c
D
Prijzen zijn meer gestegen dan de lonen
HORLOGES
lEIMllOpEN
VA N N I EL
Belangenstrijd in wereld
economie spitst zich toe
I Wat KAN kan kan KAN alleen 1
I. KAN
Vrijdag 31 Maart 1950
3
eerste kamer
Regering zoekt naar middelen om de
onevenredigheid op te heffen
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Eerste Kamer heeft de minister
_jn Sociale Zaken Donderdag de over zijn
beleid gemaakte opmerkingen bear'woord,
jir. Joekes was het met de heer Schipper
eens dat de overheidsorganen op sociaal
gebied ook met de krachten uit het maat
schappelijk leven rekening moeten houden
en door deze een belangrijk deel van de
uitvoering van tal van regelingen dienen
laten geschieden. In de praktijk wordt,
volgens de minister, dienovereenkomstig
gehandeld. Dit geldt ook. zo kreeg de heer
De Bruyn te horen, wat betreft een in
e mate doen medewerken door be
doelde maatschappelijke organen bij de
uitvoering van de sociale verzekering.
De loonpolitiek is er na de oorlog op ge
richt geweest, dat eensdeels ook de laagste
lonen sociaal te verantwoorden waren, an
derzijds een bedenkelijke loonstijging ach
terwege zou blijven, terwijl tevens tegen
onevenredige prijsstijgingen gewaakt werd.
De bewindsman erkende, dat er zich in de
laatste tijd een verhoging van prijzen heeft
voorgedaan, die verder gaat dan de stijging
van de lonen per 1 Januari. Met de grootste
ernst zal de regering zoeken naar middelen
deze onevenredigheid op te heffen.
Hieromtrent is overleg tussen de loon- en
prijzencommissie en ae Stichting van de
Arbeid gaande. Overigens zal men, gezien
de grote volksbelangen die er op het spel
staan, voorkeur voor duurdere levensmid
delen maar eens ter zijde moeten schuiven
aldus toch tot een sluitend huishoude
lijk budget te komen. Op het ogenblik
wordt er nog 222 millioen aan subsidies
besteed. Zowel de toestand van 's Rijks
schatkist als de economische Benelux-Unie
maken uitbreiding van de subsidies thans
wel zeer moeilijk. Natuurlijk moet toezicht
worden gehouden op de prijzen, daarbij
wakende tegen het maken van te hoge
winsten. De minister bepaalde zich tot de
verklaring, dat het streven van de regering
op gericht is, het evenwicht tussen lonen
en prijzen te handhaven en verdere loons
verhoging te voorkomen.
De werkgelegenheid is bij ons gunstiger
>n elders, maar natuurlijk is waakzaam
heid tegen uitbreiding van werkloosheid
jeboden. Over de werkgelegenheid hoopt de
minister nog vóór 5 Mei het rapport van de
commissie-Van Rhijn te ontvangen.
De minister, aan wie onder meer op dit
punt gebrek aan voortvarendheid verweten
kon aan prof. Molenaar mededelen,
zeer binnenkort een wetsontwerp, dat
de parate executie bij overtreding van de
Arbeidswet mogelijk zal maken, naar de
aad van State zal gaan.
Een wetsontwerp voor de reorganisatie
an de uitvoering der sociale verzekering
ligt gereed ter verzending naar de Raad van
State. In dat ontwerp wordt voorgesteld om
de uitvoering te leggen in handen der be
drijfsverenigingen, doch de technisch-admi-
nistratieve werkzaamheden te doen ge
schieden door een centraal administratie
kantoor. Moeilijk is het natuurlijk een
goede oplossing te vinden voor de overgang
van de oude naar de nieuwe toestand. Af
gezien nog van de hier bedoelde reorgani
satie is invoering van de Werkloosheidswet
vóór 1 Juli zeer twijfelachtig en dit tenge
volge van nader door de minister vermelde
omstandigheden. Het advies van prof. Mo
lenaar om ten aanzien van de organisatie
vormen de knopen nu maar door zijn de
partement te laten doorhakken en verder
niet met allerlei organisaties overleg te
plegen, achtte de minister allerminst doel
matig. Wanneer zulk een overleg achter
wege zou blijven, zou de volksvertegen
woordiging over de dan te bereiken resul
taten vermoedelijk geenszins goed te spre
ken zijn. Na zich nog verder tegen de aan
vallen van prof. Molenaar verweerd te heb
ben. deelde minister Joekes mede, dat op
zijn departement het voor-ontwerp voor een
Oudersdomswet gereed is. Daarover moet
thans het, natuurlijk nog enige tijd vor
derend, interdepartementaal overleg ge
schieden.
