De „Sanihaes"-korenmolen kan
gerepareerd en gered worden
RHEÜMIN/^
De radio geeft Vrijdag
Gezondheidstoestand der Haarlemmers
VAN HOUTEN
H 1
Q PANDA EN DE MEESTER*
J
DANSSCHOOLKWEKKEBOOM
Nieuwe Gracht 98, Haarlem
Wereldnieuws
Donderdag 12 Januari 1950
2
OM EEN KENNEMER BEZIT
Mits de gemeenschap voor deze laatste molen
tussen Haarlem en Alkmaar in de bres springt
Santpoort kan bogen op een pro
bleem, dat sinds onheuglijke tijden
dichtbeschreven vellen, boze gezichten
en treurende dorpelingen heeft te
weeg gebracht. Het probleem staat aan
de Wüstelaan en het had vier wieken
dfe enige, die tussen Haarlem en
Alkmaar op een volslagen molen te
vinden waren.
Het heet „De Santhaes".
Klaas Boekei, de molenaar en me
neer Drijver, de ornitholoog kunnen
er ook nu samen een omvangrijke boom
over opzetten, waarbij Klaas zegt, dat
hij „er niet aan denkt" en meneer
Drijver beweert, dat „het er toch van
moet komen".
De Santhaes
In 1616 moet er al op diezelfde plaats,
achter het toen nog lage bos van de duin
rand een korenmolen hebben gestaan en
uit 1779 dateert de nieuwe „Santhaes",
die nu de gemoederen bezig houdt. Voor
een molen stond hij daar uitgesproken
slecht, want als de collega's van de Zaan
streek allang volop maalden kon de Sant-
poortse mulder slechts met moeite bewe
ging krijgen in liet eiken raderwerk; hij
was door het bos „ontrijfd en van zijne
costwinninge ontzet", zoals de oude pa
pieren vertellen.
Thans ligt het probleem even anders:
Op windkracht maalt „De Santhaes" toch
reeds lang niet meer want de motor in
zijn achtkantige romp kan het veel sneller
en beter. Maar desondanks hebben de
laatste najaarsstormen er „beweging" in
gekregen: een der ach t-en-vijf tig meter
lange roeden is geknapt en twee wieken
hangen dientengevolge troosteloos op de
balie. De molenaar, Boekei, wiens eigen
dom deze „Santhaes" is, kan er moeilijk
wat aan laten doen en dat zou ook niet
helemaal eerlijk zijn, want het Santpoortse
juweel kan gevoeglijk ais gemeenschappe
lijk pronkstuk worden beschouwd. En dat
geeft de heer Drijver en met hem het be
stuur van „Santpoorts Bloei" dan ook de
overtuiging dat heter „toch van moet
komen".
De historie herhaalt zich
Tien jaar geleden stond Santpoort voor
dezelfde kwestie: de molen was zozeer
vervallen, dat er gerestaureerd moest
worden als andere mogelijkheid zou
slechts een volledige aftakeling van de
„Santhaes" overblijven. Toen is er direct
geld bijeengebracht en daarvan kon de
molen worden opgeknapt op één roe
na en die heeft het nu juist begeven. De
vereniging „De Hollandse Molen" heeft de
kosten der vervanging daarvan (door een
goede tweedehandse) begroot op 1600
2000 en dat geld zal dus op de een of
2(LTABL._35_CTSJ
Zondagsvergunning
Onder de vele verhalen, die omtrent de
oude „Santhaes" de ronde doen, is dat
van de molenaar, die ten onrechte van
moord werd verdacht, wel het meest
frappante. De schout en zijn rakkers
hadden namelijk dg goede man, die in
een lang vervlogen jaar het beheer over
de molen voerde, al aan de beul over
geleverd, maar toen de strop reeds om
zijn hals gleed, kwam de juiste toe
dracht van de moord aan het licht en
de molenaar mocht een wens doen bij
wijze van gerechtelijke tegenprestatie.
Hij vroegvoortaan ook 's Zondags
te mogen malen, wat hem prompt werd
toegestaan.
Voorlopig zal Santpoorts Bloei al blij t
zijn als de Santhaes door de week weer i
in orde is.
