W/BERT
Brand in Coornhertlyceum bracht
„Jong Haarlem" in zak en
in
as
De benzineprijs is verhoogd
SLEUTEL WEG?
Zaterdag 5 November 1949
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemse Courant
Werk gaat deze winter toch door!
Jong-Haarlem'is £le gebruikelijke af
korting voor de stichting: „Jong-Haarlem,
vooruit", de bekende corporatie, die
reeds sedert vele jaren op de bres staat
voor de culturele belangen van de rijpere
er. oudere jeugd die over het algemeen
alleen lager onderwijs heeft genoten.
Voor de oorlog was het schoolgebouw
Leiclseplein-Zuid het vertrouwde cursus
centrum. Duizenden destijds jonge Haar
lemmers hebben aan de aldaar gehouden
ontwikkelingscursussen, lezingen, tentoon
stellingen en voordrachten heel prettige
herinneringen. Menige jongere heeft daar
mede door de toegewijde zorgen van
leraren en cursusvrienden een stevig brok
zelfvertrouwen gevonden en zijn beste
krachten gegeven om deze jeugdgemeen
schap te vervolmaken.
Het cursusgebouw vertegenwoordigde
een grote rijkdom aan cursusbezittingen,
als leermiddelen, bibliotheek en wandver
sieringen. Al wat in negen jaar met en dooi
de cursistenschare was bijeengebracht en
vervaardigd werd tijdens de mobilisatie in
1939 in enkele uren tijds afgebroken en
vernield. Dank zij de bewoners van het
Leidseplein werd nog iets gered en door
hen opgeborgen. Ruim 600 cursisten van
de dagcursus en 1300 avondcursisten waren
dakloos. In alle haast werd een ander
'schoolgebouw aangewezen. Nauwelijks was
men op orde of het werd gevorderd. Door
de goede zorgen van oud-wethouder Wes-
terveld werd een particulier huis gehuurd
aan de Zijlweg. Ook dit werd gevorderd.
Een ander huis werd gehuurd aan de
Haamsingel en in alle stilte met vele hel
pende vriendenhanden bewoonbaar ge
maakt en ingericht. Na drie weken werden
de cursisten weer door een vorderings
bevel ingehaald.
In de oorlogsjaren stond het cursuswerk
stil. De nog overgebleven cursusbezittingen
werden in gebruik genomen door enkele
stadgenoten, die in het Frans Halsmuseum
een Kunstnijvei'heidsschool vestigden. De
ex-directeur van deze school had betere
connecties bij het toenmalige Gemeentebe
stuur dan de leiding der cursussen. Gevolg:
Een armzalig restant aan cursusmateriaal.
Problemen
Toen het Gemeentebestuur in 1947 op
nieuw het initiatief nam tot hervatting van
deze avondcursussen zag wethouder Geluk
met het inmiddels nieuw gekozen bestuur
zich voor twee problemen gesteld. In de
eerste plaats had het cuvsusgebouw een
andere bestemming gekregen, zodat de
avondcursussen alleen gehouden zouden
kunnen worden in verschillende lokali
teiten, die gastvrij ter beschikking zouden
worden gesteld. Dus geen eigen huis, maar
inwoningen ten tweede waren van 72
docenten en medewerkers slechts heel wei
nigen overgebleven. Zouden wederom
artsen en leraren gevonden kunnen wor
den, die hun gaven van hoofd en hart mede
in dienst van dit cursuswerk zouden willen
stellen?
Het cursusjaar 1947 slaagde. Het Bestuur,
de docenten en alle medewerkers oogstten
veel voldoening door de ervaring, dat de
cursusarbeid ook in sobere vorm van zui
ver schools werk toch veel enthousiasme
bij de cursistenschare had weten te wekken.
In 1948 werden de cursussen voor het
eerst weer gecentraliseerd in het oude
schoolgebouw aan de Wilhelminastraat.
Vele contacten werden gelegd, moeilijk
heden uit de weg geruimd en voorbereidin
gen getroffen om dit jaar in eendrachtige
samenwerking van alle gezindten, docen
ten en oud-cursisten een in alle opzichten
goed gefundeerd en modern cursuswerk te
organiseren, dat zonder twijfel een grote
aantrekkingskracht zou moeten uitoefenen
op vele Haarlemse jongeren.
