:aflukin-c
ft
Zijn er nog meer dan 800 a 900 Haarlemmers
in Duitsland overleden?
SLEUTEL WEG 2
De vestigingen én het woningtekort te Haarlem
'n Betrouwbaarheidsrif
Zaterdag 25 Februari 1950
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsclie Courant
Het werk van het opmaken van overlijdensacten vordert
Reeds enige keren hebben wij er de
aandacht op gevestigd, dat er een wette
lijke regeling gemaakt is voor het opma
ken van overlijdensakten van personen
waarvan met gegronde redenen kan wor
den aangenomen, dat zij in de periode van
5 Mei 19401 Juni 1945 overleden zijn.
Dit zijn dus de Nederlanders die in de
oorlogsjaren door de Duitsers naar het
buitenland zijn getransporteerd of vrij
willig daarheen vertrokken zijn. Ook zee
lieden vallen er onder.
In Den Haag zetelt de commissie die de
betrokken gevallen onderzoekt. Zij be
schikt over alle gegevens die op dat gebied
bestaan, de opgaven van het Rode Kruis,
het Afwikkelingsbureau Concentratiekam
pen, lijsten die in Duitse kampen gevon
den zijn, enzovoort. Daarnaast kunnen ook
nabestaanden aangiften doen van. ver
miste personen.
Indien de commissie van oordeel is, dat
er voldoende termen aanwezig zijn om het
overlijden aan te nemen, wordt daarvan
aan de Burgerlijke Stand van de gemeen
te waar de persoon voor zijn vertrek was
ingeschreven, kennis gegeven. De namen
van de betrokkenen worden ook in de
Staatscourant gepubliceerd. De nabestaan
den krijgen gedurende 3 maanden de ge
legenheid om bezwaren in te brengen.
Eerst daarna wordt de overlijdensakte in
geschreven.
Omdat de meeste nabestaanden niet in
de gelegenheid zijn kennis te nemen van
de publicatie in de Staatscourant, waar
schuwt de Burgerlijke Stand te Haarlem,
als zij opgaven uit den Haag ontvangt, de
familieleden. Dit is natuurlijk alleen mo
gelijk als de nabestaanden bekend zijn.
De commissie is in het najaar van 1949
met haar werk begonnen. De verwachting
is dat het enige jaren zal duren voor het
werk voltooid is.
Enige tijd geleden deelden wij mede,
dat men op het bureau van de Burgerlijke
Stand te Haarlem veronderstelde, dat er
800 a 900 Haarlemmers zijn waarvoor een
overlijdensakte zal moeten worden opge
maakt. Daaronder zijn 500 Joodse land
genoten.
Wij vernamen thans dat er 87 overlij
densakten van Haarlemmers zijn inge
schreven. Er zijn 137 aangiften voor een
overlijdensakte ingekomen. In totaal ont
ving men in Haarlem nog 400 namen
van personen waarvan de bescheiden in
bewerking zijn.
Tot heden is te zeggen dat onder de in
gekomen stukken geen verrassingen wa
ren voor de betrokken ambtenaar aie zich
speciaal aan dit werk wijdt. Alle geval
len waarvan nu de stukken uit Den Ka$g
gekomen zijn, waren hier bekend.
Er hebben zich tot nu toe weinig moei
lijkheden voorgedaan bij het opmaken dei-
akten. Er is slechts één geval waarin geen
akte kon worden opgemaakt omdat van
de betrokken man alleen is komen vast te
staan, dat hij het laatst in een havenplaats
in Duitsland gezien is. Het kan natuur
lijk heel goed zijn, dat hij daarna door
oorlogsgeweld daar is overleden, maar de
mogelijkheid blijft bestaan, dat h'ij nog
leeft. Hij kan in Duitsland of elders op de
aardbol zijn, zonder dat hij er toe komt
enig teken van leven te geven.
Er kunnen alleen overlijdensakten op-
BALLPOINTS gfeA
(Zwitsers fabrikaat)
Beschermde punt.
Reserve-vullingen 1.20.
M. STRIJLAND
Kantoorartikelen
Techn. Tekenmaterialen
Schoterweg 5-7 Telefoon 15444
"N
De H.O.V. met Géza Anda
een pianistisch fenoneem
Op het vijfde concert van serie B der
H.O.V. liet de tegenwoordig in Zwitserland
wonende Hongaarse pianist Géza Anda
zich Vrijdagavond voor het eerst te Haar
lem horen. Anda heeft met dit optreden
de indruk nagelaten van een zeldzaam be
gaafd kunstenaar, ik durf gerust zeggen:
van een pianistisch fenomeen.
