c
KV
iï' i
BBC bewijst onschatbare diensten
aan de democratie
De radio geeft Zondag
De radio geeft Maandag
De radio geeft Dinsdag
Hoopvoller verwachtingen
voor het komende jaar
Wereldnieuws
Zaterdag 24 December 1949
2
Vrije gedachte houdt stand op de korte golf
Ook Iwan luistert naar de Britse wereldomroep
Van onze correspondent in Londen)
Aan de drukke Londense verkeersweg,
die de Strand heet, rijst hoog boven de
omgeving van winkels, hotels en theaters,
een modern wit gebouwencomplex uit:
Bush House, waar de Europese dienst van
de B.B.C. is gevestigd. In deze cosmopoii-
tische bijenkorf werken achthonderd men
sen, die dag en nacht uitzendingen in 47
talen verzorgen. Toen Chamberlain in Sep
tember 1938 zijn rede over „vrede met eer"
te München hield, verzocht het ministerie
van buitenlandse zaken aan de B.B.C., een
vertaling van deze verklaring uit te zenden
in het Frans, Duits en Spaans. Dat was het
simpele begin van de „European Service".
Zes maanden eerder reeds was de Arabi
sche dienst opgericht als antwoord op Mus
solini's gestook tegen Engeland. Hij had de
Arabieren daartoe kosteloos van radiotoe
stellen voorzien, netjes „afgetrïmd" op het
station Bari.
Thans beschikt de B.B.C. over een onge
ëvenaarde wereldomroep, welke tot elke
uithoek van de aardbol doordringt. Weke
lijks wordt er meer dan 700 uur uitgezon
den ofwel 40.000.000 woorden nieuws,
commentaar en amusement. De buiten
landse uitzendingen kosten jaarlijks vier
millioen pond. die voor Europa 1,4 millioen.
Dit laatste bedrag staat gelijk aan de kosten
van een slagschip, maar de radio is een
machtiger wapen.
De oorspronkelijke taak van de Europese
uitzendingen, namelijk het tegengaan van
ondermijnende propaganda en van vergifti
ging der publieke opinie, wordt thans
geneesmiddel
bij diverse
verkoudheden
ONS-NEUSDRUPPELS
BALSEM. HO
Z
O
HILVERSUM I, 301.5 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.50 Meisjeskoor,
kinderkoor, orgel en fluit. 9.15 Verzoekpro
gramma. 9.45 „Geestelijk leven". 10.00 Kerst
programma. 10.30 Ned. Hervormde kerk
dienst. 11.45 Orgel. 12.00 Kamerorkest. 12.30
Voor de jeugd. 12.40 Volksliederen. 13.00
Nieuws. 13.15 Mededelingen. .13.20 Beiaard
concert. 13.35 Strijkorkest. 14.05 Boekenhalf
uur. 14.30 Concertgebouworkest, toonkunst
koor en solisten. 16.10 Filmpraatje. 16.25
Kerstprogramma. 16.40 „Even afrekenen,
heren". 16.50 Sportrevue. 17.00 Koor. 17.20
„Rondom de Kerstboom". 17.50 Nieuws. 18.00
Voor de strijdkrachten. 19.00 Kerstprogram
ma. 20.00 Nieuws. 20.05 Orkest. 20.30 Hersen
gymnastiek. 29.55 Piano. 21.25 Gevarieerde
muziek. 22.05 Cabaret. 22.35 ..Uit het ver
geetboek". 23-00 Nieuws. 23.15 Platen.
HILVERSUM II. 414.5 M.
7.00 Kerstzang. 8.00 Nieuws. 8.15 Jongens
koor. 8.25 Hoogmis. 9.30 Nieuws. 9.45 Kerst
liederen. 10.00 Ned. Hervormde kerkdienst.
11.30 Platen. 12.00 Kerstboodschap van het
Leger des Heils. 12.15 Apologie. 12.35 Strijk
orkest. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws; 13.20
Jongenskoor. 13.45 Uit het boek der Boeken.
14.00 Kwartet en piano. 14.35 Opening Heilig'
Jaar. 15.20 „Collegium Musicum Amstelo-
damense". 16.30 Vespers. 17.00 Gereformeerde
kerkdienst. 18.30 Vocaal kwartet, blindenkoor
en orgel. 19.15 „Kent gij uw Bijbel?" 19.30
Nieuws. 19.45 Gebed. 2Ö 00 Kerstviering in
Indonesië. 20.10 De gewone man. 20.15 Kerst
programma. 20.35 „En zij wonen onder ons",
Kerstmysterie. 21.35 Omroeporkest, koor en
solisten. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen.
