MIOOIT
Krachtig geloof en volkomen toewijdin
dragen het Passiespel in Tegelen
Ja
'wéijJètl
Nieuwe Uitgaven
Dinsdag 23 Mei 1950
Haarlems Dagblad ?n Oprechte Haarlemsche Courant
3
„Van Gafobatha naar Golgotha"
Het verhoor van Christus door Pilaftts.
In de zeer fraai en rustig tussen hoog
ten hemel rijzend geboomte in het Lim
burgse landschap gelegen voormalige kloos
tertuin „De Doolhof" te Tegelen, bijna vol
komen van de wereld afgesloten, werd in
1927 voor het eerst een openluchtspel ver
toond. Gaandeweg groeide hieruit min
of meer in navolging van Oberammergau
een zinrijke traditie, met de handhaving
waarvan zich sedert 1935 een speciale
stichting belast: het elke vijf jaar geduren
de de zomermaanden tot opvoering bren
gen van een Passiespel door brede lagen
der voor dit verheven doel verenigde be
volking. Oorlog en bezetting hebben de
vervulling van deze gelofte één keer onder
broken, maar op Zondagmiddag 21 Mei kon
een begin worden gemaakt met een nieu
we reeks voorstellingen, die tot September
zal duren en waarvoor men op de belang
stelling van zeker honderdduizend toe
schouwers rekent, van het religieuze dra
ma „Van Gabbatha naar Golgotha" dooi
de priester-dichter Jac. Schreurs M.S.C.
Ruim vijfhonderd inwoners van deze
betrekkelijk kleine industrieplaats nemen
hier ten koste van dikwijls zeer grote per
soonlijke offers aan deel. De spelers worden
gekozen zonder aanzien van rang of stand
en verrichten hun tijdrovende en de gehele
persoonlijkheid eisende medewerking vol
strekt belangeloos. Door welke gevoelens
de waarnemer van hun prestaties ook ver
vuld geraakt, men moet erkennen dat men
getuige is van een daad van even sterk
als eenvoudig geloof, die een diep respect
en vaak innige bewondering afdwingt.
Want deze vertoning wordt geheel gedra
gen door een pure geestdrift en zeldzame
toewijding, die er een overtuigingskracht
aan verlenen, welke zo goe/i als steeds de
soms optredende artistieke tekortkomingen
als men daarvan mag spreken doet
vergeten.
Met deze vraagstelling betreden wij een
moeilijk terrein. Men kan zich afvragen
welke maatstaven er gelden bij de beoor
deling van dit spel, dat het in de Evange
lies opgetekende Lijdensverhaal tot inhoud
heeft. Daar men echter geconfronteerd
wordt met een toch ook tot op zekere
hoogte kunstzinnig bedoelde uitbeelding,
een predikatie of verkondiging met de
middelen der schoonheid, ben ik van me,-
ning dat men zonder gewetensbezwaren
een critische houding mag en zelfs moet
aannemen.
Geen persoonlijk geluid
Om te beginnen is de tekst van dit (on
geacht de pauze circa vier uur durende)
drama door pater Schreurs bekend on
der meer door enkele helderzingende ge
dichten uit zijn bundel „De bloeiende wijn
stok" en door zijn roman „De kroniek van
een parochie" in poëtisch opzicht niet
sterk, al wordt men menigmaal getroffen
door een aandoenlijke, onverhulde vroom
heid. Maar men wacht vergeefs op een
kernachtige zinsnede, die de toehoorder
bijblijft, op het verlossende geluid. Hij is
een oprecht en kundig lyricus met een
levendige taalbeheersing, doch de vloed
van zijn dichtader blijkt soms niet te stui
ten, zodat men zelfs moet luisteren naar
breedsprakigheid op momenten waar ook
weinig woorden teveel zouden zijn. bij
voorbeeld ten aanzien van de kruisiging.
Daar staan slechts enkele bijzonder
treffende formuleringen tegenover, zoals
de uitspraak van de beul: ,.ecn kroon van
doornen, diep in zijn gedachten" of die van
de hogepriester: „het is met de fabel steeds
van die onsterfelijkheid, dat hij de armen
vleit en steun zoekt bij de zwakken". Tal
rijker zijn evenwel de rhetorische of zon
der meer conventionele passages, waarvan
de betekenis door gebrek aan concentratie
op het noodzakelijke nogal veel schade
lijdt, of die waarin zonderlinge modernis
men storen, omdat zij indruisen tegen de
simpele geest van het geheel.
