LEXINGTON Haarlemse Bijzondere Strafkamer hield eerste zitting Stadsbesteldienst A.B.C. de grootste vervoerder Haarlemse gemeentezaken .Clowntje Rick SLEUTEL WEG? CENTRALE VERWARMING GROEN Co. De gril van een kunstenaar Woensdag 17 >lei 1930 Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsclie Courant anmorgen had onder presidium van mr. F. van der Goot in het Haarlemse Paleis van Justitie de eerste zitting plaats van de bijzondere strafkamer bij de Haarlemse rechtbank, die ingesteld is ter behandeling van nog resterende politieke zaken. De eerste verdachte was de 37-jarige Rotterdammer J. F. P. D. die in de bezet tingstijd wethouder van de Maasstad en secretaris van de toenmalige N.S.B.-burge- meester Müller is geweest. Zijn zaak was indertijd door de Raad van Cassatie voor een nieuwe behandeling naar de Haarlemse kamer verwezen. Hem werd onder meer ten laste gelegd, dat hij de leiding heeft gehad bij de aan wijzing van gemeente-ambtenaren en andere Rotterdammers voor deportatie naar Duitsland, dat hij had meegewerkt aan de nazificering van het gemeentelijke apparaat en dat hij een groot aandeel had gehad bij het maken van een lijst van jongelui, die uit représaille voor de liqui datie van de pro-Duitse generaal Seyf- fardt gegijzeld moesten worden. D. was wegens deze feiten door het Bijzondere Hof van Cassatie tot tien jaar gevangenisstraf veroordeeld, nadat het Haagse Hof hem in eerste aanleg vijftien jaar had opgelegd. De eerste getuige, de gepensionneerde administrateur van de gemeente Rotter dam D. B. Goh res, verklaarde dat de ver dachte bij de aanwijzing van voor deporta tie in aanmerking komende ambtenaren bezwaar had gemaakt tegen het zijns in ziens te grote aantal vrijstellingen. Volgens de verdachte had hij alleen een gelijke verdeling van het aantal uitzendingen over de verschillende afdelingen beoogd, doch de Officier, mr. J. C. Louet Feisser, herin nerde eraan, dat de Duitsers over ver- dachtes opgave zo tevreden waren, dat zij van „een gouden lijst" spraken en dat het aantal slachtoffers door ingrijpen van hel Departement moest worden verminderd. In de bezettingstijd was de tegenwoordi ge adjunct-directeur van Publieke Werken (Klippers) administrateur ter secretarie en in die functie had hij veel met de verdach te te maken toen Rotterdamse burgers in 1944 gedwongen werden voor de Duitsers op het strand bij Hoek van Holland en bij Barendreeht palen te zetten ter verhinde ring van de invasie. Hij verweet het D. evenals diens toenmalige ambtgenoot Roos, dat hij ervoor had gezorgd, dat onderwij zers en werklieden langer dan de vastge stelde veertien dagen voor dat karwei wer den vastgehouden. „Hij vond het belang van Duitsland om de oorlog te winnen van meer gewicht dan iedere andere over weging", zei de heer Klippers nadrukkelijk. De directeur van het Gemeentelijk Haven bedrijf. de heer N. Th. Koomans, had even als anderen sterk de indruk dat de ver dachte de kwade genius van Müller was. Hij was ook met de N.S.B.-burgemeestev meegekomen. D. kende geen pardon waar het om de tewerkstelling in Duitsland ging, zelfs de brugwachters moesten gaan. Hij wilde, zo zei de heer Koomans, altijd ver der gaan dan de voorschriften noodzake lijk maakten. Ook de Rotterdamse gemeente-secretaris de heer M. Smeding wist stellig, dat in de Maasstad feller achter de arbeidsinzet voor het gemeentepersoneel werd heengezeten, dan elders het geval was. Zo zouden in strijd met de richtlijnen ook de ambte naren op de sleutelposities gedeporteerd moeten worden. De getuige had daartegen bij Müller ge protesteerd omdat anders het gemeentelijk apparaat ontwricht zou worden. Toen deze niet naar rede wilde luisteren, kende de heer Smeding het Departement in dit ge schil, hetgeen tot gevolg had, dat de ge tuige zich moest verantwoorden. Er werden zelfs maatregelen getroffen dat hij niet meer met het Departement kon telefoneren. D. had hem toen verweten, dat „zijn instel ling niet deugde". „Rotterdam" stond