De brand in het Coornhertlyceum ver
ijdelde deze plannen. „Jong-Haarlem"
zag zich verdrongen en stond op straat.
Goede raad was duur. Moest er gewacht
worden totdat het gebouw weer vrijkwam
of moest van de nood een deugd worden
gemaakt?
Tot het laatste werd besloten. De folders
met de opwekking een of meer cursussen
in de komende maanden te volgen, gingen
toch de deur uit, met een verbluffend
resultaat. In slechts enkele dagen tijds
meldden 352 jongeren zich aan. In ver
schillende schoolgebouwen zullen deze ge
gadigden worden ondergebracht. „Jong-
Nimmer werd de kwaliteit van
Wybert verlaagd en daarom
Was Wybert niet altijd ver
krijgbaar. Die tijd is voorbij
«ri Uw leverancier kan U
Weer volop helpen. Wybert I
't Beste
voor Uw keel
Alléén in originele dozen
Ook wederom verkrijgbaar: Wybert met menthol
Bazar in gebouw
Molenaerstraat
Van Dinsdagavond tot en met Donderdag
avond wordt in het Wijkgebouw Molenaer
straat 18 een bazar gehouden waarvan de
helft van de netto-opbrengst zal worden
afgedragen aan de Stichting „Het Zonne
huis", het tehuis aan de Hazepaterslaan waar
verwaarloosde kinderen van alle gezindten
een liefderijk onderkomen vinden en waar
getracht wordt hun het gemis van ouderliefde
zoveel mogelijk te vergoeden. De andere helft
homt ten goede aan het Zusterfonds van
Wijk VII, der Nederlands Hervormde Ge
meente, dat hulp verleent aan zieken,
zwakken en hulpbehoevenden van alle ge
zindten in de wijk.
Een groot aantal leden van de wijk en vele
anderen, die deze instellingen een warm hart
toedragen, stelden artikelen beschikbaar,
welke op deze bazar verkocht zullen worden,
Ook zijn aan de bazar talrijke attracties
verbonden, zoals het rad van avontuur, grab
belton en diverse zeer interessante spelen.
Een theetent in Oud Hollandse stijl biedt de
bezoekers gelegenheid na hun wandelingen
Jangs de stands rustig een consumptie te ge
bruiken.
Haarlem" gaat weer draaien en zodra de
plannen vaststaan ontvangen alle jongeren
een oproep voor een te houden bijeenkomst,
waar alle gewenste inlichtingen zullen
worden verstrekt.
Jongeren, die alsnog van de partij willen
zijn, kunnen zich nog schriftelijk tot het
secretariaat Van 't Hoffstraat 8 wenden.
Ook ouderen kunnen helpen
Nu de cursussen niet in één gebouw ge
centraliseerd kunnen zijn, ziet het bestuur
zich voor grotere kosten geplaatst, clan
waarop het had gerekend. Weliswaar ge
niet de Stichting een gemeentelijke subsi
die, maar die is in haar geheel nodig voor
de onmisbaarste leermiddelen, zoals leer
boeken en tekenmateriaal. Aan grote stuk
ken, zoals naai- en schrijfmachines, een
filmapparaat, een radio-gramofoon of
piano voor de muzieklessen en zoveel
andere prachtige hulpmiddelen bij het on
derwijs kan nog lang niet worden gedacht.
Wellicht dat er Haarlemmers zijn die zich
gedrongen voelen dit prachtige ontwikke
lingswerk, dat al zovele jongeren tot steun
is geweest, financieel te steunen. Zowel
kleine als grote gaven zullen door het
Stichtingsbestuur en door de cursisten op
hoge prijs worden gesteld!
De situatie in Oost-lndonesië
De afd Haarlem van de Vereniging Ne
derlandIndonesië houdt een vergadering
op Donderdag 10 November, in Brïnkmann.
te Haarlem, waar de heer W. G. F. van
Oosten, bestuurs-ambtenaar van Indonesia-
Timoer (Oost-lndonesië). toegevoegd lid van
het Secretariaat-Generaal der R. T. C. zal
spreken over „De situatie in Oost-lndonesië"
maar onze tarieven voor verhuur zonder
chauffeur blijven, gehandhaafd
Alléén eerste klas materiaal huurt U bij
Autogarages
Als de kolenwagen voorstaat
weet U dat er gelijk betaald moet worden.