Door het bewust afzien van iedere per
soonlijke interpretatie, welke met het oog
ADVERTENTIE
JrTSllPPEN!
e HO E NJ Jtdiu[WIES.XÜ f S a I i (LU UUttiÉ 0 EM
Agenda voor Haarlem
DINSDAG 23 MEI
Concertgebouw: Concert HOV, 8 uur. Grote
Kerk, Orgelconcert 7.30 uur; Haarlemse
Hervormde Jeugdraad „Des Heilands tuin",
9 uur. Frans Hals: „Song of India", 14 j.,
2.30, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Gewetens-
strijd", 18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace:
„Tarzan en de luipaardkoningin", 14 j„ 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Gebrandmerkt",
18 j.. 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City: „Het onbe
kende eiland", 18 j„ 2.15, 4.30. 7 en 9.15 uur.
Spaarne: „Land zonder wet", 14 j„ 2.30, 7
en 9.15 uur.
WOENSDAG 24 MEI
Grote Kerk: Haarlemse Jeugdraad „Des
Heilands tuin". 9 uur. Bioscopen: Middag- en
avondvoorstellingen.
Christus met de doornenkroon in het
Tegelse Passiespel.
op deze collectieve manifestatie wellicht
niet goed mogelijk was, bleef de werking
der zuiver dramatische factoren gering. Zo
miste men deerlijk een psychologische ver
klaring van het verraad van Judas, die
overigens, hoewel beschouwd als gegeven
grootheid, nog het menselijkst van alle
figuren getekend is. Prachtig vond ik diens
emotionele gesprek met zijn moeder, één
van de weinige vrijheden die de schrijver
zich veroorloofde. Voorts acht ik het rea
lisme bij het afleggen van do kruisweg
met de herhaalde geselingen en het ten
slotte doorpriemen van het hart veel te
ver doorgevoerd. Van mede-lijden kan
door dit alles nauwelijks sprake zijn. De
vlucht der verbeelding in het rijk van het
mysterie wordt er danig door belemmerd.
Menselijk en boven-mcnselijk
Regisseur André Thyssen heeft soms
schitterende effecten weten te bereiken en
is er in geslaagd jiet auditorium inderdaad
te boeien, al bezat hij niet steeds de macht
om zijn visie in practijk te brengen. Hij
stond ook voor de onuitvoerbare opdracht
om het menselijke cn het on-menselijke
op één niveau te verenigen.
De volksbewegingen, ook het tumult,
verliepen over het algemeen te geordend
en de massale uitbarstingen waren onvol
doende voorbereid. De mensen reageerden
meer op de tekst dan op de gebeurtenissen.
Maar bepaald een schitterende vondst was
het laten zwaaien met palmtakken tijdens
het zingen der jubelkoren bij de intocht
van Jëzus in Jeruzalem in het eerste be
drijf. Uitstekend was ook de aan devote
schilderijen herinnerende groepering der
discipelen tijdens het Laatste Avondmaal,
waarbij vooral de extatische Johannes de
aandacht trok. Het gebed in de Hof van
Gethsémané deed overdreven theatraal aan,
ook al door de ongelukkige 'verschijning
van de engel tussen het struikgewas. De
ontmoeting tussen de kruisdragende Jezus
en Maria kreeg nauwelijks betekenis. Zo
zou er nog meer te noemen zijn.
Wij moeten echter volstaan met te wijzen
op de scènes waarin de vaste décorbouw
links de ambtswoning van Pilatus, in
het midden de tempel en rechts het paleis
van Herodes een grote rol speelt. Het
hoogtepunt van de opvoering werd de eer
ste komst van Judas op de trappen van het
Sanhedrin, ook in toneeltechnisch opzicht.
Veel zwakker was zijn tweede bezoek na
het plegen van het verraad: hier gedroegen
de priesters en raadsheren zich veel te op
gewonden. Een strakke onverschilligheid
zou veel meer relief aan de wanhoop ge
geven hebben. Ook het verhoor van Jezus
door Annas was zwak in scène gezet, in
tegenstelling tot de indrukwekkende con
frontatie met Pilatus eerst en met de enigs
zins naar middeleeuws model getekende
Herodes later. Waarom de Sanhedriten
toch steeds allen tegelijk spraken, is mij
niet duidelijk geworden. Men moest nu
bovendien voortdurend het tekstboekje
raadplegen om er althans iets van te kun
nen volgen.
Wat de individuele prestaties betreft kan
ik kort zijn. Geloof en bezieling, gepaard
aan schroom voor het grootse onderwerp,
vergoedden volkomen de ontoereikendhe
den der talenten. Zo goed als onverbeter
lijk waren Judas, de Romeinse centurïo en
Herodes, redelijk goed de Maria in haar
menselijke zijde, de moeder van Judas, de
onstuimige Petrus en de reizegsters. De
zeer voorzichtig en met ingehouden kracht
te werk gaande vertolker van Christus
groeide geleidelijk tot een bijna aangrij
pende grootheid in zijn deemoedige onder
werping aan het hemelse besluit.