slecht bekend De referendaris A. L. Wilkeshuis van het Departement van Binnenlandse Zaken be vestigde de opvattingen van de vorige ge tuigen. „Rotterdam" stond op het stuk van de onttrekking van de bevolking aan de arbeidsinzet heel wat slechter aangeschre- Jeugdrijvereniging „Fit" De jeugdrijvereniging ..FIT" hield een dressuurwedstrijd in de Duinmanège. De uit slagen zijn als volgt: Lichte dressuurl 1. Daaf Pleyten op Bella Cose 147'punt: 2. Marlies Spoelstra op Maquis 1384 punt; 3. Elsje de Ruig op Maquis 136 punten. Zware dressuur: 1. Carli Heyn op Tentor Le Grand 1534 punt; 2. en 3. Naina Iburg en Martlen Schröfer respectievelijk op Pieter nel en N. N. 148 punten. Eindklassement: 1. Carli Heyn. winnares Mr. Dr. Nobach-beker; 2. Martien Schröfer; 3. Naina Iburg; 4. Daaf Pleyten; 5. Marlies Spoelstra, Voor de deelnemers onder de vijftien jaar was nog een wisselbeker beschikbaar ge steld voor de beste zit, houding en teugel voering. Winnares werd Naina Iburg op Pieternel. Tot slot werd nog een Gymkana- wedstrijd gehouden, waarvan de einduitslag was: Carli Heyn op Tentor; 2. Martien Schröfer op N. N.. 3. Henni Daniëls op Bella Cose en 4. Naina Iburg op Pieternel. ven dan de meeste andere plaatsen en ge tuige weet dit in de eerste plaats aan de funeste invloed van de verdachte. Zo had D. tijdens een bespreking van deze materie opgemerkt, dat de keuringseisen verlaagd moesten worden, Bovendien wilde D. geen rekening houden met de bijzondere rechten van de van wegvoering vrijgestelde krijgs gevangenen. Aan de hand van door verdachte geschre ven artikelen in nationaal-socialistische periodieken, stelde de president vast, dat D. zich principieel achter een zo groot mogelijke deportatie schaarde en verder wilde gaan dan de instructies luidden. De laatste getuige, de hoofdambtenaar J. Husfee, verklaarde, dat de NSB'ers in het Rotterdamse gemeentebestuur doordreven, dat by de palenactie de burgers tot 50, in- plaats van tot 45 jaar zouden worden op geroepen. Inzonderheid ging van de ver dachte een slechte invloed uit bij het in schakelen van de schooljeugd en de onder wijzers. Mr. J. C. Louet Feisser meende in zijn requisitoir dat door de getuigenverklarin gen voldoende was komen vast te staan, dat door verdachtes activiteit de arbeidsinzet in Rotterdam werd verscherpt en dat hij in ieder geval niet lot verzachting van deze gehate maatregel heeft meegewerkt. Volgens de Officier van Justitie was er dan ook geen reden tot herziening van het door de Bijzondere Raad van Cassatie ge wezen vonnis van 10 jaar gevangenisstraf met aftrek. De overige punten van de dagvaarding werden door de verdachte niet betwist. De zitting duurt voort. By Koninkiyk Besluit is tot 23 April 1951 verlengd de termijn van benoeming van dr, A. Blaauboer tot landdrost van het drostambt Elten en H. M. J. Dassen tot land drost van het drostambt Tudderen. Koning Leopold zou niet tegen één-partij-regering zijn In een boodschap aan de leiders van de Christelijke Volkspartij in België heeft Koning Leopold te kennen gegeven, dat hij in geval van een Katholieke overwinning bij de komende algemene verkiezingen niet tegen de vorming van een alleen uit Katho lieken bestaande regering zou zijn, zo wordt in politieke kringen te Brussel meegedeeld. Tot dusver is de Koning geen voorstan der van zulk ten regering geweest, vrezend, dat hij als de Koning van één partij zou worden beschouwd. In zijn boodschap aan de Katholieke leiders neemt de Koning het standpunt in, dat hij niet langer gebonden is door zijn vroeger afgelegde verklaring, dat hij zijn prerogatieven tijdelijk aan zijn 19-jarige zoon, Prins BoudewJjn, zal overdragen het parlement hem cp de troon terug zou brengen. Russische protesfnota aan Frankrijk In een protestnota heeft Rusland de Franse regering er van beschuldigd, dat zij Russische burgers in Frankrijk en de Franse zones van Duitsland en Oostenrijk verhindert te repatriëren. Verder beschuldigt de