WWERT
Subsidie voor Thijsse's Hof
verhoogd
-desA/
N.V. HOENDERDOS'
Brandstoffenhandel
Kort
en
Bondig
Paviljoen Paradis
Vrijdag 3 Maart 1950
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsche Courant
Gemeenteraad van Bloemendaal
In de Donderdagmiddag voortgezette ver
gadering van de gemeenteraad van Bloe
mendaal is bij de behandeling van de ge
meentebegroting door de heer Smidtvan
Gelder gevraagd de voorstellen inzake
het verlenen van subsidies eerst in de com
missie van financiën te behandelen.
De voorzitter, burgemeester jihr. mr,
G. J. A. den Tex, deelde mee, dat in de
oelcomst met de wens rekening zal worden
jehouden.
De heer Schulz (Arbeid) stelde voor
aan de leden van de stembureaux een
vesentiegeld te verstrekken, waaiwoor een
bedrag van 450 nodig is. Met 11 tegen 6
itemmen werd het voorstel aangenomen.
De heer Schulz vroeg welke stappen
B. en W. ondernomen hebben, nu het rijk
besloten heeft met ingang van 1 April geen
bijdrage meer te verlenen voor de ambte
naar voor de sport, om toch een bedrag te
ontvangen.
Mr. Wildt Meyboom (V.V.D.) in
formeerde of de ambtenaar een volledige
dagtaak heeft.
De voorzitter antwoordde, dat des
tijds op aandringen van het rijk een amb
tenaar voor de sport is aangesteld en als
het rijk niet de helft had betaald dan zou
niet tot de benoeming zijn overgegaan. Het
rijk stopt thans met betalen en laat aan de
gemeente over de ambtenaar al of niet op
wachtgeld te stellen. Dat is een vreemde
aangelegenheid. Het gemeentebestuur van
Nijmegén heeft zich tot het rijk gewend
met verzoek de bijdrage voor zijn ambte
naar van de sport te blijven verlenen. B.
en W. moeten nog overwegen adhaesie te
beluigen. Of de ambtenaar al of niet een
volledige dagtaak heeft, durft spreker niet
zonder meer te bevestigen. Bij de besluiten
over verhuur van sportvelden en de aanleg
van nieuwe heeft hij goede adviezen ver
strekt.
Op voorstel van de heer Schulz werd
besloten het verzoek van Nijmegen te
ondersteunen.
De heer Smidtvan Gelder (V.V.D.)
stelde voor de subsidie voor Vreemdelin
genverkeer te schrappen. Met 11 tegen 6
stemmen werd dit voorstel verworpen, na
dat de voorzitter had meegedeeld, dat
propaganda gemaakt wordt in het buiten
land, waarvan het Openluchttheater voor
delen zal genieten.
Mevrouw Dalmeyer (Arbeid) vroeg
alle inwoners in de gelegenheid te stellen
zich te laten doorlichten en de straatlan
taarns niet tot elf, maar tot twaalf uur te
laten branden.
De voorzitter zegde een onderzoek
toe.
De heer Van Holten (V.V.D.) stelde
voor de posten voor het verven van de
kassen op de gemeentekwekerij en het her
stel van het ketelhuis te schrappen en B.
en W. te verzoeken na te gaan of de kwe
kerij al of niet in stand moet blijven.
Wethouder V a n G e 1 u k (V.V.D.) deelde
mee, dat de bedragen op de begroting zijn
geplaatst, omdat verven en herstel nood
zakelijk zijn. In de kwekerij worden de
bloemen en planten voor de plantsoenen
gekweekt, Aankoop zou een zelfde bedrag
vragen.
Wybertl Nu weer voldoende
verkrijgbaar! Onveranderd
van kwaliteit. Herinnert U
zich de dagen dat Wybert
schaars was Gelukkig is die
tijd voorbij en kunt U Uw
keel de juiste bescherming
geven, zo veel U wilt.
Alléén in originele dozen
Ook wederom verkrijgbaar: Wybert met menthol
(Advj
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 2 Maart 1950
GEHUWD: 2 Mrt, A. H. Baruch en S. G.
Jonkergouw; J. Boelhouwer en H. C. van
Zoest; A. Moojen en H. C. van Deventer; B.
Scholte en J. M. Bakker; J. W. Munter en
H. Ammerlaan.
BEVALLEN van een zoon: 28 Febr., A. M.