Het was zonde en jammer dat het slot
van de voorstelling, met een duidelijke
toespeling op het Christelijke Paasfeest,
volslagen van onwaarde werd gemaakt
door een in machteloze abstracties verlo
pende choreografie, uitgevoerd door de rei
van maagden van Jeruzalem. Laat men dit
aanhangsel ten spoedigste schrappen. Het
dient nergens toe. Want overigens betekent
het bijwonen van dit Passiespel een zeer
bijzondere gebeurtenis, DAVID KONING
Muziek
„Haerlemse Musyckkamer
gaf een Bach-concert
Met een uitstekend programma, dat niet
minder dan acht solisten vergde, bracht
Maandagavond de jonge musicoloog en di
rigent André Kaart in het Haarlemse
Concertgebouw een herdenkingsprogram
ma gewijd aan Bach ten uitvoer, met het
door hem gestichte kamerorkest „Haer
lemse Musyckkamer".
Het begon met een in goede verhouding
bezette vertolking van de Suite in b, met
Henk de Graaff als fluit-solist, die zijn
dankbare partij vlot en duidelijk speelde.
Van belang was ook dat in de ensemble
gedeelten de beide fluiten van het orkestje
een gave eenheid vormden. De dynamiek
van het orkestspel was over het algemeen
zeer goed verzorgd en alles zat behoudens
de „doublé" van de Polonaise rhythmisch
uitstekend in elkaar. Daarop volgde het
Concert in d voor twee violen, met Renate
Zwaardemaker en Jan Hoeben als solisten.
Deze laatsten schonken met hun spel veel
voldoening. Wel misten we iets van de
etherische sfeer van het Largo, maar dat
was niet de schuld van de solisten; daar
had Kaart in het orkest iets meer tekening
en poëzie kunnen aanbrengen. Met een
,.recht-door-recht-aan"-interpretatie is
Bach in dit idyllisch stuk niet naar waarde
gediend. Het hoeft daarom nog niet hyper
romantisch te wezen; maar tussen het over
gevoelige en het strak nuchtere, is er nog
heel wat speling voor een bezield musi
ceren.
In het Vijfde Brandenburgse Concert
waren de elaveciniste Gertrude Maclaine.
de violist Jan Hoeben en de fluitist Henk
de Graaff de solisten. Dit werk genoot een
voortreffelijke vertolking, niet alleen door
het concertino, maar ook door het bege
leidend orkest, dat slechts in de hoekdelen
mee te spelen heeft; het middendeel van
het werk is door Bach zuiver als trio be
handeld. Het niet sterk geïntoneerde instru
ment van mev.rouw Maclaine kwam in
dit trio, maar vooral ook in de merkwaar
dige cadens-passage van het eerste deel,
uitstekend tot zijn recht; hierbij toonde de
soliste zich een rustig beheerste vertolkster.
Het volgende nummer van het program
ma was het Concert in C voor twee clavc-
cimbels, waartoe als tweede solist Hans
Philips meewerkte. De verhouding van de
twee „cembali" bleek heel goed te zijn. Ook
.de interpretatie die mevrouw Maclaine en
Hans Philips van dit onderhoudende speel
stuk gaven, was zeer te prijzen. De beschei
den rol van het orkest werd precies wat
zij wezen moet.
Ten slotte kreeg het publiek nog de
„Kaffee-Kantate" te horen, met Kitty Ne-
derkoorn, de tenor Gé Honig en de bas
Herman Hülsmann als vocaal-solisten en
met de fluitist Henk de Graaff in de be
langrijke obligaat-partij. Het „scholastieke"
karakter dezer Bachse geestigheid wordt in
de fraaie aria's en vooral ook in het slot-
terzet aardig opgeheven en wel zo, dat voor
wie het geval op zichzelf wat huisbakken
zou vinden, een charmante en boeiende
muziek toch in ieder geval bekoren moet.
„Lieschen" verdiende terecht het „kleintje"
koffie, dat haar na afloop geserveerd werd.
Papa Schlendrian en de Recitant hadden
zich ook uitstekend geweerd en wat de
solo-fluitist betreft, deze had door zijn vlot
en mooi-klinkend spel niet weinig verhef
fing aan de vertolking gegeven. Ook het
orkestje leverde voortreffelijk werk.