Sovjet-Russische nota Frankrijk er van, dat het tracht deze Russen te recruteren voor het vreemde lingen-legioen in Indo-China, en op on wettige wijze beperkingen en intimidatie gebruikt tegen Russische burgers die wil len repatriëren. Het Franse voorstel voor een Russisch- Franse conferentie over repatriëringskwes ties acht de Russische nota onnodig „daar al deze kwesties ten volle kunnen worden opgelost op basis van de Frans-Sovjet- Russische overeenkomst van 29 Juni 1945". De nota vergelijkt de Franse houding met die van de Russische regering, „die alle nodige maatregelen neemt om indi viduele Franse burgers uit de Elzas op te sporen en te repatriëren'4. Het Franse antwoord op een eerder overhandigde Russische protestnota noemt de'Russische regering onvoldoende. ADVERTENTIE ADVERTENTIE IMPORT C I G ARETTES - 85 ct. Utrecht won politietournooi van „Haarlem" Ter gelegenheid van het dertigjarig be staan van de Politie Sportvereniging „Haar lem" is Dinsdagmiddag op het terrein aan de Schalkwijkerweg een voetbaltournooi voor politie-elftallen gehouden. In de eerste ronde kwam Haarlem tegen Utrecht en verloor met 10, De ontmoeting stond op een hoog peil en ging vrijwel gelijk op. Na de rust slaagde Utrecht er in het enige doelpunt te maken, toen doelman Neuteboom, die overigens een goede partij speelde, te ver uit zijn doel was gelopen. Bij Haarlem speelde Kokhuis rechtsbuiten en Laan spil Tilburg versloeg Vlaardingen met 3—-1, waardoor Haarlem in de verliezersronde uit kwam tegen Vlaardingen. In deze partij was het spel zeer matig. Met rust leidde Haar lem door toedoen van Kokhuis en na de her vatting maakte Vlaardingen gelijk. Een verlenging van twee maal zeven en halve minuut volgde, in welke periode Kokhuis en Laan er in slaagden de stand op 31 te brengen. Vlaardingen maakte er 32 van. De finale UtrechtTilburg leverde een zege van 71 voor de Utrechtenaren op. Na afloop deelde de heer E. H. Tenckinck, oud hoofdcommissaris van politie de prijzen uit. Automobilisme Reglement voor de sportwagen race op 11 Juni Verschenen is het reglement voor de nationale sportwagen-race, welke tezamen met een internationale wedstrijd voor 500 cc. automobielen op Zondag 11 Juni op het circuit van Zandvoort zal worden gehouden. Hieruit blijkt, dat de deelnemende auto mobielen op basis van de cylinderinhoud in de volgende klassen zullen worden inge deeld: klasse a: auto's met een cylinder inhoud tot 750 cc.; klasse b: auto's met een cylinderinhoud boven 750 tot 1100 cc.; klasse c: auto's met een cylinderinhoud boven 1100 tot 1300 cc.: klasse d: auto's met een cylin derinhoud boven 1500 cc. tot 2 liter; klasse e: automobielen met een cylinderinhoud boven 2 liter De klassen a, b en c zullen evenals de klas- sen d en e tegelijkertijd worden gestart. De deelnemers zijn verplicht op Vrijdag 9 en Zaterdag 10 Juni op nader te bepalen uren op het circuit te oefenen, waarbij zij minstens vijf ononderbroken ronden van dit circuit zullen moeten rijden. Voor de wedstrijd zelf zal met lopende motor worden gestart. De opstelling in rijen geschiedt op basis van de kortste trainings rondetijden, terwyi by het geiyktijdig star ten van twee of meer klassen de automobie len uit de klasse met de grootste cylinder inhoud vooraan worden opgesteld. De af te leggen afstand bedraagt voor alle klassen 15 ronden van het 4,193 km. lange circuit, dus ongeveer 62,895 km. De Bond van Ontspanningsverenigingen der Nederlandse Spoorwegen heeft in de af gelopen maanden een toneelwedstryd ge houden. Twaalf verenigingen uit het land namen deel. De eerste prijs is gewonnen door de Haarlemse afdeling S.A.C., aangesloten by de Unie van Spoorweg Ontspannings verenigingen met een opvoering van „De heilige vlam", onder regie van Martin Langeveld. Dinsdag 23 Mei beslaat het kappers- bedrijf van de heer J. P. W. van der Linden op de hoek van de Pieter Kiesstraat en de Johan van Vlietstraat veertig jaar. Haarlemmermeer f>OKTERSDIENSTEN OP HEMELVAARTSDAG