PALET Verwikkelingen rondom de Belgische Koningskwestie Fris - Keiler Macdonaid 3^ Soirée- dansante Orkest Jean Buurman RIJWIELEN - STOFZUIGERS Gewoon maagzout of Chefarox? CHEFAROX „Echt-Hollandse bloemen", maar van vreemde bodem! I IOI De dood van dr. Leidekker ZrSeraag S April 1950 Haarlems Dagblad eu Oprechte Haarlemsche Courant 4 (door dr. E. van Raalte) De voorzitter van de Katholieke fractie ln Senaat, P. Struye, oud-minister van Justitie, een warm Leopoldist en een van de gangmakers voor de volksraadpleging, neen inij verleid een halve dag langer in zijn land te vertoeven dan ik oorspronkelijk van plan was. In het even aangename als goede gezel schap van het echtpaar Struye ben ik te Brussel „de Koning" gaan zienwel te verstaan het allergeestigst, nog niets ver ouderd, tevens voortreffelijk gespeelde stuk door de Fiers, de Caillavet en Arène in het begm aezer eeuw geschreven. Voor mijn gastheer was het meteen een aangename verstrooiing te midden van de drukke be zigheden ende politieke zorgen, die at ook op hem ten volle beslag leggen. Met hem hadden blijkbaar heel wat demis sionaire ministers er net zo over gedacht: ongeveer het halve Kabinet-Eyskens woon de de voorstelling in het Theatre du Pare py. Tot de aanwezigen behoorde echter niet Van Zeeland, die ik toevalligerwijze juist enige uren nadat hij de opdracht had ge kregen tegen het lijf was gelopen. Hoe hij het te vormen Kabinet hoopte samen te stellen kon hij op dat ogenblik moeilijk zeggen. Toch heb ik daarover nog wel iets naders vernomen. Want behalve met Struye, heb ik met hun medelid, bovendien kopstuk, van de Chris telijke Volkspartij (de Katholieken) een langdurig onderhoud over de zeer ernstige crisis die België doormaakt, een gesprek- gehad. terwijl ik verdei- hetzelfde onder werp behandelde met het socialistische Kamerlid Fayat, diens geestverwant uit de Senaat Henri Rolin, en bovendien met enige geen deel van het Parlement uitma kende vrijzinnigen en Katholieken..In het onderhoud zal men de vruchten van die verschillende gesprekken kunnen aantref fen. Aldus meen ik in staat te zijn een reeks facètten te kunnen belichten, die aan de crisis in verband, met de Koningskwestie vastzitten. Toen ik met Fayat lunchte, zat een paar tafeltjes verder de Katholieke Kamervoor zitter Van Cauwelaert met een zijner par tijgenoten. Mijn gastheer en ik waren het er onmiddellijk over eens, dat Van Cauwe laert, die ik ook even heb gesproken zonder dat daarbij he't onderwerp van de dag werd aangeroerd, er feestelijk voor paste en hetzelfde gold insgelijks voor de demissio naire premier Eyskens om thans als for mateur het probleem op te lossen. Reden: deze figuren zien terdege welke gevaarlijke avonturen men tegemoet gaat door de weg te banen voor terugkeer van de Koning zonder enige zekerheid of aandui ding, dat hij vervolgens na niet te lange tijd ten behoeve van zijn oudste zoon af stand zal doen. In feite toch krijgt men dan, naar meer én meer duidelijk schijnt te worden, een „oplossing", alleen door één partij voorgestaan. Dat is op zichzelf al on gewenst. Verder valt te duchten dat het straks binnen die partij de Christelijke Volkspartij waar n.l. verschillende leden eigenlijk liever zouden zien dat de Koning- zelf een daad verrichtte welke herstel van de nationale eenheid mogelijk zou maken, nog wel eens kan gaan kraken. De kans. dat na de terugkeer van de Koning een in wezen geheel Katholiek Kabinet' in de Kamer een nederlaag zou lijden met als gevolg ontbinding en nieuwe verkiezingen, is niet gering. En dan zou, zoals ik liet wel hoorde uitdrukken, bij die verkiezingen, de inmiddels zelf in het land aanwezig zijnde en weer regerende Vorst als het ware de hoofdcandidaat wezen, rondom welke zich de verkiezingsveldtocht in alle felheid zou afspelen. Een uitermate onverkwikkelijk en ADVERTENTIE JANSWEG 42 TELEFOON 11828 DE NIEUWSTE WAS-AUTOMAAT wast, spoelt, droogt, in één machine, tevens vaatwas-automaat. Agenda voor Haarlem ZATERDAG 8 APRIL Stadsschouwburg: „Uitstekend, Mylord" (Comedia), 8 uur. Gemeentelijk Concertge bouw: Optreden van Jonglisto, 8 uur. Palace: „Siësta", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „The third man", 14 j., 2. 