VreekenIking; 1 Mrt, A. M, Visschervan
der Aar; J. A. P, Weltevredenvan Iersel; J.
H. RekerSarton; A. FreijKorthals; S. P.
LagerwaardSiertsema; 2 Mrt, E. M. van
RaaijBurger; G. SmeenkHaak; A. Lee-
vendigStouten
OVERLEDEN:' 27 Gebr., J. H. Timmer
mansvan Unen, 70 j., Jan. v. Walréstraat;
28 Febr,, M. M. van Wienenvan Norde, 65
j., Gasthuislaan; L. C. Serneede Graaf, 79
j., Zonnebloemstraat; IJ. Faber, 71 j.,
Spaarnwouderstraat; 1 Mrt, H. Leeuw, 64 j.,
Glasblazerstraat; M. A. G. Schoth-Sombroek,
59 j.. Gr. Houtstraat; M. A. J. Verzijlbergh
Moolenaar, 78 j., Blee ken bergstraat
Het voorstel van de heer Holten werd
verworpen met 13 tegen 4 stemmen.
Op een vraag van de heer Terion (V.
V.D.) over beplanting van wegen, onder
andere de Tramweg, deelde de voorzit
ter mee, dat B. en W. overwegen een ad
viseur te benoemen, die het vraagstuk van
het planten van bomen zal behandelen. Er
zijn bewoners die minder bomen wensen,
om meer zon in huis te krijgen, doch de
wandelaars willen niet altijd in de felle
zon lopen.
Verhoogde subsidie voor
Thysse's hof
Mr. Vliegen (Arbeid) hield een plei
dooi voor Thysse's Hof. Er is voor dit jaar
een bedrag van 4000 nodig. Als het be
stuur er in slaagt het aantal contribuanten
te verhogen, de gemeente de subsidie van
750 op 1500 brengt en het departement
van Onderwijs 500 beschikbaar stelt, dan
is het bedrag bijeen. Spreker stelde voor
de subsidie te verhogen.
Na enige discussie werd besloten met 13
tegen 4 stemmen de subsidie te verhogen
tot 1500.
Volière wordt afgebroken
De heer Van Holten gaf in overwe
ging de volière achter de Hertenkamp af
te breken. Dan is het niet nodig een bedrag
van 2000 uit te geven voor herstel.
Mevrouw Fahrenfor tM e u f f e 1 s
(V.V.D.) merkte op, dat voor onderhoud
ook een bedrag van 800 nodig is.
Dertien leden verklaarden zich voor af
braak van de volière en vier voor behoud
er van.
Opzeggen huur van sportvelden
Voor aanleg van sportvelden en speel
plaatsen was een post van 54.000 op de
kapitaaldienst geplaatst. Uitvoering van de
plannen houdt onder andere in, dat op de
tegenwoordige velden van de voetbalclub
D.S.S. twee hockeyvelden voor de hockey
clubs B.-M.H.C. en B.D.H.C. worden 'aan
gelegd.
Dit betreurde de heer Schulz zeer. Het
zal wel enige jaren duren voor de nieuwe
velden geschikt zijn. Een betere oplossing
is B.M.H.C. op de velden van de hockeyclub
H.B.S. aan de Donkerelaan te laten spelen.
Voorts meende spreker, dat door de aan
wezigheid van de sportschool in Overveen
het terrein aan de Zeeweg onbespeelbaar
is gemaakt. Het rijk dient daarom ook te
helpen.
De heer F eye (K.V.P.) gaf in over
weging de voetbalvelden niet te veranderen
in hockeyvelden. Dat betekent een bespa
ring van 24.000. Dan kan D.S.S. op de
terreinen blijven. Voor de hockey-speelsters
moet een oplossing gevonden worden.'
De voorzitter deelde mee, dat H.B.S.
volgens een verklaring van de ambtenaar
van de sport vroeger bij Bleek en Berg"
heeft gespeeld en later verhuisd is naar de
Donkere laan. D.S.S. is een Haarlemse ver
eniging, welke een fusie is aangegaan met
de kwijnende Bloemendaalse club D.E.K.
Mr. Vliegen (Arbeid) vroeg of het
terrein aan de Vrijburghlaan geschikt is
voor de hockeyclub H.B.S. Eventueel kun
nen B.M.H.C. en B.D.H.C. aan de Donkere
laan spelen.
