Tendo's
Zware industrieën in Kennemerland
hebben een best jaar achter de rug
staalmout
Tweede Kamer bespreekt wetsontwerp
inzake de ondernemingsraden
Verliezen in Indonesië
Woensdag 1 Februari 195U
KAMER VAN KOOPHANDEL BIJEEN
Andere bedrijven ondervonden reeds de teruggang
der conjunctuur
is bevredigend te noemen. Dank zij de be
schikbare Marshallgelden was men ook in
deze tak van Nijverheid in staat over te
gaan tot het aanschaffen van nieuwe, mo
derne machines. In de kousenindustrie be
treurt men het, dat de overheid nog steeds
geen Marshall-dollars beschikbaar heeft
kunnen stellen voor de invoer van nijlon-
garens. Voor de import van dergelijke ga
rens is men dus afhankelijk van de zg.
vrije dollars, die echter zeer moeilijk ver
krijgbaar zijn, terwijl de uit deze garens
gefabriceerde kousen dan weer moeten
worden geëxporteerd. Hierdoor komt dit
zo begeerde product in uiterst geringe
mate op de Nederlandse markt, waarvan
nog het grootste gedeelte door „zwarte"
importen. Men acht het in de kousenin-
dustrie dan ook dringend noodzakelijk de
reëxportverpliehting te doen vervallen.
Gisteravond heeft de voorzitter van de
Raad van Bijstand van het Kantoor Haar
lem van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Noordholland, de heer J.
J. Swens, zijn jaarlijkse Nieuwjaarsrede
waarin hij der traditie getrouw een over
zicht gaf van de algemene economische
toestand van het land en van het Haar
lemse bedrijfsleven in het bijzonder, ge
houden.
Na gewezen te hebben op de grotere
economische eenheden die in Europa ter
oplossing van de moeilijkheden worden ge
vormd en de sluiting van een Unie met de
Repoeblik Indonesia en de devaluatie der
gulden te hebben gememoreerd, vestigde
de heer Swens er de nadruk op. dat de
totale werkloosheid een langzaam stijgende
tendens vertoont, hoewel de cijfers voor
het district Haarlem daarbij niet ongunstig
afsteken. Zij bedroegen ip 1 Januari 1949
1935 mannen en op 31 December 3040
mannen.
Spreker was van oordeel dat meer vrij
heid voor de zakenman gewenst is.
De heer Swens stipte tevens de invloed
van de woningnood op het economisch
leven aan en merkte daarbij op:
„Wat mij in ons zo dicht bevolkte land
wel treft is, dat men steeds in overwegende
mate blijft doorgaan met het bouwen van
lage éénfamilie-woningen, met in vele ge
vallen een stukje grond erbij. In hoeveel
gevallen moet hiervoor thans niet reeds
grond aan zijn oorspronkelijke bestemming
onttrokken worden en op de duur zal men
er geen plaats meer voor hebben.
Onherroepelijk zal men met het bou
wen de hoogte in moeten en in verband
daarmede flatbouw toepassen".
Vervolgens gaf spreker een overzicht
van de gang van zaken in allerlei bedrijven
in Haarlem en omgeving, waaraan wij de
volgende gegevens ontlenen.
Metaalnijverheid
De Hoogovens breidden zich tijdens het
afgelopen jaar wederom uit. Een machine,
waarin het vloeibare ruwijzer van de
Hoogovens mechanisch kan worden uitge
goten tot gietelingen, Wam gereed. Het
ijzer kan thans worden afgeleverd zonder
zandaanhang en met vermijding van het
onaangename en kostbare werk in cle
zandgiethallen. Ook kwamen de inrich
tingen tot stand, waardoor ruwijzer in
vloeibare vorm van de Hoogovens naar de
staalfabriek kan worden vervoerd om daar
in de staalovens te worden gegoten, waar
van warmte- en tijdbesparing het gevolg
kunnen zijn. Zowel in het hoogovenbedrijf
als bij het kunstmeststofbedrijf en de ce
mentfabriek werden topprestaties bereikt
en de productiecijfers overtr'offen alle vo
rige. Ook de exportresultaten waren, dank
zij de bijzondere omstandigheden, zeer
gunstig te noemen.