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Woord voor de dag. 8.30
Nieuws. 3.40 Gewijde muziek. 9.00 Weer
berichten. 9.03 Platen. 9.15 Voor zieken. 9.3C
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Zang en
piano. 11.30 Platen. 12.00 Koor. 1-2.30 Weer
bericht. 12.33 Metropole-orlcest. 13.00 Nieuws.
13.15 Mandolinemuziek. 13.45 Platen. 14.40
Voordracht. 15.00 Platen. 15.10 Concertge
bouw-kwintet, 15.40 Voordracht. 16.00 Kamer
kwartet. 17.30 Friese voordracht. 17.45
Esperanto. 18.00 Geestelijke liederen, 18.15
„Het Begin". 18.30 Voor de strijdkrachten.
19.00 Nieuws. 19.15 Regeringsuitzending.
19.35 Platen. 19,40 Radiokrant. 20.00 Nieuws.
20.05 Platen. 20.15 Strijkorkest. 20.45 „Een
protestantse landbouwkolonie in Brazilië",
causerie. 21.15 Platen. 21.30 Gemengd koor,
Arnhemse Orkestvereniging en solisten.
22.45 Overdenlring.. 23.00 Nieuws. 23.15
Platen.
HILVERSUM II, 414.5 M.
7.00 Nieuws. 7.18 Platen. 8,30 Nieuws. 8.43
Platen. 28.50 Voor de vrouw. 9.00 Weer
berichten. 9.03 Platen. 10.00 „Thuis". 10.05
Morgenwijding. 10.20 Platen. 10.30 Voor zie
ken. 11.00 Voor de vrouw. 11.15 Orgel. 11.40
Voordracht. 12.00 Lichte muziek.. 12.30 Weer
bericht. 12.33 Sportpraatje. 12,45 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Populair conceit. 13.4-5 Platen.
14.00 Voor de vrouw. 14.20' Zang en piano.
15.00 Voordracht. 15.20 Kamerorkest. 16.00
Filmprogramma. 17.30 Muziek. Causerie. 18.00
Nieuws. 18.15 Felicitaties. 18.45 Kwartet.
19.00 „Denk om de bocht". 19.15 Platen. 19.30
„Gelovige mensen". 19.50 „Tien voor acht".
20.00 Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.10
Platen, 20.30 „Mensen aan het werk", 21.00
Verzoekprogramma. 21.25 „Aether-forum".
21.55 Buitenlands weekoverzicht. 22.10 Lichte
muziek. 22.40 „Vandaag". 22.45 Avondwijding.
23.00 Nieuws. 23.15 Platen,
andere manier gefourneerd moeten worden,
anders dreigt weer de ontmanteling. Er is
een klein be'drag van de vorige keer over
gebleven, de gemeente is wellicht bereid
een handje te helpen, maar daarmee is
„Santpoorts Bloei" nog niet uit de moei
lijkheden. Daarom zal er de 28e Januari
in het „Jeugdhuis" een exclusieve film
avond worden gegeven (zaal gratis, geen
vermakelijkheidsbelasting), waar de heer
Jan P. Strijbos belangeloos zijn laatste
kleurenfilms zal vertonen over het vogel
leven in het gebied van de Provinciale
waterleiding onder Castricum. Maar dan
zal men er nóg niet zijn. Vandaar dan ook,
dat „Santpoorts Bloei" met enige klem
het gironummer 350534 onder de aan
dacht brengtDat de „kwestie
Santhaes" overigens niet over gebrek
aan belangstelling heeft te klagen,
moge blijken uit de vorming van een co
mité van aanbeveling voor de inzamelings
actie, waarvan burgemeester m'r. M. M.
Kwint van Velsen het voorzitterschap be
kleedt. Moge de trouwe wachter van Sant
poort ook nu niet vergeten worden, de
grondslagen voor een redding zijn gelegd
en wat tien jaar geleden kon, zal ook nu
mogelijk moeten zijn.
Den Haag bouwt
bedrijfspanden
„Gelukkig zonder rijkssteun"
zegt burgemeester Schokking
In de gemeente Den Haag zal over 10
jaar geen grond voor bouwdoeleinden meer
beschikbaar zijn, omdat de daarvoor be
schikbare oppervlakte dan volgebouwd zal
zijn. Een deel van de bouwgrond ligt in
-het Oostelijk poldergebied van de stad,
waar burgemeester Schokking Woensdag
de eerste spade in de grond stak voor de
bouw van een aantal bedi-ijfspanden.
