4
c
PHILIPS EN MARCO KOELKASTEN
De dood van
dr. Leidekker
.Clowntje Riek
AKKERTJES'
Maandag 24 April 1950
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsche Courant
Bloemendaalse Kinder-operetfe
rnet „De Prins van Sind"
Zondagmiddag gaf de Bloemendaalse
Kmderoperetteclub van het echtpaar Van
Beaumont in hotel De Leeuwerik te Haar
lem een uitvoering, van „De Prins van
Sind". Men had de jeugdige vertolkers van
deze wel erg verouderde operette aardig
in de kleren gestoken, zodat het kleurige
aspect van al die sprookjesfiguren ten min
ste op dit punt van de voorstelling een
verzekerd succes was. De rolkennis was
ook zeer behoorlijk. En aan wat het stuk
tot een operette wil maken: de ondeskun
dig naast elkaar gezette melodietjes die zo
wat honderd jaar geleden populair waren,
had men eveneens zorg besleed, al was het
dan op de tamelijk vreemde manier, waar
bij er wel eens een tel te veel in de maat
kwam, Maar de stemmen klonken vaak fris.
Vooral het koortje van de Dwergen wist
zich te onderscheiden en de dwerg die in
het tweede bedrijf zijn liedje zong, toonde,
mede door zijn gesticuleren, een bijzon
dere aanleg.
De toeleg om tijdens de pauzes door het
jeugdige publiek een zangwedstrijd te hou
den, waarvoor aardige prijzen beschikbaar
waren, had niet het verwachte resultaat.
Meer succes had men met gemeenschappe
lijk zingen onder het motto: Kun je nog
zingen, zing dan mee!" Wie het nog niet
wist kon er uit afleiden, dat spontaan sa-
menzingen de beste vorm van volkszang is.
Om terug te komen op de Bloemendaalse
Kinderoperette: er is met deze groep zeker
wat goed te bereiken. Maar dan zullen de
heer en mevrouw Van Beaumont, die er
blijkbaar veel werk en veel zorg voor over
hebben, de voelhorens moeten uitsteken
naar andere operettes, die echt toneel en
levende muziek kunnen geven, met rhythme
in spel en zang en iets van de dynamiek
van deze tijd.
JOS. DE KLERK.
„Tot Steun" in de Schouwburg
Zaterdag heeft het gezelschap Comedia
in de goed bezette schouwburg een voor
stelling gegeven van het blijspel „Uitste
kend Mylord" van William Douglas Home
onder regie van Jan Teulings. De baten
van deze avond kwamen ten goede aan de
Haarlemse afdeling van de Vrijzinnig Pro
testantse Voogdij-vereniging "\,Tbt Steun".
In een kort woord van welkom vertelde
mr. E. J. W. Top, voorzitter van de afde
ling, iets over de arbeid ten behoeve van
het verwaarloosde kind, die mede door de
vereniging „Tot Steun" wordt verricht en
sprak er zijn voldoening over uit dat zo-
velen bereid zijn dit werk met hun belang
stelling en bijdragen te steunen. De volle
schouwburg en tal van giften, waarvan
melding werd gemaald, vormden hiervoor
een tot voldoening stemmend bewijs.
ADVERTENTIE
BRHBnQRFigESBSBBBBSBBH
B 30 Vrachtauto's 50 man personeel
Alleen Besteldienst /-.B.C.
L-1 kan U service bieden
Vraagt eens inlichtingen: Besteldienst gg
A.B.C., Barrevoetestraat 2, Haarlem 0
Tel. 18428. Na 6 uur 14810—14155 ft
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 22 April 1950
ONDERTROUWD: 22 April, C. M. van dei-
Stad en G. W. Plettner; P. W. Hage en G. J.
Smit.
BEVALLEN van een zoon: 21 April, P.
SchusterKan; C. van Dijkvan den Berg;
J. B. DuctroKruijer; 22 April, M. G. Es-
senbergNieuwenbroek.
BEVALLEN van een dochter: 21 April, H.
H. PippingBosch; 22 April, M. Bosgraaf
Huijsmans: D, KoelemeijerKlinkenberg; A.
B. ButerRoep
OVERLEDEN: 20 April, H. A. M. Morra,
70 j.,-Roerdompstraat; 21 April, J. W. Peters,
68 j., Hazepaterslaan; S. van LiemtAlthoff,
94 j., Vervvulft; P. BakkerSlobbe, 38 j„
Kamperlaan; W. G. Lommerse, 68 j., Gast-
huisvest.