Het plaatwellerijbedrijf ontving tijdens
het jaar 1949 belangrijke orders, terwijl
ook de bezetting voor 1950 zich gunstig
laat aanzien. Meer en meer legde men zich
toe op de vervaardiging van apparaten
voor de chemische industrie, waarbij nu
verschillende wandbeschermingsrnethoden
worden toegepast. Genoemd kunnen wor
den de ebonietbekleding, de kunststof en
asphaltbekleding en dergelijke. Besloten
werd over te gaan tot de bouw van een
speciale werkplaats voor eboniterings-
werkzaamheden.
De industriën voor het vervaardigen van
hefwerktuigen waren het gehele jaar over
vloedig van opdrachten voorzien, terwijl
ook de nog uit te voeren opdrachten een
bezetting van de fabrieken nog geruime tijd
verzekert. De materiaalvoorziening ver
oorzaakte minder moeilijkheden dan dit
gedurende de laatste jaren het geval was,
hoewel de levering van electrische uitrus
tingen voornamelijk door de Nederlandse
industrie nog veel tijd vergde.
Door de Haarlemse industrie werd ener
giek medegewerkt aan de herbouw van het
zo gehavende voertuigenpark van de Ne
derlandse Spoorwegen.
Grafische bedrijven
Het was in deze bedrijfstak duidelijk
merkbaar, dat de handel, de industrie»en de
scheepvaart weer zijn overgegaan tot het
maken van reclame in velerlei vorm. Hoe
wel het emissiebedrijf zich in 1949 weinig
heeft kunnen ontplooien, waren er bij een
Haarlems speciaalbedrijf voor het aan
maken van geldswaardige papieren nog tal
van opdrachten uit te voeren voor het ver
vaardigen van dat soort drukwerk. De
grondstoffenvoorziening gaf geen reden tot
klagen, terwijl het een verheugend ver
schijnsel was, dat ook in deze tak van in
dustrie invoervergunningen werden ver
strekt voor vernieuwing' van persen en an
dere grafische apparatuur.
Papierindustrie
De geleidelijke verbetering in de grond-
stoffenpositie heeft de mogelijkheid om
papier te fabriceren gunstig beïnvloed.
De afzet van het Nederlandse papierpro
duct heeft zowel in het binnenland als in
het buitenland een vlot verloop gehad.
De Nederlandse prijzen zijn zo, dat in de
meeste gevallen met het buitenland goed
kan worden geconcurreerd.
Textïelüidustrie
De gang van zaken in de textielindustrie
DLo&ta/uwxde?
vernieuwt en verbetert uW bloed
Chemische industrie
De omzetten in zeep namen gedurende
het jaar 1949 toe. Geheel in overeenstem
ming met de verminderde koopkracht na
men echter de omzetten in de luxe artike
len: eau de cologne, parfumeriën en
cosmetische artikelen af. De voorziening
met nieuwe machineriën was ook in de
zeepindustrie belangrijk beter dan in voor
gaande jaren.
Fabricage van
en eboniet
■ubber, asbest
De rubber-, abest- en ebonietindustrie
kan op een goed bezet jaar 1949 terugzien.
De grondstoffenvoorziening leVerde geen
moeilijkheden meer op. De verkoopprij
zen kwamen aan het einde van het jaar
vrij.
Fabricage van verf
Een minder gunstig overzicht ontving
de Kamer van de fabrikanten van verf. De
omzetten zijn. in vergelijking met 1948,
belangrijk gedaald. Ondanks de devalu
atie en andere kostenverhogende factoren
zijn de prijzen lager geworden.
Cacao- en cliocoladeindustrïe
De omzetten in het binnenland als die
voor de export hebben die van 1948 over
troffen. Ten aanzien van de export kan
melding worden gemaakt van de grote
vraag van Engelse zijde in het laatste
kwartaal van het afgelopen jaar, terwijl
ook Duitsland in die periode aan de markt
kwam. Enerzijds was de opheffing van de
distributiebepalingen van invloed op de
afzet van cacao- en chocoladeproducten,
anderzijds gaf echter de voorlopige Bene-
lux-overeenkomst aan Belgische fabrikan
ten gelegenheid hun producten op de Ne
derlandse markt te brengen.
Azijn, mosterd, etc.
De omzet in flessen azijn was in 1949 be
duidend groter dan in 1948. De prijzen
bleven constant. De omzetten in mosterd en
ia fel zuren waren echter beneden die van
1948. terwijl ook de exporten in azijn,
mosterd en tafelzuren belangrijk lager wa
ren dan in 1948.