Reeds lang kampte de gemeente met een
nijpend gebrek aan bedrijfsruimten, voor
al voor kleine en middelgrote ondernemin
gen, die thans veelal zijn gevestigd in kan
toor- of woonruimten. De industriepanden
worden gebouwd in blokken, elk bestaande
uit vierbedrijfsruimten met een opper
vlakte van 384 vierkante meter met een
onoverdekte binnenplaats van 144 vier
kante meter, Voor de bouw, die naar ver
wacht wordt binnen 5 a 6 maanden zal zijn
voltooid, voteerde de gemeenteraad
615.000,—.
De burgemeester zette in een korte toe
spraak het belang van deze eerste stap tot
het vestigen van industrieruimten in een
overigens niet-industriële stad als Den
Haag uiteen. „Ik heb aan het hoofd van
een industrie-gemeente gestaan en weet
uit ei'varing hoe moeilijk het op het ogen
blik is, om vestigingsruimte voor de in
dustrie te vinden. Daarom is het een goed
ding. dat deze panden zonder rijkssteun
tot stand zullen komen, omdat er met
rijkssteun moet worden voldaan aan zo
veel voorwaarden, dat het bijna ondoenlijk
is om tot een goed einde te geraken", al
dus mr. Schokking.
De te bouwen bedrijfspanden hebben
reeds alle een huurder.
Bussums raad keurt
bouwplan-Bouma goed
De Bussumse gemeenteraad heeft na een
discussie van zes uur, waarvan het laatste
uur in besloten vergadering, met alge
mene stemmen zijn goedkeuring gehecht
aan het plan van de wethouder voor de
Volkshuisvesting, de heer L. Bouma, voor
de bouw van 306 woningen.
Reeds meer dan 100 gemeentebesturen
hebben inzage van het plan-Bouma ge
vraagd. Vele stadsbestuurders kwamen
naar Bussum, onder anderen een groep van
twaalf burgemeesters uit Oost-Groningen.
Roman over ontspoorde jeugd
kreeg Rotterdamse Nutsprijs
Woensdagmiddag werd. aan de Amster
damse journalist-letterkundige B. Stroman
de zogenaamde Rotterdamse Nutsprijs uit
gereikt voor zijn in 1949 verschenen roman
„Kleine diefjes worden groot". Deze prijs
werd ingesteld door het departement Rot
terdam van de Maatschappij tot Nut van
't Algemeen ten gunste van een publicatie,
die niet zozeer om haar litteraire waarde
dan wel om haar sociaal-ethische strek
king de instemming van het bestuur zou
hebben.
De voorzitter van het departement, mr.
J. W. W. van der Hoeven, verklaarde on
der meer: „Wij voelen sterk onze mede
verantwoordelijkheid voor de jeugd en
dat is de reden waarom wij ons interes
seren voor schrijvers, die in dezelfde rich
ting gaan".
Vervolgens las de secretaris de moti
vering der bekroning voor. „Met dit boek
is het de tweede keer, dat een begaafd
journalist een voortreffelijk werk ver
richt heeft ten aanzien van de ontspoorde
stadsjeugd, bijna vijftig jaar nadat Brusse
zijn „Boefje" deed verschijnen. De gevaren
die thans het kind bedreigen zijn eerder
toegenomen dan verminderd, de neiging
tot het kwade is veeleer aangewakkerd.
Hier is de journalist aan het woord, die
talrijke dossiers van de kinderpolitie door
kijkt, niet alleen gedreven door de nieuws
gierigheid van de persman, maar door
een bewogen gemoed. Stroman heeft in
zijn boek in de eerste plaats belangstelling
willen wekken voor de gevaren, waaraan
de stadsjeugd zo licht ten offer valt, als
de morele basis in het gezin ontbreekt. Hij
heeft ook belangstelling weten te wekken
voor het werk van hen, wier levenstaak
het is deze kinderen weer naar het nor
male bestaan in de maatschappij terug
te leiden. Gelukkig is het boek gespeend
van een onsmakelijk realisme, dat maar
al te veel opgeld doet. Door dit boek zullen
niet alleen vele beurzen open .gaan, doch
misschien gaat er ook een enkele keer een
hart open, dat-zich geroepen voelt in dit
werk een levenstaak te vinden".
