Haarlem's Dagblad | 1949 | 22 december 1949 | pagina 5

Meerderheid van Haarlems raad
gehecht aan Gravestenenbrug

F. Damiaans Zn

GROENTJE

s©£ ^trichaar

Zes jaar geëist wegens majesteits
schennis en hulp aan de vijand

De kleine wereld

Donderdag 22 December 1949

Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemse Courant

Machtig maal aan het Prinsenhof

„Haarlems Bloei" kreeg modelhuis maar
nauwelijks binnen

Het menu dat Burgemeester en Wethouders van de stad Haarlem gistermiddag de
vroedschap hebben opgediend, bleek zo overvloedig te zijn, dat de dames en heren
raadsleden het niet tot het einde toe hebben kunnen consumeren. Het uit vijftig
gangen bestaande maal was niet alleen uitgebreid, doch vooral niet licht verteerbaar.
Vandaar dat men, nadat de maaltijd reeds twee uur had geduurd, opgelucht het tafcl-
hoofd volgde toen dit ijlings negen schotels in de koelkast liet zetten. Die zullen
volgende week worden verorberd.

Dat de raad met lange tanden at, bleek bij het begin reeds, toen dc heer Albreclui
namens de gehele vroedschap het College dringend verzocht in het vervolg dergelijke
rijstebrijbergen-van-voorstellen over meer vergaderingen te verdelen, hetzij door,
regelmatig om de drie weken te vergaderen, hetzij door, indien nodig, twee keer in de
maand bijeen te komen. Welke suggestie door B. en W. in het oor werd geknoopt.
Werkelijk fris en overtuigend gedebatteerd werd er slechts bij twee agendapunten:
de verhoging van het crediet voor de bouw van de Gravestenenbrug tot 143.000,
en het voorstel tot medewerking aan de bouw van een modelhuis door de stichting
„Haarlems Bloei".

Ten aanzien van de herbouw van de
Gravestenenbrug liep de scheidingslijn
tussen voor- en tegenstanders kris-kras
door de fracties heen. De heren G o e d e e
(Arb.), Spek (A.R.) en wethouder Bak
ker, later ook de heer Stoffels (VVD),
vertolkten het standpunt van degenen die
dringender zaken wilden laten voorgaan:
de heren Willemse (Arb.)Van V e 1-
sen en Van Turnhout (KVP), Mol
(CPN) en wethouder Angenent konden
het bij wijze van spreken geen dag en
geen uur meer zonder deze oeververbin
ding stellen. En op de publieke tribune
zat iemand die zich bijna niet kon weer
houden ook zijn argumenten te laten
horen: het oud-raadslid Klein Schiphorst.

De tegenstanders zeiden: Dit is een
mooie aanleiding om het bij de begroting
van dit jaar genomen, doch door Gedepu
teerden nog steeds niet goedgekeurde be
sluit tot herbouw van de Gravestenenbrug
nog eens te overwegen. We zijn niet blind
voor de voordelen die het project aan de
in de Amsterdamse buurt werkende of
wonende bevolking biedt, maar aan de
ahdere kant duurt de omweg die een fiet
ser zal uitsparen niet langer dan twee
minuten.

De Sint Nicolaasbrug tussen Kouden-
horn en Amsterdamse poort (na een door
braak aan de Oostelijke zijde van het
Spaarne) zal er toch ook eens moeten
komen en dan zou het scheepsverkeer
binnen vijfhonderd meter drie bruggen
moeten passeren, hetgeen tot opstand
onder de schippers aanleiding zou geven.
Vervolgens het was wethouder Bakker,
die mede namens zijn ambtgenoot Happé
deze argumenten naar voren bracht zal
men te rekenen hebben met de dringend
noodzakelijke verbetering van de Wilde-
mansbrug over de Balcenessergracht. Die
is urgenter dan de Gravestenenbrug, doch
de financiële toestand van de gemeente is
zo weinig rooskleurig, dat deze uitgave op
de begroting van 1950 geen plaats kon
vinden. En datzelfde geldt ook voor de
doortrekking van de Ventweg langs de
Delftlaan.