Hoofddorp: dr. Bult. Nieuw Vennep: dr. v, Haeringen. Badhoevedorp: dr, Sabel. Halfweg: dr. Hoekstra. Bennebroek ZONDAGSDIENST De Zondagsdienst voor artsen wordt waar genomen door dr. G. Manschot, Rijksstraat weg 14, tel. K 2502 430. BARREVOETESTRAAT 2, HAARLEM TEL. 18428. NA 6 UUR 14810.14155 Vele dingen die nog op een beslissing wachten Na de behandeling der gemeentebegre- ting voor 1950 in de Haarlemse gemeente raad bleven er nog enige onzekerheden. Dingen die nog op een nadere beslissing moesten wachten. Extra uitkering uit het Gemeentefonds? Op 4 Maart j.l. gaven B. en W. in hun memorie van antwoord op het afdelings verslag middelen aan om het gat van f 540.000, dat in die begroting ontstaan was door de 5 procent loonsverhoging aan het gemeentepersoneel en de verhoging der steunnormen, te stoppen. B. en W. raamden daarby een ontvangst van f 260.000 als hogere ontvangst uit het Gemeentefonds. Sindsdien zijr. al weer meer dan twee maanden verstreken. Er is uit Den Haag nog geen definitief bericht gekomen. Offi cieel is er dus niet anders dan een vage toezegging van de minister van Binnen landse Zaken. Toch hebben wij reden om te veronderstellen dat de door B. en W verwachte uitkering inderdaad zal komen, zodat het niet nodig zal zijn naar middelen te zoeken om voor die f 260.000 dekking te vinden. Het Industrieterrein - Op de begroting is een bedrag van f 700.000 uitgetrokken als eerste termijn voor de bouw van een nieuwe brug over het Noorder Buiten Spaarne. De totale kosten daarvan zyn op f 1.400.000 ge raamd. Later is evenwel door B. en W. medege deeld, dat zij die f 700.000 beschouwd wil len zien als een stelpost, om geld beschik baar te hebben voor de bevordering van de industrie. Het college wilde alsnog over wegen waarmedfe de industrie in de Waar- derpolder het meeste geholpen wordt: dooi de bouw van deze brug of de verbetering van de weg naar het industrieterrein? Dit onderzoek is nog niet afgelopen. B. en W. hebben dan ook nog geen beslissing genomen. Wy vernemen evenwel dat er gezocht wordt naar een mogelijkheid om het een te doen en het ander niet na te laten. Dat wil zeggen: dit jaar beginnen met de bouw van de brug maar ook met de verbetering van de toegangsweg. Dit laatste oojc omdat daarop sterk is aange-' drongen door de industriëlen. Gaat het die kant inderdaad uit, dan zou het gevolg kunnen zyn dat dit jaar niet 700.000, maar wat minder, aan de bouw van de brug besteed zal kunnen worden. Goedkoper gas en electriciteit voor minder draagkrachtigen? Reeds lang ligt op de tafel van B. en W. een verzoek uit de Raad om een onderzoek in te stellen naar cie wenselijkheid van een milder tarief voor gas en electriciteit voor minder draagkrachtige gezinnen. Deze aangelegenheid is thans in onder zoek om een praeadvies aan de Raad voor te bereiden. Er doen zich in deze zaak moeilijkheden voor omdat het niet eenvoudig is een systeem te bedenken dat weinig admi nistratie vergt. Het zou mogelijk zijn zon der meer een korting in te voeren op de prijzen voor grote gezinnen, maar dan pro fiteren daarvan ook de grote gezinnen die voldoende draagkrachtig kunnen worden beschouwd. Baseert men daarentegen de tarieven op het belastinginkomen, dan krij gen de grote gezinnen niet de extra kor ting waarop zy menen aanspraak te kun nen maken. Voor de kinderen Daar stond Rick dan weer op de vloer van de hoge toren. Het deurtje was gelukkig nog open.Rick keek voorzichtig om 'n hoekje naar buiten, of de kust wel veilig was. Hij knipperde wat met z'n ogen tegen het felle zonlicht, nadat hij in het half duister van de toren was geweest. Gelukkig. er toas geen onraad; geen mens of kind was te zien op het plein. „Nou even goed uitkijken", dacht Rick. „Ik zag het huis aan deze kant van de toren. Ik moet twee straten door en dan nog een laanen dan ben ik er! Nouvooruit dan maar!" Clowntje Rick nam een koen besluit en rende de toren uit, het plein oirr. Ju de straten was het rustig; eenmaal moest