Leg daarom alvast het geld apart; zonder
geld kan ook Uw leverancier niet kopen.
Vakgroep Detailhandel in Brand
stoffen Haarlem en Omstreken
OLIESLAGERSLAAN 36 - TELEF. 10570
KONINGINNEWEG 112 - TELEF. 12403
(Adv.)
Edmund Kurtz, cellist van
buitengewoon formaat
De abonnés van serie C kregen Vrijdag
avond een solist van buitengewoon for
maat te horen: de cellist Edmund Kurtz,
een Amerikaan van Russische afkomst.
Het cello-concert no. 1 (a kleine terts)
van Saint Saëns werd door zijn dwingend
temperament, zijn grote en expressieve
toon en zijn schitterende virtuositeit een
onweerstaanbaar stuk muziek, boeiend en
meeslepend, voortvarend, prikkelend en
spannend, Kurtz gaf van het beroemde
werk een zelfbewuste vertolking, waar*
aan alle mooi-doenerij vreemd was. Alle
romantische toeslag was er uit geweerd;
zelfs voor een licht „ritenuto" bij de over
gang naar een nieuw thema kon de solist
geen tijd vinden. En toch bleef er nog
romantiek genoeg in; maar deze was man
nelijk, stevig, van deze tijd. 't Is misschien
de manier om het stuk in onze dynamische
periode vlot te houden. Wat er van zij,
Kurtz speelde prachtig en overtuigend.
Hij verwierf een welverdiende ovatie,
waarin Vex-hey en het orkest terecht
mochten delen.
Te voren had het publiek de „Kinder
spelen" van Bizet gehoord: vijf schetsen
door de componist voor orkest bewerkt
naar de oorspronkelijke zetting voor
quatre-mains. Het origineel bestaat echter
uit twaalf nummers. Deze korte suite is
eén juweeltje van muzikale karakteristiek
en instrumentatiekunst. Verhey slaagde er
in deze bijzondere eigenschappen met het
orkest scherp te belichten. Alleen bij het
aflopen van de tol was er een defectje
aan een deel van het uitvoerend apparaat.
Tenslotte ging de Symphonie van
Franck, sterk doorleefd en naar de geest
uitgevoerd, dat wil zeggen: gedragen en
gestuwd door een artistiek verantwoord
sentiment, dat, meer dan de componist
kon aanduiden in zijn partituur, er de
levendigheid, de hartstocht en de bezie
ling aan wist mee te delen. Het was een
interpretatie die wel heel sterk het merk
„Verhey" droeg; in de eerste plaats om
haar duidelijk détailwerk, mogelijk ge
maakt door een zuiver evenwicht in het
orkest; doch ook door de keuze van het
tempo dat het canonisch vlechtwerk, het- j
welk bij Franck zo'n grote rol speelt,
doorzichtig houdt; door een effectvolle
werking van climax en anti-climax: door
een logische welving van thema's, en
ten slotte door het gezonde élan, dat het
orkest tot prestaties dwong die het boven
zichzelf deden uitgroeien.
JOS. DE KLERK
Bazar voor de stichting
Kinderbewaarplaatsen
Op Woensdag 9 November en Donderdag
10 November zal in de bovenzalen van Ger-
zon's Modemagazijnen Grote Houtstraat een
bazar gehouden worden ten bate van de
Stichting Kinderbewaarplaatsen. Voor het
in standhouden van deze instelling, welke
met subsidie der gemeente de kinderbewaar
plaatsen Haarlem-Noord en aan de Aster
straat exploiteert, is véél geld nodig. Er
worden jaarlijks ongeveer 30.000- kinderen
van alle gezindten verzorgd, doch de subsidie
der gemeente Haarlem is ontoereikend om
het werk voort te zetten. Daarom rekent het
bestuur op de hulp van de inwoners van
Haarlem en omstreken, om door een bezoek
aan de bazar zijn arbeid te steunen.
Behalve stands met textiel, baby-goederen,
papierwaren enz. zullen verschillende
attracties worden geboden, onder andere
„Modeflitsen" gedurende het theeuur en des
avonds.
Dinsdagavond zal de bazar officiëel ge
opend worden door mevrouw C. G. E. M.
CremersDe Bruyn.