„De voordelen zijn niet in geld uit te
drukken", betoogden daarentegen de tegen
standers, in het bijzonder de vurige heer
Willemse die de raad voorrekende, dat
werknemers acht keer per dag een over
bodige afstand aflegden, hetgeen hun op
een half uur kostelijke vrije tijd komt te
staan. Om het geld behoefde men het ook
niet te laten, want de walmuren moesten
toch vernieuwd worden en de resten van de
overspanningen gesloopt, zodat dan ten
hoogste een bedrag van zestig, misschien
zeventig mille werd bespaard en dat was
een schijntje vergeleken bij de enorme be
dragen die de grote bruggen over het
Spaarne in de toekomst zouden vergen.
Bovendien was de verkeersdrukte bij de
Melkbrug thans levensgevaarlijk en wet
houder Angenent besloot zijn pleidooi
met een lofzang op het stadsschoon dat door
deze brug gediend zou zijn. Bij de stemming
bleek dat de pleitbezorgers voor het met
toegangswegen tot de stad zo misdeelde
Haarlem-Oost met 20-14 stemmen in de
meerderheid waren.

„Een lot van elfduizend
gulden

Nog moeilijker kreeg het college het met
zijn voorstel tot het verlenen van mede
werking aan de eerstvolgende loterij van
„Haarlems Bloei" met als inzet een model
huis. De gemeente moet dan de grond voor
lopig kosteloos beschikbaar stellen, het
architecten-honorarium voorschieten, even
als de betalingstermijnen van de bouw
kosten.

Het ging de heer Schreurs (KVP)
zeer aan zijn hart dat hij ditmaal ten op
zichte van een plan van „Haarlems Bloei"
beslist afwijzend moest staan, want hij
loofde het onverveerde idealisme van de
stichting, maar hij vond het risico voor de
gemeente veel te groot. Hij geloofde niet

Agenda voor Haarlem

DONDERDAG 22 DECEMBER
Gemeentelijk Concertgebouw: Jeugdkoor
„Inter Nos", Kerstconcert, 8 uur; Tuinzaal:
piano-duo Ans Bouter en Miep van Lu in,
8 uur. City: „Gij zult niet stelen", alle leeft..
2.15, 4.30. 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Vliegende
vuisten" en „Spionnage in de jungle", 14 j..
2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Zoölogica".
alle leeft.. 2.30, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Ninotchka", 18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Palace: „Fregola", 18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „De verstrooide professor", 14 j., 2,
4.15, 7 en 9.15 uur.

VRIJDAG 23 DECEMBER
Gem. Concertgebouw: Chopin-recital Jan
Smeterlin, 8 uur. Bioscopen: Middag- en
avondvoorstellingen.

in het welslagen van een loterij, waarbij
niet minder dan 44.000 loten van een rijks
daalder aan de man moeten worden ge
bracht en had steun gevonden voor zijn
twijfelzucht in de standpunten van de di
recteuren van Openbare Werken en Bouw
en Woningtoezicht, die varieerden van
„niet geestdriftig" tot „pessimistisch". De
heer Spek was het daar roerend mee
eens.

De heer Stoffels vond het een aardig
idee maar het kwam er tenslotte op neer,
dat de gemeente een lot nam van elf mille
(het door B. W. berekende risico) met de
kans er met een eigen geldje weer uit te
komen. Voorlopig achtte spreker het niet
noodzakelijk dit dure lot te nemen.

Mejuffrouw Bolsius (KVP) ging nog
even in op de voorbereidende enquête on
der de huisvrouwen over het modelhuis
en merkte op, dat de vragen in het alge
meen zeer vaag waren gesteld.

Voorts achtte zij het een grote psycho
logische fout, dat de raad in deze tijd, nu
allerlei sociale hartewensen moeten wor
den afgewezen, tot een dergelijk duur geval
zou besluiten.

Ook de heer Blokdijk (Arb.) had lie
ver een eenvoudiger plan gezien, doch aan
de andere kant begreep hij dat bij „Haar
lems Bloei" de cost voor de baet moest uit
gaan. Zijn partijgenote mevrouw Kerk-
hoff vond het ook jammer, dat het een
huis van veertig mille ging worden en vond
het ook niet erg elegant, dat met deze
loterij op de nood der woningzoekenden
wordt gespeculeerd.