ADVERTENTIE
PHOENIX - RIJWIELENFABRIEK" LEEUWARDEN
Agenda voor Haarlem
MAANDAG 24 APRIL
Spruit en Bosstraat 7: Tentoonstelling van
bloemschilderijen 101, 26 (tot 8 Mei).
Palace: ..Bittere rijst", 18 j., 2, 4.30, 7 en 9.15
uur. Luxer: „Manon", 18 j.,. 2. 4.15, 7 en 9.15
uur. Frans Hals: „Zij kwamen bij dageraad",
18 j„ 2.30, 7 en 9.15 uur. City: „Texas", 14 j.,
2.15. 4.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Het ver
raad ontmaskerd", 14 j.. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt; „De schaduw uit het verleden",
18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
DINSDAG 25 APRIL
Stadsschouwburg: Spaans ballet José
Greco, 8 uur. Bioscopen: Middag- en avond
voorstellingen.
ADVERTENTIE
THEO VAN AMERQNGEN
DE RADIOSPECIALIST VAN HEEMSTEDE - RAADHUISSTRAAT 35 - TELEFOON 29449
FEUILLETON
Oorspronkelijke Nederlandse
roman door Olivier van Brakel
21
Het is een helder geluid. Dit
zijn de voetstappen van een kleine vrouw,
denkt Zopanje. Voor hij haar ook maar
gezien heeft, is al zijn twijfel verdwenen.
Dit moet mevrouw Van Hem zijn.
Het is mevrouw Van Hem. Door een
kijkgaatje in het gordijn ziet Zopanje haar
binnentreden. Ze heeft een zwart gaberdine
jasje aan, waartegen het zilverwit haar,
zëlfs bij het flauwe licht van de maan,
afsteekt. De oude dame zucht zwaar, alsof
ze hard gelopen heeft. Met korte driftige
gebaren trekt ze de deur achter zich dicht
en grendelt haar af. Daarna maakt ze
Zopanje aan het schrikken door het licht
aan te doen. Hij wacht een ogenblik zon
der ademhalen af wat zezal doen. Het
gordijn opentrekken en zeggen: kom er
maar uit inspecteur, ik zag je allang? Doch
zij wilde kennelijk de keuken slechts con
Muziek
Gemengd koor uit Medemblik
zong in Heemstede
Enige tijd geleden heeft het Katholiek
Gemengd Koor uit Heemstede een bezoek
gebracht aan Medemblik, waar het als gast
van de R.K. gemengde zangvereniging
„Nieuw Leven" een uitvoering gegeven
heeft. Zaterdag kwam „Nieuw Leven" voor
een tegenbezoek naar Heemstede om in
het verenigingsgebouw onder leiding van
zijn directeur R. Moeskops Sr. enige koor
werken ten gehore te brengen.
Vóór het optreden van „Nieuw Leven'
kwam er een opvoering van de kleine kin
deroperette „Jan Klaassen". Deze operette
was door de onder-afdeling kinderkoor van
het Heemsteedse koor ingestudeerd onder
leiding van Evert Haak met Bob Jansen
als regisseur. Het was moeilijk, zo niet on
mogelijk om van de inhoud van het zang
spelletje kennis te nemen, omdat door een
niet gelukkige opstelling van het décor en
de medespelende kinderen bijna niets van
het gezongene verstaan kon worden en de
toneelhandeling grotendeels gecamoufleerd
werd. Bovendien maakte de opstelling het
noodzakelijke contact met het publiek en
zelfs met de dirigent onmogelijk.
Een toneel op ëen toneel, waarvan hier
met de poppenkast-vertoning als operette
onderdeel sprake was, biedt inderdaad een
vrij lastig' probleem. Men had het in dit
geval kunnen oplossen door de poppenkast
met zijn levende poppen niet achteraan,
maar links of rechts vooraan te plaatsen,
zodat de toekijkende kinderen het front
zowel naar de dirigent en de zaal als naar
de poppenkast hadden kunnen richten. Er
werd door de kinderen goed gezongen, door
de solistjes soms wat geforceerd door hun
plaats op de achtergrond. Evert Haak zette
vaart in het spel door een geestdriftige
pianobegeleiding.
Het programma dat „Nieuw Leven" uit
voerde, bestond uit werken van bevattelijk
karakter. Het waren originele koorcompo
sities en bewerkingen, van welke het ar
rangement van Handels „Largo" uit kunst
zinnige overwegingen achterwege had
moeten blijven en dat van „Geschichten
aus dem Wienerwald" van Joh. Strauss
aanvaardbaar bleek.