De opperbevelhebber van de strijdkrachten der Westerse Unie, veldmaarschalk
Montgomery, is van zijn hoofdkwartier in Fontainebleau per trein naar de ivintcr-
sportplaats Miirren in het Berner Oberland gereisd, waar hij door de dorpsjeugd
met bloemen, vlaggen en muziek van het station gehaald werd.
Motie-Stapelkamp wil de regeling onderbrengen in
de Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Tweede Kamer ontvouwde voorzit
ter Kortenhorst gisteren de plannen voor
de komende maanden. Hij verwachtte, met
de huidige agenda de volgende week ge
reed te komen. Dan komt dc Kamer naar
verwachting pas half Maart weer bijeen
en wel in de Ridderzaal wegens de ver
bouwing van het eigen huis der Kamer.
Dan zijn vermoedelijk de begrotingen van
Oorlog en Marine aan de orde en die van
het Landbouw-Egalisatiefonds. Met onder
brekingen voor korte Paas- en Pinkster-
vacanties wordt doorgewerkt tot 21 Juli, de
dag waarop het zomerreces zal beginnen.
Op het ogenblik zit men echter nog
midden in de winter en ook in het werk.
De heer Gortzak (C.P.N.) zou gaarne
willen interpelleren naar aanleiding van
het feit dat gehuwden en kostwinners be
neden de 23 jaar de 5 procent loonsver
hoging niet krijgen. Maar Donderdag zal
de heer Andriessen (K.V.P.) hierover mon
deling vragen stellen, zodat het raadzaam
werd gedacht pas na het dan door minister
Joekes te geven antwoord, te beslissen of
er nog reden voor een interpellatie bestaat.
Vrij breedvoerig zijn gisteren een aantal
leden bezig geweest met algemene be
schouwingen over het wetsontwerp inzake
de ondernemingsraden. Mr. van T h i e 1
(K.V.P.) bleek er zich wel mee te kunnen
verenigen, dat deze, die geen verlengstuk
zijn van de Publiekrechtelijke Bedrijfs
organisatie, los daarvan wettelijk geregeld
zullen worden. Geheel anders dacht de
heer Stapelkamp (A.R.) er over. Hij
verdedigde een motie om het aanhangige
wetsontwerp in te schakelen in de wet op
de P.B.O., een denkbeeld, dat ook bij mr.
Bee rn ink (C.H.) bijval vond, maar dat
met klem bestreden werd door de heer
van den Bom (Arbeid), die hiervan
alleen maar schadelijk uitstel duchtte,
vooral ook, omdat hij weinig vertrouwen
in een aantal werkgevers bleek te koeste-
Heringa Wuthrich
HAARLEM
BLIKSEMAFLEIDERS
Het valt niet te ontkennen, dat in de
loop van 1949 de positie van vele winke
liers, ambachtslieden en kleine nijveren
moeilijker is geworden. De koopkracht is
in 1949 minder geworden. Als gevolg daar
van zijn de omzetten gedaald. Bedenkt
men daarbij, dat de sociale lasten sterk zijn
gestegen, dan behoeft wel niet nader be
toogd te worden, dat vele middenstands-
bedrijven in moeilijkheden zijn komen te
verkeren.
Samenvattende kan men zeggen, dat het
algemeen in de industrie goed ging, men
in de tuinbouwsector en bij de midden-
standsbedrijven reeds enigszins de terug
slag van de verminderde koopkracht on
dervond, terwijl de toestand in het visse
rijbedrijf door verschillende oorzaken zeer
moeilijk was.
Activiteit van het Bureau
Vervolgens leverde de secretaris van het
kantoor, jhr. dr. J. C. Mollerus, zijn ge
bruikelijk overzicht van de werkzaamhe
den van het kantoor. Zij bestonden uit tal
rijke correspondenties met overheidsorga
nen en semi-overheidsbedrijven ten bate
van het bedrijfsleven. Met enkele cijfers
demonstreerde de secretaris de groei van
het Handelsregister, dat in 1922 nog slechts
2300 dossiers omvatte en thans 21.144.
waarvan 11.090 werkzame zaken.
Er werden in 1949 bijna 14.000 inlichtin
gen uit het Handelsregister verstrekt. Het
brievenboek vermeldde 11.613 ingekomen
en 11.676 uitgegane epistels. Het aantal
verstrekte informaties over de vestiging's-
regelingen beliep 5.651, bijna twee duizend
meer dan een jaar tevoren. Aan 208 Haar
lemse zaken werd een vergunning tot ge
regeld telefoneren met Trizonia verstrekt.