André Kaart toonde zich als dirigent op
'de hoogte van zijn taak. Het was een mooi
en fris initiatief van hem deze belang
wekkende Bach-herdenking te doen plaats
vinden. JOS. DE KLERK
Nog geen beslissing
inzake Westerling
SINGAPORE, 22 Mei, (Reuter). De
plaatsvervangend gouverneur te Singapore,
sir P. A. B. McKerron, heeft de berichten,
dat het verzoek van Indonesië tot uitleve
ring van Westerling was verworpen, tegen
gesproken.
De regering te Singapore, zo- zeide hij,
bestudeerde het verzoek nog. Berichten,
dat de gouverneur, sir Franklin Gimson.
had besloten het verzoek te weigeren, wer
den eveneens ontkend door vier andere
autoriteiten, namelijk de procureur-gene
raal E. J. Davies. de Indonesische vertegen
woordiger te Singapore, de Nederlandse
ccnsulgeneraal en het plaatselijk hoofd van
de veiligheid.
De Indonesische vertegenwoordiger, dr.
Oetyoyo, deelde mede, dat de laatste do
cumenten, behorend tot het verzoek van de
Indonesische regering, vorige week bij het
gouvernement van Singapore waven inge
diend. Sedertdien had hij niet met de
autoriteiten te Singapore inzake deze aan
gelegenheid in contact gestaan.
Men verwacht binnen de eerstkomende
dagen een beslissing inzake uitlevering van
Westerling of zijn deportatie naar Neder
land.
Amerikaanse militaire politie
arresteerde Russen in Frankfort
FRANKFFORT, 22 Mei (United Press)
Een zegsman van het Amerikaanse
leger heeft vandaag bekend gemaakt, dat
de Amerikaanse militaire politie vijf
Russen, van wie drie ten onrechte, heeft
gearresteerd wegens vermeende over
treding van de voorschriften ten aanzien
van de bewegingsvrijheid van leden van
de Russische militaire missie.
De Russen werden vrijgelaten en de
blokkade die de militaire politie bij de
missie had ingesteld, werd na zeven uur
opgeheven, nadat de Russische comman
dant, kolonel Pavlov, de verzekering had
gegeven dat de restricties in het vervolg
zullen worden opgevolgd.
Alle leden van de missie hadden op
dracht gekregen binnen het terrein van de
missie te blijven, als vergelding voor
soortgelijke restricties van de bewegings
vrijheid van de Amerikaanse militaire
missie in Potsdam.
Om half elf werden een Russische luite
nant en een korporaal gearresteerd toen
zij van het terrein wegreden. Om kwart
over elf werden weer drie Russen gear
resteerd. Deze Russen wilden het terrein
van de missie betreden. Later bleek dat
dit drietal behoorde tot de Russische
missie voor de herstelbetalingen en de
restricties golden niet voor deze missie. De
vijf gearresteerde Russen werden overge
bracht naar het hoofdkwartier van de
militaire politie in Frankfort. Om 1 uur
's middags werden zij weer vrijgelaten.
Kolonel J. I'. Rawie, in leven leider van
het sociaal werk van het Leger des Heils,
is te Apeldoorn overleden. Hij had ook be
kendheid verworven als componist en diri
gent van muziekwerken voor het Leger des
Heils.
Vakbondleiders bespreken
het plan Schuman
West-Europese vakverenigingsleiders
zijn Maandag te Düsseldorf bijeengekomen
voor een twee-daagse conferentie, waarop
zij het plan Schuman voor het samen
brengen van de Frans-Duitse steenkool- en
staalindustrie zullen bespreken.
De conferentie, die door de niet-com-
munistische internationale federatie van
vrije vakverbonden bijeengeroepen is voor
dat het plan-Schuman bekend werd ge
maakt. zal dit plan bespreken als deel van
een nog meer omvattend plan voor Euro
pese economische samenwerking.
Dit vakverenigingsplan zal, als het wordt
aangenomen, bij Frankrijk, West-Duitsland,
de Beneluxlanden en Zweden erop aan
dringen omx onderhandelingen te beginnen
over een organisatie, die in plaats van het
internationale gezagsorgaan voor het
Ruhrgebied zal treden en de gehele West-
Europese zware industrie zal beheren.