4.15. 7 en 9.15 uur. City: „Vlammende wouden",' 14 j., 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur. Iedere ochtend, be halve Maandag „Watt en half Watt", alle leeft, 11 uur. Spaarne: „Kopstoot Kelly", 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur. (Paasdagen 2, 4.15, 7 en 9.15 uur). Frans Hals: „Moeder was actrice", 2.30, 7 en 9.15 uur. (Paasdagen 2, 4.30, 7 en 9.15 uur). ZONDAG 9 APRIL Stadsschouwburg: ..Uitstekend, Mylord" (Comedia), 8 uur. Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen. Luxor: „Ali Baba en de veertig rovers", 11.30 uur. MAANDAG 10 APRIL Stadsschouwburg: „Uitstekend Mylord" (Comedia), 8 uur. Grote Kerk: Doopsgezind zangkoor Mattheus Passie (Nederlandse tekst), 7 uur. Luxor: „Ali Baba en de veertig rovers", 11.30 uur. Rembrandt: film en voor dracht door H. C. Verkruysen, 11 uur. Palace: „Pastor Angelicus", 11.30 uur. City: „Met Scott naar de Zuidpool", 11 uur. Biosco pen: Middag-, en avondvoorstellingen DINSDAG 11 APRIL Stadsschouwburg: „Uitkomst" (Amster dams toneelgezelschap), 8 uur. Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen. tevens ongewenst vooruitzicht. Vandaar, dat ook de Katholieken, al koesteren zij goede hoop bij die verkiezingen toch dè volstrekte meerderheid in de Kanier te be reiken, eigenlijk ook al liever ontbinding zouden willen vermijden. Vandaar voorts, dat een Eyskens en een Van Cauwelaert met dit alles voor ogen, allesbehalve gebrand waren om zich het formateurschap toebe deeld te zien. Dit te minder, sinds mensen als deze verstandige beoordelaars van de gebeurtenissen en verhoudingen, opnieuw pijnlijk getroffen schijnen te zijn door een taktloos optreden van de Koning, wiens fatum het namelijk tot dusverre al te dik wijls is geweest zoals men mij vrijwel uit alle kampen te kennen gaf juist op het verkeerde moment het verkeerde te doen. Het hier bedoelde taktloos, van wel grote 'stijfhoofdigheid getuigend optreden had bestaan in het feit dat toen de Vorst te Pregny een viertal zeer vooraanstaande liberalen zou ontvangen om van hun kant na en in verband met de resultaten van de volksraadpleging te worden voorgelicht om trent de meest wijze politiek, die hij zou kunnen volgen, Leopold III al te voren zijn eigen beslissing had vastgesteld. De bereid willigheid en de kunst om te luisteren naar bedoelde adviseurs, ontbrak weer eens. De door mij gevoerde gesprekken die, en niet m ij n mening, geef ik weer •brachten me sterk onder de indruk van de diepgaande verdeeldheid die er thans tus sen de Belgen valt waar te nemen. Clerica- len beweren, dat de vrijmetselaars achter de schermen tegen Leopold stoken, anti- clericalen verkondigen, dat de Konings kwestie louter een Katholieke partijkwes tie is geworden, zodat men daar alles, ook alle fouten en zelfs schendingen van de Grondwet, door de vingers wenst te zien. Ter verklaring van laatstvermelde stelling krijgt men dan te horen, dat in de eerste plaats de Kerk nu eenmaal van huis uit steeds elke Vorst zoveel mogelijk wil be schermen. Verder, dat men daar in de terugkeer van Leopold III een punt ziet dat mede nuttig kan zijn tér versterking van het bolwerk tegen de