HILVERSUM I. 301.5 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.25 Voordracht.
9.45 Fluit, fagot en harp. 10.00 Kersttoe
spraak. 10.15 Koorzang. 10.30 Ned. Hervorm
de kerkdienst. 11.45 Orgelconcert. 12.00
Metropole-orkest. 12.30 Weerbericht. 12.33
Verzoekprogramma. 12.55 Kalender. 13.00
Nieuws. 13.15 „Groeten over wereldzeeën".
13.45 Kwartet. 14.00 Radio Philharmonisch
Orkest. 15.05 Bijeenkomst Humanistische
Werkgemeenschap. 16.30 Verzoekprogramma.
17.00 Sport 17 15 Gemeeenschappelijke zang.
17.45 Regeringsuitzending. 18.00 Voor de
strijdkrachten. 19.00 Klankbeeld over emi
gratie. 19.30 Strijkkwartet. 20.00 Nieuws. 20.05
Gevarieerde muziek. 20.40 Accordeonspel.
20.55 „Zeven maal Kerstmis", hoorspel. 21.45
Sextet. 22.15 Cabaret. 23.00 Nieuws. 23.15
Kwartet. 23.30 Dansmuziek.
HILVERSUM II. 414.5 M.
8.00 Nieuws. 8.15 Carillon. 8.30 Protestantse
kerkdienst. 9.30 Nieuws. 9.45 Platen. 9.55
Hoogmis. 11.40 Kamerorkest. 12.15 Orgel.
12.50 Zang en piano. 13.00 Nieuws. 13.15
Kerstprogramma voor militairen. 14.15 Strijk
kwartet. 14.40 „Koning herbérg", hoorspel.
16 00 Koor. orkest en solisten. 16.30 Kerst
feest voor kinderen. 17.30 Koperkwartet.
17.45 Platen. 18.00 Kamermuziek. 18.45 Orgel.
19.00 Nieuws, 19.15 Boekbespreking. 19.30
Platen. 19.40 Radiokrant. 20.00 Nieuws. 20.05
Kerstconcert uit de Westminster Abbey. 20.55
Strijkorkest en solist. 21.25 Evangelisch
commentaar. 21,35 Kerstoratorium. 22.45
Overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen.
HILVERSUM I. 301.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 8.30 Nieuws. 8.4C
Ochtendblad. 9.00 Weerberichten. 9.03 Her
sengymnastiek. 9.30 Voor de vrouw. 9.35
Platen. 9.55 Reportage van de soevereini
teitsoverdracht in het Koninklijk Paleis te
Amsterdam. 11.30 Voor zieken. 12.00 Prome
nade-orkest. 12.30 Weerbericht. 12.33 Voor
het platteland. 12.40 Orgel. 13.00 Nieuws. 13.15
Dansmuziek. 13.45 Platen. 14.00 Voor de
vrouw. 14.30 Platen. 15.15 Muziekpraatje. 15.30
Voor kinderen. 17,30 Dansmuziek, 17.45 Re-
geringsuitzer)ding. 18.00 Nieuws. 18.15 Piano
spel. 18.30 Voor de strijdkrachten, 19.00 Voor
kinderen. 19.05 Strijkkwartet. 19.40 „Paris
vous parlc". 19.45 Platen. 20.00 Nieuws. 20.05
Actualiteiten. 20.15 Orkest. 20.45 Gevarieerd
programma. 21.45 Buitenlands overzicht. 22.00
Iers programma. 22,30 Cowboyliedjes. 23.00
Nieuws. 23.15 Platen.
HILVERSUM II. 414.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gebed. 8.30 Nieuws. 8.40
Platen. 9.00 Weerberichten. 9.03 Platen. 9.35
Platen 9.55 Zie Hilversum I. 11.30 Kamer
muziek. 11.50" Godsdienstige causerie. 12.00
Angelus. 12.03 Lunchconcert. 12.30 Weer
bericht. 12.33 Lunchconcert. 12.55 Zonnewij
zer. 13.00 Nieuws. 13.20 Metropole-orkest.
14.00 Piano en cello. 14.25 „Lichtbaken". 14.50
Platen. 15.15 Voor kinderen. 15.30 Ziekenlof.
16,00 Voor zieken, 17.30 Voordracht. 17.45
Piano. 18.00 Amusementsorkest. 18.20 Sport-
praatje. 18.30 Amusementsorkest. 19.00
Nieuws. 19.15 Actualiteiten. 19.25 „Dit is
leven", causerie. 19.40 Orgel. 20.00 Nieuws.