Aan de huidige vakverbondsconferentie,
die over dit plan zal beslissen, wordt deel
genomen door Belgische, Duitse, Franse,
Engelse, Luxemburgse, Amerikaanse en
Zweedse vakverbondsgedelegeerden
Recht en regering
in Zuid-Afrika
Het hof van appèl, het hoogste rechts
college van de Unie van Zuid-Afrika, heeft
de regeringsbeschikkingen inzake de
„apartheid", waarbij een rassenscheiding in
zekere spoorwegrijtuigen zou zijn ingesteld,
nietig verklaard. Het hof verklaarde het
beroep van Abdoellah Abdoerahman, lid
van een niet-Europese verzetscommissie,
tegen een veroordeling wegens overtreding
van de bepalingen door de politierechter te
Kaapstad in 1948, ontvankelijk. Abdoe
rahman was veroordeeld omdat hij niet-
blanken zou hebben aangespoord gereser
veerde rijtuigen binnen te gaan. Door de
ontvankelijk verklaring van het beroep
heeft het hof beslist, dat de bepalingen
rassendiscriminatie inhouden.
Oost-Europese staten
verlaten UNESCO-vergadering
Uit protest tegen aanwezigheid
van Chinese afgevaardigde
FLORENCE, 22 Mei (Reuter) Tsjecho-
slowakije en Hongarije hebben heden de
jaarlijkse vergadering van de Unesco, de
opvoedkundige, wetenschappelijke en cul
turele organisatie der UNO. verlaten, om
dat zij niet aan één tafel wilden zitten met
afgevaardigden van het nationalistische
China, „die niemand en niets vertegen
woordigen".
De Tsjechoslowaakse afgevaardigde eiste
de uitbanning van de Chinese delegatie,
doch de conferentie nam met 32 stemmen
tegen één (Joegoslavië) een voorstel aan
om de nationalistische regering een „voor
lopig lidmaatschap" toe te staan. Een 20-
tal landen onthield zich van stemming.
Polen, het derde Oost-Europese lid van
de Unesco, was niet op de conferentie aan
wezig.
De commissie voor de geloofsbrieven, die
het voorstel tot het geven aan China van
een voorlopig lidmaatschap indiende, zal
Dinsdag rapport uitbrengen over de vraag,
of de nationalistische delegatie volledig
lidmaatschap kan worden toegekend.
De Chinese gedelegeerde protesteerde
tegen de beslissing van de conferentie. Hij
verklaarde, dat zijn regering door de
Unesco was uitgenodigd.
De Sovjet-Unie heeft voor de acht en
twintigste keer uit protest tegen de aan
wezigheid van een Chinees-nationalistische
gedelegeerde een orgaan van de UNO ver
laten. Het betreft hier een technische com
missie van de economische en sociale.raad
voor bevolkingsvraagstukken, waarin 12
landen zitting hebben. Slechts de Joegosla
vische gedelegeerde steunde een Russisch
voorstel om de nationalistische vertegen
woordiger uit de commissie te bannen.
Uitspraak in zaken tegen
Amsterdamse „dentists"
De Amsterdamse rechtbank heeft uit
spraak gedaan in de zaken tegen vijf Am
sterdamse „dentists", die reeds voor de
kantonrechter terecht hadden gestaan. Van
hen waren er drie zelf in hoger beroep
gegaan. Tegen de twee anderen, die door
de kantonrechter wel schuldig waren ver
klaard, maar niet gestraft, had de ambte
naar van het Openbaar Ministerie hoger
beroep aangetekend.
Een 51-jarige Amsterdammer, die het
beroep van tandarts ruim 20 jaar haa uit
geoefend zonder ooit met de justitie in
aanraking te zijn gekomen, maar die
evenals de andere verdachten de wette
lijk voorgeschreven Nederlandse diploma's
daartoe miste, werd conform de eis en
overeenkomstig het vonnis van de kanton
rechter tot een geldboete van 175 veroor
deeld. De verbeurdverklaring van zijn in
strumentarium werd echter voor het groot
ste deel opgeheven: op de tandarts-stoel
na zal deze veroordeelde zijn in beslag
genomen instrumentarium krachtens von-
nis van de rechtbank moeten worden te
ruggegeven.
Het gehele instrumentarium zal worden
teruggegeven aan een 52-jarige Amster
dammer, die al 31 jaar zijn practijk uit
oefent en die veertien dagen geleden aan
voerde, dat inbeslagneming van zijn in
strumentarium in feite neerkwam op een
geldboete van 5000. Hij vroeg de recht
bank hem zijn instrumentarium terug te
geven, opdat hij van de opbrengst daarvan
zou kunnen emigreren. Hij was in het bezit
van buitenlandse diploma's, die hem in
Duitsland, Oostenrijk en Engeland wettelijk
het recht gaven als volwaardig tandarts
op te treden.
Een Oostenrijkse, die door de kanton
rechter tot 300 boete was veroordeeld,
omdat zy onbevoegd tandheelkundige raad
of bijstand had verleend, hoorde veertien
dagen geleden 600 tegen zich eisen. Zij
had sedert zij verleden jaar geverbaliseerd
was de wettelijke bevoegdheid verkregen.