communisten, dan dat in de Christelijke Volkspartij de invloed van de conservatieve vleugel, die het in strijd met heel het monarchale stelsel acht om een Vorst als het ware van de troon te stoten, tenslotte toch heel sterk zou zijn. Ook vernam ik nog, dat de Katholieken als partij achter de Koning zouden staan, om dat hij Katholiek, en wel door de Kardinaal van Mechelen zelf, getrouwd is, handeling die juist rechtens uit den boze was aldus een mijner socialistische zegslieden aan gezien Grondwet en wet het voorafgaan van het Kerkelijk aan het burgerlijk huwe lijk verbieden. Ten einde als het ware ach- téraf dit „strafbaar feit" te legitimeren aldus de hier door mij aangehaalde zegs man-willen de Katholieken alleen daar om reeds de Koning doen terugkeren. Dit zou trouwens meteen verklaren, waarom de Kardinaal,' die, zoals dat dan heet, in dit geval boter op zijn hoofd heeft, maar die -de enige zou zijn met voldoende invloed om Leopold III tot een ander inzicht (dat- van afstand doen van de troon) te bewegen, nalaat een poging in die richting te onder nemen. In dit verband acht ik het wel de moeite waard hier aan te stippen, dat ik van een zeer verstandig en gematigd Ka tholiek Kamerlid vernam, dat indertijd de Kardinaal getracht zou hebben de Koning van bedoelde rechtens niet in orde zijnde huwelijksplechtigheid te doen afzien. Maar ja, toen zou de Kardinaal eenvoudig ten antwoord gekregen hebben: als g ij mijn huwelijk niet wilt inzegenen, dan weet ik terstond een ander die wel bereid is. Aldus in een wel he'el moeilijk parket gebracht, zou daarop de Kardinaal gezwicht zijn.» Een vooraanstaande politieke figuur van- de Christelijke Volkspartij zei mij ronduit, dat juist doordat volgens hem bij de volks- raadspleging de tegenstelling Vlamingen- Waien zo sterk op de voorgrond is gekomen, de terugkeer zonder meer van Leopold III met het oog op de nationale eenheid beden kelijk kan zijn en in elk geval in zijn ogen aanleiding tot bezorgdheid zou geven. Het is zo ging hij voort een hoogst ern stige toestand. Die eist meer dan ooit en bovenal koelbloedigheid in beide kampen. Men hoede zich over en weer van toegeven aan zekere hartstochten. Weet men het hoofd koel te houden, wel dan kan het ten slotte toch weer tot overeenstemming ko men, zij het niet terstond, dan toch na niet te lange tijd. En in elk geval moet men ook bedenken dat er'zich gunstige gebeurtenis sen zouden kunnen voordoen. Mogelijk dat uiteindelijk de Koning gaat beseffen, beter të doen af te treden. Thans is het zo met hem gesteld, dat hij, deed hij zijn eigen zin, heus niet zou terugkeren. Hij meent echter, dat het. gezien wat hem door allerlei figu ren is voorgehouden, zijn heilige plicht is om terug te komen. Overigens mag men mijns inziens ook rekening houden met de mogelijkheid, dat de' Koning zich bij zijn optreden zal laten leiden door verstandige, het hoofd koel houdende, raadslieden en.dat hij voor hun adviezen vatbaar zal blijken te zijn. Op mijn vraag aan deze even bekwame als verstandige Katholieke voorman, hoe te verklaren viel, dat heel zijn partij nu bereid is de terugkeer van de Koning te aanvaar den, luidde het antwoord, dat tengevolge van de actie, ja agitatie van de tegenstan ders, de Katholieken in dit opzicht werke lijk op een hoop gedreven waren en meer' aaneengesloten dan ooit te voren. Intussen gaf deze parlementariër meteen toe, dat men, al met al, in een slop terecht is ge komen. Van hem vernam ik nog, dat Van Zeeland zelf heus ook niet met twee han den de opdracht had aangegrepen. Neen, liever zou hij een paar dagen respijt heb ben gekregen, maar die kon hij niet toe gestaan krijgen. Van Zeeland, aldus een nadere verklaring