De voorzitter merkte op, dat een
groter gebruik van het terrein aan de Vrij
burghlaan niet aan te bevelen is. Het beste
is met de gemeente Haarlem overleg te
plegen, om D.S.S. aan een terrein te helpen.
De heer Schulz meende dat de hockey
club H.B.S. nooit bij „Bleek en Berg" heeft
gespeeld.
Om naar dit punt een onderzoek in te
stellen, werd de bespreking afgebroken.
Hierdoor kon de begroting van de kapi
taaldienst nog niet worden goedgekeurd.
Wel keurde de vergadering de begrotingen
van de gewone dienst en van de bedrijven
goed.
Bij de rondvraag bracht de heer P i n x-
ter (K.V.P.) een klacht over van bewoners
van het Kinheimpark, die de ochtendpost
laat ontvangen.
De voorzitter deelde mee de aan
gelegenheid te zullen bespreken met de
•directie van het postkantoor.
Twee pJanrtem vo©r woningen
buiten bouwvolume in Heemstede
Naar wij vernemen zijn thans in Heem
stede twee plannen in voorbereiding, waar
van dte verwezenlijking zal kunnen bijdra
gen tot vermindering van de woningnood.
Het gaat hier om bouw met beperkte
regeringssubsidie van woningen volgens
systemen die een aanzienlijke besparing op
de bouwkosten zullen veroorloven, zodat
de huizen tegen een aanvaardbare prijs ter
beschikking kunnen worden gesteld.
Het betreft hier geen copie van het plam-
Bouma, daar dat voor Heemstede niet iin
aanmerking komt.
GRONDVERF f 1.80 perkilo
GRONDVERF f 1.80 per kilo
in vooroorlogse kwaliteiten.
WATERVERFPASTA in één keer hagelwit
f 0.85 per kilo.
„DE VERFVAKMAN" GEBR. DUURSMA
ANTONIESTRAAT 45 - TELEFOON 24189
(Adv.)
GED. OUDE GRACHT 52 - TEL. 12762
tegenover de kerk
RADIO
PHILIPS - ERRES - WALDORP
Betaling in overleg
„Letterkundige" won prijsvraag
met werk van een ander
Een rectificatie
In een deel van onze oplage van gisteren
zijn op pagina 4 de slotpassages van twee
verslagen dat over de A.R. Partijdag in
Hoofddorp en het rechtbankverslag met
het opschrift: „Letterkundige" won prijs
vraag met werk van een ander" door
een technische fout verwisseld.
Wij bieden onze lezers voor deze fout
onze oprechte verontschuldigingen aan en
herhalen hieronder het pleidooi vaar d'e
raadsman in, genoemde rechtszaak. Dit had
als volgt moeten luiden;
„De raadsman, mr. H. Ali Cohen prees
de zin voor actualiteit van de officier om
deze zaak in de Boekenweek aan te bren
gen. Al is verdachte geen letterkundige,
het is niet onmogelijk dat hij (het nog zal
worden, gezien zijn bizarre voorkeur voor
meisjesboeken en misschien zal een ver
blijf in de gevangenis in hem dezelfde
kwaliteiten te voorschijn brengen als in
O'Henry. De raadsman had geen hoge
pet op van de jury, die de manuscripten
voor de prijsvraag moest keuren. Hij ves
tigde er echter de nadruk op, dat alleen
de diefstal is tenlaste gelegd en dat men
niet het accent op het plagiaat mag leg
gen. Verdachte is een pathologische figuur
met een diepe wrok tegen uitgevers en
critici in het bijzonder en tegen zijn om
geving in het algemeen. Om deze wrok
niet te verhogen vroeg de raadsman een
onvoorwaardelijke straf gelijk aan de tijd
in voorarrest doorgebracht (vier maan
den) en een voorwaardelijke straf met
onder toezicht stelling van een psychiater
en de reclassering.
Uitspraak over veertien dagen".
BRILLEN
VAN Sïl EINS
SIERLIJK EN STERK
GIERSTRAAT 27 - Lev. alle Z.fondsen
Dr. Drees spreekt voor
Haarlemse ouden van dagen
Naar „Het Vrije Volk" meedeelt, zal de
minister-president, dr. W. Drees, tijdens de
bijeenkomst die door het „Mei-Comité" van
de democratisch-socialistische organisaties
in Haarlem op 1 Mei in hótel „De Leeuwe
rik" wordt belegd, het woord voeren.