Volledigheidshalve delen wij mede dat
„Kleine diefjes worden groot" is versche
nen bij A. W. Sijthoff's Uitgeversmaat
schappij te Leiden, Deze knappe journa
listieke reportage in romanvorm geeft een
scherp beeld van het leven van de crimi
nele jeugd en beperkt zich daarbij geens
zins tot de volksbuurten. „Want het zal
voor een ieder duidelijk zijn", zegt de
schrijver in zijn voorwoord, „dat de crimi
naliteit onder de jeugd in geen enkel op
zicht het monopolie is van de sociaal min
der bedeelde kinderen." Alle behandelde
gegevens zijn aan de werkelijkheid ge
toetst en de anoniem vermelde gevallen
berusten op authentieke dossiers en cor
respondentie van de daarbij betrokkenen.
Op het Spui in Den Haag: is een 15-jarige
jongen met zijn -fiets geslipt en onder de
wielen van een hem achterop rijdende truck
met oplegger gevallen. De jongen was op
slag dood..
Wachtlijst voor de ziekenhuizen is verminderd
Wij vroegen dr. W. B. Smit, directeur
van de Geneeskundige Dienst te Haarlem,
naar de gezondheidstoestand van de Haar
lemmers in het afgelopen jaar.
Zijn indruk is dat er geen reden tot onte
vredenheid is. Het sterftecijfer was in 1949
wel iets hoger dan in 1948, maar dat over
1948 was ook bijzonder laag, zowel voor
Nederland als Haarlem. Dat het Haarlemse
cijfer hoger is dan het gemiddelde voor ons
land is te verklaren uit het feit dat er in
Haarlem in verhouding veel ouden van
dagen wonen.
Er kwam in 1949 nog niet de helft van
het aantal roodvonk-gevallen voor dat in
1948 werd geconstateerd. Toen waren het
er 309. Het aantal diphterie-gevallen is in
1949 hoger geweest dan in 1948. Dit was
trouwens al zo vervolgde dr. Smit af
te leiden uit de maatregelen die door de
Geneeskundige Dienst genomen zijn om de
kinderen tegen die ziekte' te immuniseren.
In 1948 waren wij gezakt tot 39 gevallen.
In 1947 was 'het aantal 123, in 1946 337, in
1945 925 en 1944 2219. Gelukkig bleven wij
in-het afgelopen jaar nog beneden het aan
tal voor 1947, maar uit alles blijkt, dat het
nodig is, dat de bestrijding krachtig wordt
voortgezet. Vandaar onze actie om alle
kinderen tegen diphterie te immuniseren.
Er kan niet genoeg op worden aangedron
gen dat de ouders in deze kwestie hun volle
medewerking verlenen.
De diphterie die nu de kop heeft opge
stoken, blijkt van een kwaadaardig karak
ter te zijn. Dit is ook wel af te leiden uit
het feit dat er sinds October vier kinderen
aan overleden zijn. In 1948 was er één sterf
geval.
Andere besmettelijke ziekten kwamen in
1949 gelukkig zelden voor. De bestrijding
van de malaria is krachtig ter hand ge
nomen. Dit heeft tengevolge gehad dat er
veel minder gevallen voorkwamen dan in
1948, toen het er 55 waren. Uit onderzoe
kingen naar de malaria bleek, dat er veel
lijders in Haarlem-Noord, ten Noorden van
de Jan Gijzenvaart gevonden werden. Daar
om werden daar de slaapkamers van de
huizen waarin de ziekte geconstateerd was
Passagierslijst van de
„Waterman"
Op onze kantoren ligt ter inzage de
passagierslijst van het troepentrans
portschip „Waterman", dat met onge-/
i veer 1500 militairen aan boord op 24\\
December uit Tandjong Priok is ver
trokken. Het schip wordt omstreeks
16 Januari in Rotterdam verwacht.
met D.D.T. ontsmet, om daarbij de mug
gen (de veroorzakers der malaria) te doden.
Wij moesten ons bepalen tot de woningen
waar een patiënt is geweest, omdat het
anders te veel zou zijn gaan kosten, 'want
deze bestrijding is vrij kostbaar. Reeds nu
zijn er 3500 liter D.D.T. gespoten.
