Amsterdams stadhuis bij het Leidseplein
De Geneeskundige Dienst te Haarlem
DANSSCHOOL KWEKKEBOOM
NIEUWE GRACHT 98
Europese kolensituatie wordt
steeds beter
Vrijdag 6 Januari 1950
3
Een nieuw plan
Een meer centrale plaats dan in de Jodenbuurt
Het lid van de Amsterdamse gemeente
raad, de heer J. Rustige, heeft bij" de raad
een voorstel ingediend „te doen onder
zoeken of de bouw van het toekomstige
raadhuis in de directe omgeving van het
Leidseplein (begin Vondelpark) de voor
keur verdient boven het plan tot de bouw
in de Jodenbuurt."
Enige schetsen met toelichting, waaraan
de heer H. van Saane, directeur van de
Nederlandse maatschappij voor volkshuis
vesting, zijn medewerking heeft verleend,
voegde de heer Rustige bij dit voorstel.
Aan deze toelichting ontlenen wij:
De laatste decennia is het hart van Am
sterdam meer en meer komen te liggen aan
de rand van het oude centrum in de om
geving van het Leidseplein. Het laat zich
aanzien, dat in de toekomst het Leidse
plein het nieuwe hart van Amsterdam zal
worden, temeer omdat de belangrijke ver
bindingswegen met Noord, West, Zuid, Oost
en Centrum hier een knooppunt vinden. Uit
die overwegingen is de gedachte gerijpt in
deze omgeving, namelijk op het gedeelte
van het Vondelpark tussen Stadhouders
kade en Vondelviaduct het nieuwe raadhuis
te stichten.
Met het oog op het representatieve
karakter moet de omgeving worden aan
gepast aan het aanzien en de waardigheid
van een stadhuis. Aan het Leidseplein,
Stadhouderskade en Vossiusstraat zullen in
de komende decennia vrij ingrijpende ver
anderingen moeten geschieden. (Voorsteller
bedoelde hier het doen verdwijnen van het
gebouw van het G.E.B., het slopen van het
Zuidelijk deel van de Roemer Visschèr-
straat, de sloping van het huis van bewa
ring en het gebouw van Hirsch, dus verbre
ding van het Leidseplein.
Het voorgestelde terrein heeft via de
Lairessestraat en Van Baerlestraat een
directe verbinding met Zuid, via Overtoom
en eerste Constantijn Huygensstraat met
het gehele Westen der stad, via Nassaukade,
Marnïxstraat en Leidseplein met Noord en
het oude centrum, en via Weteringschans
en Stadhouderskade met het Oostelijk deel
van Amsterdam.
Ook zal naar alle waarschijnlijkheid de
omgeving van het Leidseplein in de toe
komst het begin- en eindpunt worden van
een eventuele ondergrondse spoorweg-
snelverbinding met Den Haag en Rotter
dam.
In een meer verwijderde toekomst kan
de bocht in de Stadhouderskade om het huis
van bewaring worden weggenomen en ver
vangen door een grote vijver of plein,
waarom al het verkeer wordt geleid. De
verbinding Marnixstraat-Weteringschans
kan worden rechtdoor getrokken zonder de
hinderlijke bochten om het gebouw van
Hirsch. Het verkeer uit Zuid en Zuid-West
naar en van het centrum kan. in plaats van
door de P. C. Hooftstraat, door de (ver
brede) Van Baerlestraat en de Vossius-
Nederlandse medewerking
aan Franse Balletfilm
straat langs het Raadhuisplein worden ge
voerd.
In de omgeving van het raadhuis, de
musea en het Leidseplein, kan zeer belang
rijk aan parkeerruimte worden gewonnen
onder de bomenrijen langs Vondelstraat,
Weteringschans, Stadhouderskade en Leid-
sekade, welke voor dit doel belangrijk
worden verbreed. Door het maken van een
doorbraak van de P. C. Hooftstraat naar de
Vossiusstraat in het verlengde van de
Honthorststraat kan een goede verbinding
lussen Raadhuisplein en Museumplein wor
den gemaakt, waardoor men ook van die
zijde een fraaie kijk op de „toren" van het
raadhuis zal hebben.