„Nieuw Leven" is een flink koor, waar
van de stemmenverhouding gunstig ge
noemd kan worden. Het telt vele jonge
stemmen, die aan de koorklank vaak een
verrassende glans konden verlenen. Dit
kwam ten goede aan „Virga Jesse" van
Brückner, al moest bij de uitvoering ervan
de klank door enige onzekei-heid aan kwa
liteit inboeten- Een compositie als „Dage
raad" van Jac. Bonset bood voor het koor
geen moeilijkheden, evenmin als „Dorps-
dans" van dezelfde componist, het geestige
„Kortjakje van S. Oskam en „Zigeuner
leven" van Schumann. Dirigent Moeskops
leidde nog een uitvoering van een Kyrie
en een Gloria van zijn jeugdige zoon Jos.
Moeskops, muziek van wisselende stijl, nog
geheel onder invloed van beroemde voor
beelden geschreven, maar wel eerlijk als
uiting van een jong, romantisch hart. Het
koor zong met veel toegewijd enthousiasme
deze mis-delen en verwierf er een even
groot succes mede als met de uitvoering
van de Wals van Strauss.
Het optreden van het koor heeft de in
druk gegeven dat het in staat is tot het
zingen van belangrijke muziek, belangrij
ker in elk geval dan wat Zaterdagavond
over het algemeen gezongen werd. Mejuf
frouw R. Winnubst, die een aria en een lied
zong, was door nervositeit nogal onzeker
van intonaties. Tezamen met een goede
bariton van het koor zong zij nog een duet
uit „De Toverfluit" van Mozart.
De begeleidingen waren bij Jos. Moes
kops in vertrouwde handen.
P. ZWAANSWIJK.
Eerste mis van Ad Angenent
De heer Ad. Angenent, zoon van wet
houder A..J. M. Angenent die zijn priester
wijding heeft ontvangen in de Kathedraal
Sint Rombout te Mechelen, heeft Zondag
morgen in de Liduinakerk zijn eerste mis
opgedragen. Zaterdagmiddag is hij feeste
lijk ontvangen in zijn woning aan de Ber
kenstraat. Daar waren aanwezig' welpen en
verkenners van de Sint Bavogroep. De
neomist werden geschenken aangeboden
namens de katholieke raadsfractie, de
buurtbewoners, de padvinders en de Katho
lieke Arbeidersbeweging'.
Nadat de heer Ad. Angenent zijn eerste
heilige mis had opgedragen hield dr. Olie
rook een feestrede. Op de receptie waren
aanwezig de wethouders en vertegenwoor
digers van vele organisaties.
De bisschop van Haarlem en de burge
meester van Haarlem hadden schriftelijke
gelukwensen gezonden.
ADVERTENTIE
DE NIEUWE
PHILIPS KOELKAST
UIT VOORRAAD LEVERBAAR
3. G. KAASENBROOD
GR. HOUTSTRAAT 131 hoek Cornelissteeg
troleren op orde en netheid. Want onmid
dellijk daarna draait ze het knopje weer
om en verlaat het vertrek. De trap kraakt
nog zacht na, als ze naar boven is gegaan.
Daarna is 't weer stil in het huis, stil.
Voordat hij naar boven gaat, veegt in
specteur Zopanje eerst met een grote witte
zakdoek het bezwete voorhoofd af. Na zijn
laatste belevenissen in de H.B.S. is dit wel
het laatste wat hij verwacht heeft. Me
vrouw Van Hem midden in de nacht op
pad! Hoe is dat te rijmen met haar be
minnelijk voorkomen, met haar overdreven
zorg voor het afsluiten van de buitendeu
ren, mei kaar kleine angst voor dieven en
inbrekers? En waarom, vraagt Zopanje
zich in wanhoop af, waarom ging ze juist
deze nacht op stap? Alsof de zaak al niet
gecompliceerd genoeg is!
Ofweet zij er meer van af dan hij
denkt, dan hij vermoedt? Is haar houding
maar toneelspel? Nee, besluit Zopanje, dat
kan niet, dat wil ik niet. Er zijn ten slotte
grenzen. Ik mag de menselijke proporties
niet uit het oog verliezen. Ik kan dan ook
de bakker en de groenteboer wel verden
ken.
Er begint iets tot Zopanje door te drin
gen. Natuurlijk moet hij mevrouw Van
Hem, de bakker, de groenteboer, de slager,
de onderdirecteur, juffrouw Klaasje Bel
len, de amanuensis, de concierge, Dick
Steeman en al die andere mensen in de
Propaganda-vergadering
Christelijk Historische Unie
De beide aangekondigde sprekers op de
vergadering, die de Statenkring Haarlem
der Christelijk Historische Unie Zaterdag
middag in het wijkgebouw aan de G'
dempte Oude Gracht heeft gehouden, wa
ren verhinderd. Nu werd in de eerste plaats
het woord gevoerd door de heer H. A.