Men zal het wethouder Geluk wel niet
kwalijk hebben genomen, dat hij in zijn
antwoord vooral aan het woord is geweest
als de voorzitter van „Haarlems Bloei".
Hij zag in het project van de stichting een
middel om Haarlem weer meer bekendheid
te geven als woonstad, ook voor financieel
draagkrachtigen, Tevens is dit een middel
om „Haarlems Bloei" aan een werkkapi
taal van 66 mille te helpen. En: als de
stichting er niet was, dan zou de gemèente
door een eigen bureau propaganda moeten
maken en dat zou ongetwijfeld ook geld
kosten. Bovendien is die propaganda juist
in een economisch moeilijker wordende
tijd dubbel en dwars nodig. Aan een mis
lukken van de loterij geloofde de heer
Geluk niet. Bij de Staatsloterij heeft men
minder kansen en toch blijft men nooit
met de loten zitten. En de „Joodse Inva
lide" had voor de oorlog ook altijd succes
met haar loterijen. Als er maar twintig
duizend loten worden verkocht, loopt de
gemeente al geen risico meer, bij tien
duizend behoeft slechts een klein bedrag
te worden bijgepast, waarbij trouwens de
mogelijkheid bestaat dat de hoofdprijs in
de onverkochte loten, die door de stich
ting moeten worden overgenomen, valt.
Maar de wethouder was er vast van over
tuigd, dat het zover nooit zou komen: reeds
nu kwamen aanvragen uit vele delen van
het land.

Tegen zoveel vuur was de heer
Schreurs niet opgewassen: hij zag van
de repliek af. Maar hij en de meesten zijner
fractiegenoten waren niet overtuigd en
dat gold ook voor de WD (met uitzonde
ring van de in deze vergadering geïnstal
leerde heer Fibbe), de Protestants-
Christelijke partijen en de CPN.

Het modolhuis kwam er maar net door
(18-15).

De Marktgelden

Het voorstel tot verhoging van de prijs
der jaarabonnementen in de markttarieven
ontmoette veel verzet van de heer M o 1
(C.P.N.) die deze middag weer zijn entrée
in de raad had gemaakt. Ook de heer A1-
brech t (Arb.) toonde zich critisch.

Wethouder Bakker wees er op, dat
men de zaak in zijn normale verhoudingen
moest zien. Het dagtarief in Haarlem is ge
middeld niet hoger dan dat in andere plaat
sen, het jaargeld ligt daar ver beneden en
behoeft correctie. De kosten van de ge
meente voor reiniging, onderhoud, perso
neel, toezicht zijn met 50 tot 100 procent
gestegen, daartegenover wordt nu een ver
hoging van 25 procent voorgesteld. De
marktkooplieden worden bovendien in
Haarlem in de watten gelegd: nu is er weel
een proef genomen met het omleggen van
het verkeer tijdens de Maandagmarkt op de
Gedempte Oude Gracht, waardoor de
meesten betere omzetten verwierven. Aan
niets is te merken, dat de kooplui Haarlem
te duur vinden: men komt integendeel
vaak ruimte tekort. De Maandagmarkt telt
325 deelnemers, waarvan 225 van buiten
Haarlem. Ook de Donderdagmarkt floreert.
De voorgestelde verhoging zal weliswaar
niet meer inbrengen dan drieduizend gul
den, maar de tijden zijn aangebroken, dat
de gemeente weer op de kleintjes moet
letten.

De raad nam het voorstel vervolgens met
28 tegen 7 stemmen aan.

Verlanglijstje

De communistische fractie had ook deze
middag weer een flink verlanglijstje. Zij
steunde een adres van de Bond van Neder
lands Overheidspersoneel waarin een
hogere duurtetoeslag en een Kerstgratifi
catie voor het gemeentepersoneel werden
gevraagd: zij was het voorts oneens met de
afwijzende beschikking van B. en W. op een
verzoek van de Bond van ouden-van-dagen
tot het verlenen van een brandstoffen-
toeslag aan hen die een noodwet-Drees-
uitkering ontvangen en kwam tenslotte aan
het eind van de vergadering vragen om een
verdubbeling van de Kerstgratificatie voor
de door Sociale Zaken gesteunden.

De heer V o o r e n en zijn politieke vrien
den kregen van de zijde van het College te
horen, dat de gratificatieregeling voor het

Gaat U verhuizen of
gaat U overzee?