De heer S. J. Warmer leidde een voorstel
in van de Middenstandscentrale tot de huis
aan huis verspreiding van een folder, waar-
ui het kopen a contant wordt gepropa
geerd en vond daarbij warme steun van
de zijde van de heren Lasschuit en Klein
Schiphorst, doch de heren Swens en Visser
stonden bijzonder sceptisch tegenover deze
soort propaganda en voelden meer voor
een perscampagne. Tenslotte aanvaardde
men een compromis, waarbij de folders
worden verstrekt aan de in het Handels
register ingeschreven zaken, die ze dan
eventueel kunnen toevoegen aan de reke
ningen voor de cliënten.
Een voorstel van de Middenstandscen
trale, toegelicht door de heer Lasschuit, om
de Gemeentelijke Volkscredietbank te la
ten weten, dat haar geste, buiten de an
dere comparanten in het Kennemer Finan
cieringsinstituut om, een soortgelijke over
eenkomst met een warenhuis te sluiten,
weinig hoffelijk wordt gevonden werd al
gemeen aanvaard. Jhr. Mollerus merkte
nog op dat de gewraakte overeenkomst de
bij het Financieringsinstituut aangesloten
detaillisten niet zal schaden.
Bij de aanvang der bijeenkomst besloten
de aanwezigen een brief met beste wensen
voor een spoedig herstel aan de burge
meester te zenden.
Luitenant-generaal Sir Charles F.
Keïghtley, opperbevelhebber van het Britse
Rijnleger. zaï op 7 en 8 Februari een bezoek
brengen aan Nederland, voor een ontmoeting
met de chef van de generale staf, generaal
mr. H. J. Kruis, en andere hooggeplaatste
Nederlandse officieren.
De „Eemdijk" heeft
een motorstoring
Het Nederlandse vrachtschip „Eemdijk"
(9894 ton) van de Holland Amerika Lijn heeft
op ongeveer 290 km. ten Westen van de
Azoren om assistentie verzocht wegens mo
torstoring.
De Nederlandse sleepboot „Thames" is van
zijn basis op de Azoren de „Eemdijk" te hulp
gevaren.
Men verwacht, dat de „Thames" de „Eem
dijk" vandaag zal bereiken en het schip naai
de Azoren zal terugsiepen.
De „Eemdijk" was op weg van Antwerpen
naar Havanna.
ADVERTENTIE
Wie na tafel prompt brandend maagzuur
naar de keel stijgt en de
geringste hap eten „verkeerd valt"
kan van de ene dag op de andere van dat
nare verschijnsel verlost worden. Simpelweg
altijd een paar Rennies bij de hand houden.
Daarmee wordt binnen een paar minuien de
hevigste aanval van zuurbranden op de maag
geblust. Daar is geen langdurige kuur voor
nodig met in onzekerheid afwachten wat het
resultaat zal zijn, want Rennies geven die
heerlijke verlichting binnen enkele minuten,
van geval tot geval. Voor wie moeilijk medi
cijnen slikken: Rennies zijn nog lekker ook!
Gewoon laten smelten op de tong. Geen glazen
water, geen nare nasmaak: alléén die zuur-
bvandende pijn gaat weg, zó maar. 'n Uniek
middel, die Rennies, die eigenlijk ieder mens
bij de hand moet houden, altijd en overal.
(Adv.)
Agenda voor Haarlem
WOENSDAG 1 FEBRUARI
Stadsschouwburg: „Rouw past Electra", 7
uur. Gem. Concertgebouw: Jubileumconcert
Jan Hensen, 8 uur. City: „Oliver Twist", 14 j,,
2.15, 4.30, 7 en 9.15 uiu\ Spaarne: „Cassidy
keert terug", 14 j„ 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans
Hals: „Een vrouw bekent", 18 j„ 2.30, 7 en
9.15 uur. Rembrandt: „Verloren grenzen",
alle leelt.. 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace:
„Jeanne d' Are", 14 j., 2.30 en 8 uur. Luxor:
„Betovering", 14 j„ 2, 4.15. 7 en 9.15 uur.
DONDERDAG 2 FEBRUARI
Dreefzicht: Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen, optreden HTC-cabaret, 8 uur.
Gein. Concertgebouw": Populaire avond duo
André de Raaff en Jacq. Schutte. 8 uur.
