Vrijdag en Zaterdag bakt Franken Drie Koningenbrood
De Haarlemse begroting
nader bekeken
f 142.50 en f 162.50
SCHINDELER
Portret-studio
GERARD BERMAN
Beproefd en Betrouwbaar
LAXEER-AKKERTJES
QKort en Bondig
De verdwenen
formules
Donderdag 5 Januari 1950
Haarlems Dagklad en Oprechte Haarlemsche Courant
4
De gemeentefinanciën zijn ongunstiger
geworden door de nieuwe maatregelen
Iemand die oppervlakkig heeft kennis
genomen van de ontwerp-gemeentebegro-
ting van 1950, kan de indruk gekregen
hebben, dat de Haarlemse financiën er
gunstig voorstaan. Het was immers voor
B. en W. mogelijk voor te stellen 640.000
te reserveren.
Maar als men van de begroting een studie
maakt, blijkt die oppervlakkige indruk
beslist onjuist te zijn. Trouwens hel col
lege van B. en W. schreef in de toelichting
dat „zelfs het tegendeel het geval is".
Wat toch is de quaestie?
De uitkering aan de gemeente uit de
Ondernemingsbelasting is voor 1950 uit
getrokken op 1.800.000, hoewel de ge
middelde uitkeringen sinds 1942 niet meer
bedragen hebben dan 1.052.000. De mee
valler voor de gemeente is alleen te danken
aan de omstandigheid, dat de achterstand
bij de rijksbelashtingen is ingehaald. Het
is daarom niet te verwachten, dat in de
komende jaren de uitkeringen uit de on
dernemersbelasting belangrijk hoger zullen
zijn dan het gemiddelde der verstreken
jaren. Dit is dan ook de reden waarom
B, en W. het extra-tie niet volledig op
de gewone dienst van 1950 willen besteden.
Zij hebben voorgesteld ƒ320.000 in de al
gemene reserve te storten en ook 320.000
in het Vernieuwingsfonds der bedrijven.
Dit laatste omdat er door de bedrijven te
weinig gereserveerd is voor vernieuwingen,
te meer nu cle prijzen zo sterk gestegen
2ijn.
Indien men de begrotingen voor 1949 en
1950 naast elkaar legt, dan blijkt dat 1950
een totaal van nadelige factoren brengt
van ƒ805.000. Die konden opgevangen
worden omdat de bedrijfswinsten 505.000
hoger geraamd werden. De gemeente krijgt
verder 58.000 meer uit het Gemeente
fonds. Bovendein hebben B. en W. de
extra afschrijving op oude tekorten van
122.000 laten vervallen, terwijl voorts de
verlaging van het rentepercentage op ver
strekte kapitalen een besparing bracht van
120.000.
Deze omstandigheid maakt dat de voor
uitzichten voor 1951 voor de gemeente
verre van gunstig zijn, want indien 1951
aan 1950 gelijk zou zijn wat het niveau der
inkomsten en uitgaven betreft, dan be
tekent het dat al zou over 1951 dezelfde
hoge winst uit de bedrijven gehaald kunnen
worden en de uitkering uit het Gemeente
fonds onveranderd blijft, toch nog een
bedrag van 2'a a 3 ton „gevonden" zal
moeten worden. Hetzij door vermeerde
ring van inkomsten of door verlaging van
uitgaven. Op net eerste is, nu de gemeente
geen eigen belastingbronnen kan aanboren,
weinig kans.
Het is dan ook te verklaren dat, hoe
wel de Raad nu nog beginnen moet met
de behandeling der begroting voor 1950,
B. en W. zich reeds bezig houden met de
vraag hoe de moeilijkheden voor 1951
zullen moeten worden opgevangen.
Nu nog iets over de begroting voor 1950.
De raadsleden hebben die pas 8 dagen
in huis, maar reeds nu kan gezegd worden,
dat daarin grote veranderingen te ver
wachten zijn. In een vorig nummer schre
ven wij over de hogere kolenprijzen die
de bedrijven moeten betalen. Het is te
verwachten dat B. en W. daarvoor een
Januari aanbieding
Maatcostuums
Costuums naar maat vervaardigd van prima
stoffen en voorzien van de allerbeste four
nituren
Gen. Cronjéstraat 1a- 1b, Tel. 16045
(Adv.)
compensatie zullen zoeken in een verho
ging van tarieven.
Maar er is meer.
De 5 verhoging van salarissen en lo
nen van het rijkspersoneel is door de mi
nisterraad aanvaard. Het is dus aan te
nemen, dat eenzelfde regeling zal gelden
voor al het overheidspersoneel. Haarlem
zal rekening moeten houden met een ver
hoging van de post salarissen en lonen.
Wij hebben opgeteld de bedragen die
de gemeente betaalt. De posten zitten
over de gehele begroting verspreid, zodat
wij niet kunnen verzekeren geen enkele
vergeten te hebben. Wij kwamen tot een
totaal van 7.050.000.
