Bemoedigend einde en
hoopvol begin
Predikbeurten
Radio iVioors
De „Histadrut" vindt nergens
op de wereld haars gelijke
SLEUTEL WEG?
Balans Opruiming
Nieuw Holland"
Zaterda" .11 December 1949
Effecten- en
Geldmarkt
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemse Courant
12
De somberste waarnemer zal toegeven
dat het scheidende jaar het goed meent
met de beurs en haar zonder twijfel met
betere verwachtingen achterlaat dan zijn
voorganger deed. Ook ditmaal is er bij de
jaarwisseling nog veel dat niet bevredigt en
zorgen wekt voor de toekomst, wanneer
men een vergelijking trekt tussen het begin
van 1949 en zijn einde, zal men echter
moeten constateren dat het einde het van
het begin heeft gewonnen.
Alleen reeds de tegen het einde des jaars
aangekondigde hervatting van de handel in
Amerikaanse fondsen, waaraan we de vo
rige week een beschouwing wijdden, mag
als een belangrijke creaitpost op de reke
ning van 1949 worden beschouwd, omdat
zij een nieuwe schrede voorwaarts betekent
op de sinds de bevrijding met voetangels en
klemmen bezaaide weg naar de normalise
ring van de effectenhandel, waaraan Am
sterdam mede zijn historische grootheid als
financieel centrum dankt. Er blijven ten
aanzien van de beurshandel nog tal van
onvervulde verlangens. Opheffing van de
divïdendstop en van de speculatiewinstbe
lasting staan blijkbaar nog niet op minister
Lieftinck's program; vermoedelijk is er
meer kans op het weer toestaan van effec
tenbelening, waarmede een grote onbillijk
heid zou worden opgeheven.
Ook wat Indonesië betreft, sluit 1949 met
meer hoopvolle verwachtingen. Hoe men
ook over het tempo en het tijdstip der Sou-
vereiniteitsoveröracht moge denken, zij kan
in de verhouding tussen Nederland en In
donesië een keerpunt betekenen, dat voor
de economische samenwerking nieuwe
mogelijkheden opent.
Zo heeft de beurs haar de laatste weken
bezien en zo beziet zij haar nog.
Het is psychologisch alleszins verklaar
baar dat de republikeinse leiders, nu zij op
de meeste punten het pleit hebben gewon
nen, een mildere houding aannemen dan
vóórdien en alles willen doen om door het
scheppen van orde en rust aan vriend en
vijand te bewijzen dat zij tot regeren in
staat zijn. De toekomst en het belang van
de nieuwe staat zijn hiermede uiteraard
gemoeid. Niet in de laatste plaats omdat
Indonesië voor haar verdere rehabilitatie
dringend Amerikaanse dollars nodig heeft. I voorschot* is op de* voor 1950 noodzakelijke
Op dit punt wordt de gang van zaken in
1950 met spanning afgewacht. Aan de ene
kant kan men thans in Amerika een toe
nemende belangstelling voor Zuid-Amerika
en Azië constateren, gepaard gaande met
afnemende sympathieën voor de Marshall
hulp aan Europa, welke men in sommige
kringen door een systeem van regerings
leningen aan productieve industrieën wil
vervangen. Het heet dat men over de eco
nomische vorderingen in Europa niet te
vreden is. Meer waarschijnlijk is dat de
sterk verminderde invloed van het commu
nisme in ons werelddeel de prikkel tot
financiële hulpverlening heeft gedoofd.
Want dat ook de Marshallhulp op de be
strijding van het communisme gericht was,
staat buiten kijf. West-Europa, zo redeneert
men, is financieel en economisch weer op
de been geholpen en daardoor voor com
munistische infectie minder vatbaar ge
worden. Het zal zich nu verder zelf moeten
helpen, althans in veel sterkere mate. dan
tot dusver het geval was. En wijl in Oost-
Azië, vooral na de communistische over
heersing in China, een geheel andere con
stellatie bestaat, is het begrijpelijk dat men
in Amerika voor het befaamde „vierde
punt" van Truman's program, de hulp aan
onontwikkelde gebieden, meer belangstel
ling begint te tonen en dat daardoor West-
Europa meer op de achtergrond raakt.
Reeds wordt bericht dat de Export-Import
Bank een lening van 100 millioen aan de
R. I. S. zal verstrekken.
Dat is de ene kant. De andere is dat de
Amerikaanse kapitalisten voor investering
in Indonesië en andere voor hen ver afge
legen en onbekende landen nog niet bijster
enthousiast zijn en de Amerikaanse regering
slechts bereid is tot het garanderen van
zulke leningen wanneer aan strenge voor
waarden wordt voldaan. Wat hiervan zij,
er is voor de regering van de R.I.S. alles
aan gelegen de Amerikanen naar de ogen
te zien, hetgeen ook aan Nederland en zijn
economische belangen in dat land ten goede
kan komen.
Maar tevens ligt hierin een ernstige
waarschuwing voor regering en bedrijfs
leven van Nederland om de economische
progressie te versnellen. Dat er in het
afgelopen jaar belangrijke vorderingen zijn
gemaakt, zou met een lange reeks van
cijfers kunnen worden aangetoond. Op drie
markante feiten willen we slechts wijzen.