Deze tengere jonge man van even der
tig wordt, onder de impuls van de mu
zikale krachten die in hem werken, krach
tig als een reus, onwrikbaar sterk in zijn
felle rhythmische plastiek, maar hij weet
daarnaast ook gezond lyrisch, lenig en
vederlicht spel te geven, 't Is allemaal ge
zond muzikaal en het manifesteert zich als
een natuurkracht. Zijn techniek is van een
virtuose klaarte en zekerheid, maar men
denkt bij zijn spel niet aan de virtuoos,
doch aan de smaakvolle muzikant, die de
muziek leven en bezieling weet mee te
geven en als herschepper de componist
naar geweten en met overtuiging dient.
Typerend voor dit alles was, dat, Géza
Anda niet de weg van de minste weer
stand koos, maar zijn opwachting maakte
met het zware Tweede Concert van
Brahms, het concert der werkelijk grote
pianisten, onder welke categorie ook hij
gerekend mag worden. Zelden is ons de
schoonheid van deze belangrijke composi
tie zo sterk geopenbaard als door deze
heerlijke interpretatie van Géza Anda en
het mag er in één adem bijgevoegd wor
den door de orkestrale omlijsting, on
der leiding van Marïnus Adam, die deze
avond de stok voerde. Een speciaal com
pliment verdient tevens de solo-cellist
Eduard Biele, voor zijn delicaat obligaat-
spel In het Andante. Het publiek beloonde
de solist met een ovatie, zoals men die
zelden in onze concertzaal beleeft. Waarna
Géza Anda als toegift het zeer'poëtische
Intermezzo van Brahms op een Schots
lied-thema vertolkte.
Géza Anda. Lezer, onthoudt die naam:
hij is een van de grote pianisten van deze
tijd!
Adam had de avond geopend met de
zeer uitgebreide ouverture „Roméo en
Julia" van Tsjaikofsky; het stuk kreeg een
verklanking waarin veel moois te beluiste
ren was. Maar een hogere troef speelde de
dirigent uit met een bijzonder goed ver
zorgde en gelukkig geslaagde uitvoering
van de Achtste van Beethoven, de sym-
phonie der spontane blijheid en van de
sprankelende levenslust. Wat Adam be
reikte aan puntig, delicaat samenspel in
het geestige Allegretto Scherzando
eigenlijk een grap op de uitvinder van de
metronoom, Malzer was zeer opmerke
lijk, doch met de Finale was het meer dan
dat; het kon wel een model-uitvoering
heten. JOS DE KLERK
gemaakt worden als er goede gronden
aanwezig zijn om het overlijden aan te
nemen. De commissie handelt eerst de ge
vallen af die geen moeilijkheden geven.
Daarna komen pas de zaken die bijzondere
moeilijkheden opleveren.
In de oorlogsjaren zijn in Haarlem in
totaal 1200 personen uit het Bevolkings
register afgeschreven. Er werd aangeno
men, dat een deel daarvan de oorlog heeft
overleed, maar niet in Nederland terug
gekeerd is. Vandaar dat men indertijd tot
een schatting van 800 a 900 oorlogslacht
offers kwam. Eerst als de commissie haar
taak geheel voltooid heeft, kan blijken of
die schatting van Haarlem met de feiten
overeenkomt. Er is reden uit de ervarin
gen die men nu heeft opgedaan, te hopen
dat die schatting niet te optimistisch is
geweest, maar er is toch wel aanleiding
om te veronderstellen dat het totaal bo
ven de 900 zal komen.
Haarlemse cineasten weer
naar Antillen en Suriname
In 1947 heeft in opdracht van de film
stichting „West-Indië" een filméquipe van
'Profilti op de Nederlandse Antillen en in
Suriname fiims opgenomen ter voorlichting
van het bioscoopbezoekende publiek in Ne
derland.
De fïlmstichting „West-Indië" heeft nu be
sloten om tot een nieuwe productie over te
gaan, teneinde na deze eerste kennismaking
de grote massa van de Nederlandse bevolking
te confronteren met een aantal diepergaande
aspecten van het leven in de West.
Zij is er in geslaagd de aanzienlijke fondsen
daarvoor bijeen te brengen, zonder dat bij
dragen uit de Antillen of Suriname nodig
waren. De stichting ging ervan uit, dat de
eerste serie films mede door aanzienlijke bij
dragen van het gouvernement der Neder
landse Antillen en de Kamer van Koophan
del van Suriname was mogelijk gemaakt en
dat zij moest zic-n te vermijden, dat ten
tweede male deze voorlichting van de West
offers zou vragen.
Dezer dagen is de nieuwe opdracht aan
Profilti verleend en heden Zaterdag 25 Fe
bruari vertrekt een équipe per K.L.M. naar
de West. Er zullen korte filmverhalen ge
maakt worden over ,.Het leven van een
brug" (waarbij het dagelijkse sociaal-econo
mische bestaan van Curagao wordt behan-
derd): „De strijd om de bodem van Suri
name" (De strijd tegen het water); „De
sociale' en maatschappelijke zorg op de An
tillen"; „De loop van ^het welvaartfonds
„Aruba in de overgang".
De équipe wordt gevormd door de Haar
lemse cineasten L. J. A. van Dijk, die ook
de vorige filmopnamen hééft geleid en J.