De rechtbank bevestigde tegen haar het
vonnis van de kantonrechter.
De laatste twee verdachten, in wier za
ken de ambtenaar van het O.M. appèl had
aangetekend, omdat de kantonrechter hun
geen straf had opgelegd, werden ook dooi
de rechtbank niet gestraft. Hun was in
1926 met vele anderen de wettelijke be
voegdheid van overheidswege verleend.
Drie jaar later moest deze groep een exa
men voor tandheelkundige afleggen, waar
bij deze twee niet werden toegelaten we
gens hun jeugdige leeftijd. Zij hadden hun
practijk sedertdien voortgezet en waren
tot dusverre ongemoeid gelaten.
Deze verdachten werden schuldig ver
klaard zonder oplegging van straf.
Aan beiden wordt het in beslag genomen
instrumentarium teruggegeven.
Administratief militair personeel
naar Indonesië
Maandag vertrok uit Schoonhoven een
groep van ongeveer vijftig officieren, on
derofficieren en manschappen naar Indo
nesië. Het betreft hier administratief per
soneel, bestemd voor de afwikkeling van
zaken bij verschillende diensten van de ad
judant-generaal en de kwartiermeester-
generaal in Indonesië. Door de snelle re
patriëring is het noodzakelijk, opengeval
len plaatsen ook in de laatste maanden
steeds aan te vullen, opdat de administra
tie niet stagneert.
Tot nu toe zijn de meeste groepen per
boot gegaan, maar degenen die thans nog
naar Indonesië gaan, worden per vliegtuig
vervoerd om tijdverliès te voorkomen.
Verhoging van straf geëist
tegen ex-„Kriminalsekretar"
De Bijzondere Raad van Cassatie heeft
de zaak behandeld tegen F. C. F. Vierman,
wie ten laste was gelegd, dal hij als „Kri-
minalsekretar" der „Sicherheitspolizei" een
aantal misdrijven tegen de menselijkheid
had gepleegd. Deswege was hij door het
Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam ver
oordeeld tot een gevangenistraf van 7 jaar
ifiet aftrek van voorarrest.
De procureur-fiscaal concludeerde lot
verhoging van de straf tot 12 jaar met af-
tiek van voorarrest. De raad zal op 12 Juni
uitspraak doen.
De „Waterman" uit Priok
vertrokken
Op Donderdag 18 Mei is het troepenschip
..Waterman" uit Priok vertrokken. Aan
boord bevinden zich 5-8 R.I. en de ver
bindingsafdeling van de 3de divisie.
Belgisch jacht in moeilijkheden
Het Belgische motorzeiljacht „Drakkar"
verliet Zondagmiddag Ostende om via
Vlissingen naar Veere te gaan. Vier uur
later was het jacht op de rede van Vlis
singen en voer men langs de Walcherense
kust hel zeegat weer uit. Ter hoogte van
Westkapelle kwam het in de sterke eb-
stroom. De motor geraakte defect, zodat
het jacht enkele malen de grond raakte.
Maandagmorgen werd het jachtje opge
merkt door een Engelse motortorpedoboot,
die het scheepje op sleeptouw nam. Latei-
voer de reddingboot „President Jan Leis"
uit Hoek van Holland uit, die het scheepje
de haven van Hoek van Holland binnen
sleepte. De bemanning was zeer dank
baar voor de verleende hulp en besloot
via de binnenwateren naar Ostende terug
te keren.
Het binnenlands verbruik
van gedistilleerd en bier
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
deelt mede dat aan gedistilleerd beschik
baar gekomen is voor het binnenlands ver
bruik volgens de accijnsopbrengst in Maart
22.400 hl a 50 volumepercent. Per hoofd
der bevolking betekent dit 0,22 liter. In
Februari was het 0,21 liter en in Januari
0.27 liter. Het maandgemiddelde voor 1949
was 0,27 liter tegen 0.26 in 1948 en respec
tievelijk 0,12 en 0,13 liter in 1938 en 1939.
ue totale binnenlandse bierafzet der Ne
derlandse brouwerijen bedroeg in het
eerste kwartaal van 1950 179.200 hectoliter
tegen 168.900 in het eerste kwartaal 1949.
Hiervan was 26.600 (27.700) hectoliter la
ger en tussenbier, 150.800 (139.500) hl
zwaar bier en 1.800 (1.700) hl extra zwaar
bier.