hij zich even achter een lantaarnpaal ver schuilen, omdat er een man voorbij liep. Maar toen spoedde hij zich weer voort. Zo bereikte hij ongedeerd de laanen ja, hoera!daar zag hij ginds het bekende huis! Bovendien zal elke regeling betekenen minder ontvangst voor de gemeente. Wil de verlaging voor de betrokkenen iets be tekenen, dan kan die ook niet te laag zyn. De vraag komt dan naar voren op welke wijze die vermindering van ontvangsten moet worden opgevangen. Door een ver hoging van het tarief voor de beter-gesi- tueerden of op andere wijze? Het is nog niet te voorzien met welk voorstel B. en W. bij de Raad zullen komen. Waterleiding en Begraafplaats Enige tijd geleden deelden wij mede, dat in studie is de vraag of het gewenst is uit voering te geven aan een plan om op de grond ten Noorden van de Zanderij vaart te Overveen een nieuwe begraafplaats voor Haarlem aan te leggen. Er waren namelijk bedenkingen daartegen geopperd, omdat er ook een plan is om het water uit de Zan derijvaart en de daarbij aansluitende vaar ten op en om Elswout te betrekken in het wingebied der Haarlemse waterleiding. De vragen die hierbij aan de orde komen zijn nog niet volledig beantwoord, zodat door B. en W. in deze ook nog geen beslis sing genomen is. Het gehele jaar zal nog wel gemoeid zijn met de proeven die met het water uit de Zanderijvaart genomen worden. Reeds is komen vast te staan dat in zomers waarin weinig regen valt en het water in de Zanderijvaart laag staat, het zomers waarin weinig regen valt en het water in de Zanderijvaart laag staat, het water verontreinig® wordt door water dat uit de stadswateren te Haarlem daarheen vloeit. Zo het water dus in de toekomst voor de waterleiding gebruikt zou worden, dan is het nodig door het leggen van een dam die verontreiniging te voorkomen. Heemstede Bach-herdenking De Heemsteedse Christelijke Oratorium vereniging geeft onder leiding van George Robert op Donderdagavond 25 Mei een uit voering in de gemeentelyke Concertzaal te Haarlem, die geheel gewijd zal zijn aan werken van Johan Sebastian Bach ter her denking van diens sterfjaar. Medewerking wordt verleend door de Haarlemse Orkest vereniging, de organist Maarten Kooy. de clavecinist Hans Brandts Buys en de voca listen Maartje Kliffen, Annie Woud, Wiebe Drayer en Leo Ketelaars. ZONDAGSDIENSTEN De 'Zondagsdiensten op Hemelvaartsdag worden waargenomen door: dr. K, L. Kout. Herenweg 197, tel. 26224; dr. J. J. v. Luin, Bronsteeweg 76, tel. 15538 en dr. J. L. Tom- broek, Burg. v. Lennepweg 1, tel. 28032, Geopende apotheek: Heemsteedse Apo theek, Binneweg 98, tel. 28197; Aerdenhout Apotheek, Zandvoortselaan 164, tel. 26772. Zandvoort Expositie van schilderijen Burgemeester mr. H. M. van Fenema zal op 26 Mei in „Trianon" een zorner-exposi- tie openen van schilderijen door Dan Bek king, Freek v. d. Berg, Henk Kolkmeyer, Wil van Leeuwen, Henk Melgers, mevrouw To Vreede, Henk Willemse (allen uit Am sterdam) en Ton de Boer (uit Zandvoort). Santpoort Jaarverslag „de Noord-Zuid Hollander" Aan de aandeelhouders wordt 5% dividend uitgekeerd Blijkens het verslag van de raad van commissarissen van de N.V. Verzekerings maatschappij „de Noord-Zuid Hollander te Santpoort valt in het afgelopen boekjaar der maatschappij een stijging van de premie-ontvangst te constateren. In 1949 beliep de geboekte premie namelijk 130.946,72 tegen in 1948 128.933,12. Het schadeverloop was normaal en zelfs nog iets gunstiger dan in 1948: na aftrek van het aandeel der herverzekeraars werd aan schaden 41.660,51 uitbetaald tegen in 1948 41.841,30. Ook het onkostencijfer ligt ondanks de toename der premiën lager dan in 1948, namelijk 31.001,41 tegenover 31.530,87 in 1948. Besloten werd om in de verlies- en winst rekening in het vervolg de premie- en schaden reserves afzonderlijk op te nemen, zodat men aan de hand van het jaarver slag in staat is het verloop van deze posten ieder jaar na te gaan. De winst beliep 15.031,50. Indien de aandeelhouders