Deze bijeenkomst wordt door de vrou
wengroepen van de Partij van de Arbeid
en het Nederlands Verbond van Vakver
enigingen aan de ouden van dagen aan
geboden.
In de avondbijeenkomst in het Gemeente
lijk Concertgebouw zal de algemeen secre
taris van het Belgisch Vakverbond, Louis
Major, spreken over „Verenigd Europa".
„De Stem des Volks", de muziekvereni
ging „Excelsior" en de democratisch-socia
listische jeugdorganisaties zullen, evenals
J an Corduwener en Cor Steyn na de pauze,
het programma verder verzorgen.
f
In zijn atelier aan de Koslverlorenstraat werkt de Zandvoortse beeldhouwer A. de
Brouwer met bekwame spoed aan de plastiek, welke zal worden aangebracht op
het Zandvoortse verzetsmonument, dat op 4 Mei op het Gasthuisplein zal worden
onthuld. De plastiek, die in brons wordt gegoten, stelt een stervende verzetsstrijder
voor die de. vryheidsvlag overgeeft aan de jeugd. Behalve deze plastiek, die geheel
wordt opengewerkt, waardoor een vrijstaande beeldengroep ontstaat, zullen op de
hoogste zuilen van het monument vignetten worden aangebracht van de symbolen
van land-, zee- en luchtmacht.
Blijspel van Oscar Wilde
door Engels ensemble
„Een enigszins kluchtige comedie" noem
de Oscar Wilde zijn in een tijdsverloop
van drie weken in de badplaats Worthing
uit geldnood geboren meesterwerk „The
Importance of being Earnest" (De Ernst
van Ernst), dat in 1895 met een bijna on
vergelijkbaar succes in Londen ten doop
werd gehouden en zich nog steeds mag
verheugen in de enthousiaste belangstel
ling van toneel en publiek. „Het eerste be
drijf is vernuftig, het tweede voortreffe
lijk, het derde ontzettend knap!" moet hij
zelf na afloop van de première hebben
gezegd. „Bovendien heeft het een filoso
fische' moraal, namelijk dat men alle tri
viale dingen van het leven met gepaste
ernst dient te behandelen en alle érnstige
dingen van het leven met oprechte en
vlijtige scherts". Inderdaad dreef Oscar
Wilde hier de spot met alles wat de men
sen au sérieux plegen op te vatten, zoals
dé liefde, het huwelijk, het vaderschap, het
overlijden, de eerbiedwaardigheid en wat
men verder maar wil doch zo onweer
staanbaar amusant door de luchthartige,
fantastische overdrijving, dat men wel.
volkomen van iedere zin voor humor ge
speend moet zijn om er aanstoot aan te
kunnen nemen. Overigens schreef hij later
eens: er zijn twee manieren om de bete
kenis van mijn werk voor het toneel te
miskennen en wel in het algemeen door
Gaat II ©ver ©p
„QLIESTOOK"
Verzuim dan niet ook even prijs en
inlichtingen aan te vragen bij
Door het kapseizen van de dekschuit die haar vervoerde is Woensdagmiddag, zoals
wij reeds melddeneen loopbrug van 130 ton nabij Bennebroek in de Ringvaart
gegleden. Met een grote drijvende bok is men gisteren begonnen dit obstakel voor
de scheepvaart op te ruimen.
het lelijk te vinden of in het bijzonder
door „The Importance of being Earnest"
hoger dan mijn andere stukken te prijzen.
Natuurlijk is deze satirieke zedenschil
dering hoewel in haar genre klassiek
geworden in menig opzicht verouderd,
hetgeen aan de voorstelling overigens ge
rust te merken mag zijn, omdat- de beko
ring van het spel als zodanig daar zeker
geen schade van ondervindt. Integendeel:
de paradoxale verwikkelingen maken dat
men zich zonder bezwaar vele vrijheden
veroorloven kan, echter binnen zekere
door het stijlgevoel bepaalde grenzen. De
brillante ironie, de parelende vrolijkheid,
de sierlijk gekrulde en spits toelopende
epigrammen missen hun uitwerking onder
geen enkele omstandigheid, zeker niet in
de oorspronkelijke taal, omdat toch altijd
de auteur de hoofdrol blijft spelen.