Wij hebben de onderwijzers en het po-
litie-personeel buiten deze berekening
laten vallen, omdat het rijk de onderwij
zers betaalt, terwijl het rijk ook vrijwel
de volledige uitgaven voor de politie voor
zijn rekening genomen heeft. Daaronder
valt dan natuurlijk ook de 5 verhoging.
5 van 7.050.000 betekent een be
drag van ruim 350.000.
Het ligt voor de hand, dat ook het St.
Elisabeths Gasthuis salarissen en lonen
zal verhogen, wat zeer vermoedelijk tot
een verhoging van het geraamde tekort
zal lijden. Een tekort dat de gemeente
moet dekken.
Van belang zal'ook zijn of de 5 ver
hoging voor het gemeentepersoneel ge
trokken wordt bij -de pensioengrondslag,
omdat de gemeente een deel van de pen
sioen-premie betaalt.
Ook is waarschijnlijk dat de 5 toe
slag van invloed zal zijn op de steunnor-
men van Sociale Zaken. Van regerings
wege is al medegedeeld dat de Nooduit-
kering aan Ouden van Dagen ook verhoogd
zal worden. De gemeente keert thans aan
armlastigen 1.325.000 aan geld uit. 5
daarvan zou een bedrag van ƒ66.250 zijn.
Tenslotte werkt de 5 loonsverhoging
ook door bij aanbestedingen van werken
en onderhoud.
Nemen wij al deze factoren in aanmer
king dan komen wij aan een bedrag dat
op de begroting voor 1950 „gevonden" zal
moeten worden dat uitgaat boven de
De Repoeblik Indonesia Serikat heeft het landgoed Backerêhaegente Wassenaar
gehuurd, dat als ambtswoning dienen zal van de nieuwe Hoge Commissaris
voor Indonesië.
f 320.000 die B. en W. voor algemene re
serve bestemd hadden. Het is aan te ne
men, dat het college al het mogelijke zal
doen om het gat op een andere wijze te
stoppen, dus zonder deze reserve aan te
spreken. Men zou in dat jaar weliswaar
die 320.000 daarvoor kunnen bestemmen,
maar dan zit men toch voor de noodzake
lijkheid de middelen voor 1951 te vinden,
want die extra uitkering uit de Onder
nemingsbelasting geldt alleen voor 1950.
Als men nu de reserve zou opmaken, zou
dit betekenen dat men in de toekomst geen
enkel stootje zou kunnen opvangen. En
gezien de omstandigheden is er eerder
kans op stoten, dan op stootjes. De post
voor onvoorziene uitgaven voor 1950,
waarmee men het gehele jaar alle hogere
en nieuwe uitgaven moet dekken, is slechts
226.000. En daarvan is al een deel be
steed in de raadsvergaderingen van De
cember.
De moeilijkheden waarvoor Haarlem
staat zijn er ook in andere gemeenten.
Sommige grote gemeenten staan er zelfs
slechter voor dan Haarlem. Daarom is
wel te verwachten dat van de zijde der
gemeentebesturen in Den Haag zal worden
aangedrongen op maatregelen die de ge
meentefinanciën gunstig beïnvloeden. Bij
voorbeeld een hogere uitkering uit het
Gemeentefonds.
Wilhelminapark 17 - Haarlem
Telefoon 17240
Burgerlijke stand
HAARLEM, 4 Januari 1950
ONDERTROUWD: 4 Jan., D. Baks en G.
Hulst: J. J. Lammers en M. G. Aaema; J. M.
Sepers en M. M. Schouten: J. Staal en A. M.
Merckens; L. Groen en F. J. Bosscher; C. W.
Feije en M. J. Spanjaard: A. Cuijon en C. A.
F. van Dijk; H. Mooij en C. Elderbroek: P. T.
van Bruggen en P. M. E. Frensen; N. W.
Maas én B. van Looy.
GEHUWD: 4 Jan.. J. A. W. van Schie en C.
A. Hetem; P. J. Warmerdam en D. M. Wes-
selink: W. Zonruiter en G. ter Schuur; R. W.
C. Franzel en J. A. Leurenssen; C. J. M.
Zuiderwijk en C. W. M. Willemsen; G. W.
Hoogendorp en J. M. Ruifrok.
BEVALLEN van een zoon: 3 Jan. C. Zijl
straSteiger.
BEVALLEN van een dochter: 2 Jan., M.
MengerinkHeijgen; 3. Jan., N. W. Boeken-
steijnPelgrim: R. M. E. van der Spree
Ottho; 4 Jan., J. G. Sonnemans—Loerakker:
M. J. SietsesParmentier; A. van Schaagen
van der Linden.
OVERLEDEN: 2 Jan., J. A. ten Houte de
LangeBlote, 79 j., Hazepaterslaan; W. J.
Francken, 85 j., M. v. Heemskerkstraat; A.
Molenaar, 1 m., Kamperlaan.