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
T ram-martelaren
Wanneer wij beweren dat er tussen
Haarlem en Amsterdam eigenlijk maar
één behoorlijke verbinding is, dan wil
len mi helemaal niet ontkennen dat de
trein sneller, efficiënter en !s winters
warmer is. Dit zijn zonder twijfel de
redenen waarom zovele Haarlemmers
de tram verkiezen. Bovendien vertrekt
de trein altijd stipt op tijd en wacht de
tram op late passagiers tot ze bijna de
treeplank hebben bereikt, alvorens zij
met vrolijk gefluit weer verder rijdt.
De tram voldoet daarmee in grote mate
aan de behoefte aan tragiek die in
ieder mens zetelt, want wij verzekeren
u dat de afloop van de Gijsbreght een
happy ending is vergeleken bij de
tekort-schietende eindspurt van een
forens met een maag vol havermout
pap. Wanneer gij zo'n man daar alleen
sn verloren bij het wachthuisje ziet
staan dan schiet uw hart vol meedogen
?n dit heerlijk gevoel wordt nog ver
aangenaamd door het besef dat de om
standigheden het u niet mogelijk maken
iets voor hem te doen.
Ook in ander opzicht kan de tram
menselijke eigenschappen zo verrukke
lijk tot hun recht doen komen. Neem
bijvoorbeeld de oer-sterke overtuiging
waarop vele eeuwen van civilisatie zich
hebben gegrondvest en die in Amster
dam zo treffend wordt samengevat in
de woorden „D'r benne apostele en d'r
benne martelare". Nergens sterker voelt
ge de rechtvaardigheid van dit begin
sel, dan wanneer gij gezeten zijt en
anderen moeten staan. De vervolmaking
van uw zaligheid behoeft dan nog
slechts het uitstrekken van uw benen
onder de zetel van uw overbuurman,
zodat deze gedwongen wordt zijn on
derdanen in een knoop te leggen, die
gij kunt er gerust op zijn hem danig
veel ongemak zal bezorgen.
Wanneer gij dan nog een sigaar van
het merk rook-ze-buiten hebt aange
stoken, met uw krant de heer naast u de
bril van de neus hebt geslagen en de
armleuning zo tactisch in beslag hebt
genomen, dat er beslist niemand meer
op kan zitten, dan kunt ge over uw
verrichtingen tijdens het eerste bedrijf
content wezen.
Zoals wij zeiden, is een eerste ver
eiste voor deze vermakelijkheden ech
ter het bezetten van een zitplaats. Dit
nu kan op twee manieren verwezen
lijkt worden. Normaal zal men met het
fijnere elleboog-werk een heel eind
komen, vooral wanneer men dit lardeert
met uitroepen als „Meneer dring toch
niet zo onbeschoft" of andere kreten
die hem op het volstrekt minderwaar
dige van zijn handelwijze attenderen.
Mocht gij efchter om een of andere reden
achter aan de mensen-tros komen te
staan die men hier guitig „file" noemt,
dan zijn andere maatregelen op hun
plaats, die met delicaat begrip dienen
te worden uitgevoerd. Men houdt zich
dan eerst afzijdig tot dc tram-trein lot
stilstand is gekomen, alsof men in een
reisje naar 's lands hoofdstad volstrekt
geen interesse koesterde. Begint het
gedrang, dan roept ge heel hard op
teleurgestelde toon: „Maar mensen,
wat is dat nou?" In de daarop volgende
verraste stilte, lanceert ge met forse
stem de volstrekte leugen: „Er is im
mers plaats voor iedex-een". Terwijl
iedereen u dan nog wat ongelovig aan
kijkt, zegt ge goedmoedig: „Dat is toch
geen gezicht mensen. Allemaal grote
kerels die daar maar staan te vechten
om een plaatsje. Wanneer er een schip
vergaat, is het toch ook: vrouwen en
kinderen eerst? Welaan dan".
Op dit punt gekomen neemt ge een
oude dame bij de arm en zegt: „Vooruit
moedertje, we zullen eens een fijn
plaatsje uitzoeken". Beschaamd wijkt
de menigte op zij, wanneer gij de beven
de oude naar binnen helpt. Gij zet haar
neer en bezet vervolgens de enige
resterende zitplaats. Lynchpartijen zijn
hier de laatste tijd tcch slechts spaar
zaam voorgekomen.
Het aardige is dat men zich tegen
woordig met zulke gezelschapsspelen ook
buiten de spits-uren bezig kan houden.