Blansjaar als cameraman, terwijl P. Buis, die
in 1947 bij de verfilming betrokken was, aan
de voorbereiding en de'montage in Neder
land zijn medewerking verleent
Het bestuur der filmstïchtmg „West-Indie
bestaat uit vertegenwoordigers van enkele
grote bedrijven, van enkele Nederlandse
ministeries, van de Nederlandse Antillen, van
Suriname en van de Stichting voor de cul
turele samenwerking.
Teraardebestelling
J. J. C. Ophuysen
Groot was Vrijdagmiddag de belangstel
ling uit kringen van de post en van het
speeltuinwerk voor de teraardebestelling
van het stoffelijk overschot van de heer
J. J. C. Ophuysen, ambtenaar van het post
kantoor en secretaris van het Haarlems
Verbond van Speeltuinverenigingen. Ook
waren aanwezig de heren D. J. A. Geluk en
W. F. Happé, wethouders van Haarlem; F.
Smit, oud-directeur van het postkantoor;
M. H.. Maas, directeur van Openbare Wer
ken en J. A. Dorresteyn, directeur van Hout
en Plantsoenen.
Voorafgegaan door het jeugdtrommelcorps
van de Speeltuinvereniging „Het Ooster
kwartier" reed de stoet op de begraafplaats
naar de aula van het mausoleum. Daar
sp^ak eerst de heer C. Bakker, directeur
van het postkantoor een afscheidswoord.
Hij schetste de overledene als een ambte
naar met een zeer hoge plichtsbetrachting
en als mens, die zeer veel voor anderen
heeft gedaan. Hij had liefde voor dp kin
deren en wist door zijn werk ouders geluk
kig te maken. Voor zijn levenshouding had
een ieder bewondering.
De heer D. J. A. Geluk zeide, dat het
gemeentebestuur grote waardering had voor
hetgeen de overledene voor Haarlem tot
stand heeft gebracht. Vijf en twintig jaar
geleden heeft hij het initiatief genomen een
speeltuinvereniging op te richten. Het
sneeltuinwerk heeft hem nooit los gelaten.
Hij zag in, dat toen de stad vol gebouwd
werd, er voor de kinderen op straat geen
plaats overbleef om zich aan het spel te
wijden. Door zijn toedoen is het werk ge
groeid. „Met Ophuysen is een der beste
burgers heen gegaan, die voor het nage
slacht een voorbeeld zal blijven wat men
kan betekenen voor zijn stad en zijn mede
mensen" besloot spreker.
De heer C, van der Velden sprak namens
Haarlems Postaal Mannenkoor, waarvan de
overledene lid was, woorden van dank voor
de steun, welke deze aan het koor heeft
verleend.
De heren De Ruiter, bestuurslid van de
Speeltuinvereniging „Het Oosterkwartier",
Blauw, voorzitter van het Verbond van
Haarlemse Speeltuinverenigingen, W. Kla
ren en een vertegenwoordiger van de Ne
derlandse Unie van Speeltuinverenigingen
en van de Amsterdamse speeltuinbeweging
herdachten het vele werk, dat de heer Op
huysen voor de speeltuinen heeft ver
richt. De verzekering werd gegeven, dat
zijn werk zal worden voortgezet.
Namens de afdeling Haarlem van de
Bond van Postambtenaren, aangesloten bij
het N.V.V. noemde de heer H. Meyer de
overledene een goed en trouw medewerker,
die zijn collega's steeds ter zijde stond.
Een neef van de overledene sloot de rij
van sprekers in de aula, waarna de baar
grafwaarts werd gedragen. Toen de kist ïn
de groeve was neergelaten zong Postaal
Mannenkoor, onder leiding van de heer P.
M. Germes „Ecce quo moritur" van Men
delssohn.
Een broer van de overledene sprak een
afscheidswoord, dankte voor de blijken van
deelneming en 'bad het Onze Vader.
TEL. 11493 - LANGE VEERSTRAAT 10
DE „SLEUTELSPECIALIST"
Ballet der Lage Landen
met nieuwe werken
Bekoord in hoofdzaak door de tinte
lende muziek en door de frisse aankleding
van het toneel hebben de niet zo erg tal
rijke bezoekers gisteravond in de Haar
lemse Schouwburg het optreden van het
Ballet der Lage Landen beloond met een
langdurig en hartelijk applaus. Het grootste
gedeelte van het programma schonk als
schouwspel dan ook inderdaad wel een
zekere voldoening. Dat de verrichtingen
op het gebied van de zuivere danskunst
per slot van rekening niet veel meer dan
een bijkomstigheid vormden, moet echter
een bedenkelijk verschijnsel worden ge
noemd.
