Schoolbouw-zorgen in Haarlem
Gedeputeerde Staten geven nadere toelichting
op de provinciale begroting voor 1950
Kort en Bondig
De man
Donderdag 8 December 1949
Een denkbeeld om de moeilijkheden, ontstaan door
het zeer hoge geboortecijfer in 1946, te verlichten
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemse Courant
Wij hebben er reeds eerder op gewezen
dat het geboortecijfer in de jaren die on
middellijk op de oorlog gevolgd zijn, zeer
hoog geweest is.
In Haarlem ziet het lijstje er als volgt uit:
1944
1945
1946
1947
1948
3194
2644
4326
3999
3650
Op 6-jarige leeftijd gaan de kinderen
naar school. Wie op 1 October 6 jaar wordt,
mag zelfs al met 1 September de school
deur binnengaan. Die bepaling maakt dat
er ook kinderen zijn die moeten wachten tot
zij bijna 7 jaar zijn.
In elk geval is zeker dat in de jaren 1952
en 1953 een grote toevloed van nieuwe leer
lingen te verwachten is.
Op de scholen moet dan voldoende ruim
te zijn. Om dat te bereiken zullen er. ook
in Haarlem, verscheidene nieuwe gebouwen
gezet moeten worden, 'want reeds thans is
er een tekort aan scholen. Elk jaar kost het
immers de grootste moeite om voor alle
kinderen een plaats te vinden. Er werden
twee nieuwe scholen gebouwd (een Finse
en een Zweedse), terwijl ook enkele be
staande scholen werden uitgebreid door er
enige lokalen aan te bouwen. In de komen
de jaren hoopt Haarlem nieuwe toewijzing
te krijgen. Een definitieve toezegging is uit
Den Haag voor 1950 nog niet op het stad
huis ontvangen, maar er wordt wel 'op ge
rekend, dat er in elk geval in 1950 één
nieuwe school gezet zal kunnen worden.
Om de toppen in de geboortejaren 1946
en 1947 op te kunnen vangen zal er even
wel meer gedaan moeten worden.
Wij vernamen van de heer D. J. A. Ge
luk, wethouder van Onderwijs, dat de be
sturen der grote gemeenten in ons land
over deze aangelegenheid confereren. De
vraag wordt daarbij onder het oog gezien
welke maatregelen aanbeveling verdienen.
Het gaat bij het dreigende soholen-tekort
namelijk over twee jaren, want in 1948 is
het geboortecijfer weer gaan dalen. Maar
yplXlOOOOOOOCOOOOCIOOCOOOOOOOOOCCgOOOCOOCOCOOOOOOCIOOOCCCO
Twee Babyuitzetten
compleet
97.70
187.27
4 Wiegledikantjes
«.75
92.25
f 98.75
f 129.75
vZMJeetè
VOOR DE BABy
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM 7 December 1949
ONDERTROUWD: 7 Dec., C. van der Wulp
en J. L. E. Hoogkamer; D. J. Zonneveld en
S. van Geem; G. H. van Mal en C. Wehnes;
B. Harmsen en W. J. Koster; C. van Leen en
G. C. Krom; J. M. Habich en C. J. Nuijten;
J. P. Blok en W. M. Hardesmeets; J. J. Koe
nekoop en A. Kouwenhoven: J. Verkaaik en
S. M. Martin; A. Kolle en K. Wesselius; A. H
Outhuis en C. Wijnands; K. Stam en E. J.
Keijzer; J. A. Govers en G. Koonings; A. H.
Bcmdewijn en D. Faber; G- Walgien en M. C.
de Kruijf; W. G. Zegwaart en E. Le Noble;
H. J. Engelkes en M. Houtkooper; W. J. N.
Erlings en A. van Veen; H. van der Heijden
en E. M. Bottelier; A. Joore en E. P. Le
Comte; H. G. J. Dijst en P. H. C. Sigling.
GEHUWD: 7 Dec., W. Rijkboot en C. J. de
Graaf; P. Buis en M. H. van de Logt; J. J. van
Alphen en M. J. Durge; W. Robijn en T. L. C.
van der Werf; J. H Koelemeijer en D. Klin
kenberg; J. S. Stottelaar en L. H. Hensen;
T. H. J. Jansen en J. A. Berendregt; G. J.
van Strien en M. Guiteneau; A. Lukje en J.
C. Rusman; W. Gleijsteen en P. Appelboom;
F. van Keijzerswaard en H. Terburg; B. V.
Kwant en j. M. Terpoorten; H. W. A. E. Wal
gien en B. Mensink.
BEVALLEN van een zoon: 6 Dec., C. J.
DirkseGroen; A. H. MannaertReemer; J.
A. BosschersAlink; P. C. M. Stefelsvan
Nobelen;7 Dec., E. LambooSmits; R. M.
KoolVermij.
BEVALLEN van een dochter: 4 Dec., C. J.
BauerVelden; 5 Dec., V. M, F. Michon—
Koopen; 6 Dec., H. A. H. KirschbaumWit
kamp; 7 Dec., H. C. DijkstraPhilippo; M.
J. H. Rutte—Scheidier; A. Blankesteijn—
Godvliet.