20.05 De gewone man. 20.12 „En waar de ster
bleef stille gtaan". 22.10 Platen. 22.45 Gebed.
13.00 Nieuws. 23.15 Platen.
hoofdzakelijk voortgezet door de Oost- en
Midden-Europese secties van de B.B.C. Be
halve de Verenigde Staten zenden nog een
aantal landen naar Oost-Europa uit, doch
Engeland bezit verreweg de krachtigste
kortegolfstations en de beste internationale
radio-organisatie.
Op 25 April van dit jaar werden ook de
oren van de Russische luisteraars dichtge-
stopt, nadat de B.B.C. drie jaar naar de
Sovjet-Unie had uitgezonden. Zij bezit een
staf van 29 Russische redacteuren en typis
ten, die merendeels in hun prille jeugd hun
land verlieten of in het buitenland zijn ge
boren. De Russische sectie staat onder lei
ding van de energieke en scherpzinnige
David Graham, die niet alleen een groot
talenkenner is, doch die uit eigen ervaring
de politieke verhoudingen op het vasteland
grondig kent. Tijdens en na de oorlog ver
richtte hij talrijke andere belangrijke func
ties bij de B.B.C. Tevens vervulde hij di
plomatieke opdrachten. De leider van de
Oost-Europese afdeling, waarvan de Rus
sische een onderdeel is, bewust bij de wel
bekende Carlton Green, die hoofd was van
de Duitse uitzendingen in de oorlog.
„Staat de B.B.C. nu niet voor een hope
loze taak?"
„Neen", zegt de heer Graham beslist,
„wij werken weliswaar in den blinde, doch
er wordt ondanks alles naar ons geluis
terd". De Sovjet-stoorzenders concentreren
hun drilboorgeratel op de grote bevolkings
centra. Onlangs kwam een B.B.C.-uitzen-
ding 18 km van Moskou goed door. Het ge
bied van de Sovjet-Unie is te groot om ge
heel te worden geïsoleerd en bovendien
houden de autoriteiten een golflengte vrij
om zelf te kunnen luisteren. Thans is het
persoonlijk contact met de Russische luis
teraars vrijwel geheel verbroken, al drup
pelt er nog wel eens een anonieme brief
door.
De Engelse radiolessen, welke zo popu
lair waren, moesten worden stopgezet, om
dat de storingen deze onmogelijk maakten.
Toch was het aantal briefschrijvers ook
vroeger miniem. Het record bedraagt 127
brieven, welke in 1948 werden ontvangen.
Uit karikaturen in het weekblad „Kroko
dil", uit toespelingen in de Sovjet „Litte
raire Gazette" en uit algemene reacties in
de Sovjet-landen, die vaak op de B.B.C.
moeten reageren of met achtergehouden
nieuws, dat de B.B.C. doorgaf, voor de dag
moeten komen, blijkt voldoende dat er nog
terdege geluisterd wordt. Voor menigeen is
het nu juist een sport geworden.
„Er zijn nog twee andere categorieën
Russische luisteraars",zegt de heer Gra
ham. „De Sovjetsoldaten in het buitenland
en de deserteurs onder hèn, alsmede de
Verplaatste personen".
De BBC zoekt in Duitsland met ver
scheidene deserteurs, onder wie ook bur
gerlijk personeel van het Rode leger, con
tact en geeft hun meningen via de micro
foon weer. Sommige werkten op de col
lectieve boerderijen, anderen in fabrieken
ken, weer anderen zijn intellectuelen.
Wat zij gemeen hebben is echter, dat
zij de leugenachtigheid van de Sovjet
propaganda over het leven in andere lan
den beseffen., Zij allen haten het'Sovjet
regiem en de terreur, van de communis
tische partij. Zij verlieten familie en vrienV
den en riskeerden om teruggezonden te
worden. Het was vooral de eeuwige vrees-
aanjaging, waar het Sovjetregiem op
steunt, die hen uit het land had gedreven.
Het meest verbazingwekkend was echter,
dat het vernietigde en uitgeplunderde
Duitsland hun een paradijs op aarde toe
scheen.
De Russische propaganda
Naarmate de Russen in hun eigen uit
zendingen en publicaties aggressiever wer
den, veranderde ook het karakter van de
BBC-' transmissies. Radio-Moskou vertelde
de groteske leugen, dat er honger heerste
in Engeland en dat de bevolking er op
vrije dagen op uit trok om egels en eek
hoorns te vangen. Slachtoffers van het
huizentekort werden thans zeeziek op hun
overvolle woonschepen op de Theems, was
een andere bewering. Bekende thema's van
de Russen zijn verder de kleinering der
17 Jaar lang heelt ondergetekende
honderden slechthorenden inxake
toestellen geadviseerd en gehol
pen. Ook U kunt advies krijgén.