Hoogheemraadschap Rijnland
Gedeputeerde Saten van Noordholland heb
ben aan de Provinciale Staten een ontwerp-
herziening van het reglement voor het hoog
heemraadschap van Rijnland en wijzigingen
van bijzondere reglementen van bestuur voor
binnen Rijnland gelegen polders aangeboden.
Het hoogheemraadschap van Rijnland, dat
een oppervlakte beslaat van 105.000 ha., is
gelegen in de provinciën Zuidholland en
Noordholland; het Zuidhollandse gebied om
vat ruim 67,000 ha. en het Noordhollandse
39.000 ha. Het bestaande reglement voor
Rijnland, dat bij gebreke van overeenstem
ming tussen de besturen der beide provincies
is vastgesteld bij Koninklijk Besluit, dag
tekent van 1857 ên is in sterke mate ver
ouderd. Reeds lang wordt de behoefte ge
voeld aan algehele herziening van dit regle
ment. Het terzake tussen Gedeputeerde Sta
ten van beide provincies gepleegde overleg
is tijdrovend geweest. Het resultaat is vervat
in een ontwerp-besluit. Aangezien het groot
ste deel van Rijnland in Zuidholland ligt is
het reglement op Zuidhollandse leest ge
schoeid. Bij hel overleg hebben Gedepu
teerde Staten van Zuidholland zch bereid
verklaard met een groot aantal van Noord
hollandse zijde geuite wensen rekening te
houden.
Beverwijk subsidieert de H.O.V.
met f 1250.—
Uit de begroting voor 1950 van de ge
meente Beverwijk valt af te leiden, dat de
subsidie aan de Haarlemse Orkest Vereni
ging over het pasbegonnen jaar 1250.
zal bedragen. Vorig jaar ontving de H.O.V.,
die geregeld concerteert in Beverwijk, 500
subsidie. De H.O.V. zal minstens vier con
certen moeten geven, waarvan twee met
een solist.
Stadsbibliotheek en Leeszaal
In 1949 werden aan de Stadsbibliotheek en
Leeszaal aan het Prinsenhof uitgeleend
142.469 werken, aan het filiaal in Haarlem-
Noord 49,357 werken, tezamen 191.826 werken
(vorig jaar 188.224), waarvan 9107 van de
Muziekbibliotheek (vorig jaar 7572). 9
De instelingen werden bezocht door 52.961
en 6497 bezoekers en bezoeksters, teazmen
59.458 (vorig jaar 60.94).
Inspectie van archieven
Gedeputeerde Staten van Noordholland
hebben het toezicht op de behoorlijke uit
oefening van de zorg voor de archieven
der gemeenten en waterschappen opgedra
gen aan de rijksarchivaris in Noordholland.
Hierbij zijn betrokken de archieven van
120 bestaande en 116 voormalige gemeen
ten en van 285 tegenwoordige en 179 opge
heven waterschappen. De rijksarchivaris
heeft voor de inspectie van de bedoelde
archieven een nieuwe opzet ontworpen,
welke inhoudt, dat met ingang van 1951 alle
archieven eens in de vijf jaar zullen wor
den bezocht. Daarnevens heeft hij een
urgentieplan opgesteld, volgens hetwelk hij
zich voorstelt 392 archieven voor 31 De
cember 1950 te inspecteren.
In aanmerking genomen de omvang van
de werkzaamheden stellen Gedeputeerde
Staten aan de Provinciale Staten voor met
ingang van 1949 een toelage te verlenen
van 750 per jaar, welke voor 1949 en
1950 wordt verhoogd met 1.000 wegens
buitengewone werkzaamheden.
Tegen Haarlemse administrateur
een jaar geëist wegens diefstal
De Haarlemse administrateur, die van
morgen voor de rechtbank stond, gaf de
hem ten laste gelegde feiten volmondig toe:
hij had uit de kast van een van zijn rela
ties waarvoor hij de boekhouding bijhield
duizend gulden meegenomen, bij een ander,
een kruidenier, uit een koektrommel twee
duizend, uit de kas van een school zeven
honderdvijftig, uit de portefeuille van weer
een andere klant honderd gulden.
Al die bedragen, tezamen een niet onaan
zienlijke som, waren volgens hem in het
huishouden opgegaan. Zijn verdiensten
werden vooral ongunstig beïnvloed door
de slechte reputatie die hij door een misstap
die hij in vroeger dagen, toen hij nog on
derwijzer was, had begaan, had gekregen,
zoals hij zelf zei. Overigens vroeg hij uit
stel van behandeling om alsnog een advo
caat te verzoeken zich met zijn verdediging
te belasten.
De Officier van Justitie, mr. G. W. F. van
der Valk Bouman, zei de verdachte niet om
de oren te willen slaan met feiten van
vroeger, doch hij vond het maar treurig,
dat een man van ontwikkeling zijn leven
zo vergooide. Hij eiste een jaar met aftrek
en verzocht de onmiddellijke gevangen
neming van de verdachte. Na enig beraad
willigde de rechtbank dit laatste verzoek
in. Uitspraak op 19 Januari.