OVERLEDEN: 4 Dec.. J. C. Mulder—Hijns-
bergen, 34 j.. Nassaulaar.; H. Meijers-^Koe-
slag, 66 j.. Santpoorterplein; H. Peperzak
Dollé, 85 j„ Dietsveld: 5 Dec., E. T. M. Stee
man, 10 m.. Kamperlaan; 6 Dec., J. W. Werk
hoven, 26 j., Hazepaterslaan; K. Diependaal,
22 d., Gen. Bothastraat; 7 Dec., A. F. Hidding
—Franken, 71 jZaanenlaan.
de grote toevloed die in 1952 en 1953 op
school komt, blijft daar tot het einde van
de leerplichtige leeftijd. Aanvankelijk zal
men dus zitten met veel kinderen in de
eerste klasse, maar geleidelijk verschuiven
de moeilijkheden zich naar de hogere klas
sen, totdat die kinderen eenmaal de school
gaan verlaten.
In de bijeenkomst van de wethouders van
Onderwijs der grote gemeenten was men
overtuigd, dat er in elk geval meer nieuwe
scholen gezet moeten worden. Maar er werd
toch ook ingezien, dat daarnaast nog naar
andere middelen gezocht moet worden. In
een volgende bijeenkomst zal men dan de
denkbeelden daarover onderling uitwisselen
en een advies aan de regering opstellen.
De heer Geluk vertelde ons, dat op de
afdeling Onderwijs op ons stadhuis een plan
is uitgewerkt dat ongetwijfeld mogelijk
heden biedt.
In 1945 was het geboortecijfer in Haar
lem zeer laag (2644). Dan komt het topjaar
1946 (met 4376). Indien de regering nu tóe
stemming zou geven om de leeftijd dei-
kinderen voor de toelating op school tijde
lijk iets te verlagen, dan zou het mogelijk
zijn een deel van de grote toevloed voor het
schooljaar 19521953 te laten afvloeien
naar het schooljaar 19511952. Dit zouden
er wel 700 kunnen zijn. Daardoor wordt de
grote top, die de meeste moeilijkheden ver
oorzaken zal, afgesneden. Tot zover dit
denkbeeld.
Ons is intussen gebleken dat men zijn
berekeningen niet alleen kan baseren op de
geboortecijfers. Wij hebben ook de resul
taten van de op 31 Mei 1947 gehouden
Volkstelling geraadpleegd. Daaruit bleek
dat er op die dag in Haarlem 2526 kinderen
waren, in 1945 geboren, en 4267 in 1946.
Gedeeltelijk komt dit natuurlijk door sterf
te, maar blijkbaar zijn er meer huisgezin
nen met jonge kinderen uit Haarlem ver
trokken dan er zich hier gevestigd hebben.
Het verschil over het geboortejaar 1945 is
118 en over 4946 109. Ook dat verlicht de
zorgen voor de schoolruimte iets.
Hef Provinciaal Wegennet
in Noordholland
Uitbreiding mogelijk?
Gedeputeerde Staten van Noordholland
schrijven in hun memorie van antwoord op
het verslag der afdelingsvergaderingen der
Prov. Staten, waarin de begroting van het
Wegenfonds besproken werd:
Het is niet doenlijk aan te geven wat aan
het gehele wegennet in Noordholland nog
moet worden verbeterd. De Rijkswegen en
de provinciale wegen, alsmede de eventu
eel in streekplannen op te nemen wegen,
buiten beschouwing latende, zullen de ver
beteringen veelal plaatselijk zijn en weg-
omleggingen, wegverbredingen, vernieu
wing of versterking van kunstwerken en
verbetering van de wegverharding betref
fen.
Ten einde een behoorlijke financiering
van de wegen, die thans nog niet op enig
plan voorkomen en toch voor het door
gaand verkeer van belang zijn mogelijk
te maken, hebben Gedeputeerde Staten aan
de Regering het verzoek gericht, om de uit
kering voor de tertiaire wegen uit het Ver-
keersfonds, die nu op 10 is gesteld, op
.20 te brengen. Alsdan zou het voor de
provinciale besturen mogelijk zijn het ter
tiaire wegenplan uit te breiden en aldus
een aantal thans nog quartaire wegen te
helpen.
Door alle andere provinciale besturen is
een vertoog van dezelfde strekking tot de
Regering gericht.
Van de Regering is nog geen antwoord
ontvangen.
Wegen in de omgeving van
Haarlem
Tenslotte schrijven Ged. Staten:
De weg op de Ringdijk van de Haarlem
mermeerpolder, die bij die polder in onder
houd is, behoort niet tot de slechtste wegen
in de provincie. Verbetering zal hier en daar
gewenst zijn. Wel is de weg aan voort
durende verzakking onderhevig, hetgeen
uiteraard van invloed is op de toestand.
De kwestie van de aansluiting van de
provinciale weg HaarlemSchipholDie-
men op de Rijksweg AmsterdamAmers
foort is thans tot een oplossing gekomen.