Vraagl inlichtingen bij:

Zjjlvest 41 - Haarlem - Tel. [phone]

(Adv.)

gemeentepersoneel van rijkswege is vast
gesteld en dat de gemeente niet de vrijheid
heeft na een vacantietoelage nu ook nog
een Kerstuitkering te geven. Trouwens, de
inpassing van de salarissen in het met te
rugwerkende kracht tot 1 Januari 1948 in
gaande schema zal voor velen aan het einde
van dit jaar nog een extraatje opleveren.
De duurtetoeslag is al evenzeer een zaak die
van rijksregeling afhankelijk is.

Wat de brandstoffentoeslag aanging,
merkte de heer Janssen (Arbeid) op,
dat het verzoek van de Bond van ouden van
dagen vooral door practische bezwaren on
uitvoerbaar was. Zo'n toeslag immers zou
door het rijk in mindering gebracht kunnen
worden op de uitkering krachtens de nood
wet. De heer Bet tink (V.V.D.) meende
dat hier een taak voor Armenzorg lag en
dat tenslotte dan ook de grote groep, die
buiten de noodwet valt, voor deze toeslag
in aanmerking komt. De heer V ooren,
daarin gesteund door de heer Van der
Veldt (K.V.P.) wilde dat er iets voor de
grensgevallen zou worden gedaan en beide
heren kregen de toezegging van wethou
der Happé dat dat in ieder geval zou ge
beuren. Bij het College had niet de finan
ciële motivering voorop gestaan hoewel
de wethouder niet zo gauw zou weten waar
de voor dit doel benodigde zes ton vandaan
zou moeten komen dan wel het billijk
heidsargument, daar het niet aangaat de
ene categorie van minder draagkrachtigen
boven de andere te bevoordelen. Er moet
nu een keer een grens worden getrokken
en dat is altijd hard.

Wat de door de heer Vooren gewenste
Kerstgratificatie voor de ondersteunden be
trof, deelde wethouder Happé mede, dat
zodra de regering met de vakcentralen over
een verbetering van de lonen tot over
eenstemming is gekomen, de steunnormen
daaraan zullen worden aangepast. Aan deze
blijvende verbeteringen hebben de onder
steunden meer dan aan een uitkering in
eens. Bovendien krijgen de gesteunden in
Haarlem toch al een veel ruimere gratifi
catie doordat het percentage niet van het
uitgekeerde bedrag, maar van de steunnorm
wordt genomen. Daarom kost deze gratifi
catie ook twee keer zoveel als eigenlijk het
geval zou moeten zijn.

Fel debatje

Een kort maar fel debatje werd tussen de
communisten en wethouder Bakker gevoerd
over de door het College geweigerde op
neming in het Georganiseerd Overleg van
de bij de E.V.C. aangesloten Bond van Ne
derlands Overheidspersoneel.

De heren Vooren, Hen nevelt en
Mol toonden zich gebelgd dat het College
niet was gezwicht voor een door 154 onder
tekenaars door personeel van het Enei-gie-
bedrijf ingediende petitie en bezigden ter
men als „feodaal", „reactionair", „meten
met twee maten" om hun misnoegen ken
baar te maken.

Wethouder Bakker bleek evenwel niet
in het minst onder de indruk van deze
„groeiende eenheid van de ai-beidersklasse"
en wees naar het artikel in het Ambtena
renreglement, dat opneming in het Georga
niseerd Overleg van verenigingen die geen
rechtspersoonlijkheid bezitten, verbiedt. En
verder zou hij graag met de heren over dit
onderwerp bij de begrotingsdebatten de
degen kruisen.

Andere punten

Wij vermelden verder dat de raad de
jaarlijkse bijdrage van 2200,aan het in
Haarlem-Noord te bouwen huis voor be
jaarden liet vervallen ten einde tegemoet
te komen aan de bezwaren van Gedepu
teerden. De heer G o e d e e liet een waar
schuwend geluid horen, omdat de Stichting
nu wel eens minder draagkrachtige bewo
ners zou kunnen gaan weren, doch wethou
der Angenent geloofde, dat de gemeen
te genoeg vingers in de pap had om dit te
voorkomen.

De heer Loerakker (K.V.P.) bx-acht
enige bezwaren over van zijn afwezige
fractiegenoot Schippers tegen de voor
gestelde restauratie van „Oosterhout". De
heer Gelu k- wees er op, dat ook indien
het buiten niet door de gemeente zou zijn
aangekocht het gerestaureerd had moeten
worden. Nu is de gemeente er ten minste
zeker van, dat men nog lange jaren de be
schikking over het gebouw zal hebben.
Bovendien krijgt men 24.000,van de
verzekering terug.