Vooral in technisch opzicht schiet dit
ensemble, dat onder de moeilijkst denk
bare omstandigheden moet werken, maar
niettemin blijk geeft van een bemoedigend
doorzettingsvermogen en zelfs van een
teveel aan ondernemingslust, nog veel te
kort. Bepaald noodlottig werd dit voor de
vertolking van enige delen uit de Chopin-
suite „Les Sylphides" (wals, mazurka en
duet) in de vermaarde choreografie van
Michel Fokine, uitgevoerd door Hanny
Bouman en Cor van der Muijden, waarbij
de uiteraard onmisbare sfeer volkomen
ontbrak. Het geheel verbrokkelde tot een
serie losstaande figuren. Van een vloeiende
frasering was helaas geen sprake.
De avond werd geopend met de choreo
grafische variaties in rococo-stijl speels
maar onbeduidend op muziek van Mo
zart door Peter Leoneff, die daarin zelf
een ontoelaatbaar slechte solopartij danste.
Het hoofdnummer was het tweedelige cir
cusballet „Cascade" naar een gegeven en
op muziek van de (naar ik meen Zwitserse)
componist Raoul Stucky in een sterk onder
invloed van buitenlandse voorbeelden ge
concipieerde zetting van Max Dooyes, te
langdradig om voortdurend te boeien. Het
streven om het ballet vrij te houden van
acrobatische toeren en trucage leidde tot
het merkwaardige gevolg, dat er allerlei
aanstalten werden gemaakt, waaruit geen
enkel resultaat voortkwam. Men denke aan
de zinledige omigang met hoepels en stoel.
In het na de pauze volgende „Familie
leven (scenario van Albert Bocai, choreo
grafie van Mex Dooyes) werden, evenmin
als in het hiervoor genoemde werk, de mo
gelijkheden van de zeer „dansbare" muziek
van Aram Katsjatoerian ditmaal, vol
doende uitgebuit. Er was vooral een gemis
aan innerlijke spanning, waardoor vele
bewegingen zonder betekenis bleven, zo
wel wat betreft de ontwikkeling van het
verhaal als (wat belangrijker is) in dienst
van de nagejaagde illusie. De costuums en
vooral de décors van Gerard Hordijk droe
gen veel bij tot liet succes. Het program
ma werd besloten met een reprise van
„Het Bruidsboeket" door Pieter van dei-
Sloot, een pretentieloos divertissement,
aardig van opzet en sluitend tot in alle
onderdelen afgewerkt, waarvoor ook de
executanten hulde verdienen.
Gelukkig bleken de gelederen weer te
zijn uitgebreid met enige jonge mensen,
die weliswaar nog veel, om niet te zeggen
alles te leren hebben, doch het onschat
bare- voordeel van hun jeugdige verschij
ning meebrachten. Wat onze dansers meer
dan wat ook ter wereld nodig hebben is een
eigen academie onder deskundige leiding.
Een soliste als Hanny Bouman beschikt
over waarlijk niet geringe mogelijkheden,
maar er blijft teveel voor verbetering vat
baar. De meest opvallende tekortkomingen
schuilden in armen en schouders. Het zou
niet genoeg te betreuren zijn als de onont
beerlijke steun van overheidswege uit
bleef. De gezindheid van het publiek is
vriendelijk genoeg, de ernstige wil van de
dansers buiten kijf.
DAVID KONING
Cultuurcentrum „De stompe toren"
In Mei weer geopend
Het cultuurcentrum „De stompe toren" te
Spaarnwoude zal op 6 Mei weer geopend
worden met een recital van de zanger Lau
rens Bogtman. Bovendien zal aan het pro
gramma nog het optreden van een jonge
kunstenaar worden toegevoegd. Voor de
andere kunstavonden in het zomerseizoen
zijn onder meer het Haarlems Trio en het
duo Frans Vester, fluit en Miep van Luin,
piano, aangezocht.
Vandaag vierden twee conducteurs op
de tramlijn AmsterdamZandvoorf hun
zilveren jubileum. Het zijn de heren J. N.
Jore en J. G. Sandberg.
OVERGO RDM N STOFFEN
Moderne gordijnstoffen in diverse
tinten per meter f 3.05, 3.60, 3.75,
4.16 en 4.70
Prachtige dubbele gordijnvelours
per meter f 13.75
P. Schoen - Meubilering
SPAARNWOUDERSTRAAT 130
Wij deelden enige weken geleden reeds
mede d'ait er in 1949 meer mensen uit
Haarlem naai- elders vertrokken, dan er
uit andere gemeenten hier binnenkwamen.
De cijfers waren: vertrokken 7818, in
gekomen 7064, wat dus een vestigingstekort
betekent van 754.
Thans beschikken wij over de vestigings-
cijfers van Amsterdam en van de gemeen
ten in de naaste omgeving van Haarlem.