De wachtlijst voor de ziekenhuizen
Het is bekend dat de ziekenhuisruimte in
Haarlem te klein is om aan alle aanvragen
te voldoen. Gelukkig' daalt de lijst van de
wachtenden, die opneming hebben ge
vraagd. Einde 1948 stonden er 887 op deze
lijst, nu een jaar later, is dit aantal gelukkig
gedaald tot 703. Dit komt omdat het aantal
bedden in het St. Elisabeths Gasthuis met
42 is vermeerderd. Er bestaan plannen om
ook een vermeerdering van het aantal bed
den in het Diaconessenhuis mogelijk te
maken. Deze uitbreiding zou 28 a 32 zijn.
Bovendien is aan de mogelijkheid gedacht
om ook een uitbreiding van het aantal bed
den in de Mariastichting te krijgen. Indien
deze plannen tot uitvoering komen, zou dit
de ziekenhuisruimte in Haarlem vrij be
langrijk vergroten. Vermoedelijk wel zoveel
dat wij van de wachtlijst van patiënten af
komen. Daarmee zou het dan voor de naaste
toekomst niet noodzakelijk zijn om aan de
bouw van een nieuw ziekenhuis te denken,
want het is wel gebleken, dat daartegen in
deze tijd grote financiële bezwaren bestaan.
Het is thans voor de gemeente mogelijk
om bepaalde patiënten in het Marinehospi
taal te Overveen te doen opnemen. Nu
evenwel de bepaling gemaakt is, dat die
patiënten dan behandeld moeten worden
door de doctoren die aan dit hospitaal ver
bonden zijn, kan er slechts gebruik van
gemaakt worden als er patiënten zijn die
onder behandeling, zijn van specialisten die
aan die inrichting' verbonden zijn. De
patiënten die voor rekening der gemeente
Haarlem in de ziekenhuizen worden opge
nomen, hébben immers vrije keuze van
specialisten.
Streven naar samenwerking
van Openluchttheaters
Van Haagse zijde is een initiatief ge
nomen gericht op een betere samenwer
king tussen de besturen van de in Neder
land bestaande openluchttheaters.
Op Woensdag 18 Januari zal daartoe te
's-Gravenhage een eerste contactvergade
ring van directeuren en bestuurders van
de grote openluchttheaters worden gehou
den. Voorzitter van de vergadering is de
heer J. H. Carpentier Alting, diredteur van
de Koninklijke Schouwburg. Getracht zal
worden tot een grotere eenheid te komen.
Tevens wil men de mogelijkheden bezien
van een uitwisseling van daarvoor ge
schikte programma's.
Hel Nederlandse merk
met Wereldreputatie
V.A.R.A. is tegen particuliere
exploitatie van radiocentrales
Het hoofdbestuur van de V.A.R.A. heeft
in een brief aan de minister van Verkeer
en Waterstaat zijn standpunt uiteengezet
inzake de exploitatie der radiocentrales.
Het hoofdbestuur deelt mede, dat naar
haar mening terugkeer tot particulier en
gemeentelijk beheer op zeer ernstige be
zwaren stuit. Deze vloeien vooral voort
uit de omstandigheid, dat de particuliere
bedrijfsvorm tot een duurdere exploitatie
zal leiden dan het huidige beheer door de
P.T.T. De daardoor noodzakelijke ver
hoging van het abonnementsgeld acht de
V.A.R.A. een overwegend bezwaar, te meer
omdat het in vele gevallen de minder-
draagkrachtige luisteraars zijn, die van
een aansluiting op de radiocentrales ge
bruik maken.
Volgens het hoofdbestuur zullen bij
terugkeer van gemeentelijke en particu
liere exploitatie de onrendabele delen van
het land nimmer radiodistributie krijgen.
Van de 1400 man, die de P.T.T. zou moeten
ontslaan, zou zeer waarschijnlijk een aantal
zonder werk komen.
De V.A.R.A. acht het een algemeen cul
tureel en sociaal belang, dat de radio
uitzendingen door een zo groot mogelijk
aantal luisteraars worden ontvangen. Hier
bij is een goed distributienet over het
gehele land, zoals de P.T.T. in uitzicht stelt,
en een zo economisch mogelijke exploitatie
een factor van grote betekenis.