omtrent dit verschijnsel bij de formateur, die toch zeker wel tot de meest vurige Leopoldisten had behoord, beziet het ganse geval, nu hij er zelf vlak voor staat, ook wat anders dan vroeger, is zich insgelijks van de moeilijkheden bewust en beseft het pijnlijke, als hij tenslotte met een in feite uitsluitend Katholiek Kabinet de zaak zou moeten doorzetten. hotel „DE SCHELP" ZANDVOORT Zaterdag, Zondag en Maandag a.s. Aanvang 7.30 uur Van 8 April af is ons Restaurant weder geopend Sigarenindustrie in België en Nederland wil accijnsverlaging De Vakgroep Sigarenindustrie deelt mede dat de actie welke door de Nederlandse Sigarenindustrie wordt gevoerd ter ver krijging van een verlaging van de accijns, in België weerklank heeft gevonden. Ook in België verkeert de sigarenindustrie in een noodtoestand, want sinds lang werkt men daar slechts op een derde van de vooroorlogse capaciteit. Daar zowel, de Belgische als de Neder landse overheid zich voortdurend beroepen op de tot stand gekomen accijns-unificatie in de Benelux-landen, waardoor wijziging in de huidige accijnshqogte niet mogelijk zou zijn, hebben de' gezamenlijke fabri kanten-organisaties besloten met kracht bij de betrokken ministers van beide landen op herziening van het Benelux-protocol, dat overigens nog niet door de parlementen is geratificeerd, aan te dringen. Stoptreinen voor de bollenstreek Tweede Paasdag, Zondag 16 April, Za terdag 22 en Zondag 23 April zullen voor het vervoer van bezoekers aan de bloem- bollenvelden op het traject Den Haag- Amsterdam stoptreinen rijden. Behalve op de stations Den Haag, Leiden, Haarlem en Amsterdam zal ook gestopt worden in Warmond, Voorhout, Noordwij- kerhout, Lisse, Hillegom, Vogelenzang, Bennebroek en Heemstede-Aerdenhout, DEVIEZEN VOOR TOERISME NAAR ZWITSERLAND Voor toeristische reizen naar Zwitser land, welke voor of op 31 Mei beginnen, is wederom een contingent reis-deviezen beschikbaar gesteld van tenhoogste 400 Zwitserse francs per persoon, waarvan per dag over ten hoogste 40 francs mag wor den beschikt. Kinderèn, die op 1 Januari jl. nog geen 14 jaar waren, komen niet voor een toewijzing in aanmerking. De toewijzing zal geschieden bij loting. REISBEURZEN VOOR LETTER KUNDIGEN Ten gevolge van het onverwacht grote aantal inzendingen van novellen ter ver krijging van reisbeurzen voor letterkundi gen, beschikbaar gesteld door de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap pen, zal de bekendmaking van de namen der bekroonde auteurs pas omstreeks 1 Mei.kunnen geschieden. Wij leveren uitsluitend eerste klas merken, op gemakkelijke betalingscondities. Schrijft U eens aan postbus 269, Haarlem. Amsterdams Philharmonisch Orkest gaat in Olympisch Stadion spelen Het nu zeven maanden bestaande Phil harmonisch Orkest onder leiding van Nico van der Linden zal in de eerste week van September in Bern (Zwitserland) op uit nodiging van een zangvereniging een uit voering begeleiden en naar het hoopt tevens in de gelegenheid zijn zelfstandig daar te concerteren. Op 16 April geeft het orkest zijn eerste grote volksconcert van het seizoen in de Apöllöhal. „In grote lagen van ons volk bestaat een honger naar goede muziek. Vandaar ons streven" aldus de heer Van der Linden „de kunst ook een sociale taak te laten vervullen". Een plan van Nico van der Linden, dat dank zij de medewerking van de directeur van dit sportpark zijn verwezenlijking nadert, is het geven van grote symphoni- sche concerten in het Olympisch Stadion. De mogelijkheid van zulke manifestaties in grote open ruimten is bewezen in New York, waar deze in het zomerseizoen acht weken lang met "succes elke avond worden gehouden en waarbij werken als de