Haarlem's Dagblad | 1950 | 3 januari 1950 | pagina 3

„In verdeeldheid is er voor ons werelddeel
geen bestaan meer mogelijk"

Portrel-stud

GERARD EERMAN

■nfiftJoend

LME ER-AKKERTJES

Taxi? Bel 1.2.3.4.5

Amsterdamse Beurs

(Kort en Bondig

Nm'/,

GROENTJE

De verdwenen
formules

Dinsdag 3 Januari 1950

Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsche Courant

3

Nieuwjaarsrede van Vorrink voor Federatie Haarlem van P.v.d.A.

„De conferentie van de Raad van Eu
ropa te Straatsburg is een van de grootste
evenementen van het afgelopen jaar ge
weest en er is een merkwaardige parallel
aan te wijzen tussen het ontstaan van de
nieuwe verhouding tussen Nederland cn
Indonesië cn dat van een Verenigd Europa.
Want zoals de Verenigde Volken een jaar
geleden ons land over het dode punt Jiiel-
pen, zo wordt het nieuwe Europa thans
geboren onder de zweepslagen van de
Verenigde Staten van Amerika".

Deze opmerking maakte de voorzitter
van de Partij van de Arbeid, de heer J. J.
Vorrink, in zijn anderhalf uur durende
Nieuwjaarsrede voor de in het Gemeente
lijk Concertgebouw bijeengekomen Fede
ratie Haarlem van zijn partij en zij maakte
deel uit van een hartstochtelijk pleidooi
voor de Europese samenwerking. De ver
wezenlijking van de eenheid van Europa,
aldus de heer Vorrink, behoort van ouds
her tot de geestelijke bagage van het so
cialisme en deze doelstelling moet ver
vuld worden op straffe van de ondergang:
in verdeeldheid is er voor ons werelddeel
geen bestaansbasis meer mogelijk.
De socialistische landen, zoals Engeland
en de Scandinavische staten hebben reeds
voldoende bewezen dat h.et socialisme vol
van constructieve kracht is, doch het zal
niet altijd te vermijden zijn, dat men in
het heden offers moet brengen voor een
betere toekomst. Het gevaar is echter
groot, dat men wil behouden wat men
heeft, hetgeen leidt tot een nationaal ego
isme, dat soms ontaardt in een ..nationaal
socialisme", dat de vorming van de Ver
enigde Staten van Europa in de weg staat.

Amerika gaat zich evenwel afvragen of
de Marshall-hulp geen boter aan de galg
is geweest en of het zin heeft milliarden
uit te geven aan de handhaving van een
wankele voorpost. Wij verstaan dikwijls
niet in welk een grote tijd we leven, dat
we moeten komen tot grotere ecenomische
eenheden en een gezamenlijk productie'
vermogen en dat alleen langs die weg de
spanning tussen de Amerikaanse en de
Europese valuta's zal kunnen worden op
geheven.

Geesten moeten rijp gemaakt
worden

De belangrijke besluiten en richtlijnen
van Straatsburg zullen waardeloos zijn
indien ze niet gedragen worden door de
openbare mening aldus de heer Vorrink
en de Partij van de Arbeid is een belang
rijke taak beschoren in het rijp maken
van de geesten voor deze gedachte. In de
strijd om de juiste oplossing van de ver
houding tussen Nederland en Indonesië
is de partij politiek rijper geworden. Zij
heeft iets begrepen van de ontwikkelings-
tendenzen in de wereld die alle gaan in
de richting van de grotere verbanden. On
getwijfeld, zo zeide de heer Vorrink, is
van deze gedachte iets beginnen te sche
meren in andere politieke groepen.

Uit het Indonesische conflict valt in
ieder geval deze les te trekken, dat de ver
wezenlijking van belangrijke doelstellingen
slechts met vallen en opstaan te bereiken
valt en in het bijzonder diegenen in de
Partij van de Arbeid die tijdens de drama
tische hoogtepunten van het geschil
hadden gezegd „schone handen te willen
houden" wees de heer Vorrink op het
voorbeeld van minister-president dr. W.
Drees, die verkozen had desnoods vuile
handen te krijgen, door op zijn post te
blijven omdat dit de enige wijze was
waarop het ideaal: vrijheid en zelfstan
digheid voor de Indonesiërs werkelijk
heid kon worden. Tegenover de sceptici
stelde de heer Vorrink de uitlating van
een nuchter partijgenoot, die had gezegd:
„Als Marx uit het graf zou kunnen op
staan, zou hij verbaasd zijn over de om
vang die de internationale broederschap
bezig is te krijgen".

Ook plichten

Na herinnerd te hebben aan het lot van
de volken achter het ijzeren gordijn, zei
de heer Vorrink: Waar we eens voor ge
vochten hebben als voor een recht, is thans,
nu we het veroverd hebben, in onze han
den geworden tot een plicht: de plicht om
ons bewust te zijn van onze medeverant
woordelijkheid voor ons land en de we
reld. Zo gezien zijn er geen stelsels die
feller tegenover elkaar staan dan het com

munisme, de negatie van de menselijke
persoonlijkheid en het socialisme, dat juist
de ontplooiing daarvan nastreeft.