De Youth for Christ houdt een kleine
rallye op Vrijdagavond 13 Januari in het
gebouw van de C. J. M. V.. Lange Marga-
rethastraat 13, onder leiding van de heer
Leo Pasman.
MEER BOUWEN
Bussumse plannen in Haarlem
moeilijk uitvoerbaar
Elders in dit nummer vindt men enige
mededelingen over het plan van een Bus
sumse wethouder om op vrij grote schaal
goedkope woningen te bouwen buiten het
bouwvolume om.
Wij hebben ons naar aanleiding daarvan
tot de Haarlemse wethouder van Openbare
Werken gewend met de vraag of dit Bus
sumse initiatief ook in de Spaarnestad na
gevolgd kan worden.
De heer Angenent deelde ons mede, dat
hij, zodra bekend werd dat buiten het
bouwvolume zonder rijkssteun vrij ge
bouwd kan worden, onderzocht had of
hierin mogelijkheden schuilen om de wo
ningnood belangrijk te verlichten. Hij was
toen tot de conclusie gekomen, dat op
iedere woning driehonderd gulden per
jaar toegelegd moest worden, hetgeen voor
de gemeente een ondragelijke financiële
last zou betekenen.
Ook de plannen van zijn Bussumse
ambtgenoot zijn door de heer Angenent
bestudeerd, doch bij een eventuële uitvoe
ring in Haarlem doen zich twee ongunstige
factoren voor. In de eerste plaats bouwt
men in Bussum op grond van twee kwart
jes per vierkante meter tegen twaalf gul
den voor een zelfde oppervlakte in Haar
lem en vervolgens behoeft men in Bussum
niet te heien, omdat men daar de vaste
heigrond in de buurt heeft. De funderings-
kósten zijn dus ook aanzienlijk lager dan
hier. Desondanks zal men ook in Haarlem
zien wat men door toepassing van rationele
principes bij de woningbouw kan bereiken,
vooral daar de minister van Wederopbouw
in het algemeen een jaarlijkse bijdrage in
de exploitatie van honderd gulden per jaar
heeft toegezegd aan iedere gemeente die
hetzelfde presteert als Bussum.
Architect A. Moen overleden
In Amsterdam, waar hij de laatste jaren
weer woonachtig was, is in de ouderdom
van zeventig jaar overleden de heer
Adriaan Moen, architect en tijdens zijn
verblijf in Heemstede bestuurslid van
enkele instellingen aldaar.
De heer Moen werd op 10 Juli 1879 in
Amsterdam geboren. Hij bezocht de HBS,
de Rijksnormaalschool en de Rijksschool
voor Kunstnijverheid om de lessen voor
bouwkunde en aanverwante vakken te
volgen. Ook maakte hij studiereizen naar
Engeland, Frankrijk en Duitsland. Na op
zichter en tekenaar op verscheidene wer
ken te zijn geweest, associeerde hij zich
in 1905 met zijn vader, die architect in
Amsterdam was. Deze is in 1908 overle
den. In de hoofdstad had hij zitting in
enige besturen.
De heer Moen vestigde zich in 1926 in
Heemstede en was daar van 1931 af enkele
jaren lid van de gemeenteraad, als ver
tegenwoordiger van de Christelijk Histo
rische Unie. Ook was hij lid van de kerke-
raad der Nederlands Hervormde Gemeente,
administrateur-diaken der diaconie, lid
van het bestuur der Bijzonder Protestantse
School te Heemstede, voorzitter van de
commissie voor Maatschappelijk werk en
lid-voorzitter van de Schoonheidscommis
sie van Zandvoort.
Van zijn vele werken noemen wij een
landhuis en kinderherstellingsoord te Soest,
villa's in Amsterdam, Halfweg en Heem
stede, winkelgebouwen in Amsterdam en
Dordrecht, fabrieksgebouwen in Amster
dam, de Bethlehemkerk in Amsterdam,
welke in tegenwoordigheid van Koningin
Wilhelmina in 1924 in gebruik is genomen
en het Ziekenhuis van de Lutherse Diako-
nessen inrichting.
Vroeger is de heer Moen redacteur van
het weekblad „Architectura" geweest en
bestuurslid van architectenorganisaties.
Vrijdagochtend om tien uur zal zijn
stoffelijk overschot op „Zorgvlied" te Am
sterdam ter aarde besteld worden.
Zes weken hechtenis gevraagd
tegen autobestuurder
„Moet ik hem nou links of rechts
nemen?" had de exploitant van een Haar
lemse consumptietent, die op een lente
nacht in 1949 met zijn auto de Zeeweg
kwam afzakken, gedacht over een taxi die
aan het begin van de Militairenweg in
Overveen aan de linkerkant van de weg
stond geparkeerd. Uiteindelijk nam hij
deze wagen noch links, noch rechts, doch
vlak van voren, hetgeen de eigenaar van
de taxi een schade van bijna vierhonderd
gulden berokkende en voor de exploitant
een veroordeling tot een maand hechte
nis en een jaar niet-rijden tengevolge had,
omdat de toegesnelde politie-agent uit zijn
mond de bij het gebruik van alcohol pas
sende reuk en wartaal had opgesnoven,
resp. vernomen.