Acht ste en Negende Symphonie van Bruckner in het programma zijn opgenomen. Proefnemingen zo verklaarde de heer Van der Linden hebben aangetoond, dat het Olympisch Stadion acoustisch zeer geschikt is voor de concerten, die hij heeft voorgesteld met zijn orkest daar te geven. Hij vertrouwt, dat zeer velen uit de wijde omgeving van de hoofdstad, die zelden of nooit in de gelegenheid zijn van leven de muziek te genieten, deze uiteraard tegen zeer lage prijzen toegankelijke zomeravond-concerten zullen komen bij' \yonen. Mei gewoon maagzout kunt U tijdelijk het overtollige maag zuur binden. Maar het mag niet in verdubbelde mate terugkeren Neem eens Chefarox, want dit beschermt bovendien uw maag wand met een geleiachtige ge nezende laag. Zandvoort en „Keukenhof" kregen seizoenvoorproefje Het stralende voorjaarsweer van de laat ste dagen heeft zowel Zandvoort als de bollenstreek al heel wat bezoekers gebracht. De stroom van Haarlemmers en Amster dammers, die er wel eens een dagje uit wil den trekken, richtte zich gisteren op dé badplaats en op „Keukenhof" naar welke bloemententoonstelling de N.Z.H. een groot aantal extra diensten moest inleggen. In Zandvoort is de verkeerspolitie met man en macht begonnen de verkeersborden voor het zomerseizoen te plaatsen en de strandpachters waren dfük in de weer met het opbouwen van consumptie tenten, plaat sen van stoelen en dergelijke werkzaam heden. De eerste buitenlandse gasten zijn er ook al: een groep van 170-Engelse school kinderen ter ere waarvan hier en daar een Union Jack werd gehesen. Gisteravond werd het gehele gezelschap in „Ons Huis" door de firma Bakels op een filmavond onthaald. Er werden opnamen van oud- Zandvoort, de bollenvelden, de kronings feesten en vele andere bezienswaardigheden vertoond, waarover de jeugdige gasten- zich bijzonder geestdriftig toonden. Het Paas-weekeinde laat zich, althans wat de komst van vele hotel- en pension gasten betreft, goed aanzien. Voorjaar in de Haarlemmermeer Hyacinthen en talpen 24. „Jullie moet mijn huisje maar eens bekijken!" nodigt Lumpo zijn gasten uit. „Kijk, daarginds staat het.tussen de bloemen, zie je wel?" O ja, nu zagen ze 't. „Wat een leuk huisje!" riepen Rick en Bunkie als uit één mond. „Kom dan maar mee, dan mag je 't van binnen ook bekijken!" bood het nikkertje aan. Nou, dat wilden ze best, en ze liepen met hem mee naar het huisje. Dichterbij was het nog aardiger dan uit de verte. Het ivas van hout en het stond op vier paaltjes. „Kom maar, ik zal de deur openmaken!" zei Lumpo. Hij liep de anderen vooruit, klom de drie treetjes van het buitentrapje op en opende de deur. „Ziezo.... kom maar binnen hoor!" zei hij, vol trots. Bunkie en Rick volgden hem eh stapten door de deur het aardige huisje binnen Het gunstige weer van de laatste dagen heeft meer kleur getoverd op de gewoonlijk grauwe bollenakkers tussen Haarlem en Leiden. Terwijl hier en daar al gaten vallen in de zonnig-,gele vierkanten der narcissen omdat reeds bloemen worden „gekopt" verschijnen alweer de vrolijk-gekleurde carré's van hyacinthen en tulpen. Wanneer, het weer meewerkt zullen de Paas dagen „bollendagen" worden! Zowel langs de wegen als op de grote bloemententoonstelling „Keukenhof" te Lisse kan men thans reeds genieten van het fleurig schouwspel, dat die „echt-Holland se" bolbloemen te zien geven. Inderdaad. de naam van Holland is aan de bloembollen nauw verbonden en in Amerika o.a. vormt de aanduiding „original Dutch Bulbs" nog immer een aanbeveling. Toch zijn, zomin als de narcissen, de hya cinthen en tulpen gewassen van* eigen bodem. De hyacinth, die tot de familie der lelie- achtigen behoort, stamt uit Klein-Azië. De oorspronkelijke