I BONTEKOE
HEEMSTEDE I
BEëDJGD DESKUNDIGE
SPOORPLEIN 4 TEL. 27627 BUS 3
Prins Bernhard heeft met de prinsesjes Beatrix en Irene dezeweek in Londen een
voorstelling van het beroemde Bertram Mills Circus bijgewoond. Prinses Beatrix en
prinses Irene tijdens de voorstelling.
Bijzondere strafkamers
ingesteld
Ook bij de rechtbank
te Haarlem
Bij Koninklijk Besluit 'is met ingang van
l Januari 195Ó het Bijzonder Gerechtshof
te Amsterdam opgeheven en zijn bij de
arrondissements-rechtbankcn te Amster
dam, Alkmaar, Haarlem cn Utrecht bijzon
dere strafkamers ingesteld, welke uitslui
tend zijn belast met de berechting van mis
drijven waarop het besluit buitengewoon
strafrecht van toepassing is.
Deze bijzondere strafkamers zijn als
volgt samengesteld:
Te Amsterdam: voorzitter: mr. B.
de Gaay Fortman, vice-president; leden:
mr. C. H. Plug en mr. N. Bolkestein, beiden
rechter.
Te Alkmaar: voorzitter: mr. A. D.
van Regteren Altena, president; leden: mr.
F. C. Cremer en mr. J. Schaafsma, beiden
rechter-plaatsvervanger.
Te Haarlem: voorzitter: mr. F. van
der Goot, vechter-plaatsvervanger; leden:
mr. F. C. Cremer en mr. J. Schaafsma, bei
den rechter-plaatsvervanger.
Te Utrecht: voorzitter: prof. mr. L.
W. G. Scholten, rechter-plaatsvervanger:
leden: mr. D. Visser, vice-president, jhr.
mr. D. Rutgers van Rozenburg, rechter.
Bij de Provinciale Staten van Zuid
holland was een schrijven binnengekomen
van de heer J. Snel, Statenlid uit Gouda,
waarin deze verklaart, dat hij, aangezien hij
geen, lid meer van de C. P. N. is, als lid der
Staten bedankt.
oorlogsprestaties van Engeland en Ame
rika, de beschuldiging, dat zij een aanval
op de Sovjet-Unie voorbereiden, en na
tuurlijk de sinistere bedoeling van het
Marshall-plan.
De BBC, welke er vroeger van afzag om
met de Russen te argumenteren, omdat
objectief nieüws en commentaar het beste
argument waren, heeft thans, nu de maat
overloopt, de handschoen opgenomen.
Bij het weerleggen van door de Russen
gefabriceerde onwaarheden bepaalt de
BBC zich tot de grofste leugens bij voor
keur die, welke de Sovjetluisteraars zelf
kunnen controleren. Een voorbeeld hier
van is de bewering, dat het Sovjetleger
het Westen van de ondergang heeft gered,
toen de Duitsers hun Ardennen-offensief
ontketenden. Citaten uit „Pravda" en uit
Stalins eigen boek over de oorlog zijn vol
doende om te pogen al deze legenden om
zeep te brengen.
In de satellietstaten
In de „satellietstaten" heeft de BBC het
iets gemakkelijker, omdat de uitzendingen
daar niet gestoord wordfn en deze landen
niet zo hermetisch van de buitenwereld
zijn afgesloten. Luisteren naar de BBC is
in al deze landen niet verboden, doch wel
het „verspreiden van onware berichten".
Hoewel er ook zo goed als geen brieven
meer Uit Oost- en Midden-Europa door
komen, weet de BBC. dat haar gehoor er
groot is. Voor Tsjechen, Polen, Hongaren,
Roemenen en Bulgaren betekent het laatste
nieuws uit Londen een innerlijk houvast.
Zoals in de oorlog, is de BBC ook thans
weer voor millioenen het vertrouwde ba
ken. waarop allen, voor wie de geestelijke
vrijheid alles betekent, zich kunnen oriën
teren.
De BBC verleent zo onschatbare dien
sten aan de democratie.
MijnStardïSes: de cachet,
flip pijn verdrijft eo kou afzet. 40 en 75 ct.
M.T.S.-ers in militaire dienst
Om te voorzien in een tekort
aan technisch personeel bij de
Genie
Van bevoegde zijde deelt men mede, dat
het door een groot tekort aan burger tech
nisch personeel bij de dienst der genie,
dringend nodig was hiervoor militair tech
nisch personeel onder de wapenen te roe
pen. In verband hiermede werden medio
Augustus 1949 60 M.T.S.-ers van de lich
ting 1944 opgeroepen.