Het voorspel suggereert zo besluit de
toelichting geenszins een stedebouwkun
dig plan te brengen, doch slechts op de
voordelen te wijzen van een raadhuis in de
omgeving van het Leidseplein.
Wellicht zal om redenen van financiële
aard een plan in groot verband eerst later
kunnen worden uitgevoerd. In het kader
van dit plan kan echter een belangrijk deel
van het nieuwe raadhuis tot stand worden
gebracht, zonder dat men voor de bestaande
verbouwing ter plaatse veel moet afbreken.
Dinsdag is het 25 jaar geleden dat de telefooncentrale in de Smedcstraat te Haarlem
door een vol-automalische centrale in het P.T.T.-gebouw aan de Gedempte Oude
Gracht werd vervangen, waardoor Haarlem de eerste automatisch telefonerende stad
op het Rijksnet werd. Een deel van de centrale aan de Gedempte Oude Gracht.
Begroot is dat de kosten der verschillende takken van
Gezondheidszorg in 1950 f 271.412 meer zullen be
dragen dan in 1949
Als wij de begroting van de Gemeente
lijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst
bekijken, blijkt daaruit, dat de offers, die
voor dit doel uit de gemeentekas gevraagd
worden, van jaar tot jaar naar boven gaan.
Wij geven hierbij voor de onderscheidene
takken de cijfers in guldens voor 1949 en
1950. Het zijn verschillen tussen inkomsten
en uitgaven, die dus uit de gemeentekas
moeten worden bijgepast.
"Ziekenhuisverpleging
Geneesk. Armenzorg
Ziekenvervoer
Krankzinnigenverpl.
School Psych. bureau
Laboratorium v. patho
logische 'bacteriologie
Bestr. besm. ziekten
Geneesk.Schooltoezicht
Overige bemoeiingen.
Tehuis voor Ouden
van Dagen
Kindertehuis
1949
.lftfi 1QQ
1950
RAQ son
lou. iyy
102.660
oua.ouu
100.780
2.446
3.105
296.333
401.350
33.795
42.946
34.440
8.424
11.880
65.088
67.700
4.292
7.550
71.508
83.425
46.117
43.800
Totaal
1.126.013 1.397.425
Een stijging dus van 271.412.
Sterk zijn de gemeentelijke uitgaven voor
krankzinnigenverpleging gestegen, namelijk
van 296.333 tot 401.350. Voor 1949 werd
uitgetrokken voor verpleging van armlas
tige patiënten 360.000, voor 1950 475.000.
Dit is een gevolg van de verhoging van de
verpleegprijzen in de inrichtingen.
De kosten voor de ziekenhuisverpleging
van niet bij de ziekenfondsen aangesloten
inwoners zijn opgelopen van 486.199 tot
609.600. Dit is voor een deel te verklaren
uit de gestegen verpleegprijzen van de
ziekenhuizen. De ziekenhuisverzekering
der gemeente dekt ook voor de vrijwillig
verzekerden de verpleging indien die lan
ger duurt dan zes weken.
Er is begroot dat de gemeente moet be
talen voor verpleging van patiënten die
voor haar rekening worden opgenomen:
1949
97.000
63.000
126.000
47.500
40.000
Yvonni Georgi, die vroeger een dansgroep
leidde in Amsterdam, werkt thans in
Frankrijk met dr. hudwig Berger aan een
balletfilm.
De bekende regisseur dr. Ludwig Berger,
die lange tijd in Nederland heeft gewoond
en hier onder meer de rolprenten „Veertig
Jaren" en „Pygmalion" vervaardigde, is
thans in Frankrijk bezig aan een nieuwe
proeve in het genre „balletfilm", waarvan
men naar zijn mening in Engeland met
„De rode schoentjes" duidelijk het be
staansrecht heeft bewezen. In deze film
worden drie dromen van een jong danse
resje beschreven. De schrijver Jan de Har-
tog verleende zijn medewerking aan het
tekstboek. Men gaat er twee versies van
maken: een Franse en een Engelse.