Dezelfde wethouder deed de heer Proper
(C.P.N.) de toezegging dat met de heer
H. Deinum, aan wie met de instemming
van de gehele raad de exploitatie van het
Gemeentelijk Concertgebouw zal worden
opgedragen, overleg zal worden gepleegd
omtrent de rechtspositie van het personeel
en omtrent het gebruik van de bovenzaal.

De heren S'p ek en Stoffels kunnen
er gerust op zijn, dat de Kunstcommissie in
zaken de exploitatie betreffende zal wonden
gehoord en de heer A1 b r e c h t, dat B. en
W. geen invloed zullen uitoefenen op de
rijheid der culturele manifestaties die in
het gebouw zullen plaats vinden.

Zelfs de benoemingen verliepen deze keer
niet vlot. De heer Proper had bezwaar

ZOEKT U een IN

STAAT ZJJNC6
Stupie PIANO

s

Plaats een

Zeeuws-V laandercn is een der gebieden, die ernstig van de oorlogshandelingen ie
lijden hebben gehad. Vele plaatsen werden geheel of gedeeltelijk verwoest. De plaats
Oostburg werd voor 75 procent verwoest. Deze foto toont enkele werklieden bij hun
arbeid aan de 62 meter hoge watertoren- van Oostburg. De doorsnee van deze
waarschijnlijk grootste watertoren in Nederland is 20 meter.

tegen de voordracht van de heer G. J. A.
Bomans als lid van de Commissie van Toe
zicht op de Stadsbibliotheek nademaal deze
heer in het openbaar had verklaard dat
boeken die hem op de een of andere reden
niet aanstonden, naar de brandstapel moes
ten worden .verwezen. Wij veronderstellen,
dat in het besloten debat dat hierop volgde
het was intussen al zeven uur de op
posant gewezen is op het verschil dat er
bestaat tussen de particuliere liefhebberij
van een auteur om van werken die hij niet
bemint een vuurtje te stoken en het optre
den van een dergelijk persoon als overheid.
Met welke gedachtengang de overige raads
leden zich konden verenigen.

In de Commissie werden benoemd de
raadsleden Van der Giessen, mevrouw
Scheltema-Conradi en Van Houwelingen
Rijkhoek en de heren dr. J. S. Bartstra, G.
J. A. Bomans en dr. L. M. van Dis.

De heren Stoffels en Fibbe werden be
noemd in de vacature J. Klerk respectieve
lijk in de, Commissies voor Openbare Wer

ken en Gemeentebedrijven. Mr. E. F. W. H.
van Schaeck Mathon zal zitting nemen in
het Curatorium van het Gymnasium. Ir. P.
J. van Zwieten werd benoemd tot lid van
het bestuur van „Nijverheidsonderwijs". De
heer J. P. Petersma zal worden aangesteld
tot jeugdpsychiater, mejuffrouw C. Blaau-
boer, die eervol ontslag kreeg als tijdelijke
lerares aan het Lorentzlyceum, tot tijdelijke
lerares aan het Gymnasium en de heren A.
Raspe en H. Papa tot onderwijzer, respec
tievelijk van de A. H. Gerhard- en van de
Linschotenschool.

Eervol ontslag werd verleend aan de heer
R. Bloem als onderwijzer aan de Flora-
school.

Baby- en kleuterkleding
WAGENWEG 9 bij het Houtplein

(Adv.)