Over de mogelijkheden van M.T.S.-ers
in militaire dienst deelde men het volgen
de mede: Wat hun salaris betreft: geduren
de de eerste 3 maanden dat zij bij de dienst
der genie werkzaam zullen zijn, ontvan
gen zij 1,per dag. Na deze 3 maanden
echter zullen zij indien zij door hun
werk daarvoor geschikt worden beoordeeld
worden bevorderd tot sergeant met het
daaraan verbonden salaris.
Na 3 maanden als sergeant werkzaam te
zijn geweest, zullen zij worden voorgedra
gen aan de minister van Oorlog voor be
vordering tot sergeant-majoor, om daarna
na 1 jaar practijk bij de dienst der genie,
te worden voorgedragen tot dpi. opzichter
van fortificatiën der 3e klasse, met het
daaraan verbonden salaris.
Ingenieurs, die eveneens werden opge
roepen en tot luitenant werden bevorderd,
waren afkomstig van de Technische Hoge
school.
Effecten- en
Geldmarkt
Men weet dat er tot dusver op de Am
sterdamse Beurs, wat Amerikaanse waar
den betreft, een éénrichtingsverkeer be
stond, men kan wel verkopen, maar niet
kopen. Plet Nederlandse dollartekort
dwong de regering om het bezit van Ame
rikaanse aandelen mede te gebruiken tot
dekking van dat tekoi-t. Er is zelfs een tijd
geweest, dat gedwongen liquidatie van het
bezit aan Amerikaanse fondsen dreigde.
Het is echter bij vrijwillige liquidatie ge
bleven, waarbij de faciliteit bestond, dat
de opbrengst a pari mocht worden belegd
in de 3 pet. dollarobligaties Nederland
1947, die toen (vóór de devaluatie) boven
pari noteerden. Af en toe zijn er voor be
langrijke bedragen Amerikaanse shares
verkocht. Dr. Holtrop van de Nederlandse
Bank heeft onlangs medegedeeld dat in de
periode 1 Jan. 194730 Juni 1949 voor
1?00 millioen aan buitenlandse fondsen
was geliquideerd en daarvan zal het groot
ste deel wel Amerikanen zijn geweest. Er
was tegen deze liquidatie groot verzet,
omdat het neerkwam op het slachten van
de kip, die gouden eieren legde. Want
Amerikaanse shares waren en worden
steeds meer een productief bezit. Terwijl
bijvoorbeeld in 1946 het gemiddelde ren
dement op alle Amerikaanse Aandelen 4,8
pet. bedroeg, was dit in 1947 en 1948 resp.
6,3 en 7.8 pet. terwijl het voor 1949 op 8
pet. wordt geraamd.
Men moet aannemen dat de regering met
haar zijdelingse drang tot verkoop van
Amerikanen in een noodpositie verkeerde.
Het is echter nimmer de bedoeling geweest
tot algehele liquidatie over te gaan. Minis
terLief tinck heeft bij één bepaalde ge
degenheid verklapt dat tieünog' in Neger-
land aanwezige bezit aan Amerikaanse
waarden door de Amerikaanse geldgevers
beschouwd werd als onderpand voor ver
strekte credieten en dat het dus, om die
functie te kunnen blijven vervullen, niet
mocht worden opgesoupeerd. Blijkbaar is
thans het moment gekomen, waarop het
nog aanwezige restant dollarwaarden niet
verder mag worden verminderd, maar
moet worden geconserveerd. Mogelijk dat
de jongste aansporing van minister Lief-
tinck tot de grootst mogelijke departemen
tale zuinigheid ook daarmede verband
houdt.
Hoe het zij, het staat nu vast, dat na 1
•Jan. 1950 Amerikaanse fondsen niet alleen
kunnen worden verkocht, maar ook ge
kocht, met andere woorden dat tussen Ne
derlandse ingezetenen ook op de Amster
damse Beurs in Amerikanen weer een vrije
handel zal kunnen worden gedreven,
waarbij dus ook iemand, die ze thans niet
bezit, ze zal kunnen kopen. Wel zullen die
aankopen beperkt blijven tot die fondsen,
welke door Nederlandse ingezetenen wor
den verkocht, want het gezamelijke Ne-
PANDA EN DE MEESTER-GIDS
N
J
65. Nu zat intussen daar William T. Bob-
berbroek aan de andere kant van de muur,
en toen er maar niemand terug kwam en
hij niets hoorde, ging hij zelf ook eens
door het gat kijken. „Hi Prins!" riep
hij. „Ben je daar? Is het erg? Is het erg?