Lunshof.
Deze zeide dat voor de verkiezingen voor
de Provinciale Staten in het algemeen niet
die belangstelling bestaat als voor de an
dere verkiezingen. Toch is ook die verkie
zing niet van belang ontbloot. Voor de pro
vincie zal in de toekomst een grotere taak
zijn weggelegd dan in het heden; gelijk wel
blijkt uit verscheidene publicaties onder
meer van de heer M. A. Reinalda. De pro
vincies streven naar grotere zelfstandig
heid.
In de toekomst zullen de provincies en
daarmee ook de Staten in betekenis gaan
toenemen. Spreker achtte de uitslag van
deze verkiezingen van belang voor de toe
komst van Nederland, met name of de
rood-roomse samenwerking moet voort
duren. In dit verband besprak de heer
Lunshof de verklaring van mr. P. J. Oud,
dat er nog een derde groep is, die eigenlijk
in het Kabinet moest worden opgenomen.
Daarvoor gevoelde spreker niets. Hij
hechtte waarde aan het bestaan van een
oppositie. Door spreker werd uiteengezet
dat de regering thans bestaat uit twee
krachten die principieel tegenover het
Christelijk Historisch beginsel staan. De
heer Lunshof meende voorts dat het socia
lisme de weg zou effenen voor het com
munisme.
De tweede spreker was ds. J. van Dijk,
die twee en een half jaar als legerpredi-
kant in Indonesië werkzaam is geweest.
Deze beantwoordde de vraag: „Waarom
Christelijk Historisch stemmen?" Zij die
Christelijk Historisch stemmen, zo zei
spreker, kiezen zeer bewust diegenen die
beslissingen zullen nemen, die in overeen
stemming zijn met Gods Woord, wil en
wet; uitgaande van onveranderlijke begin
selen. Spreker gaf voorts als zijn mening
te kennen dat het optreden van de kleine
groep Christelijk-Historischen toch van
grote betekenis kan zijn en dat de Partij
van de Arbeid aan tweeslachtigheid lijdt.
Hij eindigde met te betogen dat het bij de
Christelijk Historischen ook om de vrijheid
gaat en met nogmals uiteen te zetten van
hoe groot belang het is dat de kiezers op
deze partij stemmen.
ADVERTENTIE
DE WIND IS RECHTS
U HEEFT DUS SLECHTS
ANTI-REVOLUTIONAIR TE STEMMEN
Mr. A. BRUSH
lijst
Passes cjiersüiijsfen
van troepenschepen
Op onze kantoren ligt ter inzage de pas
sagierslijst van de troepenschepen „General
C. C. Ballon", „General R. L. Howze", „Nel
ly" en „Dundalk Bay".
Deze schepen met repatriërende militai
ren worden respectievelijk op 30 April, 1
Mei, 4 Mei en 6 Blei in Nederland verwacht.
De „General C. G. Ballou" en de „General
L. Howze" gaan naar' Amsterdam, de
„Nelly" en de „Dundalk Bay" naar Rot
terdam.
Snoekbroed uitgezet
De Haarlemse Hengelaarsbond is bezig
met het uitzetten van een millioen stuks
snoekbroed, In Maart werden in samenwer
king met „Tussen het Riet" 200.000 stuks
uitgezet in de Leidsevaai-t en in de Amster
damsevaart en op 21 April gingen er 400.000
de Ringvaart en de vaarten van de Haarlem
mermeer in. Vanmiddag werden er nog
400.000 in het Noordhollands Kanaal uitgezet.
De snoekvissers kunnen wat de toekomst
van hun liefhebberij betreft gerust zijn, al
moet men rekening houden met het feit dat
slechts 5 van het snoekbroed tot ontwik
keling komt. Men is inmiddels proeven aan
het nemen óm dit percentage te verhogen.
Op de ijsbaan „De Volharding" in Heem
stede, die voorlopig geïnundeerd blijft, wordt
namelijk ook een kwantum snoekbroed uit
gezet. Aangezien de natuurlijke vijanden
van het broed daar ontbreken al zullen
de zwakke broeders ook hier aan de sterke
ten prooi vallen hoopt men dat 35 van
het broed tot ontwikkeling komt. Men ver
wacht dat men over twee maanden veertig
a vijftigduizend jonge snoekjes kan af
leveren.