Vervolgens zette minister Joekes de nood
zaak uiteen, die tot de benoeming van twee
staatssecretarissen aan zijn departement
had geleid. Hij verdedigde onder meer het
I openhouden van hun oude functies, omdat
het jammer zou zijn beide deskundige per-
j sonen wanneer zij door politieke omstan-
digheden als staatssecretaris zouden heen
gaan, aan het departementale werk onttrok
ken zouden worden. Tot besluit somde de
bewindsman een eerbiedwaardig aantal
aangelegenheden op, welke hij óf reeds tot
stand had gebracht óf in belangrijke mate
voorbereid. Een en ander kon zijns inziens
toch wel beschouwd worden als blijk van
activiteit van de keuken van het ministerie
van Sociale Zaken.
Bij de replieken bleef de heer DeBruyn
(K.V.P.) bezwaar maken, dat wat de or
ganisatie van de sociale verzekering betreft
nu reeds van de bedrijfsverenigingen
wordt geëist, dat zij hun administratie doen
voeren door het centrale administratiekan
toor, hoewel daaraan op het ogenblik nog
ZEER FIJNE COLLECTIE le KLAS
ZWITSERSE FABRIEKSMERKEN
ORIGINELE UITVOERING
RUIME SORTERING
Grote Houtstraat 8S
Agenda vooir Haarlem
VRIJDAG 31 MAART
Gemeentelijk Concertgebouw: Concert H.
0. V., 8 uur. Palace: „Bud Abott en Lou
Costello zwaaien af", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Luxor: „The third man", 14 j., 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „De secreta
resse van meneer", alle leeft., 2.30, 7 en
915 uur. City: „De gevangenen van het
haaien-eiland", 18 j., 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Spaarne: „De grote bosbrand", 14 j., 2.30, 7
en 9.15 urn-. Rembrandt: „Niemand wil mij
geloven", 18 j. 2, 4.15. 7 en 9.15 uur.
ZATERDAG 1 APRIL
Stadsschouwburg: „Ik ben hier eerder
geweest" (Nederlands Volkstoneel). 8 uur.
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
elke wettelijke grondslag ontbreekt. Alles
te samen genomen vond de heer De Bruyn,
dat de gedachtenwisseling eigenlijk niets
had opgeleverd. In tweede instantie tapte
prof. Molenaar uit een ander, voor de mi
nister veel aantrekkelijker vaatje dan in
eerste termijn.
Met aantekening van het „tegen" der
Communisten ging de begroting er zonder
hoofdelijke stemming door.
Na het Paasreces zal de senaat een op
het-allerlaatste ogenblik door prof. Mole
naar ingediende motie kunnen behandelen
die een onderzoek door een commissie van
vijf senatoren beoogt naar een juridische
kwestie omtrent al dan niet juiste toepas
sing van de Arbeidswet ten aanzien van
vrije Zondagen voor koffiehuis- en toestel-
personeel.
De 9 Muzen
Muziek-olympiade. Te Salzburg zal in
Juni 1951 een begin worden gemaakt met
de eerste internationale muziek-olympiade
die vier jaar duurt en waarvan het eerste
jaar gewijd is aan de vocale muziek, het
tweede jaar aan de instrumentale muziek,
het derde jaar aan de geestelijke muziek en
de dansmuziek en het laatste jaar aan nieu
we composities. Er bestaat voor deze muziek-
olympiade zeer veel belangstelling; tot nu
toe hebben zich reeds 38 landen voor deel
neming opgegeven. Er zijn voorbereidingen
getroffen om in het najaar een „Olympiade
huis" te bouwen, dat door zijn interieur tot
een der modernste concertgebouwen zal
behoren.