De Nederlandse productie bereikte in Oc
tober met een indexcijfer van 132 (1948:
115) een recordhoogte en mede als gevolg
daarvan kon de export in 1949 dermate
worden vergroot, dat het invoersaldo, in
1948 nog 2255 millioen. dit jaar minder
dan 1500 millioen zal bedragen. Hier is
dus een zeer aanzienlijke vooruitgang, die
nog meer gaat spreken wanneer men ziet
dat November een imp.ortsaldo van slechts
53 millioen opleverde tegen 136 millioen
in die maand van 1948 en een maandge-
middelde van 188 millioen in dat jaar.
Wij weten wel dat het Nederlandse dol
lartekort, wegens de onomwisselbaarheid
der zwakke valuta, ook met 'n sluitende be
talingsbalans nog niet is opgeheven, maar
dat het tekort op die betalingsbalans, voor
1948 nog 951 millioen bedragende, in het
thans geëindigde jaar niet meer dan plm.
600 millioen groot zal zijn. is voor de ver
wachtingen van 1950 niettemin een hoop
volle indicatie.
Intussen is er nog allerminst reden om
op onze lauweren te rusten. Ministetr van
den Brink heeft er onlangs op gewezen, dat,
om het welvaartspeil van 1938 te bereiken,
de Nederlandse productie met 1 milliard,
8 procent moet stijgen, ofwel, wijl die
grotere productie slechts tegen hogere prij
zen mogelijk is, met 16 procent.
Een nieuw element van onzekerheid is
hierbij ontstaan door de devaluatie van
September j.l., waarvan de gevolgen nu
langzamerhand zichtbaar worden in een
stijging van de kosten van levensonderhoud
en de als gevolg daarvan toegestane loons
verhoging van 5 pet., welke in feite een
productiestijging.
Met de jaarwisseling zijn daarom ook in
economisch opzicht de vraagtekens niet
verdwenen.
Slechts met de uiterste krachtsinspan
ning, een versterkt solidariteitsbesef bij
werkgevers en werknemers en een verdere
versobering der staatshuishouding zal een
nieuwe mijlpaal op de weg naar financieel
en economisch hei-stel kunnen worden be
reikt.
Dat de beurs èn wat Nederland èn wat
Indonesië betreft, ten deze niet zonder hoop
is. moge een goed voorteken zijn.
M. BOOIMAN
Cuisinier
2e emmastraat 36 tel. 14627
p.f.
(Adv.)
Voorschriften voor
leesbibliotheken
Vele Kamerleden vragen
positieve in plaats van
negatieve maatregelen
In het Voorlopig Verslag der Tweede
Kamer over het wetsontwerp inzake voor
schriften voor leesbibliotheken verklaren
vele leden, dat het feit alleen, dat een
groot aantal hoogleraren in het staatsrecht
het voorstel strijdig acht met de Grond
wet. aanleiding moet zijn tot een afwij-
zendeh ouding, omdat de wetgever alles
heeft te vermijden, wat een redelijke
twijfel aan het grondwettelijk karakter
der wetgeving kan oproepen. Het is vol
gens deze leden een ernstige fout in de
ZONDAG 1 JANUARI 1950.
HAARLEM. Ned. Herv. Kerk. Grote Kerk
10: Ds. W. J van Elden. Nieuwe Kerk. 10:
Ds. E. Dijkhuis. Noorderkerk 10.30: Dr. A. J.
Raskei. Óosterkerk 10: Ds. E. Pot. Bakenes-
serkerk 9.30: Dhr G. Germans. Kinderkerk.
Kapel Sarepta 9.3Ö: Ds. A. J. van Rhijn, Kin
derkerk. 10.45: Ds. Cr. J. Waardenburg.
Rusthuis, Jansstraat. 10.30: Dhr. Beeks.
Jeugdkapel. Noord 10.30: Dhr. L. van Epen
Centr. 10: Dhr. J. Jongkind. West 10: Dhr. J.
Vermeer, Oost 10: Dhr A. v. d. Hoef. Church
of England Sunday. Jan. 1st. 3 p. m. at the
Oud-Katholieke Kerk. Kinderhuissingel:
Evening Service, Rev. R. O. Tasker. Egllse
Wallonne. Begijnhof 30. Dimanche 1 Janvier
a 10 h. 15: Service, présidé par le pasteur
H. Bouvier. Stads Evangelisatie. Lange He
renstraat 6. 7.30: J. F. Snoeks. Woensdag 8:
P. Wester. Zuiderkapel. Zuiderstraat 15. 10:
Dhr. P. D. Bardelmeyer. Noordwijk a. Zee.
5: Geen dienst. 8: Jeugdsamenkomst geleid
door studenten van de Bijbelschool te Bea-
tenberg, Zwitserland. Opwekkingssamen
komsten. Zuiderstraat 15 Donderdag 8: Dhr.
J. A Bruyn, Wassenaar. Maranatha-predi-
king. Ned. Herv. Evang., Parkl. 34. Woens
dag 7.30: Ds. W. J. Tukker, van Delft. Vrije
Evangelische Gemeente, Bakenessergracht 65
10,30: Evangelist Jac. de Graaf, van A'dam
Broedergemeente, Parklaan 34. Zaterdag
avond geen zangdienst. Zondag 10.45: Ds.