ADVERTENTIE
BLOEMENCORSO
I-n -het Zaterdag te Sassenheim, Lisse en Hil-
legom gehouden Bloemencorso behaalden de
wagens, ontworpen en versierd door Carl R.
van Empelen Heemstede, de Ereprijs en de
eerste prijs an de afdeling luxe wagens en
de tweede prijs met wisselbeker voor de
beste kleurenharmonie in de afdeling grote
wagens.
ADVERTENTIE
Haarlemmers gingen in 1949
minder naar de bioscoop
Uit een statistiek in het jaarverslag van de
Nederlandse Bioscoopbond blijkt, dat in
1949 de Haarlemmers 300.000 keer minder
naar de bioscoop gingen' dan in 1948. Het
bezoek liep terug van 2,200.000 tot 1.900.000,
een vermindering' van 13„6 dat overeen
komt met het landelijk gemiddelde, In 1947
werden de Haarlemse bioscopen nog door
2.400.000 bezoekers bezocht en in 1946 door
2.800.000. De belangstelling is in 1949 ten
opzichte van 1946 dus met niet minder dan
ruim 32 teruggelopen. Dat percentage ligt
aanzienlijk boven het landelijk gemiddelde,
dat bijna 27 bedraagt.
De „Indrapoera" is Zaterdag uit Rot
terdam naar Indonesië vertrokken. Tot Lis
sabon en Marseille maakt ook een gezelschap
Nederlandse toeristen de reis mee. In
Indonesië zal de „Indrapoera" behalve Be-
lawan en Djakarta ook Cheribon, Semarang,
Soerabaja en Makassar aanlopen.
a iKl
- De raad van Heemstede vergadert a.s.
Donderdagmiddag om 4 uur.
Spaarndam heeft zijn jeugdhuis
In Spaarndam knipte Zaterdagmiddag
Adri van der Kwaak het lint door dat
over de brug van het nieuwe Jeugdhuis
aan de Oostkollc gespannen was en zij nam
met dat symbolisch gebaar voor de hele
Spaarndamse jeugd bezit van dit instituut
dat er gekomen is als zoveelste bewijs van
de eendracht der Spaarndammers, wan-,
neer het er om gaat iets op touw te zetten.
Die eendracht memoreerde de voorzitter
varï de Stichting „Jeugdhuis te Spaarn
dam", de heer C. W. Heusdens in zijn
openingsrede en ook wethouder W. F.
Happé, die namens het Haarlemse gemeen
te-bestuur de Stichting kwam complimen
teren,'" maakte 'er met vreugde gewag van.
©e wethouder die van grote waardering
van het werk blijk gaf, zei dat hij blij was
dat de gemeente ook een steentje aan de
verwezenlijking van dit jeugdhuis had
kunnen bijdragen.
Er kwamen nog meer sprekers om de
initiatiefnemers te huldigen, waaronder
ook de stadsadvocaat van Haarlem, mr. IJ.
van der Hoeven. Speciaal mevrouw Heus
dens werd in het zonnetje gezet door ds.
Kroon, omdat zij het was geweest, die het
plan had opgevat. Na dit officiële gedeelte
konden de genodigden, waaronder ook
dertien schoolkinderen die hiertoe bij lo-
Voor «Je kin'leren
Met de kioade hond vlak op z'n hielen vluchtte Clowntje Rick de 'tuin in. Hij
dorst er niet aan te denken wat er met hem zou gebeuren, als het monster hem te
pakken zou krijgen!
Toen zag Rick een kansje, om aan de kaken van de hond te ontsnappen; bij het
tuinhek stond een vuilnisemmer, die de meid daar had klaargezet voor de vuilnisman.
De hond was vlak achter hem.Rick nam een kordate sprong en belandde in
de emmer.
Toch zou hij daar nog niet helemaal veilig geweest zijn, want de hond maakte reeds
aanstalten, om met zijn bek in de emmer te gaan wroeten, om Rick te pakken.
Doch toen stapte net de vuilnisman op het hek af, nam de emmer op, en keerde die
om in de vuilniskar
Adri van der Kwaak was het bij loting
aangewezen Spaarndamse schoolkind dat
het lint over de brug voor het nieuwe
Spaarndamse jeugdhuis mocht doorknippen.
Rechts staat ds. Kroon één van de bestuurs-
leden van het jeugdhuis, dat Zaterdag
middag officieel in gebruik iverd gesteld.
ting uitverkoren warén, zich overtuigen
van de keurige inrichting van het gebouw,
waarin ruim 150 Spaarndamse kinderen in
hun vrije tijd bezig zullen worden ge
houden.