Voor de choreografische ontwerpen deed
Ludwig Berger een beroep op Yvonne
Georgi, die tevens een speciale balletgroep
heeft samengesteld, waarin ook onze land-
genoot Albert Mol is opgenomen. In een
kort gesprek met onze Parijse correspon- j
dent verklaarde Yvonne Georgi welke bij
zondere moeilijkheden zij daarbij moet
overwinnen: „Men kan bij het werken voor
de film een choreografische volzin eigen
lijk nooit of althans zeer zelden helemaal i
uitspreken. In de eerste plaats al omdat
men zich moet richten naar de eisen van j
het verhaal. Daar komt nog bij dat de
camera veel scherper registreert dan het 1
menselijk oog en tevens eerder verzadigd j
is".
Een verschil met andere films, vertelde
Ludwig Berger, is tevens dat de te gebrui-
ken muziek reeds van tevoren werd opge
nomen en dus niet later bij - wijze van
illustratie wordt toegevoegd. De muziek
vormt als het ware de basis waarop hei
gehele werk rust. Zij wordt gespeeld door
het Franse „Orchestre National" onder lei
ding van Roger Désormières en is gepul
uit het oeuvre van Maurice Ravel. Voor
de inleidende gedeelten zijn drie menuet
ten van Mozart gekozen.
De film wordt opgenomen in de studio's
te Boulogne cn de vervaardiging zal zeker
enige maanden vergen. Men is reeds een
dag of tien bezig.
louls Jouvet komt naar ons land
De beroemde Franse acteur en regisseur
Louis Jouvet, die ook als filmster bekend
heid heeft, komt begin Maart met zijn ge
zelschap voor een korte tournée naar ons
land. Er worden voorstellingen gegeven in
Arasterdam, Rotterdam, 's Gravenhage en
Utrecht. Het répertoire voor deze reis be
staat uit „School voor vrouwen" van
Molière en ..Knock of de triomf van de
medische wetenschap" van Jules Romains.
St. Elisabeths Gasih.
Diaconessenhuis
Mariastichting
St. Joannes de Deo
Overige ziekenhuizen
Brederodeduin en
sanatoria
Herstellingsoorden.
Inr. voor ouden van
dagen en ongeneesl.
1950
126.250
94.000
139.750
70.600
47.500
57.000
55.000
krijgt het volle bedrag van de ziekenfond
sen terug.
Tegenover de verhoging van de uitgaven
voor de gemeente voor de ziekenhuisver
pleging staat dat door de verhoging van de
verpleegprijzen het tekort van het St. Elisa
beths Gasthuis voor 1950 op 211.520 wordt
geraamd tegen 395.489 voor 1949. Dit is
dus een gunstig verschil van 183.969.
Maar dit betekent geen bezuiniging,
want het tekort over 1949 was zo hoog
geraamd omdat de Prijsbeheersing nog
geen toestemming gegeven had de tarieven
voor de verpleging te verhogen hoewel die
ver boven de kostende prijs uitgingen.
Onder het hoofdstuk Ziekenhuisverple
ging vallen ook de kosten die gemaakt
worden ten behoeve van zenuw- en ziels
zieken, die niet verpleegd worden in krank
zinnigengestichten. Die uitgaven zijn voor
1950 geraamd op 165.986. Daaronder is
begrepen het deel der kosten van de Psy
chiatrische voor- en nazorgdienst voor dat
deel der provincie, dat voor Haarlemse
rekening komt.
Het Schoolpsychologisch bureau begint
dit jaar voor het eerst te werken, zodat
geen vergelijkende cijfers met 1949 zijn
te geven.
De kosten voor het Geneeskundig School
toezicht zijn aldus te splitsen:
Schoolartsendienst 59.300
Spraakonderwijs 7.100
Heilgymnastiek 300
Schoolland verzorging1.000
Er worden ook nog door de gemeente
verschillende uitgaven gedaan voor de
volksgezondheid die niet over de Genees
kundige Dienst lopen. O.a. de nazorg voor
de geestelijk en lichamelijk gebrekkige».