De minister van Verkeer en Waterstaat
heeft zich namelijk in September jl. bereid
verklaard 50 bij te dragen in de geza
menlijke kosten van de werker» die aan de
Rijks- en provinciale weg moeien worden
uitgevoerd en de betrokken Hoofdingenieur
van de Rijkswaterstaat heeft zich juist dezer
dagen in verbinding gesteld met de Pro
vinciale Waterstaat, ten einde het plan voor
die werken te bespreken. Verwacht mag
worden, dat deze spoedig tot uitvoering
zullen komen.
troepen zijn systematisch bezig langs de Duitse grens een „dode" zóne
te maken van drie kilometer breedte. Alle gebouwen in deze zóne worden afgebroken
en tankvallen gegraven. Een in Eckererauth woonachtige fabrikant kijkt naar de
restanten van zijn bf drijf dat in de „dode" zone ligt en derhalve gesloopt wordt.
In antwoord op vragen van leden van de
Provinciale Staten tfan Noordholland in de
af del ings vergaderingen hebben Gedepu
teerde Staten over de salarispolitiek geant
woord. dat als de prijzen door de devalu
atie blijven stijgen, een looncorrectie niet
achterwege kan blijven. Deze correctie kan
geeft toe, dat er in de afgelopen jaren mee
vallers geweest zijjj. De meest spectacu
laire daarvan is wel die geweest van de ver
boven de raming uitgaande uitkering uit
het provincie-fonds ten bate van de dienst
1948. De uitkering voor 1950 is vermoe
delijk hoger dan het voor 1949 geraamde
Te Voorburg is overleden de heer T. M-
ten Berge, die van 1890 tot 1898 gemeente
secretaris van Dantumadeel, van 1898 tot_1915
burgemeester van Borkum en van 1915 tot
1931 burgemeester van Franekeradeel is ge-
weast. De heer Ten Berge was 83 jaar.
eerst worden aangebracht, wanneer de bedrag, maar omtrent de betekenis van de
te verwachten overschrijving tasten Gede
puteerde Staten in het duister. Onder die
omstandigheden gebood de voorzichtigheid,
zich te houden aan een voorlopig bedrag.
De meevaller kan op 275.000 worden ge
schat. Indien deze geschatte meevaller wer
kelijkheid wordt, zal ten behoeve van de
dienst 1950 de reserve in mindere mate
moeten worden aangesproken dan de be
groting aangeeft, mits althans er geen
tegenvallers tegenover komen te staan en
ten aanzien hiervan zijn Gedeputeerde Sta
ten niet gerust. Weliswaar hebben zich in
de laatste maanden enige gevallen voor
gedaan, maar het is zeer de vraag of hier
aan symptomatische betekenis kan worden
toegekend. Met de gevolgen van de deva
luatie hebben Gedeputeerde Staten geen
rekening kunnen houden.
Gedeputeerde Staten betogen, dat hun
voorstellen om de begroting sluitend te
maken hun gerechtvaardigd voorkomen. Zij
geven daarover een toelichting en merken
op, dat de gemeentebesturen zich er bewust
van dienen te blijven, dat de gemeenten
primair- verantwoordelijk zijn vobr de t.b.c.-
bestrijding en de verzorging van geestes
zieken.
Planologische dienst
De verhoging van de kosten van de Plano
logische dienst wordt veroorzaakt door de
toeneming van de werkzaamheden van die
dienst, delen Gedeputeerde Staten mee.
Veel werk van de dienst is voorshands bin
nenskamers gebleven. Dit betreft met name
het werk aan de streekplanhen. In mindere
.mate is dit ook het geval met de bemoei
ingen met gemeentelijke plannen. Een af
zonderlijke subcommissie voor het streek
plan Noord-Kennemerland is niet ingesteld,
omdat in het algemeen de wens bestaat, de
werkzaamheden van de dienst niet door een
groot aantal commissies meer dan strikt
nodig is te compliceren. Aan een commissie
regering hierover een beslissing heeft ge
nomen.
Ten aanzien van het uitstel van de bouw
van een nieuwe Friesebrug te Alkmaar
hebben Gedeputeerde Staten tegenover de
regering doen blijken van hun vrees, dat
de trage uitvoering van verkeersverbete-
ringen schadelijk zal zijn voor de ontwik
keling van de provincie.
Tunnel te Velsen
Dat de werken aan de tunnel in Velsen
niet worden voortgezet betreuren ook Ge
deputeerde Staten in hoge mate. Zij heb
ben in Januari 1949 aan de minister van
Verkeer en Waterstaat dringend verzocht
de bouw van een tunnel onder het Nóord-
zeekanaal aldaar zoveel mogelijk te be
spoedigen. Een rapport van de hand van
de directeur van de Economïsch-Technolo-
gische Dienst ter zake is gereed en het ligt
in bet voornemen dit zeer binnenkort aan
de regering toe te zenden met een nieuw
vertoog van de zijde van Gedeputeerde.
Staten. Het komt Gedeputeerde Staten juis
ter voor niet gelijktijdig ook de tunnel
bouw bij de Hembrug te bepleiten. Wel
hebben Gedeputeerde Staten-in October van
dit jaar met succes op verbetering van de
dienst der ponten aldaar bij de regering
aangedrongen.