Deze statistiek geeft aan:
5
al c
ïl
si
SS
1948
1949
Uit Amsterdam
1018
918
Naar Amsterdam
958
60
905
Uit Bloemendaal
566
565
Naar Bloemendaal
465
101
454
Uit Heemstede
341
394
Naar Heemstede
329
356
227
12
184
302
75
519
Uit Bennebróek
18
20
Naar Bennebróek
23
5
25
Uit Haarlemmerllede
28
49
Naar Haarlemmerliede
43
15
41
Hieruit ziet men dat er zowel in 1948
als in 1949 meer Bloemendalers naar Haar
lem verhuisden, dan er Haarlemmers naar
Bloemendaal vertrokken.
In 1948 was het verschil 101 en in
1949 111.
De uitwisseling met Heemstede was ge
let op de woningnood daarentegen iets gun
stiger voor Haarlem.. In 1948 kwamen er
12 Heemstenaars meer naar Haarlem, dan
er Haarlemmers naar Heemstede gingen,
maai- in 1949 was het andersom. Toen gaf
de uitwisseling tussen beide gemeenten een
vestigingstekort voor Haarlem van 38.
De verhuizerij tussen Haarlemmers en
Velsenaars moet in Haarlem heel wat
woonruimte vrij gemaakt hebben. In 1948
trokken er 75 Haarlemmers meer naar
Velsen dan er uit Velsen naar -Haarlem
verhuisden en in 1949 zelfs 335.
Haarlem profiteert er dus van dat er in
Velsen in de laatste tijd veel huizen ge
bouwd worden. Een deel daarvan wordt
beschikbaar gesteld voor Velsenaars die, in
de oorlogsjaren naar Haarlem evacueerden
GED. OUDE GRACHT 52 - TEL. 12762
tegenover de kerk
WIJ VERHUREN STOFZUIGERS
f 4.60 per maand. REPARATIES VRIJ
(Adv.)
Nachtdienst apotheken
HAARLEM: Th. A. Klinkhamer, Koninginne
weg 69, telefoon 11596; Grijseels en Van
Hees, Lange. Veerstraat 19, telefoon 11000;
Frans Hals-apotheek, Frans Halsplein 1,
telefoon 11180.
BLOEMENDAAL: Bloemendaal.se apotheek,
Bloemendaalseweg 65, Bloemendaal.
HEEMSTEDE: Apotheek Schotsman, Bin
nenweg 206208, telefoon 28320.
zoudt U kunnen maken met een bij ons ge-
hum-de wagen. Wij verhuren uitsluitend per
K.M., alléén eerste klas materiaal, dat onder
voortdurende en strenge controle staat.
OLIESLAGERSLAAN 36 - TELEF. 10570
KONINGINNEWEG 112 - TELEF. 12403
(Adv.)
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 24 Februari 1950
BEVALLEN van een zoon: 22 Febr., A. M.
T. RoodKoopman; 23 Febr., A. Mittemeijer
van Cainpen; L, J. Kokvan de Bogaèrde;
A. J. M. DukkerRose; N. Boudewijns
van Keimpema; C. Moeke—Flikkema; O.
Grentius—Wunsch; 24 Febr., P. E. Speelman
Haagen: L. H. Peetersvan Calsteren.
BEVALLEN van een dochter: 21 Febr., I.
I. PanhuijzenMönch; 23 Febr., E. Duin
Stam; A. J. E. Biemansvan Heems; M. W.
HandgraafBlokker.
OVERLEDEN: 21 Febr,, C. P. Geluk, 1 d„
Kamperlaan; 22 Febr., A. Vos, 56 j„ Zaanen-
laan; 23 Febr., J. C. F. MüllerHoogland,
70 j., Kamperlaan; C. J. de Kup, 81 j., Kleine
Houtweg; T. PottersJonkvorst, 86 j„ Ke
naupark; H. L. F. Geuzebroek, 3 d., van
Zeggelenstraat; E. M. W. Hofmande Vos,
84 j.P Kamperlaan.
en aan mensen die in Velsen wenken, maar
in Haarlem wonen.
De verhuizingen tussen Amsterdammers
en Haarlemmers gaven een surplus aan
AmsterdammersIn 1948 kwamen er 60 Am
sterdammers meer naar Haarlem, dan er
Haarlemmers naar Amsterdam trokken. In
1948 was dit aantal slechts 16.
Bennebróek gaf zowel in 1948 als in 1949
een vestigingstekort van 5 voor Haarlem.
In 1948 was er wat de verhuizerij met
Haarlemmerliede aangaat een vestigings
tekort van 15, maar in 1949 was er weer
een vestigingsoverschot van 8.
Onverklaarbaar is, dart er, niettegen
staande het grote woningtekort in Haar
lem nog steeds meer Bloemendalers
naar Haarlem komen, dan er Haarlemmers
naar Bloemendaal trekken.
Het is jammer dat er geen gegevens zijn
of dit veelal gezinnen of alleen-wonende
personen zijn. Dit maakt natuurlijk een
groot verschil.