Engels koor in Praag. Het internatio
nale muziekfestival, dat elk voorjaar te
Praag wordt gehouden, zal dit keer plaats
hebben van 9 Mei tot 4 Juni. Talrijke be
kende musici nemen er aan deel, zoals de
pianisten Monique Haas, Halina Czerny
Stefanska, Annie Fischer. Laszlo Somogyi
en Clifford Curzon. Van Bach staat de Mis
in h-moll en van Beethoven de Negende
Symphonie op het programma. Het „Nieuw
Engels Zangkoor" brengt op twee avonden
volksliederen en madrigalen ten gehore.
ifle^iaeemianden
Hei zenuwsterkende voedsel.
De voorspelling dat 1950 in de strijd om
het economisch herstel van Europa het
moeilijkste jaar zou worden, wordt meer en
meer bewaarheid. Zolang in de meeste lan
den min of meer noodgedwongen nog een.
inflatiepolitiek gevoerd werd en ten koste
van het nationaal vermogen, zowel als met
behulp van de Marshalldollars koopkracht
geschapen werd, was het niet moeilijk voor
de stijgende productié afzet te vinden. Als
gevolg van een langdurige schaarsteperiode
was de vraag van het publiek nagenoeg
onbeperkt en de geleidelijke normalisering
van het bedrijfsleven in ons werelddeel
kon dan ook zonder grote moeilijkheden
plaats vinden. Ondanks alle bezwaren,
welke er tegen de in Europa gevolgde poli
tiek mogen worden ingebracht, zal toch
niet kunneh worden ontkend, dat het ten
aanzien van zijn economisch redres een
machtige prestatie geleverd heeft, wat wel
hieruit blijkt dat bijvoorbeeld het dollar
tekort tegenover de Verenigde Staten in
enkele jaren van 7 a 8 milliard, tot 4 a 5
milliard dollar is verminderd.
Na een zo geweldige ontwrichting als de
tweede wereldoorlog veroorzaakte, was een
verdere intering op het nationaal vermo
gen onvermijdelijk om de physieke en
morele kracht der bevolking weer op peil
te brengen en om die reden was zij ver
antwoord.
Meer dan een noodmaatregel mocht zij
echter niet zijn en dit geldt uiteraard ook
van de Marshallhulp. Om een nieuwe en
ergere inzinking van het economisch leven
te voorkomen, moest met name aan de in
tering van het nationaal vermogen een eind
komen.
En al ,..m men niet zeggen dat alle ge
vaar voof een nieuwe inflatie verdwenen
is, men heeft toch zowel in Engeland als in
ons land krachtige maatregelen genomen
om dit euvel te bestrijden door de gelds
omloop zoveel mogelijk te stabiliseren, de
productie en de export op te voeren en het
dollartekort te verminderen. Mag men
Stafford Crïpps geloven, dan is het dollar
tekort van de Sterlinggebieden van 1532
millioen pond in 1949 tot 785 millioen in
1950 verminderd en zijn de reserves, welke
voor de devaluatie 1340 millioen dollar be
droegen, ultimo 1949 tot 1688 millioen dol
lar gestegen. Zelfs meent deze bewindsman
voor 1950 een overschot op de betalings-
belans te mogen verwachten van 50 mil
lioen pond. Het is echter duidelijk, dat
naarmate men tot meer conservatieve nor
men ten aanzien van economie en finan
ciën terugkeert, in casu op sluitende begro
tingen aanstuurt en het scheppen van
kunstmatige koopkracht tegengaat, de af
zet van de stijgende productie grotere
moeilijkheden oplevert, temeer omdat elk
land er op uit is zijn export te doen stij
gen en de geleidelijke vrijmaking van de
internationale handel de onderlinge con
currentie doet toenemen.