Schutz. Ver. Doopsgez. gemeente 10.30: Ds.
Hoekema Remonstr. Geref. Gemeente. 10.30:
Dr. J. W. Herfst. Geref. Kerk. Kloppersingel
kerk. 10.30: Ds. J. A van Arkel. 5: Ds. L.
Hoorweg Jr. Wilhelminakerk 10.30: Ds. P.
van Dijk. v. Zaandam. 5: Ds. A. M. Boeyinga
Zuid-Öosterkerk. 10.30: Ds. A. M. Boeyinga
5: Ds. J. A. van Arkel.Geref. Kerk, Begijn
hofkapel. 10,30: Ds M. Vrieze, van Heem
stede. 5: Ds. A. Bos. Oud-Gereformeerde Ge
meente. Ged. Oude Gracht 47. Maandag 7.30:
Ds. E. van Dijk, van den Haag. Geref. Ge
meente onder het Kruis. Ged Oude Gracht
47. Dinsdag 7.30: Ds. J. A. Smink,Chr. Geref.
Kerk. Raaks. 10 en 5: Ds. M. Holtrop. Bap-
tiste Gemeente, Parklaan 34 9.30 en 5: Ds.
J. W. Weenink. 8: Jeugdsamenkomst (geb.
Salem). Ned. Chr. Gemeenschapsbond, Lin-
naeuslaan 14. Maandag 3.30: Samenkomst.
Vergadering van Gelovigen. Jansstraat 85.
10: Samenkomst (Broodbreken). Bijbelle
zing. Jansstraat 85 Vrijdag 8: K. Rozendal.
Pinkstergemeente, Nieuwe Kruisstraat 14.
1030: en 7.30: Samenkomst Gemeente des
Heeren, Lange Molenstraat 22. 10 en 5: Sa
menkomst. Gemeente Gods. Jansstraat 85.
zaal 5. 10: Samenkomst. Gemeente van
Christus. Ged. Oude Gracht 47 (achterzaal)
Pinkster Evangelisatie, Ged. Oude Gracht
47. 10 en 6: Volle Evangelieprediking.
Kruisleger, Jansstraat 85. 10: Heiligingsdienst
8: Verlossingssamenkomst. Dinsdag 8: Open
bare samenkomst. Kerk van Jezus Christus
van de Heiligen der Laatste Dagen, Corne-
lissteeg 9. 10,30: Zondagsschool. 5: Kerk
dienst. Christian Science, Jansstraat 74. 10:
Ned. Taal. 11.15: Engelse Taal. Hersteld
voorbereiding, dat een zo brede twijfel 10.15: Avondmaal en preek. 19:^Samenkomst
aan de grondwettelijkheid van het wets-
ontwerp heeft kunnen rijzen. Voor het
weren van pornografie heeft het weinig
nut om strengere maatregelen te formu
leren, wanneer men niet begint met de
bestaande toe te passen. Een werkelijke
naleving van de artikelen 240 en volgende
van het Wetboek van Strafrecht had de
verspreiding van veel kwaad kunnen
voorkomen.
Een ernstig bezwaar van deze leden is
-iok, dat het wetsontwerp onvoldoende
mderscheid maakt tussen jeugdlectuur en
lectuur voor volwassenen.
Een bijzondere complicatie van het
vraagstuk ontstaat, zo zeggen zij. doordat
de verslaafdheid aan een bepaald soort
lectuur de moraliteit en de cultuur onder
mijnt. terwijl deze lectuurproducten af
zonderlijk geen bijzondere maatregelen
wettigen. Wanneer voor grotere groepen
van de bevolking alle culturele verlangens
blijkbaar worden vervuld op het niveau
van de beeldroman, de „hit-parade" en de
Bonte Dinsdagavondtrein, dan dreigt er
een culturele vervlakking, die tot nihilis
me kan leiden. Maar tevens wijst dit ver
schijnsel er op, dat de werkelijke oplos
sing ven het vraagstuk in een andere
richting moet worden gezocht.
Daarom wilden deze leden er tenslotte
met grote nadruk op wijzen, dat bepaalde
ordeningsmaatregelen weliswaar nood
zakelijk zijn, dal aan bepaalde verbods
bepalingen niet valt te ontkomen, maar
dat het vraagstuk toch pas dan werkelijk
wordt aangepakt, wanneer aan positieve
maatregelen grotere aandacht wordt be
steed dan aan de negatieve.
Van ouds bekend. Tel. 14609
Officieel Philips-reparatcur
Kruisstraat 38 Haarlem
(Adv.)
Apost. Zendingskerk, Wilhelminastraat 21.
10 en 5: Godsdienstoefening. Hersteld Apost.
Zendingsgemeente, Jacobijnestraat 15. 10 en
5: Godsdienstoefening. Soefi-Beweging. Nas-
sauplein 8. Geen dienst. Evang. Luth. Ge
meente, Witte Herenstraat. 10.30: Ds. C. H.
Brandt Bevestiging van Kerkeraadsleden.
Leger des Heils, Schagchelstraat 26. 10:
Heiligingsdienst. 8: Motto-avond.