de door de commissarissen voorgestelde winstverdeling aanvaarden zal de statuaire reserves tot 18.000,,en de egalisatie-reserve tot 10.000,verhoogd worden. Aan de aandeelhouders zal even als het vorige jaar 5 procent dividend wor den. uitgekeerd. Jubileum van „Vox Humana" met opera-concert gevierd Het feestconcert, dat het gemengd koor Vox Humana ter gelegenheid van zijn veer tigjarig bestaan gaf, was geheel aan opera- werken gewijd. Het begon met een buiten gewoon mooi gezongen Bruidskoor uit „Lohengrin" en werd besloten met enkele bisseringen uit het zo geslaagde program ma. Daartussen was op vocaal gebied een knappe prestatie geleverd, die qua a-cap- pella koorzang culmineerde in het „Padre Natro" van Verdi, al toonden de bezoekers zich het meest ingenomen met twee koreu uit „Cavalleria Rusticana". Henk J. Arisz heeft Vox Humana ook ditmaal weer muzikaal laten zingen; hij bereikte een warm gekleurde, evenwichtige uitvoering van het genoemde, voorname gebed van Verdi. Het pleit voor de muzi kale kwaliteiten van de dirigent, dat hij er met zijn koor, dat zich overigens uitbundig en vol zangers-geestdrift weerde, de ver eiste stemmige ingetogenheid aan gaf. Een bonte greep uit succesnummers uit bekende opera's maakte dat het programma steeds interessant bleef. Als solisten werkten mede Luciën Lou- man en Hermien PreijerVan Amstel. Het fraaie geluid van Louman, zijn smaakvolle voordracht en warme muzikaliteit stempe len hem tot een der beste baritonzangers van ons land. Voortrefelijk klonk de aria uit de opera „Un ballo in Maschera", een der drie soli welke hij ten beste gaf. Mevrouw Preijer beschikt over een stem die voor de grand-opéra geknipt is. Maar welk een volume voor dit betrekkelyk kleine concertzaaltje! Ze weet haar goed aansprekende mezzo-sopraanstem muzikaal te gebruiken, waardoor ik vooral haar San- tuzza-romance en Hérodiade-aria kon waarderen (zolang de geluidssterkte be neden ff bleef). Emmy van Eeden was, als gewoonlijk, een betrouwbare en kunstzinnige begeleid ster, die terecht in de bloemenhulde, die de solisten ten deel viel, betrokken werd. Velsens burgemeester en rector dr. P. Brommer van het gemeentelyk gymna sium woonden het druk bezochte concert bij. A. J. VAN DER WEIJDEN ADVERTENTIE TEL. 11493 - LANGE VEERSTRAAT 14 DE „SLEUTELSPECIAUST" Openluchtconcerten in Velsen en Santpoort Evenals verleden jaar zullen de Velsense muziekverenigingen tydens de zomermaan den een serie openluchtconcerten geven welke afwisselend in het park Velserbeek, het Burgemeester Rijkenspark en in Velsen Noord ten gehore zullen worden gebracht. Aan verscheidene van deze uilvoeringen zullen zangverenigingen hun medewerking verlenen. Op de dag dat een concert gegeven wordt zal' op bepaalde plaatsen in de gemeente de geel-blauwe vlag worden uitgestoken. Mocht een concert als gevolg van slechte weersomstandigheden geen doorgang kun nen vinden, dan worden de vlaggen voor zes uur 's avonds binnen gehaald. Dinsdag 30 Mei opent de IJmuider Har monie deze concertenreeks in Velserbeek; het fanfarecorps Wilhelmina laat zich Dinsdag 6 Juyi in het Burgemeester Rij kenspark'horen en de R.K. harmonie St. Caecilia concerteert dan in Velserbeek. Soli Deo Gloria komt op 13 Juni met het gemengd koor Da Pacem in Santpoort en de Christelijke muziekvereniging Wilhel mina geeft 20 Juni in Velserbeek een con cert. Zaterdag 24 Juni is de Hoogovenhar monie in Santpoort te beluisteren waarna op 27 Juni door de mandolineclub Excel sior in samenwerking met de Velsense accordéonvereniging een uitvoering in Vel serbeek wordt gegeven. IJmuidens Roem concerteert samen met de Stem des Volks op 6 Juli in Santpoort en het fanfarecorps Wilhelmina komt met Vox Humana op 11 Juli in Velserbeek. In Santpoort geven 18 Juli de Harmonie St. Caecilia en de zang vereniging Onder Ons een concert en op 25 Juli zijn daar de mandolineclub Excelsior en de Velsense accordéonvereniging te be luisteren. Het gemengd koor Da Pacem