Het nadelig verschil tussen inkomsten en
uitgaven is sinds 1949 gestegen van 70.787
tot 86.980, dus met 16.193.
Dit jaar komt op de werkinrichting, aan
de Schalkwijkerweg een tweede paviljoen,
waarom ook een tweede werkmeester zal
moeten worden aangesteld.
70.000
70.000
165.000 140.000
Met nog enige kleine kosten maakt dit
voor 1950 een totaal aan uitgaven van
772.606. De gemeente krijgt daarvoor
terug aan premiën voor de ziekenhuisver-
zekering 285.000 en aan andere bijdragen
103.000, dus totaal 388.000.
Zoals men weet heeft de ziekenhuisver
zekering altijd het karakter gehad om de
betrokkenen te verzekeren tegen verhaal
van bijdragen, dus nooit om de volle kosten
te dekken.
De Geneeskundige Dienst heeft ook be
moeiing met de verpleging in de ziekenhui
zen van de ingezetenen dié bij de zieken
fondsen zijn aangesloten (verplicht- en
vrijwillig verzekerden). De gemeente moet
voor die verpleging 996.423 betalen, maar
Surinaamse muziek-avond
in het Frans Halsmuseum
Op 14 Januari wordt onder auspiciën
van het Volksuniversiteitscomité voor
jonge Toonkunstenaars aan belangstellen
den een bijzonder programma aangeboden.
Dan zal namelijk in de Renaissancezaal van
het Frans Museum een Surinaams ensem
ble onder leiding van Frans Vrij een avond
vullen met folkloristische muziek en dans.
Dit optreden geschiedt met steun van de
Stichting voor culturele samenwerking
tussen Nederland, Indonesië, Suriname en
de Nederlandse Antillen.
Het gezelschap bestaat uit vijf leden,
grotendeels kleurlingen, allen in ons land
woonachtige amateurs. De sterk rhyth-
mische muziek wordt voortgebracht door
twee guitaren, twee maracas, een tam-tam
en een klarinet. Verder werken mede een
voorzanger en een danseres. De schilderes
Nola Hatterman houdt een inleiding over
hel ontslaan van de Surinaamse volks
kunst en Frans Vrij zal de betekenis van de
ten gehore gebrachte liedjes (kawina en
singie) mondeling toelichten.
Er bestaan plannen, waarvan de moge
lijkheid tot verwezenlijking nog nader
onderzocht moet worden, om te komen tot
een uitgebreide tournée. uitgaande van de
Bond van Nederlandse Volksuniversiteiten
in nauwe samenwerking met andere lan
delijk werkzame culturele verenigingen.
Het Haarlemse Comité voor jonge Toon
kunstenaars stelt zich voor om in de toe
komst, indien daarvoor voldoende animo
bestaat, iedere maand een avond tc wijden
aan uitheemse kunst, met name ook uit
Afrika cn uit de Zuid-Amerikaanse landen,
zulks ter verdieping van de belangstelling
voor en de kennis van het leven in verre
gebieden met eigen beschavingsvormen.
Liberaal-democratische afgevaar.
digden uit Oost.Duitsland gevlucht
BERLIJN, 5 Januari (Reuter). Een
woordvoerder van dc West-Berlijnse libe
raal-democratische partij heeft medege
deeld, dat vijf afgevaardigden naar het
Brandenburgse parlement van de liberaal-
democratische partij uit Oost-Duitsland zijn
geweken. Het zijn de burgemeester van
Königswusterhausen, Hein, Baum, een
vooraanstaande functionaris in de orga
nisatie voor de verkoop van vrije goederen,
mevrouw Ortmann en Pröfert. Over de
verblijfplaats van de vijfde, zekere Geppke.