De door de Kantonrechter veroordeelde
liet het er niet bij zitten, want hoewel hij
de ten laste gelegde feiten niet betwistte
hij had vijf of zes likeurtjes op en zijn
remmen deugden ook niet was hij van
mening, dat de taxi-chauffeur evenzeer
schuldig was aan het ongeval omdat die
niet op dat gevaarlijke punt aan de lin
ker wegkant had mogen parkeren.
Aan dat laatste argument werd door de
verdediger, mr. dr. A. F. H. Schreurs,
voor de Haarlemse rechtbank kracht bij
gezet door de overlegging van een foto
serie van de gewraakte situatie en door
de mededeling, dat de Kantonrechter de
eis tot schadevergoeding van de gedupeerde
taxi-chauffeur om deze reden slechts voor
de helft had toegewezen.
Ook de Officier van Justitie gaf toe, dat
de taxibestuurder zich niet al te gunstig
had opgesteld en kon zich voorstellen dat
deze verdachte, die nog nooit eerder met
de strafrechter in aanraking was gekomen,
„Zwaar zou zitten". Anderzijds vond hij
de feiten zeer ernstig. Aan het onder de
invloed van sterke drank chaufferen moest
nu maar eens paal en perk gesteld wor
den. Al te vaak gaat er een golf van af
grijzen door het land, wanneer een roeke
loze bestuurder weer eens een of meer
doden op zijn geweten heeft en algemeen
roept men dan om strengere straffen. Dat
het hier zonder persoonlijke ongelukken
is afgelopen is zuiver toeval en geluk ge
weest Het had ook anders kunnen zijn.
Daarom eiste mr. Van der Valk Bouman
zes weken hechtenis, een jaar ontzetting'
en vijftig gulden boete, deze laatste we
gens het niet in orde zijn der remmen.
Mr. Schreurs vroeg een lichtere straf
om de reeds genoemde motieven.
Uitspraak op 19 Januari.
I ujerken
I te Q en verstopping
(Adv.)
De sterkte der
Haarlemse Politie
Een geringe vermindering
door afvloeiing
Indertijd deelden wij reeds mede dat de
minister van Binnenlandse Zaken bepaald
heeft dat de sterkte van de politiecorpsen
beperkt zou worden. Wij konden daaraan
toevoegen dat dit voor het Haarlemse po
litiecorps van geringe invloed zal zijn.
Nu' wordt door B. en W. aan de ge
meenteraad medegedeeld, dat de sterkte
van het corps bepaald is op 370 man. De
begroting voor 1950 is evenwel uitgegaan
van een reëele sterkte van 373 man, het
aantal dat in dienst was. Er zijn 12 vaca
tures voor adspirant-agent, waarin zal
moeten worden voorzien. Het ligt in de
bedoeling om, waar de sterkte wordt
overschreden, door afvloeiing van perso
neel, geleidelijk het juiste aantal te be
reiken.
Wegens de verhoogde kolenprijzen zal
per hoofd van de bevolking een gulden
worden terugbetaald. De ministerraad heeft
goedgevonden, dat zij die dit bedrag kunnen
en willen missen voor sociale werken, deze
bon kunnen af staan aan de N.I.W.I.N. De
aan te wijzen bonnen kunnen in een onge-
frankeerde enveloppe worden gezonden aan:
NIWIN Den Haag, Machtiging 1917.
SCHEEPVAART
Asturias, 12 Jan. van Djakarta te R'dam
verwacht. I
Kota Agoeng, verm. 6 Jan. van Djakarta n.
Rotterdam.
Lemsterkerk, CalcuttaR'dam 4 Jan. van
Bombay naar Aden.
Madoera, A]dam-Java pass. 5 Jan. Guardafuï.
Sarangan, 5 Jan. te Antwerpen.
Silindoeng, R'damDjakarta 5 Jan. te
Port Said.
Slamat, JavaNew York pass. 4 Jan.
Gibraltar.
Sloterdijk, Java—New York 5 Jan. te Aden.
Stuyvesant, A'damParamaribo 5 Jan. te
Madeira.
Zeeland (Lloyd), R'damDjakarta 4 Jan. van
Belawan.
Johan van Oldenbarnevelt, A'damDjakarta
pass. 4 Jan. Kaap Elba (Rode Zee).
Kota Baroe, Djakarta—R'dam pass. 4 Jan.
de Evenaar.
Kota Gede, DjakartaR'dam pass. 4 Jan,
Kaap Elba.
Waterman, DjakartaR'dam 4 Jan. ïn Rode
Zee bij Port Soedan,
BINNENLAND
De Kon:gin heeft met ingang van 1
Januari benoemd tot haar opperkamerheer
Ir. F. C. C. baron van Tuyll van Seroosker-
ken van Zuvlen te Zuilen.
