vroeg de president, „een
hengel?"
„Jawel, edelachtbare, een gecamoufleer
de hengel".
„Heeft u dan ook de andere delen van
die hengel?"
„Jawel".
„Waar gebruikte u die dan voor.?"
„Als wandelstok".
Overigens bleek na dit verwarde gesprek
dat er eventueel ook nog wel een konijn
met dit wapen te schieten zou zijn. Boven
dien onthulde de president nog, dat de
verdachte in totaal 88 bekeuringen op zijn
naam had staan voor het lopen op verbo
den terrein en een vijftal vonnissen voor
overredingen van de jachtwet.
De' verdediger, mr. J. H. van Wijk, vroeg
vrijspraak, op grond van het feit dat de
dagvaarding was gebaseerd op een over
treding van de jachtwet; in de jachtwet
wordt echter nauwkeurig omschreven wat
de wapens voor de jacht zijn. Dit vreem
de geschut van de vei'dachte is daar niet
bij. Pleiter concludeerde dus, dat hier wel
sprake was van een overtreding van de
wapenwet, maar niet van de jachtwet. De
verdachte lichtte dit nog nader toe, door
te verklaren, dat deze gevaarlijke wandel
stok evenmin een jachtwapen was als een
kanon.
Inmiddels had de officier, mr. G. B. F.
van der Valk Bouman, een gevangenisstraf
van twee maanden geëist met verbeurd
verklaring van het wapen.
Over veertien dagen zal de rechtbank in
deze zaak uitspraak doen.
Hockey. Onderwijs in politiek maakt deel
uit van de training van het Tsjecho-
slowaakse nationale ijs-hockeyteam,
dat thans in een trainingskamp te Brno
oefent. Plet blad „Lidova Democracie"
deelt mede, dat er strenge discipline
heerst en dat elke dag een uur in
ideologie gedoceerd wordt, waaraan 45
minuten discussie zijn vastgeknoopt,
de beste drie spelers, Zabrodsky, Rozi-
na en Knopasek, komen dit jaar niet
op de trainingslij st voor omdat zij po
litiek ongeschikt worden geacht.
Harmonie. President Truman heeft op zijn
persconferentie medegedeeld, dat hij
admiraal Louis Denfékl van zijn functie
van chef voor de marine-qperaties heeft
ontheven. Admiraal Denfeld heeft de
militaire politiek gecritiseerd, toen hij
getuigenis aflegde voor de commissie
van het Huis van Afgevaardigden, welke
enqxiétes hield over de geschillen tussen
de strijdkrachten (luchtmacht en vloot).
De president verklaarde, dat admiraal
Denfeld's overgang naar een andere
post naar hij hoopte groter harmonie
bij de strijdkrachten tot gevolg zou
hebben.
Smokkelen. Om vee naar Frankrijk te kun
nen smokkelen heeft een Italiaanse
bende een rotswand bij de Frans-Ita
liaanse grens opgeblazen. Aldus konden
de dieren vla de kloof, die door neerge
stort gesteente was gevuld, naar Frank
rijk worden gebracht. Het feit was
ontdekt door mededelingen van twee
verdachte personen, diè door carabinieri
waren aangehouden. Elk gesmokkeld
rund zou 30.000 liere winst opgebracht
hebben.
Briefkaart. Veldmaarschalk Friedrich von
Paulus, die de Duitse troepen bij Sta
lingrad aanvoerde, heeft zijn dochter
op een briefkaart medegedeeld, dat hij
spoedig uit Rusland thuis hoopt te zijn,
zo deelt het Duitse nieuwsbureau D.P.A.
ipede. Er zijn herhaaldelijk berichten
binnengekomen volgens welke Von
Paulus aan het hoofd zou staan van door
de Russische autoriteiten gesteunde or
ganisaties of een geheim Duits leger
onder Russisch commando zou leiden.
Deze berichten, aldus Reuter, werden
echter niet bevestigd.