was niets bekend. De vijf afgevaardigden
waren in de bladen van de S.E.D. aange
vallen omdat zij „naziïstische aanvallen
op de onderwijs-maatregelen in Oost-
Duitsland hebben gedaan en de Russische
cultuur belasterd hebben". Zij werden als
„wilde reactionnairen" beschreven. Later
werden zij door de liberaal-democratische
partij van Brandenburg geschorst. De uit
geweken burgemeester Hein verklaarde
tegenover Reuter, dat op iedere vergade
ring van de fractie, waarvan hij voorzitter
was, een Russisch vertegenwoordiger aan
wezig was, die een stenografische verslag
opstelde. Men waagde hei niet critiek op
de S.E.D. te oefenen. De partijleiders wa
ren trouwe volgelingen van Moskou en de
lagere functionarissen, de echte liberalen,
konden niets inbrengen. Volgens hem had
het geen zin, dat de „burgerlijke partijen"
in Oost-Duitsland bleven bestaan. Men
volgt daar gehoorzaam de partijleiders. De
critiek, die Hein en de anderen hadden
geuit, was ter sprake gekomen op een be
sloten vergadering waar ook de S.E.D.-
minister voor culturele zaken van Bran
denburg, Rücker, aanwezig was.
Hein zeide, dat men het vraagstuk van
de Russische cultuur in de Oost-Duitse
scholen wilde bespreken. Rücker had na
afloop bedankt voor de vriendschappelijke
bespreking, doch had later de eerder ver
melde beschuldigingen in het orgaan van
de S.E.p. „Neues Deutschland" uitgebracht.
Frankrijk wil een grote
luchtmacht bouwen
De Franse minister voor Luchtvaart,
André Maroselli, heeft heden bekend ge
maakt dat aan het einde van deze maand
een wetsontwerp bij de Franse Nationale
Vergadering zal worden ingediend, dat
voorziet in het stichten van een uit 3650
vliegtuigen bestaande Franse luchtmacht,
waaronder 1800 straaljagers.'Voor de uit
voering is een in twee gedeelten gesplitst
vijf-jarenplan opgesteld. Het eerste ge
deelte kan Frankrijk op eigen kracht ten
uitvoer leggen, voor de voltooiing van het
tweede zal het een beroep moeten doen
op „secondaire hulpbronnen" en op tech
nische geallieerde hulp. die het, overeen
komstig de gesloten verdragen tot het ver
lenen van wederzijdse bijstand, mag ver
wachten.
Het 25-jarig bestaan der Nederlandse
Katholieke Arbeidersbeweging in haar te
genwoordige vorm zal op Dinsdag 10 Januari
in Utrecht worden gevierd. Hieraan wordt
tevens verbonden de viering van het zilveren
jubileum van de heer A. C. de Bruijn als
voorzitter van vak- en standsorganisaties
der katholiek": arbeiders.
Langs het Spaarne
Aan het Zuidelijk eind van het Spaarne
ligt stil en wat verwaarloosd de Cruquius
van een groot verleden te dromen. Aan
het Noordelijk eind bij Spaarndam ligt
ook een gemaal, maar tijd om te dromen
is daar niet. Daar draaien snel en met
grote regelmaat tien schoepraderen in het
rond om het Spaarnewater in een zijvaart
van het Noordzeckanaal te stuwen.
Als we het oude gebouw (A.D. 1845)
binnenkomen, staat daar een man met een
volkomen tevreden gezicht zijn twee brul
lende Dieselmachines te bekijken. Dat is
Verwoerd, de eerste machinist. Buiten
draaien die geweldige vurenhouten schoe
pen snel in het rond en de druppels mee
gevoerd water spatten door de openstaande
deuren op het kleine platform waai- hij
ons brengt.