Gedeputeerde Staten delen mee, dat het
inderdaad wel vast schijnt te staan, dat het
eerst met de werkzaamheden voor de in
poldering van de Oostelijke helft van de
Zuid-Oostpolder zal worden begonnen. Om
trent de vraag of daarna de Westelijke helft
van deze polder (de zogenaamde. Zuid
polder) zal volgen, dan wel de Zuid-West
polder (Westpolder) is nog-generlei beslis
sing genomen. Het college zal er op aan
dringen, dat aan de Westpolder voorrang
wordt verleend.
Financieel beleid
Gedeputeerde Staten merken voorts op,
dat het hun verheugt, dat zeer vele leden voor industrie en nijverheid wordt geen
zich kunnen verenigen met hun financieel behoefte gevoeld. Instelling van een com
beleid en in het bijzonder met de beslissing,
die zij op de bekende gronden, zij het na
rijp beraad, genomen hebben om geen voor
stel te doen tot verhoging van het aantal
opcenten op de grondbelasting. Het college
ADVERTENTIE
Huisvrouwen gaan over
op nieuwe wasmethode
„ACTIEF WIT": schakel in een keten
van nieuwe na-oorlogse vindingen.
Na de oorlog zijn wij verrast met verschil
lende belangrijke vindingen. Op hei gebied
van de geneesmiddelen leerden wij hei Pe-
niciline kennen. Insectenbestrijding :rad in
een nieuwe fase door de vinding van het
D.D.T. Op tal van gebieden werden geheel
nieuwe richtingen ingeslagen. En het aller
laatste nieuws betreft de behandeling van de
huishoudwas. Ook hier voltrok zich in één
slag een verbazingwekkende omwenteling.
Wij doelen hier op de vinding van het Actief
Wit, verwerkt in Castella Zelfwerkend Was
middel. De was wordt eensklaps vele malen
helderder en zachter. Het goed wordt wit
onder de handen van de huisvrouw; bont
goed gloeit op in nieuwe schittering; reeds
lang gedragen kleding komt nieuw en zeld
zaam sOepei uit de wasketel. Niet te ver
wonderen* is hei, dat de vrouwen bij tien
duizenden overgaan op de nieuwe was-
methode en men mag wel aannemen, dat
binnen niet al te lange tijd allé traditionele
missie voor sport en ontspanning en voor
landschapsverzorging kan achterwege wor
den gelaten.
Rijwielpad door de duinen
Gedeputeerde Staten delen mee, dat in
derdaad de mogelijkheid bestaat het rij
wielpad door de duinen, met de aanleg
waarvan de provincie Zuidholland bezig is,
door te trekken naar Zandvoort. Dit pad
moet dan echter door het terrein van de
Amsterdamse waterleiding lopen, waar
door de kosten wegens dé door het ge
meentebestuur van Amsterdam ter bescher
ming van de waterleidingbelangen nodig
geachte afrastering, vrij hoog zullen wor
den. In beginsel is het college voor aanleg
van dat pad, maar het .meent, dat voorals
nog aan andere projecten voorrang moet
worden verleend.
W er kver ruiming
Hoewel de huidige toestand op de arbeids
markt niet ongunstig mag worden genoemd,
moet toch rekening worden gehouden met
de mogelijkheid, dat werkloosheid op gro
ter schaal dan tot dusver zal gaan optre
den. Voor verbetering van lonen en op
knappen van keten kunnen geen gelden
worden beschikbaar gesteld, aangezien dat
een rijkszaak is.
Nederlandse Opera
Uityoerig bespreken Gedeputeerde Staten
hun voorstel, om voorlopig geen subsidie
aan de Nederlandse Opera te verlenen. Het
wasmiddelen in ons land voor goed vergeten college wil afwachten wat een onderzoek
zullen zijn. I naai" de oorzaak van het tekort oplevert.
„Ali's Avonturen" vertoond
voor de schoolgaande jeugd
Er volgen nog drie voorstellingen van
„Ali's Avonturen" voor de leerlingen van
de zesde én hogere leerjaren en dan be
hoort ook het 38ste St. Nicolaasfeest dei-
afdeling Haarlem van de Nederlandse
Onderwijzersvereniging tot het verleden.
In totaal hebben dit jaar achtduizend kin
deren genoten van de aantrekkelijke pro
gramma's in het Gemeentelijk Concertge
bouw, die de nijvere commissie zorgvuldig
voorbereidde. Helaas' bleek de opbrengst
van de traditionele huis-aan-huis-collecte,
de enige bron van inkomsten, niet toerei
kend om de kosten geheel te dekken, zodat
men gedwongen was de reserve aan te
spreken.
„Ali's Avonturen" is een kindertoneel
stukje met zang en dans, ruim twintig jaar
geleden geschreven door de Amsterdamse
onderwijzer Fred. Berens, over een kleer
makersknecht die genoeg heeft van het
saaie leventje in de werkplaats en het
besluit neemt de wijde wereld in te trek
ken. Hij hult zich in het gala-costuum van
een prins, dat hij moest vermaken, valt
in handen van een roversbende en komt
tenslotte terecht aan het hof van een sul
tan, wiens enige zoon hij niet alleen redt
doch tevens herstelt in het bezit van zijn
spraakvermogen. Alles bijeen genomen
een zeer wonderlijke geschiedenis, maar
toch niet erg spannend of meeslepend en
bovendien in vele opzichten deerlijk ver
ouderd. Naar verhouding viel het exotisch
gekleurde slotbedrijf nog het meest in de
smaak vaii het jonge publiek.