Gisteravond werd dit amusante hekel
spel in de Haarlemse Schouwburg ver
toond door The Birmingham Repertory
Theatre Company, welk ensemble onder
leiding van sir Barry Jackson ter gelegen
heid van het dertigjarig bestaan van het
Genootschap Nedeiiand-Engeland een
tournee door ons land onderneemt. Michael
Langham, die de regie voerde, heeft door
middel van décors en costumering ge
streefd naar imitatie van de frivole pe
riode, waarin de gebeurtenissen veronder
steld worden zich af te spelen. Deze goed
bedoelde poging om caricaturale effecten
te vermijden had echter juist de verster
king daarvan ten gevolge. Het was de spe
lers eenvoudig onmogelijk om hun rollen
volkomen ernstig te nemen en hun plezier
in de situaties niet te verraden, dat wil
zeggen om een betrekkelijk realistische
trant-vol te houden, die het lachwekkende
scherper had doen uitkomen. De enig mo
gelijke opvatting lijkt mij een soortgelijke
als die waarmee kinderen hun spel bedrij
ven. Thans heerste er een wanverhouding
tussen het enigszins decadent-aristocrati
sche en de te ver doorgevoerde charge.
Aan de voorbereiding van deze opvoe
ring, dde met verve en in een verbazend
vlot tempo verliep, had men veel zorg be
steed. Dat was aan alle onderdelen te mer
ken. Maar de prestaties van de medewer
kenden bleven 'beneden de verwachtingen,
zodat geen enkele rol de volle waarde
ontving. Vooral Lally Bowers bediende
zich als Lady Bracknell te nadrukkelijk
van een haar woorden hun vinnigheid ont
nemende kluchtspeltoon. De impertinente
geaffecteerdheid van /ie beide jonge man
nen was te zeer opgelegd en vaak te be
wust komisch. "Wel leuk klonk de galmende
preektoon van dr. Chasuble in de pikante
conversatie. Niettemin heeft iedereen, de
ondergetekende incluis, zich bijwijlen
kostelijk vermaakt om wat misschien dan
niet veel meer was dam een gezellig tijd
verdrijf. DAVID KONING.
Generale Synode der
Gereformeerde Kerk
Het herstel der eenheid!
De Generale Synode der Gereformeerde
kerk, die te 's-Gravenhage bijeen kwam,
heeft de weg geopend om tot een hereni
ging te komen met de leden der Geref.
kerk (Art. 31) die zioh scharen ach tea- de
actie van ds. Bos.
De Synode der deputaten nam met alge
mene stemmen de desbetreffende voorstel
len aan.
De voorzitter bracht dank aan de depu
taten als oök aan ds. Bos en degenen die
:ich achter hem geschaard hebben en
sprak de wens uit, dat het nog mogelijk zal
worden een hereniging met de .Gerefor
meerde kerken (Art. 31) te bereiken. Be
treurd werd dat het nog niet mogelijk ge
bleken is om tot een samenspreking te ko
men met de Generale Synode dezer kerk.
Aan de luitenant ter zee der eerste
klasse J. J. Wichers te Wassenaar, de uitvin
der van het voor duikboten zo belangrijke
„Schnorkelapparaat", dat thans overal ter
wereld wordt gebruikt, is als blijk van
erkentelijkheid de rang van kapitein-luite
nant ter zee toegekend.
Bij K. B. is benoemd tot ridder der 4e
klasse der Militaire Willems-Orde de luite
nant ter zee der eerste klasse C. L. J. F.
Douw van der Krap onder intrekking van de
Koninklijke Besluiten waarbij hem de
„Bronzen Leeuw" en het „Bronzen Kruis"
werden toegekend.
HAARLEM EN OMGEVING
Onze stadgenoot dr. J. H. Becker die
het beroep naar de Gereformeerde Kerk van
Den Bommel aannam, is voornemens daar op
12 Maart zijn intrede te doen.
De gemeenschap Haarlem van het Hu
manistisch Verbond, geestelijk centrum voor
buitenkerkelijken, houdt in restaurant
Brinkmann, Gr. Markt een Zondagmorgen
bijeenkomst, waar de heer A. Treurniet uit
Den Haag spreekt over „De grenzen van het
wederzijds begrijpen".