BIJZONDER HOF

Haarlemse psycholoog houdt vol dat de
gewraakte artikelen niet van hem zijn

Ruim een uur lang heeft de president
van het Bijzonder Hof in Amsterdam, mr.
F. R. Mijn lief f, getracht om in de middag
zitting met een scherp verhoor meer licht
te brengen in de gecompliceerde en moeilijk
te doorgronden zaak van-de Haarlemse au
teur en psycholoog, dr. J. van E., aan wie
ten laste was gelegd dat hij met een aantal
artikelen in Duitse periodieken, zoals
„Volk und Reich" en het „Deutsche Zeit-
schrift für Geopolitik", en met zijn boek
„Mein Holland" majesteitsschennis zou
hebben gepleegd en de vijand hulp zou
hebben verleend. En inderdaad de beledi
gingen die hij citeerde, waren van een af-
chuwelijk karakter. Koningin Wilhelmina
werd geschetst als een avonturierster,
Prins Bernhard als een lafhartige land
verrader en de Nederlandse regering als
een bende misdadigers. Het waren pagina's
van virtuoos maar daarom niet minder
afzichtelijk gescheld. En overal weer vond
men de uitspraken dat Nederlanders eigen
lijk tot de Duitse stam behoren, dat alles
.Tat hier en in Indonesië gepresteerd is,
door Duitsers is verricht en dat Neder
land hoognodig weer een provincie van het
Duitse Rijk moest worden.

De verdachte hield echter het been stijf.
„Deze artikelen zijn stuk voor stuk door de
mensen van het propaganda-ministerie
verdraaid en vervalst. Ik heb dat alles
nooit geschreven", zei hij. Wél gaf hij toe,
dat hij een brief heeft geschreven aan Rau
ter, waarin hij hem waarschuwde tegen
Van Geelkerken „een man die er toe in
staat zou zijn om de Koningin terug te
laten komen". En daarna gaf hij het. spel
weer, dat hij gespeeld zou hebben.

Een psychologisch spel?

Het begon met de artikelen, die hij uit
Zwitserland, waar hij in 1940 zat, aan
Duitse bladen schreef en waarin hij de ver
diensten van het Nederlandse volk uiteen
zette. Die artikelen werden volgens hem
vervalst en daarmee werd hij in een dwang
positie gebracht. „Er ontstond daardoor
een tweede van E", zei hij, een fan
toom-van E." Toen het eenmaal zo ver
zou hij daarvan gebruik gemaakt
hebben om mee te werken aan de ophef
fing van de NSNAP van Van Rappard en
daarna getracht hebben de NSB zwart te
maken. „Ik heb geprobeerd de schurken
tegen elkaar op te zette», SS tegen SA,
NSB tegen NSNAP, Schmidt legen Rauter",
zei hij.

De president bleef echter sceptisch. ,.U
heeft honorarium voor uw artikelen ge-
toucheerd, voor „Mein Holland" zelfs twee
mille. De Duitsers betaalden u toch niet
voor uw verklaringen dat Koningin Wil
helmina een eminente vrouw was? Uw
naam stond op die tijdschriften onder de
vaste medewerkers. Waarom hebt u niet
geprotesteerd tegen die verdraaiingen?"

..Ik was bang voor de Duitsers", gaf ver
dachte toe, „Zij hebben mij onder druk
gezet. Wanneer ik geweigerd had voort te

gaan, had men mij naar een concentratie
kamp gestuurd".

„Er waren momenten", zei de president,
„dat zulks verkieslijker was geweest".

Weer begon verdachte over de resultaten,
die hij zou hebben bereikt door zijn con
tacten met Schmidt en Rauter en Seyss-
Inquart. „Met mijn Haagse brieven, die ik
aan hoge Duitse functionarissen stuurde,
heb ik hen onzeker gemaakt". Daarop in
terrumpeerde de advocaat-fiscaal, mr. B.
J. Besier: „T-- hoor het al, Stalin, Roosevelt,
Churchill en dr. van E. hebben uiteindelijk
voor de overwinning gezorgd".

Verdachte gaf daarop toe, dat hij „stijl
fouten" gemaakt had, omdat hij onder druk
stond.

Zes jaar geëist

In zijn requisitoir zei mr. Besier, dat deze,
zijn laatste zaak voor het Bijzonder Hof
zeker niet zijn gemakkelijkste zou zijn.
Weliswaar rust de bewijslast op het O.M.,
maar verdachte moet zijn verweer toch
aannemelijk kunnen maken en daar is hij
niet in geslaagd, zei hij. Naast de ontstel
lende misdrijven die hij heeft gepleegd, be
staat de mogelijkheid dat wij hier met een
zielig geval te doen hebben. Misschien ge
looft hij zijn eigen verweer nu zelf wel.
Misschien was hij tóen psycholoog en is hij
nu psychopaat. Maar het feit blijft, dat hij
op geen enkele wijze aannemelijk heeft
kunnen maken dat hij de bewuste artikelen
niet in deze vorm heeft geschreven. Ik eis
daarom wegens majesteitsschennis en hulp
aan de vijand, zes jaar gevangenisstraf, zo
besloot mr. Besier zijn requisitoir.