Een Berlijnse carrosseriefabriek heeft een nieuwe „caravan"-combinatie ontworpen
die zich door haar reusachtige afmetingen en luxueuze interieur reeds de bijnaam
van rijdend herenhuis" verworven heeft. De aanhangwagen bevat een keuken, een
badkamer en een ruime zitslaapkamer. De fabrikanten verwachten dat er in de
Verenigde Staten voor hun product veel belangstelling zal zijn.
Vroege weerberichten
op Zondag
Het K.N.M.I. deelt mede: „Met ingang
van 1 Maart zal de vroege uitzending van
weerberichten, (op werkdagen om 5.45)
die gedurende de maanden November tot
en met Februari werd gestaakt, weer wor
den hervat. Deze uitzending, clie evenals
die van 6.45, rechtstreeks van het K.N.M.I.
uit wordt verzorgd, is destijds ingesteld in
hoofdzaak in het belang van land- en tuin
bouw.
Het is echter gebleken dat er ook in an
dere leringen grote belangstelling bestaat
voor dit uitgebreide weerbericht. Op veler
verzoek zullen de vroege uitzendingen nu
ook op Zon- en feestdagen worden ge
houden.
De uitzending van 6.45 zal, te beginnen
met Zondag 5 Maart, in het vervolg ook op
Zon- en feestdagen geschieden. In het tijd
vak van 1 Mei tot 1 September, waarin
velen er op Zondagen al vroeg op uit trek
ken, zal oolc om 5.45 het volledige, uitge
breide weerbericht op Zon- en feestdagen
worden uitgesproken. De uitzendingen van
5.45 geschieden alleen over de zender Hil
versum I (301 m.), de uitzendingen van
6.45 over beide zenders.
Voor zover het technisch mogelijk is zul
len ook de radiocentrales bij deze uitzen
dingen worden ingeschakeld. Aan de uit
zending van het dagelijkse weerpraatje,
dat gegeven wordt aan het einde van het
nieuws van 19 uur, zullen met ingang van
1 Maart op speciaal verzoek van land- en
tuinbouw, enkele belangrijke berichten,
welke meestal reeds om 12.30 werden om
geroepen, worden toegevoegd".
Hef leven vein Gauguin
Voor „Les conférences francaises" sprak
gisteravond in 'het Frans Halsmuseum de
heer Robert Rey over bet leven van de
Franse schilder Paul Gauguin. Zelf aan
vankelijk de school van het impressionisme
toegedaan, kwam Gauguin tenslotte in op
stand tegen de a-cerebrale weergave van
de natuur, de impressionisten eigen. Er van
uitgaande dat hij zijn eigen intelligentie
niet had gekregen om haar terzijde te
schuiven, kwam hij tot de opvatting dat
men de natuur moet weergeven zoals men
haar persoonlijk ondergaat en zo ontketen^
de de man, die aanvankelijk een grote be
wondering voor het impressionisme
koesterde een revolutie in de schilderkunst,
die haar in diametraal tegenovergestelde
richting zou meeslepen.
De heer Rey gaf een diepgaande analyse
van het karakter van deze schilder, dat tal
van vreemde atavistische trekken vertoon
de. Gauguin, een man die alles kon, die
zich overal bij aan kon passen, die aan de
andere kant een verscheurde ziel bezat,
gekweld door het ongeluk dat hem en allen
die met hem in aanraking kwamen, scheen
te vervolgen, heeft eens1 van zichzelf ge
zegd: „Ik ben een wilde en een kind". Deze
Gauguin, die met zijn wonderlijke en veel
zijdige begaafdheid op de beurs net zoveel
geld verdiende als hij wilde, zette zich in
1884 aan het schilderen, dart hij voordien
alleen in zijn vrije tijd beoefende. Hij ver
trok naar Denemarken waar de moeilijk
heden die zijn verdere leven zouden blijven
beheersen, begonnen. Hij liet er zijn vrouw
in de steek en keerde naar Parijs terug,
waar hij in de grootste materiële nood ver
der werkte. Het was in die tijd, dart hij
schreef: „Een kunstenaar moet de ellende
kennen, maar in te grote doses wordt zij
dodelijk". Hij vertrok daarna naar Bre-
tagne, omdat naar hij zeide, het leven daar
goedkoper was en stichtte er zijn eigen
groep. Maar ongedurig als hij was, wilde
hij weer verder en ging naar Martinique
waar hij een tijd later doodziek van terug
kwam. Daarna woonde hij bij Vincent van
Gogh, maar de eindeloze ruzies en hevige
conflicten, die in zijn stormachtige en on
verdraagzame natuur een rijke voedings
bodem vonden, deden ook die korte vriend
schap eindigen. Hij ging weer terug naar
Breaagne en toen het was omstreeks
1890 begonnen zijn werken in avant-
gardistische kringen in Parijs de erken
ning te vinden, die zij verdienden. Die er
kenning kwam tot uiting toen zijn wens
om naar Tahiti te gaan werkelijkheid werd
door een royaal gebaad- van de Franse re
gering. Uit Tahiti stammen vele van de
doeken die Gauguin beroemd hebben ge
maakt. Maar ook daar duurden de eeuwige
conflicten voort. Hij bespotte het bestuur,
schreef klaagbrieven naar zijn vrienden in
Frankrijk en kreeg het eindelijk gedaan
dat hij weer een gratis overtocht naar
Frankrijk kreeg. Daarna volgde een wilde
tijd in Parijs, waar hij in een straatgevecht
een gebroken been opliep, dat tenslotte
omdat het nooit geheel wilde genezen mede
de oorzaak was van zijn dood. En deze
schilder, die het zelf nog beleefde dat zijn
werk erkend en gekocht werd, ging ziek en
verlaten terug naar Tahiti. Op een eiland
je in de Stille Zuidzee is hij tenslotte on
der de ellendigste omstandigheden aan zijn
einde' gekomen.