De werkzaamheden aan het sluizen-
complex van het AmsterdamRijnkanaal te
Tiel vorderen goed. Zaterdag 14 Januari zal
de groie verkeersbrug over deze binnensluis
voor het verkeer worden opengesteld.
De K.L.M. zal Maandag vijftig Rkesus-
aapjes. afkomstig uit de Rotterdamse dier
gaarde Blijdorp. naar Kopenhagen vliegen.
De apen zijn bestemd voor de dierentuin van
Moskou die ze met Blijdorp geruild heeft
voor een aantal zeldzame Aziatische dieren
als bergschapen e.a.
Het bestuur van de stichting Amster
dams Toneelgezelschap heeft besloten de
artistieke en zakelijke leiding voor de
eerstvolgende drie jaren in handen te laten
van de heren A. van Dalsum. A. Defresne en
J. Sternheim. Tevens is besloten te sollici
teren naar de positie van vaste bespeler van
de Amsterdamse Stadsschouwburg.
Te Zaandam is het tweejarig zoontje
van de familie Franken onder een auto ge
komen en op slag gedood. Het kind liep uit
het steegje naast de woning en struikelde,
waardoor het pardoes voor de wielen viel
van een auto van de gemeentelijke reini
gingsdienst.
De minister van Economische Zaken
heeft de heer A. C. Kaufmann, directeur van
een warenhuisconcern in Philadelphia en
voorzitter van de raad van bestuur van de
Kamer van Koophandel te Philadelphia, uit
genodigd een bezoek aan Nederland te
brengen. De heer Kaufmann wordt op 8
Januari op Schiphol verwacht met twee
leden van zijn staf. Hun zal worden verzocht
de Nederlandse autoriteiten van advies te
dienen over de exportbevordering en de
daartoe te houden tentoonstellingen van
Nederlandse producten in de Verenigde
Staten.
Prof. dr. ir. J. Goudriaan, oud-president
directeur van de Nederlandse Spoorwegen,
thans hooglaar aan de hogescholen van Rot
terdam en Delft, zal 19 Januari naar Preto
ria vertrekken voor het aanvaarden van een
hoogleraarsambt in de bedrijfseconomie aan
de universiteii aldaar. Op 10 Januari geeft
prof. Goudriaan zijn afscheidscollege in
Rotterdam.
Het hoofdbestuur van de Friese Maat
schappij van Landbouw acht hei noodzake
lijk. dat de lonen van de landarbeiders in
dezelfde mate worden verhoogd als die van
de arbeiders, werkzaam in de industrie. De
maatschappij stelt deze loonsverhoging even
wel afhankelijk van een doorberekening in
de prijzen. Onder deze voorwaarde wil de
Friese maatschappij, die een organisatie van
werkgevers in de landbouw is, aanvullende
collectieve arbeidsovereenkomsten sluiten.
De burgemeester van Den Haag, mr. F.
M. A. Schokking, is door de arrondissements
rechtbank beëdigd als ambtenaar van de
burgerlijke stand.
Het blijkt nog niet algemeen bekend te
zjjn dat met ingang van 1 Januari de wet
van 11 December 1947, houdende tijdelijke
regeling voor personenvervoer met motor
rijtuigen, niet is verlengd, zodat rijvergun
ningen voor personenauto's, niet in gebruik
voor beroepspersonenvervoer, thans niet
meer worden verstrekt. De in omloop zijnde
rijvergunningen voor deze personenauto's
zijn komen te vervallen. Ook het Zondags
rijverbod is vervallen. De rijvergunningen
voor alle bestel- en vrachtauto's blijven van
kracht, ongeacht of deze bestel- en vracht
auto's in gebruik zijn voor eigen vervoer of
voor beroepsvervoer.
In een zolderkamertje van een huis in
de Gaffeldwarsstraat te Rotterdam heeft een
brandje gewoed waarbij de 82-jarige H.
Krukkert, dit het kamertje bewoonde, brand
wonden aan handen en benen opliep. De
brand is vermoedelijk ontstaan door het
vlam vatten van een slang van het g'as-
comfoor. Het vuur vernielde een gedeelte
van de inboedel. De oude man is in een zie
kenhuis opgenomen.
De Amsterdammer B. J. die door het
Bijzondere Gerechtshof in de hoofdstad tot
de doodstraf werd veroordeeld daar hij was
schuldig bevonden aan het verraden van
Engelandvaarders, is door de Bijzondere
Raad van Cassatie tot levenslange gevange
nisstraf veroordeeld.
Drie vertegenwoordigers van de Neder
landse vakverenigingen zullen binnenkort
op uitnodiging van de Britse regering een
bezoek aan Engeland brengen. Deze verte
genwoordigers zijn de heer J. Landman,
penningmeester van het N.V.V., de heer W.
Essers, penningmeester van dè Katholieke
Arbeidersbeweging en de heer I. Rijpstra,
secretaris van de textielarbeidersbond
.Unitas", aangesloten bij het C.N.V.