De heer Vorrink merkte op. dat de Ne
derlandse productiecijfers van de laatste
jaren duidelijk aantonen, dat de arbei
dersbeweging niet alleen rechten opeist,
doch ook plichten erkent. Een herstel van
hel liberalisme zou weer tot economische
bandeloosheid kunnen leiden en noodlot
tig worden voor de sociale vrede die zo
stimulerend op de Nedexdandse wederop
bouw heeft gewerkt. Blijvende waakzaam
heid is in dit opzicht geboden, aldus
spreker.

De voorzitter van de Partij van de Ar
beid wekte zijn partijgenoten, die hem
meer dan eens hartelijk toejuichten, op
zich in 1950 hecht aaneen te sluiten en
hard te werken opdat de socialisten in de
voorste loopgraven kunnen staan in de
strijd voor de verwerkelijking van hun
ideaal van eenheid en broederschap in de
•wereld, voor het behoud van het welvaarts
peil en de geestelijke opbouw van Europa.

De leiding van de bijeenkomst, die werd
opgeluisterd door de Haarlemse „Stem
des Volks" onder leiding van Maurice van
IJzer en het muziekgezelschap „De Gong"
van het Instituut voor Arbeidersontwikke
ling, berustte bij de voorzitter van de fe
deratie Haarlem de heer W. F. Happé.

IO

Wilhelminapark 17 - Haarlem
Telefoon 17240

\dntjmamenL

werken

tegen verstopping

Agenda voor Haarlem

DINSDAG 3 JANUARI
Stadsschouwburg: „De Meeuw" (Haagse
Comedie» 8 uur. Frans Hals: „Luchtbrug naar
Pimlico", alle leeft., 2.30, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „John Doe", alle leeft., 1.45, 4.15, 6.45
en 9.15 uur. Palace: ,.De avonturen van
O'Flynn", 14 j„ 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor:
„M_y dear secretary", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. City: „De menseneter van Kamaon",
14 j.. 2.15, 4.30. 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Home'
in Oklahoma". 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur.

WOENSDAG 4 JANUARI
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.

FEUILLETON

Haarlemse politie neemt
„wonderwagen" in gebruik

Binnenkort zal de Haarlemse politie een
nieuwe auto in gebruik nemen, die haar
in staat zal stellen haar taak nog effici
ënter te verrichten dan thans reeds het
geval is.

Het is een Ford F3, die door de Haar
lemse firma Vermeulen naar een ontwerp
van de deskundigen van de Haarlemse
politie van een vernuftig ingedeelde car
rosserie is voorzien. De wagen zal in het
bijzonder worden gebruikt voor speciale
gevallen, zoals ernstige verkeersongeluk
ken of misdaden, waarbij het optreden van
fotograaf of dactyloscoop nodig of gewenst
is. Op een zeer beperkte oppervlakte nog
geen zes vierkante meter zullen tal van
instrumenten: zagen, bijlen, hekken, maar
ook grote schijnwerpers met statieven
kunnen worden opgeborgen.

De fotograaf heeft een compleet uitge
ruste donkere kamer tot zijn beschikking
waarin hij tijdens de rit zijn platen en
films kan ontwikkelen en tevens is er een
installatie voor het maken van vinger- en
gipsafdrukken.

Natuurlijk Vordt de wagen uitgerust
met een mobilofoon, waardoor men in
contact met de centrale post in de Smede-
straat, waar ook de gemotoriseerde ver-
keersbrigade zetelt, kan blijven.

Verder is de auto voorzien van een tank
voor zestig liter water en een fonteintje
en met werktuigen, waardoor remmen en
wielbelasting' en andere belangrijke on
derdelen van auto's mee kunnen worden
gecontroleerd. Voorts is er een dynamo
aan boord om in geval van storing zelf
electriciteit te kunnen opwekken.

Het dak is extra stevig gemaakt om de
fotograaf in de gelegenheid te stellen ook
van een verhoging zijn opnamen te maken.
Met de bestuurder mee kunnen zes per
sonen in de wagen een zitplaats vinden.

J. P. van Eysden bedankt
voor benoeming in de raad

De heer J. P. van Eysden heeft wegens
drukke werkzaamheden bedankt voor zijn
benoeming tot lid van de Haarlemse raad
in de vacature die ontstond door het be
danken van mevrouw mr. Van Eck-Thiel.

De heer Van Eysden heeft deel uitge
maakt van de tijdelijke raad en van April
1948 af weer van de gewone raad.

Ivu komt de heer W. Mensink in aan
merking.

Burgerlijke stand

HAARLEM, 2 Januari 1950

BEVALLEN van een zoon: 29 Dec., M. de
NijsVonk; 31 Dec., J. F. T. L. de Jonge
Kling: J. H. BrinkWarners: E. M. Maurits
Stolvoort: 1 Jan. H. VeldhuijsDuin: C. B.
RiemensMuller.

BEVALLEN van een dochter: 30 Dec., M.
A. LuikingaTreffers;. L. TjaardaPosthu
mus Meyjes: 31 Dec., E. C. VisserWillems;
C. A. WillemseBraakman: 1 Jan. A. C. Kok
Kloos; 2 Jan., E. J. de KeizerJoores. D. M.
RoozenBarnhoorn.