Enige tijd geleden kon namelijk ieder
een overdag makkelijk een zitplaats
vinden in één van de drie wagens. De
directie zal echter hebben ingezien dat
de aardigheid er zo gauw af zou wezen,
en heeft het euvel hersteld door
buiten de spitsuren slechts met twee
wagens te rijden.
Om even op de reis terug te komen,
willen wij nog wijzen op andere dingen
die kunnen dienen om de mede-reizigers
aangenaam bezig te houden. Een han
dig standaard-répertoire bestaat bij
voorbeeld uit het reinigen der nagels,
het veroorzaken van schroeiplekken in
andermans kleding met de sigaar, het
ontruimen der kieshollen met de tong
en het fluiten tussen de tanden van
voortdurend dezelfde regel uit „De
klok van Arnemuiden". De echte vir
tuoos heeft echter nog meer op zijn
programma. Een heel fijn trekje is bij
voorbeeld het .openvouwen van het
ochtendblad op een zodanige manier,
dat de overbuurman zich aan de lezing
kan zetten van het spannende verhaal
op de voorpagina. Tegen de tijd dat hij
aan het belangrijkste gedeelte is geko
men, vouwt men de krant op en gaat
er op zitten.
Boeda-pester
Wij hebben nochtans altijd een zwak
voor deze tram gehad. Dat zal wel ko
men omdat de trein ons naar het ter
rein placht te voeren waal- onze plich
ten lagen en de tram vroeger met ons
de aanloop naar allerlei pretjes nam.
Bezoeken aan de dierentuin om onze
kennis der natuurlijke historie uit te
breiden, de noodzakelijke aanschaf van
een proper matrozen-costuumpje dat
wij gaarne hadden omdat wij er een
fluitje bij ten geschenke kregen, kortom
alle gewichtige gebeurtenissen in het
leven van deze geringe Nederlander,
namen hun aanvang en einde bij de
tramhalte aan het Schouwtje. Wij kre
gen een rolletje pepermunt en moesten
altijd vooruit rijden, teneinde wagen
ziekte te vermijden en bedelden de con
ducteur de afgescheurde kaartjes-bloes
af. Wanneer wij ons oppassend hadden
gedragen, werd ons zelfs toegestaan in
de achterste wagen aan de besturings
apparaten plaats te nemen. Wij wiegel
den daarbij zachtjes van het ene been
op het andere net als een echte wag'en-
voerder, bliezen tussen onze tanden tot
wij er paars van werden in het gelaat
en verbeeldden ons dat wegrijden en
stoppen door onze manipulaties teweeg
werden gebracht. Dat de tramtrein zich
van ons standpunt gezien in achter
waartse richting voortbewoog, deerde
ons minder.
Het meest begerenswaardig leek ons
het ambt van de conducteur die eerst
door middel van een fluitsignaal de
tram tot voortbeweging maande en ver
volgens nonchalant op de rijdende wa
gen sprong. Aangezien wij deze begeer
te niet konden realiseren, bevorderden
wij drie voortuintjes in onze straat tot
Boedapester. floten onze vriend Japie
die de besturing op zich had genomen
vrolijk toe en sprongen dan na een aan
loopje van enige passen op het volstrekt
onbeweeglijke stoepje. Gedurende enke
le seconden bleven wij. dan achterover
gebogen met één hand aan een spijl
hangen, om ons er van te vergewissen
of alle passagiers gehoorzaamden aan
het bevel „Niets buitensteken".
Ge ziet dus wel dat onze prille histo
rie al nauw met de tram verweven
was en dat wij in onze functie van Boe
da-pester onze spot met tederheid men
gen. Ondanks hun gebreken zijn die
tram-reizigers ons wel lief. Tot aan het
verbod van de directie waren sommige
tram-reizigsters ons zelfs zo lief, dat
wij hen op de knie namen teneinde het
plaatsgebrek minder te doen nijpen. Gij
krijgt er een diepere kijk op de mens
en forensheid dan in de snelle en on
persoonlijke trein.
Want waar anders dan bij deze heer
lijke traagheid zoudt gij de conversatie
der onweerlegbare logica kunnen horen,
die wij hieronder weergeven:
Meisje uit de tropen (I): „weetje
waaiTom ek so laat kwam ghisterrren?".
Zaterdag 4 Februari brengt het Am-)
sterdams Toneelgezelschap onder
regie van Louis Saalborn de première
van het Ierse blijspel „Ze' kregen
wat ze wildendoor Louis d'Alton.