En waar is Panda?" Aha geëerde Wes
terse gast!" kreet Joris, die inmiddels
weer helemaal bij was. „Komt, ziet en
overtuigt u! Geen moeite ivas mij te veel!
Ten koste van mijn costuum, liet ik mij
door mijn hof-grapjas persoonlijk door
de muur drukken, waar in vroeger tijden
honderd slaven dertig jaar aan gearbeid
hebben! Niets is ons te veel voor onze
gasten! Dat alles getroost ik mij, om u
nader te brengen tot de Kroon van Isis!
Thans rest ons nog slechts het graafwerk,
dat is alles dan is de Kroon u!" „Tjonge,
tjonge!" zei Bobberbroek dankbaar. „Dat
noem ik. nog eens werken! Maar ivaar is
Panda?" Nu was het heel toevallig, dat
Panda juist het luik weer openduwde,
waar Joris hem onder had gestopt. Hij
wilde er uit krabbelen, maar Joris, die dat
iti de gaten hadstapte op het luik vóór
dat Bobberbroek iets zag. „Hulp! Hulp!",
riep Panda, en hij verdween weer. „Hoort
ge hem niet?" vroeg Joris, die lachend op
het luik ging staan. Hulp roept hij! Zo is
hij van mij henen gesneld om hulp te
gaan halen voor ons graafwerk! Panda-ke,
zo sprak ik, we moeten hulp hebben bij
het graven! En onmiddellijk snelde hij
heen onder de kreet hulp! Ja, ja e£b
flink ventje!" „En óf!" stemde Bobber
broek geestdriftig in. „Wat voor hulp heb
je nodig?" „We zullen eens kijken," be
loofde Joris ernstig
Ëtt
derlandse bezit mag niet stijgen, dat zou
immers dollars kosten en die weelde kun
nen wij ons niet permitteren.
Dat de regering vóór de devaluatie wat
huiverig was om de handel in Amerikanen
vrij te geven, is wel verklaarbaar. Want
evenals toen voor de dollarlening Neder
land en Philips grote vraag bestond, zou
er ook een grote drang naar Amerikaanse
shares zijn geweest om zich tegen cleva-
luatïeverliezen te dekken en de minder
waardigheid van de gulden tegenover de
dollar zou in haar volle omvang zijn ge
demonstreerd.
Dat wilde minister Lieftinck terecht
niet.
Nu staat op dat punt de zaak wel wat
anders. De gulden is gedevalueerd en wel
wordt deze ook nu op de vrije markt be
neden de officiële koers genoteerd, het
disagio is veel minder groot dan vóór de
devaluatie en sinds de laatste weken ziet
'men de koersen van de Nederlandse aan
delen te New York voortdurend stijgen.
Er mogen voor dit verschijnsel ook tech
nische redenen zijn, het wijst toch op een
toenemend vertrouwen in de Nederlandse
economie, waartoe de gestegen export naar
de Ver. Staten over September en Octo
ber en de optimistische verwachtingen
van de heer Smit, de directeur van de
Exportbevordering, ook zullen hebben bij
gedragen. Genoemde heer meent dat de
Nederlandse export naar de V.S. bij rede
lijke inspanning met 100 millioen dollar
per jaar zal kunnen stijgen, Natuurlijk zijn
we er dan nog niet, want de handelsbalans
over 1948 wees een tekort aan van ca. 300
millioep dollar', een. tekort dat dóór de
devaluatie uiteraard groter geworden is,
mater we zijn dan toch op de goede weg.
En mits we ons uiterste best doén, heeft
Paul Hoffman ook na het einde van de
Marshallhulp, de mogelijkheid van nieuwe
steun in uitzicht gesteld.
Dit neemt niet weg dat de Amerikaanse
fondsen, zodra de handel wordt vrijge
geven, op de Amsterdamse beurs een agio
zullen doen zoals dat ook te Londen het
geval is.
Daar is nog een andere reden, waarom
men hier geneigd zal zijn zich bij Amerte
kaanse waarden te intereseren. Wij noem
den in de aanvang reeds het hoge rende
ment dat van die fondsen verkregen wordt
en dat in vele gevallen belangrijk hoger is
dan dat van Nederlandse aandelen.