Aan prof. dr. A. E. van Giffen, hoog
leraar in de archaeologie aan de rijks
universiteit te Groningen en de universiteit
van Amsterdam is met dank voor de bewezen,
diensten, wegens het bereiken van de 65-
jarige leeftijd, op zijn verzoek eervol ontslag
verleend als hoofd van de Rijksdienst voor
het Oudheidkundig Bodemonderzoek.
HAARLEM EN OMGEVING
Ds. J. A. L. Hovy, em. predikant te
Bussum viert vandaag zijn 75e verjaardag.
Hij diende van 1915 tot aan zijn emeritaat in
1940 de Ned. Herv. Gem. van Wijk aan Zee
en Duin.
De reeds aangekondigde Nieuwjaars
receptie van de Commissaris der Koningin
in de provincie Noordholland welke zou
plaats hebben op Zaterdag 7 Januari zal we
gens ziekte van baronesse de Vos van Steen-
wijk—van Royen niet doorgaan.
De toneelgroep „Comedia" geeft Zater
dag en Zondag in de Haarlemse Schouwburg
herhalingen van het folkloristische blijspel
„De Held van het Westen" door John M.
Synge onder regie van Johan de Meester.
Magda Janssens, Lous Hensen, John Gobau
en Henk Rigters vei-vullen de hoofdrollen.
Vandaag is het veertig jaar geleden, dat
de heer L. de Boer zijn kwekerij „Buiten-
lust" aan de Bloemendaalseweg in Overveen
begon. Gedurende al die veartig jaar is het
bedrijf op dezelfde plaats gevestigd geweest.
De heer Louis Pierlot te Haarlem be
haalde op een te Parijs gehouden internatio
naal kappers-examen het „diploma de mem-
bre actif du Club Artistique de Paris".
FEUILLETON
door Mevr. I. M. C. Bijleveld-Gelinck
4)
Het lijkt wel of we op een trein
zitten te wachten. Over vijf minuten ga
ik naar de telefoon: ik maak me ernstig
ongerust! We hadden eigenlijk wel meteen
kunnen opbellen: Wyarda is altijd een man
van de klok. Ik heb hem in die tien jaar
nog nooit een seconde te laat zien komen.
Een rare vent! Soms kun je niet begrijpen
dat hij ook een gewoon mens is. Hij is
weduwnaar. Wist je dat?
Ja. Hij sprak een poos geleden over
zijn overleden vrouw.
Wonderlijk idee. dat hij een vrouw
ten huwelijk gevraagd heeft! Zou hij wer
kelijk verliefd geweest zijn? Je kunt het
je niet voorstellen! Maar het zal toch wel
zo geweest zijn. Stakkerd eigenlijk, zo'n
vrouw. Kerels als wij moesten niet trou
wen.
Maar hij kan toch wel gelukkig met
haar geweest zijn?
Hij misschien well Maar zij? Met
zo'n man? Het lijkt mij absoluut onmo
gelijk. Vrouwen verwachten altijd meer
van je dan je tenslotte geven kunt. Ke
rels als wij bedoel ik dan, wetenschap
pelijke koelies. Daar heb je nu Lucie
Lucie?
Och ja.... Een aardig blondje. Ik
maakte kennis met haar in een cafetaria.
Alles in eer en deugd, hoor. Een lief kind.
Ik h'ad op een dag mijn beurs thuis laten
liggen en bemerkte d .t toen ik mijn diner
wou betalen. Een ellendige situatie, maar
zij schoot mij het geld voor. Zó maar in
goed vertrouwen op mijn eerlijk gezicht.
Toen heb ik haar meegenomen naar een
goede film die ik zelf graag wou zien, en
we gingen nog eens een paar maal naar
een bioscoop. Ze was lief en vrolijk en
gezellig. Maar nu wil ze méér; ze wil
weten waar ik woon n hoe mijn familie
is; ze wil vaste verkering natuurlijk en
een verloving en met me trouwen. Ze
houdt van me. zegt ze, en ze is jaloers
op mijn werk en ik kan haar gevoelens
heus niet beantwoorden. Een aardig kind.
maar verder niets. Het spijt me verschrik
kelijk, maar ik kan me toch aan zo'n
meisje niet binden. Een vrouw, die niet
deelt in je leven, in je werk.... Een
vrouw, die geen kameraad is
John Camden had zijn sigaret neerge
legd en zat roerloos.
Heb jij ooit zo iets aan de hand
gehad, Camden?
Nee, nooit.
Je ziet er anders lang niet lelijk uit.
Maar van vrouwen begrijp je nooit iets.
Wat Lucie in mij zietEens is er een
Vrouw geweest, eens.nu twee jaar ge
leden op de Harwichboot. Een rare
geschiedenis! Is het nog geen tijd, Cam
den?
Nee, zei zijn collega zonder op zijn
hox-loge te zien.
Dan zal ik je die geschiedenis nog
even vertellen. Ik ben nu toch aan het
biechten. Een rare historie! Als ik nu
een romanschrijver was, of een toneel
speler, dan zou ik zeggen dat ik op de
Harwichboot „De Vrouw" ontmoet heb.