Voor de opening vertelde de heer Heus
dens ons nog een en ander over de tot
standkoming van het jeugdhuis waaraan
alle bevolkingsgroepen van Spaarndam
hebben meegewerkt. Dit komt trouwens
ook tot uiting in de samenstelling van het
bestuur, waarin zowel een Katholiek als
een Protestantse vertegenwoordiger zitting
hebben. Er zal dan ook nauwlettend voor
worden gewaakt, dat geen enkel evene
ment dat hier plaats zal hebben, aanstoot
aan enige politieke of religieuze overtui
ging kan geven.
Het jeugdhuis is gevestigd in het vroe
gere café „De Telescoop". Aanvankelijk
had men zelf een huis willen bouwen,
maar dat zou veel te duur zijn geworden.
Zelfs de verbouwing van het café is ge
heel door vrijwillige arbeidskrachten ge
schied, die onder deze taak met grote
energie hun schouders hebben gezet. Tal
van firma's hebben óp royale manier de
inrichting van het gebouw verzorgd en de
Haarlemse groot-industrie schonk een ge
luidsfilm-apparaat.
Het jeugdhuis zal iedere middag van
half vier tot zes uur open zijn en op
Woensdagen en Zaterdagen is de jeugd er
de gehele middag welkom. De kinderen
vinden er een leesbibliotheek en zij kun
nen ér spelletjes en handenarbeid doen,
zodat niemand zich hoeft te vervelen.
Daarmee is de kous overigens nog niet af,
want tweemaal in de week komt er een
tandarts zit-dag houden, de stadsbiblio
theek houdt er twee uitleen-middagen per
week en de twee Spaarndamse toneelgezel
schappen hebben er hun domicilie geko
zen, zodat ook de oudere Spaarndammers
van het jeugdhuis kunnen profiteren. Op
de eerste étage bevindt zich dan ook een
film- en tooneelzaal, die er wezen mag.
De eerste drie avonden van deze week zul
len worden besteed aan de vertoning van
de Kroningsfilm.
Het lijdt geen twijfel dat het energieke
bestuur dat in unieke eendracht het eerste
deel van zijn taak heeft volbracht, ervoor
zal zorgen dat ook in de toekomst het
Spaandamse jeugdhuis een voorbeeld vooï
het jeugdwerk zal blijven en dat het de
kinderen, die er hun vrije tijd kunnen
doorbrengen, zal doordringen met dezelfde
gemeenschapszin, waaraan zijn totstand
koming te danken is.
Beeldende kunst
Schilderijen en tekeningen
van Jacob Dooijewaard
Zaterdagmiddag heeft wethoud D. J.
A. Geluk met enkele woorden in het mu
seum „Het Huis Van Looy" de expositie
van schilderijen, tekeningen en pastels
door Jacob Dooijewaard geopend. Ter in
leiding werd gesproken door de oud-bur
gemeester van Laren, jhr. H. L. M. van
Nispen van Sevenaer, die vooral de bete
kenis belichtte van de vriendschap van
Dooijewaard voor de in 1943 overleden
Amerikaanse schilder William Henry Sin
ger, met wie hij lange tijd in Noorwegen
verbleef, waar hij ook de oorlog mee
maakte. Mevrouw Singer woonde deze
opening bij, evenals burgemeester Cremers
en diens echtgenote.
De tentoonsctellingen in het „Huis Van
Looy" beginnen een belangrijke factor te
worden in het Haarlemse kunstleven; óók
deze expositie van Jacob Dooyewaard loont
alleszins de moeite van een bezoek. Er zijn
werken van 1897 tot heden. Behalve de
algemene groep van schilderijen zijn er
drie geografisch aangeduide groepen: uit
Noorwegen, Amsterdam en Spanje.
In die algemene groep valt de reeks zelf
portretten op. Een zèlf-portret van 1897
(no. 1) geeft een hautain en stug beeld van
de. jonge schilder, maar het zelfportret van
1900 (no. 8) suggereert een zo geheel
ander, joviaal karakter dat men twijfelt
aan de gelijkenis. Het béste is ongetwijfeld
het zelfportret (no. 62) van 1945, dat het
te jeugdig uitgevallen portret met het
palet in de hand (no. 39) qua inspiratie
verre overtreft. Dat Dooyewaard overi
gens een knap portrettist is, blijkt uit zijn
twee stukjes: „W. H. Singer Jr." (1943)
en „Mevrouw Singer" (1949), die door
kleur, tekening en levendigheid prachtig
mogen heten.