De oudste van de twee Haarlemse kinder
bewaarplaatsen is gevestigd in de Asterstraat
en bestaat reeds vijf en dertig jaar. De in
richting voorziet in het Rozenpriëel in een
dringende behoefte: zij is echter in een
noodgebouw ondergebracht en voldoet niet
aan de eisen, welke aan een crèche gesteld
kunnen worden. Steeds moeten reparaties
worden aangebracht. Het streven is daarom
een nieuw gebouw te stichten.
TEL. 11493 - LANGE VEERSTRAAT 10
DE „SLEUTELSPECIALIST"
Bazar in restaurant Brinkmann
Vanmiddag en vanavond houdt het Inter
nationale Christelijke Spiritische Centrum
„De grotere wereld" in de muziekzaal van
restaurant Brinkmann een bazar. De dames
en heren, die aan de voorbereiding hebben
meegewerkt, hebben gedacht aan de Sint
Nicolaastijd. Een groot aantal voorwerpen
is bijeengebracht bestemd om over enkele
weken als verrassing uit te delen. In de loop
van de morgen werd er hard gewerkt aan
de opbouw der stands Te koop zuilen zijn
beschilderd glaswerk, boeken, textiel, baby
artikelen, enzovoort.
Op een bazar mogen attracties niet ont
breken. Opgesteld is bijvoorbeeld een rad
van avontuur. Ook is een theeschenkerij in
gericht.
Nachtdienst apotheken
HAARLEM: Firma Duym en Keur, Keizer
straat 6, telefoon 10378; Apotheek Begemann
en Sneltjes, Kruisweg 30. telefoon 10043:
Marnix-apotheek, Marnixstraat 65, tel. 23525.
BLOEMENDAAL: Bloemendaalse apotheek.
Bloemendaalseweg 85.
HEEMSTEDE: Apotheek Schotsman, Bin
nenweg 206208, telefoon 28320.
Wijkverpleging: Zuster P. Mantz, Camp-
laan 17.
Verleden week werd bekend gemaaktdat Nederland tien millioen inwoners telt
Deze bevolkingsaanwas brengt voor ons kleine dichtbevolkte land grote problemen
met zich mee. Reeds is een gedeelte van het IJselmeer ingepolderd, maar dit is nog
lang niet voldoende. Op het ogenblik zijn landmeters bezig de plaats te bepaler.,
waar de dijk voor de Zuid-Oostelijke polders zal worden opgeworpen. Ook wordt
bepaald waar de stad van deze 96000 hectare grote polder moet komen te liggen.
Verlichfe despoot
Een Haarlems poelier kreeg Vrijdagavond
tussen de kippen- en konijnenklanten door
een bezoeker die zich ontpopte als contro
leur voor de electriciteitsbesparing. De poe
lier kreeg te horen dat hij zijn etalagever
lichting niet mocht laten branden wanneer
een daartoe strekkende vergunning niet op
zijn ruit was geplakt. De etalageverlichting
een zuinig brandende T. L. buis moest
worden gedoofd.' doch de controleur had er
geen bezwaar tegen dat er dan in de win
kel een extra-pitje werd aangedraaid, zodat
de open etalage nog voldoende licht kreeg.
Toen de controleur tevreden vertrok, ver
slonden de brandende lampen ongeveer an
derhalf maal zoveel Watts als toen hij bin
nenkwam maar de etalageverlichting was
officieel uit en daar was het tenslotte om
begonnen.
De poelier slachtte en verkocht verder in
opperste verbazing.
Bij het examen in de Dames Modevak
ken te Schiedam zijn geslaagd als costumière
de dames: mevr. Mulder, mej. Woudenberg
en mej. Kokke te Haarlem.
W4SS£OU
Man en paard
Wij hebben gisteren een bezoek ge
bracht aan een groep mensen, die door
hun functie gedwongen zijn nu het
tegenovergestelde te doen van hetgeen
wij blijkens onze kop voor u trach
ten te bereiken. Nauwelijks hebben wij
namelijk het Hek van de Dam geschre
ven of de ruiterij van de Amsterdamse
politie draaft op om de afzetting te her
stellen en u het uitzicht te belemmeren
door het niet geringe achterdeel van het
politie-paard Toos II onder uw neus te
duwen. Tenzij gij tot het gilde der Am
sterdamse bengels behoort die bereid
zijn om hun gezichtsveld te verwijden
door Toos II mitsgaders bereden klabak
aan de verschrikte kletter te krijgen
door de brave bruine een eindje sigaret
tegen het fundament te houden, zijt gij
gedoemd voor de rest van de middag
een eenzijdig inzicht te krijgen in de
schoonheid van dit hippisch tableau
vivant.