En hoewel men er nog steeds van over
tuigd is dat economische integratie in
Europa noodzakelijk is en onze minister
van Buitenlandse Zaken daarvoor zijn
uiterste krachten inspant, komen de indi
viduele belangen der verschillende landen
meer en meer om de hoek kijken en wor
den de spanningen groter. Engeland streeft
er naar niet alleen om zich van de Ver
enigde Staten meer en meer onafhankelijk
te maken, waarin het door de verminde
ring van zijn import uit dat land flink vor
dert, maar ook om tussen de Verenigde
Staten en de rest van de wereld een zelf
standige economische macht te gaan vor
men, teneinde op die wijze zijn vroegere
hegemonie terug te krijgen. Onderwijl be
gint men in Amerika ietwat ongerust te
worden over het resultaat van de door
Europa getoonde krachtsinspanning, waar
op men zelf steeds heeft aangedrongen en
die men met behulp van het Marshallplan
heeft willen stimuleren. Het feit dal de
Amerikaanse uitvoer gedaald ïs van 1103
millioen dollar in Januari 1949 tot 943 mil
lioen in December 1949 en tot 744 millioen
in Januari van 1950, tengevolge waarvan
het uitvoersaldo terugging van 513 millioen
dollar in Januari 1949 tot 121 millioen in
Januari 1950 is van die onrust de oorzaak.
Trouwens, ook de. stijgende werkloosheid
in de Verenigde Staten doet velen zich af
vragen of men zich met de hulp aan Europa
niet in eigen vlees snijdt. Want al betekent
de Amerikaanse export niet meer dan 10
a 15 procent van de^nationale productie,
het is veelal deze laatste 10 a 15 procent,
welke de grote bedrijfsrentabiliteit ver
oorzaakt. En hoewel men zich over de
conjunctuur in Noord-Amerika nog geen
zorgen maakt, is toch deze bedrijfsrenta
biliteit gedurende de laatste maanden in
de Verenigde Staten verminderd.
Dit verschijnsel, zomede het feit dal dc
Amerikaanse begroting voor het lopende
dienstjaar met een tekort van circa 5 mil
liard dollar sluit, zal de reden zijn waarom
men de Marshallhulp voor 1950-51 met 250
millioen dollar wil verminderen, wat ech
ter wil zeggen dat Europa voor de naaste
toekomst in nog sterkere mate op eigen
kracht is aangewezen en de import uit de
Verenigde Staten nog meer zal moeten
beperken.
Wat Nederland betreft, ook hier zijn in
1949 goede resultaten bereikt ten opzichte
van het streven naar economische en fi
nanciële onafhankelijkheid, zoals wel ge
bleken ïs uit de sterke teruggang van het
tekort op de handelsbalans, dat in het
vierde kwartaal nog slechts 231 millioen
bedroeg tegen 495 millioen in het eerste.
Ook het nadelig saldo van de betalings
balans is van 1.6 milliard in 1947 en 1
milliard in 1948 tot rond 600 millioen in
1949 teruggegaan.
Maar ook hier blijkt wel dat naarmate
men het doel dichter benadert, de krachts
inspanning groter moet worden en in zo
verre zijn de handelscijfers over de eerste
twee maanden van 1950 teleurstellend. Het
invoersaldo over Januari beliep al weer
185 millioen en steeg in Februari tot
206 millioen en het dekkingspercentage,
dat in November een recordstand van 88
bereikte, daalde in Februari weer tot ruim
60 procent. Ook het indexcijfer voor de
industriële productie (94 in 1947; 140 in
November 1949) is in Januari 1950 weer tot
134 gedaald en al zijn deze cijfers voor het
gehele jaar niet normatief, toch wijzen ze
er op dat ook in ons land de spanningen
groter worden.
De krekels repeteren al
Het kleine dorp Ossendrecht heeft een i
fameuze vuilnisbelt in de onmiddellijke j
nabijheid van het dorp. Op en om deze
plaats plegen in de zomer legioenen j
krekels te huizen die de vorige zomer
het halve dorp nachten lang uit de
slaap hebben gehouden met hun con
certen.
Aan die kwestie is toen de gemeen
teraad te pas gekomen en deze liet de
complete dorpsbrandweer aanrukken
om de zangers te verjagen. Het resul- i
taat was negatief. De krekels bleven j
zingen. Toen de winter kwam, zwegen
de krekels. De leden van de gemeente-
raad eveneens.
Maar tijdens de laatste raadsver-
j gadering kwam een der vroede vade- j
ren, die zeer dicht bij het concertge-
bouw van de krekels woont, met de i
verontrustende mededeling, dat de j
zangers al aan het repeteren waren en j
i dat men op volledige concerten zou i
kunnen rekenen zodra het beter weer i
zou worden.