Van de vrij oude Amsterdamse groep
(tekeningen, van 18971901) bekoort in
het bijzonder de studie van de Korte Prin
sengracht (1899), perspectivisch fraai ge
bouwd en met een interessant geplaatst
vrouwe-kapje op de voorgrond. Blijkbaar
is hier een sterke Breitner-invloed werk
zaam geweest, die zijn afsluiting heeft ge
vonden in het schilderij „Korte Prinsen
gracht met sneeuw", dat geheel de geest
van Breitner ademt.
Ietwat afzonderlijk staat de Noorse
groep. Dooyewaard was tijdens de oorlog
met de Singers in Noorwegen. Het met grijs
verzadigde coloriet, de van sneeuw zware
lucht kleedt deze romantische landschap
pen in een melancholieke sfeer. Maar nog
knapper zijn de mensen. Hoe heeft Dooye
waard hier het mysterieuze zwijgen van
dit volk, de fijn besneden gelaatstrekken
en adel van eenvoudige boerenmensen
doorvoeld. Na de „ramp van Bergen" in
1944 (ontploffing, branden en bombarde
menten) zag hij veel vluchtelingen en
ruïnes. Eigenlijk ziin deze gehavende hui
zen in die grijs-blauwe, sfeer, tragischer
dan de schetsen van de mensen. Op dit
gebied bereikte een Kathe Kollwitz meer:
haar figuren zijn als ondergedompeld in
het leed. Machtig is evenwel het bescha-.
digde gestrande schip (no. 75).
De Spaanse tekeningen (tussen 1910 en
1920 vervaardigd) bekoren door frisse lijn
en ruimte. Vooral „Toledo" (no. 55) ge
tuigt van een heerlijke observatie.
Belangwekkend is Dooyewaards ontwik
keling op het terrein van het'stilleven. Het
„Stilleven met vruchten" (no. 23, waarvan
de catalogus ten onrechte als omtstaans-
jaar 1939 aangeeft, terwijl het o.i. 1931
móet zijn) zit nog te dik in de verf_ en
het „Blaricums interieur" (1930) is te gips-
achtig, doch de jongere stillevens ver
tonen een nieuwe wending. Het licht is
helder, de materie veel beter aangevoeld.
Het zijn grote, vrijwel vierkante decora
tieve stukken, waarvan de achtergrond en
het étalagevlak met zo'n keur van rijke
weefsels zijn bedekt, dat het oog bijna
geen centraal rustpunt vindt en de geest
niet toekomt aan de contemplatie, waai'toe
het stilleven doch doorgaans wil brengen.
Juist die te rijke, kunstmatige entourage
stoort, vooral door het overdadige coloriet.
Over het algemeen spreekt uit dit oeuvre
het karakter van iemand, die nooit aan
gewrongen modernismen zal meedoen.
Men kan het conservatief noemen, het is
in ieder geval sympathiek.
H. SCHMIDT DEGENER.
ADVERTENTIE
w zenuwpijn,kiespijn
Tergende pijnen..duldeloos,maar"niet hope
loos, wanUAKKERTJES'verslaan alle-,
pijnen snel en zeker. Weiger namaak.
helpen direct
stad verdenken. Alleen van zichzelf Is hij
zeker: hij is onschuldig.
Die nacht slaapt inspecteur Zopanje
slechter dan hij ooit tijdens zijn loopbaan
gedaan heeft.
HOOFDSTUK VII.
Inspecteur, 't is zeven uur hoor! zegt
een vriendelijke stem de volgende morgen
met enige nadruk, staat u op?
Zopanje bromt: Ja, mevrouw Maar
na een slechte nacht overvalt hem nu eerst
de slaap in volle omvang en hij is er zich
maar half van bewust wat hij zegt. On
middellijk slaapt hij dan ook weer in en
wordt om half acht wakker met het gevoel
alsof hij de gehele morgen verslapen heeft.
Het weer is onveranderd. Op het raam
zitten spetters van de motregen. Onder het
aankleden laat Zopanje het oog glijden
over de voorwerpen in de kamer. Op het
bureau ziet hij het lichtgroene boekje weer
liggen. De vorige avond heeft hij geen tijd
meer kunnen vinden het door te bladeren.