Circus Sfrassburger
naar Haarlem
Dinsdag 30 Mei openings
voorstelling op het Phoenix-
terrein
Elly Slrassburger met een van de verte
genwoordigers van het edele ras, dat dit
circus zijn roem bezorgd heeft.
Onder het motto „circus op zijn best"
maakt Strassburger weer een tournee door
ons land. Het zal na zijn bezoek aan het
Zuiden des lands en Utrecht ook Haarlem
aandoen en zijn gala-openingsvoorstelling
geven op het Phoenixterrein op Dinsdag
30 Mei. Karei Strassburger viert dit seizoen
liet feit van zijn dertig jarig directeurschap.
Dit jaar werd een nieuwe tent aangeschaft,
die de modernste snufjes op technisch ge
bied bevat, waardoor het opslaan van het
circus nog enkele uren korter duurt.
Voorts werden nieuwe wagens gekocht en
alles opgeknapt, zodat het geheel weer een
zeer verzorgde indruk maakt. Voor het
personeel is een gerieflijke restauratie
tent aangeschaft, waar tegen weinig geld
een goede maaltijd genoten kan worden.
Deze winter speelde het circus met groot
succes in het Cirque Royal te Brussel, in
het hippodrome te Antwerpen en in Thea
ter Carré te Amsterdam, tegelijkertijd met
drie verschillende programma's. De prin
sesjes Beatrix en Iréne bezochten de eerste
middag na hun terugkomst van de vacantie
in Oostenrijk de laatste matinée van het
circus in Carré en met hun vriendinnetjes
hebben zij zeer van het gebodene genoten.
Voor de toumée werd nu een programma
samengesteld uit de beste nummers van
bovengenoemde drie programma's. Een dei-
grootste attracties zal Borra, de „eerlijke
zakkenroller" zijn, die in alle wereldsteden,
zoals in Parijs en Londen, maar niet het
minst bij Strassburger in Carré te Amster
dam, het gesprek van de dag was.
Ontsluierd geheim. Een bundel ver
halen uit het Victoriaanse tijdperk
Verzameld en vertaald dcor Jan
Spierdijk Wereldbobliotheek N.V.,
Amsterdam.
Dc Victoriaanse schrijvers hebben grotere
verdiensten dan wel eens wordt erkend, en
ook dit wordt wel weer eens erkend Toch
zal er meer nodig zijn dan een simpel afstof-
gebaar om hen op het ogenblik de algemene
aandacht te bezorgen Zij staan onwankel
baar in een levensbeschouwing, die de
tegenwoordige lezer grotendeels vreemd is;
en al mag die lezer dan afkerig zijn van de
„probleemzwangere" litteratuur van zyn
eigen tijd, hij zal daarom nog geen troost
vinden bij vorige-eeuwers. wier aanvaarding
van vele oplossingen hij ook niet zonder in
spanning kan begrijpen.
Bovendien zijn die Victorianen meesters
in de uitvoerige roman, waarin ze hun ver
beeldingskracht dc vrije loop kunnen laten,
en niet in het korte verhaal, dat welovcr-
dacht en geconcentreerd moet zijn. Dat blijkt
in deze verzameling veel tc vaak; verschei
dene van deze verhalen zijn zonder meer
vervelend: van Mrs. Oliphant. Sheridan,
Mrs. Gaskell. Anthony Trollope, Wilkie Col
lins. Er blijven er dan nog vier over, waar-
Van één van Thackeray; dat is r.u juist wel
fraai geconstrueerd, maar dc gladde geestig
heid ervan wordt daar niet verdraaglijker
door. George Eliot heeft met ijzeren hand
het verhaal gemaakt, waarnaar deze uitgave
genoemd is: haar karakters zijn niet erg
boeiend, maar de miscre van de man die zijn
eigen sterven van tevoren ziet, met datum
en uur erbij, is beklemmend genoeg. Sug
gestiever is het verhaal van Dickens over dc
Seinwachter, die. zonder er de betekenis van
te kennen, aankondigingen van zijn dood
krijgt. Maar verreweg het beste is R. L.
Stevenson's verhaal over een nacht uit het
leven van Francois Villon, de 15e eeuwse
Franse dichter en dief; wel is Villon, op
nachtelijk bezoek bij de seigneur d.. Brise-
tout. op de meest tastbare manier Engels,
maar hij is dan ook tastbaar, cn daar gaat
het eigenlijk toch om. In dit cnc verhaal is
meer leven dan in de rest bij elkaar.
Jan Spierdijk heeft het alles heel goed
vertaald. S. M.