Voorschot op uitkering ineens
aan rijkspersoneel
Ter uitvoering van de beslissing' van de
ministerraad is een KoninklijkBesluit
voorbereid, strekkende tot het verlenen
van een uitkering ineens over het eerste
kwartaal van 1950 aan een deel van het
rijkspersoneel, overeenkomende met een
salarisverhoging van 5 procent.
In het desbetreffende ontwerp wordt
de mogelijkheid geopend dat op deze uit
kering reeds vóór het verstrijken van dit
kwartaal voorschotten worden uitbetaald
aan de hand van door de ministers van
Binnenlandse Zaken en van Financiën te
geven voorschriften. Aangezien algemeen
de wenselijkheid wordt gevoeld de uitbe
taling op de korst mogelijke termijn na
het tot stand komen van het Koninklijk
Besluit te doen. De ministers van Binnen
landse Zaken en van Financiën hebben
aan de departementen een aantal bereke-
nings-tabellen doen toekomen, met het
verzoek te bevorderen, dat reeds thans
met behulp daarvan en met inachtneming
van mede verstrekte richtlijnen het netto
bedrag van het voorschot wordt uitgere
kend en de betalingslijsten worden gereed
gemaakt, opdat terstond nadat de ontwor
pen regeling, waarop de tabellen zijn ge
baseerd, definitief zal zijn vastgelegd, tot
uitbetaling kan worden overgegaan.
De luitenant-kolonel b. d. J. de Waal te
's Gravenhage is ter gelegenheid van zijn
zeventigste verjaardag bevorderd tot de
titulaire rang van. kolonel.
4. „Kras-lcras!" zei de viool, toen mijn
heer Flodder Fiedeldum begon te spelen.
Het was nogal een heftig lawaai en het
schreeuiode erg, maar Panda dacht, dat
het wel mooi zou zijn, want hij had ge
leerd dat muziek mooi is, én hij luisterde
dus oplettend. „Andante.... andante
fhiisterde Fiedeldum intussen tot zichzelf.
„Maesiuoso! Crescendo! Ahmeester
lijk.... groot.... luelk een beheersing...
diep gevoel.... ah.... largo!" En zo
mompelend speelde hij voort en de gillen
van zijn gekwelde viool stegen hoger en
hoger tot Panda er kippenvel van kreeg..
en toen hoorden zij inééns ergens van
boven-af nét zo'n geluid! „Ha! Mijn mu
ziek inspireert een ander musicus tot sa
menspel!" riep Fiedeldum verbaasd. „Alle
gro, vriend! Ene-tweeë-drie-én-vier!"
Snerp-snerp, deed de viool, en vanuit de
dakgoot boven klonk nu een heel orkest
van snerp-piep-miauw. Ze keken ver
schrikt omhoogen daar zat toen een
klein orkest van katten, die allemaal wa
ren komen luisteren, waarschijnlijk omdat
zij dachten dat er een soortgenoot van hen
gemarteld werd. „Ik geloof niet, dat het
allemaal muzikanten zijn, mijnheer Fiedel
dum", zei Panda. „Achonbegrip!"
Smakeloosheid! Domheid..altijd weer.
zuchtte de violist. „Mij bespottelijk ma
ken, dat kunnen zezelfs de katten.
Kom meeleerling, wég van hier!"
Op vele lessen was het aantal dames groter
dan dat der heren. Thans is echter het omge
keerde het geval. Dit mede in verband met de
terugkeer van onze jongens uit Indonesië. Voor
onze lessen op Woensdag en Zaterdag kun
nen dus nog uitsluitend dames worden inge
schreven. Inschrijving van heren voor deze
lessen is gesloten.
Op ons slotbal speelt Victor Silvester met zijn
beroemde Engelse dansband.
Toneelspelers pir@flest©fer& Hegen
de benoeming van 3@ris Diels
Op een Zondag te Amsterdam gehouden
vergadering van de Nederlandse Vereni
ging van Toneelkunstenaars die door meer
dan honderd leden werd bijgewoond, is
bij acclamatie een motie aangenomen
waarin wordt geprotesteerd tegen de be
noeming van Joris Diels tot mede-direc
teur van de I-Iaagse Comedie.
Joris Diels, in bezettingstijd directeur
van een vooraanstaand toneelgezelschap
in België werd aldaar na de bevrijding
bij verstek veroordeeld tot vijftien jaar.