De heer Rey besloot zijn lezing met een
aantal projecties van de werken van
Gauguin.
Koninklijke Militaire Kapel
gaat naar Amerika
De Koninklijke Militaire Kapel zal in
April met de „Nieuw-Amsterdam" naar
Amerika vertrekken om enige luister bij
te zetten aan de „Holland-Fair", die in
Philadelphia zal worden gehouden. In
dien de Koningin haar toestemming ver
leent, zal de kapel het bekende ceremo
niële tenue op deze reis meenemen.
BINNENLAND
Het plan bestaat om van Overloon het
centraal oorlogsmuseum voor Nederland te
maken. De bestaande inrichting zal worden
uitgebreid Men hoopt door bemiddeling van
de Amerikanen in Duitsland de collectie
grote en kleine Amerikaanse wapens aan
zienlijk uit te breiden.
Bij restauratiewerken in de onder
grondse gangen van de z.g. Bossche fronten
te Maastricht zijn overblijfselen gevonden
van het bastion Orleans, dat tot de zware
versterkingen van de vestingstad Maas-
ticht behoorde, Het dateert uit de jaren 1673
tot 1678 en werd gebouwd door de Fransen.
De minister van Economische Zaken,
prof, dr. J. R. M. van den Brink, opende
Vrijdag in Eindhoven een nieuwe Philips-
glasfabriek. In de nieuwe (derde)' glasfabriek
is de mechanische ballonblazerij gevestigd.
Met ingang van 1 Maart zal het moge
lijk ziin gedrukte stukken, akten en monsters
naar Birma te verzenden. Ook zullen lucht-,
postpakketten verzonden kunnen worden,
naar Iran
Donderdag a.s. wordt in liet „Wapen
van Heemskerk" in Alkmaar een vergadering
gehouden van de afdeling Noordholland van
de Christelijke Emigratie Centrale. Daar zal
de heer P. J. II. de Bruin, adjunct-secreta
ris van de vereniging spreken over „Zo is
Canada" en nu-. J. S. Biesheuvel over
„Emigratie-mogelijkheden in Zuid-Amerika".
Er zullen films worden vertoond. Deze ver
gadering is openbaar.
De rechtstreekse radiotelefoonverbin
ding AmsterdamParamaribo is thans op
werkdagen geopend van 13.30 tot 14.30 en
van 20.00 tot 22.00 uur Nederlandse tijd.
De officier van Justitie bij de Bijzon
dere Strafkamer van de Arnhemse Recht
bank heeft twee jaar geëist tegen de Duit-ser
Zelger. die in de winter van' 1944/45 te
Arnhem optrad als ambtenaar in dienst van
de „Beauftragte" en medewerkte aan de
plundering van Arnhem door de Duitsers.
In de vacature in de Eerste Kamer,
ontstaan door het overlijden van dr. S. E. B.
Bierema is benoemd verklaard de heer R.
Zegering Hadders te Emmen. De heer Zege-
ring Hadders heef' voor de V.V.D, zitting
in de Tweede Kamer.
De burgemeester van Hamburg. Max
Brauer, zal op 28 Maart een bezoek aan
Rotterdam brengen.
Minister Stikker vertrekt Zondagmid
dag van Schiphol naar Washington. Me
vrouw Stikker zal haar echtgenoot op zijn
reis vergezellen. Met de minister, die reist
in zijn kwaliteit van politiek bemiddelaar
van de O.E.E.C., gaan voorts mede de heren
R. Tak, hoofd van het bureau Westelijke
Samenwerking van het departement en mr.
J. H. Boomstra, die aan de minister toe
gevoegd is als medewerker van O.E.E.C.-
zaken.
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft besloten dit jaar de
candidate» voor de staatsexamens hogere
burgerschool A en B, die niet in het Westen
van het land wonen, ter besparing van hun
reis- en verblijfkosten, in de gelegenheid te
stellen het schriftelijk gedeelte van de
examens af te leggen aan openbare hogere
burgerscholen of lycea in hun woonplaats
of in de nabijheid ervan.
De Nederlandse walvisvaarder „Wil
lem Barendsz" zal omstreeks 20 Maart uit het
Zuidpoolgebied naar Nederland terugkeren.