De kerkeraad der Gereformeerde Kerk
van IJmuiden heeft besloten in samenwer
king met IJmuiden-Oost over te gaan tot het
beroepen' van een voor IJmuiden bestemde
tweede predikant. Mogelijk wordt het geacht
dat de gemeente dit jaar niet alleen een
tweede predilcanitsplaats zal krijgen, doch
ook een tweede kerkgebouw. Een en ander
zal aan 'de orde komen op een op 17 Maart
te houden gemeentevergadering.
„De Natuurvrienden" van het ..Insti
tuut voor Arbeidersontwikkeling" organi
seren a.s. Zaterdagavond een excursie naar
de Sterrenwacht van de heer Meesters te
Halfweg.
De Excursie- cn Sint Nicolaasvercni-
ging „Haarlem" viert Zaterdagavond haar
vijftienjarig bestaan in het gebouw van de
Haarlemse Kegelbond.
Het poppentheater van Guido van Deth
zal Donderdag 9 Maart in het Jeugdhuis aan
de Donkere laan te Bloemendaal voor de
leden van de Nederlands Hervormde Ge
meente een voorstelling geven van het spel
over de verloren zoon.
Als verdacht van diefstal van manufac
turen na een inbraak in Amsterdam is aan
gehouden de zeven en twintigjarige bakker
W. B. en als verdacht van heling van een
deel der goederen de vijftigjarige los werk
man G. S. uit Haarlem, die op het ogenblik
van zijn aanhouding in Castricum ver
toefde.
111
Geneesmiddel tegen g
huidaandoeningen. E
Zuivert de poriën, doet de j
jeuk bedaren, verfrist en j
sterkt de huidweefsels.
(Adv.)
C.P.N.-lid der Prov. Staten van
Drente voor de rechter
Bij de herbegrafenis van een in Duits
land omgekomen Nederlander op het kerk
hof te Gieten sprak na de burgemeester
dier gemeente namens de familie 'het com
munistisch lid der Provinciale Staten van
Drente O. K., landarbeider te Gasselternij-
veenschemond. Hij zou toen gezegd hebben:
„In de tijd van de bezetting werden wij
geregeerd door een troep schurken, maar
nu is het nog niet veel anders-." Zowel de
adjudant-groepscommandant van de rijks
politie te Gieten als de burgemeester ge
voelden zich door deze woorden gegriefd
en zagen er een belediging in van de
huidige regering.
Tegen K. werd procesverbaal opgemaakt.
De politierechter te Assen veroordeelde
hem tot 14 dagen gevangenisstraf. In hoger
beroep heeft de procureur-generaal bij het
gerechtshof te Leeuwarden bevestiging
gevraagd van het vonnis van de politie
rechter.
De raadsman, mr. M. Proper uit Haar
lem, zei, dat de verdachte in zijn toe
spraak slechts verband had gelegd tussen
feitelijke toestanden van toen en nu en
nimmer de bedoeling heeft gehad de rege
ring te beledigen. Hij vroeg derhalve vrij
spraak voor zijn cliënt.
STOFZUIGERS
'n zaak van vertrouwen
Koop daarom 'n le Idas merk bij:
3. G. KAASENBROOD
TECHNISCH GROOT!
GR- HOUTSTR. 131 SMEDESTR. 7
Bet. in overleg. Prijzen v.a. f 107.
(Adv.)
LAATSTE H.O.V.-CONCERT SERIE A
Het zesde, tevens laatste concert van
serie A door de H.O.V. wordt gegeven op
Dinsdag 7 Maart met medewerking van de
violist Willem Noske, die de vioolconcerten
Van Jos. Haydrn en van Henk Badings zal
vertolken. Het programma vermeldt verder
de "Variaties en fuga op een thema van
Mozart door Max Reger en de Vierde Sym-
phonie van Brahms. Dirigent is Toon
Verhey.
Taxi? Bel 1.2.3.4.5
AMSTERDAMSCHE RIJTUIG MIJ.