Bovendien valt de heropening van de
vrije handel in Amerikanen samen met
gunstige prognoses voor de Amerikaanse
conjunctuur in 1950. De nationale produc
tie beweegt zich thans op een peil, dat
weinig lager is dan het recordcijfer van
1948, de productie der staalfabrieken
(steeds een graadmeter voor de industriële
bedrijvigheid) bedraagt 88 procent van
hun capaciteit, de gedurende de eerste 10
maanden des jaars uitgekeerde dividenden
beliepen de formidabele som van 4,8 mil
liard dollar, dat is 238 millioen meer dan
in die periode van 1948 en het particu
lier inkomen zal in 1949 ca. 220 millioen
dollar bedragen, ook een hoger cijfer dan
dat van het vorige jaar.
De Amerikaanse economie is moeilijk in
haar samenstellende delen en haar be
wegingsfactoren te doorzien, zoals wel ge
bleken is uit de falikante voorspellingen
voor 1949. En men zal dus ook met de
prognoses voor 1950 voorzichtig moeten
zijn. Maar het feit dat de nationale bespa
ringen thans zeven maal zo groot zijn als
in 1940 en deze worden gebruikt om door
doeltreffende investering in Europa en
Oost-Azië de koopkracht te stimuleren,
geeft ontegenzeggelijk steun aan de hoop
volle verwachtingen, welke voor het ko
mende jaar worden gekoesterd.
Post voor militairen op
troepenschip „Asturias"
Post bestemd voor naar Nederland terug
kerende militairen aan boord van het troe
penschip „Asturias", welke in een der tus
senhavens zal worden uitgereikt, moet
uiterlijk op 29 December in Nederland wor
den ter post bezorgd. Behalve de gebrui
kelijke gegevens dient het adres de ver
melding te bevatten: Aan boord van het
troepenschip „Asturias" op de thuisreis
naar Nederland. De naam van de vermoe
delijke tussenhaven mag dus niet worden
vermeld.
Een verkeersongeluk
met dodelijke afloop
De 30-jarige B. van M. uit Sassenheim
had, aldus de uitspraak van de Haagse
rechtbank, in Maart 1949 in Noordwijker-
hout een dodelijk ongeluk veroorzaakt
door met zijn auto geen voorrang te ver
lenen aan een van rechts komende motor
rijder. Van M. was derhalve tot 3 maan
den gevangenisstraf veroordeeld. Bij de
behandeling voor het Haagse Gerechtshof
requireerde de procureur-generaal verwer
ping van het beroep. De uitspaak van het
gerechtshof luidde drie maanden hechte
nis.
Vroeger waren de dagen voor Kerstmis
de lichtste en glanzendste van het hele
jaar in Parijs en dat wilde wat zeggen in
die prachtigste en vrolijkste stad van de
wereld. Ik ben er zo juist van weerge
keerd; Parijs is de'vrolijkste stad van de
wereld niet meer, al is het de schoonste
van alle gebleven. Het kan er nu, in de
avond, in de regen, zeer donker en zeer
stil zijn, wanneer de grootste pleinen
Venaöme en Concorde meren van stilte
zijn en van grote eenzaamheid. Er glijden
wat taxi's over het glimmende asfalt. Een
voetganger, hoog in zijn jaskraag, loopt
haastig door de leegte. Ergens glanst een
licht winkelraam in dc grijsheid. Om mid
dernacht gaan de grote koffiehuizen langs
de boulevards sluiten. In de bistro's staan
nog wat mannen aan de toonbank. Ge ziet
en ge voelt dat de lichtstad worstelt met
haar verleden en dat die worsteling tra
gisch tevergeefs is. De Seine is breed en
stil. Ge kunt er in de late avond lopen in
de eenzaamheid. Zwart staan de torens
van Notre Dame tegen de diepgrijze
Decemberhemel. Een indrukwekkend tafe
reel. Doch alle lichtheid van het leven is
weg. Parijs is de prachtigste stad van alle
sleden. Doch ge gaat er niet meer zo op
lichte voeten als voorheen. Wanneer ge
ooit kunt ervaren hoe Europa vergaat van
zorgen dan is hel hier. Juist hier. Omdat
ge vroeger naar Parijs zijt gegaan om de
zorgeloosheid te vinden.
De reis is niet lang. Het is maar een
stapje van negen uur. Maar ge komt dan
van zo'n klare Nederlandse stad wel
altijd in een vreemde wereld die u, in de
avond, opneemt in haar grootsheid. Er is
een andere geur cn alles is veel breder,
veel hoger, veel grijzer dan bij ons. In de
buurt van haar spoorwegstations is iedere
stad het somberst en het vreemdst voor
de reiziger.
Na tien minuten staat ge dan op de Place
de l'Opéra, die toch altijd het middelpunt
van Parijs is en van de wereld ook. Ik
blijf er altijd wat staan om het in mijn
hart op te nemen.