Roekeloos geliefhcbber

Verdachtes raadsvrouwe, mr. E. A. J.
Scheltema-Conradi gaf toe dat de schijn
tegen verdachte is. Maar deze artikelen zijn
zulke woeste kolder geworden, dat men
niet aan kan nemen dat een man van ver
dachtes intelligentie ze in deze vorm ge
schreven zou hebben. Zij las een verklaring
voor van een redacteur van Volk und Reich,
waarin deze meedeelt, dat de artikelen in
derdaad zijn vervalst. Aan deze verklaring
voegde zij enige andere toe van mensen,
die vertellen dat zij van enige Nalionaal-
Socialistische gezindheid nooit iets hebben
gemerkt. Mevrouw Scheltema schetste haar
cliënt daarop als iemand die Duits-psycho
logisch is geschoold, die de wetenschap als
een neutraal goed beschouwde en die arti
kelen schreef in de oorlog om een draag
lijke verhouding tussen Duitsland en
Nederland te scheppen. Zij vestigde er de
aandacht op dat het „gezwam" en de bluf
van Van E. in de oorlog, die hij voor zijn
„psychologische spel" nodig meende te heb
ben. het behandelen van deze zaak nu be
moeilijken. Zij schetste zijn activiteit als
roekeloos geliefhebber, maar wees op zijn
contacten met het Duits verzet, waarvan
zij de bewijzen kon overleggen. Zij vroeg
voor van E., die zij kenschetste als een
„wonderlijk getalenteerde figuur die het
van instrumentmaker tot doctor in de psy-

Eeuwig groen

Die wordt er de laatste tijd ook niet dik
ker op, zeggen de mensen meewarig en
hoofdschuddend tegen elkander alsof zij
het over een sukkelende zieke hebben,
maar zij zeggen het met een lachje van
plezier achter in hun ogen, want zij be
doelen de kalender en zo herinneren zy
er elkander met een grapje aan dat het
jaar ten einde loopt.

Neen, hij wordt er niet dikker op, hij
verliest zijn bladen als een stervende
bloem. Zij fladderen weg in het vergeten
jaar met hun datum in vet^ cijfers en hun
spreuken aan de achterkant. Zij zijn de
weggefladderde dagen achterna gegaan,
waarvan ge ook al zo weinig meer weet
zonder uw versleten en volgekrabbelde
zakagenda er op na te kijken.

En ge wacht maar weer op die verse
voorraad van driehonderdvijfenzestig
gloednieuwe dagen die voor u klaar lig
gen, zij glimmen van de nieuwigheid en de
beloften. Zij zitten als een dik pak onbe
kende avonturen op de nieuwe welgedane
kalender, ge kunt er van plukken zoveel
als ge wilt. Waarom zoudt ge nog mijmeren
over de dagen die de adem van de tijd
heeft weggeblazen naar de nevelen van
gisteren, als ge zoveel weer te plukken
krijgt?

Dat denkt ge, dat zegt ge, maar deze
donkere Decemberdagen hebben zo hun
eigenwijze traditie, zij zijn op hun manier
er op uit om u en mij hun ouderwetse
sentimentaliteit op te dringen. Daar brengt
ge ze niet van af, met geen honderddui
zend man brengt ge ze daar van af. Zij
werken als gewiekste venijnige oude tan
tetjes met kleine en liefelijke middeltjes,
zij lachen zuurzoet en zedig, maar zij krij
gen ons waar zij ons hebben willen.

Zij komen met een kerstboom en met
melodieën die uw hart week maken, zij
hebben glinsterende versierselen en glan
zend engelenhaar, die in kaarslicht hxin
geflonker op uw gedachten vastzetten als
dwaallichtjes op een grauwe heide.

Ge kunt daar niet veel tegen beginnen.