Dank zij de regie van Henk Bakker
kreeg men levendig schouwspel te zien
met vooral in het begin een paar komische
scènes. Het trouwens volstrekt overbodige
mitrailleurvuur tijdens de roofovervallen
zou men in het vervolg beter achterwege
kunnen laten. Men kan wel zeggen dat zo
goed als alle rollen bevredigend waren
bezet, maar toch zagen wij van dit onder
wijzersgezelschap wel eens opvoeringën die
aan hogere eisen voldeden en wat vlotter
verliepen. De opstelling van de souffleuse
vlak onc^er de microfoon was bepaald hin
derlijk.
Hoeveel waardering men ook koestert
voor het werk van deze commissie, die in
derdaad de schoolgaande jeugd ieder jaar
opnieuw een kostelijk feest bereid met be
langeloze inspanning van krachten, toch
moet men het betreuren, dat men steeds
naar zulke ouderwetse stukken grijpt. Het
zou de moeite lonen om eens te onderzoe
ken of er geen mogelijkheid bestaat tot
vernieuwing van het répertoire. Er zijn
schrijvers genoeg te vinden in ons land die
stellig in de behoefte kunnen voorzien.
D. K.
Begrafenis W. G. F. Sant
Op de Noorder begraafplaats is Woens
dagmiddag ter aarde besteld het stoffelijk
overschot van de heer W. G. F. Sant, in le
ven hoofd van de Linnaeusschool, die dezer
dagen na een langdurig lijden is ovex-leden.
In de aula spraken de heren Weber, namens
de familie en Adriaansen, namens vrienden,
woorden van deelneming en schetsten de
overledene als een zeer geziene figuur, die
bij velen in hoog aanzien stond door zijn
beminnelijke wijze van optreden.
De heer P. de Zomer, die het langst met
de heer Sant op de Linnaeusschool heeft sa
mengewerkt, zeide, dat de overledene van
de opening van de school af de leiding heeft
gehad Hij hield van de kinderen en gaf zich
geheel aan de opvoeding. Met weemoed zul
len zijn oud-leerlingen het overlijden ver
nomen hebben. Voorts dankte de heer De
Zomer voor de prettige samenwerking met
het onderwijzend personeel.
Namens het gemeentebestuur sprak de
heer D. J. A. Geluk, wethouder van onder
wijs, v/oorden van dank en waardering voor
het werk, dat de heer Sant voor het open
baar lager onderwijs verricht heeft. Hij had
grote aandacht .voor de kinderen en werkte
zoveel het mogelijk was. Stilzitten kon hij
niet. Dat bleek een half jaar geleden, toen
hij nog niet geheel hersteld van een ziekte
weer op school kwam. Ook dankte de heer
Geluk de overledene voor zijn arbeid voor
de commissie tot wering van schoolverzuim.
De heer J. Houwen herinnerde aan de ar-
beid, welke de heer Sant voor de commis-
missie A tot wering van schoolverzuim ge
durende vele jaren als secretaris heeft ver
richt. Altijd was hij trouw op zijn post en in
zijn ziekte kon hij de arbeid niet laten liggen.
Toen de kist in de groeve was neergelaten
dankte de oudste zoon voor de blijken van
deelneming.
De gehele provinciale weg van Haarlem
naar Schiphol zal „Schipholweg" gedoopt
worden. Dit is door de gemeentebesturen van
Haarlem, Haarlemmerliede c.a. en Haarlem
mermeer overeengekomen.
-A&t nze/. ï-AÊ&m ezM
(Adv.)
Een tentoonstelling van Nederlandse
grafische kunst is in Kopenhagen geopend.
Het is een uitgebreide expositie, waar ver
schillende Nederlandse kunstenaars met hun
beste werk vertegenwoordigd zijn. De expo
sitie is georganiseerd door de Deense ver
eniging van tekenaars.
Een brandend sigarettenpeukje, dat via
een asbakje in een papiermand belandde, is
oorzaak geweest van het uitbranden van een
bovenverdieping van het magazijn „De
Kroon" op de Hogesteenweg in Den Bosch.
In Brcekliuizenvorst bliezen de Duitsers
in 1944 het kerkgebouw op, waarbij de toren
instortte. Onder auspiciën van Monumenten
zorg is de kerk thans geheel in de vroegere
toestand hersteld. Ook de 47 meter hoge
toren is herrezen.
Vijf leden van het Amerikaanse congres,
die met een eigen vliegtuig na een bezoek
aan Scandinavië in ons land zijn aangeko
men, woonden Woensdagavond een deel van
de Amsterdamse gemeenteraadszitting bij.
Het rectoraat aan de Theologische Hoge
school der Gereformeerde Kerken (art. 31
k. o.) te Kampen is door prof. B. Holwerda
aan prof. dr. H. J. Jager overgedragen.
Doordat bij het verwisselen van een
Buta-cylinder gas ontsnapte dicht bij een
brandende kachtel is de boerderij van W. H.
Streekstra bij Ternaard grotendeels afge
brand. Vier koeien en een kalf kwamen in
de vlammen om.