In de morgen is alles lichter. Een wate
rige, schrale zon hangt tussen de regen
wolken en zet de Tuilerieën in een vreemd,
ijl licht. Dat is de onvergankelijke, eeu
wige pracht van Parijs. Immense paleizen,
brede grasvelden, eindeloze paden naar
de verte, die wordt beëindigd door de
Triomfboog. Een honderd stille standbeel
den. Het geraas van de enorme stad ver
vaagt op de stilte dezer immense tuinen.
Ge staat daar maar en Parijs, zo zwaar
en zo zorgelijk als het geworden is, geeft
het diepe geluk aan üw hart, dat deze stad
altijd schenkt uit zijn onuitputtelijke be
koorlijkheid.
Ik heb met een man op een vochtige
bank zitten praten, die eerste morgen van
het weerzien van Parijs. Hij heeft mij ge
zegd dat het leven oneindig moeilijk gewor
den is. Te duur voor de kleinste vreugden.
Te moeizaam voor de kleine zorgeloosheden
van het leven. „Maar Parijs blijft Parijs,
m'sieur, de koningin der wereld. Een ééns
zal het weer zo licht en zo zonnig zijn als
het vroeger is geweest. Toen was het er
in de druiligste Decemberregcn tóch zon
nig, m'sieur. Zo heb ik het altijd gekend.
En zo zal ik het weer zien óók".
Ik heb er, in een korte week, veel ge
zien van het schoonste, dat op de hele
wereld is.
Een morgen langs de eeuwige dingen
van het Louvre.
Een uur bij de tedere grootsheid van
Rodin.'
Een middag in het sierlijke park van
Chaumont.
Door de regen in de tuinen van het
Luxembourg.
In de eindeloze pracht van Fontaine-
bleau: honderd zalen vervuld van een
schoon en slapend verleden.
Er was een klein cabaret om ademloos
te luisteren bij uw glas kersen op brande
wijn naar de fijne liedjes van vijftig jaar
terug.
Dat grijze, oudste kerkje van Parijs,
Saint Germain des Prés, met de kunste
naarscafés aan de overzij.
De studenten in de boekwinkels van de
Boul' Miche.
Zo hebt ge, als iedere maal, Parijs ont
dekt in zijn eeuwige bekoring en zijn on
eindige grootsheid.
Nu, in de regen en onder de grijze he
mel, die passen bij zijn vermoeidheid. Geen
blijde lichistad, maai- van een innerlijke
glans, die u zo gelukkig maakt als nergens
ter wereld.
ELIAS.
Kerst-knop. President Truman heeft van-
.daag in zijn huis te Independence een
radio-kerstboodschap uitgesproken. Hij
deed een dringend 'beroep op de Ame
rikanen om in deze dagen van over
vloed de duizenden wanhopige vluch
telingen in de wereld, -voor wie geen
plaats is in de herberg te gedenken. Na
dat de president gesproken had drukte
hij op de knop, die de verlichting van
de nationale kerstboom op het terrein
van het "Witte Huis in werking stelde.
Koffertje. In Amerika is een radar-appa
raat geconstrueerd dat in een gewone
reiskoffer past. Spionnen kunnen het
in oorlogstijd bij een bepaald doel op
stellen. Het leidt dan op zijn eigen
houtje nauwkeurig radio-grafisch be
stuurde projectielen naar dat doel.
Moed. Een 45-jarige arbeider uit Oran,
Aisse Itsjoe, die aan het werk was op
de spoorbaan bij Melun ten Zuid-Oosten
van Parijs, ontdekte gisteren dat er
een express-trein naderde, terwijl er
nog een grote dommekracht op de rails -
lag. Met een wilde sprong wist hij de
zware staaf te pakken te krijgen en
opzij te duwen, maar hij kon zelf niet
meer uit de weg komen. Hij was op
slag dood.
Kerstmis. De soldaten van het garnizoen
in Shoeburyness (Engeland) zullen
morgenochtend gewekt worden met een
zacht tikje op hun schouder en daarna
zal hen een kop thee worden gepresen
teerd. Officieren en oudere onderoffi
cieren zullen de traditie getrouw na
melijk hun jongens op die dag bedienen.
Vrij man. De 50-jarige Louis Boy, die
achttien jaar geleden wegens moord tot
de electrische stoel werd veroordeeld,
maar de doodstraf in levenslang ver
anderd kreeg, heeft thans bij de tradi
tionele Kerst-amnestie kwijtschelding
van zijn straf gekregen van de gouver
neur van New York. Hij had zich on
langs ter beschikking gesteld voor een
directe bloed-transfusie voor een acht
jarig meisje dat aan een bloedziekte
leed.