FEUILLETON
Oorspronkelijke Nederlandse
roman door J. L. Lodewijks
Wat zit de hötelhouder dwars? Dat is
niet met een paar woorden te zeggen, dat
is zoiets knagends en grimmigs. De kin
deren waren afkomstig uit de grote steden,
uit Rotterdam en Amsterdam. Zij hadden
de bleekheid en de holle ogen van kleine
ellendigen, van lijders en zieken. Hun
kleertjes flodderden om de magere benen
en armen, zij hadden hun vingers afgelikt
toen de roomsoes op was. Een paar hadden
in de drukte hun ranja omgestoten, met
grote ogen van ontzetting zagen zij dat
Kostbare en zeldzame vocht over de tafel
rand druipen. Dat was een glas ranja waar
zij al een paar jaar naar hadden uitgeke
ken, het was hun beloofd toen zij nog in
hun kazernes en krotten zaten. De tranen
die zij huilden om de verloren lekkernij
waren tranen om een kapotgeslagen droom
van heerlijkheid, zij waren hun ranja kwijt
voor zij ervan hadden geproefd. Kijk, dat
zit de hötelhouder dwars. Dat er mensen
zijn die hun ranja half laten staan als ze
weggaan, dat er mensen zijn die met het
geld kunnen smijten naar believen en
dat er kleine mensjes zijn die met een
enkel kwartje tot barstens toe gelukkig
kunnen worden gemaakt, maar dat daar
niet aan gedacht wordt.
Hij heeft de omgevallen glazen opnieuw
gevuld, zonder ze in rekening te brengen,
de verpleegsters hadden afgepast geld bij
zich; zo'n tehuis moet het uitzuinigen om
het hele seizoen door verschoppelingen
wat te eten en te drinken te kunnen geven.
Ik heb nooit kipderen gehad, zegt de
hötelhouder, maar ik kan soms tranen in
mijn ogen krijgen als ik er een zie, dat
ongelukkig is. Een kind dat ongelukkig
is vind ik het ellendigste wat er bestaat.
Daar moet Bart van Dijk' even over
nadenken. Hij heeft daar nooit zo bij
stil gestaan. Toen Martha een paar
jaren na hun huwelijk ging sukkelen en
van de been raakte, had hij er zich mee
verzoend dat ze nooit kinderen zouden
hebben, hij had er nooit zoveel om ge
treurd. Hij had het leven met volle teu
gen genoten, een huismus was hij nooit
geweest, hij had wel eens verlangd naar
wat leven en vertier in huis, maar zijn
kunst had hem te zeer in beslag genomen.
Hij staat er even van te kijken, dat er
kinderen zijn die met een glas ranja in
d. hemel en met een omgevallen glas in
de hel kunnen belanden. Daar heeft hij
nooit over gepeinsd. Ik zou met mijn
kapitaal wel een paar millioen kinderen
een glas ranja kunnen geven denkt bij,
een paar millioen kinderen zou ik geluk
kig kunnen maken, dat zou een goede ge
waarwording zijn.
Ik beloof u, dat ge morgen aan de
dag weer vijftig glazen ranja zult ver
kopen, zegt hij tegen de hotelhouder, ik
ga die galpers daar in het tehuis eens
tracteren. Krijg ik ze inkoopsprijs?
U krijgt ze inkoopsprijs, zegt de
hotelhouder met een klap op de tafel, en
ik doe er op mijn kosten een roomsoes
bij; maar we moeten er een paar dagen
mee wachten, dan is de verrassing voor
die peuters groter, ze zijn nu vandaag
pas hier geweest.
Het humeur van de hotelhouder is er
wat beter op geworden. Een man die
graag goed doet, denk Bart als hij hem
aanziet. Hij gaat vroeg naar huis, er is
een onweer op komst, het rommelt al ver
in zee. Daar kan hij Martha niet bij al
leen laten, dan maakt ze zich ongerust.
Zij denkt dat hij ergens in de duinen
tegen een hoop zand ligt te snurken en
de regen niet zal voelen, of dat hij op
het terras van het hotel zal blijven zitten
om naar de bliksem te kijken en dat hij
er een klap van om zijn oren zal krijgen.
Hij loopt vlug om voor de regen thuis
te ziin. Boven hem baggert de maan
moeizaam door dikke wolken, zij vaart er
door als een rollende kaas. Thuis is het
stil.
In de achterkamer, die op het Zuiden
ligt, is Martha al in bed gegaan, Hetty
heeft haar moederlijk ingestopt en daar
na haar kamer op de bovenverdieping
opgezocht.