De Vrouw met een hoofdletter. Maar de
geschiedenis heeft géén happy ending. Ik
ben haar kwijt geraakt, zie je.
Ja? zei de ander toen er een pauze
volgde.
Het was op een avond in October. Ik
kwam terug uit Engeland, de laatste va-
cantie, die ik sindsdien genoten heb. Ik
was met een vriend in Londen. Het was
een donkere avond, wel een sterrenhemel,
maar koud. Een pittige herfstavond en ik
stond aan de railing en zag de lichten van
Harwich langzamerhand verdwijnen. i
En toen verscheen de Vrouw.
Precies. Of liever gezegd: ze verscheen
niet, maar ze stond al geruime tijd naast
me zonder dat ik haar gezien had. Ik ben
altijd een verstrooide kerel geweest. Ik
luisterde naar het bruisen van het water
tegen dé kiel en naar een bel-boei; er ligt
daar ergens een bel-boei in de baai en
die deinde op de golven. Een intermitte
rend, eigenaardig geluid. De zee was niet
helemaal zwart, en je kon de witte schuim-
ruggen schuins zien wijken van de scheeps
wand. De sterrenhemel was heel hoog en
heel wijd. We voeren voort tussen twee
werelden.
Peter Landt wachtte even, greep een
nieuwe sigaret.
Dat zei zij tenminste. De vrouw, die
naast me stond aan de railing. Ze zei het
geloof ik niet tegen mij, maar tegen zich
zelf. Zo stil voor zich heen. Ze had een
diepe, lage stem. Ik keek niet naar haar,
maar antwoordde. En zo volgde er een
gesprek, of liever gezegd geen gesprek,
maar ik zou haast zeggen een reeks van
pevsoonlijke impressies. Zij bracht precies
onder woorden wat ik dacht; zij vulde
alles aan wat ik slechts vaag aanduidde.
Ze was, om het in onze vaktaal uit te druk
ken, de component van mijn eigen ik.
Seelenverwandtschaft is een afschuwelijk
sentimenteel woord, maar het was Seelen
verwandtschaft. 'Volkomen onbegrijpelijk
en dwaas. Het was een wonderlijke nacht;
soms denk ik dat ik alles maar gedroomd
heb. Het was volkomen onwezenlijk zoals
we daar naast elkaar aan de railing ston
den, zoals we daar buiten onszelf traden
in die wijde duisternis en hoe wij geheel
opgingen in elkaar. Een vreemde vrouw,
die ik niet kon zien. Volkomen onwezen
lijk. En toch zó wezenlijk dat het mij nu,
na twee jaar, nog altijd is of ik slechts
die éne nacht wezenlijk geleefd heb en
of dit alles, dit laboratorium en al ons
werk, iets irreëels is, iets dat buiten mij
om gaat. En reëel de vage opmerkingen,
die ik wisselde met dat onbekende meisje.
Het bruisen van het water en de wijkende
witte golven, de bel-boei en de sterren
hemel. Wonderlijk! Maar ik kan er niet
van loskomen; het staat tussen Lucie en
mij in als iets onoverkomelijks. Natuurlijk
kan ik bij haar niet met zo'n verhaal aan
komen, het is iets onzinnigs en ze zou me
finaal uitlachen. En terecht. Ik snap eigen
lijk niet dat ik dit allemaal aan jou zit te
vertellen.
En géén happy ending?
Nee. Een afschuwelijk, een onbegrij
pelijk einde. Ik vroeg haar niet naar haar
naam en ik zag haar eigenlijk amper. Al
leen donkere ogen en donker haar: niet
bepaald een duidelijk signalement! Ze was
lang, nog langer, dan jij en ze droeg een
lichte, wijde mantel en een sjaal om haar
haren en opeens zei ze dat het haar te
koud was en was ze weg. Ik was te be
duusd om haar na te gaan.
Peter Landt doofde zijn sigaret in de
asbak en zag even zwijgend voor zich uit,
verdiept in zijn eigen herinneringen. Hij
zag niet het gezicht van zijn assistent,
opnieuw gehuld in dichte rookwolken. En
hij vervolgde:
Maar na een slapeloze nacht zou ze
mij de volgende morgen toch niet ont
snappen. Ik zag haar echter nergens; ik
kon niet naar haar hut informeren. Toen
we in de Hoek aan wal gingen stelde ik
mij als eerste passagier naast cle loopplank
op en zag iedereen van boord gaan. Ieder
eenmaar geen lange, donkere vrouw
in een lichte mantel. Ik zag haar niet weer.
Ik informeerde tenslotte nog of iedereen
van boord gegaan was, maar iedereen was
van boord gegaan werd mij verzekerd. Ik
wist geen naam en geen nadere bijzonder
heden. Ik voelde mezelf een dwaas bij het
najagen van een droombeeld. Ten slotte
ging ik alleen van boord: de laatste van.
de passagiers.
(Wordt vervolgd).