Later sprak een krijgsraad hem vrij. Hij
zou onder meer in Duitsland zijn opgetre
den en vijandelijke propaganda hebben
gevoerd. Thans schijnt het hem in zijn
vaderland onmogelijk om een engagement
te krijgen. Hij is sinds enkele jaren direc
teur van het gesubsidieerde Limburgs
Toneel.
In de bovenbedoelde motie wordt het
bestuur van de Nederlandse Vereniging
van Toneelkunstenaars opgedragen een
onderzoek in te stellen naar de gedragin
gen van Joris Diels gedurende de jaren
1940 tot 1945 en de resultaten daarvan in
een rapport vast te leggen.
Onder de leden van de Haagse Comedie
is voor de publicatie van zijn benoeming
een enquête gehouden naar de gevoelens
van de leden van dit gezelschap ten aan
zien van Joris Diels. Geen van allen op
perde bezwaren van politieke aard.
Noodtoestand op de Goudkust
afgekondigd
De gouverneur van de Goudkust heeft
te middernacht de noodtoestand afgekon
digd.
Maandag is op de Goudkust een cam
pagne van burgerlijke ongehoorzaamheid
begonnen ter ondersteuning van de aan
spraken op de status van dominion.
De gouverneur, Sir Charles Arden
Clarke, heeft verklaard, dat de afgelopen
vier dagen onverantwoordelijke elemen
ten stakingen hebben uitgelokt.
Gauw. Volgens het Oost-Duitse persbureau
ADN is Erich Koch, de vroegere nati-
onaal-socialistische Gauleiter van Oost-
Pruisen en ex-commissaris voor de
Oekraine, door de Britse autoriteiten
aan Polen uitgeleverd. Volgens Kochs
advocate is de voormalige Gauleiter
door een hongerstaking van 12 dagen
zo verzwakt, dat zijn uitlevering' moest
worden versneld om hem nog' levend
naar Polen te krijgen.
Nachtmerrie. Een Zwitser uit Basel die
gehoord had dat de herencostuums in
Frankrijk goedkoper waren dan in
Zwitserland, stak zich in een oud pakje
en spoorde de grens over. In Mulhouse
kocht hij een pracht van een costuum.
In het toilet van de trein naar huis ont
deed hij zich van het oude pak en smeet
•■dit uit het raam, om zich eens even
netjes aan te gaan kleden.. Hij opende
de doos maar tot zijn onsteltenis be
vatte deze een pakje voor een jongetje
van zes jaar In Basel was hij de eerste
die een taxi had.
Luchtfiets. Een beeldhouwer uit Charle
roi wil in het voorjaar met zijn zelf
gemaakt vliegtuig de lucht ingaan. Het
ding heeft geen motor maar wordt uit-
sluitend door 's beeldhouwers spier
kracht aangedreven. Het toestel heeft
een spanwijdte van 12 meter en weegt
dertig kilo. De piloot zit op een zadel
en trapt op pedalen die de propeller j
aandrijven.
Heel dom. De onderwjjs-autoriteiten in
Baltimore (V.S.) hebben verordonneerd
dat de publicaties die de Russische am
bassade in Washington regelmatig aan
de middelbare scholen doet toekomen,
als ongewenste propaganda moet wor
den verbrand.
Recept. Moses Blinks, een 120-jarige
neger uit Stockton (V.S.) is gisteren om
het leven gekomen, toen hij door een
trein werd aangereden. Hij beweerde
vader te zijn van 83 kinderen, die hem
door elf vrouwen zouden zijn geschon
ken. Het geheim van zijn hoge leeftijd
was „hard werken onder veelvuldig
gebruik van wonderolie en terpentijn."
Geen zorgen. Een andere oude man,
Bevin Holmes uit Hampshire in Enge
land, die gisteren zijn honderdste ver
jaardag vierde, schrijft zijn hoge leef
tijd toe aan zijn doofheid. „In de oorlog
kon hij het ontploffen van bommen en
granaten niet horen en daarom maakte
hij er zich ook niet bezorgd over", ver
telde zijn dochter.