OVERLEDEN: 30 Dec., M. J. H. Hulsen,
64 j., Zaanenlaan; M. H. J. Kooistra, 10 j.,
Gasthuisvest: H. Ederveen, 19 m., Oosterstr.
31 Dec., A. C. van der StormGallée, 72 j.,
M. v. Heemskerkstraat; A. van der Pol—Roo
seboom de Vries, 72 j.. Kamperstraat; 1
Jan., P. J. Lefferts, 16 j„ Kamperlaan; J.
J. Michielsen, 62 j., Hoofmanstraat.

GED. OUDF. GRACHT 52 - TEL. 12762

tegenover de kerk
Wij geven U ccn betrouwbaar advies
bij de aankooD van Uw

STOFZUIGER

BETALING IN OVERLEG

(Adv.)

Amateurtoneel

Gaslicht"

„Gaslicht" van Patrick Hamilton is in
zijn soort een meesterwerk. Een thriller
in de gewone zin kan men het niet noemen,
want reeds na weinige ogenblikken weet
iedereen wie men als de schurk in dit lu
gubere spel van misdaad en sadisme moet
beschouwen. Niettemin heerst er een be
klemmende spanning, bereikt zonder enige
trucage met verschuifbare panelen of an
dere gebruikelijke toverij, door de manier
waarop het belastend materiaal hem lang
zaam maar zeker verplettert, tot op het
laatste ogenblik nog ruimte voor ont
snapping openlatend.

Doch het is meer dan een gewoon de
tective-stuk of een oppervlakkige studie
in perversiteit. Mede door het oproepen
van de angstaanjagende sfeer van het laat-
Victoriaanse binnenhuis geeft de schrij
ver een tamelijk interessante schildering
van de zeden en echtelijke omgang in die
tijd. bij wijze van maatschappelijke diag
nose. Hieruit volgt wel hoe moeilijk het
moet zijn voor technisch onvoldoende ge
schoolde amateurs om al deze elementen
scherp en naar evenredigheid te ontwik
kelen.

De voorstellingen, die de toneelvereni
ging „Nieuw Leven" op 28 en 29 December
en het laatst op 2 Januari onder regie van
Jaap Kuyper in de Haarlemse Schouwburg
van deze thriller gaf bewezen dit maar al
te duidelijk. Voornamelijk door een to
taal verkeerde opvatting van de rol van
de inspecteur van politie verliep het toch
zo boeiende stuk zelfs in een zekere mate
van langdradigheid. Chris Sluiters, reeds
qua type volkomen ongeschikt hiervoor,
maakte er een soort plechtige predikant
van en liet daardoor alle kansen voorbij
gaan om de spanning, waar men nu zon
der veel moeite tegen bestand raakte, met
de in zijn tekst verborgen droge ironie en
komisch-geruststellende bedrijvigheid te
onderbreken. Ook Jaap Kuyper voldeed
niet geheel als de kwelduivelachtige Man-
ningham met een roofmoord op zijn ge
weten. Zijn intonatie bewees wel dat hij
het in de goede richting zocht, maar hij
werd toch geen sinistere figuur met een
sluipende tred en weerzinwekkend voor
name manieren ter camouflage van zijn
vulgaire inborst. Bijzondere waardering
echter verdienen zijn veelzeggende kleine
gebaren.

De nadruk viel daardoor enigszins ten
onrechte op Bella Manningham, welke
moeilijke rol door Ali Oostewaal gelukkig
boven iedere verwachting werd vertolkt.
Vooral in het eerste bedrijf, met haar ner
veuze huilbuien, gaf zij sterk spel te zien.
De slotscène echter ging haar talent te
boven. Haar expressiviteit is zeer beperkt,
evenals haar plastiek hetgeen men in dit
geval echter nauwelijks een bezwaar mocht
noemen. De huishoudster en de dienstbode
werden voorgesteld door Rie Hazevoet en
Tonny Hagebout.

„Nieuw Leven" heeft met dit stuk, dat
nog kort geleden bijna volmaakt door het
beroepstoneel onder regie van Cruys Voor-
bergh is gespeeld, een verkeerde keuze
gedaan. Laat men toch niet zijn krachten
gaan overschatten. Iedere verbetering van
het répertoire verdient natuurlijk waar
dering, doch men zal er verstandig aan
doen om deze op eigen gebied tot stand te
brengen.

Het is wel aardig om er aan te herinne
ren dat een ander stuk van Patrick Hamil
ton, die al in geen tien jaar met iets nieuws
voor de dag kwam. als uitgangspunt voor
de nieuwe Hitchcock-film „Rope" heeft
gediend.

DAVID KONING.

SCHEEPVAART

Delftdijk, Vancouver-Antwerpen pass. 2 Jan.
Scillies.

Indrapoera, R'damDjakarta 2 Jan. v. Suez.
Johan van Oldenbarnevelt A'dam—Java 3

Jan. van Suez.

Kertosono, AntwerpenSydney 2 Jan. te
Port Said.

Kota Gede, JavaR'dam pas. 2 Jan. Perim.
Langkoeas. RotterdamJava pass. 2 Jan.
Ouessant.

Mataram. JavaR'dam 2 Jan. van Belawan.
Oranje. JavaA'dam 3 Jan. v. Southampton

naar Amsterdam.

Rotti, JavaA'dam 2 Jan. van Aden.