Dat gemaal bij Spaarndam is een aan
zienlijk belangrijke buitenpost van het
„hoogheemraadschap Rijnland". Want niet
alleen, dat hier het Spaarne wordt gespuid,
maar het wordt er ook ververst. Dat ver
versen gebeurt voornamelijk in de zomer,
als het Spaarne door weinig regen
en veel zon zo laag is gekomen, dat
het niet meer goed als afvoerkanaal func-
tionneert voor al die kleine poldertjes die
er langs liggen. En het verversen heeft ook
niets te maken met viezigheid of afval in
het water, want dat is er altijd, maar uit
sluitend met het zoutgehalte. Want ook
dat hebben we in ons breedste locale wa
ter. Wij hadden dat nooit zo beseft, maar
het Spaarne is hiermee wel in onze ach
ting gestegen; als het nu nog stroomde
ook. zou de plaatselijke trots geen grenzen
meer kennen. Vijftig jaar geleden was het
zoutgehalte in het Spaarne nog niet zo
hoog, vertelt Verwoerd. Maai- sindsdien
is er veel water uit de duinen weggepompt
met het gevolg dat het zeewater nu ge
makkelijker een weg vindt onder onze na
tuurlijke zeedijken door. En daarvan was
het resultaat, dal in het water hier, zo
vlak achter de duinen, een opmerkelijk
zoutgehalte is gekomen.
HAARLEM
AANVANG NIEUWE CURSUSSEN VOLGENDE WEEK
INSCHRIJVING DAGELIJKS. PRIVéLES OP ELK VERLANGD UUR
i.
Nederland zal de eerste drie maanden nog
1,2 millioen ton moeten invoeren
De economische commissie voor Europa
van de UNO raamt volgens de gepubli
ceerde cijfers dat het Europese tekort aan
harde kolen in het eerste kwartaal van
1950 nog slechts 1,6 millioen. ton zal be
dragen of 68 minder dan het tekort van
5,3 millioen ton een jaar geleden. In het
laatste kwartaal van 1949 bedroeg het
tekort 3,4 millioen ton.
Deze belangrijke vordering in de rich
ting van het punt, waarop Europa in eigen
behoeften zal kunnen voorzien, betekent
een grote besparing van dollars, daar het
grootste gedeelte van het Europese kolen-
tekort wordt aangevuld door de Verenigde
Staten.
De verkleining van het tekort komt voor
een groot gedeelte voor rekening van de
West-Duitse productie. De Duitse export
naar de andere Europese landen zal in het
eerste kwartaal van 1950 ongeveer 4.2
millioen ton bedragen, tegen 3.8 millioen
ton het vorig jaar.
Men verwacht, dat de Poolse leveranties
aan de 17 importerende landen, waartoe
niet de Sovjet-Unie behoort, zullen dalen
tot 3,7 millioen ton tegen een totaal van
ongeveer 4,4 millioen ton voor het eerste
kwartaal van 1949.
Voorts zal Engeland naar verwacht
wordt ongeveer 3,2 millioen ton leveren
van de 13,5 millioen ton Europese kolen,
welke de continentale importeurs in de
eerste drie maanden van 1950 zullen in-r
voeren. Dit betekent, dat Engeland onge
veer gedeelte zal bijdragen, tegen 1/6
gedeelte in de overeenkomstige periode van
het vorig jaar en dat Engeland 1 millioen
ton kolen méér aan het continent zal leve
ren.
Als grootste continentale importeurs van
Europese kolen in het eerste kwartaal van
1950 noemt de commissie Frankrijk met
Hulp aan kunstenaars
Financiële offers
der gemeente Haarlem
Een maand geleden deelden wij mede dat
er door de gemeente Haarlem regelingen
waren getroffen voor hulp aan kunstenaars,
die door de voor hen minder gunstige tijds
omstandigheden in moeilijkheden gekomen
zijn.
Thans doen B. en W. daarover nadere
mededelingen aan de Raad.
1000 is op de begroting voor 1950 uit
getrokken als bijdrage aan 't Voorzienings-
fonds voor kunstenaars.
Kunstenaars die lid zijn van een bij het
Voorzieningsfonds aangesloten vereniging,
ontvangen in geval van maatschappe
lijke nood, gedurende ten hoogste 13 weken
uit dit fonds een uitkering. Op de door de
leden te betalen premie geeft het Rijk een
bijdrage van 100 terwijl ook de ge
meenten die aan de regeling meewerken
eenzelfde subsidie geven.
Verder is 15.000 uitgetrokken voor uit
keringen ingevolge de regeling van Sociale
Bijstand aan beeldende kunstenaars.