HAARLEM-NOORD. Ned. Herv. Kerk.
Julianakerk. 10.30: Ds, G. Koeh. Immanuël-
kerk Dr. H, v. d. Loos. Geref. Kerk. Noord-
Schoterkerk. 9 en 10.30: Ds. L. Hoorweg Jr.
5: Ds. P. van Dijk, van Zaandam. Christ.
Geref. Kerk, Floresstraat. 10 en 5.30: Ds. J.
C. Maris.
HEEMSTEDE. Ned. Herv. Kerk. Kerk op
het Wilhelminaplein. 10: Ds Oskamp. Ka
pel N. Vredenhof 10.30: Ds. Her.kels. Aula
Chr. Lyceum 10.45: Ds. v. Nieuwenhuijzen.
Geref. Kerk. Chr. Lyceum 9: Dr. P. J. Richel
5: Ds. A. Dondorp Koediefslaan 10: Ds. A.
Dondorp. 5: Dr. W. G. Harrenstein, A'dam.
Camplaan. 10: Dr. W. G. Harrenstein. 5: Ds.
A. de Ruiter, van Zandvoort Geref. Kerk,
Herenweg 111. 9.30 en 4.30: Ds. M. Vrieze.
AERDENHOUT. Ned. Herv. Kapel. 10.30:
Ds. J. E Drost. Religieuze Kring geen dienst
BENNEBROEK. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
W. M. Maas. Geref. Kerk. 10: Ds. T. Spilker.
5: Dr. Th. Ruys. uit Lisse.
BLOEMENDAAL. Ned. Herv. Kerk. 10:
Dr J. H. Stelma. Geref. Kerk. 9. 10.30 en
3.30: Dr. J. L. Koole. Vrije Kath. Kerk. Po
pellaan 1. 10.30: Gez. H. Mis. Woensdag 8:
Vespers en Lof.
OVeRVEEN. Ned. Herv. Kerk. 10.30: Dr.
Chr. de Beus. 19.45: Zondagavondstilte voor
Protestant-Overveen, voorafgegaan door
Zangdienst. aanvangende 19.15 in de Kerk
aan de Ramplaan.
HOOFDDORP. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
Salverda. H. Doop. 7: Dezelfde.
NIEUW-VENNEP. Ned. Herv. Kerk. Dorp
9.30: Ds M. M. de Jong. Abbenes. 10: Ds. J.
Breeuwsma. Bevestiging ambtsdragers.
Bethel. 10: Dhr. M. Heymans. A'dam.
BADHOEVEDORP. Ned. Herv. Kerk. Im-
manuëlkerk, Reigerstraat. 10 en 7: Ds. C. J.
Meilink. Geloof- en Liefdekerk, Lijnden. 10:
Ds. G. W. IJzerman, Rehoboth, Nieuwe Meer-
dijk. 10: Dhr. B. Elzinga.
VIJFHUIZEN. Ned. Herv. Kerk. 10.30:
Dhr. A. C. Brörens.
SANTPOORT. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds, P.
A. Tichelaar. „De Toorts". 10: Ds. J. Heidinga
Haarlem. Ned. Herv. Kapel: Geen dienst.
SPAARNDAM. Ned. Herv. Kerk. Oost.
Oude Kerk. 10: Ds. J. Kroon. Bevestiging
kerkeraadsleden. West. Kon. Emmaschool,
Raafstraat. 10.30: Ds. G. H. v. d. Woord.
ZANDVOORT. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
E. Saraber. (Bevestiging ambtsdragers) Ned.
Prot. Bond, Brugstraat 15. 11: Korte Nieuw-
jaarsdienst door Ds. A. van Biemen. van
Bentveld. Geref. Kerk. Julianaweg. 10: Ds.
A. de Ruiter, 5: Ds P. J. Richel van Heem
stede. Ned. Chr. Gemeenschapsbond, geb.
Ons Huis. Dinsdag 8: J. W. van Zeijl.
LISSE. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds. Mr. G.
A. Alma. 5: Ds. C. Jongeboer. Geref. Kerk
10: Dr. Th. Ruys Jr. 4: Ds. A. K. Krabbe,
van Hillegom. Geref. Kerk. (Art. 31) 10.30 en
4.30: Ds. J. J. Verleur. Geref. Gemeente 10
en 4: Ds. K. de Gier. Oud-Geref. Gemeente.
9.30 en 3: Leesdienst Christ. Geref. Kerk.
10 en 4: Ds. H. W. Eerland.
Van talloze uit Nederland geroofde kunstschatten en gebruiksvoonoerpen, die door
bemiddeling der Stichting Nederlands Kunstbezit uit Duitsland zijn teruggekomen,
hebben zich nog geen eigenaren gemeld. Men is er thans toe overgegaan van deze
voorwerpen een expositie in te richten in het Rijksmuseum te Amsterdam. Degenen
die nog steeds hun eigendommen missen, krijgen hier wellicht'de gelegenheid hun
bezit te herkennen en hun aanspraak daarop te laten gelden. Het ligt in de bedoeling
de schilderijen, waarvan een groot aantal aanwezig is, evenals de tapijten
apart te exposeren.