Slamat. JavaNew York 2 Jan. v. Marseille.
Stuyvesant, A'damParamaribo 2 Jan. Fini-

sterre gepass.

Tegelberg, 2 Jan. van Manilla n. Bangkok.
Groote Beer, DjakartaAmsterdam 2 Jan.

40 mijl Oost van Malta.

Alhena, Buenos AiresR'dam 2 Jan. v. Bahia.
Molenkerk, JapanRotterdam pass. 5 Jan.
Gibraltar.

Nieuw Amsterdam, 3 Jan. te New York.
Volendam, R'dam—Melbourne pass. 2 Jan.

Kaap Guardafui.

Waterman, Djakarta—R'dam 3 Jan. van Aden
naar Suez.

Asturias, DjakartaR'dam 3 Jan. te Suez.

Voor de Stille Armen

Hierbij betuigen wij onze hartelijke dank
aan allen, die ons met hun bijdragen hebben
gesteund. In het bijzonder gaat onze dank uit
r.aar de Pers. die de inzameling weder zo
krachtig heeft gesteund.

In totaal is tot heden 16.734,58 ontvangen.

De Kerstgiften waren dit jaar wel bijzon
der welkom, omdat de nood in vele gezinnen
hoog is gestegen.

Namens het Comité voor de Stille Armen:
Mr. R. C. Bakhuizen van den Brink.

voorzitter
Mr. P. E. Barbas, secretaris.

Bij het Comité zijn nog de volgende giften
binnengekomen: Diverse bussen 149,42;
Filialen Franken ƒ79,13; E. v. N. ƒ10,—;
N. N. 257.77.

Bïï de Twentse Bank zijn ingekomen: H.
W. N. V. ƒ25,—; C. en A. B. ƒ20,—: H. A.
fabr. ƒ100,—; A. J. v. S. ƒ5.—; L. v. U. K.
ƒ2,50; E. N. V. ƒ5,—; K. L. L. ƒ25,—: Th. M.
J. D. ƒ10—De B. K. ƒ5,—H. O. Zn.
ƒ5.—; H. N. V. ƒ50,—; K. V. ƒ25.—: B. B.
ƒ5,—: J. C. D. ƒ50.—: G. O. N. V. ƒ100.—;
W. F. H. B. ƒ50.—: C. V. 10,—: H. C. 10,—:
C. N. N. V. 10,—; St. N. V. 10,—; A. H.
en A. H. 10,—.

Deze giften waren al voor een groot deel
begrepen in het totaal der inzameling dat
wij Maandag vermeldden.

De vrije tandartsen-keuze
te Haarlem

Voor aangeslotenen bij de
Ziekenfondsen

Het is al twee jaar geleden dat wij een
uitvoerig betoog opnamen van de Haar
lemse tandartsen, waarin aangedrongen
werd op het invoeren van een vrije tand
artsenkeuze voor de aangeslotenen bij de
Ziekenfondsen te Haarlem. Deze hebben
een eigen kliniek, waar de verzekerden be
handeld worden door vaste tandartsen.

Spoedig daarop begonnen onderhande
lingen tussen de organisatie van tand
artsen en de besturen der Ziekenfondsen
om tot een nieuwe regeling te komen,
waarbij de vrije tandartsenkeuze zou wor
den ingevoerd. Deze besprekingen hebben
lange tijd gevorderd.

Wij vernemer, thans dat in een dezer
dagen gehouden vergadering van de Zie
kenfondsraad overeenstemming is bei'eikt
over de hoofdzaak. Er moet evenwel nog
een vergadering van de besturen der
Haarlemse ziekenfondsen gehouden wor
den om enkele punten nader onder ogen
te zien.

Van de Ziekenfondsraad vernamen wij
dat beslist is, dat de aangeslotenen in de
toekomst hun eigen tandarts mogen kiezen,

UITVOERINGEN TER HERDENKING
VAN DE STERFDAG VAN BACH.

Dit jaar is het twee eeuwen geleden dat
de componist Joh. Seb. Bach overleed. Ook
de Christelijke Oratoriumvereniging Haar
lem (dirigent George Robert) zal te zijner
herdenking enige bijzondere uitvoeringen
geven. Op 6 en 7 April brengt men in de
Gemeentelijke Concertzaal de „Matthaus
Passion" in onverkorte vorm en in de oor
spronkelijke zetting ten gehore. Op de
sterfdag van Bach (28 Juli) wordt in de
Grote kerk de „Hohe Messe" uitgevoerd.
Men verwacht hierbij vele vreemdelingen.

AMSTERDAMSCHE RIJTUIG MIJ.

Directeur-generaal der P.T.T.
over positie van Het bedrijf

Voor vertegenwoordigers van alle ran
gen van het PTT-personeel heeft de direc
teur-generaal de heer L. Neher Maandag
een nieuwjaarsrede uitgesproken.

Hij begon het gehele personeel dank te
brengen voor hetgeen het in het afgelopen
jaar voor het bedrijf presteerde.

Sprekende over de souvereiniteitsover-
dracht aan Indonesië hex-innerde de heer
Neher aan de rede van de Koningin. Hij
verklaarde, dat het PTT-bedrijf in de geest
van deze rede op zijn gebied gaarne de
volledige stexxn aan Indonesië zou geven.
Reeds werd een bex-oep op de PTT gedaan
voor het tot stand brengen van het tele-
communicatievex'keer met Nieuw-Guinea.
Dit zal met alle kracht ter hand worden
genomen.