Indien beeldende kunstenaars in maat
schappelijke moeilijkheden verkeren en de
mogelijkheid van hulp uit het Voorzienings
fonds uitgeput of niet van toepassing is,
kan de (bij circulaire van de minister van
Sociale Zaken van 31 Maart 1949) in hel
leven geroepen regeling voor sociale bij
stand in beginsel, gedurende een tijdvak
52 weken, maximaal 32 weken bijstand
raming 2,9 millioen ton, Italië met I worden verleend door aankoop van door
Tijdens een rit door Londen hoorde een vrachtautochauffeur ergens in zijn wagen
af en toe een zwak miauwen. Aanvankelijk kon hij niet ontdekken waar het geluid
vandaan kwam, maar bij het wachten voor een stoplicht bemerkte hij dat een jonge
poes in een uitsparing van een der autowielen als blinde passagier meegereisd was.
Het dier was toen tien minuten lang in het snel draaiende wiel rondgesmeten maar
het had geen ander letsel gekregen dan wat schaafwonden aan zijn kop cn ecu
bloedende tong. Dezelfde avond speelde het in het huis van de chauffeur al vrolijk
met een lucifersdoosje (inzet).
2,1 millioen ton, Zweden met 1.6 millioen
ton. Denemarken met 1.3 millioen ton en
Nederland met 1,2 millioen ton. In het
eerste kwartaal van het vorige jaar voerde
ïtalië slechts ongeveer 1 millioen ton in.
Het totale Europese tekort van 1,6 mil-
lioen ton is grotendeels het gevolg van het
ontbreken van stoomkolen en anthraciet.
De commissie deelt mede, dat in het nieu
we jaar alle Europese landen voldoende
huisbrand zullen hebben en voldoende
cokes voor de ijzer- en staalindustrie.
Londens Philharmonisch Orkest
naar Arnhem en Amsterdam
Waarschijnlijk zal het Londens Philhar
monisch Orkest in Mei naar ons land komen
om onder leiding van Eduard van Beinum
twee concerten te geven, namelijk in Arn
hem en Amsterdam. Het plan tot dit bezoek
was al geruime tijd in de pen, doch de Ver
wezenlijking stuitte op financiële bezwaren.
Om de kosten zo laag mogelijk te houden
zullen de Engelse musici logeren bij leden
van het Concertgebouw-orkest te Amster
dam en bij enkele particulieren.
Eduard van Beinum zal in de komende
jaren steeds de eerste vijf maanden als diri
gent van het Londens Philharmonisch Or
kest optreden. Gedurende de rest van ieder
jaar fungeert Sir Adrian Boult als zodanig.
hen vervaardigde werkstukken. De aan
koopsom, inbegrepen de materiaalkosten,
wordt door de aangewezen plaatselijke
commissie voor sociale kunstopdrachten
vastgesteld. Vervolgens worden de mate
riaalkosten onmiddellijk aan de belangheb
benden ter hand gesteld. De uitbetaling van
het overige deel van de aankoopsom ge
schiedt in wekelijkse termijnen. De uit
gaven der commissie wórden voor 75
door het rijk terugbetaald.
De aangekochte stukken moeten voor
75 ter beschikking gesteld worden van
het ministerie van Sociale Zaken, de ove
rige'25 komt aan de gemeente ten goede.
Van de 15.000 krijgt de gemeente dus
11.250 terug.
Agenda voor Haarlem
VRIJDAG 6 JANUARI
Rembrandt: „L.O.-L.K.P.", 14 j., 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. Palace: „Bud Abbott cn Lou
Costello ontmoeten Frankenstein", 14 j„ 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Het mysterie van
Tanger", 14 j., 2. 4.15, 7 en 9.15 uur. City
„Een roekeloos avontuur". 18 j., 2.15, 4.30, 7
en 9.15 uur. Spaarne: „De Helse karavaan"
14 j.. 2.30. 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Die
Fledermaus", 18 j., 2.30, 7 en 9.15 uur
ZATERDAG 7 JANUARI
Stadsschouwburg: ..De held van het Wes
ten". 8 uur. Frans Halsmuseum: Optreden
Willem Ravelli, 8 uur. Bioscopen: Middag
en avondvoorstellingen.