Brandweer rukte twee keer uit
De Haarlemse brandweer is vannacht om
twee uur en vanmorgen om halfacht uitge
rukt. De eerste keer betrof het een binnen
brandje aan het Donkere Spaarne. Mei
emmers water is het vuurtje geblust.
Door een defect aan de olie-stookinrichting
is vanmorgen brand ontstaan in perceel Bar-
teljorisstraat 7. Met schuim en daarna met
een slang op de^waterleiding was het vuur
spoedig geblust. De oliestookinrichting liep
schade op. Doordat rook zich door het perceel
verspreidde zijn kousen en lingeries in de
winkel en magazijn vuil geworden.
Viije invoer in Zweden?
Volgens het gewoonlijk goed ingelichte
Zweedse blad „Finans Tidningen" heeft de
Zweedse regering het plan om met ingang
van 1 Juli de gehele invoer uit alle landen
van het plan-Marshall vrij te geven.
Geraamd wordt, dat Zweden zich het vol
gend jaar zal kunnen veroorloven om de
invoer uit deze landen met 1 milliard kro
nen te verhogen, aldus het blad.
WAAROM NOG LANGER
aankijken tegen die houten suitedeuren, als
wij ze vlug en billijk kunnen veranderen in
glas in lood-deuren?
ATELIER C. SCHMIT
GASTHUIS VEST 13 - TELEFOON 16914
(Adv.)
Israel en hef sociale vraagstuk
(door P. A. COLIJN)
Hoewel het ontwerp-grondwet nog niet
door het parlement in behandeling geno
men en de constitutie dus nog niet wette
lijk geregeld is, bestaat er niet de minste
twijfel of Israel zal ook in de toekomst zijn,
gelijk het reeds nu is, een op moderne leest
geschoeide staat met een sterk democrati
sche inslag.
Zonder nu overmatig veel waarde toe te
kennen aan onderzoekingen als van het
Gallup-instituut, zegt het toch wel iets als
op een vraag of men op elk levensterrein
de volkomen gelijkberechtigdheid van de
vrouw met de man wenselijk acht, 97 en
een half procent met „ja", en slechts twee
en een half procent met „neen" antwoordt.
Als gevraagd wordt hoe men staat tegen
over de dienstplicht van de vrouw, ook in
vredestijd, dan verklaart zich 52 en een
half procent vóór, waaronder het meren
deel vrouwen.
Hoe staat het nu echter in dit nieuwe
en toch ook weer zo oude land met de
sociale voorzieningen van de bevolking,
welke door de immigrantenstroom voort
durend van samenstelling verandert?
Gelukkig heeft het bedrijfsleven zelf tal
van noodzakelijke voorzieningen tot stand
gebracht, waarbij wij onmiddellijk stuiten
op een instelling, welke in de gehele wereld
haars gelijke niet kent. Die organisatie is
de „Histadrut", of in het Engels: „The
General Federation of Jewish Labour in
Israel".
Al moge het niet gemakkelijk vallen een
juiste omschrijving van deze organisatie te
geven, met des te meer zekerheid kan ge
zegd dat ge haar overheersende invloed
zult bespeuren, telkens wanneer ge u er
toe zet enig vraagstuk van sociaal-econo
mische aard te benaderen.
Het eenvoudigst is te zeggen: ze is niet
ontworpen, ze is gegroeid. Aanvankelijk
begonnen als arbeidersorganisatie, is zij in
de loop der jaren geworden tot een instel
ling, welke in ingewikkeldheid niet onder
doet voor die der grote wereldconcerns.
Tachtig procent van alle loontrekkende»
zijn bij haar aangesloten en moeten dat wel
zijn omdat de voordelen der sociale voor
zieningen slechts via het lidmaatschap be-
Jij de N.V. Koninklijke-Begeer te Voorschoten werd deze penning vervaardigd als
hulde aar. onze soldaten in Indonesië. De modelleur is Geurt Brinkgeve. De voorzijde
toont hm .".ret van generaal Spoor, de keerzijde een Nederlands soldaat op wacht,
met op :l - i'yi ->»d ploegende inlanders. Het randschrift: „Voor recht en veiligheid"
is ontleend aan de dagorder van de generaal.
reikbaar zijn. Een groot de«l der medische
verzorging, der ziekenhuisverpleging, der
kraamverpleging, behoort tot het terrein
der Histadrut en wat dit te betekenen heeft,
wordt eerst recht duidelijk als men in aan
merking neemt dat de woningnood nage
noeg elke huisverpleging onmogelijk maakt.
Ook werkgeefster
De Histadrut, in oorsprong toch een ar
beidersorganisatie, beweegt zich sedert
lang niet uitsluitend meer op het terrein
van de werknemer, maar is ook werkgeef
ster, zelfs een der grootste van Israel. Het
wegtransport is nagenoeg geheel in haar
hand, zij heeft deel in de Israëlische scheep
vaart en in de luchtvaart, zij exploiteert
een cementfabriek, jamfabrieken en een
schoenenfabriek. Zij is het grootste aan
nemersbedrijf, zowel op het gebied van
wegen- als van huizenbouw.