naam is „hyacinthus orien- talis". Aanvankelijk bestond ze uit enkele bloempjes aan een stengel en herinnerden zo op 't oog aan de lelietjes van dalen. Blauw, wit en purper waren de hoofdkleu ren, en eerst, veel later is rrfen door allerlei kruisingen zover gekomen, dat de hyacinth kan prijken in de teerste pasteltinten, van roomgeel via rose tot heel licht blauw. Snijden en hollen De voortplanting van de hyacinth ge schiedde door „verklistering" onder aan de „moederbol" vormden zich kleine jonge bolletjes, die na een' aantal jaren „lever baar" waren. Een ommekeer in de teelt bracht teweeg de uitvinding van het snij den of hollen (bewerkingen volgens het zelfde principe, maar afwijkend in de me thode). Door kunstmatig verwondingen aan de bol toe te brengen, kan men eveneens klistervorming doen ontstaan. Men kan dit dan doen bij jonge bollen van uitstekende kwaliteit, terwijl vroeger de oude bollen niet altijd de beste waren. Aangezien het jarenlang duurt voor zulk een bolletje aan de maat is, heeft de hyacinthenkweker nogal wat kapitaal te investeren in zijn be drijf, vooral wanneer hij zich bezighoudt met het „prepareren", het bevorderen van een vroegere bloei. Enkele kwekers, die vroeger hun hyacinlhen in het Zuiden van Frankrijk op plantten, hebben thans uitge breide grondverwarmingsinstallaties aange legd, zodat conservatieve collega's klaagden dat de bloembollenteelt fabriekswerk begon te worden. Het is vooral de kweker Nico- laas Dames uit Lisse, die hier baanbrekend werk verricht heeft en een bescheiden mo nument herinnert hieraan nog steeds. Tulpen uit de Kaukasus De tulpen trof men eveneens in Azië aan en het pleit voor de vakkennis van de Hol landse kwekers, dat ze deze exotische bïoem tot een echt-Hollandse hebben weten te maken. Reeds honderden jgren bloeit de tulpenhandel, al nam ze niet de vlucht van de laatste decennia en bepaalde ze zich meer tot de liefhebbers. Maar de ongeluk kige afloop van de befaamde windhandel veroorzaakte toeh een economische crisis echter voornamelijk doordat allerlei-specu lanten zich ermee hadden ingelaten. Door vakkundig kruisen hebben de Hol landse kwekers de soorten geteeld die thans algemeen bekend zijn: de Darwins en de 99 SCHILDERSBEDRIJF GASTHUISSTRAAT 12 - TELEFOON 25280 VONDELWEG 96 Bel of schrijf even (Adv.) Breeders, de kloeke Triumphtul-pen en de kleine Due van Tol's (voor Kerstmis), de Cottages en de grillige Parkiettulpen. Een opvallende verschijning is de tulipa, die thans in volle bloei staat. Deze bolbloem is vanuit de Kaukasus, uit Bokhara en Toerkestan naar ons land gebracht. De bol heeft een „winterjas", een extra-harige huid ter beschutting tegen de koude en daardoor bloeien deze wondermooie bloe men, die soms aan waterlelies doen denken door vorm en glans, bijzonder vroeg. Deze tulipa's zijn ook weer onderverdeeld in soorten; maar 'het kenmerk is een bijzonder grote, prachtig gekleurde lelievormige bloem, betrekkelijk laag' -bij de grond bloeiend en opschietend vanuit brede, zacht gekleurde bladeren, die de bloem als een koker omringen. Wie dezer dagen de Bloembollenstreek bezoekt, zal er ten volle van kunnen genie ten! ROUTE'S DOOR DE BOLLENVELDEN Aanbevolen route Wegen "=Spoorweg -^-Tramweg - Station J' ''^Bollenvelden ii'% I Bushalte Haarlem-K- IE) Noordwijk deZilkV tuigenhoeklw -Noordwijkerhoury Een grote opdracht voor de „Holland-Nautic' Personeel kan worden uitgebreid Wij vernemen van de directie der „Holland-Nautic" te Haarlem dat zij tele grafisch van de „Djacarta Lloyd" in Indo nesië opdracht ontvangen heeft voor het bouwen van acht schepen, variërende van 600 tot 2000 ton. Hiermee is een bedrag ge moeid van 14 millioen gulden. Er