Hierin treden onder meer op: Marie
HamelCarla de Rael. Louis Saal
born, Paul Huf, Louis van Gasteren
zn Lo van Heilsbergen.
Het Nederlands Volkstoneel geeft
Donderdagavond in de Doelenzaal
de eerste opvoering van ,.Ik ben hier
eerder geweest" door J. B. Priestley
onder regie van Ben Groeneveld. De
voornaamste medewerkenden zijn
Nell KnoopTine Medema, Ferd.
Sterneb erg, Hans van Meerten en
Jan Grcfe. Een dag later komt de
toneelgroep Herman Boüber in de
zelfde zaal met „Anna Christie" van
Eugene O'Neill. In het Centraal
Theater hervat Comedia de verto
ningen van het blijspel „Korporaal
Elisabeth" van Terence Rattigan.
Dc pianist Robert Wallenborn ver-
In de hoofdstad uit
tolkt hedenavond in de kleine zaal
van het Concertgebouw werken van
Bach, Schumann en Ravel. Op 2
Februari speen de violiste Johanna
Man.y, begeleid door Jean Anto-
nietti, composities van Bach en Beet-
hover., Debussy en Szymanowsky.
Vrijdagavond zingt Magda Laszlo
aria's van Scarlatti en Pergolesi, be
nevens liederen van Debussy. Schu
mann en Strauss. Zaterdagavond
concerteert het Loewenguth-kwar-
tet.
Rafael Kubelik dirigeert in de voor
avond van Vrijdag 3 Februari een
jcugdconccrt in de grote zaal van
het Concertgebouw. Het programma
beslaat uit de ouverture „De ver
kochte bruid" van Smet ana, de Ze
vende symphonie van Beethoven en
,Lc tomb eau de Couperinvan Ravel.
Twee uur later zingt Ellubelle Davis
hi dezelfde zaal voor de Amster
damse Kunstkring negrospirituals.
In het I.C.C. in het Vondelpark ex
poseren Jan de Gruyter, Leo Schatz
en Arnold Zweerts tot 10 Februari
een keuze uit hun werk. Helena de
Baat houdt een tentoonstelling in
kunsthandel Santee Landweer.
Meisje uit de tropen (II) na lange
stilte: „Nee".
Meisje uit de tropen (I) na zéér lange
stilte: „Ek was te laat van ghuis ghe-
gaan".
BOEDA.
•en. Deze opvatting deelde de heer Kort
hals (V.V.D.) niet. Hij voelde eigenlijk
wel voor incorporatie en bleek geenszins
geestdriftig te zijn over het feit. dat de
wetgever zich met de ondernemingsraden
gaat bemoeien, al kon hij zich hierbij ten
slotte wel neerleggen, Van belang vond
deze afgevaardigde het, te vernemen, hoe
ver of de minister wil gaan met zijn uitleg
van de bepaling, waardoor ongeorganiseer
de arbeiders het recht kunnen krijgen om
voor de verkiezing van ondernemingsra
den candidalen te stellen.
Vandaag worden de debatten voortgezet.
Materiële oorlogsschade
Dinsdag in de Eerste Kamer
In haar vergadering van Dinsdag hechtte
de Eerste Kamer haar goedkeuring aan het
wetsontwerp, betreffende tijdelijke voor
zieningen in het belang van het behoud
van onroerende monumenten van geschie
denis en kunst. De in dit opzicht bestaande
voorlopige voorziening wordt door deze
wet verlengd tot 1 Januari 1952. Vóór die
datum hoopt de regering een nieuwe Mo
numentenwet in het Staatsblad te krijgen,
waarvoor de voorlopige Monumentenraad
reeds een ontwerp heeft opgesteld.
Op Dinsdag 7 Februari begint de Senaat
met de behandeling van het ontwerp op de
materiële oorlogsschade.
De regering maakt bekend, dat tot haar
leedwezen het volgende verlies in Indone
sië is gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht. Overleden 14
Januari 1950 in het militair hospitaal te
Utrecht tengevolge van een op 4 Augustus
1949 in Indonesië opgelopen verwonding,
korporaal J. P. Keyzers, afkomstig uit
Chaam (N.-Br.).