ADVERTENTIE
OOST WEST THUIS BEST
maar dan in een gezellige kamer met
BAKKER S BEHANG
Gen. Cronjéstraat 135 - Tel. 11657 - Haarlem
Randjes afsnijden a 5 cent per rol
Werkloosheidswet treedt op
1 Juli nog niet in werking
Organisatie is niet gereed
Op vragen van het Tweede Kamerlid de
heer W. J. Andriessen (KVP) heeft de
minister van Sociale Zaken medegedeeld,
dat invoering van de Werkloosheidswet
per 1 Juli 1950 niet mogelijk zal zijn, omdat
de maatregelen, nodig ter voorbereiding
van die uitvoering, tegen die datum niet
gereed kunnen zijn. De oprichting van de
bedrijfsverenigingen heeft «an het be
drijfsleven meer tijd gekost dan aanvan
kelijk mocht worden verwacht Thans is
nog slechts van 19 van de 26 op te richten
bedrijfsverenigingen een verzoek om er
kenning ingekomen. Over deze verzoeken
moeten, voordat tot erkenning kan wor
den overgegaan, het Algemeen Werkloos
heidsfonds en de Stichting van de Arbeid
worden gehoord. Een tweede oorzaak,
welke er toe leidt, dat de werkloosheidswet
nog niet op 1 Juli kan worden ingevoerd,
vormt de omstandigheid, dat nog geen vol
doende inzicht bestaat inzake de premies,
die voor de wachtgeldfondsen en voor het
Algemeen Werkloosheidsfonds moeten
worden bijgedragen. Hoewel de bedrijfs
verenigingen het verzoek hebben gekre
gen om haar voorstellen inzake de premie
voor de wachtgeldfondsen vóór 1 Maart
in te dienen om het de regering mogelijk
te maken overleg van de Loon- en Prij-
zencommissie met de Stichting van de Ar
beid te bevorderen, heeft van de 19 be
drijfsverenigingen slechts een zeer gering
aantal een meestal nog slechts voorlopige
premieberekening aan het bestuur van het
Algemeen Werkloosheidsfonds doen toe
komen.
Voorts is nog overleg gaande omtrent
de vraag of en in hoeverre voor de land
en tuinbouw de werkloosheidswet toe
passing dient te vinden. Over deze vraag
bestaat ook in de kringen van die bedrijfs
tak zelf geen overeenstemming. Een be
slissing is echter nodig vóórdat de premie
voor het Wachtgeldfonds in deze bedrijfs
tak kan worden vastgesteld.
Een derde factor, welke vertragend
werkt op de invoering van de Werkloos
heidswet, is, dat de organisatie, welke voor
die wet wordt opgebouwd, de grondslag
vormt voor de toekomstige uitvoeringsor
ganisatie voor de gehele sociale verzeke
ring. De opbouw dier organisatie dient zo
danig te geschieden, dat de overgang naar
de nieuwe organisatie gemakkelijk zal
kunnen geschieden. Hierbij moet in het bij
zonder worden bezien op welke wijze de
huidige technische apparatuur der sociale
verzekering, van de bedrijfsverenigingen,
zowel als van de overheidsorganen, in de
herziene organisatie kan opgaan. Hierbij
zal tevens aandacht moeten worden ge
schonken aan de belangen van het bij de
huidige organisatie werkzame personeel.
Nederlandse journalisten
in Finland
Nederlandse journalisten, die een bezoek
aan Finland brengen, zijn Zaterdag in Hel
sinki aangekomen. De federatie van Finse
journalisten bood hun een lunch aan.
Zondag maakten de journalisten een
tocht door de hoofdstad en Maandag be
zochten zy sociale instellingen. De pers
afdeling van het Finse ministerie van Bui
tenlandse Zaken bood de gasten een diner
aan. waarop aanwezig waren de Neder
landse gezant, A. J. Th. Van der Viugt, als
mede vertegenwoordigers van he: ministe
rie en de pers te Helsinki. Heikki Brothe-
rus. hoofd van de persafdeling, heette de
gasten welkom cn drs. P. G. J. Korteweg
Van de Nieuwe Rotterdamse Courant
dankte namens de Nederlandse journalis
ten.
K.L.M. opent een lijn
naar Madrid
Op 4 Juni zal de KLM een nieuwe lijn
naar Madrid openen, die zal lopen via
Frankfort en Nice en twee maal per week
in beide richtingen zal worden gevlogen.
Hiermede is het totaal aantal diensten per
week naar de Spaanse hoofdstad gestegen
tot drie en-het totaal aantal diensten naar
Nice tot zes. De nieuwe lijn zal worden ge
vlogen mgt Convairs. Door deze nieuwe
lijn wordt van Spanje uit tevens een recht
streekse verbinding mogelijk gemaakt met
Rome en Athene.