geeft in samenwerking met Soli Deo Gloria op 1 Augustus een concert in Velserbeek en de Harmoniekapel de Eendracht geeft Donderdag 10 Augustus een uitvoering in Velsen Noord. De IJmuider Harmonie en het mannen koor IJmuiden concerteren 15 Augustus in Santpoort, de Christelijke muziekvereni ging Wilhelmina en het gemengde koor Looft den Heer op 22 Augustus in Sant poort. De Hoogoven Harmonie komt op Vrijdag 25 Augustus in Velsen-Noord en de R.K. Harmonie St. Caecilia besluit het seizoen op Dinsdag 29 Augustus in Velser beek. ADVERTENTIE BLOEMENDAAl TELEFOON 22145 FEUILLETON door Lily van Oijen 2) „Tom", riep mevrouw Van Groenheuvel uit en lachte. „Er schiet me juist iets te binnen. Zijn eerste boek over Eduard heette: „Het meesterwerk van Eduard van Groenheuvel, door een, die hem goed kent". Gisteren verscheen het vijfde boek over hem, met de titel: „Een bloemlezing uit de critieken over het werk van de meester Eduard van Groenheuvel, samen gesteld door Tom Dj inn". „En hoe vind je dat?" vroeg Frank. „Amusant. Ook Eduard zou er zich ko ninklijk over amuseren hij zou het heel grappig gevonden hebben. En bedenk eens, .velk een compliment er insteekt. Tom is er beroemd door geworden, dat hij einde loos over Eduard kan schrijven. Ik ben be roemd, alleen omdat ik de vrouw van Eddie geweest ben. Mariene houdt zichzelf voor een beroemdheid, uitsluitend als Eduard's muze en mijn beste Maartje, die si- zich het minst van alles iets van aan trekt, is werkelijk beroemd als model van het schilderij: „Meisje aan de bron". Zij zuchtte. „Ik geloof, dat dit geschrijf Eddie meer plezier zou doen, dan iets an ders, als hij nog in leven was". Ze keek met een half verontschuldigende glimlach op haar gezicht naar haar gast. „Weet je, Frank, als ik hier zo rustig zit, heb ik al tijd het gevoel of hij me vanuit een of andere hoek van de kamer gadeslaat". Frank knikte ernstig. „Hij was er de man naar om beroemd te zijn", antwoordde hij. „Het is opvallend hoe deze roep blijft hangen. Maar als ik het zeggen mag, dan is het eigenaardige testament, dat hy ach tergelaten heeft, uit reclame oogpunt be zien, een meesterzet van de eerste rang. Want zeg nu zelf eens, welke andere kun stenaar ter wereld zou tien jaar na zijn eigen dood tien nieuwe schilderyen te voorschijn toveren en weer tien jaar lang de hele kunstwereld er toe kunnen bren gen, het ene na het andere te komen be wonderen en dit ook tien jaar achtereen vol te houden. En je zult me moeten toe geven, dat al de jaren, dat je nu op zijn verjaardag een nieuw schilderij van hem tentoon stelt, het laatste steeds weer de vorige overtreft". Edith dacht over de opmerking van Frank na en zei toen: „Je hebt gelijk, maar Eduard heeft dit niet er bij bedacht. Ik weet zeker, dat hij alleen het plan had om een pijl af te schieten tegen zijn tijdgenoot Joop Steffius, die hy eenmaal niet kon luchten. De hele kwestie was veel meer een soort van wedstrijd. Eddie geloofde in zijn werk en vermoedde, dat er na zijn dood eerst een inzinking zou volgen, ter- wyl hij daarna weer buitengewoon in de mode zou komen en zo is het ook wer kelijk gebeurd. Daar hij zijn schilderijen naar waarde wist te schatten, hield hij er rekening mede dat ze weer in ere zouden komen, en tien jaar was de spanne tijds, die hij voor de verandering van de pu blieke opinie had vastgesteld". „Een eigenaardig idee", herhaalde Frank. „En dan, hy heeft het niet in zijn testa ment vastgelegd", zei de oude dame. „Hij schreef het plan in een brief heb ik je die nog nooit laten lezen? Ik bewaar hem hier in deze antieke secretaire". Verrassend vlug stond ze op en liep door het vertrek. Na wat zoeken in de onorde lijke laden haalde zij eindelijk een envelop te voorschijn en keerde er in triomf mee naar de haard terug. Eerbiedig nam Frank het papier uit haar hand en vouwde het blad open, dat volge schreven was in het fraaie handschrift van Eduard van Groenheuvel. De oude dame stond naast hem en keek over zijn