Martha ligt wakker en staart door het
open raam naar de duinen, die af en toe
in de golf maanlicht heldere kammen
krijgen. Zij voelt daar iets branden en
woelen in haar binnenste, het is of haar
longen als gloeiende klompen in haar borst
wentelen, ze krijgt het er benauwd van. Ze
vraagt in een vlaag van angst aan de hemel:
Stuur Bart naar huis, laat hem gauw
komen, hij zal me wel weer op mijn ge
mak stellen, En hij komt vlak daarna
binnen, ze hoort hem achterom komen en
de deur sluiten, Hij probeert alles zacht
jes te doen, maar hij stoot altijd met zijn
lange armen ergens tegen aan, hij maakt
meer lawaai als hij zachtjes thuis wil
komen dan wanneer hij nergens op let.
Naderhand zit hij op de rand van het
'óed en hij vertelt Martha in het donker
van de hotelhouder, die kinderen wil ge
lukkig maken. En dat ze binnenkort dat
stel uit het tehuis zullen tracteren
Martha neemt zijn grote, warme hand
in de hare en luistert moeilijk. Zij heeft
hem niet gezegd, dat ze zich zo ongerust
voelt, dat ze zo ellendig is. Zij hoort zijn
zware stem, die hij probeert te dempen
omdat het nacht is. Zij zegt hem: Ik
heb geen kinderen mogen hebben. God
weet dat ik er naar gesnakt heb. Bart,
als ge de kans Inrijgt kinderen gelukkig
ie maliën, laat die nooit voorbijgaan. Het
is zo schoon, mensen blij te zien en te
weten, dat ge daar wat voor hebt kun
nen doen. Als ge ziek op bed ligt, dan
weet ge het beste, wat schoon en goed is.
Bart, het kan zijn dat ik niet dikwijls
meer in de gelegenheid kom om iets te
doen voor anderen, en ik zou er zo'n
plezier in hebben. Gezondheid is een
grote schat, omdat ge met een gezond
lichaam alles kunt doen waar ge plezier
in hebt. Maar ik zeg het u, Bart, het is
nog schoner om er mee te werken voor
anderen. Als ik er eens niet meer ben
Bart, denk er dan aan wat ik u gezegd
heb, ge moet dat niet vergeten.
Bart zwijgt, hij weet niet goed wat te
zeggen. Dit is zo'n eigenaardig gesprek
midden in de nacht. Hij voelt de hand
van zijn vrouw om de zijne klemmen, die
hand is heet en klam. Martha, ik ge-
geloof dat ge niet goed zij t, ge bent. zo
warm. Ik zal u eens goed toedekken, mis
schien hebt ge wat koorts.
Hij wil opstaan, maar Martha's hand
laat hem niet los. De magere vingers zijn
rond de zijne gespannen als een stalen
veer, zij knellen de zijne dat het pijn doet.
Martha, waarom knijpt ge me zo, is
er iets? Hij ziet in de vlagen maanlicht-
dat zijn vrouw met wijde ogen omhoog
kijkt naar de zoldering, zij antwoordt hem
niet.
Als een tromgeroffel komen de eerste
regendroppels tegen de naar buiten open
staande ramen. In de verte, maar duidelijk
en zwaar, nadert de donder. Er steekt een
wind op, het ruisen van de zee wordt lui
der. Hij maakt voorzichtig de stramme
vingers van zijn vrouw los van zijn hand,
hij houdt haar dunne pols vast en legt
haar arm op de dekens.
Maar Martha's arm schuift langzaam
naar opzij "en valt langs de bedrand, hij
blijft traag even slingeren en hangt dan
stil, als een rafelend touw hangt die arm
in het donker.
Martha is dood. Bart van Dijk zijn voor
hoofd bonst op de bedrand, zijn handen
tasten langs de koude wangen en over de
open ogen. Dat zwakke leven is hem ont
vlucht, het is tussen zijn vingeren wegge
vloeid, hij heeft het niet kunnen vasthou
den.
HOOFDSTUK V.
Daar ziet Van der Giezen door een kier
van de deur het verbaasde gezicht van
tante Jans. Zij kijkt hem aan met opge
trokken wenkbrauwen. Van der Giezen
kan verder alleen haar spitse neus zien,
die zij om de deur steekt. Nog even spits
als altijd, denkt Van der Giezen, tante
Jans haar neus is gelijk een priem, die zij
met plezier door uw hart zou steken om
te zien wat daar in zit en het dan voort te
vertellen.
(Wordt vervolgd)