De heer D. J. von Balluseck, hoofd
redacteur van het Algemeen Handelsblad, is
bij Koninklijk Besluit, met ingang van 1
Februari 1950 benoemd tot ambtenaar van de
buitenlandse dienst der tweede klasse en tot
permanent vertegenwoordiger voor Neder
land bij de U.N.O. te New York.
Te Maasbraclit is het nieuwe gebouw
van de „Oranje Nassauscholen" van het Ko
ninklijk Onderwijsfonds voor de Scheepvaart
geopend. Voor deze gelegenheid had het op
leidingsschip „Prins Hendrik" naast het
schoolschip vlak bij de nieuwe school lig
plaats gekozen.
De democratisch-soeiaüstische studen
tenvereniging „Politeia" houdt in samen
werking met de International Union of
Socialist Youth van 412 Januari een inter
nationale conferentie over Zuid-Oost-Azië
in het gebouw der Woodbrookers te Bent
veld.
De laatste weken loopt het aantal boè-
ken en tijdschriften, dat de NIWIN ontvangt
voor de Nederlandse militairen in Indonesië
terug. Het lectuurdepót NIWIN-Rode Kruis
verklaart dat thans meer dan ooit boeken
en tijdschriften nodig zijn. Boeken tot een
gewicht van 1 kg. kunnen portvij worden
gestuurd aan B.A.R.K., Den Haag. Tijdschrif
ten tot een gewicht van 1 kg. kunnen portvrij
worden gezonden aan de lectuurdienst Rode
Kruis, Den Haag.
De nieuwe burgemeester van Den Haag,
mr, F. M. A. Schokking, woonde Woensdag
avond met zijn echtgenote een concert van
het Residentie-orkest bij. Het publiek ver
welkomde de burgemeester en zijn echt
genote met een hartelijk applaus. De voor
zitter van het orkest, dr. A. Loudon, sprak
een begroetingswooi-d.
HAARLEM EN OMGEVING
Op Zaterdagavond 10 December vindt
in de Bakenesserlcerk te Haarlem een bijeen
komst plaats, waarop Willem Berkhemer
uit „Absalom" zal voordragen. Rosa Spier
luistert de avond met harpspel op.
Aangezien de afstand naar het kerk
gebouw in de Ramplaan wat groot is besloot
de kerkeraad der Ned. Herv. Gem. van Bloe-
mendaal-Overveen om bij wijze van proef
weer diensten te gaan houden in de aula van
het Kennemer Lyceum, zoals ook voor de
oorlog geschiedde. De diensten zullen als zij
in een behoefte blijken te voorzien in 1950
eens per maand worden gehouden. 18 Decem
ber vindt de eerste dienst plaats. Ook Tweede
Kerstdag zal een dienst gehoude worden.
De Nederlandse Vereniging van Fa
brieksarbeiders (sters). afd. Haarlem, houdt
op 17 December in gebouw St. Bavo een
cabaretavond, onder de titel „Kijk uit, deze
kant op". Medewei'king verleent het gezel
schap „Teun Klomp en zijn makkers".
De sectie reclassering van „Humanitas"
belegt een tweede contactavond op Dinsdag
13 December in het gebouw van de Maat
schappij van het Nut van het Algemeen,
Lange Veerstraat. De secretaris van de groep,
mr. M. Stokvis, zal een inleiding houden
over: „Het werk der reclassering".
Voor de Vereniging Buurtbelang Aer-
denhoutBentveld zal kapitein A. Schaafsma
op Maandag 12 December in restaurant Boe
kenrode spreken over „De Nedex'landse koop
vaardij in vrede en ooi-log". Na de pauze
worden films van de Marine-voox-lichtings-
dienst vex-toond.
De afdeling Haarlem en omgeving van de
Nederlandse Vrouwen Electriciteitsvereni-
ging houdt Dinsdag. Woensdag en Donderdag
aanstaande een Kersttentoonstelling in de
bovenzalen van de toonkamers van het Ge
meentelijk Energiebedrijf aan de Grote Hout
straat. Er wordt een bakwedstrijd voor dames
gehouden. Demonstraties staan op het pro
gramma.
Voor de afdeling Haarlem van het Ge
nootschap NederlandEngeland zal Major N.
Coxall op Donderdag 15 December in de
Kroonzaal' van restaurant Bx-inkmann spre
ken over ooi-logshei-inneringen van 1939 tot
1945.
H.F.C.—1Oud-Infernationals
Op Nieuwjaarsdag zullen de Oud-Intei--
nationals ook ditmaal weder in het strijdperk
treden voor de klassieke wedstrijd tegen de
HFC aan de Spanjaardslaan.
De ploeg zal als volgt samengesteld zijn:
doel: Halle; achter: Caldenhove en v. d.
Linden; midden: B. Paauwe, Pellikaan en
Stijger; voor: Wels, Vente. Roozen, Smit en
Van Gelder. Reserves: Punt en Drok.
De belangstelling voor deze strijd zal, als
ieder jaar, ongetwijfeld weer groot zijn.
FEUILLETON
die zi jn geheugen verloor
DOOR PATRICIA WENTWORTH
Vertaald uit het Engels
36)
Juli. En ze hadden zo juist samen door
de winterse mist gereden!