Een kerstboom. Hij staat daar trots in
zyn beste pak van fluwelig groen, behan
gen met de schoonste dingen en tot zijn
knieën in een emmer met zand, die op
geen emmer meer lijkt door het prachtige
rode crêpe-papier. Hij heft zijn takken
aan weerszijden om ze goed te laten zien,
hij draagt de kunstig gedraaide kaarsjes
voorzichtig en fier. Zijn kruin is het
schoonst van al, daar schittert een ster
met een zilveren staart waarnaar de kaar
senvlammetjes hun halzen in verering rek
ken. Ge hebt uw eigen hals zo vaak daar
naar gerekt toen ge nog te klein waart om
de schoonheid van die ster volledig te kun
nen zien. Die ster is een oude kennis om
zo te zeggen, die is u bijgebleven door alle
dalen en over alle bergen van uw leven.
Zij is zo ouderwets dat ge haar niet ver
geten kunt.

Die kerstboom is de drager van schitte
rende herinneringen. Ge ziet in de spie
gelende glazen ballen en de glinsterende
niemandalletjes vertrouwde gezichten die
u toelachen uit de grijsheid van vergane
jaren. Er is in ieder jaar een groene kerst
boom geweest, er is bij iedere kerstboom
een vezel van uw hart in de takken blijven
hangen.

Die dansende kaarsenvlammen, diezelf
de, hebben eens oranjelieht op een dier
baar gezicht of in onvergetelijke ogen of
op glanzend haar geworpen, dat oranje-
licht is er weer en ge kijkt er naar alsof
ge terugziet in uw leven.

Ergens op de kleine wereld dansen zulke
vlammetjes bij dat gezicht, bij die ogen
of bij dat haar, het kan zijn dat er dan aan
u gedacht wordt.

Want de eeuwig groene kerstboom heeft
zo een ouderwetse wijze om de mensen
naar elkander te leiden, al is het maar
voor een ogenblik. Het zijn zulke ouder
wetse melodieën die de boom tussen zyn
takken bewaart, zij klinken zo rustig en
gelaten omdat zij de tijd hebben overwon
nen.

Deze sentimentele kerstboom met zijn
nonsens van goud en zilver kan u gesto
len worden, ge laat hem in zijn hoek aan
zijn lot over en ge steekt het volle licht
aan om de kaarsen te vergeten.

En omdat het onderhand tijd wordt
hangt ge zakelijk en nuchter een nieuwe
dikke kalender aan de wand.

Ja, zakelijk en nuchter. Maar ge plant
daar uw kerstboom voor het volgend jaar
al mee en de blaadjes van uw nieuwe ka
lender dragen reeds de versierselen van
het verleden, waarin zich straks de kaar
senvlammen zullen spiegelen.

Op de takken van de boom die eeuwig
groen blijft. J. L.

GEZELLIGE FEESTDAGEN

met een goed RADIOTOESTEL

J.G.Kaasenbrood-Technisch groot!

GR. HOUTSTRAAT 131 - SMEDESTRAAT 7
Wij regelen desgewenst de betaling met U.

(Adv.)

chologie bracht en tot ver over de grenzen
bekend is geworden wegens zijn weten
schappelijke verdiensten, vrijspraak met
onmiddellijke invrijheidsstelling, aangezien
zij het ten laste gelegde niet bewezen achtte.

Nadat het I-Iof in raadkamer bijeen
geweest was, werd het verzoek tot invrij
heidsstelling afgewezen en de uitspraak be
paald op 31 December.

Kerstmiddag

voor ouden van dagen

Tweemaal was gistermiddag het gebouw
van de vex-eniging van Vrijzinnig Hervorm
den geheel gevuld met Haarlemse ouden
van dagen. Het U.V.V. bood hun allen een
Kex-stmiddag aaix en zo groot was de be
langstelling daarvoor, dat men de gasten
in twee groepen had moeten verdelen. Het
programma werd geopend met een korte
toespraak van de presidente van de Haar
lemse U.V.V., mevrouw J. van Nispen-
van Wely. Vervolgens zong het dameskoor
Z.I.G.E.A. een viertal min of meer bekende
Kerstliederen.

Na de pauze, waarin enige versnaperin
gen en chocolade werden rondgedeeld,
voerde een aantal Haarlemse scholieren
een zeer geslaagd Kerstspel op, dat de
jongens en meisjes onder leiding van de
heer Van Mechelen hadden ingestudeerd.

Voordat het slotwoord van deze middag,
die de ouden van dagen op hoge prijs had
den gesteld, werd gesproken, trad nog
eenmaal het dameskoor Z.I.G.E.A. onder
leiding van mej. Rie Schouten op.