Op de Donderdagse markt te Gouda is
de „margarineoorlog" voortgezet, waardoor
de prijs van een pakje margarine tenslotte
daalde tot 18 cent per pakje.
Vier .jaar gevangenisstraf eiste de
officier van justitie bij de Amsterdamse
rechtbank tegen de in Polen geboren Wres-
zynski, aan wie oplichting, meermalen ge
pleegd, ten laste was gelegd. Tijdens de
bezetting heeft hij van verscheidene perso
nen bedragen van tienduizenden guldens los
weten te krijgen onder voorspiegeling dat
hij hun door de Duitsers gearresteerde
familieleden vrij zou kunnen krijgen.
De Amsterdamse rechtbank veroordeel
de de 23-jarige Amsterdamse glazenwasser
H. M. en zijn 19-jarige broer J. M.,'schilder,
die op 28 September de roofoverval pleeg
den op het bijkantoor van de spaarbank
voor de stad Amsterdam aan de Ceintuur
baan en daarbij f8000 buitmaakten. respec
tievelijk tot een gevangenisstraf van 2% j aai
en 2 jaar. tegen beiden was drie jaar geëist.
Op de Koninklijke Militaire Academie
te Breda werd de gouden medaille voor 36
jaar trouwe dienst uitgereikt aan sergeant
J. Mulder. Had de minister niet gunstig be
schikt op het verzoek van de heer Mulder,
zijn diensttijd met 23 dagen te verlengen,
dan had de uitreiking niet kunnen geschie
den, want 23 dagen geleden bereikte de heer
Mulder de 60-jarige leeftijd en de militaire
wetten schrijven voor, dat 'men dan
'skonings wapenrok moet inleveren.
Te Rijswijk reed de 26-jarige Pool S. S,
wonende in Den Haag, met zijn motorfiets
tegen de neergelaten afsluitboom van. de
Hoornbrug. De man werd op slag gedood.
Maandag- viert Hengelo's oudste twee
ling, de heren Jan en Bernard Taken, hun
tachtigste verjaardag. Jan en Bernard doen
nog dagelijks hun werk in de tuinderij en
op de boerderij.
Te Baam is in de ouderdom van 76 jaar
overleden de heer E. S. Einthoven, oud ge
delegeerd commissaris der Deli Maatschappij
en oud-voorzitter van de Raad van Bestuur
der Kon. Ned. Indische Luchtvaart Maat
schappij. In 1918 was hij lid van de commis
sie van toezicht van het Rijksbureau voor
Tabak. In 1918 maakte hij déél uit van de
staatscommissie ter herziening van de
Tabakswet.
In Straatsburg werd een 39-jarige Ne
derlander aangehouden omdat zijn paspoort
verlopen was. Bij onderzoek bleek dat de
man door de Haagse politie werd gezocht
wegens diefstal van negen fototoestellen ter
waarde van f 650.
Oud-minister mr. J. Meynen heeft te
Huis ter Heide in huize Beukbergen het
centrum voor de geestelijke verzorging van
militairen namens het bestuur van de Stich
ting tot Steun aan de Protestants-Christelijke
Verzorging der Kon. Landmacht overgedra
gen aan de legerautoriteiten.
Het echtpaar A. van MiddendorpVan
den Hoorn te Garderen (gemeente Barne-
veld) werd verblijd met de geboorte van
een drieling, drie meisjes.
De kleur van de frankeerzegels van 45
cent, die tot dusver oranje was, is om prac-
tische redenen veranderd in vioïet-grijs.
Sinds enige tjjd is het niet meer mo
gelijk om de frankeerkosten van niet»
periodieke, bij abonnement gefrankeerde
gedrukte stukken en monsters, het port voor
ongeadresseerde stukken alsmede de bedra
gen betaald wegens busrecht, gedurende de
tijdvakken waarin bijzondere frankeer
zegels met toeslag op de postkantoren wor
den verkocht, door middel van deze zegels
te doen verantwoorden.
HAARLEM EN OMGEVING
Het Nederlandse Rode Kruis heeft on
langs aan de heer N. Schrier te Haarlem
opdracht gegeven een gebrandschildei-d glas
in lood-raam te vervaardigen, dat geplaatst
zal worden in de hal van het gemeentehuis
te Vught. Het Rode Kruis wil hiermede uit
drukking geven aan zijn dankbaarheid voor
de hulp, die tijdens de Duitse bezetting aan
de gevangenen in het concentratiekamp
Vught werd geboden. Op 4 Maart zal dit
raam officieel worden onthuld en over
gedragen.
De jaarlijkse algemene vergadering van
de Ver. van Chr. ónderwijzei-s zal in de
Pinksterweek te Haarlem gehouden worden.
De adjunct-referendaris der P.T.T. de
heer P, Rolff te Haarlem is met ingang van
1 Maart benoemd tot referendaris 2e ltlasse.