Het was 6 uur en buiten was het een
donkere Januari-avond.
Katherine trok zich een weinig van hem
terug, opdat hij niet zou merken, dat ze
huiverde. Ze wachtte met ingehouden
adem op wat hij vervolgens zou zeggen.
Met grote opgewektheid riep hij uit: „Alle
mensen, wal heb ik een honger. Ik hoop,
dat Perky iets goeds voor ons heeft. Het
is toch nog niet te laat?" Hij keek op zijn
polshorloge en zei: „Hoe laat is het. Dit
ding is stil blijven staan. Het moet al wel
een uur of tien zijn".
„Waarom."
„Wel, het is 'pikdonker buiten. We moe
ten erg langzaam gereden hebben".
Zijn blonde wenkbrauwen waren ge
fronst, maar even later ontspande zijn
gezicht zich. „Het komt er ook niet op
aan, nu we eenmaal goed en wel hier
zijn. Ga eens kijken, wat Perky heeft
klaar gemaakt, wil je lieveling. Ik ga de
koffers naar boven brengen en me wat
opfrissen."
Katherine ging naar de keuken en trof
juffrouw Perkins aan, bezig een ketel te
vullen, terwijl cle Iranen haar over de
wangen biggelden. „Lieve Perky, je moet
niet huilen".
„O juffrouw Kathy, dat komt omdat ik
zo blij voor u ben".
Ze zette de ketel neer en stak haar han
den uit. Katherine nam deze in de hare
en hield ze met grote innigheid vast.
„Luister eens, Perky, ik heb je verteld,
dat hij zich niets herinnerde van vóór
1942. Op dit moment herinnert hij zich
echter juist wèl die tijd, maar zijn het de
laatste paar jaren, die uit zijn herinne
ring verdwenen zijn. Tenminste dat lijkt
me zo, «1 weet ik 't niet helemaal zeker.
Hij denkt dat het Juli is en dat we zo juist
getrouwd zijn. Hij denkt, dat we hier zijn
gekomen voor onze wittebroodsweken en
hij meent dat het tien uur moet zijn, om
dat het buiten al donker is. Perky, je moét
me helpen!"
Juffrouw Perkins keek haar aan. „Wat
kan ik doen,-liefje."
Katherine's stem trilde, terwijl ze glim
lachte. „Hij zegt dat hij honger heeft en
hij wil weten, wat je ons te eten kimt
geven".
Het rose gezicht helderde op. „Dan lijkt
't me het beste, dat ik voortmaak. De soep
is klaar, die kan zo opgewarmd worden,
en dan is er een heerlijke hazenpeper,
die ik, als hij dat lekker vindt, zo in de
oven kan zetten".
„Zullen we 't hem vragen?"
„En verder heb ik een chocoladepudding
toe, u weet wel, .waar u altijd zoveel van
hield, juffrouw Kathy".
„Heerlijk".
Op dat moment kwam William de keuken
binnen. Hij kuste juffrouw Perkins, precies
zo als Katherine dat gedaan had en hij
ging op een punt van de keukentafel zitten,
waarvoor hij sinds Katherine zich herinne
ren kon altijd standjes had gehad. Hij
lachte en zei: „Wat heb je een vreselijk
weer voor ons besteld, Perky, ik kon geen
hand voor ogen zien onderweg en Katherine
kon niet eens haar trouwring bekijken.
Heeft ze die jou al laten zien? Ze is ex-
geweldig trots op nu een mevrouwtje te
zijn".
Hij pakte Katherine's hand en hief deze
op. ,,'n Mooie ring, vind je niet? En het
klinkt ook goed: mevrouw William Evers-
ley. Perky, liefje, het is weinig romantisch,
maar we komen eenvoudig om van de hon
ger. Ik begrijp niet, hoe we er zo lang over
deden om hier te komen, maar als je me
niet heel gauw wat te eten geeft, dan kom
ik onder een grafsteen te liggen met het
opschrift: „De hongerdood gestorven op zijn
trouwdag".
Juffrouw Perkins ging vol opgewektheid
op zijn grapje in. „Als u dan maar zorgt,
dat u' hier uit m'n keuken komt, meneer
William en van die tafel af, anders krijgt
u niets".
Het werd een wonderlijke, vreemde
avond. Ze gingen terug naar de zitkamer
en William omhelsde haar zoals hij haar
omhelsd had, toen hij de jonge William van
zeven jaar geleden was geweest en het leven
fleurig en zonder zorgen. Dan opeens, mid
den in deze dierbare intimiteit, verviel hij
in stilzwijgen, keek vragend om zich heen
en liep van haar weg naar de zachtgroene
gordijnen, die voor de openslaande deuren,
die op de tuin uitkwamen, hingen. Hij
schoof de gordijnen van elkaar en keek
naar buiten. Buiten was het pikzwarte
nacht. Het was onmogelijk, dat hij iets zou
kunnen zien, tenzij het beeld uit zijn her
innering van dit uitzicht nu voor z'n ogen
kwam. Katherine ging achter hem staan
en zag dit vertrouwde beeld ook een
stenen terras met grote bloemenbakken,
die in Juli vol bloeiende planten stonden,
iets verderop een haag van lavendelplanten,
twee stniiken met blauwe bessen en dan 't
prachtige, gladgeschoren gazon met aan
't achtereinde de grote oude cederboom.