Hij weet echter wel zeker dat het moeilijk,
zeer moeilijk zal zijn. Zou iemand die niet
deskundig is, er iets van begrijpen? Zou
het diensten kunnen bewijzen bij het sa
menstellen van een vergif?Onwille
keurig denkt Zopanje aan Wijmans. De
onderdirecteur is zeer zeker deskundig
De man moet wel heel wat van vergiften
afweten, 't Is haast ondenkbaar dat iemand
als hij er van gebruik zal maken, indien hij
iemand doden wil., Hij zal immers direct
verdacht worden. En toch
Maar.Zopanje gaat met de hand over
het voorhoofder is nu iemand ver
giftigd. Hij verdenkt Wijmans dan ook,
hoewel iedereen zich in theorie het boekje
had aan kunnen schaffen. Of men kon het
althans uit de leeszaal lenen. Daar zal. men
het zeker hebben. Het houdt Zopanje hoe
langer hoe meer bezig. Waar heeft hij het
te voren gezien? Bij zijn boekhandel? Dat
kan natuurlijk. Maar nee, hij zag het gis
teren nog ergens liggen. Dat kan onmoge
lijk bij,zijn boekhandelaar geweest zijn.
Daar is hij sinds vorige week Zaterdag
niet meer verschenen.-
Na lang piekeren Wéét hij het weer, 't
Was op het bureau van Leidekker. Er
stond een tiental boeken naast elkander,,
overeind gehouden door twee marmeren
boekensteuners. Daar heeft Zopanje het
tussen zien staan, maar er op dat ogenblik
verder geen acht op geslagen. Zou Leidek
ker zoveel waarde aan het boekje gehecht
hebben, dat hij het op zijn bureau gezet
had? Of was dat puur toeval? Misschien,
denkt Zopanje, misschien doe ik er niet
verkeerd aan, als ik zo dadelijk eens ga
1 kijken of het daar nog staat. Ik moet Wij
mans toch ook nog iets vragen.
Om kwart over acht staat inspecteur
Zopanje voor het schoolgebouw. Er dren
telen al wat jongens en meisjes heen en
weer. Jonge mensen hébben weinig idee
van tijd: óf ze komen veel te vroeg, óf
veel te laat. Wijmans is echter ook te laat.
Hij had de vorige avond gezegd, dat hij
om kwart over acht op school zou zijn. In
de directeurskamer is hij echter niet.
Vreemd. Wijmans maakte wel de indruk
een man te zijn die op zijn tijd past. In
de gang komt de inspecteur meneer Stee
man tegen.
Hallo, Dick.
Hallo, Tom. Al wat gevonden?
Een spoor, niet gek. Wacht maar stil
af. Maar iets anders. Waar is de directeur?
Steeman kijkt de inspecteur verschrikt
aan.
De directeur? Die zal. wel.
Hè kerel, doe niet zo mal. Ik bedoel
Wijmans natuurlijk. Die is nu toch zéker
zoveel als directeur. Ik zie hem nergens.
Nu begrijp ik je, zegt Steeman opge
lucht. Ja, dat is een beetje gekke geschie
denis. De leraar neemt zijn vriend bij de
arm en trekt hem mee.
Laten we niet hier op de gang blijven
staan. Er zijn overal luistervinken, al was
't Van Brussel maar.
In de directeurskamer biedt Steeman de
inspecteur een cigaret aan en vertelt:
Ik kreeg zo net een telephoontje van
mevrouw Wijmans. Ze zei me dat haar
man vanmorgen niet op school kan komen
en morgen misschien ook niet. Zopanje
laat niets van zijn verwondering blijken.
Wat heeft hij?
Oververmoeid.
Hm, ik zal er zo dadelijk eens langs
gaan.
De heren zwijgen. Steeman trekt in ge
dachten aan zijn cigaret en kijkt naar bui
ten.
Peter Wijmans is er wel, zegt hij na
een ogenblik stilzwijgen, kijk, daar staat
hij achter de muziektent.
Zopanje draait zich om.
't Is een aardige open knaap, vervolgt
Steeman, typisch dat die jongen het vorige
jaar is gezakt. Ik heb hem nu in de wis
kundelessen die ik hem geef eens gade
kunnen slaan, maar het is lang geen dom
merd.
Is hij gezakt? vraagt Zopanje met
enige verbazing. Hij maakt op mij een gun
stige indruk. Hoe kwam dat?
Wiskunde, antwoordt Steeman, vol
komen onvoldoende.
Hij keert zich om en maakt een gebaar
van opperste verbazing.
Onbegrijpelijk! In mijn lessen is hij
behoorlijk. Beter dan een zittenblijver ooit
kan zijn.
Van wie had hij dan les?
Van Leidekker, 't Was het laatste jaar
dat hij les gaf.
Steeman zwijgt en kijkt naar buiten.
(Wordt vervolgd).