De raad besloot nu, dat de vuilnis-
belt moet worden verplaatst.
Het Noord-Oostelijk gedeelte van Texel
heeft het zwaar te verduren. Als bij Noord-
Oostenwind het water laag komt te staan,
wordt door de snelle stroom het strand
ondermijnd. Draait de wind naar het Westen
zodat het water stijgt dan storten grote
stukken duin in het water. De nieuwe vuur
toren komt al dicht bij de wal te staan.
Franse actrice verdwenen
De blonde Franse actrice Nicole Riche,
die in het Parijse Grand-Guignol-theater
optreedt, is eergisteravond op geheimzin
nige wijze verdwenen. Een zegsman van
het theater verklaarde dat Nicole uit haar
kleedkamer is weggegaan na een brief van
een onbekende te hebben ontvangen,
waarin haar gevraagd werd naar huis te
komen omdat haar moeder ziek was.
Een politie onderzoek heeft aan het licht
gebracht, dat Nicole's moeder niet ziek is.
Na Woensdag heeft niemand de jonge to
neelspeelster meer gezien.
De avondbladen spreken het vermoeden
uit, dat Nicole of ontvoerd is of dat haar
verdwijnen een reclame trucje is.
De A.N.T.B. treedt uit de E.V.C.
De A.N.T.B., bond van employés in het
theaterbedrijf, direct na de bevrijding toe
getreden tot de E.V.C., heeft besloten zich
daarvan af te scheiden. Naar het ANP
verneemt is de oorzaak- van dit uittreden
gelegen in het feit, dal de vergadering van
de A.N.T.B. wilde weten, waaraan de be
langrijke afdracht van gelden, die regel
matig aan de E.V.C. werd gedaan, besteed
werd. Het antwoord, dat die bedragen voor
een groot deel werden gebruikt voor het
uitgeven van „De Waarheid", bevredigde
de vergadering van de A.N.T.B. niet. Een
meerderheid van 90 der leden, zo werd
aan het ANP meegedeeld, besloot aanslui
ting te zoeken bij een neutraal vakver
bond. Op een door het bestuur van de
E.V.C. uitgeschreven vergadering met de
A.N.T.B. te Rotterdam waren slechts enkele
leden van deze organisatie verschenen.
Hoogovens-militairen
Gisterenmiddag werd de tweekamp tussen
Hoogovenstaten en Het Gevleugelde Wiel
uit Haarlem voortgezet met een handbal
en tafeltenniswedstrijd. Hoewel voor de rust
de strijd tussen de handballers gelijk opging,
behaalde Hoogovens een voorsprong van
54. De militairen konden het ten slotte
toch niet bolwerken tegen de veel betere
techniek en schotvaardigheid en verloren
met 148.
Voor deze nederlaag namen de Haarlemse
tafeltennisspelers revanche en wonnen met
23—17.
Door deze twee uitslagen is de totaalstand
geworden Hoogovenstaten 6 punten, Het
Gevleugelde Wiel 4 punten.
Vanavond wordt de tweekamp besloten
met een wedstrijd hersengymnastiek, waar
na een gezellig samenzijn volgt.
REGENJASSEN
dubbel Egyptisch linnen 47.50
SPORÏCOLBERTS 45.—
PANTALONS GROTE SORTERING
CONFECTIE-EN MOOEMAGAZIJN
Spaarnwouderstr. 47-80, Tel. 21392
De receptie van het jubilerende Haarlemse filmbedrijf Polygoon bood een uitgezochte
gelegenheid voor een ontmoeting van vele „oude bekenden" uit het Nederlandse film
bedrijf. De fotograaf vereeuwigde dan ook de nestors Willy MullensB. D. Ochse, direc
teur van Polygoon, J. van Kinsbergen en A. Benno tijdens het ophalen van heel wat
herinneringen.