komt iemand van de onderneming naar Haarlem voor verdere besprekingen. Er hebben reeds voorlopige onderhande lingen in Indonesië plaats gehad, waar een vertegenwoordiger van de „Holland- Nautic" vertoefde. Deze order waarborgt voor enige jaren grbeid voor een groot aantal werklieden. In de laatste tijd was de sterkte van het personeel al opgevoerd van 215 tot bijna 400 man, maar als aan deze schepen ge bouwd zal worden'is aan te nemen dat er nog enige honderden arbeiders kunnen worden aangenomen. FEUILLETON Oorspronkelijke Nederlandse roman door Olivier van Brakel 9 De school is uit. Dê jongens en meisjes lopen in groepjes langzaam het Oranje plein af. Met ernstige gezichten spreken ze over de gebeurtenis. Dr. Leidekker is dood! Vlak na zijn 25-jarig jubileum is hij overleden aan een hartverlamming. Een enkele onbewogen leerling merkt cynisch op, dat hij gelukkig na zijn feest is doodgegaan. Anders waren de taartjes nog aan hun neus voorbijgegaan. Doch het is een uitzondering. De meesten vinden het een droevige gebeurtenis en luisteren niet naar de cynische jongen irit de derde klas. Na een kwartier ligt het plein zo goed als verlaten. In de directeurskamer staat Steeman bij het raam te wachten. Ieder ogenblik kan Esman met het resultaat van zijn on derzoek komen. Tot nu toe is alles naar wens verlopen. De leraren waren versla gen. Hoé kan het ook anders? Sevenaer was onmiddellijk bereid naar mevrouw Leidekker te gaan. Verschrikkelijk moei lijke boodschap, maar het is de oude Se venaer wel toevertrouwd. De leerlingen hebben het schoolgebouw rustig verlaten. Het wachten is nu op Esman. In de admi nistratiekamer is juffrouw Vlietema met haar typewerk verder gegaan. Het een tonig geratel dringt af en toe tot hem door. 't Is Steeman een raadsel hoe ze nu nog werken kan, maar als ze er toe in staat is, wil hij haar niet weerhouden. Het werk moet voortgang vinden. Het pleit intussen voor haar kalmte. Dokter Staate is alweer weg. Hij maakte zijn visites, doch moest even thuis zijn om een preparaat te halen. Op dat ogen blik belde Ella Vlietema hem op. Hij kwam onmiddellijk. O, die is dood, zei hij koud, hm, geen hartverlamming, nee. Daar ziet het niet naar uit. Hebt U een vermoeden wat het kan zijn. Steeman vertelde het hem. Mogelijk. Ja, dat is wel mogelijk, be aamde de dokter, maar ik ga nu naar mijn patiënt; die kan ik hiervoor niet dood la ten gaan. En weg was hij. Steeman begint op en neer te lopen: Van de deur naar het raam. Hij kijkt in het voorbijgaan nog eens naar het kopje thee. Esman moet de thee er wel heel handig uitgenomen hebben..'t Is alsof het kopje onaangeroerd bleef. Èr is trou wens bijna niets veranderd in de kamer. De reiger staat onbewegelijk achter Steeman hoestachter de bureaustoel. In de gang hoort hij voetstappen. Dat moet de amanuensis zijn. Iiij loopt naai de deur en opent hem; zó groot- is zijn nieuwsgierigheid dat hij niet langer kan wachten, 't Is Esman. Zijn gezicht staat ernstig. Hij knikt. Is er werkelijk iets? vraagt de wis kundeleraar nog. Ja, antwoordt de amanuensis, er is inderdaad iets. Ik heb niet nauwkeurig kunnen constateren, wat het geweest is. Daarvoor ontbreken mij de chemische hulpmiddelen. Maar dit staat voor mij als een paal boven water: er is vergif, in die thee. Steeman houdt een ogenblik zijn adem in. Hij had bijna onmiddellijk nadat hij de dode zag een vermoeden, doch dat dit be waarheid wordt, schokt hem. Dat zoiets hier op school voorvalt! Dit is wel het laatste wat hij Leidekker toegewenst heeft: op school vergiftigd te worden. Dit is een zaak voor de politie, zegt hij ernstig. Inderdaad, meneer. Er wordt geklopt. Wie is dat? vraagt Steeman ver