Wij willen daarmee niets kwaads zeg
gen van de bereden politie, want het feit
blijft, dat waar een mannetje-aan-man-
netje afzetting van gearmde politie te
voet tekort schiet tegen de onweerstaan
bare baaierd van oplaaiend menselijk
enthousiasme, de verschijning van een
twintigtal ruiters altoos voldoende is,
om de opdringende massa tot eerbiedig
terugdeinzen te brengen. Het oeroud
adagium „Hai baat mit se bek en hai
schopt mit se paute" trilt sterk in het
hart van de Amsterdammer, wanneer
hij een paard op zijn levensweg ont
moet.
Nu moet ons van het hart, dat deze
zinsnede niet alleen fouten bevat met
betrekking tot de gebruikte terminologie
voor de betreffende paardse onderdelen,
maar blijk geeft van een geheel ver
keerde visie op de inborst van zo'n
zachtmoedig wezen op vier benen. Afge
zien van begrijpelijk verweer tegen
brandende peukjes zou Toos niet slaan
(de agent misschien wèl) al kroopt gij
tussen'zijn benen door. Hoofdinspecteur
C. Blanken die tientallen jaren aan het
hoofd van de stedelijke ruiterij staat,
zou geen slaande paarden op stal willen
hebben en hij koopt ze op garantie van
„goud-eerlijk en zo mak dat een baby
er de was mee zou kunnen doen."
Er is overigens wel wat veranderd in
de jaren dat hij bij de bereden politie
is. Want in de bijna vijftig jaar van haar
bestaan is haar taak om bij relletjes met
pistool en sabel door de straten van de
Jordaan te galopperen veranderd tot
een preventieve en in de letterlijke zin
van het woord indruk-wekkende.
Paard en. man
Hoofdinspecteur Blanken is voor alles
een ruiterlijk man wie het lot van
(derst) paarden en (dan) mensen zo
hoort dat nu eenmaal zeer ter harte
gaat en die van terechte trots op zijn
corps vervuld is. Wij zijn met hem door
de stallen aan de Elandsgracht gegaan,
die model-proper zijn en waar de veer
tig paarden van de Amsterdamse politie
een voortreffelijk tehuis vinden. Zij
glimmen als spiegèls, zitten best in het
vlees en kijken tevreden door de spijlen
van hun boxes.„Een politie-paard",
vindt hoofdinspecteur Blanken, „moet er
representatief uitzien, want dat draagt
bij tot het moreel overwicht van de rui
ter. En voorts moet het paard hoog in
het bloed staan." Gij moet deze laatste
uitlating niet zien als een teken van
verlangen naar het slagveld, want er
wordt alleen maar mee bedoeld dat een
politie-paard zo dicht mogelijk bij het
volbloed-type moet staan, omdat het
dan handzamer en intelligenter is. Als
voorbeeld van die laatste eigenschap
geldt nog dat een „bloed-paara" dat voor
het eerst in de politie-stal komt, meestal
onmiddellijk de werking van zijn auto
matische drinkbak in de gaten heeft en
met zijn neus het klepje oplicht dat het
water doet vloeien, terwijl een „inlan
der" gemeenlijk dagen lang zich het
hoofd staat te breken over dit wonder
Van de moderne techniek.
Het meest houdt de heer Blanken van
zijn eigen paard, dat Hans heet, een
hengst is van Arabisch-Gelderse kom-af
en zo slim als een mens. Hij beet ons
dan ook onmiddellijk een knoop van de
jas, maar was nog niet zo slim dat hij er
dezelve weer aan kon naaien ook.