De financiële positie van het bedrijf
noemde de directeur-generaal niet erg
rooskleurig. Hij verwachte voor 1950 veel
moeilijkheden, die in de eex'ste plaats zul
len voortvloeien uit de gevolgen van de
devaluatie. Het opvaxxgen hiervan zal grote
bedragen eisen. Zo zal een zekex-e regeling
van de lonen en salarissen tot stand moe
ten komen. Of ook voor het PTT-personeel
tot een loonsverhoging van 5 procent zal
worden overgegaan, is nog niet bekend.
Ook zullen bij het aanschaffen van mate
riaal en apparatuur voor zo ver deze uit
het buitenland moeten worden betrokken,
de gevolgen van de devaluatie worden
ondervonden. De middelen, waaruit deze
hogere uitgaven zullen moeten worden
bestreden, zullen, zo exxigszins mogelijk,
niet in verdere tariefsverhogingen worden
gevonden en ook niet in een bezuiniging
in oude stijl. Het doel van PTT is, het
publiek zo uitgebreid mogelijke diensten
tegen het laagst mogelijke tarief te bieden
onder de voor het personeel gunstige om
standigheden. Daarom zal de oplossing
veeleer gezocht moeten worden, niet in
gejaagder werken, maar in „doelmatiger"
werken, waarbij alle in het personeel aan
wezige krachten op de juiste en meest
efficiënte wijze zullen worden gebruikt.

Nederlandse coaster tweemaal
aangevaren door Russisch schip
Geen persoonlijke ongevallen

KOPENHAGEN De 250 metende, uit
Delfzijl afkomstige Nederlandse kustvaar
der „Limfjord" is tussen Kaap Arcona en
Bornholm twee keer het slachtoffer ge
weest van een aanvaring met een Russisch
schip. De eerste keer werd er geen noe
menswaardige schade aangericht, doch
toen het Nederlandse schip, teneinde de
aandacht te trekken, seinen gaf en zijn
zoeklichten in werking stelde, reageerde
het Russische vaartuig door onverwacht
de verkeerde kant uit te varen. Zodoende
werd de „Limfjord" ten tweeden male
geramd, waarbij haar wand werd inge
drukt en het roer beschadigd. Hierna
stoomde het Russische schip volle kracht
vooruit en verdween. De Nederlanders
konden de naam van het schip niet vast
stellen. De „Limfjord" heeft zes uur
stuurloos rondgedreven en wat water
binnengekregen, maar werd tenslotte door
een Duits schip een Deense haven binnen
gesleept. Volgens de Nederlandse gezag
voerder was de brug van het Russische
schip verlaten.

Van de bemanning van vijf koppen op
de „Limfjord" kreeg niemand enig letsel.

De „Wilja" vlotgekomen

De pogingen van de „Ibis" om bij Fre-
deriksvaerlc de daar aan de grond gelopen
motorcoaster „Wilja" vlot te brengen, zijn
met succes bekroond. Nadat het schip los
gekomen was, zijn de 70 ton oesterschel
pen, die de „Ibis" had ovex'genomen om de
„Wilja" lichter te maken, weer terugge
stort. De „Wilja" heeft daarop de reis naar
Preston vervolgd.

Voormalig Kamerlid fe Praag

ter dood veroordeeld

De staatsrechtbank te Praag heeft de
voormalige Slowaakse democratische volks
vertegenwoordiger Karol Folta wegens
spionnage ten gxinste van de Amerikaanse
inlichtingendienst ter dood veroordeeld.
Vijf medebeklaagden onder wie de vrouw
van Folta, zijn tot dwangarbeid van 1 tot
25 jaar veroordeeld.

Algemene verkiezingen
in Joegoslavië

Einde Maart aanstaande zullen in Joego
slavië algemene verkiezingen gehouden
wox-den. De nieuwe volksvergadering zal
in April bijeenkomen. De huidige zal op
20 Januari over haar ontbinding stemmen.
Haar mandaat eindigt 30 Januari, de vierde
verjaardag van de afkondiging van de
grondwet van 1946.

Automobilisme

Rallye-rijders oefenen
op het circuit

Tal van Nederlandse deelnemers aan dc
Rallye de Monte Carlo waren vanochtend
naar het Zandvoortse circuit gekomen om
zich te bekwamen in de rem-acceleratie-
proef, die een van de twee klassementsproe
ven van de Rallye uitmaakt. De KNAC heeft
deze twee oefenóagen morgen wordt de
regelmatigheidsproef gereden uitgeschre
ven en iedere serieuze Rallye-rijder heeft
met deze gelegenheid zijn nut kunnen doen.