Ook bij het bankwezen is zij geïnteres
seerd, daar onder meer de coöperatieve
arbeidersbank van haar uitgaat. Zij is aan
deelhoudster in tal van bedrijven, ja, men
kan moeilijk een terrein aanwijzen waarop
zij haar invloed niet gelden laat.
Het is een wonderlijke combinatie van
arbeidersorganisatie en een kapitalistische
onderneming, maar dit moet er van gezegd
worden dat de tegenstelling: „werkgever"-
„werknemer" binnen deze organisatie op
geheven is.
De vraag rijst natuurlijk of het bestaan
van zulk een machtig lichaam, dat wel eens
en niet ten onrechte met een octopus
vergeleken wordt, geen bezwaar voor de
staat oplevert, speciaal wanneer deze lrvtste
streeft naar verlaging der productiekosten.
Eigenlijk is met het stellen van die vraag
het antwoord al gegeven. Natuurlijk zijn er
bezwaren, want het is bij de opbouw van
de staat Israel niet de regering maar de
Histadrut, die aan de touwtjes trekt. Maar
anderzijds verlicht zij in belangrijke mate
de taak van de overheid.
In het bijzonder wat betreft de medische
verzorging der immigranten. Met deze im
migranten, deels afkomstig uit Joodse cen
tra, waar de sociale verhoudingen en mits
dien de gezondheidstoestand ongunstig zijn,
komen een groot aantal „zorggevallen" het
land binnen, vooral uit Noord-Afrika en
het nabije Oosten.
Reeds bij hun aankomst komen de immi
granten in contact met de geneeskundige
dienst van de „Kopat Holim", het zieken
fonds van de Histadrut. Zij moeten zich
dan onderwerpen aan een geneeskundige
keuring, waarvoor een speciaal centrum in
de nabijheid van Haifa is ingericht, dat
voorzien is van de nodige moderne appara
tuur, inclusief die voor longdoorlichting.
Door de uitgebreidheid van de staf is
men in staat per dag een duizendtal immi
granten te verwerken, terwijl ziektegeval
len onmiddellijk aan een tweede instantie
worden doorgegeven voor een nauwkeuriger
onderzoek.
Op deze wijze werden gedurende de eer
ste zes maanden van dit jaar bijna 150.000
immigranten, kinderen inbegrepen, behan
deld. Wanneer de immigranten de kampen
verlaten, worden zij van regeringswege
voor de duur van drie maanden bij het
ziekenfonds van de Histadrut verzekerd.
Wat niet valt onder de verzorging der
Histadrut wij hebben hier dus een spre
kend voorbeeld dat de staat aanvullend
dient op te treden wordt behartigd door
de ministeries van Sociale Voorzorg en
Arbeid.
(Nadruk verboden).
Papierfabriek
verhoogt de lonen
Door de directie van Van Gelder Zonen
N.V. Koninklijke Papierfabrieken te Am
sterdam is Vrijdag aan het fabrieks- en
magazijnpersoneel van de verschillende fa
brieken kennis gegeven van een loonsver
hoging van vijf procent met ingang van
1 Januari 1950,
Deze mededeling is gedaan op grond van
de Algemene Vergunning van het College
van Rijksbemiddelaars van 22 December
1949, waarbij als voorlopige maatregel deze
verhoging wordt toegepast op de rechtens
geldende weekinkomens van arbeiders
pers) van 23 jaar en ouder. De minimum
verhoging is bepaald op 2,bij een vol
ledige werkweek, voor zover dit betreft de
mannelijke arbeiders van 23 jaar en ouder.
De definitieve regeling, waaronder ook
de inkomens van jongere arbeiders(sters)
van 18 tot 23 jaar kunnen vallen en waar
over dan terugwerkende kracht tot 1 Janu-
ari 1950 zal worden gegeven, zal in de
C.A.O. voor de papierindustrie worden
neergelegd. Hiervoor zijn reeds bespre
kingen tussen de organisaties van werk
gevers en werknemers gevoerd.
Voorts wordt nog medegedeeld, dat de
lopende uitkeringen, ingevolge de Ziektewet
overeenkomstig zullen worden verhoogd.
TEL. 11493 - LANGE VEERSTRAAT 10
DE „SLEUTELSPECIALIST"
(Adv.)
Zandvoort
burgerlijke stand.
ONDERTROUWD: G. Maaswinkel en S.
Uiterwaal; J. J. Groot en G. van Woensel;
A. C. Koper en A. G. Weber; T. J. L. van
Weel en M. J. van Dam.
GETROUWD: C. Koper en E. van den
Heuvel.
GEBOREN: Gerardus Leonardus Maria,
z. van L. J. Seders en H. J. E. Overmans;
Margaretha Elisabeth Johanna, d. van M.
L. Paap en O. J. Frank; Leonia Irma Cor
nelia Maria, d. van J. T. M. Roosenboom
en M. C. Vinken; Franciscus Hendrikus
Maria, z. van C. L. Schoorl en A. M. van
der Meij.
OVERLEDEN: C. Glazer, oud 66 jaren;
C. A. Kuijs, oud 76 jaren; D. Visser, oud
83 jaren.