De dienst van de bereden politie-man
is verre van licht, 's Ochtends vroeg be
gint hij een uur lang zijn paard te poet
sen en allerlei stalkarweitjes op te knap
pen. Zijn dienst in de stad duurt twee
maal twee uur of drie uur achtereen en
daarbij komt nog de voortdurende oefe
ning, 's zomers op het springterrein en
's winters in de manége en het afrijden
van paarden die om een of andere reden
niet door hun eigen ruiters kunnen wor
den gereden. Naast de normale rijkun-
stige oefening komt nog de speciale trai
ning van de jonge paarden, die aan la
waai, vlaggen en schieten moeten wen
nen en dan later naast een ouder paard
het verkeer van de grote stad ingaan.
Onder het motto „Iedere dag een draadje
maakt een hemdsmouw in het jaar" ma
ken de ruiters hun paarden voor de
moeilijke taak klaar met al het geduld
en de liefde die daarvoor nodig zijn. Het
kleine corps dat geheel gerecruteerd is
uit mensen van de bereden wapens,
heeft een corps-geest die perfect is en
niemand zou naar een ander onderdeel
willen.
En zelfs buiten hun dienst-uren staan
zij klaar om, of het nu regent en stormt
of de zomer-zon de straten doet gloeien,
in het zadel te stijgen en te gaan helpen
om de drukte bij het Stadion in goede
banen te leiden, of de afzetting voor een
vorstelijk bezoek te verzorgen en de ca
lèches. die gelukkig weer in ere zijn
hersteld, te escorteren, stijlvoller dan
de knalpotten van de motordienst het
ooit zouden kunnen.
Daarom koestert iedere Amsterdam
mer in zijn hart naast het heilig respect
voor de „bereden prinsemarij" een toe
gewijde affectie voor de kwieke agent
die met zijn hoge goudvos het beeld van
eijn geliefde Mokum net dat tikje ro
mantiek verleent dat zo wonderwel past
bij de stad van dé mooiste grachten met
de statigste huizen ter wereld.
Houten creaturen
U zult van ons geen inleiding ver
wachten tot de filosofie van het existen
tialisme. Hoogstens een snufje levens
wijsheid met een glimlach voor des
avonds bij de thee. Misschien kunnen
wij u daaraan helpen.
Wij waren namelijk deze week achter
de schermen en boven de coulissen (dat
komt op detzelfde neer) van het be
faamde Salzburger Marionetten-theater
dat enkele voorstellingen gaf in de
kleine zaal van het Concertgebouw, al
vorens een langdurige tournee door ons
land te beginnen. Wij vertoeven in het
algemeen slechts zeer ongaarne in dit
ronde vertrek waar smakeloos geverfde
houtkrullen als hard geworden kaarsvet
langs de wanden druipen en waar de
stoelen zo dicht op elkaar staan, dat
men nauwelijks kan hoesten zonder zijn
buuxiieden (zowel voor als achter) een
ernstige schok te bezorgen. Dat wij er
toch waren, kwam in eerste instantie
door onze nieuwsgierigheid naar aard
en samenstelling van het publiek, dat
een première van een poppenspel komt
bijwonen. Het zou wel uit stoei'e kenners
bestaan, dachten wij. Inderdaad troffen
wij daar een buitenspox-ige verzameling
als zachtmoedige dames en heren ver
momde zigeuners, met eexx bundel plui
zige haai'groei terzijde van het oor. In
de pauze zagen wij een echtpaar dat
romantische pogingen deed om het
evenwicht te bewaren tijdens het ge
armd koffiedrinken door de houding van
een geopende schaar aan te nemen.
De voorstelling vonden wij hoewel
soms wat te pietepeuterig naar onze
smaak in vele opzichten heel erg
mooi, doch daar zullen wij het nu niet
over hebben. Liever nemen wij u mee
naar het heiligdom van de vriendelijke
beeldhouwer Herman Aicher, de arti
stieke spullebaas uit eexx eeuwenoud ge
slacht van poppensnijders en kunste
naars. Via een smalle ladder bereikt
men de brug waar zich de bedienaren
bevinden van het toonhout, waar alle
snax-en samenkomen die lot en loop van
de marionetten op het primitieve
schouwtoneel bepalen. Deze lieden heb
ben een bei'oep dat zwaarder is dan men
Dp het eerste gezicht zou denken. De
poppen wordt namelijk zoveel mogelijk
lood in de schoenen gegoten om hen een
grotere stabiliteit van beweging te ver
lenen en zijn vervaardigd van een zeer
respectabele houtsoort. Dagelijks krijgen
de spelers een gymnastische training om
hun lichamen tot het handhaven van
een gebukte houding in staat te stellen.