Toen ze hem even aanraakte, keerde hij
zich abrupt om en vroeg: „De ceder staat
er toch nog, nietwaar, die werd niet in de
oorlog vernield?"
Ze was even zó onthutst, dat ze nauwe
lijks kon antwoorden, maar onmiddellijk
herstelde ze zich.
„Nee", zei ze op kalme toon. „Die is hele
maal intact. Morgen zul je 't wel zien".
Hij keek haar vragend aan.
„Wat zien?"
„De cederboom. Je vroeg, of die intact
was gebleven".
„Vroeg ik dat? Wat zou er mee gebeurd
kunnen zijn?" Hij liep op een van de porce-
leinkasten toe en bleef ervoor stilstaan.
„Herinner je je, hoe Grootmoeder ons het
glazuur en de kleuren van het antieke por-
celexn leerde bewonderen? Ze gaf ons nooit
iets in handen, zonder dat ze er zelf bij was.
Het is wonderlijk te bedenken, hoeveel
mensen die dingen in handen gehad hebben
vóór ons en dat alles nu van ons is".
Toen juffrouw Perkins hen kwam roe
pen, omdat het eten op tafel stond, leek
alles nóg vreemder. Grootmoeder Eversley
keek op hen neer vanuit haar schilderij
boven de schoorsteenmantel. Het schilderij
was een meesterstuk van een bekend schil
der: het stelde grootmoeder op negentig
jarige leeftijd voor, met een kanten sjaaltje
over haar witte krulhaar, waarop ze zo
trots was geweest en een grote kanten sjaal
over haar blauwe japon; haar gezicht had
nog een levendige uitdrukking en haar ogen
waren helderblauw. Ze zat in een grote
stoel en het leek alsof ze naar het jonge
paar keek.
Katherine had 't gevoel, dat ze tot hen
zei: „Jullie moet niet denken, dat je me
ooit helemaal kwijt raakt, ik houd tè veel
van jullie allemaal".
Gedurende de maaltijd sprak William
geanimeerd en vrolijk over wat ze in de
tuin zouden gaan doen.
„Ik heb eens ergens rijen lelies gezien
tegen een donkere heg aan, dat stond erg
mooi. Ik had. gedacht, dat we zo iets ook
zouden kunnen probei-en bij die grote boom
links. Geloof je niet? Ik houd erg van lelies.
Er is een bepaald soort oranjekleurige, die
ik graag zou willen hebben, in het noor
den van het land zie je die veel. Het is jam
mer, dat de afstand te groot is om van hier
uit iedere dag op en neer te reizen naar de
stad, maar natuurlijk kunnen we de week
enden 's zomers hier doorbrengen. Ik houd
van zo'n beetje tuinieren. Ik heb ook 'n plan
om een vijvertje te maken, met watei-lelies
en zo. Als we klaar zijn met 't eten, zal ik
je schetsen, hoe ik 't gedacht had". Hij
keek haar aan en lachte. „Lijkt 't je niet
heerlijk dat allemaal samen te doen?"
Terwijl hij zo sprak, kwam het er even
voor haar niet op aan of hij William Smith
was of William Eeversley, of een derde
William, die deze twee aan elkaar verbond.
Ze moedigde hem aan om verder over de
tuin te praten.
Na het eten gingen ze terug naar de zit
kamer en speelde ze piano voor hem. Maar
toen ze daarna sarden de trap opgingen naar
boven, gebeurde er het wonderlijkste van
de gehele avond. Toen ze boven aan de trap
kwamen, hield hij opeens stil en keek om
zich heen. De arm, die hij om haar schou
ders geslagen had, liet hij omlaag zakken
en hij fronste zijn blonde wenkbrauwen;
terwijl hij zei: „Ik heb wel eens een merk-
waardige droom gehad over dit huis. Ik
herinner me niet goed meer, hoe die droom
was
„Denk er maar niet meer aan".
Hij knikte, maar toen ze op het portaal
kwamen, draaide hij zich opnieuw om. Zijn
blik ging naar de gebeeldliouwde figuren
bovenaan te trap: de adelaar rechts en de
mannenfiguur links.
„Er kwam iets in voor over de Evange
listen. zei hij langzaam. „Iets over.
hij lachte opeens luidkeels „nu weet
ik 't weer, ik droomde dat de mannenfiguur
meneer Tattlecombe was, bespottelijk hè?"
„Jazei Katherine.
Ér was nog steeds een lach op zijn ge-
zich, toen hij zijn armen om haar heen
sloeg en haar kuste. Samen gingen ze de
slaapkamer binnen, die voor hen was klaar
gemaakt, een grote kamer, boven de zit
kamer, met ramen, die uitzagen op de tuin
met de cedex-boom. Het kwam er niet meer
op aan, welke William hij was en wat hij
zich wèl of niet herinnerde.Hij was de
William, die van haar hield en die zij adem
loos liefhad. Hij was de William, die altijd
van haar had gehouden en dat tot in lengte
van dagen zou blijven doen
(Wordt vervolgd).