Er heerste op het circuit al die echte ge
zellige spanning van het grote gebeuren dat
op handen is en het gegil van de banden en
het geknars van de remmen droegen het
hunne tot de nervositeit van de nieuwelin
gen bij. Er was inderdaad wel een heel groot
verschil in de prestaties van oude Rallye
routiniers als Gatsonides en de groentjes die
hun eerste schreden op het slappe koord zet
ten. De proef bestond uit wegrijden met
staande start, stilstaan met de voorwielen
over een lijn, achteruitrijden tot de voorwie
len weer voor de lijn stonden eix tenslotte
weer optrekken tot de finish. Ijzingwekkend
gekraak van onzacht behandelde versnel
lingsbakken begeleidde de zenuwachtige
manipulaties van lieden die met verbeten
gezichten record-tijden trachtten te maken
en de lege olie-blikjes, die de baan afbaken
den, vlogen af en toe her- en derwaarts ten
bewijze van het feit dat niet alle remmen
goed afgesteld waren. Nochtaxxs werden de
prestaties zienderogen beter toen de eerste
opwinding afnam en daalden de gemaakte
tijden met sprongen. Er waren overigens ook
mensen dit het wat al te bedaard deden en de
heer die met gleufhoed en onberispelijke
glacés een gepolijst partijtje remmen weg
gaf alsof hij zijn wagen vol met eieren had,
zal wanneer de slag wordt uitgestreden, be
slist een beetje meer haast moeten maken.

Morgen zullen de rijders de regelmatig
heidsproef kunnen oefenen. Deze bestaat uit
het rijden van vier parcoursen, die met een
zo hoog maar ook zo gelijk mogelijke snel
heid moeten worden afgelegd.

Koninklijke Olie

Unilever

Philips

A. K. U

Fokker

Nedex-landse Ford
Nederlandse Kabel
v. Berkei's Patent
Scheepvaart-Unie.
IIoll.Amerika Lijn
Deli Maatschappij

H. V. A

A'dam Rubber
Ned. Handel Mij.
N.-I. Handelsbank
Billiton Mij. II

Slotkoers
gisteren
295%
242?6
234%
1871$
135

119%

152%

161

1545$

168%

152%

163

104->$

Openings
koersen
2955$
244%

23414
187%

152%

155%
167%
153%

BINNENLAND

De bedryfsraad voor het bouwbedrijf

heeft besloten om in 1950 voor te schrijven,
dat in de bouwvakken voor de provincie
Noordholland 't Gooi inbegrepen de
vacantiewekën zullen vallen in de week van
1522 Juli en voor Zuidholland in de week
van 22 tot 29 Juli (Noordelijk deel) of in de
week van 1522 Augustus (Zuidelijk deel).

I)ric arbeiders van de Hollandia-Kat-
tenburg-fabrieken te Amsterdam zijn ge
arresteerd. Zij worden ervan verdacht in het
tijdvak van een Half jaar ongeveer honderd
regenjassen ter waai'de van f 4500 te hebben
weggenomen.

Dc voormalige kassier van de Rotter
damse Bankvereniging te Arnhem, aan wie
verduisternig van f 16.000 ten laste was ge
legd. is door de Arnhemse rechtbank tot 12
maanden gevangenisstraf veroordeeld, waar
van 3 maanden voorwaardelijk met een
proeftijd van 3 jaar. De officier van justitie
had 2 jaar gevangenisstraf geëist.

HAARLEM EN OMGEVING

Wegens ziekte van mevrouw De Vos
van Steenwijk gaan de nieuwjaarsreceptie
(op 7 Januari) en de audiëntie (op 12 Ja
nuari) van de Commissaris der Koningin in
de provincie Noordholland niet door.

„Het Instituut voor Arbeidersontwikke
ling" organiseert a.s. Woensdagavond bij
Brinkmann, Gr. Markt, een lezing met film
door W. J, van Essen over Zwitserland.

De héér J. Vierhout, wonende Beuken
straat 5, hoopt Zaterdag 7 Januari zijn 25-
jarig jubileum bij de PTT te vieren. Hij is
thans als voorsorteerder werkzaam op de
afdeling bestelling aan de Baljuwslaan.

Dc Vereniging voor Kraamvrouw ver
zorging te Bloemendaal houdt Vrijdag 6
Januari haar jaarvergadering. Behalve ver
slagen en bestuurverkiezing staat op de
agenda een voorstel to t verlaging der
tarieven.

Heemstede

Slotverantwoording Stille Armen
te Heemstede

Sedert de verantwoording heeft het Comité
voor Stille Armen te Heemstede nog de vol
gende bijdragen ontvangen:

K. O. ƒ20,—; J. d. B. D. 50,—J. H. H. v.
B. 1,—; Dr. F. A. de G. ƒ5,—: W. H. E. N.
10,—; N. N. 5,—; Mr. M. R. f 7.50; J. M. S.
10,—; Cl. T. 5,—; C. A. T. 2,50; N. N.
10,—: A. N. A. ƒ2,50; E. St. Sm. ƒ2,50; M. S.
ƒ2.—; J. W. V. 10.—; v. L. 10.—; P. A. H.
ƒ100,—; F. M. P. ƒ2.50; N. N. ƒ12.50: Mevr.
Wed. A. M. B.—L. ƒ10.—; Mevr, S. C. B K.
ƒ2,—; N. S. G. ƒ5.—: P. M. v. d. G. 10.—
Mevr. G. C. A. v. c. H.—S. 2,50; Mevr. Wed.