Gedurende een klein half uur hebben de keerzijde van deze kwaliteit niet op
de honderden genodigden op het feest van
het jubilerende Polygoon in het „Rem-
brandt-theater" de geschiedenis van de
laatste dertig jaar aan zich voorbij laten
trekken: eerst door middel van nerveus-
trillende, schimmige beelden, waarbij Syl-
vain Poons zijn explicerende kwink
slagen ten beste gaf en de piano af
wisselend glissando's ter illustratie van
valpartijen of treurmarsen bij catastrofen
liet horen, later na een grappige conver
satie tussen de „toon" op het witte doek
en de commentator in de zaal - door
steeds scherper opnamen van de daveren
de dingen der dagen die wij ons nog maar
al te goed herinneren, de mobilisatie, de
oorlog, de bevrijding, de troonsafstand van
Koningin Wühelmina en de Inhuldiging
van haar dochter. Er werd danig gelachen
om die wonderlijk sjokkende „sjouw-
fanterie" en die martiale snorrebaarden
uit de twintiger jaren zoals de parades
en de conferenties van na 1945 als „vanzelf
sprekend" werden bekeken zonder dat
iemand neiging tot enige scherts vertoon
de.
Dit op zich zelf reeds zeer belangwek
kende aspect van het filmjournaal liet de
oud-minister prof. dr. G. van der Leeuw
in zijn praatje over de betekenis van de
nieuwsfilm met zoveel andere buiten
beschouwing.
De spreker wilde zijn gehoor op deze
feestdag blijkbaar iedere geestelijke ver
moeienis besparen en groef niart dieper dan
de dikte van het voor rie productie van zijn
onderwerp onontbeerlijke celluloid. De stel
ling, dat de betekenis van het filmjournaal
vooral gelegen is in de „ongemerkte, ge
stadige versteviging van de nationale ge
voelens van de toeschouwers" leek velen
een weinig eenzijdig, afgescheiden van de
vraag of na de jongste ervaringen met de
massa-propagandamiddelen een woord over
QOO3OOOOOOOOOOOOOOOOOOO0OOOOOOOOOOOOOOOOOOOGOOOGO0GOOOOC
o a
PAASVERRASSING
Electrische schoorsteenklokken vanaff 18.
Herenpolshorloges met een jaar garantie vanaff 57.50
BARTEUORISSTRAAT 2
HAARLEM TELEFOON 13004 O
w O
OOO0OOOOOOO0OO0OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOQO0OOOOOOOG0OOO0
(Adv.)
Stalin kwam niet
aan de telefoon
Sportuitwisseling Amerika
Rusland interesseerde hem niet
De heer Raymond Dumont, president van
het Amerikaanse nationale baseball-congres
en een even verwoed sigarenroker als
Churchill, heeft met Moskou getelefoneerd
in een poging om Stalin over te halen zijn
toestemming te verlenen voor een Ameri
kaans-Russische sportuitwisseling.
Veertien dagen geleden had hij een brief
gezonden aan Stalin waarin voorgesteld
werd dat Amerika twee sterke baseball-
teams naar Rusland zou zenden en dat twee
van de beste Russische voetbalploegen
naar de Verenigde Staten zouden komen,
hetgeen naar zijn mening zeer zeker een
gunstige uitwerking op de betrekkingen
tussen beide landen zou hebben. Een on
derlinge uitwisseling van het voortreffe
lijkste waarover Amerikanen en Russen op
sportgebied beschikken zou dus ongetwij
feld aan de wederzijdse goodwill ten goede
komen, dacht de heer Dumont.
Zijn brief bleef echter onbeantwoord,
evenals een later gezonden telegram. De
heer Dumont besloot toen te proberen de
zaak mondeling aan Stalin voor te leggen.
Inderdaad kwam Moskou aan de lijn, en
de heer Dumont nam zijn sigaar uit de
mond. Helaas ging het gesprek niet door,
want de Amerikaan moest vernemen dat
Stalin, naar een zeer beleefde telefoniste
meedeelde, geen gelegenheid had aan het
toestel te komen.
Cisteren is in de goederenloods van het station te Breda een brand uitgebroken.
De loods brandde geheel uit. - Een overzicht van de ruïne.
Bloembollenteelt op Texel heeft
vooroorlogs peil bijna bereikt
De bloembollenteelt op Texel begint
weer op te leven. Het vooroorlogse peil is
nagenoeg weer bereikt. Van de soorten, die
er gekweekt worden, staat de narcis van
Sion met haar dubbele liloemen er weer
voortreffelijk bij. De veilingen in Neder
land hebben een aparte rubriek voor
Texelse „Dubbele van Sion" en elke vak
man in de bollenstreek weet de Sions van
Texel direct aan te wijzen.