Santpoort
Schakers van „Santpoort" III
v/innen weer
Dezer dagen kwam het derde tiental van
de schaakclub „Santpoort" uit tegen „Kijk
Uit" III. Evenals alle wedstrijden tussen deze
clubs kenmerkte deze zich ook weer door
het spannende verloop der partijen. Aanvan
kelijk nam „Kijk Uit" de leiding maar spoe
dig was het 32 voor „Santpoort". „Kijk
Uit" maakte weer gelijk en ten slotte werd
het 44. De laatste twee partijen konden
wegens tijdgebrek niet worden uitgespeeld
en werden gearbiireerd. Het eindresultaat
werd 46.
Dezer dagen werd eveneens een geani
meerde gongwedstrijd gespeeld. Vermelding
verdient dat de jeugdige Klaas Steyn alle
zes zijn partijen wist te winnen. De uitge
loofde prijzen vielen zeer in de smaak. Dins
dag 3 Januari speelt het eerste tiental tegen
Purmerend. Een flinke overwinning ligt in
de lijn der verwachtingen.
Zilveren president-kerkvoogd
Maandag 2 Januari herdenkt notaris W.
A. Dolleman het feit dat hij 25 jaar de
Nederlands Hervormde Gemeente te Sant
poort gediend heeft als president Kerk
voogd. Op 26 November 1920 werd de heer
Dolleman tot Kerkvoogd benoemd. Op 9
November 1923 volgde de benoeming als
loco-voorzitter en op 2 Januari 1925 werd
hij tot president Kerkvoogd benoemd. Hij
heeft in deze periode het ambt bediend,
onder professor dr. G. A. v. d. Bergh van
Eijsinga, ds. R. H. Oldeman en ds. P. A. Ti
chelaar. In de voorbije 25 jaar heeft de heer
Dolleman op zeer verdienstelijke wijze de
Kerk gediend, zo kan bijvoorbeeld als
stille getuigen het aanbrengen van vier
gebrandschilderde ramen in de Hervormde
Kerk te Santpoort genoemd worden. Bo
vendien is het voor een deel aan het voor
uitstrevende werk van de heer Dolleman
te danken dat de gemeente de beschikking
kreeg over een goed geoutilleerd jeugdhuis
en een luidklok.
„de diagonaal" besluit
competitie met grote
overwinning.
Dezer dagen speelde de Dam- en Schaak
vereniging De Diagonaal" een thuiswed
strijd tegen BDC (Beverwijk) en behaalde
daarmee een grote overwinning. Het nieu-
jaar zal ingezet worden met de afhandeling
van de bekercompetitie, zowel voor de
dammers al voor de schakers.
De .gedetailleerde uitslag is als volgt:
De Diagonaal IB.D.C. IV 19-1. A. de
Vries-W. de Graaf 2-0; J. Slager-H. Nijman
2-0; H. de Groot-E. Reinhout Jr. 2-0; R.
Kramer-L. Klein 2-0; J. v. Rijswijk-G. v.
d. Waal 1-1; P. Bakker-D. van As 2-0;
D. W. Tuijl-N. v. d. Sluis 2-0; S. Vlasveld-
J. Verhaar 2-0; J. Smit-F. Duijn 2-0; J.
v. Wolferen-J. Pommerel 2-0.
Speciale aanbieding:
LAKEN KATOEN
140 cm breedS 3.02 per Meter.
Maandag 9 uur begint onze verkoop
tegen sterk verlaagde prijzen.
TEXTIEL MODEHUIS
TEL.
9 9
ANEGANG 10
12350
(Adv.)
Heemstede
Afscheid bij het Gasbedrijf
Vrijdagmiddag was het personeel van het
gemeentelijk gasbedrijf in het restaurant
„Groenendaal" bijeengekomen, om afscheid
te nemen van twee ambtenaren die geduren
de bijna 40 en 33 jaar hun krachten aan het
bedrijf hebben gegeven, n.l. de heren J
Oom, chef-fitter en R. de Winter, kassier
boekhouder.
De wethouder voor de bedrijven, de heer
H. Disselkoen, dankte beiden namens het
gemeentebestuur voor hun arbeid.
De directeur, ir. Duynstee herinnerde aan
de verdiensten van beide heren en bood de
heer De Winter een vulpen en de heer Oom
een schilderij aan.
Namens het personeel richtte de heer T.
Goossens zich tot de scheidende ambtenaren
en overhandigde een encyclopaedic aan dt
heer De Winter. De heer H. de Wit sprak
namens de meteropnemers en bood een ge
schenk onder enveloppe aan. De heer G.
Neeskens voerde het woord namens de fit-
terij en bood bloemen aan mevrouw Oom en
aan de heer Oom een portefeuille.
Voorts spraken nog de heer C. Verdouw
en Zuster Hinrichs namens de Commissie
van Huishoudelijke Voorlichting en de heer
P. Westra,controleur bij de afdeling finan
ciën.
BURGERLIJKE STAND
ONDERTROUWD: G. A. van Houweninge
en P, C. I. Heppener; H. J. H. Calentijn en C.
J. M. Liebregs; J. H. van Dam en C. T. van
Doorn; C. van Excel en J. Korthals; H.
Schoenzetter en M. A. Blattmann.
GETROUWD: P. G. Dielwart en F. A. M. P.