E. M. v. d. H,—B. ƒ5,—; E. H. 1,—; J. R. d.
J. ƒ10,—; W. H. K. ƒ5.—: R. P. ƒ1,50; J. R.
ƒ2,50; R. C. S. ƒ5.—; Mevr. Wed. C. F. J. S.
—v. d. H. 2.30; F. K. S. 2,50; Mevr. Mr. J.
H. G. S S. ƒ5.—; A. J. Z. ƒ25,—; N. N.
10,—; Mevr. G. S.—B. 10,—; C. v. d K.
ƒ2,50; F. K. ƒ2.50; Mevr. B. ƒ2,50; Ir. E. A.
B. ƒ2,50; J. P. ƒ5,—; N. N. ƒ2.50; N. N. 2.—
N. K. 25,—; fa. G. J. S. Zn. 10,—; A. V.
ƒ2,50; D. G. K. ƒ2,50; A. B. ƒ2,50; fam. H.
ƒ5,—; fam. H. B. ƒ2,—; G. ƒ4.—: A. K. ƒ2.—;
J. C. v. d. B. ƒ3.50; Mevr. H. G. G.—B. ƒ5,—;
W. L. H. H. M. T. ƒ2,50; R. ƒ25—; Mevr. S.
ƒ5.—; Mej. N. bussen in div. winkels ƒ59.05;
P. J. A. K. 2,50; Mevr. J. H. v. P.—R.
ƒ20.—; Mevr. F. J. St. G. ƒ5.—; Mevr. L. A.

F. M. 10.—: J. V. 1.—: Mr. R. C. B. v. d. B
25,—; Mevr. J. D. B.—Z. 5.—: F. 10,—; Ji
S. ƒ25,—; Mej. H. E. v. T. ƒ2,50; W. C. W.
ƒ100.en B. ƒ10.tezamen f 773,65. In
totaal ontvangen ƒ3235,05. In 1948 werd ont
vangen ƒ2801,41, zodat dit jaar een zeer
gunstig resultaat is verkx-egen.

Het Comité is dan ook zear erkentelijk
voor de ontvangen bijdragen en betuigt gaar
ne zijn hartelijke dank aan allen, die door
him gaven aan vele Stille Armen enige ver
lichting in hun nood hebben gebracht.

Onderlinge Tuinliedenvereniging

De Ondex'linge Tuinliedenvereniging
„Aerdenhout en Omgeving" houdt op
Woensdag a.s. in het Volkskoffiehuis aan
de Dreef haar jaarvergadering. De agenda
vermeldt de jaarverslagen van secretaris
en bestuursverkiezing. Van de aftredende
bestuursleden, de heren G. Boting en P.
Klaassen, stelt de laatste (die peningmees-
ter was) zich niet meer herkiesbaar. Aan
de orde is verder de bespreking van het
bezoek aan de Gentse Floralién in April
en het houden van een oefening in hersens-
gymnastiek, speciaal op tuinbouwgebied.

Zoefil U een Ideaal van een

JONGSTE BEDIENDE?

plaoh een

door Mevr. I. M, C. Bijleveld-Gelinck

2)

Peter Landt zag op zijn horloge. De
Leeuw was te laat en dat was nog nooit
gebeurd. En des te opmerkelijker was dat
verzuim vanavond, nu hun onderzoekingen
in een zeer belangrijk en critiek stadium
gekomen waren. Professor Wyarda zou
spoedig met pensioen gaan, professor Wy
arda had haast. Hij kon zich geen uitstel
meer permitteren, wilde hij op dit labo
ratorium zijn levenswex-k nog voleindigen.
Een middel tegen kanker: de chemisch-
synthetische reconstructie van een zeldzaam
plantaardig geneesmiddel dat enige jaren
geleden ontdekt was. Zij zouden deze ge
hele nacht doorwei'ken: met een bepaalde
neerslag als basis zouden zij hun proeven
zo straks voortzetten. Met het oog daarop
haddexx zij deze afgelopen dag ieder een
rusttijd genomen: Peter Landt was des

morgens pas tegen twaalf uur gekomen,
de tweede assistent was naar huis gegaan
tot vijf uur en had op dat tijdstip de pro
fessor afgelost, die om elf uur 's avonds
weer op het appèl zou verschijnen. Om elf
uur moest het bezinksel zich hebben af
gescheiden en konden zij beginnen.

De eerste assistent had de deur van het
laboratorium opengelaten en luisterde. Hij
hoorde, in de stilte, de regen buiten en het
tikken van het horloge aan zijn pols. Dan
waren er weer voetstappen, maar niet van
de professor, wist hij. Deze lichte tred was
van John Camden, zijn jongere collega.

De andei'e man die, nu rxxim twee jaar
geleden, doorgedrongen was in het Heilige
der Heiligen. Er was toen een brief ge
komen uit Cambridge van een persoonlijk
vriend en collega van professor Wyarda.
een bijzonder warme aanbevelingsbrief
waarin om een assistentschap gevraagd
werd voor één van zijn meest begaafde
leerlingen, kind van een Engelse vader en
een Nederlandse moeder. Een pas afgestu
deerde jongeman, die zich speciaal interes
seerde voor het kankeronderzoek en, hoe
wel jong in jaren, reeds vele belangrijke
ondex'zoekingen had verricht. Professor
Wyarda had hem op zijn laboratorium ont
vangen en hem op proef laten werken: een
uiterst moeilijk, gespecialiseerd en delicaat
onderzoek, waarvoor hij hem de helft van

de benodigde tijd had gegund. Een proef,
die een vuurproef was geworden. Maar pre
cies op de aangegeven tijd had de jonge
Camden bij de professor aangeklopt, was
zonder een woord binnengekomen en had
de gevraagde gegevens op zijn schrijftafel
gedeponeerd. En professor Wyarda was op
gestaan, had de papieren één voor één in
gezien en de jonge man daarop een hand
gegeven It is allright, had hij enkel ge
zegd. En John Camden had de tweede assis
tentenplaats op het laboratorium inge
nomen.