Om het wat gemakkelijker te maken
kunnen zij met het voorhoofd tegen een
dwarsbalk rusten. Wij zullen echter niet
alle geheimen van het vak verraden,
want dan bestaat er kans dat de charme
verbleekt. Niemand behoeft te weten dat
bijna alle kanten jurken scheuren ver
tonen en dat de lantaarn van de nacht
waker is vervaardigd van het binnenste
van een rol closetpapierDat zou
het sprookje bederven.
Als het applaus na afloop der verto
ning is verstomd en het schijnsel der
gekleurde lantaarns wordt vervangen
door het kale licht van ordinaire gloei
lampen, komen de figuren uit het spel,
zoals de tekening laat zien, in een lang
werpig rek terecht. Kort daarna, als hij
zich met een bonte handdoek de sporen
der inspanning van het voox-hoofd heeft
Op S November begint in de kleine
zaal van het Concertgebouw een
cyclus van zes liederenavonden.
Pierre Bernac zingt dan met piano
begeleiding door Francis Poulenc
werken van {Schumann en vier
Franse componisten. Maandagavond
spelen daar Johan Feitkamp (fluit),
Piet Lentz (gamba) en Janny van
Wering (clavccimbel) trio's van
HandelBach en Rameau.
Dinsdagmiddag heeft in de grote
zaal de donateurs-repetitie plaats
van het jaarlijkse Caecilia-concert
In de hoofdstad uit
op Donderdag 10 November onder
leiding vati Eduard van Beinum met
medewerking van Elise Cserfalvi.
die het vioolconcert van Glazounof
speelt.
De Nederlandse Opera gaat voort
met herhalingen van de grootste
successen uit het répertoire: Zondag
middag „De Ontvoering uit het Se
rail" en Dinsdagavond Madame
Butterfly" in de Stadsschouwburg.
Het aantal tentoonstellingen is uit
gebreid met één in de Moderne
Boekhandel, waar men tot 19 No
vember werk van Alfred en Jolande
Calkoen kan bekijken.
gewist, begint Hermann Aicher een in
spectietocht langs zijn houten creatu
ren. Het is een merkwaardige sensatie
om dan een gesprek met hem ie voeren.
Zijn gelaat, wasbleek en met glanzende
blauwe ogen, spits eindigend in een
fcorte grauwe baard, stekelig maar met
enkele' zilveren draden, vertoont zich
aan de beschouwer als het evenbeeld
van de mooiste pop die hij zich voor kan
stellen. Af en toe maken de sierlijke
handen een strelende beweging tussen
de snaren die zijn gehele schepping in
werking stellen.
Daar hangen zij: Mefistofeles met zijn
pluim, die men terugvindt in de heden
daagse hoedenmode.vlak naast de negen
jarige Mozart, die reeds zo jong zijn
gehoor met goddelijke muziek in ver
rukking bracht. Men moet er niet aan
denken dat op een kwade dag deze pop
pen, na ieder op zijn manier hun plicht
te hebben gedaan, worden afgedankt.
Dan zal men hun dx'aden doorsnijden,die
van de brillante hertog van Parma zo
goed als die van de boertige Hans Worst
of het lachende boerenmeisje met haar
gebloemde schort. BOEDA
Dr. P. H. Schroder behandelde
het treurspel „Koning Oedipus''
Dertig leden van de Haarlemse Kunst
gemeenschap voiTnden gisteravond in de
kleine zaal van het verenigingsgebouw aan
de Lange Margarethastraat het gehoor van
dr. P. H. Schroder, die in populaire trant
een even geestige als leerzame "causerie
hield over de bloeitijd van het toneel in het
oude Griekenland.
Spreker gaf eerst een helder overzicht
van de voorwaarden waaronder de klassie
ke schrijvers moesten werken en die onder
meer leidden tot de invoering van de drie
eenheden. Zij putten de stof voor hun tra
gedies uit het eigen nationale verleden,
waarin geschiedenis eix mythologie door-
eenvloeiden en waarmede zij zich nauw
vex-bonden voelden. Als voorbeeld behan
delde hy het treurspel „Koning Oedipus"
van de geniale Sophocles.