In het gebouw van het gemaal draaien
de machines vrolijk hun vaste toerental en
drinken elk hun zeventig liter olie per uur.
En de tien enorme raderen verwerken de
2.700.000 kubieke meter water per etmaal
(hetgeen maar een half millioen minder
is, dan wat alle Haarlemmers tezamen in
één jaar tijd uit hun kranen laten stromen).
Het gebouw is strikt zakelijk zoals de hele
ontwatering en bemaling en inpoldering
van ons land een strikt (nood-) zakelijke
aangelegenheid is.
Alle waterstaatsbelangen van die grote
stukken Nederland, die beneden de zee
spiegel liggen, worden reëel als Verwoerd
verteld over de 28 jaar, die hij „in het wa
ter" heeft doorgebracht. Van die 28 jaar
heeft hij er de eerste zeventien in Gouda
gewerkt, waar een ander gemaal van het
Rijnland staat. Want tot daar strekt het
Rijnland, dat 222 polders omvat, zich uit.
En het vertellen van deze oude rot in
het „watervak" is doorspekt met opbou
wende suggesties, waarvan de belang
rijkste wel was: „Het zal een goed ding
zijn, als al die waterschappen en heem
raadschappen in heel Holland in één hand
komen". Want diezelfde water- en heem
raadschappen hebben met hun betrekke
lijke zelfstandigheid een wat ongewone
plaats in ons binnenlands bestuur. Vooral
in de twee Hollandse provincies sluiten
zij bovendien vrijwel overal aan elkaar;
aïs in een legkaart is in dat gebied water
schap aan waterschap gepast. Hun be
langen, hoewel ze vaak in verschillende
provincies liggen, hebben vaak grote
overeenkomst.
Vandaar die suggestie: alles in één hand.
Het was geen belangrijke figuur in de
waterstaat, die dit zei, maar niettemin
iemand, die door zijn grote belangstelling
voor zijn werk een inzicht heeft gekregen
in een onderwerp, waar de meeste Neder
landers eigenlijk maar bitter weinig van
weten. Ondanks het feit, dat zij zelf vaak
beneden de zeespiegel wonen.
E. P.
Scvilla zonder Carmen. Dc in het begin
van dc zeventiende eeuw, tijdens het bewind
van koning Philips III, door de Duitse archi
tect Johan Wandenburg rechthoekig gebouw
de staatstabaksfabriek te Sevilla krijgt een
andere bestemming. Er wordt namelijk bin
nenkort een afdeling van de stedelijke
universiteit ln ondergebracht. De door dc
zich hier afspelende opera „Carmen" van
Bizet (naar het verhaal van Prosper Meri-
mée) populair geworden „cigarettenmeisjes"
zullen dus uit het stadsbeeld verdwijnen,
waarschijnlijk tot schade van het vreemde
lingenverkeer.
Shakespeare-scizoen. Engeland zal dit
jaar een langer „Shakespeare-scizoen" heb
ben dan ooit te voren, namelijk van begin
Maart tot einde September. Het gezelschap
van het Shakespeare Memorial Theatre le
Stotford aan dc Avon, dat thans met enorm
succes een tournée door Australië en Nieuw
Zeeland maakt, zal in de geboorteplaats van
de dichter vijf van diens stukken ten tonele
brengen.
Muzikale export. Uit de Nederlandse
composities, die werden ingezonden om op
het muziekfeest te Boedapest in Juni 1950 te
worden uitgevoerd, heeft ae jury, bestaande
uit de heren Marius Flothuis. Geza Frid en
Wim Gaffel, werken van de volgende com
ponisten gekozen: Henriëtte Bosmans. Lex
van Delden. Rudolf Escher. Koos van de
Griend. Bertus van Lier. Karei Mengelberg.
Henri C. van Praag en Wolfgang Wijdoveld.
De gekozen composities zullen naar Boeda
pest gestuurd werden waar een internatio
nale jury de uiteindelijke beslissing omtrent
de uit te voeren werken zal nemen.