Texel is vrijwel de enige leverancier van
deze dubbele narcis. De prijzen zijn dan
ook bijzonder hoog.
Voormalige paardentramremise
in de hoofdstad in vlammen
Donderdagavond omstreeks zeven uur is
de voormalige remise van de paardentram
in de Tweede Leeghwaterstraat te Am
sterdam, waarin thans een draad- en ve-
renfabrielc is gevestigd, vrijwel uitgebrand.
Monteurs, die in een garage er naast werk
ten, zagen .uit het gebouw rook opstijgen.
Zij waarschuwden de brandweer en dron
gen toen de fabriek binnen omdat zij wis
ten, dat er een aantal zuurstofcylinders in
hei gebouw lag. Deze zijn door de brand
weer natgespoten en naar buiten gedra
gen. De benedenverdieping en een deel van
de bovenverdieping brandden uit. De oor
zaak is vermoedelijk kortsluiting. De brand
begon namelijk in de electrische schakel
kast van het gebouw.
Slibzuiger van 500 ton vaart
op eigen kracht naar Indonesië
Uit de Rotterdamse haven is in de afge
lopen nacht op eigen kracht naar Indone
sië vertrokken de eerste voor rekening van
de Indonesische regering bij Smit's scheeps
werven te Kinderdijk gebouwde slibzuiger,
de „Madoera" groot 496 b.r.t. De zuiger-
wordt gedreven door twee Dieselmotoren
en is uitgerust met radiotelefonie. Dc slib
zuiger, die bestemd is voor de haven van
Tandjong Priok, is met twaalf koppen be
mand. Het voornemen bestaat eerst in Gi
braltar en daarna in Port Said te bunkeren.
De overtocht zal enige maanden in beslag
nemen.
Minister Mansholt
bezocht de Biesbosch
Minister Mansholt heeft Donderdag een
bezoek gebracht aan de Biesbosch. De tocht
werd gemaakt met een jacht van mr. T.
Heere, lid van Gedeputeerde Staten van
Noord-Brabant. In Raamsdonksveer kwam
het gezelschap bijeen, om van daar te ver
trekken naar verschillende grote landbouw
bedrijven en verkavelingen. Ook is een be
zoek gebracht aan de aalscholverskolonie in
het zgn. „Gat van Slek". De tocht eindigde
in Werkendam, waar een haven in aanleg
is De minister toonde grote belangstelling
voor de verschillende problemen van dc
Biesbosch.
haar plaats ware geweest.
Hoe het ook zij, dc gasten hebben daarna
met niet minder genoegen kennis genomen
van de beide banden die Polygoon in dc
vandaag begonnen vertoningsweek in rou
latie brengt, waarvan „Neerlands Nieuws"
met een boeiende climax de ontwikkeling
van het jubilerende bedrijf in een strak
volgehouden rhythme in beeld brengt.
Vervolgens heeft de leiding van Poly
goon in „Dreefzicht" heel wat handen ge
drukt van mensen die hun gelukwensen
kwamen aanbieden. Daaronder waren dr.
Vroom als vertegenwoordiger van de mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, jhr. mr. W. Roëll namens de
Commissaris der Koningin in Noordhol
land, wethouder W. F. Happé voor het
Haarlemse gemeentebestuur en een lange
reeks prominenten uit de filmwereld,
waaronder tal van pioniers.
!n Nijmegen werd ruim 2 jaar
geleden een postauto leeggehaald
In de avond van 8 Januari 1948 werd
voor het hulppostkantoor aan de Daalse-
weg te Nijmegen een postauto door onbe
voegden weggereden, toen de postbeambte
even in het kantoor was. Enige uren later
vond men de wagen in de bossen terug. Dc
inhoud ter waarde van 22.000 was echter
verdwenen. De Nijmeegse recherche heeft
dezer dagen drie verdachten, een 35-jarige
en een 53-jarige Nijmegenaar en een 34-
jarige Bussummer, aangehouden. Een vier
de verdachte, een 48-jarige Amsterdammer,
was reeds in arrest wegens een diefstal el
ders gepleegd.