schrikt. Hij denkt aan één der leraren, of, nog erger, één der leerlingen. Ze mogen in geen geval binnengelaten worden. In zijn boodschap aan de leraren en leer lingen heeft Steeman niet gezegd, dat de heer Leidekker hier- op school is over leden. Meneer Sevenaer heeft hij even apart genomen. Die begreep wel, dat hij geen ruchtbaarheid wilde geven aan het overlijden van de directeur in zijn eigen school. Ongetwijfeld zouden sommige leerlingen gewacht hebben tot zij iets za gen. Doch degene, die geklopt heeft, is nóch leraar, nóch leerling, 't Is de con cierge die zijn bleke hoofd om de deur steekt en vraagt, of hij nog iets kan doen. Kom maar binnen, Van Brussel, zegt de wiskundeleraar, jij mag het wel we ten. Laat juffrouw Vlietema ook even komen. Als Ella Vlietema in de kamer is geko men, vertelt Steeman haar en de concierge wat het resultaat is van Esman's onder zoek. Alleen de concierge maakt een be weging van schrik. Vergiftigd, zegt hij met ontzetting. Ella Vlietema echter beheerst zich vol komen. Ze kijkt zeer ernstig en zegt: Dat dacht ik eigenlijk wel. Meneer Leidekker was geen man om zomaar eens een hartverlamming te krijgen. Vorige week pochte hij er nog over, dat hij zo'n goed hart had. Steeman knikt. Dat is waar, geeft hij toe. Enige tijd geleden is hij opnieuw goedgekeurd. Maar wat anders. Ik verzoek jullie zeer drin gend aan niemand iets te vertellen. Dit is een zaak waarvan voorlopig zo wéinig mo gelijk bekend moet worden. Het zou me zeer onaangenaam zijn, als de pers bij voorbeeld iets aan de weet kwam. Dus nogmaals: spreek hier met niémand over. Ik ga nu de politie -opbellen. Blijf een beetje in de buurt. Misschien is jullie aan wezigheid nog gewenst. Voorzichtig neemt Steeman de hoorn van de bureautelephoon. Het nummer van het politiebureau kent hij uit het hoofd. Daar heeft hij als goed huisvader en iet wat gevreesd mens wel voor gezorgd. Nummer 2255. De verbinding komt tot stand. Inspec teur Zopanje is op het bureau. Hij zal on middellijk komen. Als Steeman de hoorn heeft neergelegd, glimlacht hij. Dat is heel merkwaardig en toevallig, denkt hij, wat is de wereld toch klein, als je het goed nagaat. Aan de andere personen in de directeurskamer vertelt hij niet, wat hem overkomen is. Binnen 5 minuten zal Inspecteur Zopanje hier zijn, zegt hij slechts. Wat kan het hen ook interesseren, dat hij de inspecteur al kent? HOOFDSTUK IV. Diezelfde morgen keek inspecteur Zo panje uit het treinraam naar buiten. De huizen op het vlakke, land begonnen een grillige, bonte rij te vormen. Ze naderden een dorp. De handelsreiziger tegenover hem keek óp zijn horloge en constateerde met voldoening, dat de trein op tijd was. Hij stond op en trok zijn jas aan. Is dit....? Westdrecht, meneer, zei inspecteur Zopanje. O ja, Westdrecht. Ilt kom hier voor het eerst, weet-U. Nieuw rayon, Zopanje knikte. Zo, Veel succes. Dank U zeer. De man verliet de coupé, na hem nog goeden morgen gewenst te hebben; en in specteur Zopanje was weer alleen. Door het treinraam zag hij de kleine huizen van het dorp, Op de balcons hingen veelkleurige dekens te luchten, rode, gele en blauwe in allerlei afmetingen, doch vele klein en doorzichtig. Arm land. dacht Zopanje. Soms ziet mer^dat al aan de de kens. De dikke conducteur riep luid de naam van het dorp af. Zijn reigezel, de handelsreiziger, liep haastig over het per ron; en zo deden nog meer mensen. De man had een kromme rug, zijn jas zag er vaal uit. De stationschef stond met een pas sagier te praten. Gedachteloos streelde de zware man een cyperse kater. Na enige ogenblikken al gaf hij het sein tot vertrek. (Wordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1950 | | pagina 6