Deze was de eerste die drie spelers (het
koor niet meegerekend) iix een conflict
situatie bijeenbracht; de px-otagonist die
strijd levert met de antagonist om de trita-
gonist. Alle rollen werden gegroepeerd vol
gens deze drie typen, zodat het mogelijk
was deze door drie personen voor te stellen
met behulp van maskers. In „Koning Oedi
pus" waren op die manier Kreon, de blinde
ziener Tiresias en de bode uit Corinthe dx*ie
incarnaties van de antagonist, aldus het
noodlot vertegenwoordigend in een telkens
andere gedaante. Dr. Schröder noemde deze
methode een fenomenaal gebruik van één
persoon, die op verschillende manieren zijn
aanval op de tragische held ondernam.
Vex-volgens vestigde spreker de aandacht
op de meesterlijke compositie van het stuk
en op de diepe symboliek. In dit verband
noemde hij de naam van Sigmund Freud.
die naar analogie van dit treurspel de be
naming Oedïpus-complex invoerde voor
het onbewust vex-langen van iedere jongen
om in het ouderpaar de plaats van de va
der in te nemen. Volgens deze zienswijze
moet men de behandelde tragedie dan ook
niet beschouwen als de geschiedenis van
iets dat gebeurd is, maar als de geschiede
nis van een wens. Men kan dan ook beter
het schuldgevoel met de held delen, omclat
ieder mens de neiging heeft zichzelf te
straffen voor de dingen die hij had willen
doen. De antagonisten vertolken daarbij
de stem van het geweten.
Door het stellen van algemeen mense
lijke problemen en eeuwige psychologische
waarheden heeft het klassieke Griekse to
neel nog niets aan waarde ingeboet on
danks het verstrijken van meer dan twintig
eeuwen. Dr. Schröder gaf hiervan twee
voox-beelden. Verleden jaar werd voor een
Rotterdamse ax-beidersvereniging een cur
sus over de wex-eldlitteratuur gegeven. Na
afloop mochten de leden een stuk ter op
voering aanwijzen. Zij lieten hun keuze
vallen op „Koning Oedipus". Niet minder
interessant is de ontdekking der psycho
analytici, dat de commentatoren juist die
gedeelten aanvechten waarin de werkelijk
heid door de wensdroom heen bx-eekt.
Hotel „DE SCHELP" Zandvoort
DANCING
Iedere Zaterdag- en Zondagavond
Orkest JEAN BUURMAN
(uit „Extase". Amsterdam)
Verzekeringsagent droeg
geïnde gelden niet af
De politie te Amsterdam heeft een verze
keringsagent uit Haarlem gearresteerd, die
verdacht wordt van verduistering van
f 6100 ten nadele van een Amsterdamse as
surantie-maatschappij. De man heeft gedu
rende een half jaar voor deze maatschappij
gelden geïnd doch nimmer iets afgedx-agèn.
Hij is ter beschikking van de justitie ge
steld.
Een betrouwbaar advies
Wilt U een solide stofzuiger kopen (eventueel
ook in huurkoop) of huurt U liever een goede
machine voor f 4.60 per maand, reparaties
gratis
Ga dan naar:
De Stofzuigercentrale HAGEMAN
Ged. Oude Gracht 52 t/o de Kerk - Tel. 127G2
(Adv.)
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 4 November 1949
BEVALLEN van een zoon: 3 Nov., H. van
Musscher—Cival; L. J. Roos—Reef; 4 Nov.,
J. Tulenvan Veen.
BEVALLEN van een dochter: 2 Nov. J. G.
T. RoosenSpoor; 3 Nov., J G. van den
BergDees; J. M. van den EijkhofWinter;
M. M. Duiker—Portegies; J. Veenema—Bak
ker; 4 Nov., W. M. BoumanScheurman; A.
C. TukkerVerhallen.
OVERLEDEN: 2 Nov.,.J. Kooreman, 78 j.,
Westerhoutpark. A. Douwes, 80 j., Teding v.'
Berkhoutstraat; L. Jampoller, 65 j., M. van
Heemskerkstraat; 3 Nov., G. T. Paans. 59 j„
Dr. Schaepmanstraat; S. N. Posthumus, 73 j.',
Kamperlaan; G. van Bemmel, 68 j., de Wit-
straat; P. M. Kuijken—Kenzen, 82 j., Leidse-
straat.