Professor Wyarda had hiermee een assis
tenten-paar gekregen dat vele collega's hem
benijdden. Zoals de wielen van twee kam
raderen in elkaar grijpen en passen, zo
waren deze twee assistenten tot in de klein
ste finesses op elkaar ingesteld. De basis
van hun wezen was gelijk: een volkomen
toewijding, een algehele overgave aan de
wetenschap en aan de onderzoekingen
waarvoor zij hier in het laboratorium ge
steld wei-den. Taaie strijders, die geen
duimbreed grond verloren lieten gaan; twee
soldaten die moedig hun leven offerden aan
de wetenschap, die zich zonder énig voox--
behoud gaven aan hun werk. In uitexlijke
eigenschappen misschien contrasten, maar
daardoor juist een waardevolle aanvulling
van elkaar. Als Peter Landt, moedig en
onverschrokken op een nieuw doel af

stormde, dan was het het stille geduld van
John Camden dat de zaak tot een goed
einde bracht. Als de grote handen van Peter
Landt ongeduldig gebaarden met een rag
fijn instrument, dan waren het de soepele
vingers "van John Camden die haar taak
ongevraagd overnamen. Als Peter Landt
soms heftig was, ongedurig of teleurgesteld,
dan was het John Camden's gelijkmatig
temperament dat olie op de golven goot,
zijn collega met een enkel woord wist te
kalmeren en het werk weer deed hervat
ten. Zoals Peter Landt zijn leermeester, zo
begreep John Camden zijn mede-assistent
bij intuïtie en op deze wijze was hun
samenwerking niet alleen ideaal, maar
wetenschappelijk ook uiterst productief ge
weest. Hun resultaten hadden de professor
de laatste tijd in staat gesteld zijn publica
ties te verdubbelen en met hun hulp hoopte
hij nu zijn levenswerk te kunnen voleindi
gen: het vinden van een goed te fabriceren,
goedkoop en doeltreffend geneesmiddel
tegen kanker. Hij was reeds een heel eind I
op weg. i

John Camden kwam nu het labora-
torium binnen en keek verbaasd, zoals j
ook Peter Landt verbaasd gekeken had
bij het zien van de portier. En hij vroeg:

Is professor Wyarda er nog niet?

Nee.

Maar het is al kwart over elf!

Ja. Dat is juist het beroerde. Ik snap
er niks van. Hij moet een ongeluk gekre
gen hebben.

John Camden fronste de donkere wenk
brauwen.

Denk je ook niet, Camden?

Het is wel vreemd, zei de ander.
Misschien dat hij nog iets wil nakijken.
Hij heeft de aantekeningen mee naar huis
genomen.

Maar wij kunnen niet meer wach
ten! Peter Landt liep nu met grote passen
heen en weer. De buis moet er nu hoog
nodig uit. Het is al een kwartier over tijd.

Ja, ik zal hem eruit halen.

De jongste assistent ging naar één van
de twee werktafels, greep een aanvat-tang
en viste voorzichtig een reageerbuis met
vloeistof uit een afgesloten bak met lauw
water. Hij hield het buisje tegen het licht.

En? vroeg Peter Landt van de andere
zijde van het laboratorium.

Géén neerslag, zei de ander.

Wat?

Ja. Werkelijk. Geen neerslag. De buis
is absoluut helder.

Maar dat is onmogelijk! Er moét een

neerslag zijn. Er moétPeter Landt

was met een paar grote stappen naast de
ander.

Look here.

Ze stonden naast elkaar, zwijgend: Peter
Landt, groot, fors, met een hoekige den-
kerskop boven een paar brede schouders;
John Camden, rijzig, tenger, met een in
telligent gezicht onder glad zwart haar.
Ze tuurden beiden naar het fatale buisje
dat de tweede assistent nog altijd omhoog
hield. Het buisje waarin met de beste wil
van de wereld geen neerslag te bekennen
viel.

Op Peter's gezicht, open en trouwhartig,
weerspiegelde zich de felle teleurstelling.
Het trok om zijn grote mond. De jonge
Engelsman beheerste zich beter, zette
behoedzaam het buisje in een rek en legde
de tang neer. Hij zweeg.

Het is een ramp: kwam Peter Landt.

Ik begrijp het niet, zei de ander.

We moeten ons vergist hebben.

We kunnen ons niet vergist hebben.
We hebben alle drie een afzonderlijke
berekening gemaakt. We hadden alle drie
hetzelfde resultaat.

En professor Wyarda heeft zelf het
preparaat erin gedaan?

Ja. Dat heb ik gezien en zelfs gecon
troleerd.

Uit deze fles?

Uit deze fles. Dat weet ik zeker.

(Wordt vervolgd).