Amerikaanse militaire
adviseurs naar Nederland
In de dezer dagen ondertekende over
eenkomst tussen de Verenigde Staten en
Nederland voor wederzijdse defensieve bij
stand is ook een bepaling opgenomen, dal
beide landen functionarissen zullen aan
stellen, die namens hun regering op de uit
voering van de overeenkomst zullen toe
zien. Voor Nederland is Sydney O'Do-
noghue, ambassaderaad en financieel me
dewerker van de ambassadeur der Verenig
de Staten, met deze werkzaamheden be
last.
Er komt ook een groep technische advi
seurs uit de Verenigde Staten. Ten behoe
ve van deze adviseurs wordt het gebouw
Lange Voorhout 1 in Den Haag in gereed
heid gebracht. De eerste groep zal onge
veer 22 man sterk zijn. De meeste leden
van deze groep worden over enige weken
in ons land verwacht. Zij hebben tot taak
de uilvoering van de overeenkomst zo vlot
mogelijk te doen verlopen. Later zullen de
technische militaire adviseurs aan de groe"
worden toegevoegd.
Geldlening ten behoeve van
Indonesië verhoogd
De minister van Financiën heeft mede
gedeeld, dat hij krachtens de Leningwet
1946 in hel kader van de E.C.A.-hulp met
de Export-Import Bank te Washington
een overeenkomst heeft gesloten waarbij
de op 28 October 1948 ten laste van het
Koninkrijk der Nederlanden ten behoeve
van Indonesië aangegane geldlening van
15 millioen dollar wordt verhoogd tot 17,2
millioen dollar. Voor deze verhoogde
geldlening, welke op 23 December 1949 is
getekend, gelden, behoudens een wijziging
in het aflossingsschema, dezelfde voor
waarden als voor de oorspronkelijke geld
lening. De rente voor de nieuwe geldle
ning bedraagt 2l/2 procent per jaar over het
opgenomen gedeelte van de lening, ingaan
de 30 Juni 1952. De lening heeft een loop
tijd van 25 jaar, te rekenen van 31 De
cember 1948 af. De aflossingen zullen be
ginnen op 30 Juni 1956.
De lening zal kunnen worden besteed
voor de verwerving van goederen en
diensten ten behoeve van Indonesië, voor
zover het gaat om verbintenissen, aange
gaan vóór 1 Januari 1950, welke door de
E.C.A. zijn goedgekeurd.
Het Koninkrijk der Nederlanden krijgt
voor de als debiteur van de Export-Import
Bank betaalde dollarbedragen aan aflos
singen en renten direct opeisbare vorde
ringen op de Republik Indonesia Serikat.
De Republik Indonesia Serikat zal deze
verplichtingen op zich moeten nemen. Bij
wijze van zekerheid is door de Republik
Indonesia Serikat een bedrag van
2.200.000 dollar in goud gedeponeerd bij
de Nederlandse Bank.
De minister vestigt er voorts de aandacht
op dat van de machtiging, verleend bij de
Leningwet 1946, tot heden werd gebruik
gemaakt voor een bedrag van
f 1.700.079.057,66, met inbegrip van dc
credietverhoging ad 2.200.000 dollar.
Concessie gevraagd voor olie
winning in Drente en Overijsel
Eind September heeft de N.V. Neder
landse Aardolie Mij. een nieuwe concessie
aanvrage ingediend, welke een groot deel
van Noord-Overijsel en Zuid-Drente be
streek. De oude concessie Schoonebeek
(15.000 ha) zou worden uitgebreid tot in
totaal ongeveer 93.000 ha, daar gebleken
is, dat het aardolicveld zich in Westelijke
richting tot voorbij Meppel uitstrekt. Bij
Gedeputeerde Stalen van Overijsel zijn
geen bezwaarschriften ingediend. Welis
waar heeft de Vereniging van Eendenkooi
houders aanvankelijk schriftelijk haar
bezwaren kenbaar gemaakt, doch na over
leg met de Aardolie-maatschappij is over
eenstemming bereikt. Verder hebben de
Vereniging tot Behoud van Natuurmonu
menten en de Natuurbeschermingswacht
nadrukkelijk het ontzien van het land-
schapsschoon bepleit.
„Johan van Oldenbarnevelt" met
2440 passagiers op thuisreis
Op 27 Januari is van Tandjong Priok
vertrokken het troepenschip „Johan van
Oldenbarneveldt" met 2440 passagiers,
j Aan boord bevinden zich een detache-
ment der Koninklijke Marine, het le regi-
1 ment Huzaren van Boreel. de 31e Hulp-
verbandplaatsafdeling, individuele mili
tairen en zieken.