Wie kaatst. Leo Duck, de' leider van de
nieuwsdienst van radio-Berlijn in de
Sovjet-sector, die alle niet-communis- i
tische personeelsleden ontsloeg, heeft
nu zelf zijn congé gekregen „omdat door
deze ontslagen het gehalte van de uit-
zendingen is gedaald." I
Kind. De vier-jarige Kijonito Janome uit
Tokio is een wonderkind dat al 150
schilderijen heeft gemaakt. Binnenkort I
worden dertig van zijn werken geëxpo
seerd. Het tqlent van het kind werd
ontdekt, toen hij een schets van zijn
vader maakte, die 's avonds aangescho- i
ten thuis kwam.
Druk. De Tsjechische regering heeft de
verkoop verboden van boeken die vóór
Mei 1945 zijn verschenen. Slechts en
kele categorieën zijn uitgezonderd.
Zuur. Een Fransman, die zestien jaar ge
leden,uit de strafkolonie Cayenne ont
snapte, is in Parijs gearresteerd. Hij
had per ongeluk de naam. aangenomen
van een Franse oplichter, die door de
politie gezocht werd.
Vrij land. De 56-jarige Amerikaanse
mijnwerker Charles Waichekauskas is
ontslagen omdat hij het reglement van
zijn vakbond heeft overtreden, dat_ de
leden verbiedt hun huizen met iets
anders dan kolen of hout te verwarmen,
Charles had een gasverwarmingsinstal-
latie in zijn nieuwe huis geplaatst, om- I
dat Icolenverwarming technisch onmo
gelijk was. Zijnbaas in de kolenmijn
zei hem: „Het spijt me wel, maar je
kameraden willen niet meer met je
werken."
Slokje. Toen in 1946 de strijd tegen de
malaria-mug op Cyprus en Sardinië
in volle gang' was, wedde de gouverneur
van Cyprus met de Hoge Commissaris
van Sardinië om 100 flessen wijn, dat
zijn eiland de strijd het eerst zou win
nen. Zaterdag kwam op Sardinië een
telegram binnen uit Cyprus: „Geen mug
meer te bekennen. Wordt het niet tijd
voor een slokje?" De 100 flessen gijn
thans onderweg.
Bezuiniging. Volgens Reuter zal Groot-
Brittannië waarschijnlijk om redenen
van economische aard zijn vlootbasis
op de Bermuda-eilanden opheffen.
Sedert de bases op de Bermuda-eilan- 1
den (in 1940) aan de Verenigde Staten
in bruikleen zijn gegeven, hebben j
Amerikaanse oorlogsschepen er dik
wijls gebruik van.gemaakt.
Reliëf uit museum te Utrecht
is terecht
Een militair had het
meegenomen
Het uit het aartsbisschoppelijk museum I
te Utrecht gestolen eikenhouten zestiende
eeuwse reliëf is terecht. De dief is gearres-
teerd.
Omstreeks de jaarwisseling heeft de
31-jarige militair A. N., werkzaam in een i
militair hospitaalte Utrecht, het kunst
voorwerp in het museum weggenomen.
Hij had het op zijn kamer in het hospi-
opgehangen, maar het verborgen toén hij
de berichten over de diefstal in de kran
ten las. De recherche had inmiddels enkele
aanwijzingen gekregen waar het kunst
voorwerp te vinden was. De militair heeft i
een bekentenis afgelegd.
Verduisterde gelden
in nachtclubs verbrast
In Amsterdam heeft de recherche het
echtpaar R., wonende ih Amsterdam-Zuid, 1
aangehouden, verdacht van valsheid in
geschrifte en verduistering van een be
drag van ongeveer tienduizend gulden ten
nadele van een advertentiebureau in het J
centrum der stad, waar het echtpaar werk
zaam was. Volgens de politie heeft het
echtpaar valse nota's uitgeschreven en
valse boekingen verricht. De gelden, door
het echtpaar geïncasseerd, werden onjuist
in de boekhouding verantwoord of in het
geheel niet geboekt. Het geld, op deze wijze
verkregen, werd ten dele gebruikt om een
vroegere werkgever maandelijks af te be
talen wegens een destijds gepleegde j
fraude, waarover de politie pas nu is in
gelicht.
Het echtpaar heeft volgens de politie
een groot gedeelte van het geld in nacht
clubs verbrast. De man was zelfs donateur
van een nachtclub. De juiste omvang van
het verduisterde bedrag staat nog niet vast.