F. Rooijers; B. J. T. Grob en A. A. Meijer.
GEBOREN: Pauline, d. van R. S. van Os
en F. A. Broekema; Theodorus Marinus
Franciscus. d. van T. M. van den Berg en W.
C. A. van der Plas; Taco. z. van C. Fortgens
en A. Metz; Petronella, d. van R. J. L. de
Jong en A. Agterhof: Johanna Maria, d. van
W. J. Kuijpers en M. J. Nolet.
OVERLEDEN: J. van Wijk—Bakker, 84 j.;
J. HeijlmanGeus, 72 j.; C. M. Verheijden,
2 j.; N. Smit. 67 j.: A. C. Bierman, 3 j.: M.
WilhelmPronk, 78 j.; W. Posthuma, 76 j.;
V. N. Olivier, 3 j.
Bloemendaal
Ouden van dagen vierden
oudjaar
De zonderlinge tegenstelling, dat Ouden
van Dagen gistermiddag in het Jeugdhuis
bijeenkwamen, mocht niet verhinderen, dat
er een uitbundige vrolijkheid heerste. De
gemeente Bloemendaal had voor de oudjes
van Bloemendaal, Vogelenzang en Aerden-
hout een oudejaarsbijeenkomst georgani
seerd, die hoofdzakelijk bestond uit het ver
tonen van films.
Een voor de Haarlemse theaters door Po»
lygoon vervaardigde film van het Koninklijk
bezoek aan Haarlem in Juli opende de reeks.
Een kleurenfilm over de prinsesjes in Ca
nada ontlokte de grootmoeders en groot
vaders vele hartelijke uitroepen. Na een
film over Twentse volksdansen en teken
films werd besloten met de reportage over
de inhuldiging van Koningin Juliana te
Amsterdam.
De pauzes werden opgevuld met koek,
thee en advocaat. De pianomuziek van mevr.
De Vries viel zeer in de smaak.
Met extra bussen van de N.Z.H. werden
de tevreden ouden van dagen naar huis
teruggebracht.
hotel „DE SCHELP"
ZANDVOORT
Wegens verlengd verblijf in het
buitenland van het orkest
HANS FEITH
Op Nieuwjaarsdag géén dancing
Vanaf 7 Januari a.s. iedere Zaterdag
en Zondag: SOIREE DANSANTE
Lisse
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Leonardus Ludovicus, z. van
L. L. Bisschops en A. M. Berbee; Johannes
Simon Maria, z. van S, v. d. Velde en J, S. K,
va. KampenFrancina Petronella, d. v. C.
v. Schooten en M. L. Freriks: Cornelis Jacob
z. van J. de Graaf en J. Barnhoorn; Andries,
z. van J. Horsman en K. v. Bostelen: Cor
nelis, z. van B. Reyerkerk en M. M. Cardol;
Petronella Hendrika, d. van J. C. de Vos en
C. J. Duivenvoorden.
GEHUWD: J. H. Langeveld en Th. W. v. d.
Zwet; Z. J. de Jong en W. v. d. Beid.
Haarlemmermeer
DOKTERSDIENST
De doktersdiensten zijn voor Zondag 1
Januari als volgt geregeld:
Hoofddorp: dr. J. Bult Jr.
Nieuw Vennep: dr. v. Haeringen.
Badhoevedorp: dr. den Ouden.
Halfweg: dr. Hoekstra.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Anna Maria, d. van H. T.
Ruijgrok en E. H. Schreurs; Maria Elisabeth,
d. van J. G. T. Jonker en J. Matla; Marv
Maria Elisabeth, d. van T. A. Kool en B.
Pakkoo; Dirk, z. van D. Grendel en E. Leen
heer; Antonius Franciscus, z. van J. L. v.
Leeuwen en M. J. v. d. Loo; Jacoba Cornelia,
d. van J. T. v: Beusekom en D. A. v. Dongen;
Adriana Elisabeth, d. van P. J. v. Roode en
J. M. Meskers; Jan Willem, z. van H. de Ko
ter en A. v. d. Dag; Adriaan, z. van A. Griek-
spoor en A. Braam; Christina Petronella
Gijsbertha Maria. d. van J. P. J. Beemster-
boer en M. Calvelage; Geertruida Wilhel-
mina Mechtelena, d. van M. C. Konings en
G A Sas; Adriana, d. van D. v. d. Heuvel en
J. W. Hoekman; Jacoba, d. van C. Dekker en
E. v. d. Pol
ONDERTROUWD: Jacobus Johannes Al-
bertus Hoogervorst en Louise Wilhelmina van
der Veldt; Louis Johan Otter en Maria
Elisabeth Jansen; Bernardus Holling en
Catharina Johanna Kleerebezem: Marinus
Cornelis Koert en Elisabeth Johanna Tieman.
GETROUWD: Willebrordus Stolwijk en
Anna Mathilda van Heese: Jozephus Adria-
nus Bogaart en Alida Johanna Schreurs;
Krijn van de Vreede en Maartje Johanna
Bax
OVERLEDEN: Nicolaas Gerardus Pen-
nings, 72 j.. e. van K. de Vlieger; Gerrïtje
Rijlaarsdam. 35 j., e. van H. P. v. d. Spek;
Cornelis Goulooze, 76 j„ e. van H. S. Hoo-
gerheide.