Koor Katholiek Haarlem
„Marcus Passie" van Perosi en
„Stabat Mater" van Verdi
De werken van de Italiaanse priester-
componist Don Lorenzo Perosi, aan rooms-
ka'.holieke kerkzangers welbekend, komen
slechts zelden op de programma's van
openbare concerten voor. Ten aanzien, van
deze kerkelijke composities is de apprecia
tie blijkbaar anders dan voor de geestelijke
werken van grootmeesters der toonkunst,
die herhaaldelijk door koren bestudeerd
en uitgevoerd worden. Zo kon het gebeu
ren, dat de Marcus Passie van Perosi ruim
vijftig jaar na haar ontstaan (1897) voor
het eerst in Nederland tot uitvoering kwam
op het concert, dat door het Koor Katho
liek Haarlem gisteravond in de Gemeen
telijke Concertzaal onder leiding van dc
dirigent Albert de Klerk werd gegeven.
Een beschouwing over het werk heeft
men in ons blad van Vrijdag 24 Maart kun
nen aantreffen. Dit verslag kan daarom
speciaal op de uitvoering en op de indruk
daarvan gericht worden.
Als voornaamste impressie zij hier dan
allereerst de voortvloeiende stroom van
melodieën en harmonieën genoemd, die
vrijwel voortdurend een sfeer van stille
droefheid schept. Tal van muzikale invloe
den laten zich gelden, maar bij het be
schouwen van de verwerking van deze in
vloeden ontkomt men niet aan de indruk
van beperktheid van componeer-capacitei-
ten. Dit betrof eveneens de instrumentatie,
die weinig uitdrukkingsmogelijkheden
biedt. Er ligt over deze Marcus-passie een
te grote expressie-eenvormigheid, die
slechts een enkele keer (de Gevangen
neming) overtuigend wordt doorbroken.
Een merkwaardige plaats neemt het kooi
in het werk in. In het eerste en tweede-
deel heeft het naast de Verhaler ook een
vertellende taak en pas in het derde dee:
kan men spreken van e?n tecnsequente
koorbehandeling door de opdracht tot het
zingen van de turbae en het slotkoor.
Wat aan de uitvoering van deze Marcus-
passie haar geprononceerde karakter ver
leende, was de volstrekte handhaving van
de geest van het werk. Men herkende hier
in de eerbied voor de muziek, maar nog
meer het besef van de grootheid van het
Lijdensdrama, dat de dirigent richting gaf
bij zijn herschepping, een besef dat blijk
baar ook op de zangeressen en de zangers
van het koor was overgegaan. De tenoren
zongen in het mannenkoor van het derde
deel wat geknepen, maar overigens kon
men de koorklank' roemen om zijn gaaf
heid, ook daar waar bij uitzondering een
toegeven van de componist aan dramatische
uitdrukking een groter klankvolume kan
worden toegestaan.
De bariton Lucien Lomnan vertolkte
waardig de Christus-partij. De „verhaler".
de bas Frans van der Ven, had verschil
lende goede ogenblikken van sonoor zingen
en verder moet melding gemaakt worden
van een zeer verdienstelijk gezongen tenor
solo door een nietgenoemdc zanger.
Op deze avond kwam nog een andere
Italiaanse compositie tot uitvoering: het
Stabat Mater van Verdi en door deze ver
tolking werd overduidelijk de onderge-
geschikte plaats van Pcrosi's muziek ten
opzichte van deze geniale treurzang aan
getoond. Hierin geen zweem van uiterlijk
heid door klankenweelde. Elke toon dient
tot directe expressie in volmaakte eenheid
met het woord. Een aangrijpende mense
lijke reactie, dit Stabat Mater, met zijn
verstilde, maar ook uitlaaiende smart, met
zijn uitdrukking van angst en hoop op ver
lossing. Al deze facetten van bew-
waren in de voortreffelijke verto'!.
het koor te horen. Een buitengewoon
zinnig-religieus slot van de avond bereikt».
Albert de Klerk hiermede, waarvoor hij niet
alleen kon rekenen op de ambitie van het
koor, maar ook op de uitstekende mede
werking van het orkest der H.O.V.
P. ZWAANSWIJK.