schouder mee. „Hij schreef dit kort voor zijn dood", zei zij. „Brieven schrijven was een gewoonte van hem. Lees maar hardop voor, ik moet er altijd weer om lachen". „Liefste Edith", las Frank. „Als je als treurende weduwe van het kerkhof terugkomt, waar duizenden engeltjes met je hebben geweend, moet je dit lezen en mij nog eenmaal terzijde staan, zoals je dit al zo vaak hebt gedaan. Die idioot van een Steffius, die ik nog kort geleden heb gesproken, stelt zich voor, omdat hij tien jaar jonger is dan ik, dat hy na mijn dood eer. kans krijgt, om dat hij hoopt, dan een vrij en niet dofor vergelyking met mijn werk gehinderd arbeidsterrein te krijgen voor zijn knoei werk. Niet. dat de man niet schilderen kan; wij academisch onderlegden zijn wat techniek betreft, toch altijd nog even goed als de strandfotografen. Het jammeriykste aan de man zijn z'n hersenen. Een eindeloze reeks van ver velende boerenkinderen, vermenselijkte honden en zeelieden, die schipbreuk heb ben geleden is de enige fantasie, waarover hij beschikt. Ik heb hem gezegd, dat ik hem zal overleven, zelfs als ik in werke lijkheid eerder sterf en nu is mij een ma nier ingevallen, om de diepere zin van deze opmerking ten uitvoer te brengen. Ik laat in de kelder tien zorgvuldig ver pakte en verzegelde schilderijen achter. Hierbij is ook een brief voor de oude Kader met allerlei bijzonderheden. De eerste tien jaar na mijn dood mag je de schilderijen niet uit handen geven; stuur ze daarna zoals ze zijn naar Kader. Hij zal ze een voor een uitpakken en inlijsten; ze zyn genummerd. Het elfde jaar na mijn dood moet je dus het atelier openstellen, uitno digingen verzenden en het eerste schilderij tentoonstellen. En zo vervolgens tien jaar lang. Kader zorgt voor de rest, de verkoop enz. WaarschijnHjk zullen mUn stukken in die tijd meer waard geworden zijn, zodat de mensen uit louter nieuwsgierigheid ko men kijken. Ben ik echter vergeten, welnu, liefste, dan ben jy dc enige bezoekster van de tentoonstelling. Er zullen lieden zijn, die je zullen trach ten over te halen de kisten vóór de vast gestelde tijd te openen; zy zullen misschien aanvoeren, dat ik op het ogenblik dat ik deze wens neerschrijf, geestelyk niet nor maal ben. Maar jij weet, dat ik tydens mijn hele leven nooit geestelijk normaal ben geweest in de zin, zoals de gewone mensen dit opvatten en daarom zal jij je aan de door mij aangegeven voorwaarden houden. Met alle liefde en het hele vertrouwen waarover je beschikt. Als de eerste ten toonstelling er is, geliefde, weet dan, dat ilt er als geest bij ben. En behandel me dan met het respect, dat ik verdien. Uw heergemaal, Mevrouw, Eduard van Groenheuvel. (Na Rubens wel de grootste schilder). Edith lachte. „Zie je, dat is nu echt Eduard, vol spotternij, zelfs bij de belang rijkste gelegenheden". Frank vouwde de brief weer dicht. Heb je deze werkelijk pas gezien, toen je van de begrafenis terugkwam?" vroeg hij. „Weineen", zei mevrouw van Groenheu vel, deed de brief in het couvert en legde hem weer in de lade van de secretarie terug. „Ik heb Eddie bij het opstellen er van geholpen. Op een nacht zaten wij samen na te praten, nadat Steffius en nog een schilder bij ons gegeten hadden en toen hebben wij samen een kladje gemaakt en er danig pret over gehad. Al het overige heeft hij echter alleen verzorgd. Ik was in die tijd ziek en kuurde zes maanden in het buitenland. Ik mocht ook niet weten welke schilderijen hij verpakte en of er nieuwe bij waren, die ik niet kende. Ik bedoel dus, dat ik niet gezien heb, dat de schilderijen ingepakt zyn en de brief kreeg ik, tegelijk met de daarby behorende pa pieren, door de notaris toegezonden". „En wordt het nu de achtste maal dat een van de schilderijen tentoongesteld wordt?" vroeg Frank. In ieder geval zal Steffius me nog twin tig jaar lang als tegenstander hebben en als hij dat overleeft, wens ik hem alle goeds. (Wordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1950 | | pagina 6